De middeleeuwse mens in kastelen
kloosters en kathedralen op tv
TERUGBLIK
TELEVISIE VANAVON
TELEVISIE ZATERDAI
RADIO VANAVOND
RADIO ZATERDAG
',r
Akkoord
NOS over
WK-
wielrennen
HOLLAND FESTIVAL
OP DE RADIO
Melville belicht de Franse onderwereld
in de speelfilm „De rode cirkel"
Passender herdenking van de
kortgeleden overleden filmac
teur John Wayne als zijn laat
ste film „The Shootist" uit
1976 had de AVRO moeilijk
kunnen vinden. De held van
zoveel stoere rolprenten speelt
ex zijn eigen dood in, nadat
hij is opgegeven als kanker
patiënt. Niet in het zieken
huis, maar in een revolverge
vecht van man tot man, zoals
hij er zoveel op het witte
doek heeft geleverd en waar
uit hij altijd als overwinnaar
tevoorschijn kwam. John
Wayne zal dit wel een beter
bij zijn carrière passend ein
de hebben gevonden dan hij
gekregen heeft. Hij heeft de
dood als het ware voor willen
zijn, zoals hij ook altijd net
even vlugger was met zijn re
volver. Zo heeft hij zichzelf
nog eens bevestigd als sym
bool van een onsterfelijk film
genre. Je kreeg uiteraard een
somberder Wayne te zien dan
we van hem gewend zijn.
Door die toon had het ook
iets van High Noon, die ook
zeer beroemde schietpartij.
Voor dit in memoriam moest
het grootste deel van het
avondprogramma voor deze
avond tot latere datum wor
den opgeschort.
Als visitekaartje van de om
roep restte alleen nog Televi-
zier, dat een rijke variatie on
derwerpen bracht, gaande
van onze op handen zijnde
spoorwegstaking tot een
moordpartij in Centraal-Afri-
ka en een plan auto's op al
cohol te laten rijden. Dat
laatste zou niet lang geleden
misschien nog als een april
grap kunnen zijn opgevat,
maar het blijkt bittere ernst
te moeten worden. Tenminste,
als het brouwsel uit een aan
tal landbouwprodukten, waar
onder rietsuiker het meestbe-
lovend is, het gewenste oc
taangehalte kan leveren. De
derde wereld, waar nog uitge
strekte landbouwgronden lig
gen, kan er een voorname rol
bij spelen. Ook uit het oog
punt van wereldsamenwer-
king zou dit een uitstekende
oplossing kunnen zijn, nu zo
vele hulpplannen voor die
derde wereld nog steeds niet
voldoende effectief werken.
Maar er zal nog heel wat wa
ter door diverse zeeën
vloeien, voor het zo ver is.
Het meest dubieuze aan het
plan is misschien nog wel dat
de auto er haar leven weer
een aantal jaren mee kan
rekken, hoewel de vervuiling
via rietsuiker dan wel minder
zal zijn.
Er kon later op de avond nog
gekeken worden bij de NOS
naar een fraai gestileerde uit
voering van een deel van het
muziekdrama Ariadne van
Naxos, rechtstreeks vanuit de
Haagse Koninklijke Schouw
burg, en in het raam van het
Holland Festival.
