dvocaten: Haars
aat motie liggen
Iraanse defensie-minister wil ontslag
Minder brandstof voor
openbaar vervoer
Kronenbourg
Fransen komen
met plastic fiets
Jong
geleerd
Hoessein
volgt
in Irak
El-Bakr op
Politici tevreden, deskundigen
sceptisch over Carters
aanpak energie-bezuiniging
KOLOS
Zelfmoord walvissen
IINNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 17 JUL11979 PAGINA 7
tERKTURKEN VERLATEN KATHEDRAAL
tO/an een onzer verslaggeefsters)
BOSCH De 135 Syrisch-orthodoxe
itenen uit Turkije, die op Goede Vrijdag
april) hun toevlucht zochten in de St. Jan
Den Bosch, zullen de kathedraal deze
eek verlaten. Het precieze tijdstip van hun
srtrek is afhankelijk van het moment waar
hun vervangende huisvesting voor bewo-
ng geschikt is gemaakt. Bisschop Bluijssen
in Den Bosch en het kerkbestuur van de St.
in zijn erin geslaagd voorlopige woonruimte
vinden: dertig mensen kunnen worden on-
rgebracht in het klooster van de Zusters
Liefde in Schijndel; veertien gezinnen
l^ijgen onderdak in een barakkenkamp in So-
iren en twintig alleenstaanden kunnen te-
:ht in een kantoorgebouw in Den Bosch.
'rwaarde voor de medewèrking van de ge-
:nten is dat het verblijf van de Turken
/ijiet langer zal duren dan zes maanden en dat
geen aanspraak zullen maken op perma-
ite huisvesting. Voor Someren en Schijndel
Idt bovendien dat er aan het verblijf van de
stenen voor de gemeenten geen financiële
.uenties mogen vastzitten. Den Bosch
entegen is bereid de mensen een sociale
:ering te geven tot zij weer een baan heb-
i. Voordat de Turken hun intrek namen in
kathedraal woonden zij in Twente.
Jlijven zoeken
toezegging van mgr. Bluijssen en de Raad
Kerken om te blijven zoeken naar een
inente oplossing van het probleem
iet of zonder bezetting van de kerk heeft
ar meegeteld bij de beslissing de kathe
te verlaten. Ook realiseerden de Turkse
itenen zich dat het blijven zitten in de St.
weinig zou bijdragen aan de toekomstige
itwikkelingen.
en ander is gisteren meegedeeld op een
irsconferen tie van het bisdom, waar ook de
itriarch van de orthodoxe christenen in Eu-
ipa, Julius Cigek aanwezig was, evenals de
•op;
leider van de St. Jan-Turken, diaken Hanna
Aydin.
De Turkse christenen zochten in de kathe
draal een wijkplaats omdat zij niet naar Tur
kije willen worden teruggestuurd. Inmiddels is
de uiteindelijke beslissing van staatssecretaris
Haars van justitie uitgesteld tot 1 september.
In de tussentijd wordt het ministerie geacht
de zaak van de Turken opnieuw te overwe
gen. Dit naar aanleiding van een motie die
door de Tweede Kamer onlangs met grote
meerderheid is aangenomen.
Canada wees af
Op het ogenblik is bisschop Bluijssen in on
derhandeling met een Europees land om de
Turken asiel te verlenen. Dit land zal binnen
enkele weken laten weten of het bereid is aan
het verzoek te voldoen, of dat het, zoals als
eerder Canada, afwijzend moet reageren. Bis
schop Bluijssen is wel genoodzaakt in het bui
tenland naar een oplossing te zoeken, omdat
de Nederlandse regering weinig geneigd lijkt
de Turken in ons land te laten blijven. Op de
vraag of op 1 september de poorten van de
St Jan weer voor de Turken zullen worden
opengezet (mocht er dan nog geen oplossing
zijn) antwoordde de bisschop dat de deuren
van de kathedraal nooit gesloten zijn.
Wel vluchtelingen
Patriarch Cigek is van mening dat de Neder
landse regering de Turken ten onrechte niet
de status van vluchteling verleent (doet de re
gering dat wel, dan kunnen zij in ons land
blijven). „Deze mensen zijn wèl vluchtelingen.
