fan Aardenne: 1980 wordt erop of eronder
bemiddeld gezin betaalt voor
Aardgas 240 gulden
méér
Minder animo
koopwoningen
"JN GUNSTE VAN RIJKSBEGROTING-1980
Milieubeleid
;n
ost
ürie miljard
)n twikkelings-
ulp stijgt
iet 9,5 procent
Zonodig
ook
atoomraketten
in
Nederland
Zuivelpolitiek
EG werkt niet
Geen grote
verkeerswerken in steden
ÏITZICHTLOZE AFKALVING BEDREIGT ECONOMIE
^Tnenland
LEIDSE COURANT
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1979 PAGINA 15
!nl
us
BLIK IN DE TOEKOMST...
RAMING R'JKSUITGAVEN 1980-1981
in miljard gld)
hou»
(Van onze parlementaire redactie)
HAAG Het gemiddelde Nederland-
;zin zal volgend jaar zo'n 240 gulden
voor zijn aardgas moeten betalen. Dit
jevolg van het kabinetsbesluit om de
jasprijs voor de kleinverbruiker per 1
iri aanstaande te verhogen met een be-
„in de orde van grootte van acht cent
[kubieke meter", aldus minister Van
lenne in de toelichting op de begroting
het ministerie van economische zaken,
linister verwijst in dit verband naar de
hem geconstateerde kloof tussen de
;twaarde van het gas en de prijs, die de
tverbruiker ervoor betaalt.
iU toe ging men er vanuit dat het
.nnd van een méérjarencontract tussen de
nie en de vereniging van gasbedrijven
IN), per 1 januari 29 cent per kubieke me
ter zou gaan bedragen. Daar zou misschien nog
een bedrag bijkomen van 1,8 cent in verband
met het duurder worden van de olie. Vandaar
de algemene verwachting van een kubieke-
meterprijs van hooguit 31 cent. Dat wordt nu
dus ongeveer vier cent méér. Het overleg over
de extra verhoging met Gasunie en VEGIN zou
inmiddels al begonnen zijn. Formeel heeft de
minister van economische zaken de bevoegd
heid om in te grijpen in de contracten tussen
deze organisaties.
Naar verluidt was het kabinet aanvankelijk
ook accoord met een verhoging van vier cent,
maar heeft het op het laatsle nippertje besloten
dit bedrag te verdubbelen om wat gaten in de
begroting te kunnen dichten. Uit de toelichting
op de Miljoenennota blijkt dat minister An-
driessen van financiën rekent op extra inkom
sten uit de aardgasverkopen van in totaal 1,7
miljard gulden. De kleinverbruikers, die jaar
lijks ongeveer twintig miljard kubieke meter
afnemen, moeten hieraan dus flink bijdragen:
in elk geval vele honderden miljoenen. De rest
komt van de hogere prijs, die de grootverbrui
kers inmiddels al betalen. Voor hen is het gas
dit jaar vier a vijf cent duurder geworden.
Ook de exportprijzen van het aardgas - de helft
van het Nederlandse gas wordt verkocht naar-
het buitenland - zullen worden verhoogd. Maar
in 1980 zal daar nog niet veel van te merken
zijn als gevolg van de vertraging in deze con
tracten voor de doorwerking van stijgingen (en
dalingen) van de olieprijzen.
I
nÉ O
>ete^ HAAG De uitvoering van het milieubeleid zoals
ister Ginjaar dat voorstaat kost het komende jaar onge-
f drie miljard gulden. Om het beoogde beleid te kunnen
bncieren zal dit bedrag in 1985 tot vijf miljard gulden
lopgelopen, aldus de nota economische effecten van het
jeubeleid die de minister binnenkort aan de Kamer zal
pieden.
sbelipunten in het beleid voor de komende jaren vormen vol-
;nei de begroting van volksgezondheid de milieugevaarlijke
Jen en de externe veiligheid. Ten aanzien van milieugevaar-
il dj stoffen spreekt de bewindsman van sluipende milieuveron-
ït ofig'ng- Daarom is een wet in voorbereiding die een toetsing
afnieuwe chemische stoffen voorstaat voor zij op de markt ko-
w| Reeds bestaande stoffen zullen verboden of beperkt in ge-
en)k kunnen worden. Ook komt er een beleidsplan externe
[gheid waarbij het gebruik van vloeibaar gas (LPG) centraal
Ier krijgt de Tweede Kamer binnenkort een zwaveldioxyde-
dsplan over de bestrijding van deze luchtvervuiling. Daarin
pok een nieuwe type keuring voor auto's, die per 1 oktober
10 tracht wordt.