HANJONKERS
VRIJDAG 15 JUN11979 PAGI
AC
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Nieuws voor slechthoren
den
18.50 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
TROS
18.59 Mister Kotter
19.25 Op volle toeren
20.05 Tatort
21.37 Journaal
21.55 Trefpunt Amsterdam
22.35 Gesprek met de minister
president
IKON
22.45 Geld Geluk Show
23.25 Journaal
NEDERLAND 2
18.00 Nieuws voor slechthoren
den
18.25 De Bijbel, TELEAC
18.55 Journaal
KRO
18.59 Er was eens..., tekenfilm
19.27 Natuur in eigen land, do
cumentaire
20.00 Journaal
20.27 De Rode Cirkel, Franse
speelfilm
22.45 Brandpunt
23.20 Tocht door de middeleeu
wen
23.50 Journaal
DUITSLAND 1
19.00 Vreemdeling, vanwaar komt
gij? 19.30 Tips. 19.40 De toe
komst der vooroudera
20.15 Regionaal magazine
21.00 Journaal
21.15 Pookie, Am. speelfilm
23.00 Plusminus
23.30 Thema's van de dag
24.00 Sportjournaal
0.45 Ironside, tv-serle
01.30 Journaal
DUITSLAND 2
18.00 Journaal. 18.10 Kinderen rond
om de wereld. 18.40 De
draaischijf. 19.20 Western: De
zingende pijl
20.00 Journaal
20.30 Buitenlandjournaal
21.15 De ouwe, tv-serle
22.15 Vraagt u Frau Erlka
23.00 Journaal
23.20 Aspecten
0.05 Gaslight, Amerikaans
film
1.55 Journaal
DUITSLAND 3
18.00 Schooltelevisie. 19.00
straat 19.30 Cursus
sche geografie
20.00 Eff-eff, vrijetijdsmagazl
20.45 Journaal 3
21.00 Journaal
21.15 Groepszaken om na tei
22.00 Momenten
22.15 Poézie vandaag
23.00 De man die van va
speelfilm
23.55 Op zicht: Klaus Trauba
0.55 Nieuws
ENGELAND
BBC 1
18.10 Lassie, tv-serle. 18.3
film. 18.40 Journaal
Reg. magazine. 2
zonder grenzen
21.00 Wordt u al geholpen?,
21.30 Two up, two down, tv-sa
22.00 Journaal
22.25 Cardiff Horse Show
23.45 Actualiteiten
0.16 Nieuwsoverzicht
0.20 Speelfilm
BBC 2
20.20 Journaal
20.30 Heads and tales
20.45 Westminster
21.10 TV and the world
22.00 All creatures great
22.50 Bullseye, dartskampii
23.20 A round with AJIiss
24.00 Journaal
0.15 Tennis
0.55 Voordracht
BELGIE NED. 1
18.45 Barbapappa. 18.50 Kiel
kleutertje. 19.05 OHpf lal
land. 19.45 Journaal Cl a
20.15 De langste dag, speelflli
23.10 Journaal
BELGIE NED. 2
20.15 De clown, circusprogran
21.05 Ik, Claudius, tv-serie
21.55 Zomeragenda
BELGIE FRANS 1
18.25 ZlgZag, spelprogramm
Sept sur sept 19.1
baiser de Bruxellei|
Antenne soir. 19.30 J
19.55 Asuivra
21.50 Journaal
22.05 Alolse, speelflkn
BELGIE FRANS 21
NEDERLAND 1
11.30 Internationaal handelen.
13.00 Nieuws voor slech
thorenden. 15.30 Journaal.
15.32 Popeye. 15.38 De
film van ome Willem.
16.10 Captain Caveman,
tekenfilm. 16.20 Een we
reld vol trucs. 16.45 Het
onzichtbare rif. 17.10 Pop
op de zaterdagmiddag:
Jethro Tuil In Madison
Square Garden
NEDERLAND 2
DUITSLAND 2
13.30 Buren In Europa. 15.
naai. 15.47 In het dal
echo. 16.40 Ketting,
koppie. 16.50 1,2 of
Peanuts.
ENGELAND
BELGIE NED. 1
17.00 Atletiek
BELGIE FRANS 2
HILVERSUM 1
KRO: 18.11 Echo. 18.58 Marktberich
ten i.s.m. KNBTB. 19 02 (S) Punt uit.
ia. 20.03 (S) Van Oud
Zeer tot Zeer Oud. 21.02 (S) Nine
O'clock Jazz. 22.02 (S) Goal. NOS:
23.02
EO:
2 (S) Met het oog op morgen.
0.02 (S) True Light. (0.02 (S)
ring. 2.30 (S) Easy Listning. 3.02
We zitten gezellig bij elkaar. 4.02 (S)
Gevar. muziekprogr. 5.02 (S) Voor
wie niet slapen mag.
