j Zuid-Afrika trekt voorstel censuur in Managua: een stad om te verlaten. DC-10 IN V.S. TOT 21 f JUNI AAN DE GRONE Evangelische Kerkendag trekt record aantal deelnemers Vaticaan verzet zich tegen legalisering abortus in Uruguay CARTER EN BREZJNEV IN WENEN, AKKOORD OVER SALT-VERDRAG Sandinisten klaar voor laatste aanval MOTTO: OPGEROEPEN TOT HOOP ;w Kardinaal Alfrink vreest negatieve reacties op bezoek paus aan Polen KORTE METTEN BUITENLAND LEIDSE COURANT VRIJDAG 15 JUN11979 PAGII PO Aan het kruis Een Cambodjaanse jongen heeft als straf voor het stelen van voedsel een hele dag aan een kruis moeten hangen, na eerst he vig te zijn afgeranseld. De straf was hem toegediend door een soldaat van de Rode Khmer, die zich bij de Cambodjaanse vluch telingen in Thailand bevond. Thailandse sol daten hadden net kunnen voorkomen dat de jongen zou zijn gedood. KAAPSTAD De Zuidafrikaanse regering zal het wetsvoorstel intrek ken, waarin het de kranten wordt verboden te berichten over currup- tie binnen de overheid en over wan bestuur. Premier Botha heeft de desbetreffende zinsneden voorlopig geschrapt op aanbeveling van een parlementaire commissie en na over leg met vertegenwoordigers van de pers. De pers had tegen het wetsvoorstel geprotes teerd, omdat een dergelijke wet zou kunnen verhinderen dat schandalen als het recente „Muldergate"-schandaal, waardoor president Vorster tot aftreden werd gedwongen, in de openbaarheid komen. De Rand Daily Mail had geschreven dat de regering bezig was het o- penbaar maken van corruptie door kranten tot een misdaad te verheffen. Premier Botha heeft gisteren zijn regering ge wijzigd. De omstreden minister van justitie Jimmy Kruger is uit het kabinet verdwenen en voorzitter van de Senaat geworden. Onder de nieuwe bewindslieden bevindt zich dr. An- dries Treurnicht, hoofd van de machtige rech tervleugel van de Nationale Partij, die de overigens onbelangrijke post krijgt van open bare werken, statistiek en toerisme. Hieruit zou kunnen blijken dat Botha niet veel op heeft met de denkbeelden van Treurnicht. De kabinetsreorganisatie werd nodig na het aftreden van minister van vervoer Louwrens Muller, die woensdag een nederlaag had gele den om de verkiezing tot president als opvol ger van Vorster. Muller werd verslagen door senaatsvoorzitter Marais Viljoen. SIOUX KRIJGEN SCHADEVERGOEI VOOR HUN LAND winkelen waren. Drie uur lang hebben Brand bii Macv's brandweerlieden nodig gehad om het vuur op de vijfde etage onder contro- Bij het New Yorkse warenhuis Macy's ie te krijgen. Een brandweerman aan de Seventh Avenue heeft gisteren kwam om toen een verlaagd plafond een brand gewoed, toen duizenden naar beneden viel. Zeker negen men- mensen in het warenhuis aan het sen werden gewond. WASHINGTON (AP) - Een An se rechtbank heeft de uitspraak dat de Noordamerikaanse Sioux recht hebben op meer dan 100 dollar als schadevergoeding vo dat een eeuw geleden door de kaanse regering werd geconfisce is de grootste schadevergoeding i Verenigde Staten ooit aan ind toegewezen. Volgens de uitspraak hadden nen recht op 17,5 miljoen dollar marktwaarde van een gebied in Hills, in de staat Zuid-Dakotal 1877 door de Amerikaanse regeri overgenomen. Daar deze overn schending van de burgerrechten indianen betekende, hebben ze op rente, aldus de rechtbank. VANDERKLAAUW: ,,Iets meer hoop voor Rijnzoutverdrag" PARIJS (ANP) Minister Van der Klaauw heeft „iets meer hoop" dan enige weken geleden dat het Franse parlement het Rijnzoutverdrag zal bekrachtigen. Hij verklaarde dit gisteren in Parijs na overleg met zijn Franse collega Jean Frangois-Poncet. Volgens de Franse minister is zijn regering vast besloten het parlement krachtig te blijven bewerken met het vaste voornemen de zaak tot een goed einde te brengen. Van der Klaauw hoopt nu dat het verdrag in het najaar aan het Franse parle ment zal worden voorgelegd. Overvallers doden chauffeur postauto BRUSSEL Vijf met machim f gewapende mannen hebben gis s,ec het centrum van Brussel een overvallen. Zij schoten de dood en maakten zich