rachtsvertoon van Alheda
rield verdeelde coalitie hij een
New York en
zonnig Florida
-Strijd tegen
mvuurwapens in
Verenigde Staten
vordert
nauwehiks
Politiek
Partij
Parlement
MERKWAARDIG
SCHOUWSPEL IN
TWEEDE KAMER
^KlNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 23 JUN11979 PAGINA 9
uren
en al e
er ruil PI
hebyk
achLl
liter,
dv
een lig
norm all
met rj I
ine mi
tt opj
ie dus
aantn
am
JtVm onze parlementaire redactie)
HAAG Gistermiddag tegen half
klonk in de volle vergaderzaal van
veede Kamer het machtswoord. De
jers zo zachtmoedige minister van So-
Zaken, Albeda, alom bekend als
van het overleg, betitelde pogingen
antasting van het z.g. 1 juli-pakket
zijn geheel of op onderdelen als
anvaardbaar". Pas daarna gebeurde
ii-fH eerder in dit driedaagse Kamerde-
/Ayylniet mogelijk was gebleken: CDA en
'Mr s'oten gelederen en benutten
f/LzA minimale meerderheid om het 1
lakket ongewijzigd te laten aan-
rden. De regering kreeg haar zin,
\r het was een allesbehalve fraaie
^winning.
li de vier voorstellen in het 1 juli-pak-
waren er twee politiek zó omstreden
het twijfelachtig was of daarvoor
meerderheid te vinden was: het
tstel tot korting van de stijging van
.sociale uitkeringen per 1 juli en het
a tot aftopping van de prijscompensa-
/oor inkomens van 55.000 en hoger,
iderdag redde de regering eerstge-
id voorstel door aan te kondigen dat
èkkers van sociale uitkeringen er op
jctober 1 procent bij krijgen. Daarmee
m ze tegemoet aan de grote bezwa-
in de CDA-fractie tégen het kortings-
hoewel ook daar, evenals bij de op-
v; tie, de vraag rees waarom het kor-
iplan per 1 juli toch uitgevoerd zou
moéten worden. Het financiële effect
voor het rijk van die korting zou door
de verhoging per 1 oktober toch volledig
worden weggenomen? Staatssecretaris
De Graaf van Sociale Zaken had daar
wel een uiterst technische verklaring
voor, maar met name de oppositie werd
daar niet door overtuigd.
Na de toezegging van Albeda bleef nog
één zaak politiek cruciaal: de aftopping.
De PvdA was tegen aftoppin^ omdat
daardoor in bestaande cao's ingebroken
zou moeten worden en omdat bepaalde
categorieën hogere-inkomenstrekkers bij
deze aftopping niet betrokken zouden
kunnen worden. Vandaar het PvdA-alter
natief: het initiatiefvoorstel-Wo:ltgens
(kleine belastingverhoging voor inkomens
van 50.000 af).
De WD verzette zich, om deels andere
redenen, eveneens tegen aftopping. Als
gevolg daarvan dreigde het aftopping:
svoorstel te sneuvelen (PvdA en WD
hebben samen 81 zetels). Om het nog in
gewikkelder te maken: het CDA vond de
aftoppingsgrens van het kabinetsvoorstel
te hoog, evenals D'66. Daarom dienden
ze mét de DS'70-er Nijhof donderdag
avond een amendement in om de grens
op 50.000 te brengen, 's Morgens had
minister Albeda van zo'n verlaging geen
punt gemaakt, al wilde hij zelf daartoe
niet het initiatief nemen.
Het amendement van CDA, D'66 en
DS'70 zou alleen haalbaar zijn als de
PvdA er uiteindelijk om toch nog iets
aan de hogere inkomens te kunnen doen,
en het initiatief-Wo:ltgens zou toch geen
meerderheid krijgen voor zou stem
men. De grote vraag was wat de WD
dan zou doen.
