Toeristische journalisten
willen Nederlandse
keuken in ere herstellen
Veel schade r
aan ogen doö
raadplegen
opticien
in plaats
Stichting Consumentenklachten: pleisters
op wonden van bekochte vakantieganger
van oogarts
Aantal mislukte
vakanties
neemt toe
DEN HAAG Niet om vakantieplezier vooraf te vergallen,
maar de kans dat aanstaande vakantiegenieters teleurgesteld
worden doordat het er op de vakantiebestemming allemaal
lang niet zo mooi uitziet als in de folders, lijkt van jaar tot
jaar groter te worden. Ieder jaar weer halen na de vakantiepe
riode berichten de krant van mensen die zich bekocht voelen
omdat ze in plaats van in het luxe hotel aan het glinsterende
zandstrand terecht kwamen in een accommodatie die niet veel
meer leek te zijn dan een veredeld kippenhok en het strand
bestond uit een modderpoel met glasscherven.
De Consumentenbond heeft de indruk dat tot nu toe nog maar
een fractie van alle vakantie leed terecht komt bij haar stich
ting Consumentenklachten, die een speciale commissie heeft
voor het behandelen van geschillen tussen reisorganisaties en
vakantiegangers die zich gedupeerd voelen. Vorig jaar, zo
blijkt uit het jaarverslag van Consumentenklachten, klopten
2286 personen bij deze instelling aan en dat zijn er maar liefst
1474 oftewel ongeveer 55 procent meer dan in het jaar daar
voor. In bijna 600 gevallen werden de klachten gegrond ver
klaard en kregen de gedupeerden hun centen terug.
DEN HAAG Allemaal een heer
lijke vakantie toegewenst. Maar
mocht het achteraf allemaal beslist
niet zo geweldig zijn geweest als in
de vakantiefolder van het reisbure
au beloofd werd en voelt u zich ei
genlijk een beetje bekocht, dan
kunt u behalve een gepeperde brief
schrijven aan de organisatie die uw
vakantie verziekt heeft, uw klach
ten ook uitstekend kwijt bij de
stichting Consumentenklachten in
Den Haag. Dat kan bovendien het
prettige voordeel hebben dat u, als
uw klachten werkelijk gegrond be
vonden worden, de lieve centen of
een deel daarvan, die voor de mis
lukte vakantie geofferd zijn, terug
krijgt
Een pleister op de wonde, die soms
toch wel heel diep is. Daar zorgt de
stichting Consumentenklachten nu al
in heel wat gevallen voor. Maar ook
blijkt dat dezè instelling bij nog heel
wat Nederlanders volslagen onbe
kend is.
De stichting zetelt in Den Haag, Su-
rinamestraat 4, (postcode 2585 GJ).
Voor. klachten over vakanties kan
men terecht bij de commissie Rei
zen. Consumentenklachten heeft nu
zes van die commissies. Behalve
Reizen ook nog Chemisch Reinigen,
Natwas, Recreatie en Woninginrich
ting, terwijl binnenkort ook de com
missie Parket gaan draaien. Er zijn
verder plannen voor oprichting van
commissies Nutsbedrijven, Keukens,
BOVAG-ANWB en Verwarming en
Luchtbehandeling.
De stichting en de commissies zijn
ontstaan door samenwerking tussen
de Consumentenbond en de leveran
ciers of organisaties die een bepaal
de groep goederen of diensten aan
bieden en vertegenwoordigen. De
doelstelling is het behandelen van
klachten van consumenten over gele
verde goederen of diensten en alles
wat daarmee verband houdt, in de
ruimste zin.
De commissie Reizen behandelt de
klachten van Nederlanders die in
het buitenland op vakantie zijn ge
weest en die daarvoor geboekt heb
ben bij een organisatie die is aange
sloten bij de ANVR, de Algemene
Nederlandse Vereniging van Reisbu
reaus. De commissie Recreatie gaat
over klachten naar aanleiding van
vakanties in ons eigen land eo
waarbij instellingen betrokken zijn
die deel uitmaken van de organisa
tie van Recreatie Ondernemers Ne
derland. de RECRON.
IJSSELSTEIN Een paar
sneetjes brood, een uitgeteld
aantal plakjes kaas, aard
beienjam in een plastic kui
pje, thee of koffie naar wens
en dan heb je het doorgaans
wel gehad. Waar is het ge
blevendat ontbijt in de Ne
derlandse hotels, waardoor
ons land wereldfaam genoot?
