Henny Hemmes laat zich door geldgebreken mannen niet temmen „Volgende grens pas in 2000 gepasseerd' Roger Bannister van de magische mijl: DEN HAAG Sommige momenten uit de geschiedenis van de sport zijn zo geladen, zo intens, dat de spanning ervan nooit we gebt Iets maakt die momenten onvergete lijk. Het kan de glans van een Olympische finale zijn, een voetbalwedstrijd die in de laatste seconde wordt beslist of een ge vecht van Mohammed All. Tot die momen ten behoort ongetwijfeld ook het doorbre ken van de barrière van vier minuten op de Engelse mijl. Het is nu vijfentwintig jaar geleden dat Roger Bannister dat deed op een sintelbaan In Oxford. Bijna negen jaar waren verlopen sedert Gunder Haogg het wereldrecord op de 1609 meter had ge bracht op 4 minuten en 1.4 seconde. In de oorlogsjaren was het jagen op werel drecords in de atletiek in Europa voorbe houden aan atleten uit Zweden. Zweden, dat zich betrekkelijk veilig wist in zijn neutrali teit, kende geen ondervoeding, zoals in de meeste andere landen. In de oorlogsjaren hadden Gunder Haogg en Arne Andersson het wereldrecord van Sydney Wooderson (4.06.4) in een drie jaar durend duel omlaag gebracht naar 4 minuten en 1.4 seconde. Het record van Haogg doorstond bijna ne gen jaar alle aanvallen. Op 6 mei 1954 werd ook dit record geschiedenis. Roger Bannis ter, een 25-jarige Engelse student in de me- Sir Roger Bannister verlaat met zijn gezin Buckingham Palace, nadat hij door koningin Elisabeth in de adelstand is verheven. dlcijnen, keek op de morgen van de dag dat hij zijn aanval op de barrière van vier minuten wilde doen, mismoedig uit het raam van zijn kamer. De temperatuur was laag en er stond een flinke wind. Het sprookje dat volgde, is nu een kwart eeuw oud. Op het laatste moment besloot Bannister de aanval te wagen. Hij werd door mede-studenten en atletiekvrienden be hoedzaam door de eerste drie ronden ge voerd. Toen volgde de laatste ronde waarin Roger Bannister zichzelf tot bijna totale uit putting opzweepte. En toen de aankondi ging van de speaker: en wereldrecord. Tijd 3 minuten en 59.4 seconden. John Walker Vijfentwintig jaar later staat het wereldre cord op de mijl op 3 minuten en 49.4 se conden. Het is in handen van de Nieuw- zeelander John Walker en op 12 augustus alweer vier jaar oud. „Pas na het |aar 2000 zal de mijl binnen de 3 minuten en 30 se conden worden gelopen", zegt de nu 50-ja- rlge Bannister, inmiddels Sir Roger en een bekend neuroloog in Londen. „Het is mogelijk voortdurend wereldrecords te verbeteren zonder kunstmatige hulpmid delen, maar er komt een grens aan de zuurstofschuld waarondser een atleet kan lopen. In 25 jaar zijn er slechts tien secon den van mijn record afgegaan. Records worden altijd schoksgewijs gebroken". Bannister houdt van gangmaking, kunststof- banen en alle andere dingen die de snel heid van een atleet kunnen vergroten en de onderlinge strijd kunnen verscherpen. Het is volgens hem de sleutel, die de deur opent naar records. Daarom betreurt Sir Roger ook dat Olympische atletiekfinales meestal geen records opleveren. Atleten willen zo'n finale liever winnen dan een record verbete ren. Hij denkt aan één Olympische finale te rug. Het was die van de 1500 meter in Rome, die door de Australiër Herb Elliot op over tuigende wijze werd gewonnen. „Het was de mooiste demonstratie van madht en atletisch vermogen, die ik ooit heb gezien". Roger Bannister is nog steeds bezeten van atletiek en hij wendt zijn medische kennis voortdurend aan bij het analyseren van het huidige atletiekklimaat en zijn eigen presta tie. „Atleten met uitzonderlijk hoge kwalitei ten komen met een zekere regelmaat voor in elke bevolking. Hoe groter de bevolking van een land is des te groter is ook de kans dat een super-atleet opstaat. In elke recordrace zit een zekere hoeveelheid emo tioneel drama. De eerste mijl onder de vier minuten was een hoogtepunt tussen vele andere hoogte punten, een psychologische