iVeir wave
zijn
muzikanten
met nieuwe
ideeën
Het klavecimbel is „in" maar
Champion Mij ft verwaarloosd
KLASSIEK
Concertagen^
PLAT
The Blue Band
Frank Zappa -
Joe's Garage Act
1
Muziek werkt
hetzelfde als opi
um en het luiste
ren naar muziek
maakt het brein
inactief. Muziek
moet verboden j
worden voor ra- j
dio en tv".
Deze uitspraak i
van de Iraanse i
leider Ayatollah
Khomeiny loopt J
als een rode
draad door de
nieuwe plaat van
Frank Zappa, een
roek-opera in drie
delen. Aan de
hand van de ver
wikkelingen rond
Larry (Frank
Zappa) - roadie
van de beroemde
rockband Taod-O
Joe (Ike Willes) F,00f yan Zulphen
en zijn gods
vruchtige vriendin, later groupie Mary
de Central Scrutinizes aan welke verderfelijke i.
ziek heeft op de broze kinderzieltjes. De Central i
is een van regeringswege aangestelde vliegende
ker, die muziek signaleert en bestrijdt en naleving*
ten controleert die nog niet zijn aangenomen. C
CBS-elpee, ditmaal weer gevuld met studio-opnai
Zappa, zowel muzikaal als qua tekst, alle registers™
is één van de toegankelijkste platen van Zappa
ste jaren en is te vergelijken met het werk uit i
ren. Ditmaal geen minutenlange gitaarsolo's maarV^g
nummers, waarin Zappa een 1984-achtige sfeer on
„Sheik Yerbouti" moesten de Joodse dames het faer
op deze nieuwe elpee geeft Zappa de katholieke vArs
op niet mis te verstane, grove wijze van langs. |uit
weer werk aan de winkel voor katholieken en Zijde
De teksten zijn gelukkig op de hoes afgedrukt, atdac
van Zappa's spitsvondige woordgrappen verlok zi
Joe's garage act 1" laat een zeer geïnspireerde en Lu
pa horen. De plaat doet naar meer verlangen. (C1&
h.v. y s
Floor van Zutphen Nederland kent een aantal
sen van niveau, die door gebrek aan goed mateiL^i
verder zijn gekomen dan incidentele landelijke hitn:
res Patricia Paay is hier een illustratief voorbeeldïa\'e
Zangeres Floor van Zutphen heeft in de inmiddels^
gegane Amsterdamse Houseband meermalen bewl^
de nodige zangcapaciteiten te beschikken. Maar loe)
gezellig huiselijk verband in gezelschap van meerdea|
listen en een solo-elpee lang kunnen blijven bofop
twee verschillende dingen. Niet dat Floor daarom ^eu
ging zou moeten wagen, alleen met dit songmafaa\
handen, funkachtige ballads, voornamelijk afkos^e
producer Ken Spence, blijft haar debuut-elpee FirsUn
de eerste verdieping steken. Dat is niet erg hoog$ v
doet de hulp van Herman Brood op piano en Dan^ec
macher op gitaar niets aan. (Ariola/200784). war
^er
The Blue Band De degelijke bluesrock van de
se groep The Blue Band, maakt al snel duidelijk di
niet te maken hebben met nieuwkomers in het va.
gens van The Blue Band zijn dan ook niet dejongsï
De groep rond zanger/componist H. J. Vox vroege
Henkie Vos) heeft sinds 1972 een wisselvallig bt
kend en is de stadsmuren nooit echt gepasseerd,
van producer Alfred Lagarde is daar in de vorm\
debuutelpee Slithering iets aan gedaan. Het pretem
pertoire van The Blue Band is van goede maar niel
te kwaliteit en kent één uitschieter: de single
Snakes". (Ariola/200646).
24 september Chic, Jaap Edenhal in Amsterdam.\
The Crusaders, Carré in Amsterdam.
26 september - Nils Lofgren, Paradiso in Amsterdl
27 september - Woodstock in Europa met Joe l
Arlo Guthrie, Richie Havens en Country Joe
nald, Jaap Edenhal in Amsterdam.
28 september - The Blue Band, Leidsche Vrije Ti)
trum in Leiden.
1 oktober - Lene Lovich, Paradiso in Amsterdam.
4 oktober Dr. Feelgood, Exit in Rotterdam.
5 oktober Dr. Feelgood, Paradiso in Amsterdam.