Jy I HAAG Directe armoedebestrijding krijgt de hoog-
irioriteit in het beleid van minister De Koning (Ont-
telingssamenwerking). Sterker dan vroeger zal de aan-
it van Nederland gericht zijn op het lot van de alle-
vat ïsten. Voor het vijfde achtereenvolgende jaar is op de
3lsl|sbegroting een bedrag aan ontwikkelingshulp uitge-
ken dat overeenkomt met 1,5 procent van het netto na-
aal inkomen.
gaat in 1980 om bijna 4 miljard gulden, een stijging met 9,5
ent. In het ontwikkelingsbeleid gaat ons land er van uit dat
alleen aan landen gegeven kan worden die een aanvaard-
sociaal beleid voeren.
de hulp aan de zogenaamde concentratielanden heeft de
ring voor 1980 meer dan een half miljard uitgetrokken. In
wordt 530 miljoen gerserveerd voor snelle, directe hulpver-
"vtig in noodsituaties.
J iat de economie in de ontwikkelingslanden steeds meer af-
celijk wordt van het geld dat de uitvoer van hun producten
vert, heeft de regering zeven miljoen gulden uitgetrokken
de import uit de Derde Wereld in Nederland te stimuleren.
DEN HAAG De regering
is van mening dat er zono
dig ook op ons grondgebied
atoomraketten voor de mid
dellange afstand geplaatst
moeten worden, te richten
op landen van het oostblok,
met name de Sovjet-Unie.
Dit blijkt uit de toelichtingen
van de ministers Van der
Klaauw (buitenlandse zaken)
en Scholten (defensie) op hun
respectievelijke begrotingen.
De NAVO zal eind van dit jaar
een beslissing nemen over de
modernisering van deze zoge
heten grijze-zonewapens.
Deze opstelling wijkt af van
die van een meerderheid in de
Tweede Kamer, die van dit
soort wapens niets wil weten
zolang er niet eerst diepgaand
met de Russen gepraat is over
het verminderen van ook dit
soort nucleaire systemen. Mi
nister Scholten stelt daar te
genover: „Wij zullen geen po
litiek van schone handen mo
gen bedrijven en wij zullen,
als dat werkelijk nodig is, ook
bereid moeten zijn bepaalde
moderniseringen en verbete-'
ringen in onze nucleaire bij
drage aan te brengen".
Dertig procent
minder energie
DEN HAAG Het beleid van
de regering is erop gericht dat
ons land in het jaar 2000 zo'n
dertig procent minder energie
gebruikt dan nu het geval is.
Daartoe zal er jaarlijks onge
veer zeshonderd miljoen gul
den geinvesteerd dienen te
worden, wat een totale inves
tering tot 2000 van circa zestig
miljard gulden oplevert. Dit
geld moet opgebracht worden
door de industrie, particulie
ren en de staat.
HAAG - De bestaande
beleidsinstrumenten om
feuiveloverschotten te be-
jden werken niet. Een te-
houdend prijsbeleid en
systeem van een boete
de boer voor een hogere
velproduktie moet afdra-
3 (medeverantwoordelijk-
leMsheffing) blijken de
rproduktie in de zuivel
tegen te houden,
moet daarom gedacht wor-
aan een beperking van
systeem waarbij de EG de
een bepaalde prijs voor
j produktie garandeert (in-
entiesysteem). Dat is de
ling van minister Van der
(Landbouw en Visserij)
s die naar voren komt in
de memorie van toelichting op
de begroting van zijn ministe
rie voor 1980.
Hieruit blijkt verder dat de al
lang bestaande achterstand
van inkomens in de agrarische
sector op inkomens van werk
nemers buiten de landbouw,
niet kleiner is geworden. De
ruimte voor vergrote afzet van
agrarische produkten is nau
welijks of niet meer aanwezig,
aldus Van der Stee. Ter ver
sterking van de afzet in het
buitenland is besloten de rijks
bijdrage voor kwaliteitskeu
ringen van produkten te ver
hogen van 28 naar 48 miljoen
gulden. Kwaliteitskeuringen
zijn onmisbaar voor een suc
cesvol afzetbeleid, aldus Van
de Stee.
