Gijzelingen hebben vooral
veel psychische gevolgen
Zweden, Canada en
Israël nemen meer
vluchtelingen op
„Stuur Turkse
christenen
niet weg
Principe-akkoord over spoorweg-CAO
Qeidó&Qowuwi
IdejnAgt
st voor
nenergie
^Ibbers:
iit-Kroes
''c if t wel
a' k gezien
'in
Aantjes deels
gerehabiliteerd
Atoomgeheimen
Ambtenarencentrale is tegen VUT bij overheid
"agNENLAND
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
lent gvan de voorpagina)
premier Van Agt
ook de andere Europe-
50rt( iringsleiders van me-
het pleidooi van
Schmidt voor de
an meer kerncentrales
was, waarbij wel
rorden aangetekend,
unigen, zoals de Fran-
sident Giscard d'Es-
niet veel overreding
unenten van Westduit-
die zo'n indruk op
maakten, waren, dat
veel energie nodig
im economisch op de
blijven en dat kern-
de enige garantie
voor een voldoende
daarvan. „Want hoe-
ook besparen en ook
we meer kolen, die
lieuoverlast veroorza-
bruiken, dat alles zal
noeg zijn", aldus Van
is ervan overtuigd,
ne-energie en geother-
energie (gebruikmaken
Qrl warmte van de aarde)
ie schoon en onuitput-
jn, pas in de volgende
in wezenlijke bijdrage
weren. „Dus blijft ons
inders over dan de
rgie om de tussenlig-
periode te overbrug-
an Agt is ervan over
at de problemen rond
rnenergie (veiligheid
:s' veiljg opslaan van
n het voorkomen van
iding van kernwapens)
ard werken kunnen
overwonnen,
deaire punt was zo on-
enige van de ener-
[élegenheden, waaro-
jnegen" het tijdens de
discussieronde in
öburg eens konden wor-
als verwacht liepen de
;n té ver uiteen om
>eeld tot het aanpak-
de handel in olie(pro-
op de „vrije" markt
liten. De regeringslei-
oten zich aan bij het
int, dat hun energiemi-
IJ maandag in Luxem-
adden ingenomen, na
dat een directe ingreep
nselijk is. Wel wilden
est-Duitsland, Groot-
ïië en Nederland) de
president, die een har-
voorstaat tegenover de
handel, zover tegemoet
dat een indirecte con-
d worden uitgeoefend
et maken van een prij-
ies en door een ver
registratie van alle
lacties). Maar ook dat
^n toevoeging: „mits
vlwre grote olieconsu-
III® Japan en de Verenig-
ermee akkoord
n onzer verslaggevers)
IAAG CDA-fractie-
Ruud Lubbers heeft in
raaggesprek met het
PQljlad Vrij Nederland toe-
n dat er binnen zijn
rtij een notitie heeft
ileerd over „het functi-
fvan het CDA, het ka-
ook wel punten de
treffende". In het ge-
gt hij voorts: het
Suropese verkiezingen
liet in gevallen, wel
ïgen natuurlijk, over
jner tijd". De CDA-
iider geeft voprts toe
stuk mede door voor-
iteenkamp was onder
is er zeker van dat
issecreatris dat stuk
en op grond
[_vorige maand haar
igen deed over een
ferking tussen CDA èn
als er bij de Europese
zingen zou blijken dat
or de coalitie met de
geen meerderheid meer
in. In een reactie van-
n zei Lubbers dat als
latssecreatris het stuk
lal gelezen had ze Kooit
■ze conclusie gekomen
nnen zijn.
itlatingen van mevr.
troes zorgde destijds
Foot tumult met name
DA-kringen. Voorzitter
[amp ontkende toen ca-
di het bestaan van een
'ik notitie.
baarsmaat
It op 42 cm.
iG De tijdelijke
jing van de minimum
voor de snoekbaars
IV naar 42 centimeter
■vooralsnog tot 31 mei
tijdelijke verlaging
laas wijdte van staan-
t is verlengd tot die
datum. Minister Van
lee (landbouw en visse-
ftdit gisteren besloten.
ONDERZOEKERS BEPLEITEN INTENSIEVE HULPVERLENING
(Van onze parlementaire redaktie)
Het merendeel van de Nederlanders,
die in de afgelopen vijf jaar bij ter
roristische acties gegijzeld werden,
heeft in de eerste weken na het gij
zel ingsavontuur te kampen gehad
met meer of minder ernstige licha
melijke en geestelijke stoornissen.
