Conferentie Wereldraad wil
uitstel bouw kerncentrales
ROEMENIË WIL NATIONALE
DRACULA IN ERE
Conrad
en
Louise:
idylle
in
boekvorm
kerk
wereld
Dr.M.KIompé:bij onderwijs nadruk
leggen op vreedzame activiteiten
Korte metten
Mies van der Rohe in Bouwcentrum
Teach In
uit elkaar
KUNST
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 25 JUL11979 PAGI
(Van onze correspondent Michael
Dobbs)
BELGRADO Nosferatu,
Herzogs Dracula-film, is
niets meer dan het zoveelste
voorbeeld in de lange ge
schiedenis van de kapitalis-
tisch-cinematografische uit
buiting van de notoire bloed-
drinker. Tenminste, dat vindt
men in Dracula's geboorte
land Roemenië. De oude
prins, de sidder der recht
vaardigheiddiende in ere
te worden hersteld, en daar
toe werd een nieuwe film ge
maaktwaarin de „echte"
Dracula in al zijn glorie zou
kunnen schitteren. De film
werd door de Roemeense cri
tici met gejuich ontvangen
„Vlad de Spietser" heet deze jongste
naar het heet 62-ste versie van
het Dracula-verhaal. In tegenstelling
tot hun voorgangers hebben de ma
kers van deze film echter niet de le
gendarische vampier Graaf Dracula'
tot onderwerp van hun product ge
maakt Hun film gaat over Prins
Vlad Dracula, die echt bestaan heeft,
en wel in de vijftiende eeuw. Hij
was toen heerser over de Roemeense
provincies Transsylvania en Walachi-
je.
Een beetje aan de late kant heeft
Scinteia, de Roemeense partijkrant,
geprobeerd de zaken recht te zetten.,
„Vreemdelingen", schreef de krant
minachtend, „spreken over een wre
de en zondige Dracula, en schilderen
Vlad de Spietser in verhalen en grie
zelfilms af als een bloeddrinkend
monster. Dat staat in geen enkel ver
band met de echte Vlad, die een van
de grootste strijders voor de Roe
meense onafhankelijkheid was".
De Roemeense film begint met Vlads
troonsbestijging in Walachije in 1456.
Volgens de Roemeense filmcritici
schetst het verder „een portret van
een vastbesloten en wilskrachtige lei
der, in wie een buitengewoon gevoel
voor diplomatie samenging met een
een geniaal talent voor oorlogvoe
ring".
In het verleden waren geschiedschrij
vers wat minder te spreken over
Vlad. Zijn bijnaam Dracula betekent
„zoon van de duivel" of ,^oon van
de draak". Hij had dan ook wel de
neiging zich te buiten te gaan aan al
lerlei wreedheden. Zo liet hij eens
20.000 edelen plus hun bedienden op
palen spietsen en alle kreupelen en
zwervers in zijn rijk doden. Ook zou
hij de gewoonte gehad hebben Turk
se afgezanten terug naar de Sultan
te sturen met achterlating van
h un neus en oren.
De Ierse schrijver Bram Stoker is
echter verantwoordelijk voor de
transformatie van de historische
Graaf Vlad tot de mythische Graai
Dracula. Stokers roman „Dracula"
werd in 1896 uitgegeven. Het zou een
onuitputtelijke bron van inspiratie
worden voor een onstuitbare stroom
films, toneelstukken, tv-series, poc-
ketbooks en zelfs strips.
Dat alles is verboden in Roemenië,
waar men Dracula volkomen serieus
neemt. Volgens de Roemeense film
critici is Vlad de Spietser „een poli
tieke film". De boodschap is zo te
zien dat een sterk en meedogenloos
regime in eigen land een absolute
voorwaarde is voor het bereiken van
nationale onafhankelijkheid.
Wanneer Roemeense historici van
daag de dag over Vlad schrijven, be
nadrukken zij het feit dat de graaf
feloofde dat ,het land alleen tot op-
loei kan komen onder een autoritai
re heerschappij". Iemand anders die
achter die uitspraak staat is de Roe
meense president Ceausescu, die be
kend staat om zijn repressieve bin
nenlandse politiek.
De zestigjarige Ceausescu wordt
door enthousiaste commentatoren
wel vergeleken met de vijftiende-
eeuwse graaf. In Vlads onafhanke
lijkheidsstrijd tegen de Turken zien
de Roemenen een parallel met Ceau
sescu 's pogingen voor Roemenië een
grotere zelfbeschikking binnen het
Sovjetblok te bewerkstelligen.