Zij worden al jarenlang vervolgd en onder
drukt door hun Mohammedaanse landgenoten.
Sinds het begin van deze eeuw zijn er twee
miljoen, christenen vermoord. De regering in
Turkije is niet in staat om aan de vervolging
een eind te maken. Omdat het leven in hun
vaderland onmogelijk is geworden, zijn zij ge
vlucht en hebben zij have en goed, hun cul
tuur en hun antieke kloosters en kerken in
Van links naar rechts: Diaken Hana Hidjin, patriarch Qipek, bisschop Bluijssen en
dhr. Coopmans, voorzitter van het kerkbestuur.
handen gegeven van de Mohammedanen. Zij
zijn gevlucht, hoewel zij net zoveel van hun
vaderland houden als de meeste andere men
sen". De patriarch vraagt de Nederlandse re
gering deze mensen serieus te nemen en hen
als vluchteling te erkennen. Volgens hem be
schikt de regering over voldoende informatie
waaruit blijkt dat zij in Turkije niet meer
kunnen leven en dat de situatie het laatste
halfjaar nog is verslechterd.
Heroverweging?
De advocaten van de groep in de kathedraal
en prof. H. A. M. Fiolet, secretaris van de
Raad van Kerken vrezen, zo zeiden zij giste
ren, dat er van heroverweging, zoals dat door
staatssecretaris Haars van justitie is toege
zegd, weinig of niets terecht zal komen. „Maar
de opstelling van het ministerie is inmiddels
wel veel duidelijker geworden, zij het in nega
tieve zin", aldus mr. W. van Bennekom, de
advocaat die ook de belangen behartigde van
de kerkmarokkanen in Amsterdam. „De Stich
ting Vluchtelingenwerk Nederland (een over
koepelende organisatie) heeft vorige week een
onderhoud gehad met een aantal hoofdambte
naren", aldus mr. Van Bennekom. „De SVN
legde een plan op tafel over de manier waar
op de heroverweging het best kon worden be
handeld en hoe de nieuwe feiten die aan het
licht zijn gekomen, bij die heroverweging kun
nen worden betrokken. Het plan is door de
ambtenaren van tafel geveegd. Het argument
is dat men niet zover hoeft te gaan dat elke
zaak opnieuw wordt overwogen en dat dat
ook niet in de motie staat. Wel hebben de
ambtenaren beloofd contact op te nemen met
de staatssecretaris (die momenteel op vakantie
is). Maar, zo is er bij gezegd, zij zouden haar
wel negatief over het plan adviseren. Dat be
tekent dat er van heroverweging en van de
toezeggingen van de staatssecretaris weinig of
niets terecht zal komen".
Acties
gaan
door
Het verlaten van de kathedraal betekent vol
gens mr. Van Bennekom niet dat men op
houdt met acties voeren. „Het eerste wat wij
gaan doen is voor alle Turken die met uitzet
ting worden bedreigd, een nieuw verzoek in
dienen om hen als asylzoekenden of vluchte
lingen in ons land toe te laten. „Op die ma
nier moet de zaak wel opnieuw worden onder
zocht. Als het ministerie van justitie het niet
uit zichzelf doet, moet het maar op deze ma
nier", aldus mr. Van Bennekom die zei dat
het opnieuw indienen .van een dergelijk ver
zoek geen ongebruikelijke zaak is.
(Van onze correspondent Jan
Drummen)
PARIJS In Frankrijk zal
in september de eerste van
plastic gemaakte fiets op de
markt komen. De fabrikant,
de Ancor, verklaart dat het
nieuwe rijwiel, Speelo ge
naamd, lichter, robuuster en
goedkoper is dan een klassie
ke fiets. De uitvinder, Boissel
geheten, heeft naar zijn zeg
gen moeten vechten tegen al
lerlei vooroordelen zoals
„plastic is niet stevig, en het
zal met de oliecrisis steeds
duurder worden".
