EEG bereid tot gezamenlijk energiestandpunt
vïrfenis van de oorlog
'sn ruzie met China
3epalen Vietnamees
vluchtelingenprobleem
Hooggerechtshof Israël
laat werk aan
nederzetting stilleggen
cï jrdt niet
LULE AFGETREDEN ALS
PRESIDENT VAN OEGANDA
Splitsing in partij
van Muzorewa
Mitterand neemt
zetel Europees
Parlement niet
Sandinisten wijzen
onderhandelingen
met Somoza af
agner
!m: tgeleverd
r.
Overvallers
NAVO-
bivak
bekennen
GISCARD OPTIMISTISCH BIJ TOPBERAAD
>AG(ÏTENLAND
LEIDSE COURAN
DONDERDAG 21 JUN11979
PAGINA 11
ng JL
de
onze correspon-
direct John Gittings)
r CII Aanval is
ïeefijeste verdediging,
het Vietnamese
d gedacht taeb-
i-s Ln
Hanoi heeft de
vookritiek van de in-
stan ionale samenle-
ereiiop het groeiende
Da telingenprobleem
roord met tegen-
l „De discjoc-
igspiin Peking hebben
ie^ieuwe hit ont
schreef Nhan
de krant van de
mejunese Arbeider-
vorige week,
gaat over de
ie van onze
telingen".
^^rant stelde verder
1 op zich scherpe
10 „Wij zouden
willen weten hoe
ekomen is dat in
\ste tien maanden
978 50.000 Chine-
ran het vasteland
Hong Kong
tten, althans vol-
de cijfers van de
Maar die steek
water was uiter-
een wat kinder-
v"g welles-nietes-ar-
nt". Het verklaart
6011 niets over de rol
emade Vietnamese re-
g, die door veel
n hfen in Zuidoost
ervan wordt ver-
de grote uittocht
^{landgenoten meer
oogluikend toe te
mhe
a mi
Vietnam zich
voelt. Het land
t de huidige si-
in raad een
ie, zo gelooft
ig stelUg, ge
in werd door
vijandige mach-
iamese bewind
de oorzaak -
vluchtelingen-
voomamelijk
factoren ligt
factor is de
ive oorlog"
Amerika te-
Tietnam werd ge
en de nog belan-
„neo-kolonialis-
erfenis" van die
Met andere
ïn: er bevinden
i het zuiden dui-
i Vietnamezen,
maatschappij,
hebben familiele-
het buitenland;
anderen „willen zich
niet aanpassen aan de
moeilijke na-oorlogse
omstandigheden van
het land, en het harde
werken dat nodig is in
de nieuwe samenle
ving".
De tweede factor gaat
echter nog dieper en
het is waarschijnlijk
dat dit punt de trotse
maar vermoeide leiders
in Hanoi er toe ge
bracht heeft het vluch
telingenprobleem op
zo'n hooghartige wijze
aan te pakken. En dat
is de rol van China. Al
tegen het eind van de
jaren zestig konden de
Vietnamese leiders nau
welijks verhullen dat
de kritiek, die Peking
op hun beleid had, hen
bijzonder irriteerde.
In die tijd steunde Chi
na het Vietnamese be
wind nog, en dat
maakte alles weer een
beetje goed. Maar na
1975 was die hulp het
vermelden niet meer
waard. Van de hulp
die Vietnam van Ame
rika had verwacht (in
de vorm van. schade
loosstelling of gewone
handel) kon niets te
rechtkomen, omdat de
Amerikanen de Chine-
ken niet voor het hoofd
wilden stoten.
Hanoi heeft nooit ont
kend dat 230.000 vluch
telingen de grens met
China zijn overgesto
ken. Voor het grootste
deel waren dat Hoa,
die etnisch gezien Chi
nees zijn. In het noor
den van Vietnam, dat
dichter bij de grens
ligt, waren de anti-chi-
nese gevoelens sterker
dan. in het zuiden,
waar de Hao meer in
de grote steden leven
en daarom beter in de
samenleving zijn opge
nomen. In ieder geval
werden die anti-chinese
gevoelens nog extra ge
voed door de steun die
China gaf aan Pol Pots
regime in Kampuchea
(Cambodja).