„Vroeger stond er een kern-
van lekkernijen op tafel: be
schuit, twee soorten brood,
twee tot drie soorten vlees,
kaas, melk of karnemelk,
koffie, thee, vruchtesap, pap.
eieren, hagelslag. De gast
had het maar voor het zeg
gen. Maar de hotelier van
vandaag meent dat hem dat
te veel personeel kost. Waar
om doen ze het dan niet op
de Scandinavische manier:
een groot buffet in de ont
bijtkamer en de mensen kun
nen zelf uitzoeken wat ze
lekker vinden. Dan heb je
maar één kelner of serveer
ster nodig voor de koffie en
de thee en diezelfde kelner
kan 's morgens vroeg de din
gen klaarzetten. Of de baas
doet dat zelf'.
Aldus Ben Smit, journalist,
ondermeer werkzaam bij de
KRO, die samen met collega
Addy Boerma van de Win-
schoter Courant tot de con
clusie kwam dat er aan de
Nederlandse keuken iets
schortte. Beide heren zijn lid
van Tourjour, een club van
touristiche journalisten, die
dit jaar een kwart eeuw be
staat. Ter gelegenheid van
dit jubileum hebben zij, sa
men met het Nederlands Bu
reau voor Toerisme en enige
hoteliers, de stichting „Neer-
lands dis" in het leven geroe
pen. Het is de bedoeling dat
tal van hotels en restaurants
lid worden van de stichting.
Lidmaatschap en een bijbe
horend raamvignet betekent
dat in het desbetreffende ho
tel de Nederlandse keuken in
ere is hersteld.
Pannegries
Het idee werd bij het tweetal
geboren in een boerenher
berg ergens op de Veluwe,
waar men „pannegries" op
het menu had staan, een oud
streekgerecht waaraan nog
de legende verbonden was,
dat een zwerver op zekere
dag een boerin te grazen
had. Toen ze even niet keek
roofde hij de ketel van het
vuur, maar hij kon later in
de kraag worden gevat. Om
redenen die niet meer zijn na
te gaan is het gerecht in de
ketel pannegries gaan heten.
„Dergelijke streekgerechten
moeten er toch overal in Ne
derland bestaan. Als de re
cepten al niet uit overleve
ring verkregen kunnen wor
den, dan bestaan er toch nog
oude kookboeken, waarin au
thentieke Nederlandse ge
rechten staan. Daaruit blijkt
trouwens ook dat men vroe
ger gigantische hoeveelheden
voedsel naar binnen werkte.
Maar om van het hele plan
een succes te maken, zullen
we toch de medewerking
moeten hebben van de chef
koks, die over het algemeen
van mening zijn dat met ka
viaar meer eer is in te leg
gen dan met boerenkool met
worst. Daar moeten we ech
ter bijzeggen dat. de chefs
meestal geen tijd hebben om
zich over nieuwe gerechten
te bezinnen. Ze hebben het
razend druk en vaak te wei
nig personeel. Maar wij van
onze kant zijn gaarne bereid
ze aan oude recepten te hel
pen. Ook zouden we aan uit
wisseling kunnen doen en
misschien bestaat de moge
lijkheid dat we al die oude
gerechten nog eens gaan
bundelen in een recepten-
Koffietafel
Volgens Ben Smit is er heel
wat te verbeteren aan de Ne
derlandse keuken. „De mees
te Nederlanders kennen de
Brabantse koffietafel niet
meer. Van een goede koffie
tafel, met brandewijn, zure
zult enzovoorts, kun je toch
twee uur genieten. Verder
zijn we de eerste producen
ten van asperges en ook
champignons lijken een echte
Nederlandse specialiteit te
worden. Dat moet toch veel
meer worden uitgebuit. En
dan onze haringen. De Noren
weten hun haringen op zo'n
twintig verschillende manie
ren klaar te maken. In Bel
gië kun je paling krijgen in
zes verschillende soorten. En
wij komen met onze haring
niet verder dan hem aan de
staart boven ons gezicht te
laten hangen of we snijden
hem aan plakjes op een toas
tje. In Nederland zijn we
trouwens toch al aardig van
het viseten af. Gedeeltelijk
komt dat doordat katholiek
Nederland met de vrijdagse
vistraditie heeft gebroken.
Gevolg is wel dat je in een
nieuwbouwwijk geen verse-
visboer meer vindt. Jammer
is dat wel, want vis is lekker.