Niet over streep
Welnu, de WD hield, naar vrijdagmor
gen bleek, haar been stijf. Ze volhardde
in haër afwijzing. Tegen de middag, toen
het debat in volle gang was, vertrokken
de fractieleiders. Lubbers en Rietkerk
naar het bureau van de minister-presi
dent Om de zaak met de inderhaast uit
Straatsburgteruggekeerde Van Agt door
te praten. De premier slaagde er niet in
de twee fractievoorzitters over de streep
te krijgen, waarna gistermiddag aan het
Binnenhof een uiterst merkwaardig
schouwspel plaats had: Lubbers én Riet
kerk vroegen de regering in feite om een
„onaanvaardbaar" uit te spreken over
wijzigingsvoorstellen. Z,e werden op hun
wenken bediend, met het al vermelde re
sultaat
Er wordt dus afgetopt, en wel bij inko
mens van 55.000 af. Voor beide coali
tiepartners werd in dit debat een winst
punt geboekt: het CDA kreeg de stijging'
van de uitkeringen per 1 oktober, de
WD hoefde niet door te buigen naar
een aftopping van 50.000 af.
Er is over dit debat heel veel te zeggen,
maar dat zullen we hier niet doen. Wél
moeten we de conclusie trekken dat het
CDA en de WD zich steeds verder van
elkaar verwijderen en nu alweer het ka
binet de functie van scheidsrechter heb
ben moeten toedelen om de coalitie in
stand te kunnen houden.
Het 1 juli-pakket gaat nu naar de Eerste
Kamer die het volgende week al moet
behandelen. Gezien het „onaanvaard
baar" in de Tweede Kamer zullen ook in
de Senat CDA x en WD (samen 39 van
de 75 zetels) wel voor het pakket stem
men. Met grote belangstelling zal daar
overigens gadegeslagen worden hoe
CD A-senator Steenkamp zal stemmen.
Hij deed immers vorige week zaterdag
op een bestuursvergadering van het
CDA een felle aanval op het korting-
svoorstel.
Kinderspel
Door al het rumoer rond het 1 juli-pak
ket kreeg de Voorjaarsnota deze week
niet helemaal de belangstelling die zij
verdiende. Het zou immers bijzonder in
teressant geweest zijn om minister An-
driessen van Financiën uit zijn tent te
lokken over de begroting voor 1980, als
dat althans gelukt zou zijn. Het is zon
neklaar dat de financiële problemen van
het rijk dit jaar nog maar kinderspel
zijn vergeleken met wat ons in 1980 alle
maal te wachten staat. In Elseviers Ma
gazine van deze week zet Andriessen al
op een rijtje wat ons volgend jaar moge
lijk te wachten staat: achteruitgang van
de koopkracht, ook voor modale inko
mens, belastingverhogingen, verder aan
pak van de uitkeringen, nog meer om
buigingen. Algemeen wordt aangenomen
dat de jaarlijkse begrotingsoperatie,
waarmee het kabinet de eerste twee we
ken van juli dagelijks bezig zal zijn (er
is al veel voorwerk verricht) een uiterst
pijnlijke gebeurtenis wordt. Nu al laten
verscheidene bewindslieden zich onders
hands ontvallen dat er een grens is aan
hun bereidheid tot bezuinigingen in hun
sector en straks zal het kraken in het
Catshuis. De vraag is of het kabinet
deze gigantische operatie zal overleven.
Vergeleken met de ingrepen die in 1980
moeten plaats hebben is wat in 1979 ge
beurt niet meer dan wat „gemasseer".
Vast staat dat het voeren van een straf
inkomensbeleid alleen met medewerking
van de sociale partners (werknemers en
werkgeverscentrales) kan gebeuren. Maar
is er tussen de regering enerzijds en met
name de vakbeweging sprake van vol
doende vertrouwen om tot deze samen
werking op het inkomensfront te komen?
Het is zéér twijfelachtig.
Nu CDA en WD zich steeds verder van
elkaar verwijderen kan men zich afvra
gen hoelang het kabinet-Van Agt nog in
stand blijft. Lubbers heeft deze week in
e^n interview opnieuw te kennen gege
ven dat het CDA liever met de PvdA
dan met de WD regeert, al was het
slechts omdat dan een comfortabele par
lementaire meerderheid tot stand kan
komen. Daarom gaan de gedachten in
het CDA al uit naar een nieuwe coöpe
ratie met de PvdA na de volgende Ka
merverkiezingen (en niet na de Europese
verkiezingen, zoals staatssecretaris Smit-
Kroes ten onrechte veronderstelde). De
huidige coalitie zal de eerste helft van
juli en anders dit najaar bij de begro
tingsbehandeling in de Kamer zwaar op
de proef gesteld worden. De kans op
vervroegde verkiezingen wordt steeds
groter.