Bij de herdenking van zijn vijfhon
derdste sterfdag werd Vlad geprezen
om „de moderne manier waarop hij
zich als staatshoofd gedroeg".
Terwijl zij enerzijds het vervormde
beeld, dat het Westen van Dracula
heeft, verwerpen, zijn de Roemeense
autoriteiten anderzijds zich ook be
wust van de commerciële waarde
van de Dracula-legende. Ieder jaar
worden er voor de buitenlandse toe
risten speciale Dracula-reizen georga
niseerd. En op verschillende plaatsen
kan men „het enige echte Dracula-
kasteelbezoeken.
(Copyright The Guardian)
Dracula een notoire bloeddrinker? „Kapitalistisch-cinematografische uitbuiting" zeggen de Roemenen.
De schrijver met zijn ballerina
De ex-danser Conrad van de Weetering is
zonder twijfel een erudiet man, hetgeen niet
van alle voormalige podiummensen kan wor
den gezegd. Hij was -ondanks zijn boek „Mor
gen dans ik beter"- een matig solist, maar als
-zoals bij het vroegere Nederlandse Ballet on
der Sonja Gaskell- alle solisten op één na
weglopen, dan valt die overgeblevene vanzelf
omhoog. Van de Weetering heeft nu weer een
boek geschreven „Over ballet - brieven aan
een jonge ballerina".
Rudi van Dantzig, die in zijn voorwoord met
lof gewaagt van Van de Weeterings „broodno
dige boek over Sonja Gaskell", is blijkbaar
vergeten, dat hij vroeger over deze balletleid
ster luidkeels zijn nood klaagde. „Ze wierp
ons weg als afgebrande lucifers", zei hij ons
eens. Maar nu is alles koek en ei geworden.
Van Dantzig wordt, evenals Toer van Schayk
en Hans van Manen, in dit toch wel voor ve
len informatieve brievenboek wereldberoemd
genoemd, maar dat geldt ons bedunkens uit
sluitend voor de laatstgenoemde. Men zal be
grijpen, dat dit boek over ballet met voorzich-
.tigheid en liefst met voorkennis moet worden
gelezen. Doet men dit en distancieert men
zich van de nog steeds in stand gehouden
Gaskell-legencfe, dan staan er hele acceptabele
zaken in. Over jazzdans bijvoorbeeld en over
meerdere internationale danszaken. De
schoonheid van het klassieke ballet is wel wat
in een hoek gedrukt en het mag zonderling
worden genoemd, dat een pionier als ballet-
meester Peter Leonef, aan wie praktisch alle
Nederlandse dansers van het eerst uur hun
carrière te danken hebben, niet wordt ver
meld. Van de Weetering's uitspraak, dat hier
te lande een klein balletpubliek telkens wat
anders en wat nieuws wil, onderschrijven wij
niet. Men wil wèl kwaliteit!
In een volgende druk zou het te grote aandeel
van de labanotation wat verminderd kunnen
worden en foutjes als „impressario", „Aus-
drucktanz" en „een meisje, die" dienen te
worden gecorrigeerd. De man van Anna Pa
vlova heette niet Sandré maar Dandré en ze
ker is, dat Van de Weeterings Louise - zo heet
zijn jonge ballerina - te laat met klassiek bal
let is begonnen om nog ooit een internationale
loopbaan te kunnen opbouwen. Maar zij heeft
nu haar boek, evenals oudtijds Rilke's jonge
dichter het zijne, en misschien klimt zij later
ook wel eens in de pen.
FRANK DELBOY
Conrad van de Weetering: Over ballet - brie
ven aan een jonge ballerina. Uitgave Bruna.
Prijs f 16.90.
ROTTERDAM Onder de titel 'Mies van der
Rohe Europese periode'zal het Bouwcentrum Rot
terdam van 8 augustus tot en met 8 september een
overzicht van het vroege werk van van Ludwig
Mies van der Rohe tentoonstellen. De (reizende)
tentoonstelling is afkomstig uit Engeland, waar hij
door de Building Centre Trust samen met het Goe
the Institut werd samengesteld.
