,,Als je hier
TÏI werkt zou je
bijna niet meer
op vakantie
durven gaan"
ANWB-JURISTEN HEBBEN DE
HANDEN VOL AAN
NASLEEP ONGELUKKEN
a'i De zomertrek naar het buitenland is niet
meer te stuiten. Ook niet door premier
Dries van Agt en de zijnen. Tot 1977 leek
het er op dat de verdeling van de vakanties
over binnen- en buitenland zou blijven
hangen rond de 50-50. Maar toen volgde
de grote omslag ten gunste van het'
buitenland. En dit jaar zullen twee van de
drie vakantievierende Nederlanders in den
vreemde te vinden zijn. Bij de ANWB dicht
men dit verschijnsel toe aan het
ruimtegebrek in ons land, aan ons klimaat
en de tot nu toe mislukte vakantiespreiding
waardoor het gros nog immer gebonden is
aan een periode van zes tot acht weken
hoogseizoen.
010-1|
hij zonder achterwiel. We hebben hem zonder aarze
len een nieuw achterwiel gebracht, vanuit Nederland.
Gratis".
Waar bestaat de rechtshulp uit?
Silvia den Ouden: „Wel, bij strafzaken schieten we
gevraagde borgsommen voor. We schakelen een ad
vocaat in om eventuele vrijheidsbeperking op te hef
fen. In de meeste landen in Europa hebben we ei
gen advocaten met wie we persoonlijk veel contac
ten onderhouden. En in noodgevallen gaat een van
ons erheen om te bemiddelen en te helpen. Dan tre
den we verder op om de persoonlijke schade te ver
halen. Die kan variëren van 200 gulden tot 300.000
gulden smartegeld. En tenslotte heb je de contractu
ele toestanden, dus onenigheid over reparaties, hu
ren, huizen, hotels, reizen, ja eigenlijk alles in de
contractuele sfeer. Daar helpen we ook in".
En de bewijzen?
Silvia: „Ja, de leden moeten natuurlijk wel het be
wijs verstrekken. Je kunt niet zomaar 500 gulden
verhalen. We moeten bewijzen hebben. Dat is vaak
het grote probleem. De ANWB is geen verzekerings
maatschappij, maar een vereniging. Dat wordt wel
eens vergeten".
Hein: „Het moeilijke is dat je met allerlei rechtssys
temen te maken hebt, die per land verschillen. Twee
man van ons zijn dagelijks bezig om er een uitge
breid documentatiesysteem van bij te houden. Soms
is een beslissing juridisch juist, maar onrechtvaardig.
Dat moet je aan zo'n lid verkopen. Dat doen we niet
met een persoonlijk briefje, in de trant van zie punt
11, nee, dat leggen we persoonlijk uit. We halen wel
veel binnen, maar lang niet alles natuurlijk. Vergeet
ook niet, buiten de grens zegt de naam ANWB niets
meer".
Silvia: „Om een voorbeeld van de rechtsverschillen
te noemen. Wij kennen in ons land de zogenaamde
schuldaansprakelijkheid. In sommige landen zoals
Zweden en Spanje hanteren ze de risico-aansprake
lijkheid. Het betekent, dat de auto in die landen ge
zien wordt als een gevaarscheppend object. Bij let
sel moet de auto betalen bij wijze van spreken. Ook
bij een aanrijding zonder schuld draait de verzeke
ringsmaatschappij van de auto toch op voor de kos
ten".
Snelheid geboden
„Gisteren had ik een geval van een Nederlander die
in Joegoslavië een ongeluk veroorzaakt had. Je moet
dan voorkomen, dat hij de cel indraait. Ik had pre
cies twee en een half uur. Gelukkig heb ik toch nog
op tijd een advocaat kunnen krijgen", vertelt Hein
van der Horst
„We proberen een zaak altijd eerst in der minne te
regelen. Lukt het niet dan schakelen we een advo
caat in, tenminste als de zaak juridisch haalbaar is.
Bijvoorbeeld, de tegenpartij is wel schuldig, maar je
hebt geen bewijs".
Silvia: „Ja, dat bewijs ligt vaak moeilijk. Ik zeg al
tijd: probeer zoveel mogelijk bewijsmateriaal te ver
zamelen en probeer getuigen te vinden. Laat het
aanrijdingsformulier door alle partijen ondertekenen.
Maak foto's en noteer de namen en adressen van
getuigen".
Hein: „We hadden laatst nog een geval met een los
lopende koe op Corsica. Liep tegen een Nederland
se auto op. De chauffeur werd zeer zwaar gewond.
De politie zegt de eigenaar van de koe niet te kun
nen vinden. Wat doe je dan? We hebben nu een
privè-detective ingeschakleld om de eigenaar op te
sporen. Anders kunnen we niks beginnen".
Silvia: „Voor automobilisten die alleen WA verzekerd
zijn is het trouwens raadzaam een vakantie-cascover
zekering te sluiten, all-risk dus". „Heel verstandig",
voegt Hein er aan toe, „want van een arme kippen
boer is niets te plukken".