Na de Chinese inval
van dit jaar in het
noorden van Vietnam
raakten sommige Viet
namezen zo verbitterd,
dat ze nu het liefst ie
dere Hoa zo snel moge
lijk het land zien verla
ten, wat de wereldopi
nie er ook van vindt.
Dat is dezelfde meedo
genloze maar doortas
tende redeneertrant,
die in 1954 tot Dien
Bein Phu, in 1968 tot
het Tetoffensief en vo
rig jaar december tot
de snelle actie tegen
het Cambodja van Pol
Pot leidde.
Een groeiend aantal
bootvluchtelingen is
echter geen Hoa maar
ethnisch Vietnamees.
De Vietnamese ambas
sadeur in Peking,
Nguyen Trong Vinh,
heeft dit vorige week
toegegeven. „Het is
waar dat zich onder de
gegoede burgerij, de
kapitalisten, de landei
genaren en hoge functi
onarissen van het oude
regime veel mensen be
vinden die ons systeem
haten", zei de ambassa
deur.
Hij gaf ook toe dat er
„op lager niveau mis
schien wat corrupte
ambtenaren zijn", die
de vluchtelingen voor
hun vertrek uitzuigen.
Geen enkele Vietname
se bron heeft tot nu
toe de wijdverspreide
(en door de vluchtelin
gen zelf genoemde) ge
ruchten bevestigd, dat
iedere bootvluchteling
een belasting van min
stens vier gouden taels
(ongeveer 2500 gulden)
moet betalen voor zijn
vertrek. Meestal beste
den de vluchtelingen al
hun spaargeld hieraan,
en er zijn sterke aan
wijzingen dat familiele
den in het buitenland
geld naar Vietnam
moeten sturen om hun
dierbaren het land uit
te helpen.
Vorige week werden in
Ho Chi Minh-stad, het
vroegere Saigon, hoge
straffen uitgedeeld in
(voor zover men weet)
het eerste proces tegen
vluchtelingensmokke-
laars.
Vietnam heeft deze
Nog eens 300
vluchtelingen
naar ons land
DEN HAAG - Minis-
ter van der Klaauw
voert overleg met
staatssecretaris Haars
over het opnemen van
nogmaals 300 Vietna
mese vluchtelingen in
ons land. Deze drie
honderd komen boven
de 366 Vietnamezen (66
van ben komen zondag
in ons land aan), voor
wie al plannen tot op
neming in ons land ge
reed liggen. Minister
Van der Klaauw staat
positief tegenover het
denkbeeld van kamer
lid Gualthérie van
Weezei (CDA) om Suri
name te interesseren
voor bet opnemen van
Vietnamese vluchtelin
gen. Maleisië beeft gis
teren zes boten met
585 vluchtelingen aan
boord naar open zee
laten slepen. Sommige
boten waren eerst ge
repareerd en de men
sen waren van voedsel
voorzien. Voor de kust
van Vietnam liggen
nog zeven schepen om
nieuwe vluchtelingen
op te nemen. Paus Jo
hannes Paulus heeft
een beroep gedaan op
,Aet geweten van de
mensheid" om Vietna
mese vluchtelingen een
permanent onderdak te
verlenen.
maand ook een over
komst gesloten met de
Hoge Commissaris voor
Vluchtelingenzaken van
de VN, en beloofd te
proberen orde op za
ken te stellen. Het pro
ces tegen de smokke
laars, die veel verdiend
hadden aan de ellende
van anderen, is mis
schien een aanwijzing
dat Vietnam serieus
vap plan is een einde
te maken althans aan
de ergste excessen.
(Copyright The Guardi
an)
Meer dan een dozijn scheepjes, volgepakt met vluchtelingen, liggen nog voor anker in de
kroonkolonie Hong Kong.
iv n
SILIA (DPA) Het Bra-
inse hooggerechtshof
v i gisteren besloten de
malige commandant van
vernietigingskampen
1. de nazi's, de 67-jarige
tav Franz Wagner, niet
e leveren.
londsrepubliek, Polen, Is-
en Oosterijk hadden om
tiers uitlevering gevraagd,
oer is sinds 30 mei van
vorige jaar in Braziliaan-
ichtenis.
JERUZALEM (Reuter) - Het
Israëlische hooggerechtshof
heeft gisteren het werk aan
een omstreden joodse neder
zetting in het bezette deel
van Jordanië laten stilleggen.
