Politie Ierland op
ispoor van daders
Wankel akkoord
tussen Koerden
en leiders Iran
m Londen en Dublin moeten
één lijn trekken tegenover de IRA
Paus ziet af
van bezoek
aan Ulster
Buitenland
Aanslag Lord Mountbatten
ïnanciële steun
m Nicaragua reëel
NORITw-»-*1
Amnesty vraagt om betere
behandeling gevangenen Maleisië
Young roept Israël
op om acties in
Libanon te staken
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1979 PAGINA 7
LONDEN Over de oorlog tegen de
IRA heeft men vanuit Londen en Be
lfast al jarenlang dezelfde geluiden
kunnen horen die uit de hoofdkwartie
ren van eerst Franse en later Ameri
kaanse generaals in Vietnam kwamen:
er is licht aan het einde van de tunnel
in zicht; de vijand zal niet lang meer
weerstand kunnen bieden tegen supe
rieure troepen; de laatste resten voor
de sympathie voor de rebellen onder
het volk verschrompelen. Er is echter
aanleiding om te geloven, dat de IRA
nti beter georganiseerd is dan ooit,
meer steun vindt onder de bevolking
dan zelfs de regering in Dublin wiï toe
geven, en dat er aan het eind van de
tunnel duisternis heerst.
Het is best mogelijk dat er in Noord-Ier-
land niet meer dan 400 officiële IRA-ter-
roristen aktief zijn, maar zij marcheerden
op 12 augustus omringd door 7000 mede
standers. De kranten in Dublin schrijven
in schitterende taal over de schaamte die
de Ieren voelen bij de dood van Lord
Louis Mountbatten, maar het is een feit
dat misschien een kwart miljoen Ieren in
de republiek niet in die schaamte delen.
Zij zijn ofwel van gevoelen dat de tragi
sche gebeurtenissen van maandag tot be
treurenswaardige, maar verdedigbare oor
logshandelingen gerekend moeten wor
den, of dat de blaam ervoor op de schou
ders van de Britten ligt, die tenslotte de
architecten zijn van het gedeelde Ierland
en het geweld dat door die deling is opge
roepen.
Hoe kunnen zonder aanzienlijke Steun
van de bevolking 400 procisionele IRA-
mannen het Britse leger van zeg 16.000 en
6000 welgetrainde politiemannen in Ulster
een tol van 10 tot 12 man per jaar afdwin
gen, terwijl zij zelf maanden buiten schot
blijven? In de oorlog tegen de IRA mag de
Britse troepenmacht in Ulster, gesteund
door welgetrainde Royal Ulster Constabu
lary en veiligheidsdiensten, niet op door
slaggevende successen rekenen. De enige
rol van waarachtige betekenis is dat de
troepen daar zullen moeten blijven om te
voorkomen dat katholieken en protestan
ten elkaar op grote schaal beginnen uit te
moorden.
Volgens ex-minister (in Eire) Connor
Cruise O'Brien, thans hoofdredacteur van
,,The Observer" zal de IRA de oorlog heb
ben gewonnen, zodra het de Britten uit
Ulster heeft weten te verwijderen ten
koste van ongelooflijke misère in zowel
Ulster als de Ierse republiek. Connor
Cruise O'Brien stelt vast dat Jack Lynch,
de Ierse premier, er evenveel belang bij
heeft dat de IRA wordt getemd als zijn
collega in Londen, Margaret Thatcher.
Lynch moet maar eens ophouden te bewe
ren dat het aan de Britten is om „het pro
bleem op te lossen", waarbij hij de protes
tanten in Noord-Ierland het idee tracht te
.verkopen dat de Ierse eenheid nog niet
zo'n kwalijke zaak is. Daar valt geen en
kele Noordierse protestant van te overtui
gen. Ze sterven liever.
