Ondanks moeilijke afzet goede bedrijfsresultaten Si GRwEIMTE FR|NT A OVIEIM B#LLEI\I Tweehonderd vakantiehulpen" helpen bloemenveiling door moeilijke topmaanden HANDEL IN GROENTE VERLOOPT MAT MATIGE PRIJZEN VOOR SNIJRLOEMEN HOUDEN DAHLIAKWEKERS AREAAL IN HAND dt Schipluidense tuinder teelt komkommers in vorm van appel "diNiÜ EN TUINBOUW LEIDSE COURAN MAANDAG 27 AUGUSTUS 1979 PAGINA 9 JBIJ LAND- EN TUINBOUWCOOPERATIES In de afgelopen week deden zich weinig spectaculaire feiten voor in de groenten- handel. De handel sukkelde zo'n beetje in een eentonig tempo voort. De resultaten bleven voor een aantal gewassen tegen vallen. Tomaten De aanvoer van tomaten nam wel iets af, maar steekt nog steeds met kop en schou ders uit boven die van vorig seizoen. In de tweede week van augustus werd er ruim 4 ton meer aangevoerd. Het is juist deze meerproduktie die zo marktverstorend werkt. Er is namelijk nagenoeg geen spra ke van concurrentie.. De overladen markt bood geen enkele kans voor een opleving van de prijs. De A-L-tomaten werden ge veild voor een gemiddelde prijs van 53 cent per kilo. Binnenkort zal de aanvoer van natuurtomaten in de Duitse Pfalz goed op gang komen, hierdoor kan de Hollandse afzet ook meer moeilijkheden ondervinden. Vooral ook omdat dp pro- duktie in dit gebied 1200 ton groter uit lijkt te vallen als vorig seizoen. Qok de vleestomaten moesten tegen lagere prijzen geveild worden, de BBB tomaten brachten gemiddeld 1,57 per kilo op. De totale to- matenaanvoer zal geleidelijk wat kleiner worden, veel verbetering wordt hiervan vooralsnog niet verwacht. Paprika's De aanvoer van groe ie paprika's veran derde niet veel. Als gevolg hiervan kon de prijs nog iets verder aantrekken. Er werd voor de groene sorteringen gemid deld 1,52 per kilo betaald. Het aanbod van rood was echter weer van ruime om vang zodat de gemiddelde prijs per kilo tegen viel. Er werd 1,57 per kilo be taald. Voor de gele sorteringen bleef de prijsverandering vrij beperkt, er werd f 2,60 per kilo betaald. Voor de komende week worden er voor de totale paprika- markt weinig veranderingen verwacht. rig jaar. Met de prijzen lag het niet zo gunstig. De trosanjers kwamen met ruim 7 miljoen ruim voor de dag, bijna twee miljoen méér dan het vorig jaar om deze tijd. Er was een forse aanvoer van gladio len die tot rond de 900.000 opliep. On danks dat lag de gemiddelde prijs hoger dan vorig jaar. De freesia kwam op ruim twee miljoen, maar de prijs deed het des ondanks goed en lag gemiddeld flink wat hoger dan vorig jaar. Vooral, de dubbele freesia was goed aan de prijs. vooral wat de bloeiende soorten betreft. Zowel voor de veilingklokken als via het bemiddelingsbureau kon vlot worden ver kocht. Zo langzamerhand laat de wisse ling van het seizoen zich ook in de bloe men gelden en gaan we over tot de na jaarssoorten. Van verschillende zomer bloemen neemt de aanvoer af. Er kan voor dezp week een daling in aanvoer worden verwacht, gezien {iet aanhouden de koude weer. Mogelijk kan dat de prij zen gunstig beïnvloeden. De koude weersomstandigheden waren afgelopen week mede oorzaak van stabili teit in de bloemenaanvoer aan de CCWS. Vooral van trosanjers, troschrysanten ge- rbera's en gladiolen lag de aanvoer wat hoger dan in dezelfde week van het vorig jaar, maar dat was van weinig invloed op de prijzen die in het algemeen wel wat hoger waren. Bij een totale aanvoer van 30.412.410 bos of stuks werd een omzetbe- drag gehaald van 9.775.754,87 tegen een aanvoer van 28.109.249 bos of stuks en op brengst van 7.156.982,34 in dezelfde week van het vorig jaar. Maar ook toen was