In Bonn
wordt dit jaar
veel herdacht
abinet geeft zichzelf
I revet van onvermogen
utobeperking
f) Terschelling
joet blijven
nenland/buitenland
.itensteBinnenhofbuitensteBinnenhofbuitensteBinnenhofbuitensteBinnenftofbuitensteBinnerL
NMB girosparen:
1% meer rente en f 7,50 spaarpremie.
NMB
fD moet „oppositie-beleid van CDA slikken
lDDENVERENGING:
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1979 PAGINA 9
giaj
)EWEER
nog maar even
sjesdag terug te
1329ij Het gebruikelij-
en mjezonnetje heeft
Hm (20-ff; jaar moeten
HLM>- °P detV
js. FotoftoaaJ misschien
ian 2, Velijk over zijn
15-13510, maar in reali-
•d het Binnenhol
ff door een zich
inzettende re
en windkracht
nog massaal
*\jge publiek kon,
"b van een arse-
I»enschermen de
woord voor
4 volgen via de
lide luidsprekers,
ten opgesteld. De
verontrustende woor
den die werden uitge
sproken bleken de no
dige invloed te hebben
op het weer, want na
afloop was de wind
tot
be
scheiden stormpje
kwam de regen met
dubbele snelheid aard-
waarts.
Het hondeweer had dan
ook een kleine chaos tot
gevolg bij het vertrek
van Koninklijke familie
en genodigden. De ko
ningin moest met veel
moeite tegen de storm
in naar haar koets wor
den geloodsd, terwijl
prinses Beatrix nog
maar net kon verhinde
ren dat haar robe met
de wind werd meege
voerd.
De leden van het kabi
net stonden geruime
tijd in weer en wind op
het bordes te kleumen,
voordat zij werden ver
lost door wagen-met
chauffeur. En iedereen
had een beetje het ge
voel dat de Troonrede
eigenlijk niet anders
was geweest dan de
weersvoorui tzich ten
voor 1980.
FRITS (1)
Kort na de start van
deze rubriek hebben wij
een aflevering gewijd
aan het Tweede-Ka
merlid Frits Portheine.
De aanleiding daarvoor
was het feit, dat deze
VVD'er het nogal eens
presteert de Kamer niet
geheel nuchter voor te
zitten, wat tot vermake
lijke maar tegelijk ook
afkeurenswaardige ta
ferelen leidt. In de ogen
van vele collega's is hij
daardoor niet meer ge
schikt om in de Stoel te
zitten, wat voor ons dan
weer reden is om nog
maals aandacht voor
deze liberaal te vragen.
Afgelopen dindag.
Prinsjesdag dus, moest
er opnieuw een voor
dracht opgemaakt wor
den voor de functies
van voorzitter en on-
dervoorzitter(s). Nadat
Dick Dolman (PvdA)
en Maarten Schakel
(CDA) gekozen waren
tot respectievelijk eerste
en twee man, was de
spanning te snijden bij
de volgende stemming.
De uitslag bood niet on
middellijk soelaas.
Voorzitter Harry van
den Bergh van de stem-
commissie begon met te
vermelden dat een aan
tal minder bekende
VVD'ers één of twee
stemmen hadden gekre
gen. Vervolgens: „Kap-
peijne van de Coppello
34 en Portheine 74".
Frits (2)
„Old Fritz has done it
again werd er hier en
daar gemompeld. Later
op de traditionele
Prinsjesdag-receptie in
de Rooksalon werd dui
delijk hoe Portheine ge
manoeuvreerd had. Een
PvdA-lid vertelde met
een zeer geïrriteerde
klank in zijn stem, dat
Portheine de socialis
ten, die goed zijn voor
53 stemmen, een ver
haal op de mouw had
gespeld. „Als jullie mij
niet steunen, stemmen
wij niet voor Relus Ter
Beek als voorzitter van
de Vaste Commissie
voor Buitenlandse Za
ken", zou de VVD'er
gezegd hebben. Na
vraag dinsdag bij de li
berale fractie leerde de
socialisten, dat de VVD
in het geheel geen kop
peling had gelegd tus
sen Portheine en Ter
Beek.
Nadat hij zich aldus van
de PvdA-stemmen had
verzekerd, was Frits
klaar voor zijn meester
stuk. Hij stapte naar
zijn eigen fractie en
vertelde vol trots dat de
socialisten hem graag
weer terug wilden als
ondervoorzitter. Toen
kon de VVD niet an
ders dan Portheine
maar weer kandidaat
stellen, in plaats van
Annelien Kappeijne
van de Coppello, die de
meesten veel liever als
plaatsvervangend presi
dente zouden zien.
