uueekpuzzel door dr. Pluizer dierenportret postzegels DENKSPORTEN/HOBBY Nr 38 Diagonalenpuzzel B fl y LEIDSE COURANT ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1979 PAGIN, Da prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijh: Vijftien gulden: C. A. van Leeuwen, Oranjekade 11, 2252 XA Voorschoten. Mevr. P. van Haasteren, Utr. Jaagpad 123, 2314 AV Leiden. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. Oplossingen onder vermelding van Puzzel 38 dienen uiterlijk woensdagmiddag in bezit te zijn van: Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden. 1- 3 ongedurig persoon (scherts); 1- 9 voorbode van slecht weer; 2- 6 bekoorlijkheid; 2- 8 inwoner van Middenamerikaan- se republiek; 3- 8 begrensde tijdruimte; 4- 7 sieraad op b.v. een pantoffel 4-15 vlakke meetkunde; 5-10 band om het middel; 5-14 familielid; 6- 9 gebakken vloertegel; 7-14 godendrank; 10-15 sneeuwstorting; 11-13 geaardheid van mensen; 11-21 Europeaan; 12-16 steekwapen; 12-20 soort vliegtuig; 13-20 groen wijnglas; 16-21 transportvaartuig; 17-19 verlegen; 17-27 pendant; 18-22 grote drinkebeker; 18-26 voorzichtig; 19-26 soort huiduitslag; 22-27 kwaadsprekerij; 23-25 het gehele vermogen v.e. gefail leerde; 23-33 Europees volkslied; 24-28 ouderwets; 24-32 land in Centraal-Azië; 25-32 Europese hoofdstad; 28-33 koortswerend geneesmiddel; 29-31 donkerblauwe kleur; 29-39 vreesaanjaging; 30-34 beslissend stadium; 30-38 financiële bijdrage aan een ver eniging; 31-38 kleur; 34-39 gekonfijte onrijpe schil van ci troenen; 35-37 aan alle kanten; 35-42 bestrijdingsmiddel; 36-40 vrucht; 36-41 tweede mogelijkheid; 37-41 beweeggrond; 40-42 kledingstuk. Tijdens de Europese kampi oenschappen voor teams, dat dit jaar in Lausanne werd ge houden en waarbij, in de Open afdeling, de Italianen weer eens als overwinnaar uit de stijd kwamen, zijn vele staal tjes van bijzonder goed bridge ten beste gegeven. Het „beste spel", dat de BOLS Brillancy Prize verkreeg, liet ik u reeds eerder zien, maar ook het onderstaande, dat overi gens niet voor die prijs werd aangemeld, is er een dat de aandacht vraagt. De reden voor het niet aanmelden zal" wel zijn geweest, dat het in fei te een routine-zaak is, mits, zoals zo vaak, men zijn slagen maar goed telt, maar ik denk dat er toch wèl een vrij groot aantal bridgers rondloopt dat de verkeerde weg zou hebben ingeslagen. Oordeelt u zelf: Routine? Het spel is afkomstig uit de wedstrijd tussen Zweden en Duitsland en het resultaat droeg in niet geringe mate bij aan de 191 overwinning van de Scandinaviërs. In de open kamer ging het bie den als volgt: A 6 5 O A H V B O A H 10 6 4 ♦8 4 2 Kl H V 10 7 3 "V 8 4 3 2 *7 OB753 W 0$ 2 AH 10 9 2 Z V B 8 B 9 10 9 6 5 O V 9 8 6 4 4.5 3 Noord Oost Sundelin Gwinner 2 ruiten (1) pas 2 SA (3) pas 3 harten pas pas pas Zuid West Flodqvist Ballman 2 harten (2) pas 3 ruiten pas 4 harten pas (1) de „multi-coloured", een openingsbod dat diverse bete kenissen kan hebben. (2) wil dit spelen, indien partner een zwakke 2 harten opening heeft. (3) 20—22 punten met SA ver deling. West begon met twee hoge en een derde klaveren, die door zuid werd getroefd. Vervolgens gaf Flodqvist een schoppen af, won de volgende slag, incas seerde schoppenaas en troef de een schoppen met de 10. Hierna werden de troeven ge haald en de tien slagen waren binnen: vier hartens, drie rui tens, een schoppen en twee in troevers. Inderdaad: „routine", maar ik zal niet graag de spe lers de kost geven die zouden zijn begonnen met twee rond jes troef, in de hoop dat de rui