Simon van Adelberg:
„Daar vraag je me
wat" actueler
Blazen met
Ted de Braak
TELEVISIE VANAVOrt
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
kunst en kunstenaar
NOS betaalt
miljoenen voor sport
DONDERDAG 21 JUN11979 PAG
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Nieuws voor slechthoren
den
18.40 Kortweg (kunst)
18.50 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Lucy en mr. Mooney, TV-
serie
19.25 Zo moeder, zo dochter
19.50 Het bedreigde bos, docu
mentaire
20.25 Blaastest1979
NOS
21.37 Journaal
21.55 Den Haag Vandaag
22.10 Oorlog en vrede verklankt
23.10 Journaal
NEDERLAND 2
NOS
18.00 Nieuws voor slechthoren
den
18.55 Journaal
AVRO
18.59 De Astronautjes, poppen-
filmserie
19.05 Kizzy, TV-serle, afl.3
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.27 Zomerfcwls
21.30 De Stichting. TV-serie,
afl.4
22.20 TeleVizier Magazine
23.00 Sportpanorama
NOS
23.30 Journaal
DUITSLAND 1
18.00 V/llde Tlere (Vliegende vos
sen). 18.15 Alltag. 18.50 Jour
naal. 19 Stars singen und er-
z£hlen (Mllva). 19.15 Mlke
Andros. Reporter der Gros»'
stadt, TV-serie.
20.15 Hier und Heute
20.45 Spiel um 4tel vor 8
21.00 Journaal
21.15 Die Femseh-Ditkussion
22.15 André Heller, Ween» chanson
nier (Ausserungen eines
Nachdenkllchen)
22.45 Alles oder Nlchts, quiz
23.30 Tagesthemen
24.00 Niobe, muzikaal spel (naar
Al8chytos)
1.00 Journaal
DUITSLAND 2
18.00 Journaal. 18.10 Sindbad. te
kenfilmserie. 18.40 Die Dreh-
scheibe. 19.20 Die Tony Ran
dall Show, TV-serie.
20.00 Journaal
20.30 Der grosse Preis, quiz
21.50 Die grosse HIHe
22.00 Journaal
22.20 Tunsieselbstgenug?
23.05 Heisse Kartoffeln,
volkstoneel
1.10 Journaal
DUITSLAND 3 1
WDR
19.00 Sesamstrasse. 19.301
natuurkunde.
20.00 Goldener Sonntag, ja
(De verhuizing) [1
20.45 Regionieuws
21.00 Journaal
21.15 Die Spielerin (Gamblin
Amerikaanse speelfüi
van Archie Mayo
22.20 Galerie: Kultur heuts I
22.50 Klno'79, filmnieuws I
23.50 Journaal
ENGELAND l
BBC 1
18.10 Blue Peter. 18.35 K<
18.40 Journaal,
ting England. 19.20
de.
20.00 Tomorrow's Work
20.25 Top of the Pops
21.05 Wildlife on One (Retm
Fur Seal)
21.30 Rosie, TV-serie
22.00 Journaal
22.25 Deep Concern, TV-«
als and Trappings)
23.15 Omnibus (Stockhaust
In)
0.05 Tonight, actualiteiten
BBC 2 r
18.00 Open University. 19J1
Door, Informatief prog#
20.25 Journaal
20.35 Beside the Sea p
21.00 Newt
21.35 The Paper Chase, 1
22.25 Tarnished Angels, J
se speelfilm (1957) v
lasSIrk
23.55 Damestennis In Eastba:
0.35 Journaal
BELGIE NED. 1
18.45 Barbapapa. 18.50 Rorèi
19.17 Standpunten n
Morgen. 19.45 Journar
20.10 De zoete inval, TV-serit
20.34 Panorama
21.25 Les Rois maudits,
(La Lol des Miles)
23.10 Journaal
BELGIE NED. 2
20.10 The World Sportsmen P
20.35 Ein Mann will nach
serie, afl.2
21.25 Première, filmnieuws
BELGIE FRANS 1f
18.25 Zigzag, spelprogranW
Festivals/expositions. Iv
Bons balsers de Bit
19.15 Antenne-Soir.jk
nieuws. 19.30 Journal
Suggestions.