Aantje
Tenslotte een heel andere zaak. Het rap
port van de commissie-Enschedé heeft
gelukkig een aanzienlijk positiever beeld
van oud-CDA-fractievoorzitter Aantjes
gedurende de oorlogsjaren geschetst dan
het (naar nu blijkt) slordige rapport van
het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie. Heel globaal mag men concluderen
dat Wim Aantjes in de oorlogstijd fouten
heeft gemaakt, maar niet fout is geweest
Voor Aantjes is nu aan een afschuwelij
ke periode van onzekerheid een eind ge
komen, het moet voor hem een belang
rijk gegeven zijn dat gebleken is dat het
vertrouwen in hem nog steeds zeer groot
is.
EVERT MATHIES
r even
zijn er bijna! Het
'an de Tweede
nadert met ras-
chreden, maar dat
niet geruisloos,
de volksvertegen-
•diging wil voor
romervakentie nog
•nd-en-één dingen
reken en regelen,
•om is er zelfs gis-
vergaderd en
om zal ook aan-
ide maandag de
laderzaal weer ge-
zijn. Die extra
aderdagen hebben
wens ook te mr-
met het feit dat
Kamer volgende
donderdag niet
ieel bijeenkomt,
die hele dag in
teken staat van
deure^fschejc] van Arme
Vondeling als Kamer
voorzitter. Maar daar
over straks meer. Al
met al ziet het er naar
uit, dat de laatste ha
merslag van Vonde-
'ling, die tevens het re
ces inluidt, niet eerder
dan donderdagmorgen
om v;jf uur zal
klinken.
Centraal in de achter
ons liggende week
stonden de debatten
over de regeringsplan-
neri betreffende de
kortihg op lonen en
sociale uitkeringen en
de aangekondigde be?
zuinigingen voor de
verschillende ministe
ries. Dat dit alles, on
danks de taaiheid van
de materie, toch nog
regelmatig voor vrolij
ke momenten zorgde,
zal geen lezer van
deze rubriek meer ver
bazen. Een fraai voor
beeld van parlementair
kwinkslaan volgt hier
onder.
Film
Donderdagmiddag.
Achter het spreekges
toelte staat Steef
Weijers van het CDA
een ingewikkeld be
toog af te steken. Na
tien minuten is het
PvdA - woordvoerder
Jaap van der Doet
nog steeds onduidelijk
waar Weijers heen wil.
Hij snelt dan ook uit
zijn bank naar de in
terruptiemicrofoon om
opheldering te vragen.
Weijers: „De heer Van
der Doef zit nog bij
de voorfilm. De eigen
lijke show moet nog
beginnen. Rustig maar,
mijnheer Van der
Doef!".
Van der Doef: „Neen,
neen!"
Weijers: „Ik bepaal
toch zeker, wanneer
de hoofdfilm begint?".
Van der Doef (mok
kend): „Nou ja, dan
wacbt ,ik nog maar
Tien minuten later.
Weer in ter rum peert
Van der Doef, maar
nu wordt hij terechtge
wezen door WD-voor-
man Koos Rietkerk,
waarna zich eqn dis
cussie tussen beide he
ren ontspint, totdat
opeens de stem van
Vondeling het gekra
keel doorbreekt: .Mag
ik u erop wijzen, dat
de heer Weijers aan
het woord is?".
Steef Weijers
Weijers:„Tja, ik wilde
net om een stoel vra
gen. Dan kan ik erbij
gaan zitten". Waarop
de socialist Hans Kom
brink sneerend roept:
„Die kans krijg je
niet!".
Weer tien minuten la
ter. Van der Doef te
gen Weijers: „Ik neem
aan dat we inmiddels
bij de hoofdfilm aan
geland zijn?".
Weijers:„Haha, nee, die
komt eigenlijk rhorgen
pas. De heer Van der
Doef loopt te snel op
de zaken vooruit".