uit de vo vai 30 miljoen frank (ongeveer 2 min 1 eer De gemaskerde overvallers haJam 4 een parkeerplaats een auto versperden daarmee de weg aan tauto die juist de garage had verlat* s! RIJN Nede an. G de ei slecl WENEN President Carter is gistera vond in Wenen aangekomen voor zijn eerste ontmoeting met president Brezjnev van de Sovjet-Unie, die vanmorgen zou arriveren in de Oostenrijksehoofdstad. Vanavond ontmoeten beide staatshoofden elkaar als gasten van de Oostenrijkse president Kirchsohlaeger op het paleis Hofburg, waar eens de Habsburgers woonden. Morgen zullen beiden hun eer ste formele gesprek hebben. Maandag ondertekenen beiden het SALT Il-ak- koord, een verdrag over de beperking van de wederzijdse strategische wapens, dat gisteren formeel is afgerond en door Amerikaanse en Russische vertegenwoor digers is geparafeerd. Nadat het in mei al een algemeen akkoord over het ver-, drag was.bereikt, heeft het nog zes we ken gekost om allerlei details te regelen. Het verdrag moet later in het jaar door de Amerikaanse Senaat worden geratifi ceerd, iets waarover lang geen zekerheid bestaat. Brezjnev zal Carter aanbieden ook 60.000 man troepen uit Centraal-Europa terug te trekken als de Verenigde Staten 32.000 man uit West-Duitsland terughalen. In Wenen worden sinds 1973 vruchteloos onderhandeld over troepenverminderin gen van Navo en Warschau Pact WASHINGTON, DEN HAAG - Een fe derale rechter alhier heeft gisteren be paald dat het vliegverbod in de V.S. die het eigendom zijn van Amerikaanse maatschappijen gehandhaaft blijft tot 25 juni. De rechter heeft zijn besluit geba seerd op de wens van de regering en van de bond van luchtpassagiers. Voor wat de situatie in Europa betreft: de Europese luchtvaartautoriteiten ko men maandag in Zurich bijeen voor de opstelling van een nieuw gemeenschappe lijk Europees inspectieprogramma voor de DC-10. Als overeenstemming over de nieuwe inspectie wordt bereikt, mag vol gens staatssecretaris mevrouw Smit- Kroes die dit gisteren in de Tweede Ka mer meedeelde, verwacht worden dat de uten ir Ma uit 1 1( DC-10's spoedig weer in gebruik geno- gehanteerd die door de Europe! r* men zullen worden. Zij deelde verder schappijen bij de DC-10 nooit wi 1 mee dat er zeer sterke aanwijzingen be- gepast. In strijd met de aanbe staan dat het ongeval met de DC-10 in van de fabrikant zijn motor er. Chicago is terug te voeren tot onjuiste houder gelijktijdig ingebouwd n; onderhoudsprocedures. In Amerika is houdsbeurten hetgeen overbelast q i een methode van inbouw van de motor gevolg heeft IClJ (Van onze speciale verslaggever Jan Schmeitz) MANAGUA De hoofdstad ontwaakt on gewoon stil. Geen schoten, nauwelijks ver keer. Langzaam glijden de geraamtes van de gebouwen in het door de aardbeving van 1972 verwoeste centrum van Managua langs. Gedeeltelijk ingestort en zonder ra men maken zij na zeven jaar nog steeds een trieste indruk. Managua is ook zonder oorlogsgeluiden een lugubere stad. Een centrum is er niet De verschillende stads delen worden als dorpen van elkaar ge scheiden door open vlakten, waaruit de skeletachtige ruïnes oprijzen als morbide herinnering aan de aardbeving, die in 1972 Nicaragua voor de eerste keer we reldnieuws maakte. Gerèn van mensen door de straten. De be woners van de volkswijk, waar al dagen nauwelijks voedsel is, plunderen een super markt. Talloze leeggehaalde winkels, zon der ramen, vormen de nieuwe skeletten van Managua. De stemming is triest. Vlak bij het hoofdkwartier van Somoza wordt geschoten. Boven een verder afgelegen volkswijk stijgen zwarte rookwolken op. Een aantal correspondenten besluit te gaan kijken. De straten zijn gevaarlijk verlaten. Aan beide kanten van de weg klinken schoten. Overal waar mensen bewegen en gebukt door de straten rennen, worden de handen door de open ramen van de auto omhoog gestoken. Een correspondent doet zijn kogelvrij vest goed. Van achter wordt opeens het vuur geopend. Meer dan twin tig jongens met pistolen en geweren ren nen de straat over. Rechts vóór worden de schoten met een lang