20.00 Autant-savoir (Les (1
solalres)
20.20 The Odessa File, Ameoc
speelfilm (1974) vanj€
Neame i
22.25 Journaal
22.40 Le Carrousel aux 'n
filmnieuws Tl
F
NEDERLAND 1 en 2 ENGELAND
NOS
13.00 Nieuws voor slechthoren
den
DUITSLAND 1
11.00 Journaal, Tagesthemen. 11.25
Die Affare (Chère Louise). 13
Augen überall. 13.55 Presse-
schau. 14 Journaal. 17.15
Journaal. 17.20 Wo einem
das Horen vergeht (gelutós-
hinderop het werk).
DUITSLAND 2
BBC 1 H
7.38 Open University. 11.45 tl
me (Play with wate vi
School TV. 13.50
voor de jeugd. 14.1)-
naal. 14.30 Heads arL
dlerenserie. 15.02 Set
16 Paardenrennen. 17
School. 17.45 We
Champions.
7.38 Open University.
School. 15 Damesti
Eastbourne, paarde
17.50 Open University.
BELGIE FRANS
2
HILVERSUM 1
18.11 Hier en nu. 18.30 (S) In bewe
ging. 18.45 (S) Leger des Heils-kwar-
tier. 19.02 (S) De wereld zingt Gods
Lof. 19.55 (S) Op de man af. 20.02
(S) 't Is Ted-tijd. 21.02 (S) Orgelmuz.
21.40 (S) Literama-donderdag. (22.02
De Kaart, luistersp.). 22.50 (S) Poli
tiek bekeken. NOS: 23.02 (S) Met het
oog op morgen. AVRO: 00.92 KRO:
00.02 (S) De Nachtspiegel. 1.02 (S)
Tussen de hoezen met Winfried Po
vel. 3.02 (S) Herrie of Harry op
1.6.02 (S) Country time. 6.50 Het le
vend woord.
HILVERSUM 2
IKON: 18.05 Kleur. Overheidsvoorlich
ting: 18.35 Gesprekken met vrouwen.
P.P.: 18.50 Uitz. van DS'70.
hoor je nog eens wat. 1S
de kaart gespeeld: Klass.
NOS: 20.00 (S) Holland
19.79: Omroep Orkest t
roepkoor, m.m.v. solisten. 22
AVRO: 22.40 Kunsthoofd-uitz
muz. 23.05 (S) Vanuit Fai
slot). 23.36 (S) Klass. muz. 2
diojoumaal. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM.3
NOS: 18.03 (S) De avonds
de Nationale Hitparade. TRC
(S) Poster. 20.02 (S) Eur
22.02 (S) Sesjun op herhalin
24.00 Hugo van Gelderen
KRO: 7.03 Echo. 7.13 (S)
Even na zeven. (8.03
Echo). 9.03 (S) Anne van
*h£ Egmond. Gevar. progr.
■AJ* 12.03 (S) Hans van Willi-
genburg gevar. progr.
14.02 (S) De harmonie is laat van
daag. 15.02 (S) Gastenmiddag. 17.02
(S) ..En zo hoor het ook!
VPRO: 7.00 Nws. 7 10 Och-
tendgym. 7.20 VPRO-Ex-
presse. (7.30. 8.00 en 8.30
Nws.). NOS: Gym voor de
vrouw. '9.10 Waterstanden.
VPRO: 9.15 VPRO-Expres-
NOS-progr.overz. 11.00 Schoolradio.
TROS: 11.20 Week in week uit. 12.26
Meded.voor land- en tuinbouw. 12.30
Nws. 12.36 Aktua. NOS: 13.00, Nws.
