Regeringscoalitie steeds zwaarder onder druk CDAWe blijven loyaal jegens VVD Politiek Partij Parlement Anti-kanker preparaat Laetrile levensgevaarlijk £eidóc@omcmt Geheimzinnigdoenerij Kruisinga Vluchtelingenhulp weer ÜNNENLAND/BUITENLAND LEIDSE COURANT I ZATERDAG 7 JUL11979 PAGINA 9 (Van onze parlementaire redactie) )EN HAAG De toch al gespannen rela te tussen de beide regeringspartijen CDA VVD is gisteren opnieuw verslechterd Is gevolg van het boven water komen van en verslag van de besprekingen die de lei- ing van het CDA eind april in het Bra- antse Veldhoven wijdde aan een „notitie" ver de toekomstige politieke koers van eze partij. Uit dit verslag blijkt ander- ïaal dat op zijn minst een deel van de ;DA-top met de gedachte speelt in de vol- ende regeerperiode met de PvdA in zee te )p zichzelf is dit gegeven niet zó opzienba- en De voorkeur van een deel van het !DA voor de de PvdA was al een hele tijd Dnneklaar. De motieven spreken voor zich- elf: samen met de PvdA kan op een flinke ïeerderheid in het parlement gerekend wor- en en een PvdA-C DA-kabinet zal meer teun in de samenleving verwerven dan een cabinet dat samengesteld is uit leden van .DA en WD. Daar komt bij dat de pro- ramma's van CDA en PvdA meer verwant- chap met elkaar hebben dan die van CDA WD. iet gisteren uitgelekte verslag is echter niet. ozeer vanwege zijn inhoud als een bom in slagen, maar vooral in verband met een tuk voorgeschiedenis. Donderdag 3 mei, an het begin van de campagne voor de Eu- opese verkiezingen van 7 juni, deelde de ot de WD behorende staatssecretaris me vrouw Nee lie Smit-Kfoes op een partij bijeenkomst in Amsterdam mee over „tast bare bewijzen" te beschikken waaruit zou blijken dat het CDA weer bij de PvdA zou gaan aankloppen als de Europese verkiezin gen geen meerderheid voor de huidige rege ringscoalitie van CDA en WD zouden ople veren. Zo suggereerde daarmee dat het CDA bij een bepaalde verkiezingsuitslag spoorslags de coöperatie met de WD zou beëindigen. Direkt daarop brak er in Den Haag grote beroering uit. CDA-voorzitter Steenkamp en CDA-fractievoorzitter Lubbers noemden de uitlatingen van mevrouw Smit-Kroes „klink- lare nonsens". WD-fractievoorzitter Riet kerk distantieerde zich na koortsachtig be raad in WD-kring van de uitlatingen van de staatssecretaris. CDA-voormannen als Steenkamp en De Boer namen geen genoe gen met een eerste verontschuldigende reac tie van mevrouw Smit en eisten meer duide lijkheid van haar. Steenkamp kwam zelfs met een lange vragenlijst die opnieuw tot langdurig beraad aanleiding gaf, waarbij ook bewindslieden van CDA en WD be trokken werden. Op 8 mei verklaarde me vrouw Smit dat de door het gesignaleerde notitie kennelijk niet bij de CDA-top bekend was, waarna het incident gesloten verklaard werd. Het gisteren gepubliceerde stuk toont over duidelijk aan dat er wel degelijk sprake was van een notitie. Die is besproken op een bijeenkomst van CDA-voorlieden op een eind april in Veldhoven gehouden bijeen komst. Waarom heeft het CDA na de uitla tingen van de liberale staatssecretaris dan zoveel heisa gemaakt? Waarom, heeft de CDA-top direkt na het Amsterdamse ver haal van mevrouw Smit niet gezegd dat er inderdaad een notitie op tafel ligt die ten deert in de richting van samenwerking met de PvdA na de volgende Kamerverkiezin gen? Zeker, mevrouw Smit-Kroes maakte een vergissing door op dat moment over de Europese verkiezingen te spreken, maar dat had de CD A-leiding toch snel kunnen oph<e 1- deren? Het CDA heeft toen echter een