Ieder handschrift verraadt
kenmerken van een persoon99
Conferentie „Geloof en wetenschap"
niet erg optimistisch over toekomst
vrijdag^ zaterdagvoordeel
van
kerk
wereld
Royale
boekenkast
74.-
Black& Decker
elektrische heggeschaar
Vendomatic wasautomaat
519.-
SCHRIFTEXPERT
MEVROUW KROON
VAN DE
HAAGSE POLITIE:
U betaalt maar de helft bij
plaatsing en de andere helft in
6 maanden zonder rente of kosten
enegouwen
AALMARKT 12 14 -15 -16 TELEFOON 12.17.82—LEIDEN
Nationale ziekendag van 'De Zonnebloem'
Korte metten
Dr. Den
Ottolander
overleden
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 26 JULI
In blank grenen struktuur met
5 planken.
Gemakkelijk in elkaar te zetten.
Te kombineren met elk interieur.
90 cm breed van 107.-
voor 89.-
60 cm breed van 92.50
voor
Set filmspoelen
Per stuk goed voor
120 meter film, in
aan elkaar te koppe
len stofvrije casset
tes. Per set
van 3 stuks
8.95
Klippermap
Royaal formaat
(45 cm), 2 binnen-
vakken en ritsvak.
Verstelbaar slot.
In zwart of bruin.
afd. lederwaren
25.-
Het bekende model 8114-01.
Een solide stuk tuingereedschap
meslengte 300 mm dubbelsnijdend
dubbel geïsoleerd 220 Volt - 270 Watt.
adviesprijs
Nu voor
afd. doe-het-zelf
Looplamp
Dubbel geïsoleerd.
Met 10 meter snoer
en schakelaar. Ge
schikt voor 60 Watt
lamp 12.95
Fietspomp op plank
Degelijken betrouw
baar fabrikaat. Kom
pleet met slang,
voorzien van knijp-
klem «jq^
keus uit 10 wasprogramma's
goed voor 4 kg droog wasgoed
centrifuge toerental 360t/p.m.
handige 1-knops bediening
afmetingen: hoogte 85 cm x
breedte 60 cm x diepte 55 cm
voorzien van Kema-Keur
Van 569.- voor
VROOM DREESM ANN
ook geldig op de plaatselijke koopavond
DEN HAAG Iedere zakenman, huisvrouw
of jongste bediende kan ermee te maken
krijgen: „schriftexpertise". Er kan sprake
zijn van een dreigbrief, een intrigerende,
anonieme brief, een vervalste offerte, of een
document dat is achtergelaten door een over
ledene met een bepaalde wens erop (heeft
hij die eigenhandig geschreven of niet?). En
verder zijn er de fraudes met girokaarten,
die tegenwoordig aan de orde van de dag
zijn. Zo in toenemende mate zelfs, dat
staatssecretaris Smit-Kroes strengere richtlij
nen wil voor veiligheidsvoorschriften bij het
innen van cheques.
Het verzenden van een provocerende brief
kan grap of pesterij zijn. Je zult echter maar
als slachtoffer uitgekozen zijn... Dan kan het
van groot belang worden de identiteit van de
afzender te weten, al was het alleen maar
omdat daardoor bepaalde mensen ontlast
worden van verdenking.
In een bedrijf was een jongeman in dienst,
die bemoeienis had met poststukken. En post
stukken zijn voor de PTT „heilige grond". Op
een kwaad moment ontdekte men, dat een
aantal van deze stukken beklad was met
kwetsende teksten en genante tekeningetjes.
Waarschijnlijk een kwajongensstreek, waar
van men de jongeman meteen verdacht. De
directie, die er allerminst gelukkig mee was,
liet het uitzoeken en de jongen vloog de laan
uit. Een grafoloog had vastgesteld, dat zowel
tekeningen als de gewraakte teksten van zijn
hand waren.
Ontsteltenis en ontkenning van de betreffen
de beambte was het gevolg. Hij stapte naar
een advocaat, die op zijn beurt een schriftex
pert in de arm nam. Deze stelde met zeker
heid vast, dat de „verdachte", noch de auteur
van de teksten was, noch zijn artistieke ga
ven op de brieven had gebruikt.