Maar aangezien het
bloed kruipt waar het
niet gaan kan, stemde
de liberale fractie zeil
bijna en bloc voor An
nelien. De PvdA, op
een stuk of wat lolbroe
ken na, die minder be
kende VVD'ers als Van
de Ven of Braams op
hun papiertje schreven,
sprak zich keurig uit
voor Portheine, evenals
het CDA, dat vanwege
de coalitie met de VVD
niet anders meende te
kunnen doen. Curieus
dus: een ondervoorzit
ter, die eigenlijk door
geen van de leden ge
wild wordt.
KUNST
Cultureel verdrag met
Zuid Afrika. „Nee (die
pe stilte),ik weet niet of
het daaronder valt".
Mejuffrouw drs. A.G.
Kunst, hoofd biblio
theek en documentatie
dienst van de Tweede
Kamer wordt enkele
tinten bleker als wij
haar wijzen op de cultu
rele verdragen met
Zuid-A frika:,Neeik
weet niet af het daaron
der valt". Een eenvou
dig driedaags bezoek
van haar Zuidafrikaan-
se parlementaire collega
voor werkoverleg, daar
kan toch geen bezwaar
tegen zijn? Sinds medio
1978 heeft de regering
alle bestaande culturele
verdragen met Zuid-Af-
rika opgeschort, omdat
het land niet bereid
bleek een critische dia
loog over het apar
theidssysteem aan te
gaan, zeggen wij.
Oh ja,?... nee u bent de
eerste die mij dat ver
telt, was de reactie van
presidiumlid Maarten
Schakel (CDA), toen wij
vroegen of hij van dat
bezoek afwist. De grif
fier kon ons verzekeren
dat het in ieder geval
niet op de agenda had
gestaan. Wij hebben het
donkerbruine vermoe
den dat mejuffrouw
Kunst zo'n beetje haar
eigen contacten bepaalt
zonder zich bewust
of onbewust te storen
aan bepaalde regerings
voornemens.
CA REL GOSELING,
RIK IN T HOUT,
FRANS WEERTS
Een makkelijke manier van sparen waarbij uw
geld niet vast staat en waarvoor u nooit per
soonlijk naar de bank hoeft.
Op een NMB girospaarrekening krijgt u
1% meer rente dan op de gewone spaarreke
ningen.
En bovendien geeft de NMB u t/m 12 oktober
een spaarpremie van f 7,50 wanneer u een NMB
girospaarrekening opent met een eerste inleg van
ten minste f 50,-.*
*Alleen tijdens deze aktie is de minimum
inleg van f250,- op de girospaarrekening verlaagd
naar f 50,-.
MIDDENSTANDSBANK
De NMB denkt met u mee.
Coupon
Stuur mij meer informatie over girosparen bij
de NMB.
I Open voor mij een NMB girospaarrekening.
I Ik heb een betaalrekening ja/nee
rekeningnummer I I I 1 I I I 1 1 I
I Naam:_
BONN In Duitsland is
men gek op ronde getallen
en daarom wordt er dit jaar
heel wat afherdacht. Nare
gebeurtenissen uit de jaren
1919 (revolutie) en 1939 (be
gin van Tweede Wereldoor
log). Maar ook een aangena
mer, zij het met weemoed
doordrenkt „nieuw begin" in
het jaar 1949. Daarom dus: 30
jaar Bondsrepubliek, 30 jaar
grondwet (de heilige „Ver-
fassung"), dertig jaar Bonn
als hoofdstad van de Federa
tie, 30 jaar Bondsdag (het
Westduitse parlement). In
het najaar wordt er ook aan
de andere kant van de
scheidsmuur grootscheeps
feestgevierd: dan bestaat de
DDR namelijk 30 jaar.
Zowel aan deze als aan gene
zijde van de grens gebeurt er
een en ander met de nodige
ernst en gepaste waardigheid,
maar zonder al te grote spon
taniteit vanuit de bevolking.
De partijleiders in Oost-Ber-
lijn is het er vooral om te
doen er bij de Oostduitsers
nog eens in te hameren, wel
ke zegeningen het socialisme
allemaal heeft gebracht.
Meer dan levensgrote aan
plakborden in heel het land
roepen dit de bewoners toe.
In West-Duitsland zit er in
de herdenkingen vooral een
manende toon: Mensen, reali
seer jullie toch eens dat we al
dertig jaar in vrede en vrij
heid leven; zo lang is het nog
nooit met ons goedgegaan.