Ook gezinsleden van gegijzelden
hebben van de gebeurtenissen nega
tieve gevolgen onderyonden. Het is
dan ook noodzakelijk om bij eventu
ele volgende gijzelingsacties te zor
gen voor een uitgebreide en actieve
hulpverlening. Daar moeten mensen
speciaal in getraind worden.
Dit zijn de conclusies uit een psycho
logisch onderzoek naar de gevolgen
van. gijzelingen in Nederland, ver
richt in opdracht van het Ministerie
van Volksgezondheid en Milieuhygië
ne. Het onderzoek werd uitgevoerd
door de Vakgroep Psychiatrie van de
Leidse universiteit, onder leiding van
prof. dr. J. Bastiaans, die een repu
tatie heeft opgebouwd in het begelei
den van mensen die lijden onder
hun oorlogservaringen.
,De resultaten van het onderzoek zijn
verkregen uit informaties van zowel
ex-gegijzelden als gezinsleden.
Gebleken is dat in de eerste vier we
ken na een gijzeling de overgrote
meerderheid van de ex-gegijzelden
leed aan gespannenheid, slapeloos
heid, sterke prikkelbaarheid, angsten,
een gestoord denk- en concentratie
vermogen en lichamelijke klachten
zoals hoofdpijn. Bij velen van hen
openbaarden zich ook fobieën: mén
durfde bijvoorbeeld niet meer met
een trein te reizen of zich in afgeslo
ten ruimten zoals bioscopen te bege
ven. Vaak werden ook genoemd „een
algemeen gevoel van onveiligheid" en
„een gevoel van niet begrepen wor
den". Een aantal van de genoemde
verschijnselen is, zij het in mindere
mate, ook opgetreden bij gezinsleden
van de ex-gegijzelden. Bij ruim 30
procent van de ondervraagden be
gonnen de klachten na een maand
weer te verdwijnen. Bij de rest pas
veel later. Enkelen kampen nog
steeds met bepaalde klachten, vooral
op het psychische vlak.
Slechts zeer weinigen hebben na de
gijzeling iedere hulpverlening gewei
gerd. Vrijwel iedereen had behoefte
aan actieve belangstelling van artsen
en andere hulpverleners. Bijna 60
procent heeft de hulpverlening posi
tief gewaardeerd en 14 procent vond
de hulp en belangstelling na de gijze
ling te gering.
Vluchtelingen kijken toe terwijl Maleisiërs nieuwe voorraden brengen op het eiland Bidong. Onge
veer 40.000 Vietnamezen verblijven daar op het ogenblik onderzeer slechte omstandigheden.
BANGKOK (AP) Vijf Zuidoost-Aziati
sche landen hebben gisteren aangekondigd
dat zij een gezamenlijk diplomatiek stand
punt zullen formuleren „om het vluchtelin
genvraagstuk op te lossen". Dit nieuws
kwam op het zelfde moment dat Zweden,
Canada en Israël bekend maakten dat zij
de aantallen vluchtelingen die zij perma
nent onderdak geven, zullen verhogen.
De Zweedse regering deelde mee dat boven
de 262 vluchtelingen die zij eerder toeliet,'in
de komende herfst nog eens 1250 Aziatische
vluchtelingen .zullen worden opgenomen. Is
raël verklaarde zich bereid om nog eens 200
ménsen toe te laten. Canada kondigde aan
dat het 1000 extra vluchtelingen zal opne
men. Het Canadese totaal komt daarmee op
11.000.
Amerika overweegt om het aantal vluchte
lingen dat maandelijks in de VS wordt toe
gelaten, te verhogen. Dit aantal is nu 7000.
Minister Van der Kaauw van buitennlandse
zaken zal het kabinet voorstellen 300 Indo-
chinese vluchtelingen op te nemen boven de
750, die jaarlijks uit alle delen van de we
reld in Nederland worden toegelaten. Hij zei
dit gisteravond in Straatsburg, na een bij-,
eenkomst van EEG-ministers. Suriname,
waarop de hoop is gevestigd van het comité
bootvluchtelingen dat indertijd in Nederland
werd opgericht, is bereid enkele vluchtelin
gen op te nemen. „Meer dan enkele tiental
len zullen dat er niet zijn, gezien onze ecor
nomische situatie", aldus een woordvoerder
van de Surinaamse ambassade.
Volgens schattingen zal het aantal vluchte
lingen uit Indochina 2,25 miljoen worden.
PATRIARCH VAN ANTIOCHIE:
DEN BOSCH (ANP) Over
het hoofd van mgr. Bluyssen
heen heeft patriarch Ya'coub
III van Antiochië een drin
gend beroep op Nederland
gedaan de Turkse christenen
niet uit Nederland weg te
sturen.