„Zijn ontslag werd ingetrokken en u begrijpt
hoe blij die jongen was". Woorden van me
vrouw L.N. ló-oon-vd Kooy (40), schriftexpert
en in die functie werkzaam bij de Haagse po
litie, die met klem ontkent dat grafologie en
schriftexpertise hetzelfde zouden zijn. „Grafo
logie is de methode om uit handschrift aan
leg en karakter van de schrijver of schrijf
ster te halen en schriftexpertise is technische
schriftvergelijking met het doel identificatie
van de schrijver".
Misverstand
Ons land kent maar acht erkende schriftex
perts. Mevrouw Kroon is één van de twee
vrouwelijke. Daarentegen zijn er in Neder
land talloze grafologen. Tussen deze twee
groepen ligt een wereldwijd verschil. „Het
enige wat we gemeen hebben is dat we hand
schrift nodig hebben om ons werk te doen.
Het ontslag van die jongen bij de PTT was
nu juist een triest misverstand op dit gebied.
Zijn directie was natuurlijk volkomen te goe
der trouw, maar wendde zich alleen tot de
verkeerde deskundige. Overigens zal een bo
nafide grafoloog wanneer het om een schrif
texpertise gaat, verwijzen naar een schriftex
pert. We zitten namelijk in dezelfde vereni
ging. (Nederlandse vereniging voor Grafologie
en Schriftexpertise)".
Mevrouw Kroon studeerde vijf jaar bij de
thans 85-jarige heer J.M. Waltman, jarenlang
chef van de Technische Opsporings- en Her
kenningsdienst van de Haagse politie. Na zijn
persionering heeft hij op het Gerechtelijk La
boratorium van het Ministerie van Justitie
nog baanbrekend werk verricht als schriftex
pert. Bovendien leidde hij vier schriftexperts
op, van wie mevrouw Kroon er één is.
Lange weg
De weg tot erkend schriftexpert is een lange.
„En terecht", meent mevrouw Kroon. De con
clusie, dat iets door een bepaald persoon is
geschreven, heeft dikwijls verstrekkende ge
volgen. Over haar opleiding: „Toen ik pas de
opleiding bij de heer Waltman volgde, die,
naast het bestuderen van veel - veelal buiten
landse vaklitaratuur - bestond uit het analy
seren op bijzondere schriftkenmerken van
eindeloos veel handschriften, haalde ik in
mijn enthousiasme soms twintig „bijzondere
kenmerken" uit een handschrift. Een jaar la
ter - toen ik uiteraard veel meer had leren
„zien" - vond ik er nog maar twaalf „bijzon
der". En nog een jaar Tater waardeerde ik in
dat zelfde handschrift maar drie als „bijzon
der". En dót waren dan de kenmerken, die
bij de identificatie een rol spelen.
Aan het eind van haar opleiding liep me
vrouw Kroon stage bij de Technische Opspo
rings- en Herkenningsdienst van de Haagse
politie. Toen ze haar erkennning kreeg werd
haar gevraagd daar dp part-time basis te ko
men werken. „En dat doe ik nu alweer drie
jaar met erg veel plezier".
Komt een schriftexpert altijd tot de juiste
conclusie? „Uiteraard heeft ook een schriftex
pert niet op elke vraag een antwoord. Een
handschrift kan men verdraaien, zodat het
een heel ander beeld geeft. Men kan ook een
handschrift van iemand anders nabootsen, zo
dat het er op het eerste gezicht veel op lijkt.
Toch blijven er kenmerken aanwezig, die
maar bij één persoon horen. De kunst is die
te herkennen en te „waarderen". Ieder mens
is uniek; hij beweegt zich op een voor hem
karakteristieke manier, hij spreekt op zijn ei
gen manier. Hij is gebonden aan bepaalde
vormen en een bepaald ritme. Dit zal nie
mand verbazen. Als u mij tweemaal hebt ge
sproken, is de kans groot dat u mijn stem
herkent".