NIEUW NS-STATION IN LEIDEN
DEN HAAG Nieuwe grote verkeerswer
ken zullen met name in de grote steden ach
terwege moeten blijven. In stedelijke gebie
den zal het beleid erop gericht zijn voorzie
ningen voor het fietsverkeer, spoor- en
tramwegen en verkeersveiligheid te bevor
deren. Dit zegt minister Tuijman van ver
keer en waterstaat in zijn begroting 1980.
„Aan het openbaar vervoer wordt in het lande
lijk gebied een aanvullende functie toebedacht
voor hen die niet over een auto kunnen of wil
len beschikken", aldus de bewindsman. Door
gaand particulier vervoer zal zoveel mogelijk
rond de grote stadscentra worden geleid. Een
verdere integratie van het openbaar vervoer,
car-pooling (het samenrijden van meerdere
personen in een auto zal ondermeer door een
informatiecentrum car-pooling worden bevor
derd) en stimulering van park-en-ride-voorzie
ningen (parkeren bij halte en verder met het o-
penbaar vervoer) vormen daarbij onderdelen
van het beleid.
De minister houdt echter onverkort vast aan
zijn reeds ingenomen standpunt dat het autoge
bruik niet een soort hobby is waar men voor of
tegen kan zijn. Het overgrote deel van het ver
keer is wezenlijk voor het functioneren van de
samenleving en fundamenteel voor het instand
houden van onze welvaart.
Nieuw is de marketingactie Openbaar vervoer
stad gericht op fietsen, lopen en openbaar ver
voer als vervoerswijzen. De actie start in Doe-
tinchem. Bij de NS zullen in 1980 vijf nieuwe
stations worden geopend: Alkmaar Noord, Dui
ven, Den Helder Zuid, Lunetten (Utrecht) en
Leidsewallen (Leiden).
MEER AANDACHT
YOOr VOOR
HUURSECTOR
DEN HAAG Koopwonin
gen worden minder popu
lair. Dit schrijft staatssecre
taris Brokx in de toelichting
bij de begroting van volks
huisvesting en ruimtelijke
ordening. Hij voert deze ont
wikkeling aan als een be
langrijke reden om de bouw
van huurwoningen te stimu
leren ten koste van de eigen
woningen.
Het aantal woningwetwonin
gen voor 1980 is verhoogd met
9500 (tot 30.000) en het aantal
premiehuurwoningen met vijf
duizend (tot 12.000). Deze ver
schuiving wordt gecompen
seerd door de bouw van koop
woningen af te remmen, zowel
in de premie- als in de vrije
sector. Voor 1980 staan er nu
37.000 premiekoophuizen op
het programma en dat zijn er
bijna negenduizend minder
dan verwacht. Aan duurdere
eigen huizen mogen er vol
gend jaar 27.000 worden ge
bouwd, wat tweeduizend min
der is dan de raming. Aange
zien sinds kort het rijksgoed-
keuringenbeleid weer van
kracht is voor deze sector,
heeft de regering een middel
om deze vermindering af te
dwingen.
Het totale nieuwbouwpro-
gramma wordt daarmee ge
bracht op 106.000 wooneenhe
den, waarbij nog moet worden
opgeteld zesduizend woningen
voor één- en tweepersoons
huishoudens en het creëren
van woningen voor deze cate
gorie door de verbouw van
oude panden. Vooral door het
verhogen van het aantal wo
ningwetwoningen is de VRO-
begroting voor het eerste bo
ven de tien miljard gulden ge
komen. Hierin zit ook een be
drag voor de subsidiëring van
Brokx
het isoleren van bestaande wo
ningen. Hoewel de regering
niet ontevreden is over het
verloop daarvan, sluit zij niet
uit dat „te eniger tijd" dwin
gende maatregelen getroffen
zullen worden. Dit om er ze
ker van te zijn, dat het streef
getal van 2,5 miljoen bestaan
de woningen (in 1990) gehaald
zal worden.