Naar aanleiding van een
klacht van de Arabische eige
naars wier grond voor de
vestiging voor de veiligheid
van de staat noodzakelijk is.
Het gaat om de nederzetting
Elon Moreh, waarvoor op 7
juni joodse kolonisten en Is
raëlische bezettingstroepen in
een dichtbevolkt gebied voor
„veiligheidsdoeleinden" 80
hectare grond opeisten. Het
feit dat de Arabische bewo
ners zonder meer van hun
land werden gezet, enkele
uren voordat de kolonisten
met bulldozers aan het werk
gingen, wekte veel veront
waardiging, niet alleen in
Arabische en andere landen,
maar ook in Israël zelf. Zo
waren de ministers- van de
fensie en buitenlandse zaken,
Ezer Weizman en Mosje
Dajan, tegen de vestiging ge
kant Zij werden echter in het
kabinet ruimschoots over
stemd.
Bij het. voorlezen van het ar
rest leverde president Mosje
De afgetreden president Luie.
KAMPALA (AP) De regerende politieke
partij in Oeganda, het Nationale Bevrijdings
front, heeft gisteren de pro-westerse vroegere
minister van justitie Godfrey Binaisa be
noemd tot president van Oeganda. Eerder op
de dag was de oude president, Yusufu Lulu,
afgetreden omdat hij „geen conflict wilde la
ten ontstaan" rond zijn persoon.
Luie werd in april president nadat het Natio
nale Front er samen met Tanzaniaanse troe
pen in was geslaagd dictator Idi Amin te ver
drijven.
Binaisa is beëdigd door opperrechter Sam
Wambuzi. De plechtigheid had plaats op de
trappen van het parlementsgebouw.
Binaisa verklaarde: „Wij zullen in staat zijn
een weg van vooruitgang en welvaart voor dit
prachtige land te betreden". Hij kondigde aan
dat hij later een verklaring voor het volk zou
afleggen.
De presidentswisseling vormde de climax van
twee maanden onafgebroken onderlinge strijd
tussen president Luie en leden van het bevnj-
dingsfront. Als gevolg van deze twisten achter
de schermen waren de openbare zittingen van
het orgaan dat dienst doet als het parlement,
de adviesgevende raad, uitgesteld.
Luie heeft zijn ambt 69 dagen bekleed. Afge
lopen dinsdag had hij voor de derde maal in
twee weken kabinetswijzigingen aangekondigd,
hetgeen kennelijk de druppel was die de em
mer heeft laten overlopen.
Oppervlakkig gezien ging het om een strijd
tussen het parlement en het kabinet Op de
achtergrond speelden even wel stammentwis
ten, regionale en ideologische verschillen een
rol.
SALISBURY (AP) - Acht le
den van de UANC, de partij
van premier Abel Muzorewa
zijn gisteren uit het Zimbab
we Rhodesische parlement
gestapt. James Chikerema, de
eerste vice-voorzitter van de
UANC, een van de weggelo
pen parlementsleden, heeft
gezegd dat de partij geen. en
kele vorm van kritiek op bis
schop Muzorewa duld. v
Met het opstappen van de
acht leden van de UANC,
heeft Muzorewa zijn meerder
heid van twee zetels in het
100 zetels tellende parlement
verloren en zijn opnieuw vra
gen gerezen over de levens
vatbaarheid van zijn „rege
ring van nationale eenheid".
De dissidenten hebben de
vorming van een nieuwe par
tij aangekondigd: de Zimbab
we democratische partij.
Een woordvoerder van de
groep, Essiah Zhuwarara, ont
kent dat stammentwisten ten
grondslag lagen aan de split
sing. Alle acht zijn echter le
den van de Zezoeroestam, die
behoren tot het Shona-volk.
De Shona-leiders klagen dat
zij slechts enkele minder be
langrijke posten hadden ont
vangen in het kabinet van
Muzorewa, terwijl zij wel de
grote meerderheid van stem
mers hadden gevormd op de
bisschop.
De Zezoeroe-leden van de
UANC hebben geprotesteerd
dat de premier de sleutelpos-
ten in zijn kabinet heeft uit
gedeeld aan leden van zijn ei
gen Manyika-stam. Afgelopen
maand beschuldigde Chikere
ma Muzorewa van „nepotisme
en mafiapraktijken".