De patriarch is de hoogste
leider van de Syrisch ortho
doxe christenen (waartoe ook
de Turken in de St. Jan be
horen) waar ook ter wereld.
Hij is in Nederland om een
orthodoxe bisschop te wijden.
Tijdens een gesprek in het
bisschopshuis in Den Bosch
zei hij dat het in Turkije voor
sommige christenen onleef
baar is. Velen hebben te lij
den onder de Koerden. Maan
delijks worden christenen in
Oost-Turkije gedood en ook
in Istanboel is het voor chris-
Buitenlander
zonder rijbewijs
moeilijk
aan te pakken
DEN HAAG (ANP) Minis
ter De Ruiter van justitie
gaat met minister Tuijnman
van verkeer en waterstaat
bekijken hoe de buitenlander
die in ons land zonder rijbe
wijs rijdt beter kan worden
aangepakt.
W^nt, zo blijkt uit het ant
woord van minister De Ruij-
ter op kamervragen van de
WD, als een buitenlander
zijn rijbewijs niet bij zich
heeft, kan hem op grond van
de Wegenverkeerswet niet
worden verboden verder te
rijden. Door het niet bij zich
hebben van zijn rijbewijs
brengt een bestuurder immers
niet de veiligheid op de weg
in gevaar. Weliswaar kan pro
cés-verbaal tegen hem worden
opgemaakt omdat hij toch de
wet heeft overtreden, maar
diezelfde wet zegt dat de hou
der van een buitenlands rijbe
wijs niet verplicht is om op
eerste vordering van een
agent zijn rijbewijs te laten
zien. Nederlanders moeten dat
wel. Controle is dus moeilijk
en vandaar dat de regeling in
de wegenverkeerswet nu na
der wordt bezien.
Spiraaltje voor
vrouwen boven
40 het beste
NIJMEGEN Bij vrouwen
boven de veertig is het spi
raaltje de beste vorm van
anti-conceptie. Het verdient
de voorkeur boven de pil.
Het spiraaltje is mniet zo
best geschikt voor vrouwen
die nog noit zwanger zijn ge
weest; omdat bij hen de kans
op ontstekingen groter is.
Een en ander staat ih het
proefschrift van de vrouwen
arts R. Beerthuizen, die van
daag op „het spiraaltje" pro
moveert in Nijmegen. Beer
thuizen heeft becijferd dat
ongeveer zes procent van de
Nederlandse vrouwen het spi
raaltje gebruikt Zestig pro
cent gebruikt de pil. Hoe het
spriraaltje precies werkt, daar
is ook Beerthuizen niet geheel
achtergekomen.
Honderd procent veilig is het
spiraaltje niet; 1 op de 200
gebruiksters kan in een be
paald jaar zwanger raken.
Een andere bijwerking is het
grotere bloedverlies tijdens de
menstruatie.
tenen moeilijk leven. Volgens
de patriarch vluchten ze te
recht uit Turkije, hoe erg hij
het ook vindt dat de eeuwen
oude kerk daar uitsterft. „Als
ze uit Syrië of Irak zouden
wegtrekken, zou ik het niet
voor hen opnemen. Nu zou ik
willen vragen, laat hen onder
christenen in Europa leven,
stuur hen niet weg".
In Den Haag heeft de afde
ling rechtspraak van de Raad
van State beslist dat een
Turkse jongen in Nederland
mag blijven. Het gaat om een
christen die in Nederland
asiel heeft aangevraagd.
Staatssecretaris Haars van
justitie had hem een verblijfs
vergunning geweigerd. De
Raad van State vindt dat me
vrouw Haars bij een nieuwe
beslissing geen gebruik mag
maken van het speciaal voor
de christenen uit Turkije ont
worpen criterium dat er spra
ke moet rijn van persoonlijk
ondervonden leed van een
schrijnend karakter.
In verband met deze uit
spraak heeft de PPR om een
spoeddebat in de Tweede Ka
mer gevraagd.
Geen uitstel wet
ambulancevervoer
DEN HAAG (ANP) SUats-
secretaris Veder-Smit van
Volksgezondheid is niet van
plan de invoering van de wet
ambulancevervoer uit te stel
len. Wat haar betreft gaat hij
volgens plan op 1 juli in.
Ze schrijft dit in een brief
aan de provinciebesturen. De
particuliere riekenvervoerders,
die tweederde van het rieken-
vervoer voor hun rekening
nemen, hebben geprotesteerd
tegen de invoer van de wet
op dit moment. Het voor hen
belangrijkste onderdeel, de
oprichting van vijftig regiona
le alarmposten, is bij lange
na niet rond, aldus de rieken
vervoerders. 2Je hebben vol
gende week een gesprek met
de staatssecretaris. Zij bekla
gen zich erover dat rij niet of
nauwelijks worden betrokken
bij het opzetten van de cen
trale posten. Zij vrezen bo
vendien voor een monompo-
lie-positie van de GGD's.
