Christelijk links had beslissende invloed op
vorming van Sandinistisch bevrijdingsfront
-t
Eigenaar premiewoning met financiële
problemen desnoods naar bijstand
Korte metten
'arlement houdt
evoegdheden
lok in
oodsituaties
Er
Tjerk Vermaning
ontdekt tijdens
expeditie
Deense oudheden
kerk
wereld
Waldenzen en
methodisten
in Italië gaan
samen
-^NNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1979 PAGINA 7
rigade
unnen
rdt gei
end
oren h,
mosthi
nd Ma
beerdt
zelaar
e dwir/
zinke
ns
tij een
STAATSSECRETARIS BROKX VAN VOLKSHUISVESTING:
cieel r
(Van c
parlementaire redactie)
i mincVj HAAG Staatssecretaris Brokx
srieuzqicshuisvesting) vindt het geen taak
igen, ir de overheid een fonds te vormen, waar-
eigenaars van een premiewoning, die in
de pirjnciële moeilijkheden zijn, geholpen
perk|nen worden. „Als iemand zijn woonlas-
hebbiniet meer kan betalen, dan is er uitein-
pen djjk nog zoiets als de bijstandswet", aldus
n noghewindsman in een vraaggesprek met
n Athflruk", het blad van het Bouwfonds Ne-
landse Gemeenten. De staatssecretaris
ek in dit naar aanleiding van het feit, dat het
loei djwfonds wel een dergelijk fonds heeft
9n. zejicht en wel voor mensen, die een zoge-
haP mde premie-A-woning hebben gekocht.
>RUMf
jjens het BNG kleven er aan de premie-A-
^^Éing een paar essentiële fouten, die er toe
j^Enen leiden dat er huiseigenaars tussen wal
vallen. De regeling, die op 20 april van
^ht is geworden, is bedoeld om ook de men
net modale inkomens in staat te stellen een
f te kopen.
Het Bouwfonds is met het principe van de rege
ling zeer ingenomen, maar vindt het verkeerd
dat daarin geen rekening wordt gehouden met
veranderende omstandigheden. Zo is uitgegaan
van een rentestand van zo'n 8,5 procent. Inmid
dels is die echter al 9,5 procent, waardoor de
woonlasten een stuk hoger worden. Iemand,
wiens inkomen groot genoeg is om dergelijke
lasten te kunnen dragen, komt daardoor weer
niet in aanmerking van de premie-A-som.
Rentestand
Desondanks meent Brokx niet, dat de grootte
van de subsidie afhankelijk gesteld moet wor
den van de rentestand. „Neenee, de rentelast is
geen norm. De stichtingskosten is een norm en
het inkomen van de man is een norm". Volgens
de staatssecretaris dienen de inkomens van
aanvragers overigens met grotere soepelheid
bekeken te worden dan tot nu gebeurt. Het in
komen van een echtgenote moet naar zijn me
ning wel worden meegeteld.
Ook het bezwaar van het Bouwfonds dat de
premie-A-regeling uitgaat van een inkomens
stijging van tenminste vier procent per jaar,
snijdt volgens Brokx geen hout. Die stijging is
althans nodig om de woonlasten vanwege de
afbouw van de subsidie niet tot te grote zwaarte
te laten toenemen. Het Bouwfonds vindt dit
niet te rijmen met het feit, dat de regering de Stortvloed
inkomensstijging op nul wil zetten. Brokx
meent echter dat het hier een louter theoretisch
probleem betreft, omdat er zijns inziens voorlo
pig nog wel inflatie, zal blijven. „U gaat nu uit
van een inflatiepercentage van nul. Vindt u dat
reëele vraapstelline?".
trouwens gebruikelijk bij dit soort regelingen.
Die worden eens per half jaar aangepast. In dit
geval dus per 1 januari 1980", aldus de woord
voerder.
een reëele vraagstelling?". Volgens de bewinds
man is het heel redelijk te veronderstellen dat
de lonen voorlopig nog wel zo'n vier procent
per jaar hoger zullen worden.