De acht weggelopen parle
mentsleden verklaarden op
een door hen gegeven pers
conferentie dat zij hun zetels
iri het parlement zullen blij
ven bezetten en oppositie
gaan voeren tegen UANC.
VERONTWAARDIGD OVER HERTELLING
PARIJS De leider van de Franse socialistische partij,
Francois Mitterand, heeft gisteren bekend gemaakt dat hij
zijn zetel in het Europese parlement, waarvoor hij 10 juni
was gekozen, niet zal bezetten.
In een verklaring die gisteren in Parijs is uitgegeven zegt de
socialistische leider zich „beledigd" te voelen over het -besluit
van de Franse Nationale Commissie „ten onrechte een zetel
meer toe te kennen aan de regeringslij st".
Bij een officiële hertelling van de bij de Europese verkiezin
gen in Frankrijk uitgebrachte stemmen moesten de socialisten
een zetel inleveren ten gunste van de regerende centrum-recht
se coalitie die daarmee van 25 op 26 zetels kwam. De socialis
ten houden nu nog 21 zetels over.
De leider van de Franse gaullisten, Jacques Chirac, heeft na
het opvallend grote verlies van zijn partij bij de Europese ver
kiezingen sterk moeten inbinden. Weliswaar blijft Chirac aan
het hoofd van zijn partij staan, maar het is duidelijk dat hij
zijn tactiek zal moeten veranderen evenals de ondemocratische
wijze waarop hij de partij tot dusverre geleid heeft Chirac die
in het verleden de samenwerking met de andere regeringspart
ner, de partij van Giscard d'Estaing op het spel heeft gezet,
zal geen knuppels meer in het hoenderhok kunnen gooien en
heeft meesmuilend en aarzelend beterschap beloofd.
i-
V
Een soldaat van de Nicaraguaanse Nationale Garde schiet de Ame
rikaanse journalist Bill Stewart (midden) dood.
SAN JOSE, MANAGUA De door Sandinistische guerrilla
strijders benoemde nieuwe regering van Nicaragua heeft hier
gisteren doen weten op geen enkele wijze te willen ingaan op
voorstellen om met de liberale partij van Somoza in contact
te treden en gezamenlijk te zoeken naar een oplossing van de
landsproblemen.
„Het is te laat geworden voor wat voor kans op een verzoe
ning dan ook", aldus de Sandinisten die een voorlopige rege
ring hebben gevormd bestaande uit linkse en gematigde ele
menten.
President Somoza is bereid een vergadering van de Organisa
tie van Amerikaanse Staten bij te wonen ter bestudering van
de toestand in zjjn land.
Een Amerikaanse journalist van de Amerikaanse televisiemaat
schappij ABC is door een lid van de Nationale Garde in Ma
nagua doodgeschoten. Somoza heeft gezegd dat de soldaat die
de verslaggever én zijn chauffeur in koelen bloede doodschoot,
voor de krijgsraad zal moeten verschijnen.
Landau van het hooggerechts
hof scherpe kritiek op de re
gering. Hij zei „de woede en
de bittere gevoelens" van de
onteigende Arabieren te kun
nen begrijpen.
De Israëlische regering heeft
gisteren voorts scherpe kritiek
geleverd op de jongste verkla
ring van de EG inzake de Is
raëlische politiek betreffende
het Midden-Oosten en de ne
derzettingen. Zij heeft de ne
gen landen van de EG verwe
ten door hun houding het
vredesproces in het Midden-
Oosten niet te hebben bevor
derd.
BUECKEBURG - Twee van
de zes neo-nazi's die in het
Duitse Bueckeburg terrecht
staan wegens overvallen en
neo-nazistische activiteiten,
hebben gisteren bekend dat
zij in februari 1978 een over
val hebben gepleegd op het
Nederlandse NAVO-bivak bij
Bergen-Hohne.
Schulte en Wegener gaven toe
onder bedreiging van wapens
vier Nederlandse soldaten te
hebben overvallen en vier
machinepistolen en zes maga
zijnen te hebben geroofd.
