I Garantie tot19921
Reünisten van BNS in Voorhout
gaan dagen van weleer herbeleven
El Cid kampt
met tekort
aan mentoren
^STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
Bijna verscholen tussen het
Ujj oprijzende groen van
struiken en geboomte staat
H een stuk opleidingsgebied in
£X het teken van het kruis in
z'n nadagen op het einde te
33 wachten. Het is't
jïï episcopaal opgezette fort,
4 sinds de restauratie van de
j bisschoppelijke hiërarchie
inde jaren vijftig der
j vorige eeuw kweekplaats
van priesterstudenten, een
klein-seminariethans nog
bekend als Bisschoppelijke
Nijverheidsschool, de BNS
in het landelijke Voorhout.
1 De dagen van het oude
'i bastion, dat nog de aanblik
biedt van een triomfantelijk
j instituut uit de tijd dat het
j Nederlandse katholieke
11 volksdeel zich bevrij d wist,
zijn geteld. Binnen de grote
;::j holle ruimte bewegen zich
j nog tientallen broeders die
it er hun werkzaamheden
i j graag opschorten om in de
ifij refter-conversatiezaal aan
j tafel te gaan na het gebed
van de overste. Buiten
klinkt het lied der arbeid
naar de 21-ste eeuw toe.
Daar wordt volop
nieuwbouw gepleegd in
baksteen. Afgeleefd staat
het oude internaat erbij.
Hier werden een paar
generaties jongemannen
terdege op hun loopbaan
voorbereid en ze teren
voort op de bejaarde roem:
in september zullen
minstens duizend van hen
een paar weekeinden bij
elkaar komen om in het
congrescentrum
Leeuwenhorst (want daar is
tenminste plaats voor zo'n
oploop) een kolossale reünie
te gaan vieren.
Broeder Pius weet er alles
van. Broeder Pius van
Bommel is al van het
verleden naar de toekomst
verhuisd. Hij woont in een
flatje van drie onder éri
kap, te bereiken via een
deur die verborgen ligt
achter een schuine kopse
muur. Waarom kops
Omdat men van de BNS
alles van kops afweet.
Daar, in de schaduw van
het hoofdgebouw in
wording - waar op den
duur de communauteit in
zal trekken - verstrekt
broeder Pius me de
gegevens omtrent het
massale herenigingsplan.
Hij wordt daarbij
geassisteerd door Arnold P.
G. M. Kraus, interne
leerling in de periode '28 -
'31 en op het moment
penningmeester van het
Reünie Comité. In feite is
de heer Kraus, zijn dagen
werkzaam slijtend in Uden,
de aanstichter van de
komende bijeenkomst. Eind
vorig jaar wilde hij voor
het één of ander de
telefoongids raadplegen
toen het geval open op de
grond viel. „Mijn oog viel
ook, maar dan op de naam
van een oude bekende. Hé,
Van Leeuwen, zo heette ook
die knaap die vijftig jaar
geleden bij mij op de BNS
in de klas zat. Ik was er
toen meteen mee bezig om
al die rakkers nog eens bij
elkaar te zien en zo ging
het balletje rollen met
medewerking van Pius hier
die er ook best voor
voelde", vertelt Arnold
Kraus, die een soort
boekhouding heeft
meegenomen waar alle
zestienhonderd tot dusver
binnengekomen
aanmeldingen met betaling
en al staan opgetekend.
B roe,der Pius is in de
groeiende zomer al snel
schor geworden van het
praten en vat een pilsje. Zo
ook oud-leerling Arnold. De
broeder, die nu met z'n 77
levensjaren al weer tien
jaar met pensioen is, heeft
de BNS vanaf het begin
meegemaakt, met
uitzondering van de 16 jaar
dat hij in Canada
werkzaam was. Tot '32 was
hij in Voorhout leraar
bouwkunde en van '45 tot
'47 directeur van de BNS.
In april van dit jaar was
Pius van Bommel 57 jaar
broeder. „In 1923 werd het
gebouw van het klein
seminarie van het bisdom
Haarlem gekocht door onze
congregatie. We hebben een
heleboel namen, geloof ik.
Zo worden we wel de
„Broeders van Amsterdam"
genoemd, maar we zijn
officieel Broeders van
O.L.Vrouw van Zeven
Smarten, ofwel de
bekende broeders met het
blauwe koord"of de
Broeders van de Heibloem.
Dat blauwe koord is al
jarenlang verdwenen; u ziet
me hier in m'n dagelijkse
kloffie, maar de roeping is
gebleven. Hier in m'n
woning heb ik een „cel",
met een bureau, een
bidstoel en de
warmwatervoorziening.
Daar kan ik rustig werken
on bidden. Nou, en dan zijn
er nog zo'n 35 broeders „op
Voorhout", vanwie er 5 op
school een functie hebben.
We houden stand, volgens
onze regel, maar we zijn
aan het vergrijzen. Dat
wel".
„Wij zijn hier begonnen met
het opnemen van kinderen
van katholieke
middenstanders. De ouders
wilden hun kinderen goed
onderwijs en een goede
opvoeding laten geven,
terwijl zij zelf de handen
thuis vrijhadden voor de
zaak. Zo startte het
internaat. Dat kon zowat
250 jongens herbergen.