er sprake van een koude „zomer". Als geheel viel de gang van zaken dus niet te gen, maar wel met een aanvoer die er zijn mocht. Als totaal moeten de prijzen voor de snijbloemen als matig worden betiteld. Voor anjers en trosanjers was er een goe de uitzondering met het tegenovergestelde voor bijvoorbeeld chrysanten en lelietak- ken. Van snijbloemen werd ongeveer twee miljoen bos of stuks méér aange voerd dan vorig jaar met ruim twee mil joen gulden als lager ophrengst. Aan bui tenlandse bloemen werd omgezet ,13.233,55 tegen 8.670,25 vorig jaar. Op vallend was een nog ruime aanvoer van perkplanten, 14.330 stuks tegen 5.120 vo- 'Wat gemiddelde prijzen met tussen haak jes die van dezelfde week in het vorig jaar zijn: Amerikaanse anjers 29 (20), trosan jers 29 (26), anthurium 1,12 (1,03), jaarrond troschrysanten 34 (30), snijgroen 14(19), geplozen jaarrond troschrysanten 70 (46), idem geplozen 67 (46), freesia 21 (15), ge- rbera 48 (25), gladiolen 12 (8), irissen 21 (18), leliekelken 69 (35), lelietakken 35 (26), grote rozen 23 (17), kleine rozen 19 (13), sonia 19 (15), belinda 17 (10), red gar- nette 14 (10). Er waren ook nog wat geïm porteerde anjers, die van 30 tot 35 cent op brachten. Als geheel dus geen al te slecht prijsbeeld. Met de potplanten ging het afgelopen week iets beter dan voorgaande week, Bloemen houden nog steeds van mensen, aldus de slogan en dat is ook gebleken bij de aktie voor verzorgingsbrevetten welke door het Bureau Voorlichting Bloemen en Planten is gevoerd. Het duizendste brevet kon afgelopen week worden uitgereikt voor verzorging van bloemen en planten bijzonder in kantoren. Twaalf brevetten werden in het ministerie van Binnenland se Zaken aan verzorgers(sters) uitgereikt. En „Westland Promotion" bericht als acti viteiten in het Westland voor deze week ondermeer, woensdag bezoek van tien Zweedse studenten aan het Proefstation; voorts deelname aan een tentoonstelling in Rotterdam en de potplantenbeurs in de CCWS. Me DEN HAAG De bedrijfsresultaten van de land- en tuinbouwcoöperaties Dver 1978 stemmen in het algemeen tot tevredenheid. Enerzijds is dit in een aantal gevallen mede het gevolg van recent uitgevoerde reorganisaties espectievelijk concentraties, ander zijds droeg ook de in het algemeen joede bezetting van de verwerkin gscapaciteit bij tot een positief exploi- atieresultaat. Een en ander blijkt uit iet jaarverslag van de Nationale Coö- ratieve Raad voor Land- en Tuin- ipw, de overkoepelende organisatie ran de land- en tuinbouwcoöperaties n Nederland. af^et van land- en tuinbouwproduk- en was in vele gevallen echter niet een voudig. Dat geldt met name voor de zui- 'elprodukten, vee en vlees, groenten, ruit en eieren. De prijzen van deze pro- lukten waren voor de boeren en tuin iers dan ook teleurstellend, r Ule afzetcoöperaties maken melding blaran een geringere groei van het aantal gaat-onsumenten en een stagnatie in de telt jroei van het besteedbaar inkomen, 'ktefroorts werd de afzet bemoeilijkt door ten te hoge koers van de gulden en een da e lage van de dollar, alsmede door een e hoog kostenniveau in Nederland. De fnemende tendens van de inflatie werd een grote ruggesteun gevoeld bij de 'jzejioodzakelijke beheersing van dit kosten- r or' t k« Marktaandelen De marktaandelen van de coöperaties zijn de laatste jaren in de meeste secto ren stabiel. Duidelijke „groeiers" zijn: de bedrijfsverzorgingsdiensten, de meng voedercoöperaties, de coöperatieve afzet van eieren en, met name in Friesland, de grasdrogerijen. Door de overname van de KSH-bedrijven is de afzet en ver werking van fabrieksaardappelen