S
iist£ speciale verslaggever Rik in 't Hout)
Dpn lAATSBURG - Er is een goede kans,
iaat de Europese Economische Gemeen-
en P (EEG) erin zal slagen een gemeen-
hijg 'PPelijk standpunt in te nemen ten
7ien van de huidige energieproble-
President Giscard d'Estaing van
rijk denkt dat de Europese Raad,
vergadering van regeringsleiders van
EEG, die vandaag en morgen onder
p£ voorzitterschap in Straatsburg
jolr|K gehouden, zal instemmen met een
pse tekst.
essentie van deze tekst is, dat de ne-
landen van de EEG de energiepro-
natiek erkennen als een gemeen-
•ppelijke zaak, die zij alleen door
van een gezamenlijke inspanning
de baas kunnen worden. Daarvan uit
gaande zullen zij, aldus Giscard, onder
meer het voornemen uiten de handel in
olie en olieprodukten onder regeringstoe-
zicht te stellen, zowel binnen de grenzen
van de gemeenschap als ook op de vrije
markten van Rotterdam en Genua. Dit
om de eigén economie te beschermen, en
om de landen van de OPEC gunstig te
stemmen tegenover het westen. Het opti
misme van de Franse president, dat hij
aan de dag legde in een televisie-inter
view, is gebaseerd op de resultaten van
de vergadering van de EEG-energieminis-
ters maandag in Luxemburg, Frankrijk
ziet het als een overwinning van zijn
kant, dat de energieraad de politieke wil
uitsprak om rust te brengen aan het
oliefront. Dat drie landen. West-Duits-
land, Groot-Brittannië en Nederland, gro
te vraagtekens plaatsten bij de meeste
voorstellen van „Parijs", mag Giscard
niet verontrusten. „We zijn een stuk
dichter bij elkaar gekomen en daar ging
het om."
De toenadering, waar Giscard op wees,-
bestond vooral daaruit, dat de Energie-
raad in principe accoord ging met een
richtlijn, waarbij de EEG-landen zich
verplichten een registratie in te voeren
van alle transacties binnen hun grenzen
betreffende ruwe olie en olieprodukten.
Volgens de Franse energieminister Gi-
raud zal dit de oliehandel doorzichtiger
maken en ertoe bijdragen, dat de prijzen
op een aanvaardbaar niveau blijven.
Deze richtlijn zal overigens niet eerder
van kracht worden dan nadat ook de
Verenigde Staten en Japan beloofd heb
ben een dergelijke maatregel te nemen.
West-Duitsland. Groot-Brittannië en Ne
derland, die deze voorwaarde aan de
EEG-verordening verbonden, menen na
melijk dat de „vrije" markten, (zoals die
van Rotterdam en Genua), alleen op we
reldniveau kunnen worden aangepakt.
Hoe het ook zij, de Fransen geloven dat
het met die registratie niet meer mis kan
gaan. Dit omdat minister Giraud, bij zijn
recente bezoek aan Washington, van de
Amerikaanse regering gehoord zou heb
ben, dat deze wil meewerken aan het on
der controle brengen van de „vrije" han
del. Volgens Giraud is het dan ook zo
goed als zeker, dat de V.S. („en dus ook
Japan") op de economische topconferen
tie van eind volgende week in Tokio, ak
koord zullen gaan met een dergelijk Eu
ropees voorstel.
Met deze registratie, gepaard aan een
wekelijkse analyse van de prijzen op de
vrije markten van Rotterdam en Genua,
die door de Europese Commissie (dage
lijks bestuur van de EEG) gemaakt zal
worden, is het voor Frankrijk niet meer
zo'n punt, dat de Energieraad zijn voor
stel voor een systeem van maximum
prijzen voor olie (produkten) afwees.
President Giscard d'Estaing deed in het
genoemde televisiegesprek denken aan
ex-premier Joop den Uyl van Nederland,
toen hij de overtuiging uitsprak „dat wij
nooit meer de situatie van vroeger zullen
bereiken". Volgens Giscard zal de Euro
pese Raad er dan ook niet aan ontko
men zich voor te nemen dat de import
van olie door de EEG beperkt moet wor
den, en dat er met grote vastberadenheid
gewerkt moet worden aan de ontwikke
ling van alternatieve eigen energiebron
nen. Bij dat laatste moet men niet alleen,
aan kernenergie en kolen denken, aldus
de Franse president. Naar zijn mening
zal ook zonne-energie een belangrijke rol
kunnen spelen. Frankrijk is al bezig met
de bouw van een electriciteitscentrale (in
de Pyreneëen), die geheel op zonlicht zal
draaien. Volgend jaar zal deze centrale
drie megawatt aan het net moeten leve
ren.