Dus waarom staat er dan
geen stokvis op het menu
van de'restaurants".
„We beschikken in ons land
over veel soorten vlees van
goede kwaliteit, we hebben
veel verse groenten. Die kun
nen allemaal op een goede
Nederlandse manier worden
klaargemaakt. En waarom
wordt er als nagerecht altijd
Franse kaas geserveerd? We
hebben zelf toch een groot
assortiment kaas? Of fruit,
Nederland levert veel en
goed fruit. En zo zou je nog
vvel een paar dingen kunnen
noemen. In elk geval is het
de bedoeling om met het vig
net van „Neerlands dis" men
sen het restaurant in te hel
pen die de drempel nu nog
te hoog vinden. Mensen die
zeggen: al die Franse namen,
dat is niks voor mij. Trou
wens, er zullen vele mensen
zijn die helemaal geen be
hoefte hebben aan een diner
van vijf gangen. Mensen, die
alleen een lekkere schotel
willen met een borreltje
vooraf en een kopje koffie
na, voor een redelijke prijs
en met behoud van kwaliteit.
Dat moet mogelijk zijn. Maar
op het ogenblik heeft de Ne
derlandse horeca niet ten on
rechte de naam duur te zijn.
En bovendien komen er nog
al eens klachten over de
slechte bediening. Maar dat
is iets dat later nog eens
moet worden aangepakt'
„De Noren weten hun haringen op twintig verschillende manieren klaar te maken. Wij komen niet verder dan hem rauw naar binnen te laten glijden of hem in stukjes op een toastje te presenteren".
BINNENLAND LEIDSE COURANT
Iedereen die consument is of zich
dat voelt, kan een klacht indienen
bij de „geschillencommissies", zoals
ze officieel genoemd worden, van
Consumentenklachten. Het lidmaat
schap van de Consumentenbond of
van andere instellingen is daarvoor
niet vereist. Een belangrijk punt is
natuurlijk wel, dat de ondernemer
of de organisatie waarover men
klachten heeft, is aangesloten bij de
instellingen die met de stichting
Consumentenklachten samenwerkt
Voor de behandeling van een klacht
moet men een „klachtengeld" beta
len, dat voor alle commissies ver
schillend is. Voor de commissie Rei
zen is dat 35 en voor Recreatie
25. Consumenten die een klacht heb
ben over een reis moeten deze uiter
lijk één maand na afloop van de
reis schriftelijk voorleggen aan het
reisbureau. Als de reis niet is door
gegaan, wordt die termijn van één
maand gerekend vanaf de dag dat
de reis oorspronkelijk zou zijn be
gonnen. Wordt de ldacht door het
reisbureau dan niet tot tevredenheid
van de „klager" afgedaan, dan kan
men zich tot de geschillencommissie
wenden. Hij moet dat wel doen bin
nen drie maanden na datum van te
rugkomst of dus binnen drie maan
den na de oorspronkelijke vertrek
datum. Na het indienen van de
klacht krijgt men een formulier toe
gezonden met diverse vragen.
Dat is overigens het punt waarop
heel wat klagers afzien van een ver
dere procedure. In 1978 kreeg de ge
schillencommissie aanvankelijk 2286
klachten binnen, maar daarvan wer
den er 474 niet doorgezet. Toen het
vragenformulier ingevuld en de 35
overgemaakt moesten worden, lieten
ze het afweten. Maar ook komt het
vaak voor dat op dit punt alsnog
overeenstemming met het bureau
wordt bereikt. Dat was in 1978 maar
liefst 163 keer het geval.
Heeft men zich door de vragenlijst
heen gebeten en is het terugge
stuurd naar de commissie, dan
krijgt het reisbureau afschriften van
klachtenbrief en vragenformulier.
De ondernemer heeft dan nog één
maand tijd om te reageren, voordat
hij mét de klager opgeroepen wordt
voor een zitting van het bestuur van
de geschillencommissie. Mocht het
reisbureau ondertussen alsnog be
reid zijn een regeling te treffen, dan
is er dus behalve een mislukte va
kantie geen vuiltje aan de lucht.
Maakt hij van de gelegenheid ge
bruik om zich schriftelijk te verwe
ren, dan krijgt de klager daarvan
een kopie voordat de zitting plaats
heeft.