thans volledig in coöperatieve hand (Avebe). In een aantal sectoren is sprake van een verdergaande concentratie' (zui vel, tuinbouw). Vele coöperaties wij zen op de noodzaak van meer samen werking, vooral met betrekking tot He afzet op internationale markten. Op dit terrein zijn inmiddels enkele initiatieven genomen (Coveco/Vee centrale NCB). In de tuinbouwsector wordt de noodzaak van een effectief derde-landenbeleid on derstreept; het prijspeil van met name bloemen werd er in 1978 rechtstreeks door gedrukt. De coöperaties in de verzekeringssector, de zogenaamde onderlinge verzekering smaatschappijen en de coöperatieve Ra- bobanken boekten in 1978 goede resulta ten. Betekenis Als gevolg van concentratie en samen voeging en mede door het in sommige gevallen invoeren van een ander criteri um is het aantal coöperaties in 1978 ver minderd van ca. 1750 tot ca 1650 (waar van 1000 Rabobanken). In dit aantal zijn niet de onderlinge waarborgmaatschap pijen begrepen (ca. 435). De werkgelegenheid bij de land- en tuinbouwcoöperaties is tenminste 82.500. Het aantal arbeidsplaatsen ver mindert enerzijds door rationalisatie en automatisering in produktie en distributie, maar neemt anderzijds •toe door uitbreiding van activiteiten en de toenemende dienstverlening. Het totaal aantal arbeidsplaatsen is daardoor de laatste jaren vrij stabiel. Sommige verwerkende coöperaties maakten in hun jaarverslag overigens melding van toenemende moeilijkhe den bij de werving van produktieper- soneel. Als gevolg van het afnemende aantal boeren en tuinders lopen ook de lede naantallen van de meeste afzonderlijke coöperaties terug. Een -uitzondering hier op vormen de zogenaamde dienstverle nende coöperaties (met name de bedrijfs verzorgingsdiensten). Ook bij de Rabo banken, bij de op coöperatieve grondslag werkende verzekeringsinstellingen en bij de boekhoudbureaus neemt het aantal leden al jaren achtereen toe, mede door de toetreding van niet-agrariërs. de e<a n e an, eei ge e 1 -:dfce, ,c onselersdijk Tweehon- e :rd jongelieden, voorna melijk studenten, hebben Coöperatieve Centrale estlandse Sierteeltpro- iktenveiling in Honse- ^rsdijk door de moeilijke ikantiemaanden gehol- en het bedrijf draaien gehouden. ant ook de rond vijfhon- ird mannen en vrouwen het vaste CCWS-perso- moeten op hun tijd mei kantie; men kan moeilijk 'gen dat zij die er aan ge- om de aangevoerde pro- ikten te verwerken. Sinds lige jaren komen voor hen „vakantiehulpen'' in de ïats, merendeels studenten er op die manier een aar- l centje door verdienen. Er rmt zich zelfs al een min meer vaste kern van die kantiehulpen. heer Voorberg, chef van afdeling personeelszaken n de CCWS, is in het alge- L?n best te spreken over hulpen. .^--'t is soms wel benauwd 1 Weest", bekent de heer l[ lorberg dat wil zeggen, er waren weken dat het een probleem was aan de nodige hulpkrachten te komen. Genoemd aantal van twee honderd was in de toptijd, dus die van de bouwvakva kantie. Niet dat het CCWS- personeel daartoe moet wor den gerekend, ook al wordt er nog zoveel aan de CCWS gebouwd, maar bedoelde drie weken trekken heel wat va kantiegangers aan. En uiter aard heeft het ook te maken met e.en periode van veel bloemenaanvoer. Gemiddeld berekend waren er ongeveer 140 helpers en helpsters aan het werk. Meisj es Want voor het eerst had de CCWS dit jaar ook meisjes als helpsters in de vakantie. De heer Voorberg: „Eigenlijk passen zij wat moeilijk in dit werk omdat het sjouwen van dozen en kisten meer man nenwerk is. Maar dit jaar was er ook wat lichter werk in de potplanten doordat van de nieuwe