PPR wil autorallys Leiden in verbieden Het collegie der stadmusicijns Geen opvangtehuis oor jongeren in ïogerbeetsstraat' Meer meldingen over botulisme dan vorig jaar Carillon luidt lustrumweek in Man bekneld bij HCW Grepen uit de Leidse muziekgeschiedenis AD LEIDSE COURANT WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1979 jJIDEN WIL NDER Mstig JN MET NERGIE Ti DEN Het PPR-raadslid L. jen heeft er gisteravond tijdens een "Nadering van de raadscommissie inciën voor gepleit in de toekomst medewerking aan autorallys te ncinlgeren. De heer Beijen deed dit aanleiding van de behandeling de Leidse energienota, die binnen- t in de gemeenteraad wordt behan- d. c„ filn eze nota wordt bekeken in hoeverre de ge- nte Leiden energie kan besparen als zij de riteiten die thans door haar worden uitge- rd, blijft uitvoeren. Als werkgever moet de Ie eente Leiden zich volgens de nota richten Lede gemeentelijke gebouwen, het personeel, 'oorzieningen voor het personeel, het mate- I en de organisatie, als mogelijkheid om het rgieverbruik te „bewaken". De gemeente de aandacht richten op het zo energie-zui- mogelijk leveren van goederen en diensten, de produktie van elektriciteit, openbare ichting, zwembaden, sportcomplexen, scho- vuilverbranding, het leveren van diensten de noodzaak van energieverbruik bij der- ■JE den verminderen zoals stadsverwarming, isola tie bij renovatie en dergelijke, het leveren van diensten die het energieverbruik bij derden (trachten te) beperken, zoals subsidies, energie tarieven, voorlichting enz. en het zelf een voor beeld geven dat derden tot energie-zuinig ge drag brengt, zoals het isoleren van het eigen woningbezit, het verminderen van verlichting in gemeentelijke gebouwen enzovoort. In de nota wordt een activiteitenplan aangege ven waaraan de gemeente zich als werkgever en als voorbeeld-gever aan kan houden. Ten eerste kan volgens de nota de thermische rege lingen in de bestaande gemeentelijke gebouwen worden verbeterd. Per gebouw moet worden nagegaan of de verwarmingsinstallaties en de regelapparatuur optimaal functioneren. Zo niet, dan moeten er investeringen worden gedaan in regelapparatuur. De isolatiekwaliteit van de (vaak oude) gemeentelijke gebouwen is slecht. Door middel van de energieregistratie zal na een of twee jaar duidelijk worden wie de „ener gievreters" onder de gemeentelijke gebouwen zijn. Er moet voor de gemeentelijke gebouwen een isolatie-plan worden opgesteld. Isolatie is gebleken de meest goedkope wijze van energie besparing te zijn. Op de verlichting van gemeentelijke gebouwen is eveneens met relatief goedkope middelen al te besparen, aldus de nota. Met name in het Stadhuis en in het Stadsbouwhuis zouden vele energiebesparende maatregelen kunnen wor den genomen. Een apart probleem vormen de schoolgebou wen, waar het vandalisme, door het laten bran den van de verlichting lijkt af te nemen. Een belangrijke maatregel is het stellen van.de ma ximale norm van 500 lux op de werkplek voor administratief werk. Voor gangen en trappen, magazijnen, stallingen en dergelijke moet nog een norm van worden vastgesteld. Daarnaast zal bij opknapbeurten aandacht moeten worden gesteed aan het reflecterend vermogen van wanden, plafonds en vloeren. De nota doet daadwerkelijk aanbevelingen voor energiebeperkende maatregelen, die de gemeente in haar „voorbeeldfunctie" kan ne men: thematische publicaties över energiebes paring, het verbreiden van diverse stickers, het geven van voorlichting aan hoofden van dienst en voor boukundige medewerkers, het geleide lijk betrekken van werknemers bij energiere gistratie, het voeren van een ideeënbus-actie het fungeren als „klachtenbureau over energie bezuinigingstaken" en het opzetten van klei ne groepen werknemers per gebouw, dienst afdeling, die mede