Dan komt Van der
Doefs fractiegenoot
Marcel van Dam tus
senbeide. Verongelijkt
brult hij door de zaal:
„Maar die voorfilm
duurt ook zo lang".
Weijers: „De heer Van
Dam kan de voorstel
ling verlaten, als hij er
problemen mee heeft
Van Dam (dreinerig)
„Maar ik heb ervoor
betaald!".
Brief
Hilariteit ontstond er
ook dinsdag, en wel
naar aanleiding van de
volgende gebeurtenis.
Formeel juist maar
toch koddig. Bij de
aanvang van de verga
dering deelde Vonde
ling mee: „De voorzit
ter van de Kamer ont
ving een brief'. Daar
na pauzeerde hij even,
zodat iedereen, indien
bekomen van deze
schokkende medede
ling, de gelegenheid
had om te denken
„Zo, zo, van wie dan
wel?". „Ik verzoek de
heer griffier die brief
voor te lezen", zo ver
volgde de voorzitter.
Hij overhandigde een
epistei aan de naast
hem zittende griffier-
,die onmiddellijk op
stond en met luider
stemme las: Mijnheer
de voorzitter! Hierbij
heb ik de eer u mee
te delen, dat ik met
ingang van 17 juli
aanstaande bedank als
lid van de Tweede Ka
mer. Op die dag hoop
ik mijn nieuwe taak
als gekozen lid van
het Europees Parle
ment te aanvaarden.
Met gevoelens van bij
zondere hoogachting
voor het College dat u
voorzit, was getekend:
Vondeling".
Wat wij toch laatst te
genkwamen in „Pro
fiel", het personeels
blad van het ministe
rie van Verkeer en
Waterstaat! Een vrij
wel onvoorstelbaar,
maar waar gebeurd
verhaal. Moet u horen.
Een jonge waterstaat
singenieur, die in de
Flevopolders werkt,
moest enige tijd gele
den voor een belang
rijke bespreking met
een paar ambtenaren
naar het ministerie in
Den Haag. Hij kwam
in de zaal, waar het
overleg zou worden
gevoerd en praatte
daar vooraf wat met
enkele aanwezigen.
Een vriendelijke heer
kwam even later op
hem toe, drukte hem
de hand en vroeg wat
hij deed. De ingenieur
vertelde in 't kort over
zijn werkzaamheden
en vroeg vervolgens:
„En wat is uw functie
hier?".
.Mijn functie?", vroeg
de man verbaasd la
chend. „Ik ben de mi
nister". De ingenieur,
bijna door de grond
zakkend, putte zich uit
in verontschuldigingen.
„Geeft niet hoor", zei
minister Tuijnman. „Ik
val nu eenmaal veel
minder op dan mijn
staatssecretaris Neelie
Smit-Kroes".
Dick van Rietschoten
Uw krant samen met ANWB
New York en Florida. De dynamiek van „The Big Apple" en
„The Sunshine State of America". Dat zijn de reisdoelen van
de zestien-daagse tour, die uw krant in samenwerking met de
ANWB van 29 oktober tot en met 13 november 1979 organi
seert.
's Morgens nog in het kille HollancJ. 's Middags winkelt u in
hartje New York en een paar dagen later luiert u op het zoni-
ge strand van de Golf van Mexico. Voeg daarbij de stranden
van Miami en Palm Beach, tochten per air-conditioned tou
ringcars dwars door de Everglades en de sinaasappelplanta
ges, genieten van de adembenemende Flippershow in het Sea-
quarium, geconfronteerd te worden met de rijke fantasjën in
Disney World en te varen op deJungle Queen, een showboat
uit vroeger jaren. Dan hebt u slechts een greep uit het indruk
wekkende programma van deze unieke zonnige vakantie.
Maandag 29 oktober brengt een KLM-Jumbo u van Amsterdam
naar New York, waar u in de loop van de middag arriveert
en
in het Gotham-hotel een welkomstcocktail gereed staat. Tot en
met woensdagmiddag31 mei verblijft u in deze wereldstad
(incl. tour door Manthatten), want dan verplaatst dc- Eastern
airlines u naar Tampa, vanwaar vanuit Sarasota de tour door
het zonnige Florida start.