barrière. Er was een zekere spanning in, die bepaald niet plezierig was. Maar toch vond ik het vrese lijk fijn om het gedaan te hebben". Teleurgesteld Zijn vriend Chris Chataway, die In 1954 een van de gangmakers was in de historische wedstrijd, is echter van mening dat er meer achter zat „Bannister was verschrik kelijk teleurgesteld dat hij bij de Olym pische Spelen van 1952 in Helsinki de 1500 meter niet had gewonnen. Zijn studie in de medicijnen stond voor alles. Hij wilde in Helsinki winnen en dan stoppen. Hij wilde niet nog eens vier jaar wachten op een Olympische finale. Hij moest een doel di rect in de toekomst hebben en dat was die mijl onder de vier minuten. Hij wilde op zijn hoogtepunt afscheid nemen van de at letiek". Roger Bannister is overigens niet onmiddel lijk gestopt. Op de Spelen van het Britse Gemenebest van 1954 in Vancouver ont moette hij de Australiër John Landy, die hem zes weken na zijn recordrace in Ox ford bij een wedstrijd op 21 juni in het Fin se Turku had onttroond als recordhouder: 3.58.0. In de finale van de 1500 meter in Vancouver versloeg Bannister de man die hem zijn wereldrecord had afgenomen. Sir Roger Bannister is als neuroloog ver bonden aan drie van de belangrijkste Lon- dense ziekenhuizen. Hij erkent, dat de roem die hij kreeg na zijn eerste mijl onder de vier minuten, soms remmend heeft gewerkt opzijn carrière. „Mijn leraren vonden het maar moeilijk om mij als een toekomstig arts te zien", herin nert hij zich. „Ik ben er overheen gekomen. De atletiek heeft mijn studie in de medicij nen nooit naar het tweede plan kunnen ver dringen". Misschien was het juist die gewel dige zelfdiscipline, die Roger Bannister op 6 mei 1954 als eerste mens de Engelse mijl binnen vier minuten deed lopen. De herin nering daaraan is nog steeds levend. SPORT LEIDSE COURANT WOENSDAG 13 JUN11979 PAGil DEN HAAG Op ditzelfde ogenblik had Henny Hemmes temidden van andere brul lende bolides haar rondjes kunnen draaien in het wereldvermaarde, 24 uur durende ra cecircus van Le Mans. Héd, want een bij vrijwel iedere deelnemer aan deze snel- heidssport bestaand geldgebrek veroor zaakt door vergeefse pogingen een spon sor te vinden heeft de enige vrouwelijke coureur van ons land thuis gehouden. Om nu te zeggen dat Haagse Henny nagel bij tend en handen wringend de berichten over het illustere racegebeuren via de ra dio volgt is sterk overdreven. Maar dat het haar spijt dat zij vanmiddag niet op de startstreep heeft gestaan in het kleine Franse stadje met de grote historie in haar zware Camaro is overduidelijk. „Ik had het misschien nog wel voor eigen rekening kunnen doen", vertelt Henny Hemmes, "maar dat zou mijn kansen in het Neder landse kampioenschap hebben kunnen schaden. En daarin gaat het juist erg goed op het ogenblik. Vandaar dat ik er de voor keur aan heb gegeven niet naar Le Mans te gaan. Eind juli ga ik wel naar Francor- champs. Daar is dan ook een 24-uursrace". De 29-jarige Henny Hemmes, al enige jaren een witte raaf in het vaderlandse autosport wereldje, had toen zij inschreef voor Le Mans haar oog op dit tot de verbeelding sprekende evenement laten vallen, omdat zij daar nog nooit heeft gereden. Francor- champs liet zij al twee keer onder de wie len doorglijden in een race van een etmaal en met een zeer verdienstelijk gevolg. In '76 werd ik in mijn Toyota Celica tweede in mijn klasse", vertelt Henny Hemmes met een vaak tevoorschijn komende lach op haar blozende gezicht. "En twee jaar gele den finishte ik met een Camaro als vijfde in de totaaluitslag. Dat was de eerste keer in de historie dat een Amerikaanse wagen na een race van 24 uur over de eindstreep kwam. Een goed resultaat dus". Dat kan overigens ook worden gezegd van haar op treden in wedstrijden om het Nederlands kampioenschap, voor welke titelstrijd Henny Hemmes dit jaar voor het tweede seizoen uitkomt in de superzware toerwagens. Twee jaar geleden leek deze klasse tot uitsterven gedoemd, zodat