Spanje en Griekenland
j;een bedreiging teelt
Nederlandse bloemen
Open dag in Bleiswijk
jver buis-railsysteem
GROENTE FR^IT
BL'êËMEN B#LLEN
IN ACHT MAANDEN 35 MIJLJOEN HOGER OMZET CCWS
'GROTE JONGENS' BEHEERSEN BOLLENEXPORT
PAN NTS-WERKGROEP „INTERN TRANSPORT":
PRIJZEN STEKEN ONGUNSTIG AF BIJ 1978
Een totaal van rond de tien miljoen gul
den hoger omzetbedrag in augustus heeft
aan de CCWS het omzetcijfer van 1 janua
ri tot 1 september met bijna 35 miljoen
gulden of ruim tien procent doen stijgen.
Op het eerste gezicht dus geen slecht re
sultaat tot dusver al moet er aanstonds bij
aangetekend, dat die stijging niet in de
eerste plaats een gevolg is van hogere prij
zen doch, van groter aanvoer. Een sterk
voorbeeld hiervan geven de potplanten
waarvan in de maand augustus bijna 64
procent méér werden aangevoerd dan in
dezelfde maand van het vorig jaar. En er
kan veilig worden aangenomen dat de
groei nog niet uit de potplanten is! In de
afgelopen week werden er ruim 720.000
aangevoerd tegen bijna 470.000 in dezelfde
week van het vorig jaar. In de maand au
gustus werd voor rond twee miljoen gul
den meer aan potplanten omgezet. Uiter
aard blijven de snijbloemen als voornaam
ste produkt aan de CCWS genoteerd. Ge
durende de maand augustus werd hiervan
voor een waarde van 37.341.084,83 om
gezet tegen 29.242.071,18 vorig jaar.
Maar nogmaals, dat was te danken aan de
grote aanvoer. Er zijn overigens wel enke
le meerkwaardige cijfers te noteren over
de afgelopen week. Bij een totaal van
3.187.750 Amerikaanse anjers waren dat
er precies 11.020 minder dan in dezelfde
week van het vorig jaar en lag de gemid
delde prijs van 26 cent twee cent lager.
Iets dergelijks deed zich voor bij de nor
male troschrysanten met een aanvoer van
47.647 afgelopen week tegen 471.264 in de
zelfde week van het vorig jaar en met ge
middelde prijzen van respectievelijk 29 en
30 cent, dus één cent verschil. Nog iets
dergelijks, van de red garnette bedroeg de
aanvoer 329.780 tegen 329.640 vorig jaar,
verschil 140 en gemiddelde prijs van resp.
13 en 14 cent met hoogste notering van 27
en 29! Het mooie najaarsweer - althans
voor wat de bloemen betreft - wordt in de
komende weken nog een flinke aanvoer
van bloemen verwacht en heeft augustus
er voor gezorgd, dat het percentage van
de stijging aan de CCWS boven de tien is
gekomen. Wel wordt in de komende we
ken nog een flinke aanvoer van bloemen
verwacht en heeft augustus er voor ge
zorgd, dat het percentage van de stijging
aan de CCWS boven de tien is gekomen.
Wel wordt aangenomen dat de aanvoer
van chrysanten in de maand september
zich wat zal gaan beperken hetgeen dan
mogelijk de prijs ten goede zal komen,
hetgeen ook weer niet overbodig kan
worden genoemd! De totale aanvoer be
droeg afgelopen week 31.911.924 bos of
stuks met een opbrengst van
f 10.631.837,72 tegen 28.483.547 bos of
stuks en opbrengst van 9.236.305,28 in
dezelfde week van het vorig jaar. Gemid
delde prijzen met tussen haakjes die van
het vorig jaar waren: trosanjers 23 (25),
anthuriums 1,16 (1,19), snijgroen 14 (17),
jaarrrond troschrysanten 36 (47), idem ge
plozen 64 (52), geplozen normaal 62 (52),
freesia 20 (16), gerbera 51 (43), gladiolen
14 (13), irissen 19 (16)(, leliekelken 78 (68),
lelietakken 40 (34), grote rozen 25 (31),
idem klein 20 (21), sonia 19 (25), belinda
19 (19). Met de tulpen is het vrijwel ge
daan, zij noteerden tot twee kwartjes. Er
waren nog 13.920 import anjers met prij
zen van 24 tot 38 cent. Opvallend groot
was de aanvoer van trosanjers ruim acht
miljoen hetgeen ongeveer twee miljoen
meer is dan vorig jaar. De jaarrond
troschrysanten met een totaal van ruim 5
miljoen waren een miljoen talrijker. Het
tegenovergestelde was het geval met de
2.497.000 freesia die een miljoen achater
bleef bij vorig jaar. Maar voor het overige
lag het totale patroon op vrijwel gelijk ni
veau. Aan importbloemen werd omgezet
30.892,35 tegen 15.569,65 in dezelfde
week van het vorig jaar, maar de aanvoer
bedroeg nu dan ook bijna het dubbele.
