)PEC-strategie: handnaven
fan klein tekort aan olie
Stijgende waarde van
Britse pond probleem
voor premier Thatcher
Amerika wil gematigden in nieuwe regering Nicaragua
j>
VS voorbereid
j op interventie
usland welkom
p conferentie
vluchtelingen
Val van Somoza op handen
ipaanse regering
;aat in op eis van ETA
Vervolging
oud-nazi
gestaakt
FIAT 70 JAAR DIESELERVARING.
DE SNELLE, STILLE EN EKONOMISCHE DIESELS VAN FIAT.
jITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 6 JUL11979
ll:G-COMMISSARIS BRUNNER ONTHULT INHOUD GESPREK IN LONDEN
5
(Van onze parlementaire redactie)
SEL De strategie van de meeste OPEC-
„zo niet alle", is erop gericht net iets
Ier olie te produceren dan er in de wereld
agd wordt, zodat de prijzen hoog blijven
een prikkel is tot energiebesparing. Dit
Guido Brunner, EEG-commissaris voor
fie-aangelegenheden, gezegd in Brussel.
ler voerde afgelopen zaterdag in Londen,
•n met de energieministers van Frankrijk en
_nd, namens de Europese Gemeenschap een
[rek met een delegatie van de OPEC. Deze
;atie bestond uit de zogenoemde strategie-
ssie van de organisatie, die wordt voorge-
door sjeik Yamani, olieminister van Saoe-
•abië, en die verder bestaat uit experts van
Irak en Algerije. Deze commissie brengt
jnde maand rapport uit aan de OPEC over
ityraag hoe de wereldvraag naar olie in de ko-
le jaren zich verder ontwikkelt,
ipmerkingen van Brunner vormden de eerste
ijzing vanwat er in Londen in werkelijk-
was besproken. Officieel heette het dat het
technisch gesprek was geweest, waarin uit
etend informatie was uitgewisseld. Nu blijkt
Jlde EEG de bijeenkomst heeft aangegrepen
de OPEC te proberen ervan te overtuigen
een tekort aan olie de Westerse economie in
gevaar brengt.
dusver echter met weinig succes. „De meeste
IsEC-landen geloven dat zij een geringe schaar
baan olie kunnen handhaven zonder dat daar-
de groei van de wereldeconomie wordt ge-
aldus Brunner. Hij betitelt deze hou
ding als economisch koorddansen. „Als zij zich
iets verrekenen, duwen ze de wereldeconomie
van het slappe koord, waardoor er recessie
komt, het monetair systeem aan het wankelen
wordt gebracht en werkloosheid ontstaat met
zeer ernstige sociale gevolgen".
Volgens de EEG-commissaris denken de meeste
OPEC-landen echt dat zij zich de techniek mees
ter hebben gemaakt om de wereldenergiemarkt
te controleren. Dit blijkt, zo meent Brunner, ook
uit het feit dat de strategiecommissie eigen cij
fers op tafel legde wat betreft de behoefte van
de Europese Gemeenschap aah olie in 1985. Deze
berekening komt ongeveer vier miljoen vaten
(van 159 liter) lager uit dan wat de EEG zelf
had becijferd en aan de OPEC-vertegenwoordi-
gers had voorgelegd.
Afspraken
Tegenover de strategie van de OPEC had de
EEG-delegatie in Londen de hare gesteld, die
neerkomt op het maken van afspraken op lange
termijn met de olielanden. „Wij denken dat het
voor de OPEC beter zou zijn. Zij zouden de ga
rantie hebben van langdurige contracten, waarin
zelfs zou kunnen worden bepaald dat de prijzen
regelmatig geleidelijk worden verhoogd", aldus
Brunner. Volgens hem is het van vitaal belang
dat de beide partijen nader ingaan op de weder
zijdse analyses van de energiebehoefte en het
verband daarvan met de wereldeconomie.
Hoewel er in Londen geen afspraak is gemaakt
om de dialoog voort te zetten - het was het eer
ste contact in vijf jaar - meent Brunner dat
daarvoor toch mogelijkheden zijn. Eén daarvan
zou kunnen zijn het verbeteren van de communi
catie met alleen de grootste producenten in de
OPEC, waarbij hij duidelijk op Saoedi-Arabië
doelde. Het was opmerkelijk dat dit land twee
dagen na het gesprek in Londen aankondigde
zijn produktie te verhogen, naar verluidt met
één miljoen vaten per dag.