de paar resterende zware bolides werden ondergebracht in .een ge combineerde race. „Op een gegeven mo ment reden alleen Rob Slotemaker en Fred Frankenhout nog in die grote auto's", herin nert Henny Hemmes zich. „Dat kwam vooral doordat een aantal mensen formulewagens was gaan rijden. Toch hadden enige lieden nog wel belangstelling voor die klasse, zo dat de koppen bij elkaar werden gestoken en er ineens toch weer tien coureurs waren die er in wilden rijden. Nu zijn er al weer achttien en kunnen we een aparte race houden. Dat is wel zo leuk". Geaccepteerd Henny Hemmes, die na haar entree vijf jaar geleden in het snelle gebeuren inmid dels volledig is geaccepteerd door haar mannelijke collega's, heeft zich tot dusver in het superzware werk opmerkelijk goed geweerd. Na vijf races in haar klasse bezet zij de eerste plaats in het klassement en dat mag te meer knap worden genoemd, doordat zij het vrijwel zonder financiële steun van buitenaf moet stellen. Nadat zij vier jaar werd gesponsord door een firma in filmartikelen kreeg zij vorig jaar oktober te horen dat de relatie niet kon De historie van het wereldrecord op de mijl Is: 4.14.4 4.12.6 4.10.4 4.09.2 4.07.6 4.06.8 4.06.4 4.06.2 4.06.2 4.04.6 4.02.6 4.01.6 4.01.4 3.59.4 3.58.0 3.57.2 3.54.5 3.54.4 3.54.1 3.53.5 3.51.3 3.51.1 3.51.0 3.49.4 J. P. Jones (VS) N.S. Faber (VS) Paavo Nurmi (Fin) J. Ladoumegue(Fra) J. Lovelock (Nw.-Zee) C. Cunningham (VS) Sydney Wooderson (Gbr) Gunder Hagg (Zwe) Arne Andersson (Zwe) Gunder Hagg (Zwe) Arne Andersson (Zwe) Arne Andersson (Zwe) Gunder Hagg (Zwe) Roger Bannister (Gbr) John Landy (Aus) Derek Ibbotson (Gbr) Herb Elliot (Aus) Peter Snell (Nw-Zee) Peter Snell (Nw-Zee) Michel Jazy(Fra) Jim Ryun (VS) Jim Ryun (VS) Filbert Bayi (Tanz.) John Walker (Nw-Zee) Cambridge (M Cambridge (M Stockholm Parijs Princetown Princetown Motspur Park Gothenburg Stockholm Stockholm Gothenburg Malmö Malmö Oxford Turku Londen Dublin Wellington Auckland Rennes Berkeley Bakersfield Kingston Gothenburg i id rs De huidige neuroloog Rogér Bannister was de eerste atleet die de Engelse mijl binnen de vier minuten liep. Hij leverde deze prestatie op 6 mei 1954. De Australiër John Walker is wereldrecordhouder met een minuut. Henny Hemmes: „Het is opvallend hoeveel agressie je oproept als je als vrouw in een Daf rijdt en dan bovendien wat harder gaat dan anderen. worden verlengd. „We zijn in goede harmo nie uit elkaar gegaan", meldt Henny Hem mes. „Maar het was te laat voor mij om nog ergens anders onderdak te komen. De meeste in autosport geïnteresseerde zaken hebben hun budget al veel eerder rond, zo dat ik buiten de boot viel. Bovendien is me gebleken dat je soms toevallig tegen een sponsor aan moet lopen. Het is een kwestie van op het juiste moment op de juiste plaats te zijn. In Amsterdamse kroegjes kom je nog wel eens mensen tegen die een mo gelijkheid weten om ergens geld los te krij gen. Dat is mij helaas nog niet gelukt". mogelijk doen. Je haalt het alleen als je een beetje zeker van jezelf bent. Als je als vrouw pas begint in de racerij moet je je niet uit de baan laten drukken, want je wordt wel uitgeprobeerd. Toen het mij eens een keer overkwam heb ik degene die mij pakte gewoon teruggepakt. Daarna heb ik er eigenlijk geen last meer van gehad. Toch blijf je een uitzondering. Laatst was ik nog in Zweden om aan een race deel te nemen. Er werd daar in de kranten een geweldige ophef van gemaakt. Vrouwen rijden daar wel in een race voor mini's, maar niet in die grote zware wagens". Snelle dame Toch lijkt het slechts een kwestie van tijd voor Henny Hemmes op haar witte bolide weer de naam van de een of andere firma door de bochten van de diverse circuits zal sturen. Want, zou je zeggen, wat is er voor een reclamebewuste zakenman mooier dan zijn produkten te zien aangeprezen door een snelle dame, bovendien de op dit moment enige vrouwelijke coureur in ons land. Niet alleen in Nederland is een vrouwen hand