De Bondsrepublikeinen kun
nen als ze dat willen - maar
dat is nog maar de vraag -
uitvoerig van alle herden
kingsplechtigheden kennis
nemen. De media besteden er
ruime aandacht aan (de radio
presteerde het zelfs om de
nieuwsberichten te beginnen
met de feestrede van de
voorzitter van de Bondsdag
op hetzelfde moment dat er
in Keulen een machine van
de Lufthansa met meer dan
120 mensen was gekaapt, en
de televisie zendt regelmatig
live-opnamen van de gebeur
tenissen uit. Dat is trouwens
een goede gewoonte in de
Bondrepubliek: bij enigszins
belangrijke onderwerpen
worden de parlementaire de
batten erover rechtstreeks
uitgezonden.
Vergeleken met het Binnen
hof heeft de Bondsdag een
heel andere stijl van verga
deren, waar je als Nederlan
der maar moeilijk aan kunt
wennen. Er mag driftig wor
den geapplaudisseerd of met
de handen op de bank gesla
gen en dat gebeurt dan ook
te pas en te onpas, zij het uit
sluitend en alleen voor de ei
gen publieke vrienden. Dit
levert vanzelfsprekend nogal
kudde-achtige taferelen op.
Spontane debatten als in
onze Tweede Kamer zijn er
nauwelijks.
Afgezien van de „Zwischen-
rufe" - opgewonden, meestal
onverstaanbare kreten van
de banken der tegenstanders
- mag een spreker alleen
maar worden geïnterrum
peerd als de voorzitter daar
om officieel is gevraagd. De
spreker kan bovendien een
interruptie weigeren, wat het
geheel er niet levendiger op
maakt. Tenslotte wreekt zich
bij de debatten het driepar-
tijensysteem. Uitzonderingen
daargelaten (het debat over
de verjaring van oorlogsmis
daden bijvoorbeeld) is de ar
gumentatie van regeringspar
tijen of oppositie meestal uit
gesproken zwart-wit.
Kleur in de debatten is er
wel op een andere manier
gekomen, namelijk sinds en
kele weken geleden een ja
renlang volgehouden taboe
geruisloos werd doorbroken
in de televisiebeelden waar
de Bondsdag plotseling niet
meer zwart-wit maar in
kleur op de buis verscheen.
Officieel heette het dat het
apparatuur in het parlement
hopeloos was verouderd en
dat er geen onderdelen meer
voor te krijgen waren. Ook
vond men het neutrale
zwart-wit niet meer passen
in deze tijd. Maar boze ton
gen beweren dat de West
duitse volksvertegenwoordi
ging pas in al zijn kleuren
pracht aan den volke mocht
worden vertoond, toen de
„Apparatsii" van de Oost-
duitse Volkskammer in een
helblauwe eenheidskleding
daarin waren voorgegaan.
Ami van Vree
De Bondsdag bijeen nu ook in kleuren op de televisie.
HAAG Bestek '81,
[ee het kabinet Van
liegel kort na zijn aan-
Jj„puin wilde gaan rui
ling uit van de grond-
e dat het particuliere
(sleven weer moed
worden ingeblazen.
Verwonderlijk, omdat
rider Van Agt, nadat
"febleken was dat de
bepaalde eisen niet
[willigen, vrij plotse-
lar de VVD was omge-
De maatregelen, die
|uwe coalitie had be-
kwamen in hoofd-
r op een stabilisatie
Ij collectieve lasten en
jrlenen van subsidies
:steringen. Dit om de
verhogen en
lor naar men hoopte
fkgelegenheid te ver-
Daarbij was het
meegenomen dat de
weging haar leden de
l predikte.
'erhalf jaar later ziet
igeringsprogramma er
bgengesteld uit. De col-
lOfe lasten mogen weer
waardoor slechts twin-
Ldftent van het (beetje) ex-
IHBomen van ons land in
goede kan komen aan
fate sector. Dat lijkt dan
in orden gecompenseerd
ten imponerende hoe-
id gerichte steunmaatre-
zoals verbetering van de
STR )g van de arbeidsmarkt
voeren van een sector-
maar wie daar wat die-
Jktottfduikt merkt dat de on-
Roosfinëen die we* ze^ gro"
mogen betalen. Dat
i bijvoorbeeld gebeu-
irdat het fonds, waaruit
g csjvesteringssubsidies ko-
;n aderlating ondergaat
half miljard. Vandaar
werkgeversvoorzitter
an Veen bij het lezen
□mfoife Miljoenenota nu niet
lekend in jubelen uitbarstte.