Boissel en zijn medewerkers
hebben allerlei vervoersmid
delen van plastic bestudeerd,
van rolschaatsen tot automo
bielen, maar zijn tenslotte tot
de conclusie gekomen dat een
plastic fiets hét meest logi
sche vehikel is dat met be
hulp van een nieuwe techno
logie, namelijk polyamide met
vezelversterking, vervaardigd
kan worden. Alle Franse fa
brikanten haalden hun schou
ders op toen Boissel zijn plan
voorlegde; ze namen contact
op met de Britse Chemical
Industries, de bekende ICI;
dit concern was bereid tests
te ondernemen, maar de com-
puterresultaten waren teleur
stellend en gaven aan dat het
mogelijk was het kader ge
heel en al van plastic zonder
versterking te vervaardigen.
Daarom ondernamen Boissel
en zijn medewerkers zelf het
fabriceren van een geheel
plastic kader en de ICI er
kende dat de computer ge
faald had. De nieuwe fiets
lijkt uiterlijk geheel en al op
een klassieke: frame, vork en
stuur zijn van polyamide. De
fiets weegt minder dan tien
kilo, dat is twintig procent
minder dan een stalen. Vol
gens de uitvinder is de Speelo
onbreekbaar en gemakkelijk
te demonteren. De wielen zijn
van normale radius en uiter
aard treden er bij dit soort
rijwiel geen roestproblemen
op. De Speelo zal op de
markt gebracht worden voor
een bedrag van minder dan
500 gulden, terwijl het percen
tage plastic elementen in het
begin veertig zal bedragen
maar geleidelijk aan uitge
breid zal worden. De prijs zal
daarmee ook dalen en uitein
delijk ongeveer 300 gulden
bedragen. Het eerste model,
een sportrijwiel, zal gefabri
ceerd worden door France-
Loire, de vierde Franse fiet-
senfabrikant, en er zal vooral
op de export gemunt worden.
Strijdmacht waarschijnlijk
slachtoffer spionage
DEN HAAG (ANP) Een vorige maand in Mönchen-
Gladbach op verdenking van spionage gearresteerde
Westduitse militair heeft naar alle waarschijnlijkheid
toegang gehad tot geheime gegevens van de Nederlandse
strijdmachten.
Dit heeft minister Scholten van defensie geantwoord op
schriftelijke vragen van PPR-Tweede Kamerlid Waltmaris.
De Westduitser was hoofd operatiën van het territoriaal
commando Noord van de Westduitse Bundeswehr. De ge
gevens die hij heeft kunnen inzien hebben betrekking op
communicatie, mobilisatie en paraatheid van het Neder
landse eerste legerkorps. Gezien zijn functie had hij toe
gang tot het hoofdkwartier van de noordelijke legergroep
van de Navo.
Gebrouwen volgens
300 jaren bestaande
j wabteitsnormen.
Stevig bier met een
ruide, volle smaak.
Grootste biermerk vai
■ranlrnjk.
De elfjarige Bertina Wijngaarden
werd gisteren op de in Rome te
houden Internationale Conferen
tie voor agrarische hervorming
en plattelandsontwikkeling als
407de journalist hartelijk verwel
komd door de secretaris-gene
raal van de conferentie de Chi
leen dr. H. Santa Cruz (rechts).
Bertina vertegenwoordigt het
kindertijdschrift Samsam dat
-zich bezig houdt met zaken van
internationale ontwikkeling. Zij
weet waarover zij moet schrij
ven. want zij behoort tot een
oer-Nederlands landbouwersge
zin. De tolk links zorgt ervoor
dat gastheer en gaste elkaar
goed kunnen verstaan
Links: El-Bakr. rechts: Hoessein.
BAGDAD Het Iraakse
staatshoofd, generaal Achmed
Hassan El-Bakr (65), die al
enkele jaren ziek is, heeft om
gezondheidsredenen besloten
zijn functies neer te leggen.