aanhoudend mitrailleursalvo beant woord. Er blijkt een wegversperring van de Nationale Garde te zijn. De situatie in Managua wordt steeds onoverzichtelijker. De gevechten tussen de tegen Somoza in opstand gekomen bevolking van de volk swijken en de Nationale Garde hebben zich over alle stadsdelen verspreid. De kor te maar felle schotenwisselingen blijven de gehele dag voortduren. Managua is vogel vrij gebied. Tegen het vallen van de avondklok is er een poging om een aantal Amerikaanse correspondten, die op het vliegveld zijn blijven steken, af te halen. Door schietpar tijen van de weg naar het vliegveld wor den wij een middenstandswijk ingejaagd. Vier jongens met geweren achter een auto verscholen dwingen tot een snelle stop. Identificatie. Op de autoradio meldt Radio Reloj van Costa Rica, dat Leon, de tweede stad van het land, grotendeels in handen is van het Sandinistisch Bevrijdingsfront FSLN. Gejuich, tientallen mensen uit de huizen omhelzen ons. Meisjes rennen langs de huizen om het verder te vertellen. Het communicatiesysteem werkt. Als we de wijk uitrijden terug naar het hotel roepen de mensen ons blij toe en maken het V-te ken. Het was even feest in een verder onbe woonbaar geworden stad. Ongeveer vijftien volkswijken worden volledig gebarrica deerd en gecontroleerd door de bevolking. De voor gisteren aangekondigde zuivering sacties van de Nationale Garde zijn uitge bleven. In alle straten van de stad zijn op ver schillende plaatsen wegversperringen, óf van de voor hun leven vechtende jongeren, óf van de Nationale Garde. Vaak liggen de barricades van de verschillende partijen slechts een paar honderd meter uit elkaar. Buitenlanders en Nicaraguanen willen de stad verlaten. De toegangswegen tot de in ternationale luchthaven zijn echter grote delen van de dag door gevechten afgeslo ten. Over vertrekkende vliegtuigen bestaat geen zekerheid. Alleen de Nicaraguaanse luchtvaartmaatschappij „La Nica", gedeel telijk eigendom van Somoza, heeft af en toe nog een vlucht. De meeste evacuatie vliegtuigen voor buitenlanders vertrekken van Montelimar, het privé-vliegveld van Somoza, buiten de stad. Morgen proberen samen met de Fransen ook een paar Ne derlanders uit Managua te vertrekken. De hoofdstad van Nicaragua is inderdaad een stad geworden om te verlaten. Een stoet van volgeladen auto's en vrachtwagens vol vluchtelingen verlaten de hoofdstad Mana gua in de richting van de stad Leon, waar de mensen hopen veilig te zijn tegen de bombarde menten die Somoza laat uitvoeren. MANAGUA De Sandinistische guerril lastrijders hebben zich gisteren ingegra ven voor hun laatste aanval op het be wind van president Somoza. Zij hebben Managua nu voor de helft, voornamelijk de sloppenwijken, in handen. Er worden tegenstrijdige berichten gemeld over de voortgang van de strijd elders in Nicaragua. De Sandinisten zouden volgens reizigers de tweede stad van Nicaragua, Leon, in handen hebben. De Nationale Garde zou een aantal wegen naar de hood- stad Managua hebben afgesneden om te voorkomen dat de Sandinisten zich nog verder kunnen bevoorraden. Builenpest in Verenigde St< bc] )p PRESCOTT, Arizona Een 14-jarig meisje cott, Arizona, is he slachtoffer geworden builenpest in de Ame ALL staat Arizona dit jaar. "[eiir rt, Het meisje, waarvan de niet werd bekend g »keii bevindt zich in bevTe.nd toestand in de isolatie i van een ziekenhuis. Da." die de bijnaam „de dood" draagt, wordt v(L door vlooien op knaa Haa en sommige andere iT ten. Hf Da Stakinesdreijf 1 c *i 3dt n; spaanse piiotffad MADRID Vakantil met bestemming Span n<*ch ten in deze zomer, m al heel spoedig, rekenir Vai den met een chaos luchtverkeer naar het schiereiland. De pilo! zal de Spaanse luchtva:e "K schappij „Iberia" heb dreigd met ingang juni in staking te gaa hun arbeids- en n worden aangepast aai gelingen die in andere gebruikelijk zijn. re< Als het aantal deelnemers aan een kerke lijke bijeenkomst bepalend is voor het re ligieuze gehalte van een samenleving, dan is er voor de Bondsrepubliek alle hoop. De achttiende