6 oktober Udo Jürgens, Jaap Edenhal in Ams
Raymond van 't Groenewoud, Paard van Troje
I Haag. Dr. FeelgoodMidas in Alphen aan de Rijn.
7 oktober - Inner Circle, Paradiso in Amsterda1
Kottke, Stadsschouwburg in Amsterdam. Udo J
Congresgebouw in Den Haag.
8 oktober - John Denver, Ahoy in Rotterdam. Si
Johnny Asbury Jukes, Paradiso in Amsterdam.
9 oktober - Boston, Ahoy in Rotterdam. Barry Whi\
Edenhal in Amsterdam.
10 oktober - Barry White, Doelen in Rotterdam.
12 oktober Dr. Feelgood, Paard van Troje in Di
Orleans, Paradiso in Amsterdam. Sister Sledge, Ki
in Amsterdam.
J%ICK LOWE:
Los Angeles (AP) Aan
de Santa Monica boule
vard in Hollywood staat
een klein motel, genaamd
I Tropicana waar alle nieu-
I we musici komen. Elvis
I Costello verblijft er en
Tom Waits woont er. De
Britse rockster Nick Lowe
hield er onlangs zijn brui
loftsreceptie met country-
rock zangeres Carlqne Car
ter.
Bassist-componist-produ
cer Lowe doet het goed op
het new wave-front. Hij
heeft een album „La
bour of Lust" en een
single „Cruel to be
kind" op weg naar de
hogere regionen van de
hitlijsten en hij produ
ceert platen voor een groot
aantal nieuwe Britse roc
kers onder wie Costello.
Samen met zijn vriend
van weleer, Dave Ed
munds, zit hij in de band
Rockpile, waarmee hij tot
voor kort het concert-cir
cuit in de States afwerkte.
Momenteel is hij aan het
bijkomen in Los Angeles.
Er is eer. hoop geschreven
over new wave, die onderaf
deling van de rock 'n roll
van na het punk-tijdperk,
waarvan je gemakkelijker
kunt zeggen wat het niet
dan wat het wel is.
Op het eerste gezicht lijkt
new wave een weinig toe
passelijk etiket voor Lowe.
Op 30-jarige leeftijd, erkent
hij zelf dat hij al jaren min
of meer dezelfde muziek
luid, kort en precies speelt.
Het enige wat nieuw is, is
dat de mensen er eindelijk
naar luisteren.
Lowe grijnst beminnelijk na
deze suggestie en komt ver
volgens met een uitgebreide
geschiedenis van new wave.
„Het dateert van een periode
uit het begin van de jaren
'70, toen ik in Londen woon
de. Ik ontmoette veel men
sen die net zoals ik over de
muziek van toen dachten. 1
Het was allemaal glamour-
rock, precies zoals het daar
nu nog is, in wezen.
Het is onzin-muziek voor
me. Ik heb nooit gehouden
van dat hoogdravende gedoe
van Kansas, Journey of The
Moody Blues. Ik dacht dat
ik de enige was die er zo
over dacht, maar toen begon
ik anderen te ontmoeten
met dezelfde mening. In het
begin van de jaren '70 was
er een soort explosie van
wat werd genoemd pub-
rock. Dat was de tijd waarin
groepen en mensen zoals ik
begonnen te spelen in bars.
Er was een groep waar ik
deel van uitmaakte, ge
naamd Brinsley Schwarz,
die in bars en pubs speelde.
Veel vrienden van ons be
gonnen toen met een soort
new wave, zoals Graham
Parker, Elvis Costello en lan
Dury, al die groepen die het
nu ook hier hebben ge
maakt.
Op die manier, omdat ik van
het begin af aan bij hen be
trokken was en ik wat pro- versleten
duktiewerk deed, werd i.
als het ware bij mijn hare.
in de new wave getrokken.
„New wave-muzikanten
zijn alleen maar mensen me
ideeën, mensen die niet ban{
zijn om risico's te lopen, da
is wat wordt bedoeld me
new wave, „zo concludeer
Lowe. Ik denk niet dat he
betekent dat je 18 moet zijl
met een punk-haarstijl. D<
meeste van die groepen, dit
18-jarigen met punk-haren
hebben geen ideeën. Zij imi
teren alleen maar de Se;
Pistols".
