Nieuwe ster met \eel talent
KLASSIEK
Nieuwe opname van .Peter Grimes9
Concert-agenda
Hoe zou het komen dat een
componist als Benjamin
Britten (een typische eclec
ticus die uit vele stijlen pre
cies wist te kiezen wat voor
hem het beste was) zo wei
nig ophad met Beethoven
en Brahms? Hij erkende
dat ze grootmeesters waren,
was ook op gezette tijden
met hun muziek bezig,
maar wees die in laatste in
stantie toch telkens weer a f.
Mogelijk heeft Simon Vest
dijk al een jaar of twintig
geleden in een opmerkelijk
artikel „Sluipwegen der
welluidendheid" de reden
daarvan exact weergegeven.
Vestdijk schreef: „Britten is
meer een vocaal dan een in
strumentaal denker, al weet
hij zich van de ziel van ieder
instrument met gemak mees
ter te maken. Uit zijn stijl van
componeren blijkt echter, dat
er liefst altijd gezongen moet
worden, ook wanneer de
geestelijke stem toevallig ver
stek laat gaan". Zó was be
paald niet het diepste muzika
le wezen van Beethoven en
Brahms, die men instrumen
talisten bij uitstek mag noe
men.
Omdat Brittens grootste
kracht lag in de dramatiek,
hetzij in, hetzij buiten de ope
ra, is het jammer dat zijn
beste muziekdrama „Peter
Grimes" ons zo lang werd
onthouden. Het werk dat in
de laatste wereldoorlog ont
stond, is dadelijk na de vrede
de hechte basis geworden
voor de internationale reputa
tie van de componist. Het
werd hier in 1955 en in 1960
met veel succes door de Ne
derlandse Opera opgevoerd,
maar daarna kwam het niet
meer aan bod. Wel is voor en
na „Albert Herring" gespeeld,
en soms nog een andere opera
van zijn hand, maar voor „Pe
ter Grimes" moesten wij ons
behelpen met de enige, zij het
dan ook authentieke opname,
namelijk die van Decca uit
1959, tot stand gekomen onder
leiding van de componist en
met diens vriend Peter Pears
Vol goede moed stapte
de Engelse zangeres
Judie Tzuke acht jaar
geleden met twee
nummers het kantoor
van The Rocket Record
Company in Londen
binnen. De bazen roken
direct talent nadat ze
haar hadden
aangehoord en vroegen
of ze nog meer
nummers had. Ze
vertelde dat ze er nog
achttien thuis had
liggen. Dat was niet zo.
Daarom durfde ze er
ook niet terug te keren.
Een aantal jaren later
kwam ze echter weer in
contact met de
maatschappij. Het
resultaat daarvan is nu
een prachtige elpee
„Welcome to the
cruise". Judie Tzuke,
ster van de jaren
tachtig? Ze heeft alles
in zich om het te
worden.
De niet erg grote, blonde
Judie Tzuke (uitgesproken
Tzoekis vriendelijk en heeft
iets aantrekkelijks. In een
van de kleedkamers van het
NOS-complex vertelt ze: „Ik
weet eigenlijk nog niet
waarom ik als 15-jarige naar
Rocket Records ben gestapt.
Ik mocht een auditie doen en
speelde mijn twee nummers
waar ze erg van onder de
indruk waren. Die nummers
gingen over een vriend van
mij die gestorven was en
over een festival in
Engeland. Voor die tijd
waren ze van veel betekenis
maar nu zou ik ze niet meer
willen horen. Er werd
gevraagd of ik nog meer
geschreven had. Ik dacht je
kunt moeilijk zeggen dat dit
de enige twee nummers zijn.
Ik bedoel je stapt toch niet
naar een platenmaatschappij
en zegt hier zijn twee liedjes,
geef me maar een contract
van drie jaar. Misschien
schrijf ik nooit meer iets. Ik
vertelde dus dat ik er een
stuk of twintig had. Er werd
een afspraak gemaakt om de
volgende week terug te
komen om in de studio acht
nummers op te nemen om te
kijken hoe het zou klinken.