Evangelische Kerkendag die deze week in Neurenberg wordt gehouden en die woensdagavond werd geopend, boekte een record aantal deelnemers van ongeveer 76.000 permanente bezoekers. Daar komen nog eens vele duizenden men sen bij die slechts enkele dagen aanwezig zijn of alleen bepaalde bijeenkomsten bij wonen. Opvallend is de laatste jaren met name het aantal jeugdige deelnemers steeds meer is toegenomen en dat zij voor uiteenlopende stromingen binnen de kerk hebben gezorgd, een ontwikkeling die rech tgelovige leden van de Evangelische Kerk een doorn in het oog is. Meer dan de helft van deze grootste pro testantse manifestatie in Europa bestaat uit jongeren. De hoeveelheid officiële bij eenkomsten met tal van vooraanstaande theologen, politici, wetenschapsmensen en andere prominenten uit allerlei maatschap pelijke groeperingen is navenant. Het om vangrijke programmaboekje vermeldt er al meer dan duizend en daar zijn dan nog niet eens de spontane discussies en reli- De Evangelische Kerkendag die in 1949 tegelijk met het ontstaan van de Bondsre publiek voor het eerst werd gehouden, was aanvankelijk een demonstratie van de wil tot eenheid en saamhorigheid onder de protestanten van oost en west. Met het verdwijnen van de hoop op een spoedige hereniging taande geleidelijk ook de be langstelling voor de Kerkendag die in de jaren zestig een langzame dood leek te gaan sterven. Maar de laatste jaren is ze als een phoenix uit haar as verrezen waar bij vragen van persoonlijke levenshouding en geestesvorming en de verantwoordelijk heid tegenover de naasten de plaats van de vroegere zelfverzekerde geslotenheid hebben ingenomen. Door deze veranderde opzet voelen thans ook veel meer mensen die geen directe band meer met de kerk hebben zich tot de Kerkendag aangetrok ken. Dit leidde natuurlijk .ook tot onderlin ge conflicten in de Evangelische Kerk zelf, conflicten die volgens Kerkendag-voorzitter Von Bismarck (een man die twintig jaar voor de Ost-politik al openlijk verklaarde zijn aanspraken op familielanderijen in Si- lezië te willen opgeven voor een vreedzaam naast-elkaar-bestaan) niet verdrongen mo gen worden. De Kerkendag, zo benadrukte hij bij de opening, wil bruggen slaan van onderling begrip en tolerantie. Onder het motto „Opgeroepen tot hoop" moeten in godsdienstoefeningen, meditaties, voordrachten en discussies deze bruggen worden geslagen. Thema's: Geloof ervaren, hoop ontvouwen, in liefde blijven". Speci aal onderwerp in de door Hitiers partijcon gressen berucht geworden stad Neurenberg wordt gevórmd door een bezinnende terug blik op de verhouding Duitsland en de jo den en door een analyse van deze verhou dingen nu. Bij al het optimisme is echter de enige vraag van de organisatoren of een dergelijke mammoet-bijeenkomst nog wel tot enige bezinning kan leiden. Hoewel hij van mening is dat er op korte termijn nog weinig over zal kunnen worden waargenomen vreest kardinaal Alfrink dat het bezoek van Paus Johannes Paulus II aan Polen het de katholieken in de Oostblok landen eerder moeilijk dan makkelijk zal maken, aldus de kardinaal. Kardinaal Alfrink zei dit na zijn terugkeer uit Warschau. Op uitnodiging van het Poolse episcopaat is de kar dinaal namens de Neder landse bisschoppen in Kra- kau aanwezig geweest bij de viering van het eeuwfeest van de patroonheilige van Polen, SL Stanislaus, die ge deeltelijk samenviel met het bezoek van de paus aan zijn geboorteland. Kardinaal Alfrink meende dat de reactie vanuit de Oostbloklanden niet agressief zal zijn. „Niet in Polën zelf, maar in de overige Oost bloklanden kan het gevoel bij de leiders zijn ontstaan dat men terrein verloren heeft. Als men dit terrein te rug zou willen winnen, zal dit misschien in een later stadium tot een negatieve reactie leiden, waardoor de verhoudingen eerder moeilij ker dan makkelijker zullen worden. Het was hem vooral opgevallen dat de Polen wat hij noemde „met een zeer beheerst enthousiasme" op het bezoek van de paus heb ben gereageerd. Kardinaal Alfrik geloofde dat de paus met zijn bezoek