tens zich netjes zouden gedra gen. Of de Duitsers dit resul taat zouden hebben geëven aard blijft geheim, want aan de andere tafel ging het: Noord Oost Schroeder Morath 2 SA pas 3 harten pas pas 5 klaveren pas pas •Zuid West Von Gynz Göthe 3 klaveren doublet 4 harten pas doublet pas In dit contract gingen slechts drie slagen verloren, zodat de Zweden er 11 IMP's aan over hielden. Van de nieuwe competitie zijn al weer twee ronden gespeeld. Volgende week zaterdag staat de derde ronde op het pro gramma. Andermaal hebben vele spelers gebruik gemaakt van de transfermarkt. Met als gevolg een paar spectaculaire overschrijvingen. Zo trok twee deklasser Fivelgo uit Appin- gedam de topspelers Jannes van de Wal en Peter van Har ten van Groningen en Bauke Bies van Huizum aan. In de hoofdklasse lijfde vooral Lent een paar kopstukken in: oud-wereldkampioen Koeper- man en Hans Jansen, de Ne derlandse kampioen. Verder kwam Rob Schippers van Treebeek. Ook Huissen boekte versterking. Rob Clerc wissel de IJmuiden voor de Gelderse club. Verdere mutaties in de hoofd klasse: IJmuiden: erbij: Boulo- nois (Alkmaar), Van Duijvenbo- de (VAD), Smit (HDC Haarlem) en Sterel (Heemstede), weg: Clerc (Huissen) en Schut (VAD); RDG: erbij: Bronstring (Leiden) en Vermin (Wasse naar), weg: Lagas (Mariahoeve) en Rijkaart (Alblasserdam); Groningen: erbij: geen, weg: Van Harten en Van de Wal (be iden Fivelgo); Lent: erbij: Jan sen, Koeperman en R. Schip pers, weg: geen; VAD: erbij: Binenbaum (Amstelveen), Van Dommelen (CDA) en Van Dus- seldorp (Bussum), weg: Van Duijvenbode (IJmuiden); Hui- zem: erbij: P. Bergsma (Drach ten) en D. Sinnema (Dokkum), weg: Bies (Fivelgo); Almelo: er bij: Bakhuis (Twente's Eerste);' weg: geen; Huissen: ecbij: M SB x.ili li O m .o s.oö Keizer Clerc (IJmuiden); weg: geen; NOAD: geen mutaties; Houdt Stand: erbij: Van Ipenburg (VAD), weg: geen. Het ligt voor de hand te veron derstellen dat de titelstrijd weer een aangelegenheid wordt voor kampioen IJmui den, Lent en RDG. De hierbo ven aangehouden volgorde was de eindstand vorig jaar, NOAD en Houdt Stand promo veerden. Elk jaar blijkt dat de nieuwelin gen het moeilijk krijgen. Dat geldt ook voor het jeugdige Houdt Stand, resultaat van pi onierswerk van Mensonides, de man van het eerste uur bij de Brinta- later KSH-toernoo- ien. Topspeler is Jos Stokkel, maar ook Buurke, Keizer en Kolk scoren er flink op los. Een voorbeeld van het spel van Keizer toont de partij Keizer- Van Gaans (Constant) uit de. competitie van vorig jaar. Na wits 32.41-36 (zie diagram) verkeert de Rotterdammer in grote moeilijkheden. Verhin derd zijn 12-18 en 13-18 (dam op 3). Na 24-30x30 Is 37-31 enz. wel toereikend, dus: 32. 21-27 33. 32x21 16x27 34.37-32 11-16 35.32x21 16x27 36.35-30 24x35 37.28- 23 19x28 38.29-24 20x29 39.34x21 13-18 40.36-31 8-13 41.38-32 14-19 42.32-28 15-20 43.21-16 20-24 44.16-11 17x6 45.28x8 13x2 46.40-34 6-11 47.26-21 2-7 48.43-38 7-12 49.21-16 24-30 50.16x7 12x1 51.31-27 19-24 52.33-28 1-7 53.38-33 18-23 54.28x19 24x13 55.27-22 7-12 56.33-29 13-19 57.29-24 19-23 58.22-18 30x19 59.18x7 23-28 60.7-1 28-32 61.1-29 32-27 62.29-47 19-24 63.47x15 35-40 64.44x35 37-41 65.15-38 41-46 (op 41-47 39-33!) 