Ofschoon de Ierse eenheid in de grondwet
van de republiek ligt verankerd, weet
Jack Lynch zeer wel dat het verdwijnen
van de Britse troepen uit Ulster allesbe
halve een zegen zou zijn. Het kan zijn
droom niet zijn om overweldigende pro
testantse meerderheden met bloed voor de
ogen de katholieke getto's van Belfast en
Londonderry te zien binnenrukken, zodat
het probleem, door burgeroorlog weer „in
Ierse handen" terecht zou komen.
Dublin heeft te lang gehandeld alsof Ul
ster een Brits vraagstuk was en Westmin
ster heeft al te lang gehandeld alsof het
probleem niet bestond of vanzelf, onder
militair toezicht, zou verdwijnen. Lynch
en Thatcher zullen samen aan het werk
moeten om de condities te vinden voor
een politieke oplossing van het vraagstuk.
En de eerste conditie is dat Dublin en
Londen met betrekking tot de IRA één
lijn gaan trekken.
Jack Lynch heeft een goede reden om
met Margaret Thatcher in conclaaf te
gaan. De meeste Britten, zo blijkt uit opi
niepeilingen, zijn vóór de terugtrekking
van de Britse troepen uit Ulster. Ze zijn
het gedonder moe. Ze zijn bereid tot te
rugtocht in de oorlog tegen de IRA. That
cher kan onder zware politieke druk ko
men te staan om de troepen terug te roe
pen. Dat moet Jack Lynch ernstige zorgen
baren. Connor Cruise O'Brien, die het we
ten kan, zegt dat Lynch van oordeel is dat
de Britse troepen nog lang (de rest van
deze eeuw) in Ulster zullen moeten blij
ven om enorm bloedvergieten in Noord
zowel als Zuid te voorkomen.
BERT VAN VELZEN
j
UBLIN/BELFAST De Britse
lice-premier, George Colley, heeft gis-
ïren gezegd, dat de Ierse politie naar
Jle waarschijnlijkheid al beschikt
jvër de identiteit van de moordenaars
Lord Mountbatten. Hij maakte
|ok bekend, dat de regering een be-
rag van honderdduizend pond uit-
M>ft voor informatie.
ren ondervraagd, die in het verleden
banden met de IRA onderhielden. Zij wa
ren even na de aanslag aangehouden toen
zij in een auto uit West-Ierland onderweg
waren naar Dublin. Op hun kleren zou
den sporen van nitroglycerine en zeewa
ter zijn aangetroffen.
Gestoken in een Brits parachutistenuni
form heeft premier Thatcher gisteren on
verwacht een bezoek aan Noord-Ierland
gebracht, kennelijk om het moreel op te
vijzelen. Onder meer wandelde zij, toege
juicht door verraste voorbijgangers, een
kwartier door het voornaamste winkel
centrum van Belfast.
De burgemeester van Brussel heeft te
gengesproken, dat zijn kantoor een tele
foontje van de IRA heeft ontvangen,
waarin deze organisatie zich verantwoor
delijk heeft gesteld voor de bomaanslag
van dinsdag in Brussel.
Het stoffelijhk overschot van Mountbat
ten is vandaag naar Londen overgevlo
gen. Woensdag zal de begrafenis zijn.
VATICAANSTAD Paus Johannes Paulus II zal in het
kader van zijn driedaags bezoek aan Ierland geen bezoek
brengen aan Noord-Ierland, zo heeft een woordvoerder van
het Vaticaan gisteren meegedeeld.
Details aankondigend van de tiendaagse reis van de paus naar
Ierland en de Verenigde Staten, zei de woordvoerder dat na de
recente gewelddaden (dood van Mountbatten en een groot aan
tal Engelse soldaten) nu besloten is geen bezoek aan Noord-Ier
land in het reisprogramma op te nemen.
Van 29 september tot 1 oktober zal de paus Ierland bezoeken.
Hij zal dan Dublin, Drogheda, Galway, Knock, Maynooth en Li
merick aandoen. De preciese data zullen volgende maand wor
den bekendgemaakt.