„Ieder mens heeft recht op aandacht Dat
geldt voor een rechercheur, die mij raad
pleegt voor een zaak waarin schrift een rol
speelt, maar zeker ook voor de verdachte, die
mij komt „bezoeken". Ik ben erg blij, dat
daar op mijn dienst ruimte is. Het zijn na
tuurlijk vaak trieste zaken, waarmee je wordt
geconfronteerd. Jonge drugverslaafden bij
voorbeeld. De fraudes met girokaarten komen
vaak uit die hoek. Ze hebben honderden gul
dens per dag nodig en dan komt het van
kwaad tot erger. Door die gevallen ben ik
soms erg aangeslagen. Maar je moet je daar
van natuurlijk toch distanciëren. Bij girokaar
ten gaat het ook zo gemakkelijk. De ontvan
ger vraagt soms niet eens naar het pasje en
kan dus geen handtekening controleren. Hij
loopt geen risico. De PTT garandeert het be
drag dat op de kaart is ingevuld, mits het de
200 gulden maar niet te boven gaat. Er zijn
natuurlijk knappe nabootsers. Maar tóch zal
iedereen er iets van zichzelf inbrengen".
Verantwoording
Het werk van een handschriftexpert is van
klemmende betekenis. „Elke zaak heeft een
andere achtergrond", zegt mevrouw Kroon.
„Achter elke zaak staat een mens of een heel
gezin. Dat maakt je verantwoording heel
groot". Het is dikwijls nodig, dat de verdach
te schrijfproeven moet doen ten behoeve van
het onderzoek. „Die neem ik - als 't even kan
- zelf af. Op die manier is de kans op resul
taat het grootst. De contacten met mensen
maken het werk extra boeiend. Ik word re
gelmatig door rechtbanken benoemd als des
kundige in civiele zaken, waarbij je de stuk
ken opgezonden krijgt. Dan blijft het een
„papieren" zaak. Op het bureau liet het an
ders, dan heb je contact met de mensen en
dat heb ik over het algemeen graag.
Interessant
Mevrouw Kroon heeft een moeilijk maar i
teressant vak, dat ze met veel enthousiasme
beoefent. Ze denkt daarbij veel dat het i
mensen - en mensenbelangen gaat. Een voor
beeld: bij een bankinstelling is een frauduleu
ze handeling gepleegd. Op de betreffende af
deling werken negen employé's, die stuk voor
stuk het strafbaar delict kunnen hebben ge
pleegd. Het onderzoek is tijdrovend. Analyse
ren, intensief vergelijken, combineren en de
duceren, soms uren en dagen achtereen is ze
bezig met hetzelfde project. In die tijd leven
er mensen onder de spanning van de verden
king en dat is natuurlijk funest voor de sfeer
op zo'n afdeling. Het gaat nu om het inzicht
en de inzet van de schriftexpert om de zaak
zo snel en kundig mogelijk op te lossen. Er
varing en het verwaarlozen van niet terzake
doende details spelen een rol van betekenis.
„Als ik een stuk in behandeling krijg, neem
ik de tekst op de „bijzondere" kenmerken
waar we het al eerder over hadden. En een
combinatie van bijzondere kenmerken is ka
rakteristiek voor één persoon. Getuige de his
torie van de man, die door een ongeval zijn
rechterhand verloor en met de linker pro
beerde te schrijven. Het lukte vrij goed maar
het schrift had natuurlijk een heel ander
beeld. Na verloop van tijd kon hij door een
ingenieuze prothese weer met de rechterhand
schrijven. In deze drie „soorten" schrift ech
ter was de combinatie van „bijzondere ken
merken", eigen en kenmerkend voor deze be
paalde schrijver, steeds aanwezig". Het zijn
niet de handen die schrijven, maar de herse
nen....
Steeds meer klanten kopen Philips kleurentelevisie bij
Al was het alleen maar om de service
Inriill van uw oude apparaat
•tegen gunstige voorwaarden
geen voorrijkosten
geen plaatsingskosten
geenafregelkosten
alleen de nieuwste types
Met de constatering dat de toekomst van
de wereld er nu niet bepaald rooskleurig
uitziet, is de te Cambridge in de Ameri
kaanse staat Massachusetts gehouden
conferentie van de Wereldraad van Ker
ken over „Geloof, wetenschap en de toe
komst" dinsdagavond geëindigd.
Metropoliet Paulos Gregorios van de syri-
sche—orthodoxe kerk van Zuid-India, auto
riteit op het gebied van de problemen die
de verhouding tussen geloof en wetenschap
betreffen en voorzitter van deze conferen
tie, zei in zijn slotrede dat het een grote
vergissing zou zijn te denken dat deze con
ferentie geloof en wetenschap verzoend en
herenigd heeft. Dr. Paul Albrecht, die de
laatste zitting voorzat, was echter optimisti
scher. Hij sprak van een „echte doorbraak"
en een „duidelijke uitdaging aan het adres
van de wetenschappelijke en technologi
sche gemeenschap".