Cijfers, cijfers en nog eens cijfers... Het
lijkt allemaal erg droge kost, maar wie
zich door de statistieken en andere reek-
sen-vol-getallen in het jaarverslag van het
Produktschap voor Siergewassen heeft ge
worsteld, is bijzonder veel interessante ge
gevens tegengekomen. Onder meer het
min of meer verbluffende feit dat in de
bollenexport een kopgroep van 26 man
niet minder dan 44% van de buitenlandse
handel in handen heeft. Dat zijn De Grote
Jongens met een omzet die minimaal vijf
miljoen bedraagt. Zet men het aantal ex
porteurs op een rijtje dat jaarlijks voor
meer dan een miljoen gulden aan bollen
in het buitenland aan de man brengt, dan
blijken dat 130 bedrijven te zijn. En die
zijn samen goed voor 75% van de gehele
omzet. Met andere woorden: de groten
groeien steeds groter. En het is de vraag
hoe ver de dag nog weg is dat deze be
trekkelijk kleine groep die uiteraard
ook tot de meest kapitaalkrachtige be
hoort besluit om de vraag maar eens
te gaan bundelen...
't Zegt niets
Voor het eerst sedert jaren is het aantal
exporteurs wat toegenomen. Vorig jaar
stonden er 507 geregistreerd, maar nu
staan er weer 539 op de lijst. In werkelijk
heid stelt het allemaal niets voor, omdat
de toename in hoofdzaak gezocht moet
worden bij de groep die een export heeft
die nog geen 50.000 per jaar bedraagt.
Die groep nam nl. toe en kwam van 164
op 196 bedrijven. Een handel van nog
geen halve ton en zulke bedrijven kan
men moeilijk als exporteur aanmerken.
Het gaat hier vermoedelijk om kwekerij-
bedrijven die ook wel eens een deel van
hun produktie aan een buitenlander ver
kopen.
Veel kleintjes
In de bollenexport zijn trouwens toch veel
kleintjes. De groep met een omzet tussen
f 50.000 en een ton telt 46 bedrijven en
die met een verkoop tussen de een en de
twee ton is 47 bedrijven groot. De club ex
porteurs die jaarlijks voor twee tot drie
honderdduizend gulden aan bollen naar
het buitenland stuurt, is 29 man sterk.
Er zijn maar vijf exporteurs die een han
del hebben die tussen de negen ton en één
miljoen ligt (vorig seizoen elf), en een
groep van 29 man zit tussen de één en de
anderhalf miljoen (vorig seizoen 28). Op
een omzet van anderhalf tot twee miljoen
kunnen 25 exporteurs bogen (vorig sei
zoen 21), en een équipe van 27 exporteurs
heeft een verkoop die tussen de twee en
de drie miljoen ligt. Het clubje dat een
handel heeft die tussen de drie en vier
miljoen omvat, was slechts zeventien man
sterk (vorig seizoen 13) en zes bedrijven
behaalden een omzet die tussen de vier en
de vijf miljoen ligt. Het aantal exporteurs
dat jaarlijks voor vijf miljoen of meer ver
koopt kwam van 25 op 26 bedrijven. Die
laatste groep tekent dus voor ruim 44%
van de totale omzet. In het vorig seizoen
had die groep 42% van de export in han
den.