Anderzijds denkt Brunner dat er ook goede kan
sen zijn voor nadere gesprekken met de gehele
OPEC, maar dan in een andere opzet. Er zou
een gespreksgroep moeten worden geformeerd
van zeven partijen: de OPEC, West-Europa, de
Verenigde Staten, Japan en vertegenwoordigers
van de ontwikkelingslanden in Azië, Afrika en
Zuid-Amerika. De deelnemers zouden geen poli-
citi moeten zijn maar topdeskundigen op allerlei
gebied. De onderwerpen van gesprek zouden
kunnen zijn vraag en aanbod van olie, energie
besparing, vooruitgang op het gebied van alter
natieve energiebronnen en het effect van stijgen
de olieprijzen op de monetaire stabiliteit, de eco
nomische groei en de werkgelegenheid.
Op deze manier zou er volgens Brunner tege
moet gekomen kunnen worden aan de wens van
de OPEC om in een dialoog ook over. andere za
ken dan olie te praten, „zonder het gevaar dat
het gesprek verzandt in een oeverloze discussie
zoals tijdens de Noord-Zuid-dialoog".
Volgens de EEG-commissaris zou er geen nood
zaak zijn het Palestijnse probleem op de agenda
te zetten, zoals sjeik Yamani waarschijnlijk zou
willen. „Het is toch duidelijk, dat de oplossing
EEG-commissaris Guido Brunner
WASHINGTON (AFP) „De Verenigde Staten
1 zouden militair kunnen ingrijpen als hun vitale
belangen bedreigd zouden worden" in het ge
bied van de Perzische Golf en de Indische Oce
aan, zo heeft de Amerikaanse minister van de
defensie Harold Brown gisteren verklaard in
een televisie-interview.
Op dit ogenblik al zijn de Verenigde Staten in
staat op zeer korte termijn bepaalde eenheden
over te brengen die direct bij aankomst ge-
vechtsklaar zijn. Luchtmachteenheden kunnen in
twee of drie dagen ter plaatse zijn. En de infan
terie en de marine in een dag of tien, aldus
Brown.
Over de vorming van een interventiemacht van
110.000 militairen, - een plan dat in studie is -,
zei Brown dat dit in feite niet iets nieuws is. De
Verenigde Staten hebben altijd over de mogelijk
heid beschikt om snel troepen te sturen naar het
Oosten en naar Europa.
van deze kwestie een andere methode en tijdre
kening vergt dan die van de onmiddellijke pro
blemen betreffende energie en economie".
De essentiële voorwaarde voor het tot stand ko
men van een gesprek met de OPEC is, aldus
Brunner, dat de industrielanden maatregelen ne
men die de olielanden vertrouwen inboezemen:
energiebesparing, beperken van olie-importen,
controleren van de „vrije" markten en investeren
in synthetische brandstoffen en andere alterna
tieve energiedragers. „Dat zou bovendien het be
langrijke psychologische effect hebben, dat het
Westen zich vastbesloten toont om zijn eigen
vrijheid van handelen te herwinnen".
De Amerikaanse regering is tot de conclusie ge
komen, dat er geen eenvoudige of snelle manier
is om, alleen of samen met andere landen, een
einde te maken aan de macht van het OPEC-
kartel. Afgelopen zondag had president Carter
nog gezegd, dat hij het niet eens was met de be
rustende houding van de Westerse wereld. Hij
heeft zijn mening moeten herzien in een kabi
netsvergadering, die geheel gewijd was aan het
vinden van een methode om de olieprijzen snel
naar beneden te krijgen. Geen van de daar voor
gestelde manieren, zoals het oprichten van een
staatskantoor voor de aankoop van alle te im
porteren olie (tegen lagere prijzen dan de OPEC
heeft vastgesteld) bleek te voldoen.
