Grootscheepse aanval van
Eihodesië op Mozambique
Sadat heeft
plan in
petto voor
Jeruzalem
Opvolger Andrew Young
brengt eigen stijl mee
lUZOREWA GEESTDRIFTIG OM RESULTAAT
RA waarschuwt
iritten voor
„Zljniieuw liiden
burgemeester New York:
zwarte Amerikanen
r?ijn anti-semieten
Waarschuwing Botha aan
uesotho: geen Cubanen
Fransman ontdekt
Rfreuzenpaddestoelen
Laatste bolwerk
Koerden veroverd
NIJLWATER VOOR
NEGEVWOESTIJN
tembUITENLAND
leidse courant
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1979
PAGINA 15
^en mj
;n hani
ïrsnellj
rsnelj
_PUTO De militaire actie die Rhodes!-
ie troepen gisteren hebben ingezet op het
tndgebicd van Mozambique duurt nog
>rt. Volgens mededelingen uit Mozambi-
is de actie vooral gericht tegen bevol-
jgsccntra in de zuidelijke provincie Gaza.
lisbury heeft echter laten weten dat het
irnaamste doelwit wordt gevormd door
ouwen en installaties die gezamenlijk
irden gebruikt door het leger van Mozam-
[ue en de guerrillastrijders van Mugabe,
van de leiders van het Patriottisch
it van Zimbabwe-Rhodesië.
Het persbureau van Mozambique meldt dat
bombardementen werden uitgevoerd, terwijl
helikopters troepen aanvoerden tot 110 kilome
ter binnen het gebied van Mozambique, waarbij
in het dal van de Limpopo civiele installaties,
zoals huizen, landbouwmachines en graanop-
slagplaatsen werden aangevallen. Volgens de
militaire woordvoerder van Mozambique wer
den daarbij ook „ontelbare" Mozambikaanse
burgers gedood.
ter van defensie optreedt, omschreef gistera
vond de actie als „de meest succesvolle" die ooit
in het buurland is uitgevoerd. Hij zei met geest
drift vervuld te zijn, met name om de bestor
ming van een complex dat als hoofdkwartier
diende voor de hoofdbrigade van het gezamen
lijke leger van Mozambique en de Rhodesische
guerrillastrijders. Het hoofdkwartier, in de stad
Mapai, werd verwoest, evenals opslagplaatsen
voor wapens en brandstof en een radarstation.
Er werden verder in een gebied dat 320 kilo
meter binnen Mozambique gelegen is vijf brug
gen verwoest. Het enige verlies dat Zimbabwe-
Rhodesië meldde was de dood van een techni
cus die omkwam toen een Bell-helikopter werd
neergehaald, een van de elf van deze Ameri
kaanse machines waarop Rhodesië vorig jaar,
ondanks de sancties, beslag wist te leggen.
Volgens het leger in Mozambique is de actie
niet alleen bedoeld omdat de legermacht in Mo
zambique een bedreiging vormde, maar ook om
de oppositie in eigen land wat milder te stem
men aan de vooravond van de onderhandelin
gen in Londen over de toekomst van het land.
g ovej
zijn tul
üdsroÈLFAST De voorlopige IRA heeft de Britten gisteren
iels adivaarschuwd dat de kwestie Noord-Ierland „nog veel Brit-
en Ierse slachtoffers" zal eisen als Groot-Brittannië „zich
ïoed-fja mengen in de zaken van de Ierse natie".
sf 17a
-j naarlend °P de begrafenis van Lord Mountbatten en de andere
roori (fbtoffers van de aanslagen van 27 augustus, zegt de IRA in
>rt dieL communiclué aan de pers in Belfast: „Nu u uw doden hebt
graven en de begrijpelijk emotionele reactie die op het gebeu-
31 n volgde voorbij is. hopen wij oprecht dat u de enorme proble-
wennjn zult begrijpen die door de aanwezigheid van uw regering in
le get land zijn geschapen". Het communiqué besluit met de waar-
fmwing dat de Britten zich moeten realiseren dat de rol van
jnjk tin regering in Noord-Ierland „met zekerheid nieuwe smarte-
agenke gebeurtenissen en nieuw lijden voorspelt",
rteero primaat van de Anglikaanse kerk, aartsbisschop Donald Cog-
n advP van Canterbury, heeft gisteren gevraagd om het uitbannen
abneP de haat in Noord-Ierland. De aartsbisschop hield zijn plei-
3 joi tijdens de begrafenisdienst van lady Brabourne, de 82 jaar
Driizer geworden schoonmoeder van Lord Mountbattens dochter,
h dd van Mountbattens 14-jarige kleinzoon Nicholas, die beiden
r nkwamen tijdens de aanslag op de boot van Mountbatten.