lichte wagens ge bruik kon worden gemaakt. Er waren slechts tien meisjes hier aan het werk, maar zij hebben reden tot tevreden heid gegeven en waren goed op hun plaats. Evenals de jongens, waren het meest leerlingen van scholen voor meer uitgebreid onderwijs". Het werk bestaat voornamelijk uit het verde len van de aangevoerde pro- dukten. Geen al te ingewik keld werk, waarmee men binnen één of twee dagen voldoende bekend is. De hulpkrachten moeten ten minste zestien jaar zijn, ook al is vakantiewerk voor vijf tienjarigen toegestaan. Vroeg op! De hulpkrachten moeten wel vroeg uit bed; daar zijn er die reeds om half zes des mor gens beginnen! De meesten hebben wel een bromfiets of fiets voor hun vervoer. De meeste helpers wonen in het Westland, hoewel er ook wel uit de omliggende steden ko men. Door middel van adver tenties en ook door de ar beidsbureaus worden de werkkrachten verkregen, maar er is ook een vaste kern die al een jaar of vijf iedere zomer terug komen. Het zijn halve werkdagen waarmee ongeveer 170 gulden per week valt te verdienen. In het algemeen is de heer Voorberg best tevreden over de hulpkrachten, slechts in een heel enkel geval moet ie mand worden ontslagen, ook wel wegens gebrek aan acti viteit of interesse. Lange zomer! Overigens is er voor de CCWS wel een lange zomer voor hulpkrachten. Die be gint al in mei en eindigt in september, met uiteraard de reeds genoemde hoogtepun-k ten. Het begint nu weer rus tiger te worden, al zitten er nog wel enkele tientallen ho geschool-studenten tussen de bloemen. Maar de scholieren zijn vertrokken, hebben óók de CCWS weer door de moei lijke tijd geholpen. Al kan worden vermeld, dat ook nu nog op bepaalde ochtenden van de week helpers in de Honselersdijkse veiling ge bruikt kunnen worden. Overige gewassen De sla-markt zit nog steeds in rustig vaar water, zodat er weinig veranderingen ont staan. Ook in de afgelopen week werd er 21 cent per krop betaald. Ditzelfde beeld wordt ook voor de komende week ver wacht. Door een wat kleiner aanbod liep de prijs voor prei wat op. Er werd 70 cent per kilo betaald. De aanvoer lijkt verder af te nemen, hogere prijzen levert dit waarschijnlijk niet op. Het grote andijvie- aanbod weet nog steeds moeilijk een weg te vinden. Als gevolg hiervan is de prijs ai enkele weken bijzonder laag. Ook in de afgelopen week kwam hier geen verbete ring in, de prijs lag op 28 cent per kilo. Andijvie zal ook de komende week goed koop blijven. Spitskool veranderde niet in prijs, er werd 26 cent per kilo betaald. Door een kleiner wordend aanbod worden hogere prijzen mogelijk. Spruiten passeer den de veilingklok voor 1,95 per kilo. Het aanbod neemt thans wekelijks verder toe, de prijs komt meer onder druk. Het grote aanbod van koolrabie zette de prijs onder zware druk, er werd slechts 20 cent per stuk betaald. Een kleiner wordende aanvoer lijkt hier verbetering in te gaan brengen. Bloemkool liep in prijs op, voor de „zessen" werd er 1,51 per stuk be taald. De komende week lijkt de prijs ver der op te lopen. Naast de aanvoer van snijbonen, die 2,25 per kilo opbrachten, komt de aanvoer van pronkbonen op gang. Voor de pronkbonen werd er f 1,20 per kilo betaald. Voor Chinese kool bleef de situatie onveranderd slechts met een prijs van 20 cent per kilo. In vergelijking met vorig seizoen is er sprake van een prijsverschil van 6 a 7 dubbeltjes per kilo. Er lijkt geen verbetering mogelijk. Radijs bracht 45 cent per bosje op, maar een gro ter wordende aanvoer in het vooruitzicht lijkt de prijs meer onder druk te komen. Courgettes werden voor 2 kwartjes per stuk