Men is overigens niet verplicht ter
zitting te verschijnen. Wel kan ge
bruik worden gemaakt van een gele
genheid om klacht of verdediging
mondeling toe te lichten.
De geschillencommissies doen schrif
telijk uitspraak. Dit heeft de kracht
van een bindend advies, dat wil dan
zoveel zeggen dat nog slechts een
beperkt beroep op de burgerlijke
rechter mogelijk is.
Wat koop ik voor die papierwinkel
en dat formele gedoe, zult u zich in
tussen afvragen. De geschillencom
missies zijn er echter beslist niet om
de klagers alleen maar op papier in
het gelijk te stellen.
KLINKENDE MUNT
De commissie doet na,de zitting
schriftelijk uitspraak en worden de
klachten gegrond verklaard, dan zal
dit uitgedrukt worden in klinkende
munt. Als vastgesteld wordt dat de
ondernemer in gebreke is gebleven,
zal hij schadevergoeding moeten bé
talen. Daar hebben ze zich akkoord
mee verklaard door te tekenen voor
het lidmaatschap van de organisatie
die samenwerkt met de stichting
Consumentenklachten. Af en toe
wordt dat aangegeven door een stic
ker op de deur van het reisbureau,
maar het staat zeker in de beschei
den. Overigens is het ook mogelijk
om een procedure te beginnen tegen
een ondernemer die niet aangesloten
is, maar dan zal deze zich daartoe
zelf bereid moeten verklaren. Tevens
moet zo'n reisbureau dan 150 be-
handelingskosten betalen en moet
een verklaring getekend worden dat
men het besluit van de commissie
als bindend zal beschouwen.
In november 1975 besloot de minis
ter van Economische Zaken de ge
schillencommissies van Consumen
tenklachten officieel te erkennen.
Om een goede rechtsgang en onpar
tijdige beslissingen te waarborgen,
moeten de commissies dan wel vol
doen aan een aantal voorwaarden,
die door Economische Zaken beoor
deeld worden.
Dit ministerie springt door subsidie
ook bij in de kosten van de stich
ting die niet door het klachtengeld
bestreden kunnen worden. Tweeder
de daarvan komt voor rekening van
het ministerie en de rest moet wor
den aangevuld door de betrokken
organisaties. Voor alle geschillen
commissies geldt als centrale brie
venbus het bovenvermelde adres
van de stichting Consumentenklach
ten.
HENKVOLMER
(Van een onzer verslaggeef
sters)
UTRECHT Tijdens een on
derzoek dat 103 van de 400
Nederlandse oogartsen heb
ben gehouden is vastgesteld
dat in veel gevallen schade
aan ogen of gezondheid voor
komen had kunnen worden,
wanneer de patiënt direct
naar de oogarts was gegaan
in plaats van naar een opti
cien. In een rapport waarin
de onderzoeksresultaten zijn
vastgelegd, en dat vandaag is
openbaar gemaakt, constate
ren de oogartsen dat in een
periode van 17 werkdagen
149 mensen bij hen zijn geko
men die onherstelbare schade
aan de ogen hadden. Bij tien
van hen werd een tumor
vastgesteld. Zestig mensen
hadden groene staar tenge
volge waarvan 28 ogen blind
werden, 18 ernstig werden
beschadigd en bij 36 mensen
was het minder ernstig maar
de ogen waren wel blijvend
beschadigd. Bij 13 mensen
werd netvliesloslating gecon
stateerd waarvan de behan
deling ernstig was vertraagd
doordat de patiënten zich in
eerste instantie tot de opti
cien en niet tot de oogarts
hadden gewend.
De oogartsen wijzen erop dat
hun onderzoek niet volledig
is, maar dat zij met hun rap
port wel duidelijk hebben wil
len aantonen dat er van een
onaanvaardbare situatie spra
ke is. „Voor het verkrijgen
van een beter en vollediger
beeld van de ernst van de
huidige situatie zou een uit
voeriger, beter voorbereid en
langer lopend onderzoek no
dig zijn, onder verantwoorde
lijkheid van de Inspectie van
de Volksgezondheid. Het Ne
derlands Oogheelkundig Ge
nootschap juicht een dergelijk
onderzoek toe maar meent te
gelijkertijd dat de ernst van
de situatie volstrekt geen ver
der uitstel van effectieve
maatregelen toelaat".