Washington
wraakt optreden
fö-diplomaat
WASHINGTON (AFP-UPI)
Een Amerikaanse diplo-
v aat Beverley Carter die voor
Sj|ee resoluties stemde op een
Bjeenkomst van de VN-com-
|Mssie voor mensenrechten in
l^ïnève, heeft dat op eigen ge
zag gedaan en in strijd met het
Amerikaanse beleid. Dit heeft
het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse zaken don
derdag meegedeeld.
Een van de resoluties vroeg
direct te beginnen met vredes
besprekingen tussen Israël en
de Palestijnse bevrijdingsorga
nisatie PLO. De andere deed
een beroep op Israël voortaan
af te zien van het bombarde
ren van de burgerbevolking in
Zuid-Libanon.
3EMFONTEIN De Zuidafrikaanse premier Pieter Botha
ieft Lesotho gewaarschuwd geen Cubanen op zijn grondgebied
e te laten. „Ik wil in vriendschap met Lesotho leven en denk
|t de meerderheid van het volk van Lesotho in vriendschap
let ons wil leven. Velen van hen werken en verblijven hier. Ik
1 tegen premier Leabua Jonathan zeggen: u speelt met vuur
u Cubanen naar Lesotho wilt halen. Dit is een vriendschap-
plijke waarschuwing. Ga niet te ver", aldus Botha. Lesotho is
pn staatje dat geheel door Zuid-Afrika is ingesloten.
ESOUL Een inwoner van Rosières-sur-Mance in de Haute-
lóne in het oosten van Frankrijk, heeft twee zeer zeldzame
iddestoelen van indrukwekkende omvang gevonden. Ze zijn
centimeter lang en hebben een doorsnee van 60 centimeter
wegen elk vijftien kilo.1
e gevonden paddestoelen zijn van een soort (Micologue Ama-
ur) die eetbaar is wanneer ze acht tot tien dagen oud zijn en
et zwaarder dan vier a vijf kilo.
Frederic
maakt
slachtoffers
SANTO DOMIN-
GO De wervel
storm Frederic is
gisteren over de
Dominicaanse Re
publiek getrokken
en heeft daar, vol
gens de eerste be
richten, zeker aan
23 mensen het le
ven gekost. De
meeste slachtoffers
vielen door over
stromingen als ge
volg van de zware
regenval die met
de nieuwe storm
gepaard ging. De
Dominicaanse Re
publiek was enkele
dagen geleden al
zwaar getroffen
door de orkaan Da
vid, die er enkele
duizenden doden
en gewonden heeft
geëist. David is in
middels in de
noordoostelijke sta
ten van de Vere
nigde Staten aan
gekomen, en heeft
daar hevige regen
buien veroorzaakt.
De storm heeft in
de VS al vijftien
doden geëist.
Deze vrouw uit Colonial Heights (vs) vindt klaarblijkelijk natte voeten minder erg dan natte haren, zij houdt,
als zij zich door een overstroomde straat laat helpen, angstvallig een paraplu boven het hoofd. De waterover
last was veroorzaakt door de wervelstorm David, die nog niet helemaal is uitgewoed en voor overvloedige re
gen zorgde.
Danckert gekozen tot
begrotingsrapporteur
Europ. Parlement
BRUSSEL Het Nederlandse
lid van het Europese Parle
ment Piet Danckert, socialist,
is door de begrotingscommissie
van dit parlement benoemd tot
algemeen rapporteur voor de
begroting van de Europese Ge
meenschappen voor 1980. Dit
is verreweg de belangrijkste
rapporteursfunctie, die jaar
lijks in het Europese Parle
ment te vervullen valt.