verkocht, de prijs lijkt verder op te lopen. Hetzelfde wordt voor Rettich ook verwacht, de prijs per stuk lag op 57 cent. En dat weet het bloembollenvak dan óók weer: de dahliakwekers hebben in verge lijking met vorig jaar hun areaal uitge breid. Erg schokkend is de groei nu ook weer niet, al is het areaal intussen wel op 360 ha gekomen. Daarmee wordt de op pervlakte van 1971 het record tot nu toe erg dicht benaderd. Toen had men 367 ha opgeplant en was het prijsverloop als gevolg van dat forse areaal allesbehal ve vriendelijk. De laatste jaren is het met de dahliateelt en -handel erg goed gegaan, al waren er in bepaalde jaren wel problemen met de oogst. In het droge jaar 1975 gingen veel geplante stekken naar de Filistijnen en vorig najaar rooide men heel wat minder „enen,, dan men normaliter uit de grond pleegt te halen. Groei Sinds 1974 is het areaal voortdurend toe genomen, al moet hieraan direct worden toegevoegd, dat de kwekers het allemaal heel netjes en erg voorzichtig hebben ge daan. In 1974 stond er 294 ha dahlia's, een jaar later 301 ha, in 1976 werd een areaal van 322 ha geregistreerd, het jaar daarop stond er 334 bunder, in 1978 352 en nu dus 360 ha. Als we kijken naar het aantal stekken dat nu is opgeplant, dan blijkt dat er dit najaar 51.759.000 knollen gerooid zullen kunnen worden. Maar dat zijn er dan wel anderhalf miljoen stuks méér dan in 1978. En dat is niet niks. Aangenomen dat iede re stek goed „aangeslagen" is, maar dat zal wel met een zomer waarin het mens dom werd getrakteerd op veel regen en nog meer bewolkte luchten. De Grote Vijf Ook in de dahliawereld wordt de dienst voor een belangrijk deel uitgemaakt door enkele grote cultivars. Er zijn vijf soorten, waarvan meer dan een miljoen stekken zijn uitgeplant. Tot deze „miljonairs" be hoort de decoratieve Sneeuwstorm, die in de veertiger jaren werd gewonnen door de Hillegomse kweker Niek Peters en waarvan dit jaar maar liefst 1.325.000 stekken zijn opgeplant. Die wordt gevolgd door weer een decoratieve en wel Duet, een Amerikaanse import, waarvan 1.300.000 stekken zijn opgeplant. Op de derde plaats staat de bekende rijkbloeien- de cactusdahlia Park Princess met 1.142.000 stekken en die wordt gevolgd door de dec. Arabian Night met 1.103.000 stekken en de baldahlia Brilliant Eye met 1.037.000 stekken. Semi-cactusdahlia's: de meest elegant ge modelleerde bloemen. Afslanken Deze vijf zijn dus de smaakmakers van het dahlia-assortiment, dat de laatste jaren vrij sterk is afgeslankt. Weliswaar telt het nog altijd ruim 300 verschillende culti vars, maar het vermageren van-het assor timent is toch een zaak die zorgen geeft. De grote kracht van de Nederlandse kwe ker en exporteurs is altijd geweest de kwaliteit en het grote assortiment. Op de keuringen in Hillegom en Aalsmeer wer den tot voor kort jaarlijks vele nieuwe zaailingen geïntroduceerd, maar dat aan tal is de laatste tijd belangrijk vermin derd. Mannen van naam op het gebied van de dahlia-veredeling vielen af, zoals de bekende Leidse kwekerij Ballego, de Baarnse kweker Bruidegom, de Aalsmefcr- se grootmeester Maarse, enz. Miljonair-af Een blik op de statistiek die een dezer da gen is uitgekomen, leert dat Purple Gem, waarvan in 1978 ruim een miljoen stek ken waren geplant, dit jaar miljonair-af is, al is een aantal van 875.000 stuks ook nog indrukwekkend genoeg. Opmerkelijk is ook de terugval van Color Spectacle, waarvan in 1978 nog 983.000 stekken wer den uitgezet, maar nu niet verder kwam dan 662.000 stuks. De zeer apart gemodelleerde en veel ge teelde Giraffe en Pink Giraffe, zijn ook fors teruggelopen. Dat is een wonderlijke zaak omdat de bloemen zich heel goed le nen voor snijbloem. Giraffe kelderde van 628.000 naar 368.000 stuks en Pink Giraffe deelde in de misère: van 873.00 naar 556 000 stuks. Een heel belangrijke plaats neemt nog altijd in de decoratieve Rocqu- encourt met 801.000 stuks. De mignon Prefer met 845.000 stuks en de semicactus My Love met 751.000 stuks zijn trouwens ook geen kleine jongens. Snijdahlia's De laatste jaren komt van de zijde van de bloemkwekers meer belangstelling voor de teelt van snijbloemen van het vrije veld. Dahlia's werden voor dat doel vroe ger in flinke hoeveelheden geteeld. Een van de favoriete soorten voor snij bloem was de rode pompon Kochelsee, die in 1938 werd gewonnen en waarvan ook dit jaar nog 253.000 stekken werden ge plant. Nóg een snijdahlia die al vrij bejaard is, maar nog volop „in de run ning" zit, is de rose decoratieve Gerrie Hoek, die in 1942 door de heer Hoek van kwekerij Clingendaal in Den Haag werd gewonnen. De zoons van de heer Leen Hoek gingen later geheel op de chrysan ten-toer, maar de heer Hoek sr. kan men in de dahliatijd vrijwel wekelijks tegenko men op de dahliakeuring in Hillegom en op de proeftuinen. Er zijn nog wel meer oude snijsoorten in cultuur, maar ze worden in leeftijd alle maal overklast door Stolze von Berlin, die over vijf jaar zijn eeuwfeest zal vieren. Deze rose pompondahlia werd nl. in 1884 gewonnen door de Duitse kweker met de vrijwel onuitsprekelijke naam Schiglows- ki en er staat ook dit jaar nog heel wat van: 182.000 stekken. Het zou interessant zijn te weten welke dahlia's de vader en de moeder van Stolze von Berlin zijn. Een dahlia die het een eeuw uithoudt, kom daar vandaag maar eens om! Vele nieuwe zaailingen moeten soms na vijf, ^es jaar al op de porriehoop worden gesmeten, omdat men ze met de beste wil ter wereld niet uit het virus kan houden. De uitzonderin gen op de regel daar gelaten, zijn we er wat de resistentie tegen ziekten betreft, met het veredelen niet op vooruit gegaan. Wellicht moeten ook de dahliahybridi- seurs gaan teruggrijpen op rassen die nog heel dicht bij de oorspronkelijke typen staan. Komkommers De opleving op de komkommermarkt bleek' slechts van korte duur, want in de afgelopen week zakte de prijs weer terug naar die van twee weken geleden. De sor tering 61/76 daalde van 42 naar 26 cent per stuk. De sortering 51/61 zakte van 34 naar 25 cent per stuk. De sortering 41/51 bracht 23 cent per stuk op. De aanvoer kan iets afnemen, maar naar alle waar schijnlijkheid zal dit maar weinig effect op de prijsvorming hebben. De prijs lijkt onder druk te blijven. !g j' CHIPLUIDEN De tuin- ersfirma De Bruin uit Schi- luiden kreeg onlangs zaden an de zogenoemde appel- omkorqmer uit Australië legestuurd. Men wilde dat ipelachtige komkommertje sl eens proberen. Het expe- re ment omvat vijftien plan- in. Welnu het gewas lijkt it op een ouderwets kom- immergewas. Behoorlijk eel snoeiwerk. Bovendien loeten de bloemen bestoven worden. Wie denkt dat de appelkomkommer een krui sing is tussen appel en kom kommer heeft het mis. 't Is een komkommer met de vorm van een appel. Recen telijk .werden in „Delft-Wes- terlee" de eerste vruchten geveild. Detaillist De Gier uit Delft drukte de partij af voor f 4,05 per stuk. Als groente en fruitspecialist zag hij in deze primeur een aardige stunt. Na afloop van de vei ling werd het ëerste exem plaar in de bestuurskamer genuttigd bij een glas sherry.. Ook vice-voorzitter Van der Berg en veilingdirecteur Van Santen waren daarbij aan\ Z'H-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9