Na een dagje luieren op het privè-strand van Hotel Le Fronte-
nac start op vrijdag 2 november de Florida-tour per air-condi
tioned touringcar. Een grandioze tocht, die voert via de Everg
lades naar Miami Beach, vervolgens naar het zuidelijkste pun
tje van de USA, het eiland Mey west om tenslotte via Palm
Beach, Orlando in St. Petersburg Beach aan Florida's westkust
nabij Tampa terecht te komen.
Een tiendaagse bustocht, vol afwisseling. Met excursies naar
het Seaquarium (met o.a. de echte tv-Flipper), een onvergete
lijke vaartocht met de showboat Jungle Queen, een bezoek
aan Cape Canaveral, Disney World, Cypress Gardens, Silver
Springs en de Busch Gardens. Tussen al deze unieke evene
menten krijgt u ruimschoots tijd voor relaxing aan de zonnige
stranden. Het verblijf is in luxe hotels.
Maandag 12 november vliegt u met Eastern Airlines naar New
York en vandaar wederom met de^KLM naar Amsterdam, waar
u in de loop van de ochtend van dinsdag 13 november 1979
op Schiphol arriveert.
De prijs van deze exclusieve tour bedraagt 2695,- p.p. op
basis van 2-pers. kamer (toeslag een-pers. kamer 496,-).
Inbegrepen:
- vlucht met verzorging aan boord van lijntoestellen (geen
charters) van KLM en Eastern airlines:
- 14 overnachtingen in moderne hotel op basis van 2 pers. ka
mer met bad/douche, toilet, televisie, telefoon en radio.
- transfers en excursies als genoemd in het programma
- welkomstcocketail in New York, maaltijd tijdens de boottocht
met de Jungle Queen en afscheisdiner op de laatste dag in
Breckenridge Hotel te St. Petersburg.
- Ned. sprekende reisbegeleiding
- luchthavenbelasting
Niet inbegrepen:
-maaltijden
- per 1 mei j.l. geldende benzinetoeslag van 70,-.
- verzekeringen. Aan te bevelen is een annuleringsverzekering
ad 100,-p.p. (voor 1 pers. kamers 115,-
'Tariefswijzigingen voorbehouden i.v.m. stijging olieprijzen of
koersverschillen.
Voor deze reeds eerder gepubliceerde tocht is nog slechts
een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Inlichtingen en boe
kingen uitsluitend telefonisch bij Sijthoff Pers. Bureau Reisor
ganisatie, Wagenstraat 37. Den Haag, tel. 070624562 tst. 257
en 370.
rechtstreekse relatie gelegd
tussen de hoge Amerikaanse
misdaadcijfers en het voor
handen zijn van zoveel vuur
wapens. De discussies over
een verscherping van de
controle op net bezit van
vuurwapens is al tientallen
jaren aan de gang, maar er
is nauwelijks enig resultaat
geboekt. Op dit moment is
in de meeste staten (44 van
de 50) de handel in vuurwa
pens praktisch vrij.
President Carter had een
verscherpte controle op
vuurwapens hoog in het ver
kiezingsvaandel staan, maar
hoewel zijn medewerkers
dat ontkennen, lijkt hij het
hoofd inmiddels in de
schoot te hebben geworpen
voor een serieuze, goed ge
organiseerde en kapitaal
krachtige oppositie.
Het plan van Carter om via
een verbeterde registratie bij
verkoop van vuurwapens op--
sporing bij misdaden en bij
verlies of diefstal gemakke
lijker te maken, ligt onder
spervuur.