De algemene begrotingsrap
porteur treedt op als coördina
tor van de uit het parlement
naar voren komende menin
gen en voorstellen met betrek
king tot de begroting en hij is
tevens de belangrijkste parle-
mentswoordvoerder in het ge
sprek met de raad van minis
ters. De begrotingscommissie
koos tevens de Nederlander
drs. A. Notenboom (christen
democraat) tot haar eerste on
dervoorzitter. Tot haar voor
zitter benoemde zij de Duitse
socialist Erwin Lange. De Ita
liaanse christen-democraat
Emilio Colombo is gekozen tot
voorzitter van de politieke
commissie.
TEHERAN (DPA/AFP)
Iraanse regeringsstrijd
krachten hebben gisteren
het laatste bolwerk van de
Koerden, de stad Sardasjt,
ingenomen. Voordien was al
de val gemeld van Pirans-
jahr
Duizenden Koerden, die uit
andere steden waren verdre
ven hadden hun toevlucht tot
Sardasjt genomen, maar naar
mate de ring om de stad geslo
ten raakte, vluchtten zij de
grens over. De Koerden zul
len, zoals zij aangekondigd
hebben, nu overgaan tot een
guerrilla, maar de legerleiding
is er van overtuigd dat zij geen
schijn van kans zullen hebben.
In Teheran is bekend ge
maakt, dat premier Mehdi Ba-
zargan de ajatollah Khomeini
opnieuw verzocht heeft om de
„heilige" stad Qom te verlaten
en zich in Teheran te vesti
gen.. omdat „zijn aanwezigheid
zal bijdragen tot het oplossen
van 's lands vraagstukken en
maatregelen bespoedigen op
politiek, sociaal en economisch
terrein". Bovendien kan de
aanwezigheid van Khomeini
in Teheran stabiliserend wer
ken.
Amnesty wenst
VN-commissaris
ter voorkoming
van bloedbaden
LEUVEN Amnesty Inter
national heeft op de Verenigde
Naties een beroep gedaan een
commissaris te benoemen ter
voorkoming van genocide en
marteling. Sean MacBride, een
van de oprichters van Am
nesty en in 1974 winnaar van
de Nobelprijs voor de Vrede,
vertelde tijdens de 12de bijeen
komst van Amnesty's interna
tionale raad in het Belgische
Leuven, dat er de laatste jaren
verscheidene grootscheepse
schendingen van de mensen
rechten zijn voorgekomen.
„Massale bloedbaden die ge
lijkstaan aan genocide" heb
ben zich naar zijn mening
voorgedaan in Indonesië, Chi
li, Kampuchea (Cambodja),
Oost-Timor, Oeganda, Argen
tinië, Zuid-Afrika, het Cen-
traalafrikaanse Keizerrijk en
Equatoriaal Guinee. MacBride
wil dat een VN-commissaris
wordt aangesteld met de be
voegdheid te interveniëren als
zich bloedbaden voordoen.
Carter beveelt
vrijlating van
Portoricanen
WASHINGTON President
Carter heeft gisteren besloten
tot onmiddellijke vrijlating
van vier nationalistische Por
toricanen die meer dan 25 jaar
in de V.S. gevangen zitten.
Een van hen was veroordeeld
tot levenslange gevangenis
straf wegens deelneming op 1
november 1950 aan een aan
slag op president Harry Tru
man.
De drie anderen kregen ge
vangenisstraffen van 25 tot 75
jaar wegens een gewapende
aanval op het Huis van Afge
vaardigden.
Exodus van
schrijvers uit
DDR verwacht
OOST-BERLIJN (Reuter)
Welingelichte kringen in Oost-
Berlijn hebben gisteren ver
klaard, dat een van Oost-Duit-
slands vooraanstaande schrij
vers, Klaus Poche, besloten
heeft naar het Westen te ver
trekken en dat spoedig een
exodus zal plaatsvinden van
kritische schrijvers die boeten
vrezen of gevangenisstraffen
voor het publiceren van hun
werken.
De Israëlische premier Begin neemt op de Israëlische
luchthaven Ben Gurion bij Tel Aviv afscheid van de
Egyptische president Sadat, na diens driedaags bezoek
aan Israël.