HILVERSUM 2
18.40 OVERH.VOÖRL.: De Nederland-
oelk
se Antillen. 18.50 PP: Uitz. trd
GPV. VOO: 19.00 Veronica n
NOS: 20.00 (S) Holland
1979: klass. orkestmuziek. 22
22.40 Hoor, ik hoor wat jiIan'
cult, magazine. 23.30 (S) Nl|M>en
let op uw saeck. 23.55 Nws.
n mi
erpei
n n
oelk
rech
NOS: 18.03 (S) De Avond!
de Nationale Hitparade. 19.G< n
Rock en Roll Methode. VPRl Sl S
(S) Oorkussen 21.30 (S) BH mmi
Liner. 22.30 (S) De suite, k re
Amigos de Musica. pspu
ijd
den
otho
NCRV 7.02 (S) P(K»0r
9 03 (S) Happy erkv.
10.03 (S) Popstation
(S) Op Stap. 12.03 -
Vast. 14 03 (S) NCR®
dagmiddag.
miUfclM, VARA- 7 03 (S) Hallo hier
gr Hilversum!, familieprogram-
ma. (8.03 Dingen van de
rf.Jr* dag) 9.30 Zl a la crème.
Jj&V- 11.02 (S) De VARA felici
teert. 12 03 (S) Tussen
start en finish. 13.03 (S) In de Rooie
Haan. 15.02 (S) Muziek uit Studio 1.
16 02 (S) De Speeldoos.
TROS 7.00 Nws. 7 10 Och-
tendgymn. 7.20 (S) TROS-
binn6nkort. 7 36 Aktua
(8.00 Nws.) 8.30 Nws. 8.36
Kieskeurig. 9.00 Gymn.
voor de vrouw. 9.10 Wa-
terst. 9.20 Kom er maar eens bij, ge
sprek. 10.35 Coulissen, cultur. progr.
11.35 Aktua-sport. 12.26 Meoed.voor
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.30
Aktua. 13.00 Nws. 13.11 Onder de
mensen. 14.05 Sport na sport 14.35
Kernpunt, discussie. 15.30 Kinderba
lie 16.00 Aktua extra. 17.24
Meded 17.30Nws. 17.36 Aktua.
-ried
AVRO: 7.00 Nws. ke
een klein sta
morgens in de
8 00 (S) Klassiek mé],
line. 9 00 Nws. 9
Concerto Mattmalft
(S) Familie-plaatje, klass. ve' 1D10^
11.45 AVRO's Platenpubluttl w
el hi
12.00 Nws. 12.02 AVRO-tem» ersor
(S) E groot aan de lopendi
13.00 (S) Opera met...
14.02 (S) AVRO s Platenpubl *ar
(herh.). 14 17 (S) In gevariee Ga
zetting. 16.00 Richting. 16^ ebruj
Spectrum.
!t la
kunst en
kunstenaars
Het Etruskisch Museum in
Vaticaanstad is heropend, na
dat het jarenlang gesloten
was voor modernisering en
herinrichting. De verzameling,
die teruggaat tot Paus Grego-
rius XVI (1831-1846), bevat
o.a. de zeer waardevolle voor
werpen die in het beroemde
Regolini-Galassigraf uit Cer-
veteri uit rond 650 v. Chr.
zijn aangetroffen en talrijke
kostbare griekse vazen die in
andere graven zijn gevonden.
Het Rijksmuseum
Muller te Otterloo stefc) j
16 juni - 29 juli het en
Museum van de ameri ptjes
kunstenaar Claes Oldi fdelij
ten toon. De plattegri ens
een gestileerde muizenh ordt
grootste maten bedragi einig:
10 bij 10 meter. Binnen is
in vitrines een 400-tal
werpen die Oldenburg
mentale objecten.
Speelgoed voor de zie
de titel van de tentoon!
die tot medio december
gehouden in het Volk|f„
dig Museum Nutsan:
m
worden kunst en ci
de Mentawi-eilanden die
de westkust van Sumalf
gen.
HILVERSUM De NOS en
de KNWU hebben een ak
koord bereikt over de uitzen
dingen van de WK-wielren-
nen, die eind augustus en be
gin september in ons land
worden gehouden.
Men name ten aanzien van de
reclame werden beide par
tijen het erover eens een re
geling te treffen, die geba
seerd zal zijn op de voor
schriften van de Europese Te
levisie-Unie, de EBU. De
NOS, die dagelijks uitzendin
gen wil verzorgen, zal van de
wielrennersevenementen beel
den overbrengen naar Eurovi
sie, Intervisie en tv-organisa-
ties buiten Europa. De we
reldkampioenschappen op de
weg worden van 22 tot 26 au
gustus in Zuid-Limburg ge
houden, die op de baan van
28 augustus tot 2 september
in het Olympisch Stadion te
Amsterdam.