Bea>4genover doet de rege
ring wel haar uiterste best om
Van Veens tegenpool, FNV-
chef Wim Kok, onder de kin
te kietelen. Kosten noch moei
te worderi gespaard om de
koopkracht van allen tot en
met modaal (32.000 gulden
bruto) te handhaven, terwijl
daarboven op een pakket
maatregelen \yordt geplaatst,
dat een forse nivellerende
werking heeft op de inko
mensverschillen. Immers, de
verhoging van een aantal indi
recte lasten (energie, sigaret
ten, alcohol), is alleen voelbaar
in de portefeuilles van de be
ter gesalarieerden, die boven
dien moeten slikken dat de in
flatiecorrectie in de inkom
stenbelasting weer naar tach
tig procent is verlaagd.
Kortom: het lijkt alsof het-
CDA de VVD-collega's in het
kabinet aan hun stoelen heeft
gebonden en een prop in de
mond geduwd. Maar waarom
in vredesnaam Het beste ant
woord op deze vraag kwam
deze week van het Gerefor
meerd Politiek Verbond, dat
in de persoon van dr. H.S.
Verbrugh vertegenwoordigd is
in de Tweede Kamer. „Wij be
grijpen en waarderen het dat
het kabinet zijn bestaan verde
digt," aldus" Verbrugh in een
reactie op Troonrede en Mil
joenennota.
Deze reactie was daarom zo
goed, omdat zij in een notedop
samenvatte waar premier Van
Agt maandag in een bijeen
komst met hoofdredacteuren -
dezen worden elk jaar zoals
dat heet „gebriefd" over de
achtergrond van het te voeren
regeringsbeleid - een vol uur
voor nodig had. „Wij staan
machteloos," aldus de minis
ter-president. Hij doelde daar
mee op de „kennelijke" weige
ring van de Nederlandse sa
menleving om het bouwwerk
van de collectieve sector, met
name de sociale uitkeringen,
te renoveren. Gegeven deze si
tuatie, „die onze samenleving
doet vastlopen", had het kabi
net geen andere keus, aldus
Van Agt, dan te proberen de
werknemers zover mogelijk
tegemoet te komen in de hoop
hen zodoende te bewegen ook
in 1980 af te zien van een net
to wat meer gevulde portemo-
nee.
„Machteloos" dus, of met an
dere woorden: het kabinet
geeft zichzelf een brevet van
onvermogen. De logische con
sequentie daarvan lijkt te zijn,
dat Van Agt naar Hare Majes
teit stapt met het verzoek hem
en de zijnen te ontslaan. De
premier erkende tegenover de
chefredacteuren dat deze rede
nering in beginsel juist is. Een
kabinet dat geen oplossing kan
voorstellen voor structurele
problemen, moet plaats maken
voor een ander. Maar er zijn
redenen, waarom een dergelij
ke gang naar Soestdijk beter
nog even uitgesteld kan wor
den, zo voegde de minister
president daaraan toe. „Een
andere ploeg zou het niet beter
doen". En hier toonde het ka
binet zijn ware gedaante. Het
wil aanblijven, ook al moet het
daarvoor een beleid gaan voe
ren, waarvan de uitgangspun
ten door de oppositie gedic
teerd hadden kunnen zijn.
Dr. Verbrugh is daar blij om.
Hij ziet dat als de enige manier
om te voorkomen „dat er een
eenzijdig samengesteld kabinet
van de oppositie wordt be
noemd". Het GPV wil dat ten
koste van alles voorkomen
zien, al was het alleen maar
ommdat „Defensie bij minister
Scholten in veiliger handen is
dan bij de schrijvers van de
PvdA-nota-Stemerdink, die
weer het oude lied zingt van
eenzijdig afschaffen, vermin
deren en bezuinigen, in de
hoop dat de Sovet-Unie dan
misschien wel een bloem-
kransje om de SS-20 (atoomra
ket) hangt". Zo hebben na
tuurlijk ook CDA, althans het
wat rechtser denkend deel, en
de VVD hun redenen om Joop
den Uyl nog zo lang mogelijk
aan de voor hun goede kant
van de regringstafel te hou
den.