Niettemin is er een goede kans dat de regering
een speciale commissie instelt, die voorstellen
van buitenaf gaat bekijken. Vorige maand lan
ceerde bijvoorbeeld senator Daniel Moynihan het
idee om een tarwekartel te creëren, dat de
OPEC-landen zou kunnen bedreigen met een
voedseltekort. Ambtenaren van het ministerie
van Buitenlandse Zaken hebben al eens voorge
steld de OPEC te paaien met een andere Ameri
kaanse politiek ten aanzien van het Midden-Oos
ten. Anderen stellen daar echter tegenover dat
de olieprijzen niet op politieke maar op economi
sche gronden worden verhoogd.
„Een van onze problemen is dat de OPEC-strate-
gen opgeleid zijn aan onder meer de Harvard
Business School. Daardoor zijn ze in staat schit
terende redeneringen te bedenken, waarom een
prijs van 20 dollar per vat zo goed voor ons is",
aldus een econoom van het „State Department".
gïNEVE De Sovjet-
niie is nog niet offi-
:eel uitgenodigd voor
internationale confe
ctie over Indochinese
Echtelingen, die op 20
li in Geneve begint,
)ar het land niet di-
t te maken heeft
het vraagstuk. Voi-
secretaris-generaal
Idheim van de Vere
nde Naties is het
id wel welkom, ais
een bijdrage zou
Hen leveren,
ikou heeft overigens het
luit van de EEG om voed-
•Jiulp dit jaar aan Vietna-
jfee vluchtelingen te ver-
^kken in plaats van aan
noi, bestempeld als het uit-
jkking geven aan de wens
i\ te gaan nemen aan de
ladaardige tegen Vietnam
gerichte lastercampagne rond
het zogenaamde vraagstuk
van de vluchtelingen". De
Franse communistische partij
heeft het besluit van de EEG
een „schandalige beslissing"
genoemd, omdat hierdoor de
Vietnamese bevolking wordt
bedreigd met hongersnood.
Japan zal economische hulp
aan Vietnam blijven verstre
ken. Stopzetting nu, zo meent
men, zou onder de huidige
omstandigheden weinig jeffect
hebben en voortzetting ervan
zou voor Vietnam een aan
moediging kunnen zijn het ge
sprek te openen. Ook Zweden
zal Vietnam hulp blijven ver
lenen. De Australische rege
ring heeft gisteren een speci
aal crediet van negen miljoen
gulden beschikbaar gesteld
voor de vluchtelingen. België
besloot drie miljoen gulden
uit te trekken om zeshonderd
Vietnamese vluchtelingen op
te nemen.
jelgië neemt
iaatregelen
gen Skylab
ïSEL De Belgische re-
ing heeft voorzorgsmaatre
en genomen voor het ge-
dat in de komende dagen
cstukken van het Ameri-
ise ruimtevaartlaboratori-
Skylab in België terecht-
nationaal coördinatieco-
volgt nauwkeurig de
de Skylab en de re
ling heeft alles in werk ge-
om de bevolking tijdig te
ïen waarschuwen.
Rustplaats
in zee
De vorige week
in de Taag om
gekomen Franse
geleerde Philippe
Cousteau, zoon
van de befaamde
diepzeeduiker, is
gisteren naar zijn
laatste rustplaats
gebracht. De kist
met het stoffelijk
overschot werd
ongeveer dertig
kilometer ten
westen van de
Portugese kust
vanaf een Portu
gees oorlogs
schip aan de gol
ven van de Atlan
tische Oceaan
toevertrouwd.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De forse waardevermeerdering
van het pond sterling, die zich de laatste da
gen voordoet, heeft tot gevolg dat Britse toe
risten zich nu weer wat meer weelde kunnen
veroorloven in het buitenland. Intussen
wordt voor vreemde bezoekers alles opnieuw
duurder in Groot-Brittannië.
Het Britse pond is nu al ongeveer 2,25 dollar
waard - 8 procent meer dan het Ierse pond,
dat nu alle banden verbroken heeft. Iedere
dag stroomt in Londen een grote massa bui
tenlands kapitaal binnen. Het wordt aange
trokken door de hoge Britse rentevoet en de
gunstige vooruitzichten van de oliebronnen in
de Noordzee.