op grond van de energiere gistratie, energiebesparing stimuleren, de resul taten van besparingsactie in de gebouwen be kend maken en er zorg voor dragen de de moti vatie om te bezuinigen hoog blijft. Belangrijk in het gehele energiebesparingsge- beuren is de registratie van de hoeveelheid énergie die thans wordt gebruikt in de diverse gemeentelijke gebouwen. Door de leden van de raadscommissie financiën werd gisteravond aangedrongen op een spoedige registratie van het verschillende energiegebruik in de diverse gebouwen. Bij de zwembaden zijn tal van besparingen'mo gelijk. Zo wordt in de nota gesteld dat door het aanbrengen van regelapparatuur voor de wa terverwarming, gebo^iwverwarming, ventilatie en circulatiesystemen heel wat energie kan worden bespaard. Daarnaast kan energie wor den gespaard door het terugwinnen van warm te uit het spoelwater en het afdekken van het wateroppervlak. Ook dient te worden gelet op de datum van openstelling van buitenbaden in het voorjaar. De huidige vuilverbrandingsinstallatie is er niet op ingericht dat zij kan worden gebruikt als warmte-terugwin-installatie. Een investe ring in die richting is te kostbaaz. Bij de keuze van de nieuwe installatie, over elf jaar, moeten de dan geldende -energie-overwegingen zeker een rol spelen. ERENIGING RAADSHERENBUURT AN GEMEENTEBESTUUR: 1DEN De vereniging adsherenbuurt (Leiden ord-West) heeft in een ef aan het college van b. w. bezwaar gemaakt te- i de vestiging van een op- ngtehuis voor jongeren in buurt. Volgens de vereni- ig gaat de vestiging van dergelijk tehuis in tegen woonbestemming die de urt in het onlangs geno- :n voorbereidingsbesluit- estemmingsplan heeft ge degen. loddaertstichting heeft on- het voorlopig koopcon- getekend voor het pand ADVERTENTIE SKI-PISTE „DE MEERBERG" te HOOFDDORP (en nü ook behorend tot het DIRK VAN DEN BROEK-* CONCERN) zoekt voor het café- petit-restaurant een echtpaar Bij voorkeur met actieve zoons, dochters of andere familieleden, die willen meehelpen, wént vooral op zaterdag en zondag is de dag lang en druk. Interesse? Schrijf snel wie en wat u bent aan: Uniconsult B.V. Osdorpplein 228 1068 ER Amsterdam- Osdorp. Hogerbeetsstraat 9 met het doel om hier tezijnertijd een opvangtehuis voor jongeren van 12 tot 18 jaar te vestigen. De jongeren zullen overdag tot het begin van de avond in het pand verblijven. „De vestiging van een tehuis betekent juist de onttrekking van een pand in de buurt aan de woonbestemming. Mocht dit doorgaan dan is er een pre cedent ontstaan voor eventue le volgende vestiging van in stituten, bedrijven etc. Het huis zal worden betrokken door een groep van tien tot twaalf jongeren plus een aan tal leiders en dat geeft onher roepelijk geluidsoverlast bij de omringende percelen. De tuin grenst aan- vele andere tuinen in de Hogerbeetsstraat, de Jo- han de Wittstraat en aan de Warmonderderweg en activi teiten daarin door een grotere groep mensen kunnen niet an ders dan burengerucht veroor zaken. Vermoedelijk is de gro te'tuin één van de overwegin gen voor de aankoop van het huis door de Boddaertstich- ting. De bewoners van een aantal omringende huizen zijn bejaard en wal hun rust be treft geheel en al op eigen huis en tuin aangewezen. Het is duidelijk dat een huis met deze bestemming in onze kleinschalige buurt die geheel op wonen is ingesteld overlast moet geven. Het woonklimaat en daarmee het welzijn van de bewoners -het voornaamste uitgangspunt bij de vaststelling van het voorlopig voorberei- dingsbesluit/bestemmings- plan- zijn met de vestiging van een dergelijk tehuis niet ge diend. Wij vragen U daarom het pand Hogerbeetsstraat 9 niet aan de woonbestemming te onttrekken", aldus de vere niging Raadsherenbuurt. LEIDEN De provincie Zuid-Holland heeft dit jaar (tot en met 31 juli) 727 