Triest
„Er zijn natuurlijk een heleboel trieste zaken. Veel
zware ongevallen, waarbij hele gezinnen uit elkaar
gerukt worden of waarbij mensen zwaar invalide ra
ken. Deze mensen worden door ons helemaal bege
leid. Ook bij eventuele herscholing. Je bent voor
hen steun en toeverlaat", aldus Hein.
Silvia: „Bij de letselzaken zit je veel met inkomsten
derving en smartegeld. We hanteren dan de lex loci
delecti, dus het recht van het land waarin het onge
val is gebeurd. Daar moeten we vanuit gaan. De
meeste ongevallen met Nederlanders gebeuren in
Frankrijk en Spanje. In Spanje is het smartegeld niet
bijzonder goed geregeld, maar in Frankrijk wel, be
ter dan in ons land. In Duitsland en Denemarken
ben je ook minder af met smartegeld. In Noorwegen
krijg je helemaal niets. Toch zeker een paar keer
per jaar laten we mensen in Frankrijk medisch on
derzoeken. Die zijn daar dan betrokken geweest bij
een ongeval. Op grond van dat Franse medische
rapport wordt het smartegeld berekend. Dat gaat
volgens een puntensysteem, opgebouwd uit zeven
elementen, waarbij niet alleen rekening gehouden
wordt met de mate van invaliditeit, maar ook worden
er punten gegeven voor geleden ongemakken, ge
derfde levensvreugde en esthetische normen zoals
littekens. Het levert vaak aanzienlijke bedragen op".
Als je nu wat overkomt in landen,waar de IRK niet
geldt?
Hein: „Dan kunnen wij geen goeie rechtsbijstand ga
randeren, maar we wijzen iemand wel de weg. De
kosten van rechtsbijstand komen dan niet voor onze
rekening, dat is duidelijk. Kijk, als een Nederlandse
toerist in Tokio de gevangenis indraait dan gaan we
wel helpen. Maar echte smokkeltoestanden vallen er
buiten".
Leuk werk
Silvia: „Er komt ontzaglijk veel op je af. Geen dag
is hetzelfde. Het is ook erg dankbaar werk. We heb
ben een heel fijne ploeg. In het weekend of 's a-
vonds werken, daar wordt hier nooit moeilijk over
gedaan, hoeweJ we geen overuren uitbetaald krij
gen".
Hein: „De mensen hebben nog het echte bonds-
bloed in de aderen. Je hebt hier een inzet die je
ook nog aantreft bij de plaatselijke voetbalvereni
ging. Toch werken hier op het hoofdkantoor zo'n
achthonderd man. Je hebt het gezien bij die ramp
op die Spaanse camping Los Alfaques. Twee uur na
de ramp zat hier een volledige bezetting op de
Alarmcentrale en zaten er twee man in het vliegtuig
er naar toe".
Hebben jullie nog wat tips?
Hein: „Ja, die IRK meenemen, waar je ook naar toe
gaat en hoe je ook gaat. En natuurlijk een goede
reisverzekering sluiten. Want denk er wel aan: ambu
lancevervoer vanuit Spanje kost je zo vijftien mille.
Dan heb ik het nog niet over een, speciaal vliegtuig.
En het handboek hè. de ANWB-bijbel, óok meene
men. Staan een heleboel nuttige tips in".
„En je familieleden laten weten waar je zit Dat kan
heel belangrijk zijn. Hoe vaak de mensen dat verge
ten. We hebben hier een speciale Piet-zoekt-Marie-
bak. Laatst belde nog iemand op die z'n vriend kwijt
was. Even later belt de vriend ons met dezelfde
boodschap. We hebben ze toen weer aan elkaar
kunnen koppelen", verhaalt Silvia.
Hein: „Weet je wat ook belangrijk is? Nooit lifters
meenemen over de grens. Ze kunnen drugs tussen
je autobekleding stoppen en dan ben je zuur. Je
bent als bestuurder aansprakelijk. En denk even aan
het taalprobleem. Leg maar eens uit, dat je er niets
mee te maken hebt. Natuurlijk geen bezwaar, dat je
zo'n lifter na de grenscontrole weer oppikt".
Silvia tenslotte: „Ja. je maakt hier wat mee. Veel
mensen gaan zorgeloos op vakantie. Ze realiseren
zich vaak niet de andere taal, de andere gewoontes
in het buitenland. Dat blijkt zo vaak. Ik zeg wel
eens: als je hier werkt zou je bijna niet meer op va
kantie durven gaan".