De buitenlandse investeerders steken hun geld
in Britse staatsfondsen die momenteel een
rente opbrengen van 10 tot 15 procent Het
buitenland verwacht kennelijk, dat de waarde
vermeerdering van het pond zal voortduren -
zeker ten aanzien van de zwakke dollar.
De eerste serieuze waardevermeerdering van
het pond sinds 1975 veroorzaakt bij de Britten
sterk uiteenlopende reacties. Het voor de hand
liggende voordeel van de stijging is, dat alle
uit het buitenland geïmporteerde grondstoffen
en producten minder duur worden. Dit werkt
inflatie tegen.
Voor de Britse export zijn de vooruitzichten
evenwel minder rooskleurig, aangezien alles
wat Groot-Brittannië uitvoert, meer gaat kos
ten. Door vroegere Britse regeringen, en dan
vooral de socialistische, werd altijd getracht
de waarde van het pond zo laag mogelijk te
houden om zoveel mogelijk te kunnen verko
pen in het buitenland. Het motto van Labour
was: devalueren is goed voor het pond.
De huidige Conservatieve bewindslieden zijn
evenwel tot de conclusie gekomen, dat de
„goedkope" export van de laatste jaren de
economie van het land weinig geholpen heeft,
in de eerste plaats dat de productie altijd veel
te laag was en in de tweede plaats omdat de
Britten eigenlijk geen goede exporteurs zijn.
Premier Thatcher wil nu proberen het roer
om te gooien. Ze laat het pond maar stijgen,
omdat dit de inflatie bestrijdt Sommige Brit
se zakenlui en industriëlen zijn het volkomen
met haar eens. Anderen vrezen, dat de ver
wachte prijsdaling van geimporteerde produc
ten onvermijdelijk zal leiden tot een nieuwe
forse stijging van de invoer. Alles wat een la
bel „made in Britain" draagt, zal dan in eigen
land weer minder populair worden en dus
slechter verkopen.
WASHINGTON (Rtr) Washing
ton heeft vier Amerikaanse diplo
maten uitgezonden die in bespre
kingen met Latijnsamerikaanse
leiders een grotere rol voor gema
tigde politici in een nieuwe Nica-
raeguaanse regering moeten be
pleiten. De militaire positie van
president Somoza verslechtert, en
zijn val is met zekerheid te ver
wachten, zo menen Amerikaanse
functionarissen. De Verenigde Sta
ten hebben de hoop op een opvol
ging van Somoza langs constitutio
nele weg opgegeven, aldus deze
zegsleden. Washington probeert nu
invloed uit te oefenen op de sa
menstelling van het bewind dat de
familie-dynastie van de Somoza's
in Nicaragua zal opvolgen.
De onderminister voor interameri-
kaanse zaken, Viron Vaky, vertrok
woensdag onaangekondigd naar
Venezuela en zal ook Colombia en
mogelijk de Dominicaanse repu
bliek bezoeken. Andere Amerikaan
se afgezanten hebben contact ge
had met president Somoza, met de
voorlopige regering die door zijn
tegenstanders, de Sandinisten, is
gevormd, en met de regeringen
van Panama en Costa Rica, die het
verzet tegen Somoza steunen.
De regeringen waarmee de Vere
nigde Staten in overleg zijn getre
den hebben alle invloed op de San
dinisten, en verscheidene van hen
zijn voorstander van een grotere
rol voor gematigde figuren in de
voorlopige regering, zo zegt men in
Washington. De Verenigde Staten
vrezen een overwicht van op Cuba
georiënteerde marxisten in een
nieuw bewind in Nicaragua.
Een ander teken dat het einde
voor Somoza nu toch zou naderen
is het groeiende aantal functiona
rissen van Somoza's bewind dat
een visum voor de Verenigde Sta
ten heeft aangevraagd. De aanvra
gen zijn in behandeling.