13.11 Meer over minder. 14.20 (S)
Op de zeepkist... komt u maar. 14.45
(S) 't Kan van nut zijn. (14.45 Recht
op recht 15.00 Stad en land. 15.15
Knollen voor citroenen). 15.30 Van
onze redaktie: 15.30 Kijk op de Der-
Kijk op West-Europa. 16.20
Den Haag. 16.30 Journalist
VOO: 17.00 (S) Info-Radio
Meded. 17.20 Nws.). OVERH.
fflgggg» EO: 7 02 (S) Ro4
My drie. 8.03 (S)
,-0*1 daad Memo. 8.05
'-■pOar fruitmand. 10.03
der ure. NCRV:
Pop non stop. 12.03 (S)
dag. VOO: 14.02 (S) Tippad
(S) Popjournaal. 15.30 (S) TopJ
HDttRSUlf NOS: 7.00 Nws.
Vroeg klassiek. 9.1
9.02 (S) Muziek uit F
viWÏ deleeuwen en Renf
9.30 (S) VriidagmoJ
eert: Edison-prijsf
1979. VOO: 11.00 (S) Mu2
miljoenen. EO: 13.00 (S) I'
gel. 14.00 Nws. 04.02 (S) C
singing. 14.20 (S) Orgelb
14.40 (S) Plaat-praat.
(S) Muziek-op-vier.
Laszlo Passuth, de hongaarse
romanschrijver, is op 79-jari-
ge leeftijd in Boedapest over
leden. In zijn historische ro
mans beschreef Passuth niet
alleen hongaarse figuren,
maar ook bekende personen
uit andere landen. Behalve bi
ografieën over Theode:1.
Grote, Giorgone, Rai« f'r
Velasquez publiceerde l
de in negen talen vers
Azteken-romans 'De Re£c
weent over Mexico'
purper geboren'.
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT/
De vraag waarom alle symfonie-orkesten
stemmen op de A van de hobo, brengt Simon
van Adelberg, eindredacteur van het KRO-
programma „Daar vraag je me wat" tot lich
te wanhoop. Zo nonchalant als de omstandig
heden het toelaten, prob ert hij het antwoord
op te zoeken, zonder het te kunnen vinden.
„Goeie vraag", mompelt hij neerslachtig, een
derde en lijvig naslagwerk sluitend. „Het
staat nergens, ik moet het maar eens aan een
muzikale medewerker vragen". Maar het ant
woord zjü gevonden worden en de vraag
wordt wellicht gebruikt in een komende uit
zending, want persoonlijke interesse van Van
Adelberg beïnvloedt het programma. „Daar
ontkom je moeilijk aan", bevestigt deze eind
redacteur. „Maar wat is er tegen?"
Niets. De redactie van „Daar vraag je me
wat" krijgt na elke uitzending eens in de
vier weken een verschrikkelijke lading post
te verwerken, die variëert van 200 tot 800
brieven met vragen, van uiteenlopende aard.
„Een aantal daarvan is afkomstig van kinde
ren, maar de meeste zijn toch wel van vol
wassenen. Dat de uitzending het karakter
heeft van een jeugdprogramma, komt omdat
we kinderen met hun vragen in de studio la
ten komen en omdat we aan het begin van de
avond uitzenden. Maar het is verder in alle
opzichten een gewoon populair-wetenschappe-
lijk programma voor alle leeftijden. De mees
te kijkers zijn 25 tot 45 jaar oud, van hen
krijgen we vrijwel alle vragen. En dót er goed
wordt gekeken, nog afgezien van al die post,
hebben we kunnen merken toen we één keer
een fout hebben gemaakt.
Van Adelberg lijkt het er nog steeds warm
van te krijgen. „De vraag was heel eenvoudig.