66.39-33 46- 23 67.33-28 23x30 68.35x24 een winstgang van Keizer om te onthouden. Een chinchilla is even leuk als een bontjas Hoewel chinhilla's meestal ge fokt worden om met hun velle tje een bijdrage te leveren aan een bontjas zijn ze als huisdier ook verschrikkelijk leuk. De chinchilla lanigera, of wolmuis, behoort tot de enkeltandige pelsknaagdieren en lijkt nog het meest op een schattige grijze eekhoorn. Het diertje dat ongeveer 600 gram weegt, heeft grappige lange snorha ren, kale oortjes en een pluim staartje. In het wild leeft de chinchilla in de woeste streken van het An- desgebergte in Chili, Peru en Bolivia, waar een zeer droog klimaat heerst. Ze zijn daar echter vrij zeldzaam geworden. Omstreeks 1900 dreigde de chinchilla uit te sterven door de jacht die er op de dieren werd gemaakt voor hun pels jes. Gelukkig werd er een wet opgesteld die de jacht ver bood. Ze mochten echter wel gevangen worden mits ze goed verzorgd werden. Om chinchil la's uit te voeren had men een speciale vergunning nodig die de Zuid-Amerikanen slechts met moeite afgaven. Een Ame rikaan kreeg toestemming om drie vrouwtjes en acht mannet jes uit te voeren en uit deze elf diertjes zijn bijna alle chinchil la's gefokt die we nu in Ameri ka. Canada en Europa hebben. In Californië begon men met het op grote schaal fokken voor de bontindustrie. Het pelsje is de minst zware die men voor bontwerk ge bruikt, de afzonderlijke haart jes van de onderwol vertakken zich in zeer veel zwakgekrulde uiteinden. De vacht is daar door erg dik en vlooien en lui zen krijgen hierin geen kans. Het bovenhaar is een paar centimeter langer dan de on dervacht. De kleur is blauw grijs. De vacht is van decem ber tot maart op zijn mooist en in deze periode moeten de diertjes dan ook gedood en gevild worden. Vanaf de jaren dertig wordt de chinchilla ook in Europa voor zijn huid gefokt. Er werden tal loze misleidende advertenties geplaatst die het soms deden voorkomen dat men met hel houden van chinchilla's in de kelder of op een zolderkamer- tje miljonair kon worden. Om dat het voor veel mensen moeilijk was en is om een zelf- gefokt diertje voor de pels te verkopen worden er nu regel matig chinchilla's als huisdier tje aangeboden. De chinchilla is polygaam en bij èén manne tje kunnen zo'n drie a vier vrouwtjes gezet worden. De bronstijd bedraagt drie a vier dagen en het duurt ongeveer 111 dagen voordat de kleintjes ter wereld komen. De worp kan variëren van 1 tot 4. Het is ongelooflijk zo volmaakt als een chinchilla-baby ter we reld komt. Ze hebben een vol ledige pels, hoewel die natuur lijk nat is, hun ogen zijn al open en zelfs hun tandjes zijn aanwezig terwijl ze zich direkt door hun hok bewegen. Hun geboortegewicht is ongeveer 45 gram en wanneer ze zijn volgroeid op de leeftijd van on geveer 10 12 maanden be draagt hun gewicht 600 gram. Ongeveer 10 dagen na de ge boorte gaat het jong wat vast voedsel eten. In zijn natuurlijke staat leeft de wolmuis van gras, kruiden, mos en zaadjes. Nu zijn er kant en klare brokjes in de handel en ook caviavoer en oud brood wordt graag gege ten. Aangevuld met een hand jevol hooi per dag en wat groenvoer en fruit is dat alles wat het diertje nodig heeft. Zoals bij veel knaagdieren groeien de tanden door en daarom moeten we af en toe een takje geven om op te kna gen; ook een stukje puimsteen om de tanden op te scherpen voldoet goed. De chinchilla neemt graag een zandbad en in zijn hokje hoort dan ook een bakje met bijvoorbeeld fijn schelpenzand thuis. Tegen de avond is de chinchilla het le- vendigst en dan is het erg leuk het diertje los te laten lopen. Eén levende chinchilla is zeker zo leuk als een bontjas waar tientallen velletjes voor nodig zijn Voor 2 oktober a.s. heeft de PTT de uitgifte van twee bij zondere zegels op de agenda staan. Met deze zegels wordt onder de aandacht gebracht dat de kunstenaars Joost