West-Duitsland druk bezocht
Veruit de meeste exporteurs opereren op
de West-Duitse markt. Niet minder dan
355 bedrijven proberen daar bloembollen*
te verkopen en dat lukt ze heel behoorlijk
ook als men weet dat de Bondsrepubliek
in het vorig seizoen voor f 157.000.000 aan
bloembollen kocht. Er zijn trouwens vijf
exporteurs op West-Duitsland die boven
de magische vijf-miljoen-grens reiken (vo
rig seizoen lukte dat slechts aan twee).
Van de 182 exporteurs die de Franse
markt bewerken, komen er twee aan een
verkoop van vijf miljoen en meer. Dan is
er nog een groep van 190 exporteurs die
hun bloembollen in Engeland afzetten,
117 zoeken hun geluk in Italië (hoofdzaak
gladiolen) en 122 exporteurs vliegt jaar
lijks enkele malen de Atlantische Oceaan
over om de Amerikanen voor bloembol
len te interesseren. Tenslotte de export
naar Zweden, het land dat qua inwonertal
veruit de meeste bollen koopt. Zo'n 129
exporteurs verkochten daar voor bijna
59.000.000. Dan slaat de USA met een
bollenverkoop van bijna 56.000.000
maar een pover figuur als men per hoofd
van de bevolking gaat rekenen. In Zwe
den met zijn lange, donkere winters is de
behoefte aan bloeiende bollen veel groter.
En met de steeds hoger wordende ener
gieprijzen maken bloembollen juist daar
een goede kans. De warmte-behoefte van
tulpen en narcissen is vrij gering. Per
vierkante meter kunnen in korte tijd gro
te aantallen worden geoogst. Daar is bij
rozen, anjers, enz. natuurlijk geen sprake
van.
Kwekerij
Kijken we naar de kwekerij, dan blijkt
dat de tulpentelers in de kop van Noord-
Holland, het zandgebied rond Anna Pau-
lowna-Breezand, hun leidende positie be
houden. Rond 21 van de tulpenproduk-
tie vindt daar plaats. Er werden daar vo
rig jaar 1200 ha tulpen geteeld. Goede
tweede bleef de oude bloembollenstreek
tussen Leiden en Haarlem, waar 933 ha
tulpen Werden geregistreerd en dat bete
kent 17% van de totale produktie. Derde
werd het gebied rond Broek op Langen-
dijk met 855 ha en vierde West-Friesland,
het gebied van de kleibol, met 707 bunder.
Verder verdienen vermelding de Wierin-
germeer, waar veel zgn. reizende bollen-
kramen van kwekers uit West-Friesland
worden geplant. Hier stonden vorig jaar
690 ha tulpen. Een produktiegebied waar
het areaal steeds toeneemt is de Noord
oostpolder, waar vorig jaar 436 ha tulpen
werden opge* lant.
ND EN TUINBOUW LEIDSE COURANT
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1979 PAGINA 9
Als de resultaten van de afgelopen ver-
slagweek in ogenschouw worden geno
men, dan is er sprake van een zeer tamme
marktsituatie. De prijzen van veel gewas
sen steken ongunstig af bij die van vorig
seizoen. Voor enkele gewassen zijn er wel
gunstige resultaten geboekt, maar dit aan
tal gewassen is beperkt.
Tomantenmarkt hopeloos
Als er in de afgelopen weken over prijs
herstel werd gesproken dan ging het over
enkele centen per kilo. Dit herstel was
meestal van korte duur, want met dezelf
de vaart waren die paar centen er vaak
ook weer af. De prijs voor een kilo toma
ten zit alweer weken onder de zes dubbel
tjes. Dit is dan ook een situatie om moede
loos van te worden. Op deze manier moet
men zijn „roe-geld" wel erg zuur verdie
nen. Er worden op de binnenlandse markt
nog steeds teveel tomaten aangevoerd. De
concurrentie op de West-Duitse markt
mag nog steeds geen naam hebben. Er
worden thans wel aanmerkelijk meer to
maten naar Engeland geëxporteerd, dit is
mede een gevolg, van de lagere veiling-
prijzen die er betaald worden. De vleesto
maten konden de dans van het prijsverval
ook niet ontspringen. De prijs voor de
grofste sortering daalde naar 1,68 per
kilo. Dit is ook niet direkt een prijs om
warm voor te lopen. Het totale tomate-
naanbod zal slechts langzaam kleiner wor
den. De prijzen kunnen zich iets herstel
len, maar een flinke prijsverbetering lijkt
er echter beslist nog niet in te zitten. Het
zal waarschijnlijk een centenkwestie blij
ven.