Ik was echter zo in
verlegenheid gebracht dat ik
niet ben teruggegaan. Ik kan
namelijk geen zes nummers
in een week componeren
Wij (Mike Paxman en ik)
schrijven misschien drie of
vier nummers in twee of drie
maanden
Judie, die in Londen werd
geboren moest op haar
zevende jaar van haar
ouders naar een toneel- en
ballet-school. „Ik was wel
geïnteresseerd in toneel
maar eigenlijk niet zo heel
erg in ballet". Waar ze nu
veel plezier van heeft, is dat
ze geleerd heeft haar
zenuwen in bedwang te
houden als ze op moet
treden.
Judie begon serieus over
zingen na te denken toen ze
twaalf was. „Al mijn ooms
en tantes vonden dat ik het
goed kon. Ik dacht, waarom
ga ik er mijn boterham niet
mee verdienen". Judie
maakte met Alike Paxman
kennis toen ze in een band
ging zingen waarin hij ook
speelde.
Mike: We kwamen er
achter dat we dezelfde
muzikale ideeën hadden.
Funk was net op een
hoogtepunt. De
platenmaatschappij Motown
tekende in die tijd veel
funkgroepen
Judie: „We wilden Motown-
achtige muziek maken. Maar
mijn stem klinkt niet als die
van een zwarte zangeres,
waardoor er iets nieuws zou
ons taan
Alike: „Toen we eenmaal
gezamelijk begonnen te
schrijven, bleek dat we
allebei ideeën over muziek
hadden, die niets met het
Motown-geluid te maken
hadden. We zijn eigenlijk
niet aan één stijl gebonden.
Zo is de elpee Welcome to
the cruise" een verzameling
van nummers en stijlen, die
we graag spelen en zal ook
de volgende plaat, die we in
augustus opnemen, een
verzameling nummers zijn,
die we graag spelen al
hebben we wel een aantal
verrassingen in petto".
Judie: We willen ons niet
aan één stijl binden, omdat
je dan veel te veel beperkt
wordt in je mogelijkheden".
Mike: „We interesseren ons
zowel voor de middeleeuwse
muziek als klassiek, jazz,
pop, rock en zelfs hard-
Judie: „Ik geloof dat als je
kan zingen, je alles kunt
zingen. Een goede stem is
tenslotte een goede stem. Ik
wil niet zeggen dat ik de
beste zangeres ter wereld
ben, maar ik heb wel een
goede stem. Ik kan trouwens
niets anders, dus ik moet
wel vertrouwen in mezelf
hebben
Judie is tevreden met de
eerste elpee maar gelooft dat
de nummers beter tot
uitdrukking komen op het
toneel.
Judie: „Mensen die ons
hebben zien optreden
vinden de nummers live
vaak beter omdat ze beter
horen wat er precies
gebeurt".
Mike: „Ik ben er van
overtuigd dat wat er in de
studio gebeurt en wat je op
het toneel kunt doen heel
veel van elkaar verschilt.
Een plaat is iets waar je op je
gemak aan werkt. Een show
is iets anders'r
Judie: „.We zingen wel
dezelfde nummers, ze zijn
alleen opnieuw gearrangeerd.
Waar op de plaat violen
staan wordt op het podium
iets anders ingevuld. Die
violen zijn trouwens niet
belangrijk, want die zijn er
op de elpee als extraatje aan
toegevoegd".
Het was voor Judie de eerste
keer dat ze in de studio was.
Judie: We hebben
geëxperimenteerd. De elpee
is dus eigenlijk een groot
experiment. Ik weet niet
eens of ik wel alle violen op
de plaat mooi vind. Je zou
kunnen zeggen dat de eerste
langspeler misschien is
overgeproduceerd. De
tweede zal waarschijnlijk
ook nog de nodige foutjes
tellën, maar aan de derde
elpee zal heel weinig
mankeren
Mike: „Het is gek maar bij
de meeste bands is de eerste
elpee vaak niet genoeg
geproduceerd. Dat komt
omdat er niet genoeg geld is
om dingen uit te proberen.