aji- dere weg gekozen door mevrouw Smit-Kroes in de hoek te zetten. Het zou een go< jde zaak zijn als de CDA-top voor deze behan deling haar excuses aan mevrouw Sinit- Kroes zou aanbieden; die geste zou het Christen-Democratisch Appèl sieren. KRACHTTOER I 1, delver- befmald Al deze zaken hebben, zoals gezegd, houdingen tussen CDA en WD 1 geen goed gedaan. De onthullingen vaia gis teren komen juist op een moment waarop de bewindslieden van CDA en WD een ware krachttoer moeten verrichten: ze', zijn, zoals bekend, bezig met de opstelling van de ontwerp-rijksbegroting voor 1980, eert van de moeilijkste na-oorfogse begrotingeio. Te recht wordt van hen gevraagd tot e ezi sa menhangend beleid voor komend jaar .te ko men, maar dan moet er ook sprake zijh; van cohesie binnen kabinet en coalitie. ij CDA-voorman Van Houwelingen heeft deze week in het AR-weekblad Nederlandse Ge dachten over het in 1980 te voeren beleid een aantal opmerkingen gemaakt die in WD-kring kritisch ontvangen zijn. Van Houwelingen merkt onder meer op dat de regering van verdergaande bezuinigingen moet afzien en het nu eerder moet gaan zoeken in belastingmaatregelen, bij voorkeur in de indirecte sfeer. De WD daarentegen heeft de laatste tijd meer dan eens betoogd dat verdere bezuinigingen wél dringend noodzakelijk zijn. Het beraad in het Cats- huis kan ook de komende week nog heel wat problemen opleveren. En als het kabi net het intern eens wordt, zullen er dit najaar in de Tweede Kamer zware scher mutselingen optreden, waarbij CDA en WD best wel eens scherp tegenover elkaar zou den kunnen staan. Niet alleen de problematiek van het sociaal- en financieel-economische beleid kan tot verdere spanningen tussen CDA en WD gaan leiden, ook andere zaken kunnen een bom onder het kabinet leggen, zoals de abortuswetgeving en het kernwapenbeleid. Dat laatste komt aan de orde wanneer het NAVO-antwoord op de SS-20 van de Sovjet- Unie besproken wordt Een en ander maakt het helemaal niet zo onwaarschijnlijk dat het kabinet-Van Agt voortijdig valt en vervroegde verkiezingen noodzakelijk zijn. EVERT MATHIES Samenwerking volgende regeerperiode open vraag CDA-voorzitter prof. dr. P .Steen kamp >*iF Mr. F.Korthals, voorzitter lande WD Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - „Voor alle duidelijk heid zij nog eens onderstreept dat het CDA zich vanzelfsprekend loyaal opstelt jegens de huidige coalitie waaraan het CDA een wezenlijke bijdrage levert De na eerstvolgende verkiezingen te vormen coalitie is een open kwestie". Dit schrijft het CDA in een stuk ter begeleiding van de vrijdagmiddag voor publikatie vrijgegeven „smaak- nota" en het verslag van de CDA- top-vergadering daarover in Veldho ven op 27 en 28 april. „In de, smaak-nota staat geen enkele opmer king die aanleiding zou kunnen zijn voor de op 3 mei door staatssecreta ris Smit-Kroes gedane suggesties als zou het CDA een illoyale coalitie partner zijn en de huidige coalitie met de VVD zou hebben willen op breken na een voor de coalitie slechte uitslag bij de Europese ver kiezingen", aldus het CDA. Verder wordt opgemerkt dat het vrijdag morgen uitgelekte verslag-Veldhoven bestaat uit „gesprokkelde opmerkin gen ter vergadering". Deze vergade ring was niet besluitvormend. Men kan er dus beslist niet de conclusie uit trekken dat de CDA-top nu al voor samenwerking met de PvdA in de volgende regeerperiode besloten heeft De WD-Kamerfractie die (voorzover niet met vakantie) vrijdagmiddag in spoedvergadering bijeenkwam - sa men met partijvoorzitter Korthals