In de Nicaraguaanse hoofdstad
Managua is bekendgemaakt dat de
Nationale Garde een tegenoffensief
is begonnen tegen de stad Masaya,
die sinds enkele dagen in handen
van de Sandinisten is. Blijkbaar
duurt de strijd in de zuidelijke
stad Rivas nog voort, al zou de
stad goeddeels in handen van de
Een zegsman van het Rode Kruis
van Nicaragua verklaarde dat een
duizendtal mensen onder onmense
lijke omstandigheden gevangen
wordt gehouden in de gevangenis
van het hoofdbureau van politie in
Managua. Ongeveer 700 van hen
zijn politieke gevangenen. De ge
vangenen zijn halfnaakt, hebben
geen water, geen toiletten en zijn
opeengehoopt in grote zalen waar
ze op de kale grond moeten sla
pen. Hoewel er veel zieken en ge
wonden zijn is er geen medische
verzorging. Het Rode Kruis brengt
hen dagelijks een beetje voedsel.
Deze bezoeken van het Rode Kruis
weerhouden de Nationale Garde
van het doodschieten van de ge-
vangenen, zo zei een vrijwilliger
van het Rode Kruis. Maar de Nati
onale Garde houdt de gevangenen
wel steeds voor dat ze in het geval
van een Sandinistische overwinning
allen doodgeschoten zullen worden,
voordat ze uit de gevangenis be
vrijd kunnen worden.
luizenden lijken ontdekt
)AJOZ Bij herstelwerkzaamheden aan een kerk in de
ïse stad Llenera hebben arbeiders gisteren meer dan
luizend lijken gevonden achter een dubbele muur in de
i van de kerk.
de verwrongen positie van de lijken en de gelaatsuitdruk-
gen maakt men op dat het gaat om mensen die hier levend
i ingemetseld.
ügens deskundigen dateert de muur uit de zeventiende eeuw.
ïlijk gaat het om slachtoffers van de Spaanse Inquisitie.
VDRID (AFP/AP) Juan Maria Bandres, een Baskische af
vaardigde in het Spaanse parlement, heeft gisteren ver-
"ard dat de Spaanse regering maatregelen heeft genomen
gunste van de Basken die in de gevangenis in Soria zit-
zou volgens Bandres gezien kunnen worden als het eerste
voord van Madrid op de voornaamste eis van de afschei-
isbeweging ETA, die door een offensief tegen het toerisme
regering tracht te bewegen de gevangen Basken ov^r te
«gen naar gevangenissen in Baskenland.
GRAPO, de revolutionaire anti-fascistische groeperingen
de eerste oktober, heeft zich verantwoordelijk gesteld voor
bomaanslag op het pas geopende kantoor van de nationale
pk van Parijs in Madrid. Er zijn geen gewonden, de schade
•anzienlijk.
DUSSELDORP
De vervolging te
gen het voormalig
hoofd van de Ge
stapo in Praag, de
78-jarige Josef Ge-
rke, is gestaakt
wegens gebrek
aan bewijs en zijn
dossier is gesloten,
zo heeft een
woordvoerder van
het ministerie van
justie verklaard.
Hij deed dit in
antwoord op een den. Deze had eer-
protest van de der deze week la-
Tsjechoslowaakse ten weten dat
regeringscommis- Tsjecho-slowakije
sie aan West-Duitsland den Tsjecho-slowa-
voor vervolging documenten had ken tussen 1942 en
van de nazi-misda- verschaft waaruit 1945.
duidelijk blijkt dat
Gerke verantwoor
delijk is voor de
dood van duizen-
Naasting op grote schaal in Iran
TEHERAN De Iraanse regering heeft de naasting aange
kondigd van tal van takken van industrie en nijverheid zoals
de metaalindustrie, fabrieken van vliegtuigen, auto's en sche
pen, en mijnen. Het motief van de naasting is dat deze fabrie
ken onder het bewind van de sjah woekerwinsten of illegale
winsten hebben gemaakt. Banken en verzekeringsmaatschap
pijen waren al eerder tot staatsbezit verklaard.
ADVERTENTIE
Voor dieselexpert Fiat was de benzinemotor
de enige belangrijke konkurrent bij de
ontwikkeling van een hypermoderne diesel voor
personenwagens.
Het resultaat is een snelle, stille en
ekonomische dieselmotor. 2,5 liter. Standaard
5-versnellingsbak. Vermogen 53 kW (72 DIN pk).
Top 150 km/p.u.
Imp. Leonard Lang b.v.,
Daniël Goedkoopstraat 9,
1096 BD Amsterdam, Tel. (020) -92 48 88.