van den Vondel en Jan Steen 300 jaar geleden overleden. De ze gels hebben een waarde van 40 en 45 ,cent. Joost van den Vondel behoort tot de bekendste Nederlandse dichters. Hij werd in 1587 in Keulen geboren, waarna hij te- samen met zijn ouders, in 1597 naar Amsterdam verhuisde. Zijn eerste gedicht publiceert hij in 1605 en vijf jaar later wordt zijn eerste toneelstuk opgevoerd. Dit zou het eerste worden van een grote reeks toneelwerken gedurende Von dels lange leven. Zijn bekend ste werk is het toneelstuk Gijs- brecht van Amstel, dat hij op- draaot aan de befaamde jurist Joost van den Vondel en Jan Steen Gijsbrecht aan het eind van het toneelstuk, in ballingschap is gegaan. Bij zijn overlijden in 1679 laat Vondel een oeuvre na dat hem in Nederland de erenaam „Prins onzer dich ters" zal bezorgen. Jarenlang wordt op nieuwjaarsdag de „Gijsbrecht" in Amsterdam opgevoerd, de stad waar Von del 82 jaar heeft gewoond en gewerkt. Op de door Jan Kuiper uit Spijk ontworpen zegel ziet men het bovenaedeelte van het damse stadsschouwburg. Dit poortje draagt de inscriptie: „De wereld is een speel toneel. Elk speeld zyn rol en krygt zyn deel". Verder ziet men een ganzeveer en de tekst „Vondel 300 jaar". De zegel werd ge drukt in de kleuren grijs, rood, blauw en oker. De tweede ze gel in deze serie heeft een waarde van 45 cent en brengt de 300e sterfdag van de schil der Jan Steen onder de aan dacht. Jan Steen, de befaam de Hollandse genreschilder, is waarschijnlijk in 1626 geboren als zoon van een brouwer. Zijn leertijd brengt hij o.a. door bij Adriaen van Ostade en bij de landschapsschilder Jan van Goyen, met wiens dochter hij In 1649 trouwt. Geplaagd door geldzorgen zoekt hij naast het schilderen naar andere inkom sten, maar zijn brouwerijen en herberqen blijken nimmer ren- Bij velen roept de naam Jan Steen associaties op met kroe gen, dronkenschap en losban digheid. Dit komt waarschijn lijk, omdat vele van de onge veer 800 schilderijen die thans van hem bekend zijn vrolijke gezelschappen, herberg- en bordeelscènes voorstellen. Bij zorgvuldige beschouwing blij ken zijn herbergscènes echter vaak een waarschuwing tegen overmatig drankgebruik te be vatten. Zijn „vrijages" zijn vaak een zinspeling op de ver- Hoewel zijn schilderijen kwali tatief nogal uiteenlopen be hoort Jan Steen tot de beste schilders van de Gouden Eeuw. De zegel werd ontworpen door de Dienst voor Esthetische Vormgeving van de PTT. Op de zegel ziet men een detail uit het schilderij „Vrolijk Gezel schap". Verder wordt een be langrijk deel van de afbeelding ingenomen door een motief van een oud-Hollandse tegel vloer. Als bijzondere tekst op deze zegel: „Jan Steen 1679". Deze zegel werd gedrukt In de kleuren groen, blauw, geel,' bruin en rooa. De zegels wer den in een oplaag van 90.000 vel van 100 zegels gedrukt door Joh. Enschedé en Zonen te Haarlem, en zullen verkrijg baar zijn zolang de voorraad In Eeklo, België, werd het In ternationaal Jeugdtoernooi in augustus gespeeld en ik laat hiervan enige uitslagen volgen: Winnaar Hoofdgroep jongens: K. Bisschoff uit Duitsland. 2 en 3 Flis, Polen en Santo-Ro man, Frankrijk. Met een half puntje achterstand Cardon, Ned. en Canda, België. De rest ga ik niet allemaal noemen, maar nog aardig is te vermel den dat nog op drie lagere plaatsen een landgenoot en een Bejg broederlijk naast el kaar stonden! Een Griekse jon geman eindigde op de 15e plaats (uit 22 deelnemers). In een Italiaanse partij (Greco!) overliep hij de Belg Willems. Deze eeuwenoude opening is nog goed geschikt om er de tanden op te scherpen voor de jeugd, maar als remise-ope ning allang uit de meesterprak- tijk verdwenen. Maar de aan komende jeugd kan er nog heerlijk mee stoeien en plezier aan beleven. Wit: Aleksakis. Italiaans. Zwart: Willems. 