Gelukkig was dat bij ons
niet zo. De tweede elpee zal
een groepsproject worden nu
we een uitstekende band
hebben waarmee we
werk over te nemen van het
theater in het Zweedse Göte-
borg. Onvoorziene omstandig
heden voorbehouden kunnen
in het seizoen 1981/82 wel
zo'n tien, twaalf voorstellin
gen tegemoet worden gezien.
Wie zich al eerder wil bezig
houden met de vooral vocaal
aangrijpende verklanking van
het drama dat zich rond 1830
in een vissersplaatsje aan de
Engelse oostkust afspeelde,
kan dit doen met de genoem
de Philipsbox. Daar komen de
grote kwaliteiten van deze
„veristische" opera voortref
felijk uit: de sublieme sféer-
schildering, de psychologische
typering van de personages,
de meesterlijke volkstafere
len. Dirigent Colin Da vies is
wat gereserveerder, wat min
der gevoelig genuanceerd dan
de componist op de oude op
name. De Canadese tenor Jon
Vickers is ruiger en robuuster
dan Peter Pears die meer de
onaangepaste psychopaat uit
beeldt. Dat zijn echter relatief
geringe verschillen die alleen
bewijzen dat de Decca-opna-
me naast de nieuwe Phiips-
opname zijn waarde behoudt,
juist omdat beider niveau zo
hoog is.
Tot slot nog een citaat uit het
verhelderende artikel van
Vestdijk: „Wat mij van het
hart moet, is dat Britten nooit
bedoeld kan hebben dat Peter
Grimes werkelijk schuldig is
aan de dood van zijn scheeps
jongen (zoals, naar ik meen,
in het als uitgangspunt ge
bruikte gedicht van George
Crabbe). Deze opera is veleer
een studie in collectieve ran
cune. en het sadisme van Pe
ter Grimes, waar hij als neu
roticus tenslotte enig recht op
heeft, wordt geheel in de
schaduw gesteld door dat van
zijn brave vervolgers, die
meer de eenling en uitzonde
ringsmens in hem haten dan
de misdadiger. Eerst déze op
vatting maakt begrijpelijk
waarom iemand als Britten
zich in zo ongewone mate
door deze stof heeft laten in
spireren
optreden. Met hen gaan we
de tweede elpee opnemen
In alle rust is naar de beste
musici gezocht.
„We hebben mensen
gevonden die nog niet
beroemd zijn, maar dat
weldra zullen zijn".
Judie: „We wilden mensen,
die jong en nieuw in het vak
zijn, omdat wij dat ook zijn.
Tijdens de audities speelde
ook een aantal beroemde
mensen, maar ze waren niet
wat we zochten. De band is
getalenteerd en nog een
beetje naïef en daar hou ik
wel van. Ik vind het niet
leuk om met mensen te
werken die overal al
geweest zijn terwijl ik pas
kom kijken".
Alike: We hebben een
talentvolle zanger en
toetsenman
Judie: Het zijn ook
ontzettend goede
ekstschrijvers. Ze hadden
een band, maar die is uit
elkaar gegaan. Ik geloof ook
niet dat ze voor altijd bij ons
zullen blijven, want ik vind
eigenlijk dat ze voor zichzelf
weer aan het werk moeten
gaan. We hebben
afgesproken dat als ze een
aanbieding krijgen van een
platenmaatschappij ze deze
met beide handen moeten
aanpakken als het ze wat
in de hem van meet af aan
toegedachte titelrol.
Philips heeft nu voor een
nieuwe, artistiek en technisch
buitengewoon geslaagde op
name gezorgd (No. 6769014).
Verder ziet het er naar uit dat
wij „Peter Grimes" binnen
niet al te lange tijd ook weer
eens „live" zullen kunnen er
varen. De Nederlandse Opera
heeft de kans gegrepen aan-
- trekkelijke decors voor het
briljant dat het zonde is om
hun talent te verspillen. Het
probleem dat ze plotseling
weggaan, is er niet want we
hebben ook afgesproken dat
ze drie maanden van te
voren zeggen, wanneer ze
vertrekken zoals wij voor
vervanging kunnen zorgen
Mike: „Je staat er werkelijk
versteld van hoeveel goede
musici er rondlopen
waarvan nog niemand heeft
gehoord zoals de bassist en
de drummer bijvoorbeeld.