De oogartsen stellen dat de
opticiens weliswaar te goeder
trouw zijn en zich veelal wel
houden aan hun erecode (hoe
wel er steeds meer sprake is
van het onbevoegd uitoefenen
van de geneeskunst), maar
dat zij door gebrek aan appa
ratuur en de nodige ervaring
niet in staat zijn om bepaalde
oogafwijkingen te constateren.
Ondermeer geldt dat voor de
tumoren. Een opticien kan die
diagnose niet stellen, schrijft
een nieuwe bril voor en ver
zuimt dikwijls de patiënt door
te sturen naar een oogarts.
Bij een aantal patiënten die
uiteindelijk toch bij de specia
list terecht kwam, kon een tu
mor aan het oog of een her
sentumor worden vastgesteld,
waarna een spoedoperatie
noodzakelijk bleek.
Bij het glaucinoom (veelal
groene staar genoemd, een
ziekte die bij zeker één pro
cent van de bevolking boven
de veertig jaar voorkomt), zou
veel ellende kunnen worden
voorkomen als de ziekte eer
der zou zijn vastgesteld. De
ziekte schrijdt langzaam voort
en kan tot blindheid leiden
als hij niet tijdige wordt ont
dekt en behandeld. Veel men
sen gaan eerst naar de opti
cien en pas. in een te laat sta
dium naar de oogarts omdat
het gezichtsvermogen plotse
ling zoveel minder wordt.
Ook netvliesloslatingen zijn
door een opticien haast niet
vast te stellen. Een netvlieslo
slating vereist directe opname
en operatie. Elk uitstel ver
mindert de kans op herstel
Maar veel opticiens schrijven
in dergelijke gevallen een
nieuwe bril of zelfs contact
lenzen voor.
naar oogarts of opticien
Een ander hoofdstuk v,
de contactlensdragers,
hen bevinden zich v
dingsgewijs veel bij
mensen, aldus het rj
Juist deze groep heel
verhoogde kans op
ten. Maar contactlens^
wenden zich ste
tot de oogarts, ook niej
latere controle. Een exl
vaar vormen volgens
gartsen de nieuwe
lenzen -zoals de zachte I J
en de lenzen die volga
reclame dag en nacht J
gen kunnen worden,
vaar voor infecties en Ij
vlieszweren wordt d
veel groter. Tijdens
derzoek werden verschi
patiënten aangetroffen
voorbeeld helemaal gee|
zen hadden mogen
omdat zij oogafwijkingej
den.
Nog een belangrijke
zijn de netvliesafwijkl
die bij patiënten met vej
de bloeddruk of suikert^
voorkomen maar dooA
opticien niet zijn te hL
nen. De oogarts herkei
ziekten echter wel en ve
dagelijks patiënten najr
huisarts vanwege hun
bloeddruk of geconstaT
suikerziekte. „Door de hj
opticiensactiviteiten
vele verhoogde bloeddrf
later ontdekt en beh$
dan nodig is", aldus
gartsen.
In het rapport tenslotte ['i
de oogartsen een aantal!®4 a
beelden van het onbf{J™
uitoefenen van de
kunst door opticiens. ZcPB®1
seerde een opticien ee
paald soort bril omdat jA*|
tiënt dubbel zag. Ook
troles dienden bij hem rerk
,te vinden. De patiënt \-
later een hersentumor 1
ben waardoor het dubl|
werd veroorzaakt. Een i
opticien adviseerde
patiënt met klachten ovtmt
gezichtsvermogen om rif
houden. Tevens adviseert
om „de tabletten voor dT
kontsteking niet meer F
nemen". Drie weken
bleek de patiënt een
sloslating te hebben.
Oogartsen
waarschuwen
tegen
ordinaire
iet
i
;-nl
DEN HAAG. De Nee
landse Unie van O)
ciens, kennis genot
hebbend van het rapj
van de oogartsen, wa
handen zijnde ordin i
rel", tussen oogartsen
opticiens. De optici*
hebben tevergeefs gep )£ji
beerd de oogartsen ai
houden van het bekt
maken van hun rappt jft
waarin gewezen wordt est
de fout van vele patier^,
niet /direct naar een iev
arts te gaan. maar
naar een opticien. De ioo
ticiens noemen het ;eh<
port onwetenschappe&in
en onbetrouwbaar"
wijzen erop, dat het
vermijdelijk is geworfajk
van hun kant te wij bed
op zogenaamde kunstftDui
ten van oogartsen, rtgou
voor de betrokken pat ont
ten veelal zeer nare geloei
gen".