Waarom de zon rood ondergaat Zó éénvoudig
vonden we het dat we onze deskundigen niet
eens om advies vroegen, hoewel dat altijd
wordt gedaan. We dachten heel zeker te weten
dat het antwoord moest zijn: door breking
van het licht in de dampkring. Zo hebben we
die vraag beantwoord en nietsvermoedend van
wat ons te wachten stond, gingen we die
avond naar bed. De volgende dag kwam ik
bij de KRO en bij het binnenkomen van m'n
kamer ging de telefoon al. Die telefoon heeft
daarna niet meer stil gestaan en er kwamen
tientallen brieven. Het antwoord was fout: de
zon is bij het ondergaan niet rood door bre
king van het licht, maar door verstrooiing.
Daar ging het om".
Van Adelberg en de zijnen leerden hun lesje
en stapten sindsdien met elke vraag die voor
uitzending geschikt was, naar de deskundigen;
ook als het om ogenschijnlijk eenvoudige vra
gen ging. „Het gaat vaak om antwoorden die
op het eerste gezicht eenvoudig lijken, maar
erg moeilijk zijn te beantwoorden. Je mag de
kijker bovendien niet onderschatten, ik krijg
de indruk dat de Nederlander graag veel wil
weten en heel behoorlijk is ontwikkeld".
Aan bod komen vragen op medisch, biolo
gisch en natuurkundig gebied; de presentato
ren zijn deskundig. Dik Bekker is hoofd van
de biologische dienst van Artis, Liesbeth Sjou-
kes is huisarts en ir. Henk Mulder, fysicus, is
als leraar verbonden aan een school in Breda.
Bovendien staat achter iedere deskundige een
team van onderzoekers, die tot dusver hon
derdvijftig vragen hebben onderzocht (en 1
dus niet, die, aldus Van Adelberg „hartstikke
fout werd beantwoord").
Actueler
Voor het beantwoorden van een vraag krijgen
de onderzoekers maximaal acht weken de
tijd; tussen opnamen en de uitzending lag in
de afgelopen drie seizoenen een week. In het
komende seizoen, dat oktober begint, met ne
gen uitzendingen, wordt uitgezonden twee tot
vier dagen na de opnamen. Simon van Adel
berg: „Daardoor kunnen we ingaan op een ac
tualiteit, antwoord geven op een vraag die is
ontleend aan een krantebericht. Zo wordt ons
programma iets minder vrijblijvend, hoewel
de vijf of zes andere vragen gewoon uit de
stapel brieven komen. Wat het aantal vragen
betreft, zouden we eindeloos door kunnen
gaan."
Op vragen na die betrekking hebben op de
actualiteit, worden voor behandeling twee cri
teria aangelegd: is het een leuke vraag en:
kan je er wat mee doen. En soms worden
door het beantwoorden van één vraag tien an
dere vragenstellers tevreden gesteld. Van
Adelberg: „Nee, het is onmogelijk alle vragen
stellers persoonlijk te antwoorden, daar heb
ben we de organisatie niet voor. Wel nodigen
we een vragensteller, van wie een vraag op
televisie wordt beantwoord uit naar de studio
te komen".
Van de ingezonden vragen ligt een groot aan
tal op medisch terrein, maar Van Adelberg en
zijn redactie passen er voor op niet de dokter
uit te hangen. „We kunnen wel zeggen wót
bijvoorbeeld galstenen zijn, maar niet, wat je
eraan kunt doen. Toen we die vraag beant
woordden, stelden we dat de stenen operatief
kunnen worden weggenomen, maar dat er ook
andere geneeswijzen zijn. Welke die zijn, ver
tellen we niet We kregen toen ook veel brie
ven van mensen die daar meer over wilden
weten, maar die verwezen we naar hun huis
arts. We moeten ons daarom goed realiseren
wat je wel en niet kan zeggen, vooral als het
Eef Brouwers presenteert „AVRO's zomerkwis".
