Litouwse priesters weigeren
gehoorzaamheid Sowjetwetten
Kabinet bereikt akkoord
over nieuwe onteigeningswet
Nederland
wordt bestook!
door nieuwe
piratenzender
Eerste
Kamer
aan
vaardt
eveneens
1 juli-
pakket
Westland moet
voorzichtiger zijn
met methylbromide
Korte metten
BINNENLAND.
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 27 JUN11979 PAGIf
Paus: Bij mis
sie waarheid
aanbieden,
niet opleggen
De vernieuwing als ge
volg van de verbreiding
van het evangelie raakt
naar de mening van paus
Johannes Paulus II de
kern van het onrecht en
de economische en maat
schappelijke ongelijkheid
in de wereld, en kan
daarvoor een oplossing
bieden.
Want de „nieuwe mens"
heeft de verplichting te
strijden voor gerechtig
heid, liefde en vrede in
de maatschappij. Op deze
wijze wordt hij medear
beider aan de „nieuwe
maatschappij", die gefun
deerd is op de bergrede.
Dit schrijft de paus in
rijn boodschap ter gele
genheid van de Wereld-
missiedag, komende
herfst. De tekst werd een
dezer dagen in het Vati-
caan gepubliceerd.
Missie betekent nooit ver
woesting, maar sluit aan
bij de bestaande waar
den, schrijft de paus. De
.missionaris moet het goe
de dat hij tegenkomt,
verder helpen ontwikke
len. Hij dient de christe
lijke waarheid aan te bie
den, niet op te leggen.
Dit vraagt de menselijke
waardigheid, die de on
misbare voorwaarde van
de vrijheid is. Ook het
geloof verlangt naar vrij
heid, want het kan alleen
groeien als het uit vrije
wil voortkomt
Een groot aantal Litouwse
priesters 522 van de 708
heeft een verklaring on
dertekend, waarin zij weige
ren de Sowjetwetten te ge
hoorzamen, voorzover die
wetten in strijd zijn met de
leer van de rooms-katholie
ke kerk. Ze zeggen in de
eerste plaats trouw ver
schuldigd te zijn aan die
kerk, haar wetten en haar
bisschoppen.
De verklaring is verstuurd
naar het presidium van de
opperste Sowjet en andere
Sowjetautoriteiten. Dit wordt
gemeld door het Engelse in
stituut voor religie en com
munisme „Keston College".
Onder de ondertekenaars
zijn twee bisschoppen: bis
schop Julijonas Steponavici-
us, administrator van Viln-
joes, en bisschop Vincentas
Sladkevicius, hulpbisschop
van Kaisiadorys.
Aanleiding voor de protest
verklaring is het decreet
voor de religieuze gemeen
schappen; dat het presidium
van de opperste Sowjet voor
Litouwen in 1976 heeft uit
gevaardigd. Daarin wordt de
plaatselijke autoriteiten vol
macht gegeven in kerkelijke
aangelegenheden in te grij
pen. Zo kunnen kerken naar
willekeur gesloten worden
en parochies opgeheven. In
de verklaring wordt gepro
testeerd tegen de gedwongen
invoering van kerkelijke co-
mi té's, waarvan de voorzitter
noch een pastor noch een
gelovige mag zijn.
De priesters wijzen er in
hun verklaring op dat zij
honderdduizenden Litouwse
katholieken vertegenwoordi
gen: leden van een tweedui
zend jaar oude kerk waar
van het hoofd Paus Jo
hannes Paulus II door
alle beschaafde regeringen is
erkend. De Sowjetautoritei
ten, zo schrijven zij, doen
hun eigen grondwet geweld
aan en ook internationale
verdragen aangaande de
rechten van de mens, zoals
bijvoorbeeld de slotakte van
Helsinki.
De priesters verklaren zich
solidair met het katholieke
comité voor de verdediging
van de rechten der gelovi
gen door te vragen om de
intrekking van onrechtvaar
dige wetten. Ook vragen zij
de staat zich niet t^ mengen
in de benoeming van pries
ters, de toelating van stu
denten tot het priestersemi
narie en de eerste communie
van kinderen.
Vredeskrant 1979
„apocalyptisch"
De Vredeskrant, die het Interkerkelijk Vre
desberaad (IKV) uitgeeft, zal dit jaar veel
aandacht schenken aan de „eigen weg" van
de kerk bij de behandeling van politieke
problemen. De bezinning hierover zal ge
daan worden aan de hand van de apocalyp
tische literatuur in de bijbel.