meldingen binnengekregen van botulisme (een vorm van voedselvergiftiging waarvan vooral water vogels het slachtoffer worden). Hiervan werden er 133 on derzocht. In 76 gevallen werd een besmetting met botulisme geconstateerd. Vorig jaar kwamen er bij de provincie 450 meldingen binnen. Er werd toen 260 keer een onderzoek ingesteld en honderd keer botulisme geconstateerd. Volgens heer Borgman (Gedeputeerde van Zuid-Holland) mogen uit genoemde cijfers nog geen conclu sies getrokken worden. Met de onthulling van een zeer fraai carillon door burgemeester Vis en wethouder P.H. Schoute van maatschappelijke aangelegenhe den startte gistermiddag de lustrumweek van winkeliersvereniging De Luifelbaan op het Be vrijdingsplein in Zuid-West. Gelijk na de onthul ling van het welluidende klokkenspel lieten on geveer 2000 kinderen op het Vijf Meiplein een even groot aantal ballonnen los in het kader van een wedstrijd. Het bestuur van de 20 jaar oude winkeliersvereniging ontving vervolgens de gas ten tijdens een geanimeerde receptie in het res taurant van de Vijf Meihal aan de Boshuizerlaan. Tot de vele activiteiten die de Luifelbaan in het kader van het vierde lustrum organiseert be hoorde ook de klaverjas-drive-in gisteravond, die werd gehouden in een feesttent op het plein en vele kaartliefhebbers trok. Stoppen met roken (I) Is stoppen met roken al net zo'n gewoonte geworden als het roken zelf Voor al deze rokers, die willen stoppen maar steeds weer opnieuw bezwijken wordt vanaf 3 september een vijfdaagse „stop met roken" cursus gehouden. Deze cursus, een initiatief van de Stichting Leven en Gezondheid, wordt gehouden in Ho tel Nieuw Minerva aan de Vrouwensteeg 11 in Leiden. De cursus begint 's avonds om 20.00 uur en duurt onge veer ander half uur. Nazorgavonden zullen op hetzelf de adres worden gehouden op 10 en 18 september, even eens vanaf 20.00 uur. Stoppen met roken (II) De Stichting Leven en Gezondheid geeft nu al ruim 10 jaar stop-met-roken cursussen. Onder begeleiding van een arts en een psychologisch geschoold medewerker worden de cursisten van het roken afgeholpen. Korte lezjngen, films en groepsgesprekken maken deel uit van de therapie. De complete cursus, 5 avonden en een tweetal nazorgavonden, kost de deelnemer inclusief materiaal en consumpties 50 gulden. Dat geld wordt aan het eind van de cursus teruggegeven, als blijkt dat het de cursist niet gelukt is met roken te stoppen. Lukt het niet dan kost het slechts de gezondheid. In feite is hier dus sprake van een kans om zonder enige investe ring behoorlijk wat winst te vergaren. Het is immers zo, dat als de cursus wel enig resultaat heeft het be drag van vijftig guldend binnen enkele weken terug verdiend is door het uitblijven van de aanschaf van nieuwe pakjes. Deelnemers kunnen zich telefonisch aanmelden op nummer 030 - 781366 van de Stichting Leven en Gezondheid. De Ratel (I) Werkgemeenschap „De Ratel" viert volgend jaar het dertig jarig bestaan. Ter gelegenheid daarvan wordt een groot aantal festiviteiten georganiseerd. Onder meer is er in ok tober 1980 een grote jubileum-verkoopmarkt. Iedereen die wil meehelpen de activiteiten op touw te zetten wordt uit genodigd contact op te nemen met voorziter C. Zirkzee, se cretaresse mevrouw B. van Beek of tweede voorzitter L. van Riet. De Ratel (II) Het nieuwe seizoen 1979-1980 van de Ratel gaat zondag 2 september in met een excursie naar „De Vonk" in Noord- wijkerhout. Om half elf wordt men in het ontmoeting- s/vormingscentrum „De Vonk" verwacht. Een staflid yan het centrum vertelt iets over de geschiedenis van „De Vonk", waaraan ook het Leidse Volkshuis zijn steentje heeft bijgedragen. Daarna wordt een strandwandeling ge maakt, die eindigt bij een bushalte, van welk punt de bus terug wordt genomen. Belangstellenden