De tentoonstelling bestaat uit twee delen. Een deel-
is gewijd aan Mies' Bauhaus-periode en aan projec
ten van Bauhausstudenten, maar het belangrijkste
deel wordt gevormd door een aantal van de vroe
gere werken van Mies van der Rohe. De expositie
geeft daarmee een goed beeld van de periode voor
dat Van der Rohe naar Amerika vertrok. Zo is er
een uitgebreid fotografisch overzicht van gebou
wen: van het Haus Riehl (1907) en Villa Urbig
(1915) in Potsdam, via het Haus Wemer (1913) en
Villa Eichstadt (1922) in Berlijn tot de zijdefabriek
(1932)inKrefeld.
De nog bestaande gebouwen zijn gefotografeei
hun huidige omgeving. Deze foto's zijn aange j
met een collectie reproducties van originele si»
sen en tekeningen (waaronder de werktekenii
van het Barcelona-paviljoen).
Het Bouwcentrum heeft in samenwerking
Knoll International, de licentiehouder van de
nieuw in productie genomen meubelen van Van
Rohe, de expositie aangevuld met meubelen.
De Nederlandse groep Teach
In bestaat niet meer. Giste
ren werd besloten dat het
geen zin meer heeft om door
te gaan. Reden hiervoor zijn
de stembanden van zangeres
Marianne Wolsink en gita
rist Gerrit Trip.
Marianne die in mei al in het
ziekenhuis heeft gelegen, moet
in augustus terugkomen voor
een tweede onderzoek. Hier
door zou de groep zeker tot ja
nuari uit de roulatie zijn. Ruud
Nijhuis en Koos Versteeg, de
oprichters van Teach In, zagen
het niet zitten om voor de
twee uitvallers tijdelijke of
permantente vervanging te
zoeken. Het zou o.m. te lang
duren voordat deze ingewerkt
zijn. Te wachten tot de twee
leden weer beschikbaar zou
den zijn, zou te veel tijd kos
ten. Daarom was het beter om
uit elkaar te gaan. De geplan
de tournees naar Zuid-Afrika
of Turkije en de elpee waar
aan in september/oktober
moest worden begonnen, zijn
van de baan.
Teach In's afscheid was echter
niet geruisloos. Hun laatste
single „Green Peace" leverde
meer dan 100.000 gulden op
voor deze gelijknamige organi
satie.
Achteruitrijden ordelijk verlopen
(Van onze radio-en tv-redactie)
Zandvoord Het TROS spektakel „Achteruitrijden" is gisteren
in Zandvoort niet zo uit de hand gelopen als vorig jaar. Dit is
voor een groot deel te danken aan de veiligheidsmaatregelen,
die de omroep in samenwerking met de wedstrijdleiding van het
circuit van Zandvoort had getroffen. Het was bijvoorbeeld deze
keer voor het publiek niet mogelijk om vlak bij de baan te ko
men. Het 30.000 man tellende publiek, dat eerst voor lange files
richting Zandvoort had gezorgd, hield zich rustig en genoot volop
van de achteruitrijders en van de zon, die de hele dag scheen.
Hoe meer auto's er over de kop gingen of tegen elkaar botsten,
hoe enthousiaster het publiek werd.
Er gebeurde meer „ongelukken" dan vorig jaar, maar omdat er
door de wedstrijdleiding hoge eisen werden gesteld aan auto's
en deelnemers, kwamen de „verongelukte" rijders meestal vrij
met een schrammetje of een bult.
De gemiddelde snelheid van de winnaar was 66 km per uur, ter
wijl deze op het rechte eind over de 100 km reed. De uitzending
is 25 augustus.
Zanger Mathiij
Ahlersmeier
overleden
MDNCHEN In Gaimi I
Partenkirchen in Beierei
de zanger Mathieu Ahl
meier op 83-
jarige leeftijd overleden I
de jaren dertig behoorde
tot een van de bekendste
erazangers van het Duii
lige repertoire.
Ahlersmeier, die de er^j
Kammersanger voerde, j
van 1931 tot 1934 verboi
aan de Staatsopera van I
burg. Daarna ging hij
Dresden, zong veel onder
Böhm, zong gastrollen in
lijn en Milnchen en was iiJ
eerste opvoering van
'Schweigsame Frau', op lib'
to van Stefan Zweig, van i
chard Strauss.
SON (ANP) De politie
het Brabantse Son vermo
dat natuurliefhebbers verik
woordelijk zijn voor de d
van vijf reebokken.