Boeken als de openbaring van Johannes
zijn ontstaan in een tijd van grote verdruk
king. Ze hebben de christelijke gemeente ge
troost en bemoedigd tot volharding.
Ook van onze tijd wordt gezegd, dat deze
apocalyptische trekken vertoont, zo schrijft
het IKV. Het einde kan plotseling komen, in
een massale orgie van vernietinging. Dat is
immers het wezenskenmerk van ons veilig
heidssysteem Als christenen mogen we
daarin niet berusten, aldus het IKV.
Het IKV zal in de vredesweek (23 - 30 sep
tember) verder veel aandacht schenken aan
de campagne tegen kernwapens, in 1977 be
gonnen onder het motto: „help de kernwa
pens de wereld uit, om te beginnen uit Ne
derland".
De universiteit van Genève heeft dr. Paulo
Freire, de speciale adviseur voor het onder
wijs aan volwassenen bij de Wereldraad van
Kerken een e re-doc to raat verleend voor „zijn
moedige pogingen om de internationale vre
de te bevorderen" en voor „zijn deelneming
aan de opbouw van onderwijssystemen".
Paulo Freire werd in 1921 geboren in Per-
nambuco (Brazilië) en wijdde zich onder
meer aan de bestrijding van het analfabetis
me in zijn vaderland.
De assistent van de president van de univer
siteit Notre Dame (Indiana), mgr. John
Egans, heeft gewaarschuwd voor een herople
ving van de rassistische organisatie Ku Klux
KI an in de Verenigde Staten. Mgr. Egans, die
bekend staat als een erkend voorvechter voor
de rechten van de mens, deed dit naar aan
leiding van het optreden van zeventig ver
momde Klan-leden, die met knotsen en slag
houten demonstranten bedreigden. In de afge
lopen jaren hebben de katholieke bisschop
pen van Washington en Florida overigens al
de activiteiten van de Ku Klux KI an veroor
deeld en de katholieken afgeraden zich bij de
organisatie aan te sluiten.
In een gezamenlijke verklaring hebben com
missies van het Franse episcopaat en de
Franse protestantse federatie gepleit voor af
schaffing van de doodstraf in Frankrijk. Het
Franse parlement zal zich binnenkort met
dit vraagstuk bezighouden. De verklaring er
kent de plicht van de maatschappij de bur
gers te beschermen en maatregelen te nemen
die recidivisme en een toeneming van ern
stig geweld moeten voorkomen. Men acht de
doodstraf echter geen geschikte maatregel.
Als getuigen van Jezus Christus, die nooit
de hoop in een mens hoe zwaar diens fou
ten ook zijn heeft verloren, spreken wij
de wens uit, dat de doodstraf wordt afge
schaft"
Moeder Teresa, bekend onder meer door
haar werk onder de armen in India, heeft het
Vaticaan om een huis met een tuin gevraagd
om er een tehuis voor ongewenste kinderen
van te maken. Zij wil abortus bestrijden door
adoptie en wil dat het huis per se door het
Vaticaan beschikbaar wordt gesteld, omdat
de kerk dan kan bewijzen, dat ze het goed
meent met kinderen.
Mare Oraison, de bekende priester-psychoa-
nalyst, is in Parijs overleden. Hij is vijfen
zestig jaar geworden. Mare Oraison was aan
vankelijk chirurg in Bordeaux In 1948
werd hij priester gewijd. Zijn proefschrift
over het christelijk leven en de sexualiteit
werd door het Heilig Officie op de Index ge
plaatst. In 1964 viel hij in een artikel in ,JLe
Monde" dit Heilig Officie scherp aan, het
geen hem een waarschuwing opleverde en
een verbod in 1966 om zijn werkzaamheden
als psycho-analyticus voort te zetten en boe
ken te publiceren. Dit verbod werd later op
geheven. Vooral zijn boeken en zijn optreden
voor radio en televisie maakten Oraison be
kend bij een groot publiek.
De hoofdvestiging van de Jehova's Getuigen
wordt verplaatst van Amsterdam naar Em-
men. De Jehova's hebben daar vijf hectaren
grond gekocht. Daar zullen enkele conferen
tiezalen, appartementen, kantoren, een druk
kerij en een computercentrum worden ge
bouwd. Rond het complex, dat tien miljoen
gulden kost, wordt een park aangelegd. Er
zullen vijftig mensen werk vinden. De over
plaatsing gebeurt, omdat de huidige gebou
wen van de Jehova's Getuigen in Amsterdam
vrij oud zijn en dicht bij een drukke ver
keersweg liggen.