Geen geschikte directeuren
voor de VARA
HILVERSUM Na twee sollicitatieronden is de VARA
er niet in geslaagd een geschikte kandidaat te vinden
voor de funktie van programma-direkteur.
Geen van de sollicitanten beantwoordde aan het profiel
zoals dat door de VARA is opgesteld. Het dagelijks be
stuur zal zich nu samen met de ondernemingsraad bera
den over verder te nemen stappen. Aan het einde van
deze week zal de selectie-commissie die zich bezig houdt
met de sollicitaties voor zowel programma-direkteur als
beheers-direkteur, mededelingen doen over de stand van
zaken met betrekking tot de werving van een direkteur
beheer.
In het kader van het Holland
Festival vanavond van 20.00
tot 22.30 uur op Hilversum 2
een direkte uitzending vanuit
het RAI-gebouw in Amster
dam van een concert door het
Concertgebouworkest o.Lv.
An tal Dorati m.m.v. Youri
Egorov, piano. Programma:
pianoconcert nr. 1 in bes kl.
t. opus 93 en Symfonie nr. 4.
opus 35 in f kl. t. beide van
Peter Iljitsj Tsjaikofski.
Radiopresentatie: Jaap Brand.
Pauzeprogramma vanuit de
Amsterdamse Stadsschouw
burg met de opera „Al gr an
sole carico d'amore" van Lui-
gi Nono.
RADIO/TELEVISIE LEIDSE COURANT
Op tien vrijdagavonden in de komende zo
mer, te beginnen vanavond op Ned II om
23.20 uur, maakt KRO-tv een tocht langs kas
telen, kloosters en kathedralen, bouwkunstige
hoogstandjes uit de middeleeuwen, die tevens
model staan voor de naar boven gerichte le
venshouding van die dagen. KRO-tv-man
Frans Wijsen zag deze Franse serie vorig jaar
op een tv-festival in Milaan en aarzelde geen
moment deze voor zijn omroep aan te kopen.
Hij zegt: „Omdat de meeste middeleeuwse ka
thedralen nogal donker zijn uitgevallen en
men de fraaiste details vaak in vergeten, don
kere hoeken vindt, zal nooit een doorgewinter
de kathedralenbezoeker gezien hebben wat hij
nu voor ogen krijgt. De Franse filmers heb-
1 ben kunststukjes uitgehaald om met hun ca
mera overal bij te komen en elk onderdeel
hebben zij zorgvuldig uitgelicht. Zij moeten
aan deze productie van in totaal zeven uur tv-
film minstens enige jaren zijn bezig geweest
en elk shot met de grootste zorg hebben voor
bereid en uitgevoerd".
Dit kerkelijke prentenboek is voorzien van ge
makkelijk te verwerken gesproken tekst,
waarvoor de gegevens zijn geput uit het boek
„Les temps des cathedrales" van de Franse
historicus prof. Georges Duby, wiens boek in
Frankrijk even gretig aftrek vond als destijds
bij ons „Hersttij der middeleeuwen" van prof.
Joh. Huizinga. Prof. Duby schetst zelf een
beeld van de leefsfeer in die tijd bij het begin
van deze serie, waarvoor hij een interview gaf
aan Guus van Hemert, een katecheet, die al
eerder door de KRO werd ingeschakeld voor
adviezen op kerkelijk terrein en die ook de
hand heeft gehad in de Ned. bewerking van
deze tv-serie, getiteld „Tocht door de middel
eeuwen". Dit gesprek vanavond wordt door
schoten met fragmenten uit de komende ne
gen delen.