Met dit alles wil Brokx niet zeggen, dat zijn re
geling vlekkeloos is. Zijn ambtenaren verzame
len de kritieken en bekijken of die naar hun
mening terecht is. „Hoewel nog niet bewezen is
dat zij (de regeling) onwerkbaar is, is men bezig
om haar zonodig om te werken", aldus Brokx.
Een woordvoerder van het departement vertel
de dat daarbij niet in de eerste plaats aan in
houdelijke veranderingen moet worden ge
dacht, maar aan een bijstelling op basis van ge
stegen stichtingskosten en inkomens. „Dat is
Hoewel de staatssecretaris in de anderhalf jaar
(„alweer anderhalf jaar nu?") dat hij op VRO
zit, een stortvloed van kritiek heeft moeten in
casseren, heeft hij er blijkbaar nog lang geen
genoeg van. „Ik heb het hier goed naar m'n zin,
dus je zou zeggen dat ik het in een tweede kabi
net-Van Agt ook best naar m'n zin zal hebben".
Brokx verwacht overigens niet dat hij erin zal
slagen de woningnood geheel te doen verdwij
nen. Dit omdat de overheidsuitgaven gematigd
worden, in de hoop zo de werkgelegenheid te
bevorderen. „U moet van mij aannemen dat ik
buitengewoon gelukkig zou zijn als iedereen in
dit land een redelijke huisvesting had maar
als er dan veel meer mensen in steeds mindere
mate aan het arbeidsproces zouden kunnen
deelnemen.... Ik weet niet wat dan erger is. Die
overweging moeten we steeds weer maken. Je
moet kiezen, prioriteiten stellen".
jlLGENS VOORGESTELDE
lONDWETSWUZIGING
(Van onze parlementaire redactie)
!N HAAG Het is volgens een gisteren ingediend ont-
xp tot wijziging van de Grondwet onmogelijk dat het
élement tegen zijn zin buiten spel wordt gezet in geval
»n een uitzonderingstoestand (bijvoorbeeld oorlog of oor-
f jsgevaar). Onmiddellijk na afkondiging van zo'n toe-
f (nd komen de Sta ten-Generaal (Eerste en Tweede Ka-
in verenigde vergadering bijeen en beslissen of de toe
rei nd moet voortduren. Ook kunnen zij zo'n toestand te al-
m S\ tijde beëindigen, aldus het wetsontwerp.
wM\t ontwerpartikel van de Grondwet, waarin dit wordt bepaald,
-^■mt eventueel in de plaats van de huidige artikelen 202 en 203.
regering vindt het nodig dat er een einde wordt gemaakt aan
onzekerheid of in een uitzonderingstoestand mag worden af-
veken van de grondwettelijke bevoegdheden, dfp de centrale
xheid heeft op gebied van regelgeving en bestuur. Het nu in-
liende ontwerp bepaald dat alleen van de. bevoegdheden van
lagere overheden (provincies, gemeenten en waterschappen)
ig worden afgeweken.
:t wetsontwerp geeft uitsluitend regels voor noodsituaties
orzover die kunnen worden voorzien en waarin nog een van
/oren geordend bestuur mogelijk is. Doen zich onvoorziene si
xties van staatsnood voor, dan zal gebruik moeten worden ge-
Jakt van ongeschreven staatsnoodreeht. De regering legt er ia
memorie van toelichting de nadruk op, dat een eventueel in
Izonderingstoestanden gecreëerd gezag (zowel militair als bur-
rlijk) altijd ondergeschikt blijft aan de politiek verantwoorde-
ke regering.
toestand van oorlogsgevaar komt overigens in het wetsont-
[rp zelf niet voor. Nu is het nog zo dat de Koning (artikel 201)
lgens de Grondwet beslist of ons land of een deel daarvan in
pogsgevaar of in staat van oorlog verkeert. In het wetsont-
krp is bepaald dat de gewone wetgever dit moet regelen. Ook
prdt niet meer met name genoemd in welke gevallen een uit-
kan worden afgekondigd. De gewone wetge-
I fr dient ook dit te regelen.