Komkommerprijs bleef vast
De komkommer hoort in het beperkte rij
tje van gewassen, die in de afgelopen
week bevredigende resultaten wisten te
boeken. De export van komkommers
handhaafde zich goed. Het aanbod nam
iets af en een vaste prijsvorming werd
mogelijk. Voor de sortering 61/76 werd er
47 cent per stuk betaald. De sortering
51/61 bracht 41 cent per stuk op en de
sortering 41/51 werd voor 32 cent per stuk
geveild. Al met al een bevredigend resul
taat, vooral gezien ook de tijd van het sei
zoen. Voor de komende week wordt er
ook weer op vaste prijzen gerekend, hoge
re prijzen lijken mogelijk.
het is rood en goedkoop.
Dit raadseltje is gauw opgelost, want het
Tomaten laden op de tuin
gaat in dit geval om de rode paprika's. In
de geschiedenis van de rode paprika was
er in de afgelopen week sprake van onge
kend lage prijzen. De aanvoer is groot en
de druk op de prijzen niet minder. De ge
middelde prijs voor een kilo rode papri
ka's lag op 1,35. Vorig jaar (bij een klei
ner aanbod) werd er gemiddeld 2,88 per
kilo betaald. Naar verwacht zal de aan
voer van rood iets afnemen, zodat er enig
prijsherstel mogelijk is. De groene sorte
ringen daarentegen deden het in de afge
lopen week weer goed. De gemiddelde
prijs lag op 1,97 per kilo. Voor de groene
paprika's wordt er op een ruimer aanbod
gerekend. Enige prijsdruk is daarom niet
uitgesloten. De gele paprika's boekten bij
zonder goed resultaten, de gemiddelde
prijs per kilo bedroeg 4,18. Ook voor
deze sortering lijkt er meer prijsdruk in
de lucht te zitten.
Overige gewassen
De gemiddelde veilingnotering voor an
dijvie lag op 34 cent per kilo. Er wordt
een vast aanvoerpatroon verwacht. De
prijs zal als gevolg hiervan weinig veran
deren. Door de hogere temperaturen in de
loop van de vorige week daalde de vraag
naar spinazie. De prijs daalde naar 47 cent
per kilo. Bij wat koeler weer kan de prijs
weer vlot oplopen. Sperziebonen waren
ook niet bepaald duur, want er werd ge
middeld 1,05 per kilo betaald. Het aan
bod zal kleiner worden en als gevolg hier
van loopt de prijs weer op. Snijbonen
daarentegen waren stevig aan de prijs, ze
brachten 3,20 per kilo op. Sla daalde in
prijs na de plotselinge uitschieter van 50
cent naar 35 cent per krop. Verwacht
wordt dat de prijs nog iets verder zal zak
ken. Chinese kool is weer in prijs gedaald
en bracht nog slechts 19 cent per kool op.
Veel verbetering lijkt er niet mogelijk.
Van prei wordt er een groter aanbod ver
wacht. de gemiddelde prijs kan als gevolg
hiervan beneden de 70 cent per kilo ko
men te liggen. Koolrabie een toch uitzon
derlijk lekkere groentesoort, die waar
schijnlijk nog te weinig bij het grote pu
bliek bekend is, werd tegen spotprijzen
geveild. De gemiddelde prijs lag op 9 cent
per stuk.
Het buis-railsysteem.
j 211
juiste werkhoogte.