voor de tocht wor den uitgenodigd zich voor 31 augustus aan te melden bij mevrouw B. van Beek, tel 766751. mejuffouw N. van Oor- de, tel 141489 de heer L. van Riet, tel 126418 of bij C. Zirkzee, tel 210317. Gevonden In de maand juli werd weer een groot aantal gevonden voorwerpen bij de gemeentepolitie gedeponeerd: diver se portemonnees, een geldbedrag, een fietstas, een boodschappentas, een plastic tas met kampeérspullen, een mand met wasgoed, een tas met schoolboeken, een verlovingsring, een armband met naamplaatje, een 65- plus pas, een bromfietsplaatje, een bril, boeken, een helm, een reiswieg, een kruiwagen, een radio, een kin derschoentje, een herenregenjas en een herenjack. In lichtingen over deze voorwerpen zijn van maandag tot en met vrijdag te krijgen tussen acht uur 's morgens en acht uur 's avonds bij de afdeling gewonden voor werpen, tel 071 149961 tst 111. LEIDEN Een 40-jarige werknemer van de H.C.W., raakte gistermorgen om tien uur bekneld tussen een ge vallen U-balk van dertien meter en een transportband De man werd aan beide be nen gewond. De man werkte aan een hei installatie en had net vier van deze balken op de transport band neergelegd. Met het los maken van de kabel viel de balk. Fietster gewond op Apollolaan LEIDEN Op de kruising Apollolaan/Brahmslaan heeft gistermorgen om acht uur, een vijftienjarige Leid se geen voorrang verleend aan de auto van een veertig jarige Nieuwkoper. Het meisje liep hierbij een hoofdwond, schaafwonden aan arm en bènen en een vermoedelijke beenbreuk op. Het meisje reed op de Apollo laan en verleende geen voor rang aan de auto op de Brahm- slaan. De auto liep schade op aan de voorruit en wat deuken aan de voorzijde. Het meisje is overgebracht naar het Acade misch Ziekenhuis. lendrik Aldegrever: Stadsspeellieden, gravure op leer. 'arijs, Bibliothèque nationale, cabinet des estampes, C 5, res, tol. B 171). Het is onmogelijk om over dit on derwerp in één bijdrage een afge rond geheel te schrijven. Wanneer echter de komende twee of drie ar tikelen een andersoortige tekst in het briefhoofd voeren, zult U er zo V de serie leest rekening mee moeten houden, dat die verhalen wel degelijk met dit artikel te ma ken hebben. Stadmusicijns zijn in de veertiende en vroege vijftiende eeuw de „pijpers en trompers", bespelers van blaasin strumenten en trommels, die feesten opluisteren en mee gaan op oorlog stocht. Leiden heeft in die tijd maxi maal vier van die speellieden in vaste stadsdienst en als er niet genoeg te trommelen of blazen is, verrichten ze van allerlei diensten: een bodetocht op korte afstand of straatveger van de stoep vóór het Stadhuis. Gaande de tijd verhuizen de pijpers en trompers naar de Stadhuistoren om nachtwacht te houden en van de trans uren en branden aan te geven. De zangers van de Pieterskerk tre den bij officiële feesten als stadsmusi ci op bij processies en stedelijke maal tijden. De pijpers en trompers bege leiden de schuttersvendels tijdens die processies. Onbezoldigde stadmusicijns zijn in die eeuwen altijd de schoolkinderen, die zingen wat los en vast is bij fees ten van uiteenlopende aard. U moet daarbij denken aan de aubade, vroe ger, op Koninginnedag door de schoolkinderen van alle scholen op het Stadhuisplein (tussen twee haak jes: welke idioot heeft dat eigenlijk afgeschaft?). In de late Middeleeuwen is de omvang van het schoolkoor na tuurlijk klein, want er is maar één school: de Latijnse aan de Lokhorst straat. In 1560 bieden vier inwonërs van Leiden zich aan om op door de stad aan te schaffen blaasinstrumenten fanfareconcerten te geven op zonda gen en sommige weekdagen, en ook bij processies en feestelijke gebeurte nissen. De stad keurt dat goed en be zoldigt de musici a raison van een habbekrats per jaar. De beeldenstorm van 1566 legt