aan Polen de Poolse katholieken iets 'van zijn identiteit had terug gegeven. „Dit" aldus de kar dinaal „zonder dat de paus zich demagogisch heeft op gesteld, of zich tegen het Poolse regime heeft uitge sproken. Hij heeft de men sen niet opgejut". Paus Johannes Paulus II heeft in een brief aan Henryk Jablonski, voorzitter van de Poolse staatsraad, de hoop uitgesproken dat zijn ontmoetingen in Polen, voor al met de staatsraad in het slot Belvedere direct na zijn aankomst in Warschau, de gewenste uitbreiding van de contacten tussen kerk en staat in Polen en de tussen de Heilige Stoel en de Pool se regering hebben mogen dienen. Hij dankt tenslotte de regering voor hun mede werking tijdens zijn reis. Een bouwvakker in Pontiac in Michigan die aan de fundering van een nieuw kerkgebouw bezig was, heeft een schat opge graven die geen zieleherder ooit op zijn collecteschaal aantreft: voor duizenden dollars aan oude munten. De munten zaten in een oude aarden vaas in de grond waarop het nieuwe bede huis voor de Apostolische kerk komt te staan. De Chileense bisschoppenconferentie zal op 19 juni te Santia go de balans opmaken van de katholieke kerk in dit land. Het resultaat zal worden aangeboden in een document dat aan de paus zal worden overhandigd, wanneer hij naar wordt aangenomen in oktober dit Zuidamerikaanse land zal bezoeken. In het document zal een overzicht worden gege ven van de gebeurtenissen van de afgelopen jaren en het zal de plaats van de kerk in de politieke constellatie. In de Afrikaanse staat Burundi, een van de meest katholieke landen van Afrika, heerst momenteel een stevig conflict tussen de kerk en de regering. Volgens president Bagaza zouden de bisschoppen „onwaarheden in hun preken verkondigen en ver deeldheid zaaien onder de in twee stammen verdeelde bevol king. Burundi heeft onlangs ook een groot aantal Europese missionarissen het land uitgezet. Een „restauratieve invloed" dreigt in de Bondsrepubliek de ontwikkelingen ingezet door het Tweede Vaticaanse Concilie en de synode van de bisdommen, te niet te doen. Problemen waarvan men dacht dat ze allang waren opgelost, steken de kop weer op, de berusting is groter dan ooit en de kritische jonge generatie heeft reeds de kerk grotendeels verlaten. Dit schrijft een werkgroep van priester- en solidariteitsgroepen uit het Roergebied. Het Vaticaan verzet zich fel tegen het voornemen van Uruguay om het plegen van abortus onder bepaalde voorwaarden niet langer strafbaar te stellen. Als de nieuwe abortuswet tot stand komt, is Uruguay het eerste land in Zuid-Amerika waar abortus provocatus wordt toegestaan. Het voorbeeld zou navolging kunnen vinden in andere landen van Latijs-Amerika, waar de helft van alle katholieken van de wereld woont. Uruguay staat bekend als een land waar sinds jaar en dag het aantal illegale abor tussen zeer hoog is. Naar schatting worden jaarlijks ruim 150.000 vruchtafdrijvingen door onbevoegden bedreven op een bevol- past door medici in daartoe bevoei richtingen, niet langer strafbaar te In de jaren dertig is in Uruguay ook vrij liberale abortuswet van kracht ge' s Na enkele jaren is deze zodanig onl' dat abortus alleen nog mocht plaats als het leven en de moeder door de i v 441 gerschap werd bedreigd. -op De regering van Uruguay heeft een commissie benoemd die nagaat op wijze abortus kan worden gelegaliseefl nationale bisschoppenconferentie heeft tegen met steun van het Vaticaan kré stelling tegen genomen. Zij wordt d: verder gesteund door het opperbevel king van 3 miljoen mensen. De hygiënische het leger, dat naar Zuidamerikaans ge omstandigheden waaronder dit gebeurt, zijn onbeschrijflijk. Op grond daarvan is er een krachtige beweging ontstaan die druk uitoe fent op de regering om abortus, mits toege- een sterke invloed heeft op het regenr. ^33 leid. Als gevolg daarvan zijn de werk «meel heden van de studiecommissie voorlopi 5ui geschort L(Zw 1) op )loog acht, ijt ïsema ippeé slag e Scl Öd als 6 sec >c; op itk9 v Fuel Itali

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 10