Evenals Lowe, hebben ooi
andere leden van Brinsley
Schwarz succes. Ian Gomn
als solist en Bob Andrews er
Schwarz zelf als mede
werkers van Graham Par
ker in zijn band The Ru
mour.
Op de vraag waarom dil
commerciële succes thans
doorbreekt, en niet zoveel
jaren eerder toen de Brin-
sley's er zo hard aan werk
ten, met hun acht albums in
zes jaren, antwoordt Lowe:
„Ik denk dat men zich in
Amerika nu pas realiseert,
wat Amerika de wereld
heeft gegeven aan rock 'n
roll. Ik denk dat veel men
sen nooit hebben geweten
wie Buddy Holly was tot
Gary Busey langs kwam. Ik
denk ook dat men zich thans
realiseert hoe achterhaald de
muziek is van groepen als
Styx, Kansas. Journey, wat
een oud vuil het is en hoe
van de
naald
Siouxsie and the Banshees
Op de dag dat de succesvolle
Engelse new wavers Sioux
sie and the Banshees in
Aberdeen aan een omvang
rijke Britse tournee zouden
beginnen, is de groep uit el
kaar gegaan, 's Middags kre
gen The Banshees ruzie in
een platenzaak in Aberdeen
over het uitdelen van hand
tekeningen en het weggeven
van hun nieuwste elpee
„Join Hands" aan hun fans.
Toen Siouxsie 's avonds haar
gitarist John McKay en
drummer Kenny Morris
voor het concert kwam ha
len, leek het er aanvankelijk
op of ze lagen te slapen. On
der de dekens van hun ho
telkamerbedden lagen ech
ter slechts een paar kussens
met hun „back-stage" pasjes
er op geplakt. De jongens
waren spoorloos.
Tee Set
Peter Tetteroo, de zanger
van The Tee Set, heeft een
duo gevormd met Sigrid, een
(nog) onbekende zangeres.
De samenwerking is te be
luisteren op hun nieuwe
single Take It Easy". Hans
van Eijck, geestelijke vader
van The Tee Set en eens be
stempeld als „Haags Won
derkind", verschijnt eind
september met een romanti
sche pianoplaat „Piano for
the millions". Dit alles bete
kent niet dat The Tee Set
niet meer actief is, want in
december komt er een nieu
we single van de groep uit.
The Police
In de laatste week van sep
tember verschijnt de tweede
elpee „Regatta du Blanc"
van de Engelse new wave
formatie The Police. Na af
loop van de „Countdown"-
televisie opnamen in Voor
burg verklaarde zanger
Sting dat er opnieuw sprake
is van een „low-budget"pro-
dukt. „We hebben de plaat
Weer zelf geproduceerd en
in dezelfde studio opgeno
men. Alles bij elkaar heeft
dat evenveel geld gekost als
een binnenhoes van een
plaat van de groep Yes". In
middels is hun nieuwe single
„Message in a Bittle" in een
klap in de Engelse top tien
terecht gekomen.
Het klavecimbel is
lang weggeweest
maar triomfante
lijker dan ooit te
ruggekeerd. „Te
genwoordig zijn er
relatief en nume
riek veel meer
mensen die klave
cimbel willen le
ren spelen dan drie
eeuwen geleden",
zegt Kees Rosen-
hart die de edele
kunst zelf aan di
verse conservato
ria doceert.
Hij doet die uitspraak in het
Engelse voorwoord van
„The Amsterdam Harpsi
chord Tutor", een tweedeli
ge bundel studiemateriaal
van grote verscheidenheid.
Vorig jaar verscheen de
tweede bundel bij de Am
sterdamse muziekuitgeverij
Saul B. Groen, kennelijk
voor de internationale
markt en met de aanteke
ning dat het hier niet gaat
om een systematisch opge
zette en uitgewerkte cursus
en helemaal niet om een
doe-het-zelf-methode. Pas
met een deskundige leraar
kan de leerling met dit van
uiterst summiere toelichtin
gen voorziene materiaal uit
de voeten. Het was duid°lijk
Rosenharts bedoeling, we
tende dat elke leraar toch
zijn eigen methode volgt,
hem daarbij niet voor de
voeten te lopen.