Tiidens zijn bezoek aan de Verenigde Staten van 2 tot 7 oktober
zal de paus Boston, New York, Philadelphia, Washington, Chica
go en Des Moines bezoeken. Op 2 oktober zal de paus de algeme
ne vergadering van de Verenigde Naties toespreken en op 6 ok
tober zal hij president Carter ontmoeten op het Witte Huis, zo
heeft de conferentie van Amerikaanse bisschoppen in Washing
ton meegedeeld.
IIPHOL Nicaragua
ft op korte termijn drin-
d behoefte aan voedsel-
p en medicamenten. Op
langere termijn zal het
1 met reconstructiehulp
:ten worden gesteund,
is de mening van de he-
Versteég en Schutte van
ministerie van Ontwik-
ngssamenwerking, die
Nicaragua hebben beke-
op welke wijze ons land
helpen.
Sandinistische regering
tiest geldelijke steun bo
de hulp in goederen, om
rdoor de interne economie
het totaal bankroete land
r op poten te zetten. De
dal,,
j)dunov wil
fopbaan
5 choreograaf
SHINGTON (Reuter-
4) Ik ben uitsluitend
artistieke redenen naar de
lerikanen overgelopen, be-
niet waarom mijn
iw heeft besloten naar de
fit Unie terug te keren en
-mijn verdere loopbaan
rnamelijk als choreograaf,
a verklaarde Sovjet-danser
id tander Godunov, die vori-
jweek woensdag politiek
de VS vroeg, gisteren
zijn eerste verschijnen in
openbaar in New York.
'rouw van Godunov, balie-
van het Bolsjoi-ballet,
maandag naar de Sovjet
terug na een langdurig
ithoud, gedurende welke
van officiële Amerikaan-
jde van haar eers,t de ver-
n fihg wilde, dat zij geheel
'rije wil terugkeerde.
l,. 0-jarige solodanser Godu-
zei te betreuren dat hij
vrouw, voordien niet meer
kunnen spreken, want „ik
t dat als wij elkaar toen
len kunnen spreken wij
^P' ar niet zouden hebben
atën". Hij ontkende dat
huwelijk van hem en Lud-
'an a-Vlasova een huwelijk uit
?e9 kening was. Godunov zei,
do( zijn carrière door de Bols-
>hj! ürectie werd afgeremd
strenge beperkingen. „Ik
ite niet genoeg en mocht
choreograaf fungeren
h|' andere gezelschappen".
I had geen rol gespeeld bij
besluit, „want", zo zei hij,
er! isers worden goed betaald
Kj ië Sovjet Unie".Amerika
■steerd tegen de
- Jische beweringen, dat de
ht van Godunov een ge-
°3 z°u zijn van Amerikaanse
U] 'öcaties.
beide deskundigen hebben
geen directe hongersnood kun-
nen constateren. „Wel heerst
er op grote schaal ondervoe
ding. Ongeveer een miljoen
mensen, bijna de helft van de
bevolking, zal niet voldoende
te eten hebben", aldus de heer
Versteeg. i
Beiden verwachten, dat minis
ter De Koning op korte ter
mijn beslissingen zal nemen
over de aard en de omvang
van de Nederlandse hulp. De
heer Versteeg achtte geldelijke
hulp reëel. Hij sprak van een
zeer goede samenwerking tus
sen alle partijen in de huidige
regering, wparbij partijpolitie
ke stromingen nog moeilijk
zijn te onderscheiden. Beide
deskundigen toonden zich zeer
onder de indruk van de wijze
waarop, gezien de situatie in
het land, de nieuwe Nicaragu
aanse regering functioneert en
de orde handhaaft.