aan een racestuur een uitzondering. Ook in andere, over zelfs meer autosporttra ditie beschikkende naties is een "coureuse" een uitzonderlijke verschijning. „Ik ken er maar een paar", geeft ook Henny Hemmes toe. „Vroeger had je de Italiaanse Lella Lombardi. Die werd de Tijgerin van Turijn genoemd. Nu rijdt de Zuidafrikaanse Desiré Wilson, die een paar jaar geleden nog een tijdje bij mij heeft gewoond, nadat mijn te amgenoot Loek Vermeulen haar naar Neder land had gehaald, zo nu en dan zelfs in Formule Eenraces. Desiré heeft dezelfde ideeën over autoracen als ik. Je moet bij voorbeeld niet zeuren als vrouw. Vooral om dat je een eenling bent moet je zo normaal Nederlandse makelij In het dagelijks leven, waarvan een groot deel wordt opgesoupeerd door haar - voor een vrouw ook al wat bijzondere - baan als fusie- en overnameadviseuse, verplaatst Henny Hemmes zich overigens in een auto van Nederlandse makelij, een Daf. „Het is opvallend hoeveel agressie je op roept als je als vrouw in zo'n auto rijdt en dan bovendien doorgaans wat harder gaat dan anderen. Laatst werd ik door een man compleet ondersteboven gescholden toen ik hem had ingehaald en in een gaatje voor hem was gedoken. Toen we verderop voor een verkeerslicht moesten wachten kreeg ik het nodige te horen. Maar afgelopen winter was het lachen geblazen. Ik was toen puur volksvermaak, zoals ik met mijn Daf op die gladde wegen door de bochten ging. Ik rijd op de gewone weg overigens wel iets har der dan eigenlijk is toegestaan. Je moet na tuurlijk wel scherp opletten tegenwoordig met die snelheidscontroles. Ze rijden nu in burgerauto's, maar ik weet zo'n beetje waar ik op moet letten. In de winter bijvoorbeeld zitten die controleurs altijd in hun overhemd in de auto, omdat je ze anders kunt herken nen aan de strepen op hun uniform. Ik zou In deze zware bolide stuurt Henny Hemmes haar mannelijke concurren ten op achterstand. het trouwens beter vinden als de politie eens wat meer ging letten op fouten die in het verkeer worden gemaakt in plaats van zo op jacht te zijn naar mensen die wat te hard rijden". Specialisten Maar even terug naar het "echte" racen van Henny Hemmes, die daarbij wordt ge steund door haar man Peter. Deze prepa reert haar auto, waarbij hij zijn technische kennis put uit zijn HTS-opleiding. Het tu- nen(correct afstellen van de motor) wordt overgelaten aan specialisten. Bij het optimaal prepareren van de bolide speelt Henny Hemmes een kleine, doch niet Dat was niet het geval bij een incideler Henny Hemmes recentelijk overkwaïnr was uitgenodigd voor de zogenaamd*e> minentenrace bij de rallycrosswedsl in Valkenswaard. „Ik bleef vlak bij èèn van de andere 61 neemsters", vertelt Henny Hemmes brede glimlach op het gezicht. leuk voor de t.v.. Maar op een bepaal ment krijg ik een duwtje van die da k ik ga ondersteboven. Daar heb ik lat< wel het een en ander over te horen gen". Dit soort "slordigheden" overkc Haagse coureur in een echte race lijks. Daarom ook staat zij op plaats in het Nederlands Een positie die zij niet graag meer a FRANH te verwaarlozen rol. Zij heeft zich inrr A zo eigen gemaakt met het racegebeuri1 zij waardevolle adviezen kan geveil8 naarmate het aantal PK's van een auti '8 neemt is het belangrijker dat de rijdt01 opinie over eventuele mankementen ei,0 gelijke correcties kan overbrengen. 0 grote Camaro is haar inmiddels trouwd .ondanks het feit dat ze meeijM een vrouwelijke coureur vijf jaar achtet»3 heeft op haar mannelijke concur^1* „Een jongen begint op zijn zestien M sleutelen aan een brommer en rijdt va 'i zijn achttiende al in een auto. ginnen daar doorgaans wat later meef" Camaro is na die veel lichtere enorme uitdaging voor me. Je deze wagen nooit voluit gaan, dus hem goed onder controle hebben, lang getwijfeld aan mezelf wanneer he wat minder ging. Daar ben ik nu je overheen. Het ligt ook wel eens materiaal". Incident

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 12