(Van onze radio- en tv-redac-
tie)
HILVERSUM De grote
sportreportages, die de NOS-
radio in de komende twaalf
maanden te verzorgen krijgt,
kosten miljoenen. De grootste
hap is weggelegd voor de ra
dioreportages van de Olym
pische Winterspelen in Lake
Placid en van de Olympische
Zomerspelen in Moskou,
waarvoor in totaal een mil
joen gulden moet worden uit
getrokken.
Het forse bedrag van een
kwart miljoen gulden is
voorts nodig voor de radiore
portages van de komende
Ronde van Frankrijk. Van dit
laatste bedrag is ruim een
halve ton nodig geweest om
de NOS in te kopen in het
vliegtuig van Radio Luxem
burg, dat voor de verbindin
gen moet zorgen. Die uitgave
-van ongeveer 50.000 gulden
voor het vliegtuig is 10.000'
-gulden hoger dan wanneer de
NOS wel met een eigen toe
stel de verbindingen had kun
nen verzorgen.
Van de Tour de France zal
de NOS dagelijks van 15.00
tot 18.00 uur reportages laten
horen van Theo Koomen,
Heinze Bakker en Hans Prak-
ke, terwijl evenals vorig jaar
Gerrie Knetemann op zijn ei
gen wijze in de „Kneet-story"
zijn ervaringen van de dag
zal vertellen.
Behalve aan het wielrennen
wordt ook aandacht besteed
aan het tennistoernooi van
Wimbledon, aan de Neder
landse zwemkampioenschap-
pen, de grote autoprijzen van
Frankrijk en Engeland, de
Rotsee-regatta voor roeiers,
de grote motorsportprijs van
België en de 24 uur durende
autorace van Francorchamps.
Daarnaast zal in de weekein
den aandacht worden besteed
aan de diverse nationale
sportgebeurtenissen. Geduren
de drie dagen zal de NOS-ra-
dio-equipe een bijzondere gast
herbergen: autocoureur Jan
Lammers. Hij zal een van de
redactiewagens besturen.
Simon van
Adottwg:
„Ook wat wo
wél weten,
«»k«n we
nog op, nadut
we keer
een atatnme
hahkA*
•out neooen
gemaakt".
medicijnen betreft. Ja, misschien is het wel
goed om dat soort vragen, die verder gaan
dan het onderwerp zelf, te voorkomen".
Zoals het elk programma betreft, krijgt ook
„Daar vraag je me wat" de nodige kritiek.
Van Adelberg: „Wij vragen ons voortdurend
af wat de plaats is van de centrale presenta
tor; is hij de breedsprakig of is hij juist te
kort in zijn inleiding. In het nieuwe seizoen
komt er een andere presentator; Marjo Oud
deken die de presentatie het laatst deed, is
vertrokken. Ook vonden veel kijkers, dat we
te weinig ingingen op de vraag zelf. Maar die
luisterden vaak niet goed. Soms leek de vraag
zelf heel eenvoudig te beantwoorden, maar
bleek het toch niet zo gemakkelijk te zijn.
Dan zit je voor het probleem, dat je eerst een
heleboel bijzaken moet behandelen om uitein
delijk op de vraag zelf een goed antwoord te
kunnen geven". Van Adelberg, grijs, wijs en
mild: „Maar elk seizoen, zeker het volgend,
zullen we ons best doen om de vraag zelf zo
goed mogelijk te beantwoorden. Maar eenvou
dig is het vaak niet.."
F.J. BROMBERG
Gekapte bomen voor de papierindustrie worden over het water ver
voerd zoals te zien is bij de NCRV in „Het bedreigde bos".
Een jaarlijks terugkerend
evenement is het blaaskapel
len-concours. Ted de Braak
presenteert dit festijn vanuit
de Rodahal te Kerkrade waar
blazers uit België, Nederland
en Luxemburg de zuiverste
tonen proberen voort te bren
gen. Er zijn ook een aantal
gasten als Freddy Breek en
Maria en Margot Heil wig.