Op korte termijn betere compensatie onregelmatige diensten
UTRECHT (ANP) - Uiterlijk op 1 janu
ari 1980 zullen er nieuwe maatregelen
van kracht worden die de onregelmatige
werktijden van het NS-personeel moeten
verlichten. Welke maatregelen dat zijn
is afhankelijk van een op korte termijn
af te sluiten onderzoek.
Dat is het belangrijkste resultaat van het
principe-akkoord over een nieuwe CAO,
dat de bonden gisteren hebben gesloten
met de directie van de Nederlandse
Spoorwegen. De. resultaten van het on
derzoek zullen in oktober van dit jaar
bekend worden gemaakt.
In het bereikte akkoord, dat nog door de
achterban van de bonden moet worden
goedgekeurd, is bedongen dat de CAO
begin volgend jaar alsnog kan worden
opengebroken als blijkt dat de nieuwe
maatregelen toch niet voldoen. „We heb
ben dan de mogelijkheid opnieuw aan
acties te denken", aldus onderhandelaar
G.Gijzen van de vervoersbonden FNV.
In de nu gemaakte afspraken speelt one
nigheid over het bedrag van 10 miljoen
gulden, dat vorige week tot een staking
sactie dreigde te leiden, geen rol meer.
De aanvankelijke eis van de bonden
luidde dat de NS-directie voor tien mil
joen per jaar aan maatregelen moest
treffen ter compensatie van de onregel
matige werktijden. Volgens de nu bereik
te overeenkomst zal de hoogte van het
bedrag afhankleijk zijn van de resultaten
van het onderzoek. FNV-woordvoerder
Gijzen voorspelt dat het uiteindelijke be
drag veel hoger zal komen te liggen.
De zeer lijvige rapporten die vandaag zijn verschenen
over de oorlogsgedragingen van mr. Aantjes houden
voor een niet onbelangrijk deel een rehabilitatie in van
de eind vorig jaar zo plots gevallen politicus. De rap
portage laat geen andere indruk na dan dat er in de
roerige novemberdagen, waarin Aantjes' politieke car
rière zo abrupt tot een eind kwam,'een sfeer is opge
roepen die nu niet door de echte feiten büjkt te kun
nen worden gerechtvaardigd.
Er blijven weliswaar laakbare feiten over, zoals vooral
het in de na-oorlogse jaren draaien om de juiste toe
dracht van het gebeuren tijdens de oorlogsjaren, maar
op hoofdpunten zijn de door prof. L. de Jong naar vo
ren gebrachte beschuldigingen ontkracht. Zo is er niets
dat er op wijst, dat Aantjes het Nederlanderschap ver--
loren zou hebben en is tevens onomstotelijk vast komen
te staan dat Aantjes in kamp Port Natal zat als dwan
garbeider en niet als bewaker zoals De Jong vorig jaar
zo stellig meende te moeten beweren.
HlERMEE is het wetenschappelijk gehalte van het
rapport van De Jong „Enige gedragingen van mr.
W.Aantjes" pijnlijk duidelijk geworden: er was geen
wetenschappelijk gehalte. Die conclusie doet te meer
pijn, omdat dr. De Jong zijn loopbaan als voortreffelijk
historicus met deze uitglijer heeft beëindigd. Maar be
halve De Jong treft ook het kabinet blaam, met name
de meest betrokken ministers Van Agt en De Ruiter.
Hun houding is in de bewuste dagen ronduit laks ge
weest. Zij hebben De Jong in de novemberdagen van
vorig jaar niet kunnen of willen weerhouden. Dit "dient
in het komend Kamerdebat over deze zaak nadrukke
lijk aan de kaak te worden gesteld.
'De politicus Aantjes is het slachtoffer geworden van
onzorgvuldig handelen. Dat kon in november nog niet
worden doorzien vanwege het vanzelfsprekende vertrou
wen dat men had in de kwaliteit van het werk van dr.
De Jong. Wat er van de feiten thans overgebleven is,
zou Aantjes waarschijnlijk uiteindelijk toch wel de poli
tieke kop hebben gekost, maar de vernederende manier
waarop dat is gebeurd, heeft hij - dat kan nu onom
wonden gesteld worden - niet verdiend.