1. e4,e5 2. Pf3,Pc6 3. Lc4,Lc5 4. c3,Pf6 5. d4. ed4: 6. cd4:,Lb4+ 7. Pc3,Pe4: 8. 0-0,... (geen Möllervariant dus met 8. d5,..l) 8Pc3: 9. bc3:,Le7 (niet goed is: 9Lc3: 10. Db3 enz.) 10. d5,Pa5 11.d6!,cd6: 12. Lf7:+,Kf7: 13. Dd5+,Kf8 14. Pg5,Lg5: 15. Lg5:,Dc7 16. Df5+,... en zwart gaf op. (n zo'n remisevariant moet je toch de theorie goed kennen, want een enkele verkeerde zet, en het is spoedig uit. Bij de hoofdgroep meisjes won de Engelse Groves met een neuslengte van de Joego$lavi- sche Maksimovic, beiden met 7 bordpunten, maar de weer- standspunten waren in het voordeel van de Engelse. Mej. Cronin uit Ierland werd derde met 6 1/2 pt. De enige Neder landse Betty Oostenbrink werd 7e. noot Riemens, die bij de junio res eerste werd met 6 pt., 2 Meurrens 5 1/2 en 3. V.d. Walle 5. In het weekblad „64" werd A. ~V. Sarytsjev in het zonnetje ge zet ter gelegenheid van zijn 70e verjaardag. Deze studie componist is bij ons bekend om enkele bijzonder fijne, stu dies, waarvan hij er met zijn broeder K. Sarytsjev verschil lende maakte. Van de acht van Alexander vermelde studies zijn er vier met een eerste prijs bekroond, die verwierven een derde en één een zesde prijs in diverse sterke toernooien. Hij kan er dus wat van. In het bij zonder wordt hij genoemd als schaakpropagandist. Van zijn studies ga ik er u een voorzet ten. A. V. Sarytsjev. 1e prijs Sjachmaty v SSSR. 1966. Wit: Kd2,Lf6, Pb2,Ph2; pion:c2. Zwart: Kf8,Lc7, Pb4,Pc5; pion:f5. Wit begint en houdt remise. Een mooie open stelling en ge lijke krachten, waarom zou dat NIET remise zijn? Even een blik op het bord leert ons dat zowel het witte paard op h2 als de loper op f6 aangevallen staan, het paard direkt door de loper en de loper van w"it door een schaak op e4 indirekt. En met een stuk minder is dat dan wel verloren voor wit. Maar zie 1. Ph2-f3!,Pc5-e4 2. I c1!,Pe4xf6 3. Pf3-d4 valt nu zowel de loper ad de pion. 3....,Lc7-e5j Pd4xf5,... Nu komt de ra al weer ietwat in zicht, zwart heeft nog andere j op zijn boog! 4Pb4-az Kc1-b1,... Gedwongen .anders het paard op b2 v ren gaat. 5...,Pa2-c3+ 6.1 a1,... Het vervelende is, di de witte koning niet naar c rug kon gaan, omdat dan op f4 volgt! 6...,Pc3-a4. i dat, nu gaat tot overmaal ramp ook nog het paard o verloren. En een loper en paarden winnen regelmatj gen een paard sec! En nu j de belangrijkste zet van 7.c2-c3!,... Eerst denk je, I nu helemaalmaar j verder dan kom je er ach 7...,Le5xc3 Als nu na: 8. a2... de loper op b2 slaat, wint wit door Kb3 een stu rug en twee tegen drie I officieren is als regel re: Daarom volgt nu: 8..., Pa 9. Ka2-b3,Lc3-e5. De zi loper had nog net één vel het paard te blijven ver gen. En nu heeft zwart^ nend materiaal maar dé; ling is nu net zó geworde; wit door een dubbelaar dreiging op de loper zijn sie er uit sleept! 10. Pf5-j4!!,... dreigt zo wt schaak op g6 met winst Vi loper, én aanval op de z loper via f3. Er rest voor slechts aanval op het p 10...,Le5-g3, hetgeen wil antwoordt met een aanv de loper, welke dan weer moet naar e5. Hernii Na:11. Ph4-f5,Lg3-e5,... 1 de dreiging: 12. Pf5-h4„, gevoerd, en het is remise herhaling van zetten. Een mate fijne studie, waarir stukken, behalve de zwad ning, naar hun plaats wi gebracht, door fantasierijl

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 26