Mgr. Lefèbvre
wijdt dertig
priesters
Voor de eerste maal tij
dens het pontificaat van
Johannes Paulus II zal
mgr. Marcel Lefèbvre, de
gesuspendeerde Franse
aartsbisschop priesterwij
dingen verrichten.
Op 29 juni zal hij in het
Zwitserse Écone dertig
priesters, afkomstig uit
vele landen maar vooral
uit Frankrijk, wijden. Dit
is het grootste aantal
sinds de oprichting van
dit internationale Pius X-
seminarie.
In een communiqué ver
klaart mgr. Lefèbvre, dat
hij viermaal zoveel pries
ters zou moeten wijden
om te kunnen voldoen
aan alle aanvragen uit de
gehele wereld. Japan, In
dia, Australië, Zuid-Ame-
rika, Afrika smeken ons
ware priesters te zenden,
aldus de bisschop. „Over
al worden mensen geroe
pen."
Dit jaar zijn vijfenzestig
jongelui in de drie traditi
onele seminaria ingetre
den. Een vierde seminari
um van deze signatuur
,wordt binnenkort in de
hoofdstad van Argentinië,
Buenos Aires, geopend.
NA MOEIZAAM OVERLEG
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Na maandenlang beraad
heeft het kabinet gisteren een nieuw
ontwerp tot wijziging van de Onteige
ningswet ingediend. Kern van het ont
werp is dat activiteiten van de overheid
op de grond die onteigend wordt géén
invloed zullen hebben op de hoogte van
de schadeloosstelling voor de onteigen
de. Voor de bepaling van de schadeloos
stelling is gekozen voor het systeem
„verkeerswaarde minus" en niet voor
„de gebruikswaarde plus", waarvoor het
kabinet - Den Uyl in 1977 had gekozen
en waardoor het ten val kwam.
Door het eens te worden over dit wets
ontwerp (dat nu voor advies naar de
Raad van State gaat) heeft het kabinet
een zeer ingewikkelde politieke knoop
doorgehakt In maart 19o77 viel het kabi
net-Den Uyl over het vorige ontwerp. De
toenmalige fracties van KVP en ARP
verschilden op enkele wezenlijke punten
van mening met die van de andere coali
tie-fracties (PvdA, D'66 en PPR).
De eerste reactie gisteren van de CDA-
fractie op het nieuwe ontwerp was posi
tief. Deze fractie vindt dat de bewindslie
den erin geslaagd zijn het politieke gat
te dichten tussen de verschillende waar
debepalingen van de grond, nl. de ge
bruikswaarde en de verkeerswaarde. Het
CDA zal zijn definitief standpunt over
het ontwerp nog nader bepalen. De WD
- fractie vindt de gekozen oplossing
„evenwichtig".
De socialistische fractie heeft geen goed
woord over voor de keuze door het kabi
net voor de verkeerswaarde van de.
grond inplaats van voor de gebruiks-i
waarde. Volgens het kabinet - Van Agt'
door uitvoering van het nieuwe wetsont
werp voorkomen worden dat particulie
ren zich ten koste van de gemeenschap
verrijken.
Gerard van Dam: binnenkort sterkere zender op de „Delmare".
DEN HAAG Na een be
trekkelijk rustige periode van
vijf jaar heeft het zeezender-
bestand op de Noordzee deze
maand een opmerkelijke im
puls gekregen. Naast „Radio
Caroline", die reeds van
maart 1964 op de woelige ba
ren haar uitzendingen ver
zorgt en eigenlijk nooit is
weggeweest, kwam twee we
ken geleden ook „Radio Del-
mare" in de ether vanaf een
nieuw zendschip, dat is ge-
stationneerd buiten de kust
van Goeree-Overflakkee. Gis
teren begon het spiksplinter
nieuwe zendschip „De Casa
Blanca" bovendien met test
uitzendingen voor de kust
van het Belgische Zeebrugge.
Het station, dat momenteel
op 272 meter middengolf non
stop muziek uitzendt, zal
waarschijnlijk zondag met
een normale programmering
beginnen onder de naam „Mi
Amigo".