De -speciale dienst, die zich
met het voorbereiden van
het plan bezig houdt, heeft
al tegen de vierhonderddui
zend brieven van tegenstan
ders ontvangen. De brieven
zijn voor een belangrijk deel
gevuld met de grofst moge
lijke beledigingen en bedrei
gingen. Aanvoerder van de
oppositie is de Bond van ei
genaren van geweren (Natio
nal Rifle Association), een
krachtig orgaan met circa
een miljoen leden. De NRA
blijkt succes te hebben,
want onlangs werd een ex
perimentele controlemaatre
gel door het Huis van Afge
vaardigden met overweldi
gende meerderheid verwor
pen. Door zoveel oppositie
tegen een maatregel, die
slechts beoogt de registratie
te verbeteren, worden van
regeringszijde nauwelijks
nog nieuwe initiatieven ver
wacht. Daarom hebben een
groot aantal kleine anti-
vuurwapengroepen zich aan
een gesloten in een federatie
(„Hand Gun Control"), die
nu gaat trachten de publieke
opinie te mobiliseren. Veel
werk lijkt er op het eerste
gezicht niet aan de winkel,
want merkwaardig genoeg
toont een meerderheid van
de Amerikanen zich bij vrij
wel elke enquête voorstan
der van verscherpte contro
le. De meerderheid groeit
zelfs, want bij de laatste
Harris-enquête toonde tach
tig percent zich voorstander
van een beter toezicht, tegen
zevenenzeventig procent in
'1975. Zelfs onder de bezit
ters van een vuurwapen be
staat een ruime meerderheid
(71 procent) die meent dat
de teugels moeten worden
aangehaald. Voor diezelfde
meerderheid echter is het al
of niet controleren van het
vuurwapenbezit kennelijk
geen handzaak.
Hand Gun Control, waarin
circa dertig organisaties met
in totaal om en nabij de zes
tigduizend leden samenwer
ken, heeft de populaire se
nator Edward Kennedy in
de arm genomen om de
kwestie wat meer gewicht te
geven. De brievenactie van
Hand Gun Control wordt
dan ook sinds kort begeleid
door een persoonlijke brief
van de senator.
Circa zestigduizend leden
van Hand Gun Control zijn
echter niet alleen numeriek
in de minderheid tegenover
de miljoen van de National
Rifle Organisation. In het
blad van de NRA, The Ame
rican Rifle Man", wordt
maandelijks alleen al door
de vuurwapenindustrie voor
bijna een kwart miljoen gul
den aan advertenties ge
plaatst. Bij de laatste verkie
zingen droeg de NRA voor
ruim een miljoen bij aan
verkiezingscampagnes van
favoriete kandidaten.
De opvallende feiten, die de
anti-groepen daar tegenover
kunnen stellen, hebben tot
nu toe in ieder geval minder
indruk gemaakt. Zoals het
feit, dat in een familie waar
ISsl f o o V
HjVan onze correspon-
I dent Dick Toet)
gSaVASHINGTON In
^^ijna de helft van alle
luishoudens in de
herenigde Staten be-
'indt zich minstens
én vuurwapen. Elk
aar zorgen de naar
viEJifthatting vijftig mil-
3ok e oen pistolen en gewe
en voor vijfhonderd-
luizend incidenten,
gS londerdtwintig dui-
ÏS end gewonden en ze-
Ier twintigduizend do
len. In de periode,
vaarin in Vietnam
ruim zesenveertigdui-
'üend Amerikanen de
"flood vonden, werden
r binnen de „veilige"
andsgrenzen bijna vij-
Anfentachtigduizend door
p di'uurwapens gedood,
locwei sommige deskundi-
[en er sterk aan twijfelen,
vordt door de meesten een
iiiiiii
Een aantal jaren geleden werd voor dames een wapen op de markt gebracht waarmee
zij zich zonder bezwaar konden vertonen, zoals deze etui voor toneelkijkers.
een vuurwapen voorhanden
was, de kans op een moord,
een ongeluk of een zelf
moord twee keer zo groot is.
Of het feit, dat de meeste
moorden met vuurwapens
niet worden gepleegd door
notoire misdadigers, maar
door als gemiddeld te boek
staande burgers, die een fa
milielid, „vriend of kennis"
vaak in spontane woede
neerknallen. Sinds kort is er
nog een belangwekkend feit
bijgekomen, namelijk een
onderzoek in de staat Mas
sachusetts (de staat van se
nator Kennedy), waar wette
lijke maatregelen tegen het
wapenbezit in twee jaar leid
den tot een daling van
drieenveertig procent van
het aantal moorden met een
vuurwapen. Een woordvoer
der van Hand Gun Control:
„Er is eigenlijk maar een
ding dat we tegen hebben:
de geschiedenis, waarin het
vuurwapen tot nu toe bijna
altijd het sterkste isgeble
ken".