TEL AVIV (UPI) President Sadat van Egypte, inmiddels
in zijn land teruggekeerd na zijn bezoek aan Israël, heeft
een plan in petto voor Oost-Jeruzalem, maar heeft dit, tij
dens de jongste gespreksronde met Begin, nog niet aan de
orde gesteld. Dit heeft een commentator van de Israëlische
televisie gisteren verklaard.
Volgens de commentator voorziet het Egyptische plan erin, dat
Oost-Jeruzalem een deel wordt van een autonome westelijke
Jordaanoever, waarbij Israël twee souvereine enclaves in de
stad houdt; een rond de Olijfberg en een rond de Klaagmuur.
Daarnaast zouden er parallel opererende Arabische en joodse ge
meenteraden moeten komen, die verantwoording verschuldigd
zijn aan een overkoepelende gemeenteraad.
In zijn laatste vraaggesprek van zijn verblijf in Israël heeft Sa
dat gisteren verklaard, dat hij, in het kader van de samenwer
king met Israël, de Negevwoestijn wil laten profiteren van het
Nijlwater. Daartoe dient eerst een tunnel onder het Suezkanaal
te worden gegraven. Sadat sprak verder tegen, dat er een top
conferentie was vastgesteld tussen Egypte, Israël en de VS. Wel
zullen op 18 en 19 september in Washington de Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken Dajan, de Egyptische minister
van defensie Kamal Hassan Ali en de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Cyrus Vance, spreken over de veilig
heidsakkoorden die in het kader van het vredesverdrag gesloten
zijn.
Sprekend over zijn betrekkingen met de andere Arabische lan
den, riep Sadat de pogingen in herinnering die hij heeft onder
nomen om president Assad van Syrië voor zich te winnen voor
hii zijn historische reis naar Jeruzalem ondernam. „Hij heeft
deze reis niet kunnen of willen begrijpen en tal van Arabische
landen hebben gekozen voor het verbreken van hun relaties
met Egypte. Niettemin scoort dit Egypte meer punten, niet al
leen in ons deel van de wereld, maar overal. Kijk nu eens naar
wat zich afspeelt in de Arabische wereld. In Irak is de president
afgezet. In Syrië verslechtert de toestand, vooral na het fiasco in
Libanon. In Marokko, in Algerije, in Libië, in de Golfstaten is
de toestand in beweging en zelfs in Saoedie-Arabië heeft men
het over veranderingen aan de top. Temidden van dit alles blijft
Egypte een oase van vrede...."
Tijdens het bezoek van Sadat aan Israël hebben Israëlische sol
daten bij de Jordaanvallei een groep Arabische guerrillastrijders
verjaagd, die probeerden Israël binnen te dringen. Beide par
tijen hebben hun vuurwapens gebruikt, maar slachtoffers zijn er
niet gevallen. De guerrillastrijders sloegen op de vlucht met ach
terlating van hun munitie, granaten en sabotagemiddelen.
Treinreizigers geplunderd
MUNCHEN Tien slapende passagiers van de sneltrein Am-
sterdam-München zijn gisteren in hun slaapcabines door onbe
kenden van al hun bezittingen beroofd. De totale waarde van de
buit wordt op ongeveer vijftienduizend mark geschat. Een ont
waakte passagier achtervolgde de dieven, maar die wisten te
ontkomen door uit de trein te springen.
0251
I 32,1
IEW YORK (AFP) Edward Koch, de
oodse burgemeester van de stad met de
roots te Joodse bevolking, New York City,
leent dat de Amerikaansse negers „sterk
nti-semitisch" zijn, aldus, donderdag, de
lewyorkse Daily News.
toch heeft de opmerking in 1975 en 1976 op
and vastgelegd toen hij zijn memoires insprak
oor uiteindelijke publikatie. Hij liet een jour-
alist van de Daily News er kennis van nemen,
olgens de krant heeft de burgemeester ge-
id: „Ik vind dat de zwarte gemeenschap
rk anti-semitisch is. Het kan me niet schelen
het Amerikaanse Joodse Congres of de orga-
isatie Benai Berith probeert door opiniepeilin*.
en het tegendeel te bewijzen",
ndervraagd over de weerslag die zijn opmer
king zou kunnen hebben op zijn betrekkingen
met de zwarte bevolking van New York City,
antwoordde Koch de Daily News: „Ik weet uit
ondervinding dat als men zegt zoals het is, men
altijd moeilijkheden krijgt".