Een woordvoerder van „Radio
Caroline" kondigde daarbij
aan nog deze maand in de
lucht te willen komen met
een tweede zender. Daarmee
bereikt men een etherbestand
van vier zeestations: een zelf
de aantal als dat voor het in
werking treden van het ver
drag van Straatsburg, dat op
31 augustus 1974 een einde
maakte aan de activiteiten
van „Radio Veronica", „Radio
Noordzee" en „Atlantis".
De toen eveneens uitzendende
„Radio Mi Amigo" week voor
de wet uit naar Spanje en
kon daar middels illegale be
voorradingen en avonturieren-
de Nederlandse en Engelse
discjockeys in de lucht blij
ven tot eind oktober vorig
jaar. Toen maakte een con
flict tussen Caroline-ba as Ro-
nan o'Rahilly en Mi Amigo's
topman Sylvain Tack een ein
de aan de uitzendingen.
O'Rahilly riep onder zijn
oude zendnaam „Caroline"
vanaf april dit jaar met
vrijwel alle Mi Amigo-discjoc-
keys een nieuwe zender in
het geweer te brengen en de
Belg Silvain Tack begon
naarstig uit te zien naar een
nieuw zendschip, dat in een
Spaanse haven vond in de
vorm van de kustvaarder
Casa Blanca. Het schip werd
in alle stilte uitgerust voor
haar zendplaats, maar voer
desondanks niet uit wegens
een afnemende zendbelang-
stelling van Tack.
Johnny Hoes
wilden echter het initiatief
doorzetten en installeerden op
het schip twee 25 kw-zenders
en een 40 meter hoge mast
Die initiatiefnemer, aldus in
gewijden in piratenkringen,
zouden enkele platenmaat
schappijen (waaronder Phi
lips), de ongekroonde smart-
lappenkoning Johnny Hoes en
de ex-piraten-boss Van Land-
shoot van „Radio Atlantis"
zijn. Zij lieten de „Casa Blan
ca", inmiddels omgedoopt tot
„Magda Lena", vorige week
naar Zeebrugge opstomen. De
gisteren gestarte testuitzendin
gen, waaronder steeds weer
de stationstune „Gitar Holi
day" van de groep Oase te
horen is, blijkt uitzonderlijk
goed in Nederland te ontvan
gen te zijn. Dat is niet het ge
val met uitzendingen van
„Radio Delmare", die met een
minieme uitzendkracht dage
lijks te beluisteren is op 192
meter, de voormalige golfleng
te van „Radio Veronica". „Ra:
dio Delmare" is het initiatief
van de Hagenaar Gerard van
Dam (31), die met weinig
geld, wat hij noemt, „veel ide
alisme" en (gratis) vrijwilli
gers het hoofd maar net bo
ven water weet te houden.
Het station is momenteel in
de lucht vanaf de voormalige
Scheveningse kotter ,Marina".
De Hagenaar had daarvoor
reeds twee eerdere pogingen
ondernomen. Zijn eerste schip
dat vorige zomer uitvoer, kon
echter door de justitie
jaar september in beslag
den genomen, nadat hef
een storm van de (w
ankers was geslagen,
de ogen van de justitie riifco
Van Dam aan het begin je
het jaar echter een twp
zendschip is, waarmee hijyi
kon ontkomen ook
Scheveningse haven,
week voordat „Delmare"
de uitzendingen kon begi
dreef hij, door al weerjt
onbetrouwbaar anker, de
ritoriale wateren binnen
kon hij worden geconfiscj
door de Nederlandse justiti™
Met het derde „Delnvl
schip lijkt het tot nu toefl
beter te gaan, al is het sf
in zee verankerd aan een
staalkabeltje, dat het vooij,
staan van het zendschip
stig in de weg blijkt te ziC
Gerard van Dam heeft l£r
weten, dat zijn schip bira^
kort met een sterkere zei#
in de lucht zal komen, zC
de „Delmare"-uitzendinge|n,
het hele land te ontvaiLe
zij". L
L
Caroline 111
„Radio Caroline" tenslotte
strijkt met haar sterke ijn
dengolfzenders via de 319 |j
ter met gemak het Euro]
continent Vanaf een w
een ruim 50 jaar oud s<gi
weet men dagelijks in
lucht te komen vanaf eeni
kerplaats vlak onder de y
gelse kust. Het station ec
is met een grote onrege) R
tigheid in de lucht, aange j:
men zich door de bescheri
inkomsten bij tijd en
geen (dure) stookolie vooi
generatoren meer kan ver va
loven. De Caroline-uitzen|0
gen mogen zich desondaize
nog steeds verheugen in ve
stijgende belangstelling, ui
aard tot leedwezen van
omroepbonzen van Hilveri"1
3 en BBC's popstation Raa.'