Tito in Cuba aangekomen
President Tito van Joegoslavië is al in Havanna, de Cubaanse
hoofdstad, aangekomen waar maandag de topconferentie
van niet-gebonden landen begint. De 87-jarige partisanenlei-
der van de Joegoslaven is de enige nog levende oprichter van
de beweging van niet-gebopnden landen. Zijn vroege komst
in Havanna is ondermeer bedoeld om met zijn gastheer Fidel
Castro een meningsverschil uit te spreken over een passage
in de ontwerp-slotverklaring van de bijeenkomst. Daarin staat
dat de socialistische landen (o.a. de Sovjet-Unie) de natuurlij
ke bondgenoten zijn van de niet-gebonden landen. Tito wil
hiervan niet weten, en hij houdt vast aan het uitgangspunt
van de beweging: onafhankelijk zijn van elk der beide super
machten. Ook wil Tito voorkomen dat Egypte als Jid van de
organisatie wordt geroyeerd.
TEHERAN Tussen het gemeentebestuur
van de opstandige Koerdische stad Maha-
bad en de regering in Teheran is een offi
cieel akkoord tot stand gekomen, dat een
bloedbad zou moeten voorkomen dat het re
sultaat zou zijn van een gewapend treffen
tussen de opstandelingen in de stad en de
drie met tanks uitgeruste legerkolonnes die
de stad ingesloten hebben. Maar het ak
koord is afgewezen door de verboden Koer
dische Democratische Partij (KDP) die de
Ongeveer vijftig Koerden, van wie de
meesten in nationale klederdracht, heb
ben gisteren op het Haagse Binnenhof
gedemonstreerd tegen het optreden van
het Iraanse leger in hun woongebied. De
betogers riepen de hulp in van de Neder
landse politieke partijen om de Iraanse
machthebbers tot een andere houding te
bewegen.
Vluchtelingen
gooiden bom
over de Muur
WEST-BERLIJN Vanuit
West-Berlijn hebben maandag
drie Oostduitse vluchtelingen
een benzinebom over de dwars
door de stad gebouwde Muur
geworpen en hiermee een
wachtlokaal van de Oostduitse
grenswacht in brand gestoken.
Uit mededelingen van de
Westberlijnse politie blijkt dat
er bij de brand geeij gewonden
vielen. Militairen aan de Oost
elijke kant doofden het vuur
snel.
Het nummer van de auto
waarmee de veroorzakers van
het incident ontkwamen, werd
door voorbijgangers opge
schreven en aan de politie
doorgegeven. Deze hield hen
aan op hun tijdelijke adres,
een kamp voor Oostduitse
vluchtelingen in West-Berlijn.
Miljoenenroof in
Frankrijk
VALENCIENNES Vijf
mannen en een vrouw hebben
in Coude-sur-l'Escaut bij Va
lenciennes een kantoor van de
dienst der staatspensioenen
overvallen. Ze sloten acht be
ambten op en ontkwamen met
ongeveer 15 miljoen franc 7
min.) in contanten, zo deelt de
politie mee.
opstand leidt. De partij erkent het akkoord
niet, omdat zij niet in de onderhandelingen
is gekend.
De KDP wijst elk akkoord af dat geen reke
ning houdt met de door haar gestelde eisen van
stopzetting van alle militaire activiteiten in het
Koerdische gebied, terugtrekking van de rei
zende rechter sjeik Khalkhali, stopzetting van
executies van Koerden en uitwisseling van ge
vangenen.
Het door de partij niet aanvaarde akkoord
houdt in dat het leger de stad Mahabad kan in
trekken, dat de leden van de KDP onbestraft
blijven, maar dat geen amnestie zal gelden voor
de leiders van die partij. Na het leger zou in de
stad een revolutionaire garde moeten komen,
evenwel gerecruteerd uit de plaatselijke bevol
king. Dit akkoord is bereikt na dagen van on
derhandelen, waarbij ook vertegenwoordigers
van ayatollah Khomeini waren betrokken.