de Pieterskerkzangers het zwijgen op en de tweede beelden storm in 1572 verstomt ook de blaas muziek van de stadmusicijns. Men heeft andere zorgen aan het hoofd dan muziek maken. Beeldenstorm in 1572, stadhuistorenbrand in 1573 en de twee belegeringen door de Span jaarden met alle restauratiezorgen na het ontzet in 1574 zijn redenen ge noeg om te kunnen begrijpen, dat een stadsmusicus moest aankloppen bij de WW, zo er in die tijd sociale voorzie ningen zouden hebben bestaan. In het laatste kwart van de zestiende eeuw en de eerste jaren van de Gou den Eeuw maakt men gebruik van gelegenheidsgroepjes musici, wan neer er iets speciaals te vieren is of een Grootmogendheid de stad be zoekt. De periode uit het begin van de zestiende eeuw, toen Cornelis En- gebrechtsz. vaantjes met het stadswa pen en franje moest schilderen aan de trompetten van de stadsmusici bij de inkomst van keizer Maximiliaan, is voorgoed voorbij. Wanneer de Ambassadeur van Vene tië op 8 en 9 mei een officieel bezoek aan Leiden komt brengen, maakt stadsorganist Cornelis Schuyt een ge legenheidsensemble, dat bestaat uit mr. Joachim van den Hove, een luit speler, een mr. Jacob (Steenhardt?) en „mr. Jan den Engelsman". Deze laatste is zonder enige twijfel mr. Jan Jordon, die in 1606 in Leiden een huis aan de Langebrug in bezit blijkt te hebben en die in 1608 als weduw naar in het huwelijk treedt met een Leidse en uit zijn eerste huwelijk drie dochters met onmiskenbare Neder landse namen meebrengt. Na dat tweede huwelijk vestigt Jordon zich op het Faliebegijnhof aan het Rapen burg, op een steenworp afstand van de familie Schuyt. Deze Jordon wordt op 26 augustus 1610 aangesteld als „musicijn ende speelman" der stad Leiden om op alle feestelijke maaltijden en vrolijke bij eenkomsten muziek te maken, ofwel alleen, ofwel samen met anderen. Sa men met anderen muziek maken: leuk, maar dan moeten er wel men sen zijn, die in staat zijn om een goed ensemble te vormen. Om dat te be werkstelligen krijgt Jordon opdracht om zowel de organist van de Pan- craskerk, Jan Philipsz. van Velsen, als de hulporganist Jan Jansz. van Sonnevelt op verschillende muzie kinstrumenten te leren spelen. Van Velsen was telg uit een Haarlems muzikaal geslacht en Jan van Sonne velt was weliswaar blind, maar Schuyt kan in 1610 van hem getui gen, dat hij in staat is om dertig mu ziekstukken op voortreffelijke ma nier te spelen. Tot de taak van Jordon behoort ook het orgelspel begeleiden met cornet, viool of andere instrumenten op zon dag in de Pieterskerk en op donder dag in de Hooglandse kerk. Over die kerkconcerten kom ik nog apart te spreken. In 1611 vraagt Jordon ver hoging van salaris „ten aensiene van de costelicheyt des tijts van alle eet bare spijsen ende andere lijffs be- houften". Er is dus nog weinig in al die -tijd veranderd in ons land! Een half jaar later, begin januari 1612, richten Jan Jordon, Jan van Sonnevelt en een Pieter van Rhijns- burch een verzoek aan het stadsbe stuur om samen met twee zonen van. Pieter aangesteld te mogen worden, tot stadsspeellieden. Zij hebben geoe-, fend op schalmeien en andere blaa sinstrumenten en nu ze zóver gevor- der zijn, dat ze een „goet, vast ende volcomen consert ende recreatyf ac-, cort" tot klinken kunnen brengen, willen ze graag bezoldigd stadsmu- ziekgezelschap worden. Met enig over en weer gepraat worden- ze per terugwerkende kracht tot 1 januari 1612 geacht benoemd te zijn op een salaris van één gulder per persoon per week. Leiden heeft een college van stadsspeellieden, van waaruit la ter heel verschillende harmonie-, en fanfaregezelschappen zouden kunnen ontstaan tot aan „daar komen de schutters, daar komen ze an" aan toe. Maar daarover in volgende bijdragen. JAN DOOVE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 3