'n Ei hoort erbij
_L
kunst en
kunstenaars
DEN HAAG De minister
van crm heeft gehonoreerde
opdrachten aangeboden aan
verscheidene componisten.
Onder deze componisten zijn
uit Den Haag afkomstig Jurri-
aan Andriessen, die enkele
korte meerstemminge liederen
maakt op voorstel van het
Haags Koninklijk Mannen
koor 'Die Haghe Sanghers';
voorts aan Jan Boerman, Otto
Ketting, Geoffrey D. Madge,
Peter Jan Wagemans en Die-
derik Wagenaar.
De Amsterdamse componist
Mischa Mengelberg is ge
vraagd een muziekwerk te
maken ter gelegenheid van
het 100-jarig bestaan van de
Koninklijke Nederlandse Uit
geversbond (KNUB), op voor
stel van het Nederlands Bla
zersensemble.
Lage Rijndijk afgesloten
De Lage Rijndijk is gisteren afgesloten voor het verkeer. De
riolering wordt vernieuwd en tegelijkertijd wordt de de Lage
Rijndijk heringedeeld. Behalve de Lage Rijndijk worden ook
de Medusastraat en de Celebesstraat aangepakt. Het werk
duurt tot half maart van het volgend jaar. Er wordt telkens
per gedeelte over de gehele breedte van de Lage Rijndijk
gewerkt. Gedurende de werkzaamheden zijn de buslijndien
sten omgeleid.
KLM
verhoogt
vlieg-
tarieven
voor alle
vluchten
SCHIPHOL (ANP) Per 1
september aanstaande gaan
de KLM-tarieven voor het
vervoer van zowel passa
giers als vracht met 5,5 tot
15 procent omhoog. Over
deze tariefsverhogingen heb
ben de IATA-maatschap-
pijen onlangs overeenstem
ming bereikt. De varierende
tariefsverhogingen zijn af
hankelijk van de te vliegen
routes.
sen Europa en Afrika ligt de
stijging tussen vijf en vijftien
procent naar gelang de be
stemming. Op de routes naar
het nabije en midden-Oosten
bedraagt de verhoging negen
procent, behalve op de lijn
naar Israël, waarvoor een stij
ging van vijftien procent gaat
gelden. De vliegprijzen naar
het Verre Oosten gaan twaalf
tot vijftien procent omhoog,
die naar Canada dertien pro
cent. Overigens moeten de di
verse regeringen voor de prijs
verhogingen nog toestemming
aan de KLM verlenen.
Industriële produktie weer
op peil eind '78
DEN HAAG De industriële produktie in
ons land is nagenoeg terug op het peil van de
laatste maanden van 1978. Dit blijkt uit de
door het CBS gepubliceerde hoeveelheidsin-
dexcijfers van de produktie in nijverheid (ex
clusief bouwnijverheid en bouwinstallatiebe-
drijven) en de industrie. De cijfers van de ge
middelde dagproduktie in juni liggen voor nij
verheid respectievelijk industrie op 131 en 125
(gecorrigeerd voor seizoenbeweging 1970=100).
De uitkomsten tonen een duidelijk herstel ten op
zichte van de lage uitkomsten van de maand mei
en liggen voor de industrie op een beduidend ho
ger niveau dan in de afgelopen wintermaanden.
Daarmee is de industriële produktie nagenoeg te
rug op het peil van de laatste maanden van 1978.
De jaarcijfers voor 1978 waren 128 (nijverheid) en
120 (industrie).
Man dood na geknoei met benzine
EINDHOVEN (ANP) Een 72-jarige man uit Eindhoven is in
het ziekenhuis overledenaan de brandwonend die hij twee we
ken geleden had opgelopen bij een poging tot reparatie vanb een
benzinemeter. Daarbij deed zich toen een ontploffing voor.