Kochs uitlatingen zullen zeker niet bijdragen
aan verbetering van de betrekkingen tussen de
negers en Joden in Amerika. Zij zijn bijzonder
gespannen sinds het aftreden van Andrew
Young als Amerikaans ambassadeur bij de Ver
enigde Naties.
De zwarten in de Verenigde Staten beschuldi
gen de Amerikaanse Joden ervan dat zij door
pressie Youngs aftreden hebben bewerkstelligd1
nadat deze op eigen initiatief een onderhoud
had gehad met een vertegenwoordiger van het
Palestijnse bevrijdingsfront PLO.
Donald McHenry, de op
volger van Andrew Young.
(Van onze correspondent Dick Toet)
WASHINGTON De opvolging van
Andrew Young door zijn plaatsvervan
ger Donald F. McHenry (42) zal geen
verandering in politiek, maar wel in
stijl teweeg brengen. Young die aftrad
als Amerikaanse ambassadeur bij de
Verenigde Naties na een rel rond een
ontmoeting met een PLOvertegen-
woordiger, had McHenry zelf bij presi
dent Carter aanbevolen als de best mo
gelijke opvolger. Wijst dat op voortzet
ting van de naar betere contacten met
de Derde Wereld strevende lijn-Young,
de stijl van de nieuwe ambassadeur zal
waarschijnlijk sterk afwijken van de
ongepolijste manier, waarmee Young
keer op keer de aandacht trok.
McHenry is niet zoals Young afkomstig
uit de zwarte beweging van de burger
rechten. Hij is een van de weinige zwarte
Amerikaanse carrière-diplomaten. Buiten
het diplomatieke wereldje is hij nauwe
lijks bekend. Om die reden kwam zijn be
noeming als een verrassing. Kritiek heeft
zijn benoeming echter niet opgeleverd.
De nieuwe ambassadeur wordt dan ook
beschouwd als een voortreffelijk diplo
maat: „Koel, beheerst en minzaam, maar
als het er op aankomt ook keihard". Pas
vlak voor zijn benoeming kwam hij voor
het eerst in de publiciteit. Hij leidde de
moeilijke onderhandelingen bij het inci
dent rond de Russische balletdanseres
Ludmilla Vlasova, die meer dan drie da
gen op het Kennedy-vliegveld in New
York werd vastgehouden, omdat de Ame
rikanen vermoedden dat ze min of meer
gedwongen werd naar de Sovjet-Unie te
rug te keren.
Tijdens dit incident, waaraan nauwelijks
enige eer te behalen viel, legde McHenry
de laatste proeven van bekwaamheid af.
Vergeleken met een aantal andere zwaar
gewicht-kandidaten was McHenry's enige
nadeel in feite dat hij onbekend was. Drie
dagen van vaak bizarre onderhandelingen
op Kennedy-Airport brachtten hem plot
seling in het volle licht van de schijnwer
pers. Kort daarna maakte Carter zijn be
noeming bekend.
McHenry, die zelfs door zijn vrienden een
„voorzichtige en altijd rustige tafelgenoot"
wordt genoemd, speelde onder Young on
der meer een belangrijke rol bij het vin-
den van een oplossing voor de onafhanke
lijkheid van Zuidwest-Afrika (Namibië)
ren was zeer nauw betrokken bij het ver
beteren van de relaties met Angola.
McHenry is geboren in St Louis en stu
deerde internationale betrekkingen aan
de universiteit van Illinois. In 1963 ging
hij werken bij het ministerie van Buiten
landse Zaken „State Department", waar
hij in 1973 weer vertrok omdat hij het niet
eens was met de politieke ideeën van Kis
singer. Hij werkte enkele jaren vöor parti
culiere instellingen, die zich met buiten
landse politiek bezighouden, en keerde in
1976, toen Carter tot president werd geko
zen, terug op het State Department.
McHenry is gescheiden, twee teenager-
dochters wonen bij hem in New York.
De benoeming van McHenry is zowel
door zwarte als Joodse groeperingen in de
Verenigde Staten met instemming be
groet. Door de affaire Young was tussen
beide groeperingen en overigens nogal
sterk overdreven controverse ontstaan.