1, die met stereo-uitzending1
echtertoch wel opgewas
lijken te zijn tegen de v:
zwakkere middengolfsign; v<
van de Noordzee-piraten. st
De Amsterdamse officier
Justitie, mr. Pieters, die
politionele acties tegen de
ratenzenders leidt, was gi
ren en vanmorgen niet v
commentaar bereikbaar,
piratenkringen heeft men
angstige vermoeden dat
acties van justitie door
stijgen van het aantal acti
etherschepen nog aanmei
lijk zal worden verscherpt
JELLE BOONS!
DEN HAAG Met 38 stem
men vóór en 30 tegen heeft
de Eerste Kamer vannacht
ingestemd met het 1 ju li-pak
ket. Vóór stemden CDA,
VVD, SGP, GPV en de onaf
hankelijke senator Maris. Te
gen verklaarden zich de
PvdA. PPR, PSP en CPN.
Opvallend was dat ook CDA-
voorzitter Piet Steenkamp
een luid én duidelijk „vóór"
liet horen.
Aan de vooravond van de be
handeling van het matiging
spakket in de Tweede Kamer
had Steenkamp nog bezwaren
geuit en zich afgevraagd of
de beperking in de groei van
de sociale uitkeringen niet be
ter zou kunnen worden uitge
steld. In de Eerste Kamer
kunnen ontwerpen echter niet
op onderdelen worden gewij
zigd.
De PvdA probeerde Steen
kamp op zijn uitlatingen over
de sociale uitkeringen over te
halen tegen het wat de socia
listische woordvoerder Nagel
noemde „rampzalige" kabi
netsvoorstel te stemmen,
maar zonder succes. Nagel
drong er zelfs bij minister Al-
beda op aan om af te treden,
omdat volgens hem „zelden
zo'n slecht klimaat is ontstaan
tussen een regering en de
vakbeweging als onder dit ka
binet en deze minister. Hij
constateerde dat behalve de
relatie met de vakbeweging
ook de verhouding tussen
CDA en PvdA met het oog
op een eventuele nieuwe sa
menwerking, aanzienlijk ver
slechterd is door de houding
van de CDA-fractie tegenover
het 1 juli-pakket.
DEN HAAG (ANP) In het
Westland worden zulke grote
hoeveelheden van het ont
smettingsmiddel methylbro
mide gebruikt, dat er meer
'veiligheidsmaatregelen moe
ten worden getroffen dan nu
het geval is.
Tot die conclusie komt de or
ganisatie voor toegepast na-
tuur-watenschappelijk onder
zoek TNO in een rapport
over de gevaren rond opslag,
transport en gebruik van dit
gevaarlijke gas. Gebleken is
dat per jaar in ons land on
geveer 2000 ton methylbromi
de wordt gebruikt om in to
taal 2400 hectaren grond te
ontsmetten. Hiervan zijn 1400
hectare in het gebied van de
zeven Westlandse gemeenten
gelegen. Ongeveer veertig pro
cent wordt in andere Zuidhol
landse glascentra toegepast
Ook daar moet volgens TNO
de veiligeheid worden ver
hoogd.
Een ongeluk met het gas kan
onder ongunstige omstandig
heden tot op grote afstanden
een gevaarlijke situatie voor
mens en dier veroorzaken, al
dus het rapport. Methylbromi
de kan meerdere organen
aantasten waaronder het cen
traal zenuwstelsel. Het TNO
pleit voor een opslag zover
mogelijk van de woonbebou
wing en andere gevoelige ob
jecten, een beperking van de
inhoud van methylbromide-
containers en het veiliger ma
ken van de apparatuur en het
transport
Het paleis op de Dam vormde gistermiddag weer het middelpunt voor de jaarlijkse
uitreiking van de zilveren anjers, verleend aan mensen die zich cultureel verdien
stelijk hebben gemaakt. Prins Bernhard reikte deze onderscheidingen uit aan de
heer J. Schiltstra uit Bergen (zie foto) voor diens werk voor het Zuiderzeemu
seum, aan ds W. Overbosch voor zijn aandeel in „Kerk en kunst" en aan de
Amersfoortse architect W. Kramer vanwege diens werk voor de monumentenzorg.