Pyperlelies
het Griekse ministerie de bloementeelt
verder wil ontwikkelen. Daarvoor is
hulp gevraagd zowel ten behoeve van de
produktie als de afzet en ook voor verbe
tering van de kwaliteit.
Daartoe is een klein projekt ontworpen
waaraan de Verenigde Naties 59.900
bijdragen. Gedurende enkele maanden
zijn speciale adviseurs ten dienste van de
rozen- en anjerteelt in Griekenland ko
men werken. Er wordt ook nog een des
kundiger verwacht ten dienste van de
afzet van produkten. Tot nu toe wordt
door Griekenland slechts één procent
van de produktiewaarde geëxporteerd.
Er zijn 45 ha kassen in gebruik en 80 ha
is beschermd met plastic. Voornamelijk
wordt op open grond geteeld welke in
1978 ruim 800 ha bedroeg:
Achterstand
De Nederlandse landbouwattaché te
Athene, drs. P. J. Jorna'heeft meege
deeld dat de tuinbouwachterstand in
Griekenland erg groot is en er bestaat
geen redelijk afzetsysteem. Niettemin
zijn de verwachtingen van de Griekse
kwekers over de toekomst hoog gespan
nen.
Wat Spanje betreft, bestaat een sterke
concurrentie van de Canarische eilan
den. Verwacht wordt dat de Spanjaarden
in de Europese Commissie sterk voor de
belangen van de tuinbouw en bloemen
teelt zullen vechten. Er wordt een be
hoorlijke Spaanse concurrentie ver
wacht.
In het hiervoor genoemde rapport van
de Spaanse minister worden de namen
vermeld van zeven belangrijke bloeme-
nimporteurs en een lijst met adressen
van bloemist-winkeliers en groothande
laren.
De vestiging van Nederlandse kwekers
in Spanje is reeds eerder ontraden, voor
al ook vanwege ontbreken van allerlei
voorzieningen en geringe medewerking
van de Spaanse overheid.
)EN HAAG „Er is geen reden tot
«gerustheid over toename van de
iloementeelt in Spanje en evenmin
iver die in Griekenland; zij vormen
een directe bedreiging voor de Ne-
lerlandse bloementeelt," zo valt te
oncluderen uit een rapport dat dezer
agen is uitgebracht door de Spaanse
linister van Landbouw,
r valt wel een geleidelijke toename te
bnstateren zowel wat betreft de bloe-
lenteelt in Spanje als de export naar
ndere landen. Wat Europa betreft
rordt in het rapport geklaagd over de
loeilijkheden welke worden ondervon-
len door een scherpe concurrentie van
rodukten uit andere landen, waar
Under dat die landen met name worden
inoemd ook Israël en de Derde lan-
len worden bedoeld.
)e laatste jaren nam de bloemenexport
'an Spanje met ongeveer 200 ton oftewel
12 procent toe. In 1977 exporteerde
ipanje ruim 2016 ton bloemen. Duitsland
!n Zwitserland zijn momenteel de voor-
lamste klanten met respectievelijk 32
en 21 procent van de export. De export
laar Duitsland welke in 1974 nog 40 pro-
ent van de totale export afnam, loopt de
ïatste jaren sterk terug zo blijkt uit net
apport. Hier staat een grotere afname
loor Zweden en Noorwegen tegenover.
Stabiel
De export van Spaanse bloemen naar
iederland blijft nog tamelijk stabiel en
ledraagt ongeveer 13 procent van de to-
|le export.
exportmoeilijkheden vinden niet al
ien een oorsprong in politiek-economi-
che factoren. Gesteld wordt dat er ook
plossingen moeten komen voor interne
roblemen, zoals betere organisatie van
e distributie, minder afhankelijk van
ilantmateriaal uit het buitenland en ge-
rek aan geschoolde arbeidskrachten.
Overigens is onlangs op de tuinbouwdag
i Wageningen reeds geconstateerd, dat
Ipanje zich mogelijk gaat ontwikkelin
gen tot een potentieel belangrijke con
current voor de Nederlandse glastuin-
bouw, maar de angst daarvoor behoeft
log niet te worden overdreven. Dat is
ook het geval met de bloemenexport
door Griekenland.