Al- tes, Eerste-Kamerfractievoorzitter me vrouw Van Someren en staatssecre taris Smit-Kroes - gaf na haar bij eenkomst een verklaring uit waarin staat dat uit het Veldhoven-verslag wel degelijk blijkt dat met de ge dachte gespeeld is de PvdA tijdig voor de eerstkomende Tweede-Ka merverkiezingen op te roepen bereid te zijn om na die verkiezingen met het CDA samen te werken in een meerderheidscoalitie. „Hierdoor komen de mededelingen van mevrouw Smit-Kroes op 3 mei, naar het oordeel van de WD-fractie, in een ander daglicht te staan omdat zij naar strekking niet wezenlijk ver schillen van een aantal van die ge sprokkelde opmerkingen", aldus de fractie. Voor de WD-fractie is nu komen vast te staan dat het twee maal om excuses vragen door Steen kamp aan mevrouw Smit-Kroes „erg overtrokken" wecs, temeer omdat Steenkamp de b egoïste vergadering in Veldhoven zelf 1 lee ft voorgezeten. De WD vraagt ikiet om excuses van Steenkamp. „Afgedwongen excuses zijn niet de mee«f ideale", zei Kor thals Altes. Waarnei nend fractievoor zitter mevrouw Kappeyne van de Coppello merkte concluderend op dat de WD deze rcaak zo snel moge lijk wil vergeten, -zeker in het licht van de enorme problematiek waar mee het kabinet worstelt Mevrouw Kappeyne merkte op dat er kans is op een boemer mg-effect als de CDA-fractie in i Ie Tweede Kamer zich inderdaad, «als in de notitie staat, onafhankeli. jker van het kabi net gaat opsteller/. „De WD-fractie zou dat van de weeromstuit ook wel eens gaan doen". Ze zei dat het haar bevreemd had dat het CDA alle en in de eigen be windslieden verti «uwen schijnt te hebben. „In een cjoalitie mag je ver wachten dat dlle bewindslieden het benodigde vertroi iwen krijgen". De WD-fractie vindt het „boeiend" dat na de in het op enbaar behandelde strategienota's van» PvdA en WD er nu ook een CDA-strategienota, zij het onbedoeld, in de openbaarheid is gekomen. Opvallend is dat volgens het begelei dend schrijven van het CDA-secreta- riaat het verslag van Veldhoven ge dateerd is 30 mei terwijl er exempla ren in omloop zijn die 1 mei zijn ge dateerd. Volgens tweede vice-voorzit- ter Janssen van Raay van het CDA is dit laatste een verschrijving. Naar zijn mening kan mevrouw Smit- Kroes op 3 mei beslist niet uit dit stuk geciteerd hebben. In de smaak-nota van het CDA wordt onder meer aangedrongen op meer contact tussen vakbeweging en bewindslieden. Verder wordt gewezen op de noodzaak dat de fractie zich nóg meer op het eigen verkiezing sprogram richt waardoor ook de identiteit van het CDA beter tot uiting komt. Ook wordt geschreven dat de houding van het CDA ten op zichte van de PvdA er te sterk een is „van mensen die zich in politiek masochisme in de goot laten trap pen". Kabinet en fractie moeten vol gens het stuk harder terugslaan, zon der op de man te spelen. innenkort rerleg over ïrkeersleiding i de lucht IN HAAG (ANP) De reniging van Nederlandse rkeersvliegers (VNV) en de fesluchtvaartdienst zullen korte termijn een gesprek )ben over de problemen t de luchtverkeersleiding iVest-Europa. hebben de VNV en me- iuw Smit-Kroes gistermid- f afgesproken tijdens een prek naar aanleiding van eilijkheden die zijn gerezen sen de VNV en de ver- rsleiders, verenigd in het htverkeersleidersgilde. vliegers hebben eind juni een brief aan de staatsse- taris verlangd dat zij de fmene luchtverkeersleiding isterdam Control op Schip- zou opheffen. De begelei- g van het doorgaande gverkeer boven Nederland volgens de vliegers moe- worden overgedragen aan Eurocontrol Centrum in k. De