Zelfbestuur van
vrijbuitende
automobilist
wordt langzaam
door reiswereld
ondermijnd
VOOR
MILJOENEN
VAKANTIEGANGERS
RIJBEWIJS
ENIGE
TICKET,
MAAR...
Honderdduizenden trotseren in hun anatomisch gevormde stoelen de verstikken
de hitte van de dag, files en wagenziektes.
Kwellingen als het eindeloos zoeken van een etappehotel onderweg of het slapen
in de auto gaan dikwijls vooraf aan de nog grotere misère van het speuren naar
een onderdak in het vakantiegewest.
„Bagagevrijdom" biedt de automobilist onder de vakantiegangers een enorm voordeel. En hoeveel mensen zie je
tegenwoordig niet met hun boot achter de auto op vakantie gaan.
DEN HAAG De toekomst waarin
a rflsorganisatoren alle mensen zagen
p, tfiegen naar hun vakantiebestem
mingen is al weer verleden tijd. Wie
zich ook voor hun gevleugelde kar-
rslje lieten spannen, niet de miljoe
nen automobilisten, die zowel Schip-
hol als de spoorwegstations en bus-
haltes mijden. Zij blijven trouw aan
'nr^ hun zelfdragende carrosserie. Het
p rijbewijs annex groene kaart hand-
n haait zich als universeel vrijgeleide
keu] door de vakantieparadijzen van Eu
ropa. In de drie hoogzomermaanden
wordt tegen de dertig procent van
alle autokilometers afgelegd voor
./een goed doel: de lokkende verte
Jr\die alles belooft wat het dagelijks
Heven niet bieden kan.
geruime tijd in berust te heb-
5.O0 ben dat deze vrijbuiters zich aan hun
zij bemiddeling onttrokken, heeft onze
i i reisbranche de jacht op de automo-
i, bilïst voor geopend verklaard. Het
U'jvolk dat als de stammen van Isra-
I in tenten woont, blijft echter
of voor het zoete gefluit van de
,oèi -gelaars. Aan het opzetten van lin-
h0; pen bungalows, het ontplooien van
kaia youwwagens en aan- en afhaken van
caravans is voor de touroperators
nog steeds geen cent te verdienen.
categorie vakantiegangers
sleept het eigen logies met zich mee
lot in de verste uithoeken van ons
werelddeel en scoort 36 procent op
de lijst van „accommodaties". Jaar-
worden alleen al twee miljoen
tanties in caravans doorgebracht,
srgens ter wereld is dit zit-slaapka-
lertje op wielen zo populair als in
5 land.
ptrikken
belemmeringen ten spijt weten
reisorganisatoren steeds meer au-
lobilisfen te paaien. Zij tonen nu
lop begrip voor de opvatting, dat
kwartsklokje nergens zo tikt als
de hoedenplank van de eigen
liconstructie met geprogrammeer-
kreukelzones. De mensen die aan
Ion autovakanties de voorkeur ge-
v®n, worden geprezen om hun onaf
hankelijkheid en individualisme. In-
lussen strikken de touroperators ve
len van hen behendig in hun netten.
De statistieken tonen weliswaar aan
dat 36 procent van de in auto's rei
zende mensen gaat kamperen, maar
hotels, pensions en appartementen
scoren tezamen 61 procent. Velen
^Jan deze reizigers hebben inmiddels
Btvaren dat de onafhankelijke wielop-
30 hanging van het voertuig hun zelf
absolute vrijheid garandeert.
uïw Kwellingen als het eindeloos zoeken
"an een etappehotel onderweg, het
§2. slapen in de auto of knarsetandend
een veel te dure kamer betrekken,
IV flaan dikwijls vooraf aan de nog gro-
ij ere misère van het speuren naar
Gj6en onderdak in het vakantiegewest.
De reisbranche laat nu allen die ver
Jjhoêid en belast zijn door deze onze-
gjj terheden tot zich komen.
iawMet toenemend succes worden „au-
(Ovakanties" verkocht, vorig jaar naar
aming al voor zo'n half miljoen per
ken. Een vernuftige wervingstech-
"ek geeft deze automobilisten de il-
'usie dat zij ontembare coureurs blij-
ïrêVen, op zoek naar het avontuur, ter-
wijl toch hun bedje is g
Du „spelen op safe" vervangt al voor
een kwart van de vakantiegangers
per auto, die in het buitenland een
onderdak huren, het „op de bonne
fooi" van start gaan. De touroperator
reserveert hotqjs voor onderweg en
hotel, pension, bungalow, apparte
ment. huisje of villa ter plaatse, ver
strekt routebeschrijvingen eri een in
formatiepakket over de omgeving.