Nederland heeft nu ook zijn atoom-affaire, nu het
er de schijn van heeft dat een Pakistaanse deskundige
ongehinderd de Nederlandse UCN-fabrieken heeft kun
nen rondwandelen en er een nog onbekend aantal ge
heime gegevens heeft kunnen verzamelen. Buitenlandse
berichten wijzen erop, dat Pakistan - al of niet dank zij
deze geheimen - de atoombom kan maken. Ook al zou
den deze berichten sterk overdreven zijn, dan nog blijft
over het gemak waarmee bedoelde deskundige heeft
kunnen opereren.
DAARMEE komen de geruime tijd geleden gehouden
Kamerdebatten over het leveren aan Brazilië van ver
rijkt uranium" in een schril licht te staan. De Tweede
Kamer en vooral de zogenaamde linkervleugel van de
CD A-fractie maakte er toen een politieke halszaak van,
dat dit uranium slechts geleverd mocht worden na een
bindende verzekering van Brazilië de splijtstof niet
voor het maken van een atoombom te zullen gebruiken.
En dan stapt ëen deskundige rustig de Nederlandse
UCN-fabrieken binnen en schijnt zo maar geheime ge
gevens te kunnen verzamelen. Ook al zou het volgens
de regering om maar een beperkte hoeveelheid gege
vens gaan.
Dat de regering voorlopig zeer voorzichtig is met het
doen van mededelingen over deze pijnlijke affaire, is
begrijpelijk. Eerst zal het onderzoek afgerond moeten
zijn. Toch zal zij te zijner tijd zo volledig mogelijk ope
ning van zaken moeten geven. Er zijn teveel belangen
mee gemoeid, er is al meer dan genoeg verontrusting
over het toenemend gebruik van kernstof voor welk
doel dan ook. De regering zal vooral opening van za
ken moeten geven over het gemak, waarmee iemand -
eenmaal toegelaten in een zo kwetsbare omgeving als
een ultra centrifugebedrijf - geheimen kan verzamelen.
Dat er strakkere maatregelen noodzakelijk zijn overal
waar in ons land omgesprongen wordt met gegevens
die voor atoomgrage landen van belang kunnen zijn
staat echter nu al als een paal boven water.
Voor het komend weekeinde
wordt een wisselvallig weerty
pe verwacht. Vannacht kwam
vrij abrupt een einde aan een
periode met warm weer.
Het binnendringen van koele
oceaanlucht ging op verschil
lende plaatsen met flinke
buien gepaard. De weersom-
slag vond rijn oorzaak in een
depressie, die over het noord
elijk deel van de Atlantische
Oceaan naar Schotland trok.
Aan de zuidflank van dit'
druksysteeip kwam een
krachtig westelijke stroming
tot ontwikkeling, die koele
oceaanlucht naar de westrand
van het Europese vasteland
deed stromen.
Een volgende depressie kwam
vanmorgen boven het zeege
bied ten zuiden van IJsland
aan. Deze depressie zorgt er
voor dat in het komend wee
keind de aanvoer van koele
lucht voortduurt.
Daarbij wordt er een wisse
lende bewolking verwacht
met vooral morgen enkele
buien.
Vooruitzichten voor zondag:
wisselvallig en vrij koel.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor zondag:
Aantal uren zon: 2 tot 10.
Min.temp.: omstreeks 12 gra
den.
Max.temp.: omstreeks 17 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent
tamp. «lag
Amsterdam geh.bew
De Bilt regen
Deelen regen
Barcelona
Berlijn
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG De Ambtenarencentrale wil
geen algemene regeling voor vervroegd uit
treden bij de overheid, dit in tegenstelling
tot de vier andere centrales van bonden van
overheidspersoneel. Dit meningverschil kwam
gisteren aan het licht toen in het georgani
seerd overleg voor ambtenarenzaken de VUT
ter sprake kwam.
narencentrales wilden in meerderheid zo'n af- lijk volgende week al. Die keuze zal erop
topping om via een VUT-regeling werk te neerkomen, dat het overheidspersoneel desge-
scheppen bij de overheid. Donderdag kregen wenst reeds op 63- of 64-jarige leeftijd met
De vervroegde uittreding bij de overheid zij een rapport van de werkgroep aangeboden, werken mag stoppen. Er rijn nog geen exacte
wordt mogelijk, doordat de salarissen bij waarin mogelijkheden werden aangegeven om berekeningen te maken omdat niet bekend is
45.000 gulden zullen worden afgetopt. Dit le- bij de overheid VUT te realiseren. Het kabi- in welke mate ambtenaren van de regeling ge-
vert jaarlijks 80 miljoen gulden op. De ambte- net zal hieruit een keuze maken, waarschijn- bruik zullen makea