verkeersleiders zijn daar niet mee eens. ARTSEN WAARSCHUWEN: UTRECHT (ANP) „Iedere praktizerende arts in Nederland kan nu geacht worden op de hoogte te zijn van de manier waarop misbruik wordt ge maakt van de moeilijke situatie waarin veel kan kerpatiënten verkeren". Met dit commentaar begeleidt de hoofdredactie van het Ne derlands Tijdschrift voor de Geneeskunde een artikel in dat blad over het abrikozen pittenpreparaat laetrile, dat onder andere in Nederland il legaal op de markt is ge bracht als middel tegen kan keraandoeningen. Volgens de twee auteurs van het artikel, verbonden aan het radio-bio logisch instituut van TNO en aan het Rotterdams radio-the rapeutisch instituut, is Laetri le waardeloos en bij inname via de mond mogelijk zelfs zeer gevaarlijk. In hun artikel constateren zij dat Laetrile in de Verenigde Staten (waar het door naar schatting 70.000 mensen wordt gebruikt) een groot medisch en sociaal probleem is gewor den. Laetrile is vergif en kan zelfs dodelijk zijn, aldus het arti kel. Proeven met honden, die het middel samen met aman delen kregen toegediend, had den volgens de auteurs een dodelijke afloop tot gevolg omdat er uit het middel cya nide vrijkwam in het darmka naal. riekse deserteur vecht uitwijzing aan IDHOVEN (ANP) De 26-jarige Griek mistokus Zestanakis die in 1973 tijdens kolonelsbewind is gedeserteerd uit het ekse leger, heeft tegen de Staat der Ne- landen een kort geding aangespannen om (lorkomen dat hij wordt uitgewezen. Griek, die momenteel in het huis van be ing in Den Bosch verblijft, is dfri zijn eis bij te zetten afgelopen woensdag in hongerstaking gegaan. Bij terugkeer in Grie kenland wacht hem een gevangenisstraf van veertien jaar. Dit is gisteren meegedeeld door de Vereniging voor Vluchtelingen. Zestanakis heeft politiek asiel aangevraagd maar dat is inmiddels afgewezen. Hoewel hij hoger beroep heeft aangetekend is daaraan geen schorsende werking verbonden- Hulp voor Nederlandse gevangene in Zambia DEN HAAG (ANP) De tij delijk zaakgelastigde van Ne derland in Zambia, de heer Iterson, heeft donderdagmid dag contact gehad met de in dat land gevangen zittende Nederlandse piloot Jan Bak ker. Deze in Zuid-Afrika wonende piloot van Air Botswana werd gearresteerd toen hij een vl iegtuig kwam ophalen vraar vin de Engelse piloot wegens sp conage was aangehouden. Vt hlgens het ministerie van buitenlandse zaken in Den H aag wordt Bakker door de ai rtoriteiten in Lusaka even- et rns van spionage verdacht D e Nederlandse vertegen- w oordiger in Zambia heeft ki innen vaststellen dat Bak ker in goede gezondheid ver keert. Hij vroeg of de Neder landse ambassade in Lusaka hem een advocaat kon bezor gen. Het ministerie van bui tenlandse zaken deelde mee dat hieraan wordt gewerkt Men kan niet zeggen hoe lang de hechtenis van Bakker gaat duren. Het zal nog tot half augustus duren voordat we we ten of ex-minister Kruisinga in de Tweede Kamer te rugkeert. Het behaagt de politicus niet om al eerder mee te delen waar zijn partijgenoten van het CDA re kening mee kunnen houden. De heer Kruisinga bewijst met zijn geheimzinnigdoe nerij over zijn eventuele terugkeer niet alleen zijn par tijgenoten een slechte dienst, maar ook de politiek in het algemeen. Door het gedoe rond de terugkeer van de voormalige CHU-leider krijgt het aanzien van de po litiek opnieuw een knauw. Het is en blijft een open vraag wat Kruisinga bezielt Daarover kan slechts worden gespeculeerd. Het meest waarschijnlijke is, dat hij na zijn onverwachte aftreden als minister