Afzonderlijke gidsen
Een groeiend aantal reisorganisato
ren heeft „autovakanties" in het pro
gramma of presenteert ze in afzon
derlijke gidsen. Opnieuw is de klant
koning gebleken. Zelfs een tourope
rator als „Neckermann Vliegreizen"
werpt zo'n loodzwaar album op de
markt, terwijl die eens heilig geloof
de dat in de tachtiger jaren alle va
kantiegangers het luchtruim zouden
kiezen.
De werkelijkheid is dat op het ogen
blik voor tachtig procent van alle va
kanties in binnen- en buitenland de
auto het favoriete vervoermiddel is.
Vliegtuig, trein, bus(autocar), boot,
fiets en wandelschoen delen de
schamele restanten. Duizenden auto's
worden speciaal aangeschaft voor dit
doel, vandaar de lentepieken in de
verkoop van nieuwe en gebruikte au
to's.
Luisterend naar opwekkende deuntjes
als het weer populaire „Vluchten kan
niet meer" van Annie M. G. Schmidt,
onderwerpen honderdduizenden ge
zinnen zich vrijwillig aan het risico,
dat hun driepuntsveiligheidsgordels
banden des doods zullen worden. Zij
trotseren in hun anatomisch gevorm
de stoelen de verstikkende hitte van
de dag, files, verkeersongelukken,
wagenziektes en echtelijke twisten,
gezwegen van stress-situaties, waar
zelfs het blij vooruitzicht dat hen
streelt niets aan kan verhelpen.
De auto is ontembaar in opmars. In
Nederland is het aantal nu al toerei
kend om de ganse bevolking een
comfortabele zitplaats te verschaffen
(gemiddeld 3,5 passagiers per voer
tuig) en in de EEG-landen zal de
jaarlijkse verkoop spoedig de negen
miljoen overschrijden.
Auto en vakantie zijn niet meer te
scheiden. Zij staan het hoogst geno
teerd op het lijstje van verworvenhe
den, waar ons volk voor op de barri
caden wil, zelfs nu de oliesjeiks weer
hun dreigende schaduw op het be
hang werpen. Van het totale oliege-
bruik in onze huishoudens slurpt de
auto 60 procent op. Wie in de zo
mermaanden de grote trek ziet vast
lopen in files op de Europese auto-,
wegen, waant zich getuige van een
mateloze verspilling.
Gezichtsbedrog
Voor hen die denken dat het vlieg
tuig veel zuiniger als luchtbrug kan
functioneren, zij opgemerkt, dat dit
gezichtsbedrog is. Dr. G. Hupkes van
de adviesgroep voor verkeer en ver
voer heeft pas nog becijferd dat een
auto met drie inzittenden qua brand-
stofgebruik even efficiënt functioneert
als een volgeladen chartermachine.
In Badhoevedorp worden dergelijke
vergelijkingen nauwlettend gevolgd
door de heer M. F. van Eeghen, die
daar de directiestoel van „Vrij Uit"
bezet houdt.
300.000 gulden een fraai rendement,
zij het dan dat de netto winst
slechts één procent bedroeg op een
omzet van rond de 40 miljoen gul
den.
De zomer- en wintergidsen (400 pagi
na's) voeren hun beschouwers naar
de grazige weiden van talloze vakan
tieparadijzen. Ze worden op 4000
plaatsen gedistribueerd, onder meer
bij 800 benzinestations, de kantoren
van genoemde ondernemingen en
sinds kort ook de reisbureaus van
Holland International (Lissone Linde-
man-Ruys). Het programma 1979
biedt keus uit 7370 verblijven in der
tien Europese landen.
Zo komt er enige coördinatie in wat
door sommige waarnemers wordt
omschreven als een massapsychose,
de zomertrek van miljoenen automo
bilisten, die elke exodus uit de ge
schiedenis overtreft. Op bergen en in
dalen, ja overal in Europa is dan het
fijnmazig net waarneembaar van
bumper aan bumper in de zon blik
kerende auto's. Een snoer, dat niet
licht verbroken wordt. Deze concen
tratie baart de touroperators veel
zorgen. Maar de autovakantie is er
typisch èén voor het hele gezin en
moet derhalve gehouden worden als
de scholen gesloten zijn.