Politieman rand vrouw aan
AMSTERDAM Een 27-jarige hoofdagent van de Amster-
damse politie is aangehouden, omdat hij in Oud-West een
22-jarige vrouw in haar woning had aangerand.
De man, die sinds mei met ziekteverlof was, kwam de woning
van de vrouw met een smoesje binnen, nadat hij zich als politie
man gelegitimeerd had.
(Van een onzer verslaggevers)
ASSEN Een vuurstenen dolk is ongetwijfeld het meest
opzienbarende stenen gereedschap dat Tjerk Vermaning,
praktijkarcheoloog uit Assen, vorige week in Denemarken
gevonden heeft. De ouderdom van het vuistwapen, dat ge
maakt is met de techniek uit de Abbevillien-periode wordt
geschat op 500.000 jaar. Daarmee zou het wapen de oudste
dolk zijn die tot nu toe op aarde gevonden is. Gistermorgen
toonde hij een deel van zijn vondsten. Behalve de dolk liet
hij een ruw behouwen klover, een bijl en een rug-mes zien
uit dezelfde periode in de oude steentijd.
Tjerk Vermaning maakte zijn expeditie naar Noord-Duitsland
en Denemarken, dankzij een subsidie van de Vereniging Actie
ve Praktijkarcheologie Nederland, APAN. Hij wilde bewijzen,
uitgaande van de theorie over de bewoning van de „pre marina-
le vallei" (de bodem van de huidige Noordzee) dat de Abbevil-
lien-cultuur niet alleen haar sporen heeft nagelaten op de zoge
naamde dertig meter terrassen van Noord Franse rivieren maar
dat ze ook in Denemarken te vinden moet zijn. Dezelfde theorie
geldt overigens ook voor de Oostzee.
Aan de hand van deze theorie over bewoning van de Noordzee
bodem heeft de heer Vermaning in de jaren '60 het bewijs gele
verd dat ook een nalatenschap van de oude steentijdculturen in
Nederland te vinden is.
„Maar ik had toch niet durven hopen, in Denemarken en
Noord-Duitsland vondsten te doen van 500.000 jaar en ouder. Ik
voelde me op Jutland zo als Stanley zich in Afrika gevoeld moet
hebben toen hij de bronnen van de Nijl vond", vertelde hij giste
ren bij de presentatie van zijn vondsten. Daaronder zijn ook ge
reedschappen, die ouder zijn dan Abbevillien en waarschijnlijk
vergelijkbaar met laat-Oldovay zeven- tot achthonderdduizend
jaar) dat prof. Leaky in Kenya vond. Voor die vergelijkbaarheid
zijn echter nog geen overtuigende bewijzen aangedragen, verze
kert Tjerk.Heel bijzonder zijn bovendien de 15.000 jaar oude
vuurstenen beeldjes van eén bizon en een beer.
Christelijk links heeft een beslissen
de invloed gehad op het vormen van
het politieke en militaire kader van
het Sandinistische bevrijdingsfront
FSLN in Nicaragua. Dit verklaarde
tegenover het Duitse persbureau
KNA de jezuiet Fernando Cardenal,
broer van de dichter-priester Ernesto
Cardenal, die in de nieuwe regering
van Nicaragua minister van cultuur
waren strijdbare katholieken, voordat zij
gingen deelnemen aan de gewapende
strijd. Onder hen bevinden zich ook Joa-
quim Cuadra en Luis Carrion, beide deel
uitmakend van de leiding van het
FSLN
De benoeming van Miguel Obando Bra
vo tot aartsbisschop van Managua, eind
1970, betekende een keerpunt in de posi
tie van de kerk in Nicaragua, aldus Car
denal. Obando Bravo werd indertijd ge
kozen in plaats van de door ex-president
Somoza voorgestelde kandidaat. Met
steun van de nieuwe aartsbisschop had
den de „Jonge Priesters" nieuwe activi
teiten kunnen ontplooien bij het werk
voor de jeugd en bij het ondersteunen
van de arme bevolkingslagen. De in dit
opzicht bekendste parochie was die van
Solentiname geweest, geleid door zijn
broer Ernesto.