Ze zijn muzikaal onderlegd,
maar hebben gewoon nog
nooit de kans gekregen om
te laten zien wat ze
kunnen
Judie Tzuke en Mike
Paxman maken geen
probleem van eventuele
groepswissehngen.
Alike: „De situatie waarin
een band verkeert,
verandert voortdurende. Je
gaat tenslotte naar
verschillende landen waar
de groepsleden ieder weer
andere ervaringen opdoen.
Als blijkt dat er iemand wil
vertrekken, dan kan hij
zonder problemen gaan en
zoeken wij wel iemand
anders voor hem
Judie: „Zolang ze maar
bijtijds zeggen, dat ze
weggaan
De band waarmee Judie
Tzuke en Mike Paxman
optreden bestaat uit John
Edwards (basgitaar), Jeff
Rich (drums) Bob Noble
(toetsen) en Paul Muggleton
(ach tergrondzang).
Judie: „De toetsenman en
zanger zijn vrienden van
mij. Ik ken ze uit de tijd dat
ik bij een andere
maatschappij onder contract
stond voor ik naar Rocket
Records ging. Voor de
bassist en de drummer
hebben we audities
gehouden
Mike: „De bassist hielden we
al enige jaren in het oog. Ik
ben met Judie een paar keer
naar hem gaan luisteren. We
besloten, dat als we een
eigen band zouden
oprichten, we hem zouden
vragen
Judie: „Ik herinner me
ineens hoe jij hem weer ben
tegengekomen. Toen we een
bassist zochten waren we
hem eigenlijk helemaal
vergeten. Op de dag dat onze
platenmaatschappij zei dat
we een groep mochten
samenstellen omdat ze
daarvoor het nodige geld
beschikbaar zouden stellen,
moest Alike naar een partij.
Daar kwam hij onze bassist
tegen. Ze raakten aan de
praat. John (Edwards)
vertelde dat hij zonder werk
zat. Mike belde me dronken
op, om te vertellen dat hij de
bassist gevonden had. De
volgende dag liet Mike hem
wat voorspelen. Hoewel we
ook andere bassisten hadden
geprobeerd, leek hij ons de
beste".
Mike: „We hebben echt
goede mensen in onze
band".
Judie: „Zoals de
ach tergrondzanger
bijvoorbeeld, die heeft een
ongelooflijk zuivere en
sterke stem. We hebben dan
ook geen koortje nodig voor
alle achtergrondvocalen".
Judie: „Onze stemmen lijken
op elkaar. Soms hoor je niet
eens dat het een
mannenstem is. Het was
moeilijk om een goede
zanger te vinden omdat de
meeste mannen met een
vibrerende stem zingen en
dat doe ik niet".
Judie's zangecarrière begon
eigenlijk in Zuid-Frankrijk.
Judie: „Ik ging er op
vakantie naar toe en wilde
eigenlijk door heel Europa
trekken, maar ik was nog
niet in San Tropez
gearriveerd of mijn
portemonnee werd gestolen.
Ik had de keus uit naar huis
gaan of geld proberen te
verdienen. Ik heb voor het
laatste gekozen en ben in
café's gaan zingen. Dal
zingen in Frankrijk is wel
heel verschillend van het
zingen tijdens een optreden
met de band. In Frankrijk
hoefje namelijk alleen maar
hard te schreeuwen".
Het eerste concert dat de
groep begin mei in
Cambridge gaf werd een
fiasco omdat de
geluidsinstallatie veel te
groot was voor de kleine
zaal. Het tweede optreden
was echter veel beter.
Judie: „Ik was ontzettend
zenuwachtig en heb
nauwelijks iets tussen de
nummers gezegd, maar het
publiek was wild
enthousiast. Ze bleven maar
klappen terwijl ik eigenlijk
alleen maar zong".