In de vier eeuwen, die deze serie beslaat, ver
anderde er nogal wat. Het is zeker niet zo,
dat de middeleeuwen kunnen worden gezien
als een periode van volstrekt gelijkmatig en
evenwichtig geestelijk en maatschappelijk le
ven. In die jaren deed zich de ontwikkeling
voor van de overgang van het nomadisch-
agrarische levenspatroon naar de vestiging
van staatjes en steden. De generatie-conflicten
•tussen vader en zoon kwamen toen niet min
der hevig aan dan thans. Bovendien bleef het
Prof. Georges Duby (rechts) in gesprek met Guus van Hemert als inleiding vanavond op de KRO-tv-
rie over kastelen, kloosters en kathedralen.
geloofsleven aan voortdurende veranderingen
onderhevig. De magische angst voor de ontoe
gankelijke God, restanten van het heidendom,
maakte plaats voor vermenselijking van het
geloof, een uitvloeisel van de groei in kennis
van geestelijke zaken, het lezen en doorvorsen
van antieke Romeinse geschriften, zowel de
profane werken als de evangeliën. Het boek
stond in de middeleeuwen in hoog aanzien en-'
kreeg in de kloosters steeds fraaiere versierin
gen. Het geloof in God kenterde naar het ge
loof in de mens, de vroomheid van Francis-
cus, de prediking door de Dominicanen, de
zelfheiliging, niet langer de onderworpenheid
aan een God die men niet vatten kon, maar
geneiganeia tot navolging van het leven van
Jezus. Dit kwam neer op een gigantische gees
telijke ommezwaai in enkele eeuwen tijds,
welke van de eenvoudige mens een groot ver
mogen tot aanpassing vergde. In diezelfde
eeuwen ontstonden ook de drie standen, gees
telijkheid, adel en burgerij, welke laatste zich
opsplitste in boeren en stedenbewoners, t.w.
kooplui en ambachtslieden, die het handwerk
op het niveau van kunst brachten.
Volgens prof. Duby bestaat er samenhang tus
sen de angst destijds voor het jaar 1000 en nu
voor het jaar 2000. Toen het loslaten van de
nomadische cultuur en nu de geïndustriali
seerde samenleving, welke velen zich af doet
vragen of er voldoende rek zit in de schep
ping om het jaar 2000 te halen.
Prof. Duby als minnaar van de middeleeuwse
schoonheid legt geen voorkeur voor enige ka
thedraal of middeleeuws bouwwerk aan de
dag. Hij vindt alles even mooi en slaat de No
tre Dame van Parijs niet hoger aan dan bijv.
de kathedralen van Reims, Laon of Bourges.
In de laatste uitzendingen van deze reeks ko
men ook Nederlandse (Vlaamse) kunstwerken
voor, bijv. het paradijs en de hel van Dirc
Bouts en de beeldhouwwerken van Claus Slu-
ter. In het boek van Duby en in de daarvan
afgeleide tv-serie is gepoogd zich in te leven
in het denken van de middeleeuwse mens,
kan men zien hoe de bouw- en kunstwerken
van die tijd beantwoordden aan de levensop
vatting van toen, hoe leven, geloof en geweten
de uitwendige en zichtbare vormen bepaalden
van de dingen waarmee men zich omgaf.
Daarbij wordt geen morele waardering over
die tijd gegeven, omdat men het verleden niet
mag beoordelen aan de hand van nu geldende
inzichten.
In de eerste aflevering, 'die handelt over het
jaar 1000, ontwaart men nog grotendeels volk
loos land met hier en daar plekken door Ka-
rel de Grote gevormde beschaving. Het cen
trale gezag wordt aangetast door de over het
grote gebied van het Heilige Roomse Rijk ver
spreide adel. Er groeiden staatjes en steden
en door toedoen van de monniken ontstond er
een grote opbloei in het geestelijk leven.
De beelden op tv voeren de kijker naar Aken
met de kapel van Karei de Grote, het gouden
altaar van Bazel, het tapijt met de ridderslag
te Bayeux en de bronzen deuren van Hildes-
heim, waarop men links van boven naar on
der ziet afgebeeld het scheppingsverhaal met
Eva en rechts net andersom met Ave (Maria)
van onder naar boven taferelen van de ge
boorte van Christus en de verlossing. Zo vindt
men ook in de vorm uitgedrukt het geloof
van die dagen, dat tegen aanvallen van buiten
wordt beschermd door de burchten van rid
ders te Bamberg, Reichenau, Tournus etc.
Prof. Duby noemt deze film geen kunstserie
of een historische serie. Het gaat over mensen
die in een andere tijd leefden en uiting gaven
aan hun geestelijk leven, aan hun manier van
denken en aan hun uitbouw van de economie,
waarop wij met ons allen nog dagelijks voort
borduren.