Hij wordt als president van
de republiek, secretaris-gene
raal van de Baas-partij en
voorzitter van de raad voor
de leiding van de Iraakse re
volutie opgevolgd door Sad
dam Hoessein (42), vice-voor-
zitter van de raad voor de lei-
ding van de revolutie. Hoes
sein, die nu de macht volledig
in handen heeft, werd reeds
lang beschouwd als de sterke
man van Irak.
ONENIGHEID OVER BELEID MINDERHEDEN
TEHERAN (Rtr/UPI) De
Iraanse minister van defen
sie Taqi Riahi heeft gisteren
zijn ontslag aangeboden.
Zijn besluit houdt verband
met de moeilijkheden rond
de persoon van generaal
Amir Rahimi, het hoofd van
de militaire politie in Iran.
zijn ontslag aanbood, verteld vincies Khoezestan en Koer-
dat hij gevraagd had het be- distan zullen niet ontstaan
vel te krijgen over het gehele als degenen die verantwoor-
westelijk front van Iran, delijkheid dragen, naar mij
waar zich steeds maar gewei- luisteren, zo beklaagde de ge-
dadigheden blijven voordoen neraal zich. Echter, degenen
rond de Arabische minder- die controle uitoefenen, ver-
Generaal Rahimi had voordat heiden de Koerden. trouwen het leger niet en be-
zijn minister van defensie „De moeilijkheden in de pro- lemmeren het zijn rol te spe-
Minister Riahi zegde gene
raal Rahimi vorige week
ontslag aan, doch deze werd
later weer in zijn functie be
vestigd door de ayatollah
Khomeini.
len", aldus generaal Rahimi.
Hij gaf te verstaan dat hij
duidelijk op de regering doel
de.
De regering van premier
Mehdi Barzagan heeft tot nu
toe geweigerd het ontslag
van minister van defensie
Taqui Rihahi te aanvaarden.
KANSAS CITY Dé Europese Gemeenschap
en Japan hebben gisteren de Amerikaanse
president Carter geprezen om zijn nieuwe
energiebeleid. EEG-energiecommissaris Guido
Brenner zei dat hij zonder enige reserve Car
ters voorstellen verwelkomt om de Ameri
kaanse afhankelijkheid van buitenlandser olie
te verminderen. De maatregelen van Carter
laan verder dan de beslissingen die in Tokio
zijn genomen om bet energietekort te beteu
gelen. aldus Brenner. Hij voegde er aan toe
er vertrouwen in te hebben dat de VS hun
•Ueimport in 1990 zullen hebben gehalveerd.
Ook de Japanse regering stak de loftrompet
voor carters nieuwe energiebeleid.
De secretaris-generaal van de organisatie van
olie exporterende Landen (OPEC), René Ortiz
zei dat zijn organisatie positief staat tegenover
Carters plannen.
De Amerikaanse consumentenadvocaat Ralph
Nader daarentegen had scherpe kritiek op
Carter. „Hij herhaalde doelen die hij al jaren
«telt". Nader zei ook dat Carters rede volledig
voorbij ging aan het probleem van de te grote
macht van de oliemaatschappijen. Economen
en functionarissen van de olie-industrie toon
den zich verrast maar betwijfelden ten sterk
ste of de doelen zouden kunnen worden be
reikt. De wisselmarkten in West-Europa en in
de olielanden reageerden lauw op de toepraak
van Carter.
President Carter preciseerde gisteren in een
toepraak in Kansas City de hoeveelheid in te
voeren olie in de VS voor dit jaar. Deze is
vastgesteld op 8,2 miljoen vaten per dag, het
geen aanzienlijk lager is is dan in Tokio is
toegezegd.
Carter ging ook in op de kosten van het ener
gieprogramma dat hij de komende tijd ten
uitvoer wil leggen. Er is een bedrag mee ge
moeid van ruim 142 miljard dollar, dat geheel
zal worden gefinancierd uit bijzondere belas
tingen op de overwinst van de oliemaatschap
pijen. Het bedrag is onder meer bedoeld voor
de ontwikkeling van alternatieve energiebron
nen.