In de bundels van Rosenhart
staan in totaal 215 stukken
en stukjes maar slechts één
daarvan is van een compo
nist die historisch voor de
ontwikkeling van het instru
ment meer heeft betekend
dan men uit die simpele ver
tegenwoordiging zou aflei
den. Dat klopt in zoverre dat
ook op klavecimbelrecitals
zelden muziek van Jacques
Champion de Chambonniè-
res wordt uitgevoerd. Toch
werd in de eerste helft van
de 17e eeuw met diens wer
ken in alle Europese mu
ziekcentra een windhandel
bedreven, ook al ging het
dan om afschriften vol fou
ten die geen recht deden aan
Champions pionierswerk op
het gebied van de versie
ringskunst. Was het niet zijn
grote verdienste dat hij de
subtiliteiten van het luitspel
op het klavecimbel wist over
te brengen en muziek wist te
componeren die helemaal uit
het karakter van het klave
cimbel was ontstaan en dus
niet ook op een ander in
strument, bij voorbeeld op
Wie was deze Champion?
Zijn vader stamde uit een
eenvoudige Zuid-Nederland
se muzikantenfamilie die
zich aan de hoven van de
Franse koningen Henri IV
en vooral van de zelf compo
nerende Louis XIII groot
aanzien wist te verwerven.
Hij trouwde met de dochter
van een hoveling en kwam
aldus in het bezit van een
klein, weinig rendabel land
goed dat hem het tweede
deel van zijn naam bezorgde.
Zijn zoon Jacques die hem in
1638 als luitenist en klaveci-
nist aan het hof opvolgde,
was muzikaal nog aanzien
lijk begaafder dan zijn vader
maar leed helaas aan hoog
moedswaanzin. Hij liet zich
minder voorstaan op zijn on
miskenbaar compositorisch
talent dan wel op zijn du
bieus adeldom. Dat zette bij
de hoge heren rond Louis
XIV, de Zonnekoning,
kwaad bloed, en daaraan zal
het wel te wijten zijn dat de
zeer vereerde Champion in
ongenade viel en na 1662
van het toneel in Versailles
verdween.
Uit zijn correspondentie met
onze Constantijn Huygens
blijkt dat hij ander werk
zocht maar hoewel onze
staatsman-kunstenaar hem
fraaie aanbevelingen gaf,
schijnt het niet te zijn ge
lukt. Gelukkig kon Champi
on kort voor zijn dood in
1672 nog twee bundels kla
vecimbelsuites publiceren,
waarschijnlijk een beschei
den maar representatieve
keus uit een veel groter oeu
vre.
De Canadese klavecinist
Kenneth Gilbert die onder
meer het hele klavecimbel-
werk van Champions leer
ling Fiancois Couperin op
de plaat zette en die ook mu
ziek opnam van diens ande
re leerlingen, zoals Gabriel
Nivers en Nicolas le Bégue,
heeft zich nu opgeworpen
als verdediger van de. kunst
van de leermeester zelf, die
immers zonder overdrijving
de grondlegger van de Fran
se klavecimbelkunst mag
heten. Op de zojuist versche
nen, door Philips geimpor-
teerde Argoplaat ZK 80
geeft Gilbert heldere, leven
dige uitvoeringen van de vijf
suites die Champions eerste
bundel vormen. Het is mu
ziek die uitblinkt door een
natuurlijk voortgaande me
lodie waarbij de figuraties
dienen om de verwerking
van de motieven of het vrije
gebruik van de polyfone
stemmen markant reliëf te
geven. Zeker, Champion had
niet de grandeur van Coupe
rin le Grand, niet de briljan
te dramatiek van Rameau
maar hij was naar zijn aard
bepaald niet onbeduidend.
Omdat ik begon met Rosen
harts studieboeken, wil ik er
op wijzen dat Rosenhart zelf
ook een magnifieke klave
cimbelplaat heeft gemaakt
en wel ten bate van het Res
tauratiefonds van de Waalse
of Begijnenkerk in Haarlem,
van welke kerk Rosenhart
„organiste titulaire" is. Op
deze klavecimbelplaat 6812
430 staat een prachtig stuk
van Johann Jacob Frober-
ger, een Duitser die de in
vloed van Champion op zijn
eigen wijze heeft verwerkt.
Ook Francois Couperin is
hier vertegenwoordigd en
verder Dandrieu en Dulphy,
Telemann en Bach, Bachs
tweede zoon en Domenico
Scarlatti. Voor wie van kla
vecimbel houdt, zijn de pla
ten van Gilbert en Rosen
hart allebei van harte aanbe
volen!
JOHN KASANDER
I