van defensie toch wat teleurgesteld is ge raakt over het feit dat hij voor de politiek meteen hele maal had afgedaan. Maar iemand met enig politiek in zicht, en een man met een politieke staat van dienst als Kruisinga moet dat toch hebben, had kunnen zien dat hij nog maar zeer weinig echte politieke vrienden had overgehouden na de wijze waarop hij in de kabinetsfor matie had geopereerd en waarop zijn breuk met het kabinet tot stand was gekomen. Kruisinga werd vlak na zijn aftreden als minister op handen gedragen door atoom-pacifistische groepen, vanwege zijn van het kabinetsstandpunt afwijkende stellingname over de neutronenbom. Mensen die toen nog niet twijfelden aan de politieke integriteit van de ex-minister, moeten dat nu ongetwijfeld zijn gaan doen. Want voor een integer politicus dient het zonneklaar te zijn dat, nadat men op een zo opvallende en omstreden wijze het politieke slagveld heeft moeten verlaten, men slechts op reële wijze kan terugkeren op basis van een nieuw kiezersmandaat. Kruisinga zou er dus goed aan doen de normale wegen te bewandelen om via zijn par tij opnieuw op de kieslijst te komen, opdat de kiezers bij de eerstvolgende Kamerverkiezingen hun oordeel kunnen geven over zijn wens om in de politieke arena terug te keren. Van de grote internationale problemen die deze zo mer aan de orde zijn, is het vraagstuk van de Zuid- oostaziatische vluchtelingen het meest acute. Terecht heeft VN-secretaris-generaal Waldheim daarom op korte termijn (over twee weken) een conferentie bijeengeroe pen die zich over de aanpak van het vluchtelingenpro bleem zal moeten buigen. Ook de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Van der Klaauw zal daartoe naar Genève gaan; ongetwijfeld zal hij er, mede vanwe ge zijn deskundigheid op dit terrein, een waardevolle bijdrage leveren. ONDANKS de vele activiteiten die door tal van landen ontplooid worden om dit vraagstuk aan te pakken, is er van een hecht doortimmerd beleid nog geen sprake, nationaal én internationaal. Zeker, verscheidene landen hebben zich bereid verklaard méér vluchtelingen op te nonen dan aanvankelijk in het voornemen lag, maar dat is allemaal - hoe noodzakelijk ook - een druppel op een gloeiende plaat. Ook neemt de politieke wil in het rijke Westen toe om Zuidoostaziatische landen als Ma leisië, de Filippijnen en Indonesië financieel de helpen de hand te bieden bij de opvang van vluchtelingen en- met hen mee te denken over de plaats die de duizen den vluchtelingen uit Vietnam en Cambodja daar zullen innemen. En tenslotte wordt langs allerlei diplomatieke wegen getracht de Vietnamese regering tot een ander beleid te bewegen; dat laatste lijkt, zeker op korte ter mijn, zó vruchteloos dat de Europese Gemeenschap nu het plan heeft opgevat alle direkte hulp aan Vietnam stop te zetten. Mogelijk kan Hanoi op deze harde wijze tot dat andere beleid gedwongen worden. HOE schril het Vietnamese vluchtelingenprobleem is, bleek enkele dagen geleden weer, toen in Bonn en Den Haag mededelingen gedaan werden over de ervaringen met de meer dan 300 Vietnamezen die door een olie boorplatform (in vliegende storm) werden opgenomen. Zoals gemeld moesten deze vluchtelingen terug naar Vietnam nadat een Westduits schip, dat hen had opge nomen, door Hanoi gedwongen was hen weer aan land te zetten. Terecht heben de Bondsrepubliek en Neder land daarop diplomatieke stappen ondernomen en tege lijk aangeboden deze vluchtelingen te ontvangen. Laten we, al met al, hopen dat over twee weken in Genve een. gericht