De dieren zijn de afgelo
weken verdronken in het
helminakanaal. De
denkt dat ze zijn opgeja
door natuurliefhebbers, die
bokjes van dichtbij wilden
kijken. Volgens de politie
de kans klein dat zij zijn
geschrikt door jagers. In
gebied wordt intensief
trouilleerd en er worden m
schoten gehoord.
De conferentie van de Wereldraad van
Kerken die te Cambridge in de Ameri
kaanse staat Massachusetts wordt gehou
den, heeft er op aangedrongen de bouw
van nieuwe kerncentrales vijf jaar lang
uit te stellen om een grondig internatio
naal en openbaar debat over de „gevaren,
kosten en voordelen" van kernenergie mo
gelijk te maken.
De desbetreffende resolutie werd met 129 te
gen 45 stemmen en 21 onthoudingen aange-,
nomen. De resolutie was ingediend door de
Schotse kernfysicus John Francis, nadat de
afgevaardigden een andere, in veel krachti
ger bewoordingen gestelde tekst hadden ver
worpen. In deze ontwerp-resolutie werd ge-*
pleit voor de opschorting voor onbepaalde tijd
van de bouw van nieuwe kerncentrales.
Elf afgevaardigden kantten zich in een min
derheidsrapport tegen elk moratorium. Zij
stelden dat de opwekking van elektriciteit
door kernenergie thans de veiligste weg is.
Dr. A. van den Heuvel, secretaris-generaal
van de Nederlandse hervormde kerk, liet we
ten dat deze afwijkende opvatting in het slot
verslag van de conferentie zal worden opge
nomen. In dit verslag wordt gepleit voor een
ombuiging naar de ontwikkeling van een
minder kapitaalverslindende technologie.
Met algemene stemmen nam de conferentie
een resolutie aan waarin er bij alle landen op
wordt aangedrongen met kracht te streven
naar kernontwapening. Aan de conferentie
van de wereldraad van kerken over „geloof,
wetenschap en de toekomst" nemen 450 theo
logen en andere wetenschappers van diverse
disciplines deel. Maandag hebben zij een ver
klaring aangenomen over „de biologische
manipulaties met het leven" waarin onzeker
heid en voorzichtigheid om de voorrang strij
den.
De voorzichtigheid is een gevolg van het feit
dat de wetenschap de religieuze autoriteiten
voor vragen stelt en dat deze de antwoorden
daarop nog niet kennen. In plaats van (moge
lijk foute) antwoorden te formuleren, hebben
de deelnemers aan de conferentie er bij de
wereldraad op aangedrongen studiegroepen
op te richten en informatiebijeenkomsten te
organiseren.
Nieuwe garanties
voor vrijheid van
geloof in China
Volgens de Zwitserse infor
matiedienst „Geloof in de
tweede wereld", hébben het
nationale volkscongres en de
adviserende conferentie van
het Chinese volk garanties ge
geven voor de vrijheid om het
eigen geloof te belijden. Het
volkscongres eindigde op 1
juli. In de adviserende confe
rentie zaten vertegenwoordi
gers van het boeddhisme, de
islam, het katholicisme en het
protestantisme.
Krachtens een onlangs aange-.
nomen artikel in het Chinese
wetboek van strafrecht wor
den ambtenaren bestraft die
mensen hinderen in het „legi
tiem belijden van hun geloof".
De directeur van het nieuwe
bureau voor religieuze aange
legenheden heeft de zgn.
„bende van vier", de in onge
nade gevallen radicalen rond'
Mao's weduwe Tsjang Tsjing,
verantwoordelijk gesteld voor
de onderdrukking van gelovi
gen. Het bureau heeft van de
regering de opdracht gekregen
de geloofsgemeenschappen
weer tot „normale activitei
ten" te brengen.
Volgens „Geloof in de tweede
wereld" heeft Peking het Va-
tikaan laten weten dat het di
plomatieke betrekkingen wil
aanknopen. Een bezwaar daar
bij is voor Peking dat Nationa
listisch China bij het Vatikaan
een. diplomatieke vertegen
woordiger heeft, aldus de in
formatiedienst.
We staan niet machteloos tegenover
de ellende in de wereld. Onderwijs
kan zorgen voor een mentaliteit van
verdraagzaamheid, solidariteit en
verantwoordelijkheid voor de mis-
deelden, de onmondigen en de ar
men.
Dr. Marga Klompé, voorzitster van de
Europese commissie „Justitia et Pax",
(gerechtigheid en vrede) formuleerde
deze gedachten gisteren op het congres
van de „Union Mondiale des Enseig-
nants Catholiques" (UMEC, wereldver-
bond van katholieke onderwijsgeven
den) dat deze week in Noordwijkerhout
wordt gehouden.