Ned.1,20.25 uur.
Lucy
Lucy denkt dat ze een fortuin
in handen heeft als ze bij de
bank een grote zak wisselgeld
komt halen.
Ned.1,18.59 uur.
Bos
Zweden, Zambia en Finland
willen in „Het bedreigde bos"
laten zien hoe er gebruik en
misbruik gemaakt wordt van
bossen.
Ned.1,19.50 uur.
Oorlog
In het kader van het Holland
Festival zendt de NOS „Oor
log en vrede verklankt" uit
waarin een aantal schitterend
uitgevoerde composities te ho
ren is die de kreet om oorlog
eenerzij ds en het gebed om
vrede anderzijds behandelen.
Ned.1,22.10 uur.
Kizzy
Olivia Brooke heeft wel moei
te met de vrijheidslievende
Kizzy. De kleine zigeunerin
denkt erover weer weg te lo
pen.
Ned.II, 19.05 uur.
Zomerkwis
Eef Brouwers presenteert
„AVRO's zomerkwis" waarin
vier kandidaten een sportieve
woordenstrijd leveren.
Ned.II, 20.27 uur.
De stichting
In „De stichting" komt Dons'
testament ter sprake. Davinia
hoort dat haar echtgenoot een
verhouding had met Joan.
Ned.II, 21.30 uur.
Nieuwe chef
„Van gewest"
Gerrie Knetemann, die ook wel
„Kretenraan" wordt genoemd,
voert dagelijks voor Radio Tour
de France een eigen show op.
Een historisch gegeven is dat
er in 1972 in de States een
aantal hoorzittingen werd ge
houden, die waren afgedwon
gen door de econoom Dan
Ford en de advocaat Myron
Cherrie, en die het Ameri
kaanse kernenergieprogram
ma betroffen. Daar was iets
mis mee. De veiligheid van
licht-waterreactoren zou zelfs
in het geding zijn. Maar de
commissie voor kernenergie
zou er expres over hebben
gezwegen. Het was allemaal
nogal gecompliceed, en ik zou
liegen als ik zei dat de gedra
matiseerde documentaire
„Krachtstrijd", die de NOS
gisteravond oyer de affaire
brcht, alles glashelder uitleg
de. Het had allemaal soms
wel iets van een indianenver
haal, maar dat kon het een
voudig niet zijn, want en
overwegend deel van het tv-
spel bestond eenvoudig uit ge
speelde. scenes met als dia
loog de letterlijke, genotuleer
de, tekst van die hoorzittin
gen. Maar al was de zaak
dan (althans voor ondergete
kende) niet helemaal duide-
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM T. A. Leeuwenburgh is als opvolger van Roel
Renssen benoemd tot chef van de afdeling „Van gewest tot ge
west" van de NOS-televisie: Leeuwenburgh is thans regisseur-
producer bij de televisie-actualiteitenrubriek „Hier en Nu" van
de NCRV.
lijk, spannend was hij onge
twijfeld toch wel. En nu er
toch weer zo drifttig uit het
even waar gebeurde als volle
leven werd gegrepen, zie ik
met enige spanning het televi
siespel tegemoet, waarin ge
woon de notulen van die
commissie-vergaderingen die
voorafgingen aan het aftreden
van Richard Nixon nog eens
worden verwerkt. Als daar'
geen „gedramatiseerde docu
mentaire" inzit weet ik het
niet meer.
Wij kregen gisteren ook nog
een luttel fragment recht
streeks te horen en te zien
van een concert dat onder de
titel „Oorlog en vrede ver
klankt" door het Nederlands
Kamerkoor in de Waalse
Kerk in Amsterdam werd ge
geven en dat wij vanavond
ingeblikt helemaal voorgezet
krijgen. Een „voorproefje"
heette dat. Maar het was eer
der een zinloos gebaar, want_
die hap-snap smaakt natuur-'
lijk naar niets.
HERMAN HOFHUIZEN