beleid tot stand komt, dat een flink deel van de zeer grote nood zal kunnen lenigen. Verdeeld advies over sluiting Ver sehure-werf DELFT (ANP) De beleids commissie scheepsbouw met daarin werkgevers- en werk nemersvertegenwoordigers en regeringsafgevaardigden zal maandag een verdeeld advies uitbrengen aan minister van Aardenne omtrent de sluiting van de Amsterdamse werf Verschure, onderdeel van het IHC-concem. Dit heeft een woordvoerder van de beleidscommissie gis teravond meegedeeld. Van de kant van werkgevers en rege ringvertegenwoordigers zal men er in een brief op aan dringen dat Verschure sluit Werknemersvertegenwoordi gers in de beleidscommissie zijn het met deze oplossing van de problemen volstrekt oneens en stellen voor eerst een nader onderzoek in te steHen naar de ontwikkelin gen in de baggerbouw. Vooruitzichten voor zondag em1 maandag, opgesteld door bet. KNMI op vrijdag om 1! t.00 uur. Wolkenvelden maar over het al feemeen droog. W leinig verandering in tempe- r£ ituur. Weersvooruitzichten in cijfers geïmiddeld over Nederland. V« 3 or zondag: A antal uren zon: 2 tot 10 MÜn. temp.: omstreeks 12 gra de !H M aac. temp.: omstreeks 20 gra- dr-tn K ans op een droge periode v; cn minstens 12 uur: 90 pro- cent K. tns op een geheel droog et na nal:70 procent Weersvooruitzich ten voor de vakan ti elanden Br Ilse eilanden: Wisselvallig me t vooral in het noorden en we sten nu en dan regen. In het zuidoosten ook flinke zon nig ri perioden. Middagtempe- ratuiren van 17 gr. in het noordwesten tot 23 gr. in het zuidoosten. Scandinavië, Finland: Vooral langs de Noorse kust veel be wolking met nu en dan regen, elders in Scandinavië en in Finland ook gebieden met flinke opklaringen. Middag- temperaturen van 14 gr. langs de Atlantische kust tot 22 gr. in het zuiden en oosten. Denemarken: Perioden met bewolking en plaatselijk re gen afgewisseld door zonnige perioden. Middagtemperaturen van 17 tot 20 gr. Benelux: Nu en dan bewol king met in het noorden mo gelijk wat regen, vooral in het zuiden ook flinke zonnige perioden. Middagtemperaturen van 18 gr. in het noorden tot 24 gr. in het zuiden. Duitsland, DDR: In het noor den en noordoosten nu en dan bewolking met plaatselijk wat regen, in het zuidwesten overwegend zonnig. Middag temperaturen van 19 gr. in het noorden tot 26 gr. in het zuidwesten. Frankrijk: Aanhoudend zon nig en warm. Middagtempera turen van 24 gr. in het noor den tot 30 gr. plaatselijk in het zuiden. Spanje, Portugal: Zonnig maar in het zuiden van Span je ook wat bewolking met mogelijk een onweersbui Middagtemperaturen van rond 25 gr. bij de kusten tot 33 gr. in het binnenland. Italië, eilanden in de weste lijke Middellandse Zee: Op de meeste plaatsen zonnig. In bergstreken mogelijk ook een bui Middagtemperaturen van 25 tot 30 gr. Alpengebied: Geen regen van betekenis en vooral in het westelijke gedeelte zonnig. Middagtemperaturen van om streeks 25 gr. in het westen en zuiden tot 20 gr. in het noordoosten van de Alpen. Nul graden niveau van 2900 meter hoogte in het westen tot 2500 meter hoogte in het oosten. Balkanlanden, Griekenland: Veranderlijk, bewolking met plaatselijk regen of onweers buien, vooral in bergstreken. In Griekenland overwegend zonnig. Middagtemperaturen rond' 25 gr. langs de Adriati- sche kust en van omstreeks 22 gr. in het noorden van de balkan tot 33 gr. plaatselijk in Griekenland. Eelda Eindhoven Oen Helder Luchth R'dti Frankfort Locamo Luxemburg Zurich Casablanca tsunboof

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9