Criekenland
Dezer dagen werd door de Nederlandse
- landbouwattaché te Athene gemeld dat
LEISWIJK De werkgroep „In-
rn Transport" van de Nederlandse
linbouw Studieclubs (NTS) organi-
ert in nauwe samenwerking met het
nsulentschap voor de Tuinbouw te
aaldwijk op 28 september een open
ig voor buis-railsystemen te Bleis-
ijk. Tijdens deze dag laten een aan-
1 gebruikers van dit systeem aan
le belangstellenden zien welke mo-
lijkheden dit buis-railsysteem te
eden heeft.
;n zo groot mogelijke verscheidenheid
n vormen van dit buis-railsysteem, di-
rse soorten wagentjes en alle mogelij-
1 werkzaamheden, die hiermee kunnen
jrden verricht zullen tijdens deze dag
n 10.00 u. tot 16.00 uur worden gede-
onstreerd.
ilms
Ti een zo volledig mogelijk beeld te
innen geven aan de bezoekers ver
fijnt datgene, wat niet in de praktijk
i deze open dag kan worden vertoond,
i het filmdoek. Elk uur wordt er een
rgelijke filmvoorstelling getoond in de
drijfsruimte van de heer A.J. Mole-
lar, Anthuriumweg 46 te Bleiswijk. Op
t bedrijf, gelegen in het tuinbouwvesti-
ngsprojekt „Biemond" demonstreert
en tijdens deze dag onder meer met
spuitwagens. Ook takelsystemen voor
het omhoog brengen van de buizen wor
den er tijdens deze open dag getoond. Di
verse soorten elektrowagentjes zijn er te
zien, waarbij onder meer een type aan
wezig is, dat zonder geleiding van de
buizen rechtdoor blijft rijden. Vooral
voor de heteluchtbedrijven een interes
sante ontwikkeling.
Groente- en bloementeelt
Hoewel de werkgroep zich vooral ver
diept heeft in de toepassing van de syste
men in de groenteteelt, is het ook voor
de bloementeelt interessant om een en
ander te zien. Met name voor de pot
plantenteelt is er op dit terrein veel mo
gelijk. In de groenteteelt is het buis
railsysteem niet alleen van toepassing op
de tomatenteelt, maar ook in de kom
kommer- en paprikateelt neemt het ge
bruik hiervan toe.
Voordelen
Door deze vorm van intern transport
kan niet alleen efficiënter gewerkt wor
den, maar wordt het werken ook pretti
ger doordat het zittend kan worden uit
gevoerd. In hoge gewassen is de juiste
werkhoogte te verwezenlijken. Zo is er
onder meer een uitrusting ontwikkeld
voor het spuiten van gewasbescherming
smiddelen. Voorts kunnen geoogste to
maten zonder te tillen worden gelost.
Een en ander draagt dan ook sterk bij tot
een beter arbeidsklimaat in de tuinbouw.
Inventarisatie
De werkgroep, die een half jaar geleden
is opgericht op initiatief van de Techni
sche Kommissie van de NTS heeft zich
eerst georiënteerd wat er op het gebied
van systemen te koop is. Al snel bleek
dat er zeer veel mogelijkheden zijn, die
lang niet overal bekend zijn. Er komen
steeds weer nieuwe technische ontwik
kelingen op de markt, terwijl de indivi
duele tuinder veelal zijn vindingrijkheid
hierop botviert. De werkgroep heeft een
en ander geïnventariseerd en acht het
van groot belang om deze bijeenverza
melde kennis door te geven aan hun col
legatuinders. Zij krijgen door middel van
deze open dag een unieke kans om zich
van de nieuwste ontwikkelingen op het
gebied van het buis-railsysteem op de
hoogte te stellen.
Een mogelijkheid niet alleen voor tuin
ders, maar ook voor hun personeel om
eens een „kijkje" te nemen op vrijdag 28
september van tien uur tot vier uur op
het bedrijf van de heer A.J. Molenaar,
Anthuriumweg 46 te Bleiswijk.