Staatssecretaris Brokx heeft
laten uitzoeken waarom de be
langstelling voor koopwonin
gen tanende is. Het blijkt
vooral de „algemene economi
sche toestand" te zijn, die de
„starters" op de koopmarkt er
vaak van weerhoudt zich een
eigen huis aan te schaffen. Ve
len geloven niet meer dat hun
inkomen in de eerstvolgende
jaren flink zal toenemen, wat
nodig is om een hoge hypo
theek op de nek te kunnen ne-
Richtlijnen voor omroepreclame
DEN HAAG Minister Gardeniers van CRM zal het ko
mende begrotingsjaar zonodig maatregelen gaan treffen ter
bestrijding van de commercialisering van de omroepen.
Begin volgend jaar zullen er tevens definitieve richtlijnen ko
men voor de reclame op radio en tv en wordt het toezicht op de
inhoud van de programma's gereorganiseerd.
Bescherming belastingpersoneel
DEN HAAG Voor het personeel van de dienst voor doua
ne en accijnzen komt een betere bescherming die de per
soonlijke veiligheid van deze overheidsdienaren moet waar
borgen.
In de nabije toekomst zullen de posten aanzienlijk worden ver
sterkt. Men zal vaker gewapend dienst doen. Daarom moeten er
ook meer wapens worden aangeschaft
Leger sneller bij oorlogsalarm
DEN HAAG Minister Scholten (defensie) heeft voor vol
gend jaar 45 miljoen bestemd voor de aanschaf van platte
spoorwagons om legermaterieel te vervoeren.
Deze wagons zijn nodig om de reactiesnelheid van de parate
troepen in ons land in geval van oorlogsalarm te vergroten, zo
dat het benodigde materieel sneller op de bestemde plaats kan
zijn. Een andere maatregel om de reactiesnelheid te vergroten is
de opslag van meer Nederlandse tanks in West-Duitsland.
Migratie Zuid-Holland trager
DEN HAAG De migratie uit de provincies Noord- en
Zuid-Holland zal in de periode 1975-1980 aanzienlijk minder
zijn dan werd verwacht. In verband hiermee is het ministe
rie van volkshuisvesting van plan vanaf nu extra naduk op
de woningbouw in de westelijke provincies te leggen.
Uit de memorie van toelichting op de begroting '80 van het de
partement van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening blijkt
dat minister Beelaerts van Bloldand voorlopig nog geen beslis
sing neemt over de mogelijk aanwijzing tot groeikern van Leid-
schendam. Hij zal pas een beslissing nemen nadat de Rijksplano
logische Commissie en de Interdepartementale Commissie
Groeikernen en Groeisteden advies hebben uitgebracht. Mede
met het oog daarop overweegt hij een verhoogde taakstelling
van Zoetermeer.
Verdere inkrimping scheepsbouw
DEN HAAG Verdere inkrimping van de scheepsbouwin-
dustrie is noodzakelijk, nu is gebleken dat de aanvankelij
ke herstructuringsplannen niet voldoende zijn geweest
Zij kunnen gezien de ongunstige marktsituatie niet allemaal
worden uitgevoerd. Dat stelt minister Van Aardenne (Economi
sche Zaken) in zijn begroting.
Door de problemen, met name in het Rijnmondgebied rond
RSV, is het geld dat voor de periode 1977-1980 was uitgetrokken
ontoereikend.
Spreiding Topografische Dienst
DEN HAAG De overplaatsing van de Topografische Dienst
van Delft naar Emmen zal op z'n vroegst in de zomer van 1983
kunnen beginnen. De kans is echter groot dat de verhuizing la
ter plaatsvindt, omdat nog niet met zekerheid kan worden ge
zegd, wanneer de nieuwbouw voor de Topografische Dienst in
Emmen klaar zal zijn. Dit schrijft minister Scholten (defensie) in
zijn begroting voor volgend jaar.
Te land, ter zee en in de lucht
DEN HAAG Als de plannen doorgaan, zullen vanaf 1981 bij
de Koninklijke Luchtmacht vrouwen kunnen worden opgeleid
tot piloot.
In zijn begroting voor volgend jaar schrijft Scholten, dat het be
sluit om in principe alle functies in de krijgsmacht open te stel
len voor vrouwen, stap voor stap wordt uitgevoerd. Bij de Ko
ninklijke Landmacht zijn al enkele vrouwen toegelaten tot de
vrijwilligersopleiding en ook bij de Koninklijke Marechaussee is
momenteel een aantal vrouwen in opleiding. Voorts gaat de Ko
ninklijke Marine een proef nemen met het plaatsen van vrou
welijke mariniers aan boord van schepen.