TON OLIEMULLER
Katja Ebstein is te gast in „Tref punt Amsterdam.
praat Wim Neijman met zijn
studio-gasten over eerlijk de
len.
Ned.1,22.45 uur.
Er was eens
Het twaalfde deel van de te
kenfilmserie „Er was eens"
gaat over de reizen, die Mar
co Polo o.m. naar China
maakte.
Ned.II, 18.59 uur.
Natuur
De makers van „Natuur in
Nederland" reisden naar Lim
burg om daar een kijkje te
nemen in de hellingbossen.
Ned.II, 19.27 uur.
Dirigenten-
cursus NOS
in augustus
(Van onze radio- en tv-redac-
tie)
HILVERSUM - Michel Ta-
bachnik, die ojn. vaste diri
gent is van het Philharmo-
nisch Orkest van Lorraine in
de Franse stad Metz, zal de
26ste dirigentencursus van de
NOS leiden.
Op zijn aandringen is voor
het eerst voor deze van 6 au
gustus tot en met 1 septem
ber in Hilversum te houden
cursus geen toelatingsexamen
verbonden. Wel is het bezit,
van het einddiploma conser
vatorium of een gelijkwaardi
ge opleiding verplicht en ook
mogen de cursisten niet ouder
zijn dan 36 jaar.
Onder leiding van Tabachnik
zullen alle liefhebbers tijdens
de eerste twee weken van de
cursus, die geheel in het te
ken staat van de muziek van
deze eeuw, de partituren
grondig bestuderen en analy
seren. Tijdens deze periode
zullen door Tabachnik en de
cursusleiding op grond van
de prestaties van de cursisten
worden beslist, welke acht
toekomstige dirigenten in de
laatste twee weken met het
Radio-Philharmonisch Orkest
en het Radio-Kamerorkest
zullen gaan werken.
wil liever bij zijn vrienden
blijven.
Ned.1,18.59 uur.
Op volle toeren
Chiel Montagne presenteert
de Nederlandse hits in „Op
volle toeren".
Ned.1,19.25 uur.
Tatort
Friedrich Löbert zegt bijna
het slachtoffer te zijn gewor
den van een moordaanslag.
Hij vertelt de politie de dader
gezien te hebben. Het zou de
Italiaan Enzo Turiddu ge
weest zijn. Hoofdcommissaris
Marianne Buchmüller stelt
een onderzoek in en komt tot
hele andere conclusies.
Ned.1,20.05 uur.
Amsterdam
„Trefpunt Amsterdam" is een
amusementsprogramma dat
werd opgenomen tijdens de
Firato-tentoonstelling in het
RAI Congrescentrum. Katja
Ebstein, Helmut Zacharias en
Lill Lindfors werken o.a. aan
dit programma mee, dat
wordt gepresenteerd door
Martine Bijl.
Ned.1,21.55 uur.
DeGeld&Geluk-
show
In de laatste aflevering van
„De Geld Gelukshow"
De veroordeelde Vogel weet
in de Franse speelfilm „De
rode cirkel" onder de ogen
van commissaris Mattéi uit
de trein te ontsnappen, die
hem naar de gevangenis zal
brengen. Op dezelfde dag
wordt Corey uit de gevange
nis ontslagen waar hij vijf
jaar heeft gezeten. De twee
ontmoeten elkaar toevallig in
Parijs. Ze willen een roofo
verval uitvoeren op een ju
welierszaak. Als medeplichti
ge wordt de aan lager wal
geraakte Jansen ingeschakeld.
Waar ze echter geen rekening
mee gehouden hebben is Co
rey's oude kennis Rico, die
van de overval afweet en
commissaris Mattéi een aan
tal bruikbare tips geeft. Deze
film, die geregisseerd werd
door Jean-Pierre Melville,
heeft in de hoofdrollen o.a.
Alain Delon, André Bourvil
en Yves Montand en Gian-
Maria Volonté.
Ned.II, 20.27 uur.
Mister Kotter
Gabe Kotter merkt dat zijn
werkwijze geholpen heeft.
Horschack mag naar een ho
gere klas. Hij vindt dat hele
maal niet zo leuk want hij