De deelnemers rond de vijfhonderd the
ologen, wetenschapsbeoefenaars en kerklei
ders uit 56 landen hebben op de confe
rentie van gedachten gewisseld over uit
eenlopende zaken als het onderwijs, de ma
nipulatie van erfelijk materiaal, de energie
crisis, milieukwesties en de ontwapening en
daarover discussiestukken samengesteld.
In een van de belangrijkste resoluties die
door de conferentie zijn aangenomen,
wordt erop aangedrongen de bouw van
nieuwe kerncentrales vijf jaar uit te stellen.
De resolutie zal ter goedkeuring worden
voorgelegd aan het centrale comité van de
wereldraad. Het appel voorlopig geen nieu
we kerncentrales te bouwen ging gepaard
met een pleidooi helemaal geen reactoren
op basis van plutonium te bouwen, alterna
tieve energiebronnen aan te boren en te
ontwikkelen en een strategie voor de toe
komst uit te stippelen waarin het behoud
van de natuur en het milieu de nadruk
krijgen.
De kwestie van de opwekking van kerne
nergie lokte heftige debatten uit. Een groep
onder leiding van de Amerikaanse kern-
deskundige prof. David Rose verzette zich
tegen de resolutie over het moratorium op
de bouw van kerncentrales en verdedigde
de stelling dat opwekking van elektriciteit
door kernenergie nu de veiligste weg is.
De conferentie nam met algemene stem
men een resolutie aan, waarin er bij alle
landen op wordt aangedrongen te streven
naar beperking en uiteindelijk afschaffing
van alle kernwapens. In een andere resolu
tie wordt verzet aangetekend tegen mani
pulatie met menselijk erfelijk materiaal
voor andere doeleinden dan het corrigeren
van erfelijke afwijkingen. Er zal een werk
groep worden gevormd die in overleg met
de desbetreffende organen van de Verenig
de Naties internationale richtlijnen moet
opstellen voor het zogenaamde recombi
nant dna-onderzoek. Hierbij gaat het om de
samenvoeging van dragers van erfelijk ma
teriaal van verschillende organismen,
de deelnemers, van wie een derde uit de
ontwikkelingslanden kwam, veroordeelden
voorts de technische toepassingen van de
wetenschap als die niet leiden tot het ont
staan van een „rechtvaardige, houdbare (le
vensvatbare) maatschappij, gebaseerd op
deelneming van iedereen".
De natuurwetenschappers vroegen de ker
ken en de theologen nu eindelijk eens de
vooroordelen tegen de wetenschap, de na
tuurwetenschap in het bijzonder, te laten
varen en morele normen te ontwerpen
voor het gedrag van de mens, die toch al
leen verantwoordelijk is voor de omstre
den technische toepassingen van de we
tenschappelijke ontdekkingen.
De afgevaardigden van de derde wereld
eisten toegang tot de in het westen ontwik
kelde technologie. De export van deze tech
nologie heeft volgens hen de derde wereld
alleen maar afhankelijker van de geindus-
traliseerde landen gemaakt. Een econoom
uit India stelde, dat beperking van de eco
nomische groei om een uit ecologisch oog
punt levensvatbare samenleving te waar
borgen voor twee derde van de wereldbe
volking volstrekt zinloos is.
De katholieke nationale vereniging „De
Zonnebloem", die krachtens haar doelstel
ling het welzijn van de zieken van alle ge
zindten wil bevorderen, organiseert op de
tweede zondag van september (9 september)
haar jaarlijke „Nationale Ziekendag". Dit
maal onder het thema „Ziek zijn, gezond
zijn".
Het programma van die dag omvat onder meer
een Eucharistieviering, die door KRO-tv wordt
uitgezonden uit de zaal „De Leuningjes" in
Poeldijk. Plaatselijk worden allerlei evenemen
ten voorbereid door de 1200 lokale en regionale
verenigingen van De Zonnebloem.
Aan meer dan tienduizend contactadressen in
de r.k. kerk, de hervormde kerk en de gerefor
meerde kerken in Nederland en ruim duizend
plaatselijke kruisverenigingen heeft het lande
lijk secretariaat van „De Zonnebloem" materi
aal over de bedoelingen van de Nationale Zie
kendag verspreid.