De heer Van Eeghen spreekt met
duidelijke ontstemming over dit ver
schijnsel, terwijl in het belendende
kantoor de computer zestien aange
sloten terminals voedt met auto's en
mensen. „Er worden te weinig se
rieuze pogingen gedaan om de va
kantiegangers van deze dwang te
verlossen. In veel gevallen is sprei
ding wel terdege mogelijk".
Om een bijdrage te leveren aan deze
verschuiving tiedt de organisatie be
duidende reductie aan op huurprijzen
buiten het topseizoen, die dan toch
al lager zijn. Nu de automobilist zich
eenmaal gewonnen gaat geven, is er
sprake van een toenemende differen
tiatie in het geöodene. Zevendaagse
cruises aansluitend op een verblijf,
zevendaagse rondritten langs gere
serveerde hotels, busdiensten voor
gezinsleden die niet meer in de auto
gepropt kunnen worden, behoren al
tot dit aanbod.
Als de vakantieganger blijft zitten
waar hij zit in zijn door de ANWB
aan kwaliteitscontrole onderworpen
verblijven, is voor een touroperator
de aardigheid er af. Er zal dus waar
schijnlijk steeds meer worden aange
drongen op nevenactiviteiten, die het
winstpercentage kunnen uittillen bo
ven de één procent.
Gezien in het licht van de dreigende
oliecrisis valt een kokende motor als
futiliteit te beschouwen en is er geen
man overboord mocht het rubberstrip
je tegen de wagenziekte (die achter
de auto aanhuppelende talisman van
de goedgelovigen) tot op de draad
versleten raken. Blijkens de aanmel
dingen is er nog weinig bekommer
nis over de 5 procentsbezuiniging en
een verhoging van de benzineprijs.
Enigszins cynische waarnemers
zwaaien lof toe aan de landgenoten
die met de auto naar het buitenland
gaan en aldus ons nationale energie
probleem exporteren. Zodra hun tank
is leeggereden staat hopelijk een
Duitse, Franse of Spaanse pompbe
diende klaar om hem weer te vullen.
LEOJ. LEEUWIS
Trouw aan zijn zelfdragende carrosserie
corders met oormicrofoontjes, waar
op drie gerenommeerde P's de jeugd
in slaap babbelen: Paulus (boskabou
ter), Pipo (clown) en Pipi (lange kou
sendraagster). Compleet met twee
cassettes/ 89,50.
Computerboodschappen snellen bij Vrij Uit de gezinnen vooruit, zodat die 's avonds een
plaatsje zullen vinden in gerenommeerde hotels nabij de autoroute.
Deze reisorganisatie is gespeciali
seerd in het begeleiden van automo
bilisten op weg naar hun beloofde
land en biedt hun ter plaatse een
gereserveerd onderkomen aan. In
deze sector van „georganiseerd aan
bod" is het marktaandeel reeds ge
stegen tot bijna een derde en blij
kens de gids die jaarlijks in een op
lage van 600.000 over de toonbank
gaat, doorgrondt men terdege de zie-
leroerselen van autorijdend Neder
land.
Computers bespelen deze gevoelige
snaren. Hun boodschappen snellen
de gezinnen vooruit, zodat die 's a-
vonds tussen de lakens kunnen in
gerenommeerde hotels nabij de auto
route. Vorig jaar maakten 24.000
„Vrij Uit"-mensen gebruik van deze
service onderweg. Hotels als Holiday
Inn. Novotel, Mercure enz. worden
tijdens de zomerweekenden bijna uit
sluitend bevolkt door deze trekkers.
Zij staan langs de hoofdroutes als
20ste eeuwse karavanserais voor
woestijnreizigers.
„Deze mensen willen vrij zijn", aldus
de heer Van Eeghen, „maar toch
een aantal onzekere factoren elimine
ren. Deze behoefte is laat ontdekt
door de reiswereld, die er trouwens
aanvankelijk ook geen brood in zag.
De winstmarge is klein. Er wordt uit
sluitend bemiddeling geboden voor
het onderdak, terwijl bij pakketreizen
ook verdiend wordt op het transport
en vaak op het pension. Pas als een
omzetdrempel van 25 miljoen gulden
is overschreden, leveren de autova
kanties een behoorlijk rendement
op".