Daarnaast hadden we de
interne ambachtsschool
voor het technisch
onderwijs. De
Bisschoppelijke
Nijverheidsschool was de
eerste katholieke technische
school in ons land met een
internaat. Het was een
school die in de twintiger
en dertiger jaren een
bijzonder goede naam had
op te houden. Op het
ogenblik wordt in de
nieuwe streekschool hier
achter onderwijs gegeven
aan 750 leerlingen, maar
het tijdperk van de internen
is voorbij", aldus broeder
Pius.
Toch waren me dat tijden,
vroeger en in de
herinnering van aspirant
reünisten Pius en Arnold,
die het al 25 jaar zonder
een reünie hebben moeten
doen. De broeder gaat nog
eens terug in gedachten:
„vroeger had je als leerling
drie werktijden per dag. Je
begon om 8 uur en had je
lessen tot half twaalf,
daarna van 1 uur tot kwart
voor vier („en om 4 uur de
boterham", voegt Arnold
Kraus toe), en dan weer
van kwart voor 5 tot kwart
voor 7. De timmerlieden
gingen dan meestal nog
door met bouwkundig
tekenen". „En een vakken
dat je had", begint de heer
Kraus af te tellen: je kon
van alles worden hier:
ma chinebankwerker
elektricien, meubelmaker,
bakker (voor brood en
banket, maar ze riepen
altijd: de bakkers..),
schoenmaker, kleermaker,
typograaf, schilder,
bloemist, tuinder en
metselaar. Als ik niks
vergeten ben tenminste".
„Metselen, ja", herneemt
broeder Pius; „daar was
Harry Ottenheim, die in '23
was meegekomen met de
broeders vanuit Limburg.
Die werd leraar metselen
en had het onderhoud van
het gebouw. Hij bouwde
ook z'n eigen huis hier in
Voorhout en woont er nog
steeds in. Ach, u heeft er
geen voorstelling van welke
enorme geest hier vroeger
heerste, zowel onder de
leerlingen als in het
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
mm
convent. Het is een
ongelooflijk gezellig huis
geweest". „Nou en of", valt
Arnold Kraus hem bij, „ook
onder die joviale, levendige
en spontane man als
broeder Caspar die hier 18
jaar lang overste is geweest
(Pius: „hij was later de
eerste algemeen overste van
de congregatie"), ja, hij was
de grote hotemetoot, dat
kleine mannetje".
Die goeie geest roept nu
weer nostalgie op en lust
tot reüniëren. Broeder Pius:
„we hebben ongeveer 5500
oud-internen, vanwie er
hooguit tien procent niet
meer in leven zijn. In die
twee weekeinden,
waarschijnlijk op 1 en 2
september en het weekend
daarop, rekenen we op
rond de duizend
deelnemers, de vrouwen
meegerekend". Kraus: „dat
aantal is tenminste nog te
hanteren".
Er wordt nog een kleine
expositie gehouden van
oude foto's die de
geschiedenis van de BNS
uitbeelden, met veel
lustrummaaltijden,
sprekende broeders en
glunderende bisschoppen
zoals de monseigneurs
Huibers en Jansen en
vrolijke (oud-) leerlingen
aan lange tafels of juichend
ergens anders. „Over oude
spullen gesproken", aldus
broeder Pius, „in ons huis
in Warmond, waar nog tien
broeders wonen, hebben we
in de verdrukking nog een
hele verzameling
kerkspullen, van de duurste
tot de goedkoopste
voorwerpen: ontilbare (niet
ontelbare) kazuifels, met
een geborduurd hart erop,
een aangeklede broeder, een
aangeklede priester, beelden
van gips en hout, cibories
en monstransen, vaten van
uiteenlopend karakter.
Allemaal afkomstig van de
Tiuizen van onze
congregatie. Die worden
daar in een „museumpje"
gekoesterd door een paar
confraters. Als de
nieuwbouw klaar is gaat de
verzameling over naar de
bovenste verdieping. Het
wordt dan geen vrije
tentoonstelling, maar ik
neem aan dat iemand die
belangstelling heeft daar
dan best mag komen
kijken".
Ook de reünisten kunnen
over een paar maanden nog
even komen kijken. Naar
„hun"oude gebouw, dat
tezijnertijd aan
slopershanden zal worden
prijsgegeven. „Zou je dat
nou wel zeggen vraagt
Arnold Kraus bezorgd.
„Natuurlijk", antwoordt
Pius van Bommel, „iedereen
weet toch dat die ouwe boel
weggaat". Nog een keer
langs de oude BNS, vanuit
Veriïo, Goes,
Heerhugowaard of
.Schiebroek. Pius: „we
hebben tot nog toe enorme
reacties gehad, tot
uitbundig toe". Kraus: „nee,
dat zit wel goed". Wie zich
nog niet heeft aangemeld
kan dat alsnog doen, maar
dan wel snel. De geachte
BNS-sers kunnen
desgewenst op
Leeuwenhorst slapen, want
's zaterdags beloven de
kleine uurtjes groots te
zullen worden. Zo wordt
achter het
programmaonderdeel
„slapen" al een aantal
vraagtekens gezet
Bovendien, zo laten de
organisatoren
doorschemeren, „is de
drankcontrole rond
Noordwijk erg streng". Wat
zullen die jongens onder
elkaar te keer gaan. Het is
misschien maar goed, dat
de vrouwen erbij kunnen
zijn. De aula zal bol staan
van amusement, o.a.