HOMMEKROL
Op vakantie naar Rusland dit jaar? Prima,
►33 maar trek dan niet met de boeken van
mjd Solzjenitsyn de grens over. Want dan is de
Russische beer los. Hou je gewoon aan de
regels van het land dat je bezoekt. Dat
voorkomt problemen, zeggen Silvia den
Ouden en Hein van der Horst, twee
medewerkers van de juridische afdeling van
JUde ANWB in Den Haag. Ze weten waar ze
gehei over praten, want elk jaar weer komen
honderden Nederlanders in het buitenland
ie.sdH in moeilijkheden. En niet alleen door
domme pech.
meriN HAAG Speel nooit ongevraagd voor oppas
een Franse camping! De Nederlander die het 't
rig jaar wel deed zal er niet meer over peinzen,
i hele avond hoort hij een jongetje huilen in een
it vlakbij de zijne. In een vlaag van meeleven hij
af. Niemand bij het kind te zien. De man be-
SJÖ^it te troosten. Een rampzalig besluit. Even later
W^nt de eigenlijke oppas, een Frans meisje, terug.
BEi ziet de wildvreemde vent, schrikt zich lam,
lipt ongezien de tent uit en holt naar de canv
igbeheerder die met twee bloedhonden aanrukt
inden grijpen de man, die vrij ernstig gewond
Ikt
3chil«
Uxe e dachten dat het een aanrandingspoging was",
teiertelt mr. Hein van der Horst van de rechtskundige
en deling van de ANWB. „We zijn nu bezig om scha-
het Vergoeding te krijgen. Een heel moeilijke zaak,
s is int de campingbeheerder past chantagemiddelen
'ijkha. Op die camping staan namelijk een heleboel ca-
aardyans die door een Nederlander verhuurd worden.
jullie er een rechtszaak van maken gooi ik die
ravans eraf. dreigt de beheerder. Niet fris natuur-
c, maar je hebt er wel rekening mee te houden".
if
■r
rdriet
intieverdriet in het buitenland...
Eind van een vakantiedroom.
peld in de dossiers van de ANWB-Alarmcentrale, elk
jaar hoger. De sectie buitenland van de juridische
afdeling, dertig man sterk onder wie vier juristen,
heeft het druk met de naweeën van onheil dat Ne
derlanders in den vreemde overkomt.
„Je maakt de raarste dingen mee", zegt Hein van
der Horst. „Veel komt voort uit onwetendheid. Bij
voorbeeld als je in Italië munitie koopt voor je jacht
geweer dan vraag je om moeilijheden. In Duitsland
moet je niet met een radarwaarschuwingsinstallatie
in je auto rijden, want dat mag daar niet. Voor een
verlopen rijbewijs heb je daar ook zo 1000 Mark
boete aan je broek. In Luxemburg mag je niet vis
sen. Doe je het wel dan nemen ze je vistuig binnen
de kortste keren in beslag, al lukt het ons vaak wel
om het in een strafzaak weer terug te krijgen. Dui
ken, ook zoiets. In Joegoslavië mag je niet naar am
fora's duiken, je weet wel die antieke vazen met
twee oren. We zijn nog met een geval bezig waarbij
de hele duikapparatuur van een Nederlander ter
waarde van vijftien mille in beslag genomen is".
Nog meer?
„Ja, zo zijn er nog veel meer dingen. In Noorwegen
bijvoorbeeld mag je in de steden niet roken achter
het stuur. En als je in Duitsland en Frankrijk over
de witte streep rijdt krijg je aanzienlijk hogere boe
tes dan bij ons. Dan heb ik het nog niet over de
waarborgsommen van soms duizenden guldens die
je in Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk en veel Oost-
europese landen moet betalen bij aanrijdingen waar
aan je vermoedelijk schuldig bent. Wij kunnen dat
geld dan wel voorschieten, maar je moet het later
wel terugbetalen".
Iedere Nederlandse pechvogel die door Vrouwe Jus-
titia in het buitenland in de kraag gegrepen wordt
kan rekenen op gratis rechtshulp van de ANWB.
Tenminste als hij een Internationale Reis- en Krediet
brief, een IRK, bezit.
Mr. Silvia den Ouden: „Dat geldt dan alleen voor
gevallen die te maken hebben met verkeer, recreatie
en toerisme. Dat moet je heel ruim vatten. Maar ie
mand die bijvoorbeeld voor drugs gepakt wordt hel
pen we niet. Dat is ook de afspraak met het minis
terie van buitenlandse zaken. Duidelijke gevallen van
criminaliteit doen zij".
Hein van der Horst vult aan: „Onze rechtshulp is
een beetje een stiefkind van de IRK. ledereen denkt
bij dat hulpdocument altijd gelijk aan het ophalen
van een kapotte auto. De rechtsbijstand vergeten ze.
Maar het geval van dokter Kuiper met die antieke
steen in Turkije toont aan dat je volstrekt geen auto
bij je hoeft te hebben om toch van de IRK te kun
nen profiteren. Dat ding geldt ook voor een fietser.
We hadden een half jaar geleden nog iemand die
ging met de bakfiets naar Egypte. In Joegoslavië zat
J.Silvia den Outer en Mr.Hein van der Horst: heel veel trieste gevallen.