In Badhoevedorp is deze barrière ge
nomen met een omzetscore van 37
miljoen in de zomermaanden, afge
zien van een groeiend aandeel in de
wintervakanties. Het aantal boekingen
bij dit „postorderbedrijf" neemt jaar
lijks toe met 25 procent en naarmate
de wegenbouwers hun betonnen
spoor verder door Europa trekken,
wordt ook de actieradius groter.
Tot op heden liepen de brandings-
golven van deze autozee niet verder
uit dan tot zo'n 1500 kilometer van
huis. Het meest in trek waren de wat
kleinere afstanden, waarop geen aan
bod van chartervliegtuigen voor con
currentie zorgt. Duitsland, Frankrijk,.
België, Luxemburg, Oostenrijk, Zwit
serland, Noorwegen en Engeland be
horen voor automobilisten tot de fa
voriete vakantielanden, maar ook ver
dere bestemmingen als Spanje, Joe
goslavië en Italië staan op het pro
gramma.
Voordelen
„De mensen rekenen meer in reistijd
dan in kilometers", aldus de heer
Van Eeghen. „Nu in Spanje de vier
baanswegen steeds verder oprukken,
voorzie ik een verschuiving naar de
2000 kilometergrens, met als eindbe
stemming bijvoorbeeld de Spaanse
stranden. Vliegen gaat sneller en
biedt meer comfort, zeker op zo'n
afstand. Maar veel mensen willen
hun auto ter plaatse hebben. En ver
geet niet dat de „bagagevrijdom"
hun een enorm voordeel geeft. Wat
kan er niet meegenomen worden in
de kofferruimte, op de imperiaal en
in het bagagewagentje? Hoeveel
mensen zie je niet met hun boot
achter de auto op vakantie gaan?
Een actieve vrijetijdsbesteding is in
de mode en daarvoor kun je een
eindeloze voorraad attributen in een
auto laden. Daar kan het vliegtuig
niet tegenop".
Nog langere reizen dus? De commer
cie houdt zich aanbevolen om het
handschoenenkastje te vullen met al
les wat de tocht kan veraangenamen.
Pillen om te slapen of wakker te blij
ven van de pharmaceutische indu
strie, tabletten tegen het spook van
de wagenziekte. Kinderen uit alle
landen verenigen zich in het beoefe
nen van uniforme spelletjes en terwijl
huisje-boompje-beestje aan hen voor
bijvliegen, raadplegen zij hun deter-
mineerboekjes voor de natuur. Was
dat. een olm of een eik, daar aan de
waterkant?
Een advertentie in de „Vrij Uit"-gids
presenteert het nieuwe verdovings
middel ter bestrijding van gejengel
en gezeur door kinderen. Cassettere-
Op sleeptouw
Niets aan de hand dus. De automo
bilist laat zich op sleeptouw nemen,
na lang te hebben geaarzeld. Er be
stond een diep wantrouwen tegen
bureaus die zich met zijn onderko
men wilden bemoeien. Dat kon im
mers alleen maar extra kosten met
zich meebrengen?
Intussen is duidelijk geworden dat de
vakantieganger, die zelf een dak bo
ven zijn hoofd zoekt, meestal duur
der uit is. De touroperator kan via
zijn massale inkoop aanzienlijke kor
tingen bedingen, waar de klant van
profiteert. Het heeft geen zin om de
codesystemen, waarmee hotels en
appartementen in de gidsen worden
aangeduid, te ontrafelen en persoon
lijk te reserveren. Dit is trouwens
niet mogelijk, omdat de reisorganisa
tor er een claim op heeft.
Het aantal boekingen neemt toe. Met
als resultaat dat de laatste vrijbuiters
steeds meer deuren gesloten vinden,
die voor volgzamere automobilisten
worden geopend. Tachtig procent
van het aanbod dat in december op
de markt komt, is vóór februari afge
nomen, zo blijkt in Badhoevedorp,
waar voor deze zomer naar schatting
200.000 mensen hun bedden zullen
reserveren en voor de komende win
ter 25.000.
De formule is een succes gebleken.
Vandaar dat Shell al kort na de in
troductie van deze service via de ben
zinestations (in 1970) het dienstbe
toon onderbracht in de afzonderlijke
N.V. „Vrij Uit", met als partners de
ANWB, de RABO-bank en Nationale
Nederlanden, die grossiert in verze
keringen. Aandeelhouders dus, die er
belang bij hebben om de- auto kilo
meters te laten maken.
Zij profiteren niet alleen van de
goodwill, maar besomden vorig jaar
op hun aandelenkapitaal van slechts