Mike: We proberen zo
natuurlijk mogelijk over te
komen. Judie staat er niet
als een mannequin te
poseren, maar zingt. Een
optreden is iets echts, waar
fouten gemaakt worden,
maar waar een goede
stemming belangrijk is".
Judie: „Dat de muziek weer
echt leeft hebben we te
danken aan de punk en new
wave. De kans dat je in slaap
valt zoals mij overkwam bij
een Pink Floyd-concert,
bestaat niet meer".
Judie begint net te vertellen
dat ze bijna alle nummers
van de elpee, plus een groot
aantal nieuwe nummers
spelen, als Phonogram's
radio-promoter binnenkomt
om te vertellen dat het
interview beëindigd is. Er is
geen tijd meer om verder te
praten. Een radio-interview
staat hen te wachten en dat
is erg belangrijk om bij het
Nederlandse publiek door te
dringen.
De inmiddels overleden Engelse componist Britten aan het werk als dirigent
mssm
Zuiderpark. Het festival is gratis toegankelijk. Aan
vang 13.00 uur.
Zaterdag 15 september Concert van de Franse zan
ger Gilbert Becaud in het Nederlands Congresgebouw
in Den Haag
Maandag 24 september Chic treedt op in de Jaap
Edenhal te Amsterdam.
Dinsdag 25 september Nils Lofgren geeft een con
cert m Paradiso te Amsterdam.
Donderdag 27 september Woodstock in Europa
met Joe Cocker, Joe McDonald. Arlo Guthrie en Ri
chie Havens in de Jaap Edenhal in Amsterdam.
Maandag 1 oktober Optreden van Lene Lovicb in
Paradiso te Amsterdam.
Zaterdag 6 oktober Optreden van Udo Jürgens in
de Jaap Edenhal te Amsterdam.
Zondag 7 oktober Tweede concert van Udo Jür
gens in het Nederlands Congresgebouw in Den Haag.
Maandag 8 oktober Concert van John Denver in
het Ahoy' Sportpaleis te Rotterdam.
Dinsdag 9 oktober De Amerikaanse formatie Bos
ton treedt op in het Ahoy' Sportpaleis te Rotterdam.
Zaterdag 13 oktober Cliff Richard geeft een con
cert in de Doelen te Rotterdam.
Zondag 14 oktober Tweede concert van Cliff Ri
chard in de Jaap Edenhal in Amsterdam.
Concert van Udo Jürgens m de Doelen te Rotterdam.
Vrijdag 17 augustus De Engelse groep Fischer Z
treedt op in Paradiso te Amsterdam:
Dinsdag 21 augustus Concert van Amalia Rodri
guez in de Stadsschouwburg in Amsterdam.
Woensdag 22 augustus Concert van de Amerikaan
Joe Tex in het Marriot Hotel in Amsterdam.
Vrijdag 24 augustus Gigantische jongerenbeurs
Casa Nova tot 2 september in het Ahoy' Sportpaleis in
Rotterdam. Opgetreden wordt door Cheap Trick, Van
Morrison, Commodores, Inner Circle, Randy New
man, The Golden Earring, Sniff TearsThe New
Adventures en Flairck.
Zondag 26 augustus Laatste concert van Joe Tex
in het Sonesta Hotel in Amsterdam.
Maandag 27 augustus Concert van Fischer Z tij
dens het Casanova-festival in het Ahoy' Sportpaleis te
Rotterdam.
Zaterdag 1 september Optreden van de Ameri
kaanse Commodores in de Jaap Edenhal in Amster-
Zondag 2 september Tweede concert van The
Commodores in het Ahoy' Sportpaleis in Rotterdam.
Maandag 3 september De Amerikaanse zangeres
Ricky Lee Jones in Carré te Amsterdam.
Dinsdag 4 september Concert van Patty Smith in
Carré in Amsterdam.
Zondag 9 september Voor de derde achtereenvol
gende keer het Rotterdam New Pop Festival in het
Judie Tzuke begint in augustus aan haar nieuwe elpee.