„levende muziek", en er
kan gedanst worden of in
een of andere bar met
animo geconverseerd, 's
Zondags (na gezamenlijk
ontbijt -even daarvóór
wordt men op de „bekende"
manier gewekt- en
eucharistieviering) kan de
BNS worden bezocht,
eventueel ook de nieuwe
KTS; broeders en docenten
zijn daar aanwezig. Het
comité is ervan overtuigd,
dat de dagen van de oude
BNS compact even zullen
terugkeren.
TIENDE INTRODUCTIE-WEEKVOOR EERSTEJAARSSTUDENTEN
niet aan dat verblijf verbon
den.
De El Cid-gangers krijgen
trouwens op maandag 13 au
gustus al het eerste college.
Leden van de universiteits
raad willen hierin duidelijk
trachten te maken hoe de
verschillende (bestuursorga
nen met elkaar samenhangen.
Daarnaast is er dan de be
zichtiging van een aantal uni
versitaire gebouwen.
Programma
Maandag 13 augustus
08.30: verzamelen onder de
klanken van het Leids Och
tend jazz Orkest (Stations
plein); 09.15: feestelijke intocht
in stad; 10.00: aankomst
Hooglandse kerk; 10.15: offi
ciële opening van de week
door rector magnificus Kasse-
naar en burgemeester Vis;
14.00 tot 17.00 universiteitsver
kenning; vanaf 20.30 El Cid
avondprogramma met films
op Stationsplein en in de Pe
likaanhof, theatervoorstellin
gen in het LAK en de
schouwburg, cabaret en een
grachtentocht. Aansluitend
disco's.
Dinsdag 14 augustus
Vanaf 09.00 tot 17.00 wissel
programma gemeente, LAK,
welzijn en sport. Vanaf 20.00
verenigingsavonden Catena,
Minerva, Augustinus en SSR.
Woensdag 15 augustus
Vanaf 09.00 uur faculteitsdag
of vervangend programma;
12.00 lunch in het van der
Werffpark met een optreden
van eNVé-drama; vanaf 19.30
uur sportevenement, concert
door Collegium Musicum,
feestavonden bij diverse vere
nigingen.
Donderdag 16 augustus
14.00 - 17.00 wisselprogramma
na uitslaapochtend. Vanaf
20.00 verenigingsavonden van
Catena, Minerva, SSR en
Quintus.
Vrijdag 17 augustus
10.00 informatiemarkt op
Hooglandse kerkgracht; 12.00
hutspotmaaltijd; 13.00 brand
weerdemonstratie; 15.00 van
der Werffparkmanifestatie;
21.00 tot 03.00 slotfeest.
gestaan door een levende
loods, de mentor. El Cid heeft
op dit moment overigens te
kampen met een schreeuwend
tekort aan mentoren. Een ver
velende zaak, omdat juist die
mentoren in belangrijke mate
zullen moeten bijdragen aan
het succes van deze tiende El
Cid-week.
Overigens worden de El Cid-
mentoren op hun werk tij
dens de introductieweek wor
den voorbereid tijdens een
weekend dat op 11 en 12 au
gustus in Eist wordt gehou
den. Kosten zijn voor ge
noemde aspirant-mentoren
beeld van de hutspotmaaltijd die vorig jaar aan de nuldejaars wero uitgereiKt.
lopen negen jaren is gebleken
dat de door El Cid georgani
seerde introductieweek voor
menig Leidse vreemdeling
een goede binnenkomer is in
de universitaire wereld.
De nieuwe studenten krijgen
voor aanvang van de El Cid-
week een monsterboekje (be
wijs van deelname) en het
Vademecum (reisgids met alle
achtergrondinformatie) toege
zonden. Behalve deze papie
ren steun zullen ze tijde'ns
hun verkenningstocht van
Leiden ook weer worden bij-
12 jaar garantie
Massief Europees eiken
geloogd volgens oud recept
ongekende service ook na jaren
voorzien van eigen brandmerk
Omdat wij alles in eigen hand houden, vanaf het met
zorg selekteren van het hout, het drogen, het met liefde bouwen
van het meubel, tot en met de aflevering bij u thuis, durven wij die
lange garantie te geven van 12 jaar op het hout en de konstruktie.
g^EIDEN Voor de tiende
(keer zal er in Leiden dit jaar
introductieweek voor
eerste jaarsstu-
plaats vinden. Van
13 tot en met vrij-
augustus komen, naar
achttienhonderd
srstejaars kennismaken met
Leidse Universiteit, de
en het studentenleven.
Cid '79 heeft voor deze
een koers uitgezet die
student in'
moet brengen met
mogelijk facetten van
Leidse leven. In de afge-