Khomeini eiste gisteren nog eens nadrukkelijk
de arrestatie van de leiders van de KDP en van
anderen die in zijn ogen verraders zijn.
DEN HAAG Amnesty International
heeft gisteren de regering van Maleisië
gevraagd de wet op de binnenlandse
veiligheid af te schaffen. Op grond van
deze wet zitten meer dan duizend men
sen om politieke redenen in de gevan
genis. Ook dringt Amnesty er bij de
Maleisische regering er op aan een on
derzoek in te stellen naar beweerde
martelingen en mishandelingen van de
gevangenen. Een van hen zit al 15 jaar
vast in een kamp zonder een proces te
hebben gehad. Ook zijn er vijftig ge
vangenen die al langer dan acht jaar
vastzitten.
Daarnaast is gisteren een rapport gepubli
ceerd van een onderzoekscommissie van
Amnesty- die in november van het vorig
jaar Maleisië heeft bezocht. Het was het
eerste officiële bezoek van deze organisa
tie aan het land. De leden van de missie
hebben gesprekken gevoerd met een aan
tal regeringsfunctionarissen, maar een be
zoek aan de premier en de ministers van
binnenlandse zaken en justitie werd niet
toegestaan. Ook de toegang tot de gevan
genkampen Taiping en Batu Gajah werd
de commissie geweigerd.
<et rapport vermeldt het toenemend ge
bruik van de wet op de binnenlandse vei
ligheid, die de regering toestaat politieke
tegenstanders zonder vorm van proces ge
durende lange tijd vast te houden. Ook
gaat het rapport uitvoerig in op de ontoe
reikende medische voorzieningen in de
kampen. Een aantal gevangenen is ernstig
ziek en er zouden zich verscheidene ge
vallen van geestelijke instorting en zelf
moord hebben voorgedaan. Protesten van
de gevangenen tegen hun omstandighe
den zouden door de autoriteiten met ge
welddadige represailles zijn beantwoord.
NEW YORK (AP) De
Amerikaanse ambassadeur
bij de VN, Andrew Young,
heeft gisteren als voorzitter
van de Veiligheidsraad tij
dens een door Libanon ver
zochte zitting Israël opge
roepen om een einde te ma
ken aan de militaire opera
ties tegen Libanon. Young,
die als hoofd van de VS-de-
legatie bij de VN ontslag
heeft moeten nemen wegéns
contacten met de PLO, zei
dat hij nog sprak met de
volledige autoriteit van de
regering van de VS.
De Israëlische ambassadeur
Yehuda Blum verklaarde na
mens Israël, dat zijn land het
recht heeft om PLO-bases te
treffen, omdat vanuit Zuid-
Libanon aanvallen op Israël
worden ondernomen. Hij zei,
dat Israël dit beleid zal voort
zetten.
De Libanese ambassadeur Tu-
eni riep op om van Zuid-Liba-
non „een zóne van vrede" te
maken. Hij vroeg om meer
VN-waarnemers en volledige
terugtrekking van Israël uit
Libanees grondgebied.
In Tyrus waarschuwde de
commandant van de vredes
macht van de VN, dat de lan
den, die manschappen hebben
geleverd aan de Unifil, hun
troepen zouden kunnen te
rugtrekken, als de situatie in
Libanon verslechtert. In de
afgelopen tien dagen heeft
Unifil tien man verloren en
er zijn dertien gewonden.
In Washington heeft de Saoe-
dische minister van oliezaken,
sjeik Achmed Yamani de VS
gewaarschuwd, dat de kwestie
van de Palestijnse rechten ex
plosief is. Op de vraag of de
Palestijnse bevrijdingsorgani
satie PLO Saoedi-Arabie
heeft gevraagd het olie wapen
tegen de VS te gebruiken ant
woordde Yamani:„De ole is
een constructieve macht, die
wij als instrument gebruiken
om onze zaak te ondersteu
nen. Wij en niemand anders
besluiten, wat wij met die
macht doen".