Het quotum voor dit jaar betekent dat de VS
behoorlijk wat olie kunnen invoeren. De afge
lopen weken bedroeg de gemiddelde invoer
van ruwe olie per dag bijna 5,4 miljoen vaten,
1,8 miljoen vaten minder dan de voor dit jaar
vastgestelde hoeveelheid.
van minstens 12 uur: 80 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent
Op 192 wielen werd gisteren een supertransformator naar de elek
triciteitscentrale in Geertruidenberg gesleept Het gevaarte van 17
meter lang en 11 meter hoog kost acht miljoen gulden én kan de
elektriciteit verwerken voor een stad als Amsterdam. De transforma
tor weegt 540 ton en het is de grootste die ooit in ons land werd
getransporteerd.
Bij het dorpje Point au Gaul weer naar dieper water te
in het Canadese New Found- lokken mochten niet baten,
i^c z'c^ me€r dan Alle walvissen leken vastbe-
175 walvissen op de rotsachti- sloten mee te doen aan wat
ge kust te pletter gezwom- leek op een collectieve zelf-
.jnen. Pogingen om de dieren moord.
Het weer in ons land blijft in
het teken staan van de fron
ten die van de oceaan afkom
stig zijn. Vanmorgen brach
een dergelijk front wat regen.
De neerslaghoeveelheden ble
ven tot enkele millimeters be
perkt. Een volgend oceaan
front bereikte op dat momen
de westkust van Ierland. Ver
wacht wordt dat dit fronl
morgen het weer in ons land
bepaalt. Er moet dan ook op
veel bewolking worden gere
kend met af en toe regen. In
deze situatie blijven de mid-
dagtemperaturen waarschijn
lijk iets onder de 20 graden
steken.
Vooruitzichten voor donder
dag: Veel bewolking, af en
toe regen. Middagtemperatu-
ren omstreeks 19 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor donderdag: Aantal uren
zon: 0 tot 8
Min. temp.: omstreeks 13 gr
Max. temp.: omstreeks 19 gr
Kans op een droge periode
Innsbruck
Kopenhagen
geh.bew
zw.bew.
Benelux, Noord-Frankrijk.
Zuid-Engeland: Wolkenvelden
mogelijk wat regen maar ook
enkele zonnige perioden. Mid-
dagtemperaturen 18-24 gra
den.
Ierland, Schotland en Noord-
Engeland: Zwaar bewolkt met
af en toe regen. Middagtem-
peraturen 15-19 graden.
Zuid-Scandlnavië: Vee! bewol
king, enkele buien. Middag-
temperaturen 15-19 graden.
Noord-Scandinavië: Vrij zon
nig. Middagtemperaturen 20-
27 graden.
Noord-Duitsland, Oostenrijk,
Zwitserland: Wolkenvelden
maar ook perioden met zon.
Middagtemperaturen 27-30
graden.
Zuid-Frankrijk, Italië: Warm
zomerweer. Middagtemperatu
ren 26-32 gr.
Iberisch Schiereiland: Warm
tot zeer warm en een enkele
onweersbui. Middagtemperatu
ren 26-40 graden.
Balkanlanden: Vrij zonnig
met enkele onweersbuien.
Middagtemperaturen 25-32
graden.
DEN HAAG (ANP) De openbaar vervoers
bedrijven in de grote steden in ons land zijn
van overheidswege gewaarschuwd voor een
vermindering van de brandstofleveranties
met vijf tot tien procent.
In schriftelijke vragen aan minister Tuynman
van verkeer en waterstaat hebben de PvdA-
Kamerleden Van der Hek en Van Thijn hiero
ver hun verwondering getoond. De beide soci
alisten voorzien problemen met bet vervoer,
zeker als door energie-beperkende maatrege
len meer mensen vanhet openbaar vervoer
gebruik gaan maken. Van Thijn en Van der
Lek vinden de waarschuwing temeer vreemd
omdat de regering de spoorwegen verzocht
heeft met een vergroot reizigersaanbod reke
ning te houden. Voorts willen zij opheldering
over de verklaring van premier Van Agt
waarin deze stelde dat toch weer is afgezien
van verplichte besparende maatregelen voor
het autoverkeer>