Dat onderwijs moet ondermeer bestaan
uit juiste informatie over de ongelijk
heid en de onrechtvaardigheid in de
wereld. Om zich op de hoogte te stellen
zouden onderwijzers en leraren de
encyclieken en de brieven van de laat
ste pausen moeten lezen („Pacem in
terris" van Johannes XXIII, „Populo
rum Progressio" en „Octagesima adve-
niens" van Paulus VI) alsook het rap
port „Rechtvaardigheid in de wereld"
van de bisschoppensynode van 1971.
Dr. Klompé stelde, dat in de leerboe
ken niet meer uitgeweid moet worden
over oorlogen, waardoor de indruk
wordt gewekt dat conflicten tussen vol
keren opgelost kunnen worden door
geweld, maar dat nadruk gelegd moet
worden op opbouwende en vreedzame
activiteiten van mensen als Martin Lu
ther King, Gandhi en Helder Camara.
In dit verband sprak ze van het schan
daal van de bewapeningswedloop en de
verkrachting van de rechten van de
mens. Niet alleen de onderwijsgeven
den moeten hun mentaliteit verande
ren, maar -ook de gezinnen, waarin de
kinderen worden geboren en op
groeien. Vooral de eerste paar jaar zijn
voor het karakter van een kind erg be
langrijk. Dr. Klompé zou graag zien dat
ouders zich een nieuwe levensstijl ei
gen maken waarin soberheid, naasten
liefde en vredelievendheid de boven
toon voeren.
De patriarch van Venetië, kardinaal Marco Ce, is gekoE
zen tot vice-president van de Italiaanse bisschoppencon a
ferentie (CEI). Hij komt in de plaats van de aartsbis t
schop van Turijn; kardinaal Anastasio Ballestrero, dig
indertijd door de paus tot voorzitter van de CEI wenr
benoemd.
De permanente raad van de bisschoppenconferentie ii t
Zaire, die sinds februari 1973 was opgeheven, is opnieuv :r
opgericht. Mobutu Sese Seko, president van Zaire, heef i
per verordening daartoe toestemming gegeven.
De Oostenrijkse vervoersvereniging voor de missie heef il
weer haar actie gehouden bij gelegenheid van het fees
van St.-Christoffel. Daarbij wordt de automobilisten ge
vraagd voor elke veilig verreden kilometer één een
voor een auto voor de missie te geven. In de dertig jaa
van haar bestaan heeft de vereniging, de Oostenrijks -
MIVA, via dergelijke acties rond 2700 vervoermiddelei
kunnen aankopen ter waarde van 18,5 miljoen gulden
De MIVA viert haar dertigjarig bestan dit jaar op
oktober, Wereldmissiedag. Dan zal paus Johannes Paulu
II een aantal MIVA-voertuigen inzegenen.
Op zaterdag 18 augustus zal weer een bedevaart naa
Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo worden gehoudei
Behalve rozenkransgebed, kruiswegoefening, lof en pr<
cessie is er een pontificale heilige mis, die (om elf uui
zal worden gecelebreerd door de bisschop van Rottel
dam, mgr. dr. A. J. Simonis. Voor Den Haag en omge
ving vertrekt e^ om negen uur een bus vanaf het Hol
lands Spoor. De Gebedsactie Heiloo (C. H. J. Vermolen
Markengouw 219, 1024 EA Amsterdam, tel. 020-325995) or
ganiseert op zondag 7 oktober een bedevaart vo<
Kerk in Nood en op 11 november een gebedsmidda^.
voor het welslagen van de bisschoppensynode in Rome.
Meer dan tienduizend Chinezen hebben dit jaar gerea
geerd op de christelijke programma's van radio „Fai
East Broadcasting Station" in Hongkong. Volgens dt
Wereldbond van Bijbelgenootschappen in Stuttgart vra
gen de luisteraars met name om bijbels en informatie
over het christelijk geloof. Vroeger kreeg het radiostati
on nauwelijks brieven als reactie op de Chineestalige
programma's.
In december zal in Manilla op de Filippijnen het eerstev
wereldmissiecongres worden gehouden. Het voornaamste
onderwerp zal zijn de missionering in China, alsmede in
Japan en Indonesië. In deze landen leven meer dan eeiur
miljard mensen.