De methode bij uitstek daar
voor is wind uit de zeilen ne
men. Want wat moet de Partij
van de Arbeid nog bij de Alge
mene Politieke en Financiële
Beschouwingen (9,10 en 11 ok
tober), nu de meest essentiële
verlangens op haar lijstje wor
den ingewilligd. Hans Kom
brink, die als opvolger van
Dick Dolman (Kamervoorzit
ter geworden), de wei in moet
als financieel specialist, vertel
de mismoedig dat hij ook niet
veel andere mogelijkheden zag
dan maar eens goed te gaan
narekenen of alle beloften
over koopkracht handhaven
wel kloppen. Morrelen in de
marge dus. En Den Uyl zal
vermoedelijk ook niet verder
komen dan het kabinet te ver
wijten dat het zijn eigen doel
stellingen heeft verlaten en
niet bereid is de immateriële
wensen van de vakbeweging
in te willigen.
Maar ja, het CDA zal daar niet
wakker van liggen. De VVD
tenslotte, in elk geval de frac
tie, voelt zich weliswaar ont
zettend in de kuif gepikt, maar
blijft zich op het standpunt
stellen, dat alles beter is dan
een regering, waarin de socia
listen het voor het zeggen heb
ben. Zo merkte een liberaal
Kamerlid op, dat hij zich de
gedachtengang van veel joden
in de Tweede Wereldoorlog
had eigen gemaakt: „laten we
maar meewerken, misschien
valt het dan nog wel mee".
Het dilemma van de liberalen
is momenteel dat zij in geen
van de maatregelen, die het
kabinet nu voorstaat iets kun
nen ontdekken, dat de moge
lijkheid biedt tot een verzet,
wat zou overkomen bij de kie
zers. „Wie weet er nou wat in
flatiecorrectie is aldus een
andere VVD'er. Hij zei bijna te
hopen, dat de CDA'ers in de
regering accoord gaan met een
gedeeltelijk afschaffen van de
rente-aftrek op hypotheken
van (eerste) huizen, zoals
PvdA en een flink deel van
het CDA wil. „Dat spreekt
aan. Daar zouden we de zaak
op kunnen laten stuk lopen".
Maar aangezien het uiterst on
waarschijnlijk is dat het kabi
net zo'n impopulaire maatre
gel wil overnemen, lijkt het
grote debat over 's lands huis
houdboekje een tamelijk bloe
deloze aangelegenheid te wor
den. Zodat het nog wat langer
zal duren eer het kabinet echt
op de proef gesteld wordt, na
melijk tot het moment dat de
vakbeweging officieel weigert
zich tot het uiterste te matigen.
De regering zal dan niet aarze
len, aldus Van Agt afgelopen
maandag, passende maatrege
len te nemen om onherstelba
re schade te voorkomen. De
keuze is dan: alsnog fors bezui
nigen op sommige departe
menten, de rijksbijkdragen
aan de sociale uitkeringen als
nog flink verlagen of een loo-
ningreep toepassen. Minister
Andriessen voelt voor het eer
ste of het tweede, Van Agt en
Albeda neigen meer naar het
laatste. En dan wordt het in
teressant om te zien of hun ge
estverwanten in de Tweede
Kamer, de hete adem van de
vakbonden in hun nek voe
lend, dat wenselijk vinden.
RIK IN T HOUT
Ima kjllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!
I
(van onze parlementaire redactie)
AAG B en W van Terschelling moeten het in
principebesluit, autobeperkende maatrege-
iet eiland in te voeren, laten bestaan. In plaats
zou men beter kunnen discussiëren over een to-
op de werkgelegenheid op Terschelling waar-
recreatie een belangrijk onderdeel vormt.
de Vereniging tot behoud van de Waddenzee in
van Terschelling naar aanleiding van hun voor
iet principebesluit van 1974 opnieuw in de gemeente
discussie te stellen. Volgens het college zijn de eco-
vooruitzichten van de recreatie op het eiland zó
gedwongen autobeperkende maatregelen onge-
wijst de Waddenvereniging op een ondezoek van
Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf
naar het bestedingspatroon van recreanten op Ter-
Daaruit is gebleken dat dit patroon in kwantitatie-
ïn verandering zal ondergaan door autobeperkende
Verplichte beperking van het autogebruik door
zal zeer weinig, zo niet geheel geen invloed
omzetten van horeca en middenstand, aldus de
vereniging op andere voorzieningen die bij
van autobeperkende maatregelen op het eiland no-
zijn zoals: voorzieningen in de haven voor aan-en
fan auto's, aanleg parkeerplaatsen, verkeersmaatre-
aanleg van wegen rond de dorpen om verstoppin-
/oorkomen. Daarmee zal de aantrekkelijkheid van
en de rust (dus de kwaliteit van het produkt recre-
aldus de Waddenvereniging.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll