gevechten met
oerdische rebellen
Gevaarlijk chemisch
wapen BZ voor Jan
alleman beschikbaar
Protesten van Janata
na aankondiging
verkiezingen India
^ITENLAND
[iistreden
pnestiewet
Brazilië
edgekeurd
Deristen
itvoerd
ükj
_jrstekelingen
igekomen
raks
nder
ihderen
de EEG
Flinke daling aantal
bootvluchtelingen
Zwarte lijst
YN inzake steun
aan Zuid-Afrika
Veren in Italië varen weer
Troepen Tanzania vernielden wildstand Oeganda
KOMENDE TIJD FORSE
SANERING NODIG
Antillen moeten
uitgroeien tot
internationaal
dienstencentrum
Argentinië neemt
maatregelen rond
mensenrechten
Smith als
delegatie
lid naar
conferentie
Londen
Wiesenthal:
helft van
alle joden
in gevaar
LEIDSE COURANT.
DONDERDAG 23 AUGUSTUS 1979
ERAN Straaljagers van de
nse luchtmacht hebben gisteren
;posities van de Koerdische op
delingen aangevallen in het wes-
Van het land. De nieuwe gevech-
iebben ongeveer honderd mensen-
as geëist. De Koerdische democra-
e partij heeft gedreigd met een to
tale oorlog wanneer de revolutionaire
garde niet uit het gebied wordt terug
getrokken.
De eis houdt ook in de onmiddellijke invrij
heidstelling van alle Koerden die de laatste da
gen gevangen zijn genomen. Voor iedere ge
vangene die wordt gedood zou een pro-Kho-
meinistrijder worden terechtgesteld. Alle poli
tieke en paramilitaire organisaties van de
Koerden hebben gisteren een eenheidsfront ge
vormd. Het doel daarvan is een totale oorlog te
gen de centrale overheid als die zou worden op
gedrongen. Alle betrokken Koerdische organi
saties verwerpen het ultimatum van Teheran
dat de wapens moeten worden neergelegd.
Khomeini heeft de Koerden een algemene am
nestie beloofd als zij zich aan het leger overge
ven. Hij heeft hen de olie-inkomsten van één
dag aangeboden (150 miljoen gulden) en hen
dezelfde rechten als de andere minderheden
beloofd. Hij loofde grote beloningen uit aan
vrijwilligers die Koerdische leiders aan de
overheid uitleveren en waarschuwde deze op
standige leiders dat zij streng zullen worden ge
straft als zij „de weg van de islam" niet aan
vaarden.
®^|SILIA Het Brazili-
congres heeft gisteren
Ilf^etsvoorstel van de re-
Jflg voor een beperkte po-
Ijate amnestie goedge-
Tegen het voorstel is
protest aangetekend.
It de amnestie niet
l voor personen die zijn
Tbrdeeld wegens terroris-
I daden. Dit sluit ruim
Jevangenen en ballingen
inestie geldt wel voor
'eer vijfduizend Brazilia-
wie er drieduizend in
hap leven. Terugke-
j ook Leonel Brizola,
lider van de ontbonden
0 Óistische Arbeiderspartij,
hjftien jaar geleden het
1 heeft verlaten. Aan de
jvond van de stemming
(?t congres zijn in veel
^en protestmarsen gehou-
JTIoor een algemene amnes-
donderden mensen waren
Brasilia gekomen. Velen
!hen waren familieleden
gevangenen, ballingen of
[standers van de regering,
[erdwenen dan wel ver-
ra zijn.
O"1"61
enfc,
3P(gsch,
t"8
'[ider
E Op Sardinië zijn
Italiaanse vakantiegan-
(ontvoerd. Een groep ge-
ttide en gemaskerde ban-
h kidnapte gisteren de 15-
lf| zoon en de 16-jarige
er van een hoge functio-
|van een bank in Turijn,
laakten de ouders die op
jots aan de zee in de zon
met boeien vast en
|en de jongen en het
b mee naar een boot
mee zij verdwenen,
[s werd op woensdag de
lering bekend van de 51-
koopman Silvio Olivetti
urijn die al op 17 augustus
■egd was. Op het eiland
Jit jaar ruim tien mensen
Inden van mensenrovers
k NON Bij het openma-
i van een 12 meter lange.
(dicht afgesloten laadkist
r 15 ton aan rollen papier in
on in de Amerikaanse
jCalifornië heeft men de
aangetroffen van twee
mannen. De twee zijn
idelijk gestikt. Vermoed
dat het gedeserteerde
ten van een in West-
land gelegerde eenheid
het Amerikaanse leger
,i, die als „verstekelin-
r9 fnaar de VS wilden terug-
Op 3 of 4 juli is de kist
rollen papier in de Finse
In Kotka bij Helsinki in
(chip geladen met bestem-
j Houston in Texas. Van-
Iging de kist verder per
(itauto en spoor door de
lijn naar het zuiden van
prnië.
>SEL Het percentage
ren zal in de Ei
inschap tot 1990
i een groei van de ue
- teruglopen van 24 tot
it blijkt uit een rapport,
de Europese Commissie
sdag heeft gepubliceerd
aanleiding van het -
kind. In de n^
,»ese landen zijn
loment ongeveer 60
onderen.
besteedt het rapport
aan de ontwikkeling
et gezin. Er is sprake
'uidelijke wijziging
uur ervan. In 1975
Hinder huwelijken gesio-
lan in 1960. De mensen
ouwden, waren in het al
en ouder.
1 Europese
""0 - on-
e bevol-
t jaar
negen
op
mil-
aan-
;ling
van
i de
wer-
GENEVE Het aantal bootvluchtelingen in Indochina be
droeg in de eerste twee weken van augustus 4.717. In mei
waren het er nog ruim 51.000. „Hanoi houdt blijkbaar zijn
woord", zei de hoge commissaris voor de vluchtelingen van
de VN in Genve.
In de eerste helft van deze maand zijn 9.431 vluchtelingen naar
westerse landen gereisd, voornamelijk naar de Verenigde Sta
ten. Op 15 augustus bevonden zich volgens de opgave in totaal
362 219 vluchtelingen in kampen in de landen van het eerste
asiel.
GENEVE (DPA) Een
commissie van de Verenigde
Naties voor de rechten van
de mens heeft in Genève een
zwarte lijst gepubliceerd
van circa 2500 banken, fir
ma's en organisaties uit bij
na dertig westelijke landen,
die het „racistische en kolo
niale regime in Zuid-Afrika
steunen".
Volgens de lijst komen de
meeste firmals en banken uit
Groot-Brittannië (791) gevolgd
door 736 Amerikaanse bedrij
ven die met Zuid-Afrika en
Rhodesë hebben samenge
werkt. Daarnaast worden als
belangrijkste landen genoemd:
Duitsland (232), Frankrijk
(219), Nederland (105). Austra
lië (101), Zweden (70), Italië
(4(j) en Japan (41). De rappor
teur van de commissie zei dat
er geen bronnen of informa
ties waren waardoor de bedrij
ven met name konden worden
genoemd.
Een bedrijf dat wel bij name
beschuldigd werd- is Philips.
Dat gebeurde gisteren in New
York voor een commissie van
de veiligheidsraad van de VN.
Een zegsman van de Neder
landse Anti-Apartheidsbewe
ging beschuldigde Philips er
van aanzienlijke winsten te
maken met het ontduiken van
sancties tegen Zuid-Afrika
door ondermeer de levering
van electronische apparatuur.
ROME Duizenden toeristen, die op de Italiaanse eilanden als
Sardinië, Sicilië en Lampedusa vastzaten als gevolg van een sta
king bij de veerdiensten, kunnen herademen. Gisteren gaven de
stakers hun actie op nadat de regering had gedreigd hen onder
de krijgstucht te plaatsen en al marine-schepen fiad ingezet om
toeristen uit hun isolement te verlossen.
Woedende In
diërs breken
door een poli-
tiecordon bij
de residentie
van president
Reddy, waar
zij protesteer
den tegen de
aangekondig
de verkiezin
gen. Het
kwam niet tot
ernstige inci
denten.
NEW DELHI Nieuwe ver
kiezingen in India moeten
een eind maken aan de poli
tieke crisis die het land al
maanden verlamt. De ver
kiezingen, gisteren door pre
sident Reddy aangekondigd,
werden door alle partijen
gewenst, behalve door de Ja-
nata-partij van oppositielei
der Ram.xlie zich bereid had
verklaard met de hulp van
mevrouw Indira Gandhi's
Congrespartij een nieuwe re
gering te vormen. Een pre
cieze datum is nog niet vast
gesteld, maar de Indiërs zul
len vermoedelijk in novem
ber naar de stembus gaan.
De laatste keer dat de Indiërs
hun stem uitbrachten voor het
nationale parlement was in
maart 1977. Bij die verkiezin
gen leed mevrouw Gandhi, die
enkele jaren per decreet gere
geerd had, een verpletterende
nederlaag. Het kwam tot een
anti-Gandhi-coalitie, onder de
naam Janata-partij, die onder
leiding van Morarji Desai de
regering overnam. In de Jana
ta groeide echter verzet tegen
het autoritair optreden van
Desai. Aanvoerder van de cri
tici was Raj Narain, de man
die Indira Gandhi in 1977 in
haar eigen kiesdistrict had
verslagen. Narain scheidde
zich af, hetgeen in juni de re
gering de meerderheid in het
parlement kostte. Singh die
Desai in juli opvolgde bood na
drie weken al zijn ontslag aan,
omdat hij een vertrouwensmo-
tie in het parlement niet zou
hebben overleefd.
De verbittering binnen de Ja
nata-partij over de nieuwe
verkiezingen is groot. Volgens
partijvoorzitter Sjechar is de
maatregel een weloverwogen
poging van de president om
Ram, de leider van India's
„onaanraakbaren", te verhin
deren premier te worden. Sje
char kondigde aan in het Ho
gerhuis een „impeachment-
procedure" tegen de president
op gang te brengen, waarin
deze in staat van beschuldi
ging gesteld wordt wegens
schending van de grondwet.
De Janata-partij vreest dat de
nieuwe verkiezingen in het
voordeel zullen werken van
mevrouw Gandhi. Haar popu
lariteit is weer sterk toegeno
men als gevolg van de onrust
die de Janata-partij de laatste
jaren heeft veroorzaakt.
Een van de problemen die zich
bij de verkiezingen zullen
voordoen is een acuut papier
tekort. Alléén voor verkie
zingslijsten voor de 350 mil
joen kiesgerechtigde Indiërs is
al 2500 ton papier nodig.
KAMPALA Oeganda heeft giste
ren het jagen op wild en de handel
in jachttrofeeën voor de duur van
vijf jaar verboden om de kudden oli
fanten, leeuwen en nijlpaarden de
slachting te boven te laten komen
die, onder meer de Tanzaniaanse be
zettingstroepen hebben aangericht.
De verantwoordelijke minister, James
Obua Otua zei op een persconferentie
dat in de laatste acht jaar zo onder het
wild is huisgehouden, dat de küdden
zijn teruggebracht tot minder dan de
helft van hun oorspronkelijke omvang.
Hij gaf de schuld aan ex-president
Amin en noemde de Tanzaniaanse
troepen die de dictator verdreven niet
maar de Amerikaanse bioloog Karl van
Orsdol die twee en een half jaar in het
Ruwenzori-park van Oeganda heeft ge
woond,, heeft gezegd dat de Tanzani
aanse bezettingstroepen de laatste paar
weken alleen al tienduizend dieren
hebben gedood om vlees en huiden te
gelde te kunnen maken. „Ik ben te zeer
van afschuw en verdriet vervuld om
nog door te kunnen werken", zei hij.
De befaamde Westduitse profesor
Barnhard Grizmek, schrijver van het
boek „Serengeti zal niet sterven", heeft
in een telegram aan president Nyerere
van Tanzania tegen de slachtpartij van
zijn soldaten geprotesteerd. Het opper
bevel van de Tanzaniaanse troepen in
Oeganda heeft begin van de week mee
gedeeld een onderzoek naar het gedrag
van de soldaten in stellen. Officieren
van onderdelen werden naar Kampala
ontboden om ondervraagd te worden.
De opdracht was waarschijnlijk afkom
stig van Nyerere zelf.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bij de ontwikkeling van de economie van
de Nederlandse Antillen zal nadruk gelegd moeten worden
op de uitbouw van dit rijksdeel als internationaal diensten
centrum. Andere mogelijkheden, zoals industrie en land
bouw, zijn slechts in beperkte mate te realiseren.
Dit staat in het vandaag aan de regeringen van Nederland en de
Nederlandse Antillen uitgebrachte rapport over de economische
financiële, sociale en culturele ontwikkelingen op de Antillen op
lange termijn. Het rapport werd in opdracht van beide regerin
gen opgesteld door een commissie van Nederlandse en Antilli
aanse deskundigen; het zal een belangrijke rol spelen bij de
voorbereiding van de onafhankelijkheid van de Nederlandse
Antillen.
„De staatkundige toekomst, intern en extern, van de Nederland
se Antillen staat niet vast. De economische en financiële toe
stand is zorgelijk, de sociale en culturele voorzieningen zijn,
naar eigen behoefte gemeten, onbevredigend", aldus de rappor
teurs, die ook opmerken dat de openbare sector zich kenmerkt
door een ondoelmatig beheer, een deels improduktief ambtena
renapparaat en een kritieke financiële situatie. Naar hun me
ning is een saneringsperiode van drie a vijf jaar nodig, die nu
moet ingaan. Tal van maatregelen zullen genomen moeten wor
den.
De rapporteurs, die hun aanbevelingen eensgezind opstelden,
vinden dat de oude „brugfunctie" (op terreinen als toerisme en
internationale handels- en financiële activiteiten) uitbouw ver
dient. Daar liggen de mogelijkheden. Industriële expansie is
wenselijk maar op z'n gunstigst beperkt van aard. Landbouw zal
economisch van weinig betekenis blijven en op baten van olie
winning mag de komende tien jaar niet gerekend worden. Ver
der wordt grote aandacht voor verbetering van het onderwijs
stelsel aanbevolen en wordt gezegd dat het belang van ruimtelij
ke ordening, natuurbeheer en milieuhygiëne op de eilanden tot
nu toe ernstig is onderschat. Veel verbetering behoeft het stelsel
van sociale voorzieningen.
De ontwikkelingshulp aan de Antillen moet vooral gericht wor
den op het stimuleren van de groei van de dienstverlenende pri
vate sector.
Hogere inkomensgroepen op de Antillen zullen offers moeten
brengen, aldus de rapporteurs, om de positie van de armste groe
pen verder te verbeteren. Te denken valt aan bepaalde belas
tingmaatregelen.
BUENOS AIRES De Argentijnse regering heeft bekend
gemaakt dat een aantal „maatregelen rond de mensenrech
ten" zijn genomen die in eerste instantie zijn gericht op het
helpen van families van duizenden vermiste personen.
Twee desbetrefende wetsontwerpen voorzien in de oprichting
van een interministeriële adviescommissie voor individuele vrij
heden. Over twee weken komt in Bueonos Aires een mensen
rechtencommissie van de Organisatie van Amerikaanse Staten
aan en tussen Argentinië en de Verenigde Staten is momenteel
een verbitterd debat over de rechten van het individu in Argen
tinië gaande.
Plaatselijke bewegingen voor de mensenrechten zeggen dat in
de laatste vijf jaar meer dan 5750 Argentijnen spoorloos zijn ver
dwenen na te zijn ontvoerd door lieden die zich legitimeerden
als leden van 's lands veiligheiskorpsen.
Volgens minister Harguindeguy van binnenlandse zaken zijn er
in Argentinië niet meer gevangenen dan over wie de regering
rapporteert. Krachtens de staat van beleg zijn er 1526 gedeti
neerden, van wie er 719 terechtstaan, zei hij op een persconfe
rentie.
SALISBURY (UPI) Premier Moezorewa van Rhodesië
heeft zijn blanke voorganger Ian Smith opgenomen in de
delegatie die het huidige bewind zal vertegenwoordigen op
de volgende maand te houden vredesbesprekingen in Lon
den. Aan de conferentie wordt verder deelgenomen door gu-
erillaleiders Nkomo en Mugabe en door vertegenwoordigers
van de Britse regering.
Doel is tot overeenstemming te komen over een nieuwe, meer
democratische grondwet voor Zimbabwe/Rhodesië. Smith, de
man die de opstand tegen Engeland leidde die uitmondde in een
eenzijdige onafhankelijkheidsverkalring, heeft de Britse bodem
niet meer betreden sinds zijn blank minderheidsregiem in no
vember 1965 de macht overnam. Inmiddels heeft het militaire
hoofdkwartier in Rhodesiës hoofdstad Salisbury beker.d ge
maakt Lai gevechtsvliegtuigen in Zambia gelegen kampen heb
ben bestookt van het gezamenlijke guerillafront van Nkomo en
Mugabe. De aanval was de eerste waarvan sinds 1 juli officieel
melding is gemaakt. Alle vliegtuigen zouden behouden zijn te-
rUggegkeerd. Van de aangerichte schade is niets bekend.
(Van onze correspondent Bert van Vel-
zen)
LONDEN Met betrekkelijk eenvou
dige apparatuur, die tegen een investe
ring van enkele honderden guldens
kan worden gebouwd kan een che
misch oorlogswapen worden gemaakt
door schooljongens. De formule van
het wapen, dat bij slachtoffers ernstige
zinsbegoocheling teweeg brengt en dat
honderdmaal krachtiger is dan LSD is
voor enkele centen te bemachtigen bij
het Britse Patent Bureau, waar het al
jaren voor iedereen ter inzage ligt. Het
in de Verenigde Staten ontwikkelde
wapen heeft als officiële chemische
naam „3-Quinuclidinyl Benzilaat" en
het wordt in de wandel BZ genoemd.
„The Guardian" meldde gisteren; dat de
chemische formule van het wapen nog in
1970 door de Wereldgezondheids Organi
satie (WHO) als een militair geheim werd
beschouwd. Maar al lang vóór die tijd was
de formule beschikbaar in het Britse Mu
seum en kon het middel door iedere
schooljongen met een beetje chemische
kennis binnen twee uur worden vervaar
digd.
Het wapen kan in Engeland ongestraft ge
produceerd worden, omdat er op het eer
ste gezicht geen enkele wet bestaat die de
produktie, het bezit en de verkoop van BZ
zou verbieden. In de Verenigde Staten is
er rond experimenten met BZ op soldaten
aanzienlijk rumoer ontstaan, nadat door
een aantal soldaten werd beweerd dat zij
door BZ permanente hersenbeschadiging
hadden opgelopen. wj
Volgens een rapport dat in 1970 door de
Wereldgezondheidsorganisatie werd gepu
bliceerd veroorzaakt BZ in de eers'te uren
waarin men er aan wordt blootgesteld sy
mptomen als overgeven en verwarring,
onder meer gevolgd door onvoorspelbaar
gedrag voor perioden tot 96 uur. De nade
lige gevolgen beginnen te verminderen na
een periode van twee tot vier dagen.
De omstreden „Church of Scientology",
die de beschikbaarheid van de chemische
formule van BZ in Engeland ontdekte, de
monstreerde dinsdag met eenvoudige ap
paratuur hoe gemakkelijk het was BZ te
vervaardigen. Scheikundigen in Engeland
hebben de eenvoud van het vervaardi-
gingsproces gisteren bevestigd. De grond
stoffen zijn eveneens zonder grote moeite
te verkrijgen. S
CHICAGO De helft van
alle joden op de wereld is in
gevaar en het antismemitis-
me wordt gevoed door het
geld van de Arabische olies-
taten, zo meent Simon Wie
senthal, die al tientallen ja
ren jacht maakt op natio-
naal-socialistische oorlogs
misdadigers
„Wij moeten ons er van be
wust zijn dat zeven van de
veertien miljoen joden in ge
vaar zijn", zo zei Wiesenthal
gisteren in Chicago tijdens een
bijeenkomst van een Ameri
kaanse organisatie van vrou
welijke zionisten. Tot deze ze
ven miljoen behoren, aldus
Wiesenthal, de drie miljoen in
Israël woonachtige joden. De
drie miljoen die in de Sovjet
unie wonen en de in totaal
een miljoen in Oosteuropese
landen, de Arabische wereld
irr Iran en andere landen.