KNA meldt voorts, dat de kerk, evenals
het Sandinistische Bevrijdingsfront en
de universiteiten van Nicaragua, afge
vaardigden heeft in de drieëndertig le
den tellende raad, die de vijfhoofdige
junta adviserend ter zijde staat. Voorts
werden aan twee priesters belangrijke
ministersposten toebedeeld. Behalve Er
nesto Cardenal is dat Miguel D'Escoto,
minister van buitenlandse zaken.
Inmiddels hebben de zeven bisschoppen
van Nicaragua, onder wie aartsbisschop
Obando Bravo van Managua, in een her
derlijke boodschap, die door „Radio Ca-
tolica" werd uitgezonden, gepleit voor
het onmiddellijke herstel van de burger
lijke vrijheden in Nicaragua.
In deze boodschap vraagt de katholieke
hiërarchie onder meer de wederinvoe
ring van de vrijheid van meningsuiting
en verder een versnelde procedure tegen
diegenen die gevangen zitten vanwege
hun banden met het verdreven Somoza-
regime. De bisschoppen benadrukken
vooral het herstel van de godsdienstvrij
heid. De nieuwe regering heeft de fees
telijkheden rond het feest van de heilige
Dominicus, de beschermheilige van Ni
caragua, in de maand augustus verboden.
Volgens de bisschoppen overheerst mo
menteel de verwarring in Nicaragua. Zij
oefenen kritiek uit op „het proces van
bewustwording in dit land" en stellen,
dat bewustwording niet is de introductie
van vreemde waarden, maar het helpen
den buitengesloten bij de opbouw van de
nieuwe Nicaraguaanse staat", zo zeggen
zij tenslotte.
van de bevolking rooms-katholiek
De Waldenzische en de methodistenkerk
in Italië zullen voortaan een en dezelfde
synode en kerkleiding hebben. Daartoe
heeft de synode van de Waldenzen, bijeen
in Torre Pelice bij Turijn, besloten. Italië
telt 30.000 Waldenzen de grootste protes
tantse kerk) en 6.000 methodisten.
De synode heeft zich onder meer bezig ge
houden met de nieuwe wetgeving inzake de
verhouding kerk - staat en met de relatie met
de katholieke kerk. Zij heeft in een commu
niqué haar verbazing kenbaar gemaakt over
het feit dat de Italiaanse regering de tekst
van het nieuwe concordaat met het Vaticaan
nog steeds niet heeft bekrachtigd. Hierbij zal
de katholieke godsdienst niet langer staats
godsdienst zijn. Zolang deze zaak niet gere
geld is, aldus de verklaring, worden de niet-
katholieke kerken in Italië gediscrimineerd.
De synode heeft verder de Waldenzen opge
roepen de ontwikkelingen in de R.-K. kerk
nauwlettend te volgen. Reeds eerder heeft de
synode de leden gemaand tot solidariteit met
die katholieken die een verdieping van het
geloof in protestantse zin nastreven.
De Italiaanse Waldenzische kerk, voortgeko
men uit de middeleeuwse armoedebeweging,
dateert uit 1947. Zij telt tachtig gemeenten. In
Rome heeft de kerk een theologische facul
teit, die ook voor andere kerken, zoals de me
thodisten, dienst doet. De Waldenzische kerk
volgt in haar inrichting het presbyteriaal-sy-
nodale stelsel. In Uruguay en Argentinië zijn
circa 16.000 Waldenzen.
Een aantal Westduitse katholieke
en protestantse hoogleraren in de
theologie heeft het Chileense „Vica-
ria de la Solidaridad" voorgedra
gen als kandidaat voor de Nobel
prijs voor de vrede voor dit jaar.