Zo wordt een brochure verspreid van de hand
van Marinus van den Berg, pastor aan het in
terconfessioneel verpleeghuis Randerode in
Apeldoorn. Het is een bezinning op de ervaring
en de betekenis van ziek zijn met als motto
„Zieken hebben een verhaal".
„De Zonnebloem", dertig jaar geleden opgericht
door de KRO-medewerkers Alex van Wayen-
burg en Wim Quint, kan voor zijn activiteiten
terugvallen op dertigduizend werkende leden
en ruim 250.000 contribuerende leden. Het is de
bedoeling dit laatste aantal tot 300.000 op te
voeren in de loop van dit jaar. Uiteindelijk
streefcijfer is 500.000 betalende leden, die het
werk financieren.
Dr. A. Houtepen is per1
oktober benoemd tot staf
medewerker voor oecume
nische theologie bij het In
teruniversitair Instituut
voor Missiologie en Oecu-
menica te Utrecht. Sinds
september 1969 is dr. Hou
tepen bisschoppelijk gede
legeerde voor oecumene en
staflid voor theologische
en pastorale vorming bij
het Diocesaan Pastoraal
Centrum van het bisdom
Breda.
De landelijke commissie die
de actie „Kerkbalans" voor
bereidt is vrijwel gereed met
haar werkzaamheden voor
de actie van januari 1980. Het
motto zal zijn „Gedeelde
zorg". De actie bedoelt om
via vaste bijdragen van de
kerkleden te voorzien in de
„dagelijkse" financiële be
hoeften van de aan de actie
deelnemende kerken.
Op woensdag 15 augustus
wordt vanuit Noordwijk,
Leiden, Den Haag, Gouda,
Haastrecht, Delft en Rot
terdam een bedevaart van
één dag gehouden naar
Banneux-Notre-Dame in de
Belgische Ardennen, waar
Maria in 1933 acht maal is
verschenen. Geestelijk lei
der is pastoor J. C. M. van
Winkel uit Den Haag. Het
thema „Mijn kind bidt
veel" is afgestemd op het
Jaar van het Kind. Aan
alle deelnemers wordt een
herinnering aangeboden.
Er is een eucharistievie
ring, bidweg naar de bron
en zegening van de zieken.
Het Diocesaan Banneux-se-
cretariaat is gevestigd te
Nootdorp, Meeuwenbeemd
1. postbus 16. tel. 01731-8335.
In plaats van verder te stude
ren voor zijn priesterwijding,
die hij binnen twee jaar kan
ontvangen, hoopt de semina
rist Joe Fleury (28) uit Wyn-
cote in de Amerikaanse staat
Pennsylvania volgend jaar
als kanovaarder deel uit te
maken van de ploeg van de
VS naar de Olympische Spe
len in Moskou. Hij is zwem-
trainer aan het seminarie
van de Maristen in Wyncote.
Zijn oversten hebben hem tij
delijk verlof verleend. Hij
moet zich echter eerst meten
met tweehonderd andere ge
gadigden voor hij kan wor
den opgenomen in het team
van acht, dat wordt uitgezon
den.
In Arnhem is dr. P. den
tolander (52) aan de gevi
gen van een hartdefect ovi
leden. Hij zal morgen
graven worden vanuit de 5
Jozefkerk in die plaats i
de begraafplaats „Mos<
Dr. Den Ottolander hef
vooral bekendheid gekregi
als verdediger van wat
noemde de orthodoxe kath
lieke leer. Jarenlang was I
een vaste medewerker v,
het conservatieve maandbl
„Confrontatie".
Dr. Den Ottolander, van b
roep neerlandicus en lera
aan het Gelders Lyceum
Arnhem, was ook geprom
veerd in de filosofie en ges{
cialiseerd in de theologie,
het bijzonder de reformatol
sche theologie. Hij kwam i
de reformatie en is op late
leeftijd tot de katholieke 1
overgegaan.
Dr. Den Ottolander behoor
in de beginjaren van het Pi
toraal Concilie van Noordw
kerhout tot de groep van tie
die als representanten van
behoudsgezinde richting do
het episcopaat was uitgen
digd. Hoofdredacteur
gaarts van „Confrontati
noemde dr. Den Ottoland
een medewerker van ho
wetenschappelijk niveau,
voor het blad bnoeilijk te ve
vangen zal zijn.