Nederland uit Kalkarproject?
DEN HAAG De kans is groot dat de Nederlandse industrie
zich zal terugtrekken uit het Duitse programma voor de bouw-
van een snelle kweekreactor. Kalkar 1 en Kalkar 2. In de plaats
daarvan zou de industrie willen gaan deelnemen in het Franse
programma voor de 'oouw van een snelle kweekreactor onder de
naam Super Phenix 2. Van het Franse projekt zijn de commer
ciële perspektieven gunstiger en in de tegenstand tegen kerne
nergie minder dan in West-Duitsland.
Telefonisch weerbericht populair
DEN HAAG De belangstelling voor het telefonisch weer
bericht - 003 - blijkt duidelijk afhankelijk van het weer.
Gemiddeld wordt het nummer 20 tot 25 miljoen keer per jaar
gedraaid, waarbij de piek in de zomermaanden ligt met 3 mil
joen meer per maahd. Per jaar worden via tv, radio, krant en te
lefoon ongeveer 22.500 weersverwachtingen verspreid.
Arbeidsprojecten voor Molukkers
DEN HAAG Werkzoekende Molukkers, Surinamers en
Antillianen kunnen rekenen op meer hulp bij het zoeken
naar een baan. Minister Albeda (sociale zaken) kondigt in
zijn begroting onder meer speciale werkgelegenheidsprojec
ten aan onder de Molukse bevolkingsgroep.
Speciale Molukse functionarissen helpen in dit kader bij de be
middeling van Molukse werkzoekenden. De werkgelegenheid
sprojecten zullen in overleg met de plaatselijke Molukse bevol
kingsgroepen worden opgezet.
Het aantal uit Suriname en de Antillen afkomstige werkzoeken
den daalt geleidelijk. Dit wordt voor een belangrijk deel toege
schreven aan de activiteiten van speciale bemiddelaars die voor
deze groepen op de arbeidsbureaus zijn aangesteld.
HAAG „Nederland staat in het ko
lde jaar voor een beslissende krachtproef
ociaal-economisch opzicht. Als het ons niet
t volgend jaar de lonen en inkomens in de
d te houden zit er niets anders op dan ver-
t ombuigingen in de collectieve sector en
zwakking van de positie van het bedrijfsle-
Dat betekent een verdere aantasting van
e economie en een sterke-'uitbreiding van
-Irloochcid On dp wot ïonppre tormiin
zou de Nederlandse economie dan ten prooi
kunnen vallen aan een uitzichtloos afkalving
sproces".
Deze - in het licht van de situatie aan het loon-
front wel zeer sombere voorspelling - doet minis
ter Van Aardenne (economische zaken) in de me
morie van toelichting op zijn begroting. „Onmis
kenbaar zijlt de problemen van de Nederlandse
als gevolg van dé recente olieprijsstij
gingen nog erger geworden dan tijdens de opstel
ling van Bestek'81 werd verwacht. De Bestekmaa
tregelen zullen dan ook moeten worden aange
vuld", schrijft minister Van Aardenne. In dit ka
der noemt de bewindsman onder meer een verde
re herstructurering van onze economie, waarbij
nieuwe produkten de noodzakelijke inkrimpingen
moeten compenseren. Na 1980 moet rekening ge
houden worden met de noodzaak investeringen
uit het verleden te vervangen, wat een groot be
slag zal leggen op de nationale middelen, die toch
slechts zeer bescheiden toenemen. Daarbij worden
op den duur geringere aardgasbaten verwacht,
terwijl het energiebesparingsprogramma en de
milieubewaking érg veel geld gaan koster.. Bij dit
alles komt nog een groeiende beroepsbevolking
door het stijgend aanbod van vrouwen en jonge
ren op de arbeidsmarkt.
v
Van Aardenne constateert dat het een zware op
gave wordt in deze moeilijke situatie de nationale
economie te versterken. Het lukken daarvan staat
of valt volgens hem bij een gezamenlijke inzet en
een grote terughoudendheid van alle Nederlan
ders. De bewindsman benadrukt, dat onvoldoende
rendementsherstel van de bedrijven funeste ge
volgen voor de economie heeft. Daarom moet ook
in 1980 de collectieve lastendruk zo min mogelijk
worden vergroot en zal een beheersing van de
loonkostenstijging essentieel zijn.