Onder hen zijn de hoogleraren En-
gelhardt, Gollwitzer, Greinacher,
Metz en Rahner. Het solidariteits-
vicariaat, een instelling van het
aartsbisdom Santiago, zet zich in
voor de bescherming van de rech
ten van de mens in Chili.
De Raad van Kerken in Zimbabwe-
Rhodesië heeft de bevolking van het
land gevraagd het hoofd te bieden aan
de nog steeds in Zimbabwe bestaande
misstanden. Honderdduizenden kin
deren krijgen geen onderwijs en te
weinig voedsel en kleding. Vele ge
zinnen vluchten naar de stad, waar zij
een armzalig bestaan leiden. Het ont
breekt hun aan eten, onderdak en
medische verzorging. De raad van
kerken heeft alle politieke leiders met
klem verzocht te gaan praten om vast
te stellen hoe de vrede in het land
kan worden hersteld. „Verzoening is
het allerbelangrijkste", aldus de raad.
Vijf slachtoffers van gewelddadige
ontvoeringen op Sardinië, die onaf
hankelijk van elkaar een bede
vaart maakten naar Lourdes uit er
kentelijkheid voor hun vrijlating
hebben elkaar daar toevalligerwij
ze ontmoet. Een van hen was de elf
jarige Mauro Carassale, die zich in
plaats van zijn broer als gijzelaar
had aangeboden en van 23 april tot
3 juli vorig jaar door zijn ontvoer
ders werd vastgehouden. Een ande
re was de Italiaanse Pasqualba Ro
sas, die naar Lourdes was geko
men, omdat zij, naar zij verklaarde
„Ik, in die momenten van wan
hoop, mijn geloof weer heb terugge
vonden. waarbij mijn gedachten
waren bij de madonna van Lour
des".
In een commentaar op het artikel
over de Ierse bedevaartsplaats Knock,
vorige week in deze rubriek, tekent
dr. Ant. van Uden pr. uit Sint-Mi
chielsgestel onder meer aan, dat de
Maria-verschijning daar in 1879 door
heel verschillende mensen is gezien,
veel meer dan vijftien, zoals in het ar
tikel vermeld, onafhankelijk van el
kaar, gedurende zeer lange tijd. Voor
het onderzoek heeft de kerk vooral
vijftien getuigen ondervraagd, onaf
hankelijk van elkaar, welke getuige
nissen frappant met elkaar overeen
kwamen. Naderhand zijn er op dezelf
de plaats verscheidene door de kerk
erkende wonderen gebeurd. Vandaar
dan ook, dat de kerk zonder daar
mee uiteraard een dogmatische beslis
sing te nemen deze verschijningen,
alsmeBe de bedevaarten naar Knock,
heeft erkend. (Zoals gemeld zal paus
Johannes Paulus II deze plaats aan
doen tijdens zijn bezoek aan de Ierse
republiek eind september).
Paus Johannes Paulus II zal de
nieuwe secretaris-generaal van de
b;sschoppensynode, de Slowaakse
'olijke Jozef Tomko, op 15 sep-
tt 2r in de Sixtijnse kapel tot
bi.1*" top wijden. Tomko is de op
volger van de Poolse bisschop La-
dislaw Rubin, die de paus op 30
juni in het kardinaalscollege heeft
opgenomen. De paus heeft 15 sep
tember als datum voor de bis
schopswijding gekozen, omdat het
de feestdag is van „Maria, moeder
van smarten", de beschermheilige
van Slowakije.
Het enige rooms-katholieke seminarie
in de Sovjet-Unie, namelijk dat in het
Litouwense Kaunas, telt op het ogen
blik 62 leerlingen, zo meldt het Oost-
berlijnse „St.-Hedwigsblatt". Dit jaar
zijn zes diakens tot priester gewijd.
Voor het komende semester worden
twintig nieuwe studenten verwacht.
