V ervoersbonden-FN V dreigen
met nog meer acties bij NS
Lanser mag bij Smit
commissaris worden
Geestelijken hoeven niet onder de wapenen
Voorzitter van NVR moet weg
PRIJZEN STABIEL
-iidA
oos op
uynman
u^ort geding
d-striiders
"""gen ABVA
weer
„DIRECTIE KNOKT NIET VOOR PERSONEEL"
In 1903 eerste spoorweg
staking in Nederland
QeidóeQomant
Europees Parlement:
nu met beide
benen op de grond
Hachelijke operatie
in rijksfinanciën
WIEGEL BLIJFT BIJ
TWEE REGELINGEN
VOOR VERGOEDING
%NENLAND
leidse courant
dinsdag 12 jun11979 pagina 13
J
JN HAAG De
4A-fractie in de
reede Kamer vindt
i t de Kamer zich over
tarievenplan open
er vervoer van mi
lter Tuijnman (ver
en waterstaat)
t uitspreken, vóór
in uitvoering komt.
vice-voorzitter van de
♦tie, Van Thijn, is bijzon-
boos omdat de minister
laard zou hebben dat een
ierdebat over dit enkele
;n geleden gepubliceerde
niet zoveel zin heeft. De
len zouden al vastliggen.
'dA-fractie, die het tarie-
ilan zélf ook zeer kritisch
idert, vindt dat het in elk
in het parlement be
ken moet worden voor
It uitgevoerd.
plan houdt ondermeer in
de tarieven per 1 oktober
jnd worden; voor
deel betekent dit dat de
;ven flink stijgen. De Ka-
immissie voor Verkeer
Waterstaat had het plan
augustus willen bespre-
i, maar de bewindsman
[ft nu laten weten dat het
nauwelijks zinvol voor-
ht omdat de richtlijnen al
1 uitgegaan
HAAG De stichting
politieke bewustwording
stichting oud-strijders
n welke nauw met el-
verweven zijn), willen
de rechter de algemene
van ambtenaren
rA) verbiedt op 19 juni
ngen te organiseren of
steunen. Een kort geding
>e dient donderdag 14
voor de president van
rechtbank.
i ABVA steunt de voor 19
ii aangekondigde acties van
j FNV tegen de bezuini-
Sgsplannen van het kabinet,
[december 1978 trokken de
tingen een toen eveneens
;espannen kort geding te-
de ABVA in, nadat de
itenaren hadden afgezien
verdere acties tegen de
ïk-bezuinigingen.
5Sh,
8!
41
91
71
8|
8
>rgen wordt in het alge-
re veel bewolking ver
acht met enkele buien. Dit
ingt samen met een regen
lied dat van Ierland via de
itse eilanden oostwaarts op-
ingt en een onweersstoring
i zich van zuidwest-Frank-
k in noordelijke richting
breidt. Onweersachtig is
t ook boven de noordelijke
tdkanlanden.
in kleine depressie die giste-
n over ons land naar de
litse bocht is getrokken,
i rplaatst zich nu verder
ar de Oostzee en veroor-
akt in wijde omgeving on-
idvastig weer. De tempera-
en boven het Europese
steland bereiken op tal van
latsen zomerse waarden
it uitzondering van de west-
iropese stranden, waar de
nperatuur bij wind van zee
ongeveer 15 graden blijft
ken.
oruitzichten voor donder-
t
nhoudend wisselvallig en
ddagtemperaturen ongeveer
graden.
$jjeersvooruitzichten in cijfers
ir donderdag:
Jital uren zon: 0 tot 8
in. temp.: omstreeks 13 grd.
c. temp.: omstreeks 19 grd.
is op een droge periode
minstens 12 uur: 80 pet.
ans op een geheel droog et-
50 pet
W«er Max Noor-
motregen
motregen
ipenhagen regenbul
K.
e Ku,«ta
||L
jp™"
gTMAvr,
(Van onze sociaal-economische
redactie)
DEN HAAG Het ultima
tum van de vervoersbonden-
FNV om maandag 18 juni
aanstaande het treinverkeer
s'morgens van 5 uur tot
kwart over negen lam te leg
gen vanwege afbreking van
de cao-onderhandelingen is
door de andere vakbonden
niet overgenomen. De ver-
voersbonden FNV zeggen 65
procent van de 26.000 perso
neelsleden van NS tot hun le
den te tellen, voldoende om
het hele spoorbedrijf tot stil
stand te brengen. Weliswaar
geldt voor NS-personeel een
stakingsverbod, maar er is
een nieuwe wet in de maak,
die het overheidspersoneel
ruimere mogelijkheden biedt
op het gebied van stakingen.
De FNV verwacht niet, dat
de rechter de staking - zelf
spreken ze consequent van
werkonderbreking - zal ver
bieden als de NS een geding
zouden aanspannen. De rech
ter zal, aldus de bonden, niet
aan de nieuwe wetgeving
voorbijgaan.
De moeilijkheden onstonden
gisteren toen de directie van
de NS weigerde in te gaan op
cao-voorstellen van de ver-
voersbonden-FNV, die tien
miljoen gulden zouden moe
ten kosten.
Aanvankelijk was het de be
doeling, dat de vervoersbon-
den FNV donderdag, als er
weer zou worden onderhan
deld met NS, het ultimatum
zouden stellen bij uitblijven
van resultaat. NS nodigde de
bonden gistermiddag echter
uit voor een spoedberaad.
Toen dit voor de bonden on
bevredigend eindigde werd
aansluitend de staking aange
kondigd, tenzij de NS voor
zondag door de knieën zou
gaan.
Donderdag zal de achterban
van de vervoersbonden nog
over de voorgenomen actie
geraadpleegd moeten worden,
maar voor de bestuurders
staat nu al vast, dat zij in
stemming van de leden zullen
krijgen. Voorzitter Gerard
Gijzen van de bedrijfsgroep
spoorwegen van de vervoers
bonden FNV kondigde aan,
dat er nog meer werkonder
brekingen in het verschiet lig
gen als NS voet bij stuk blijft
houden.
De grootste grief van deze
bonden is, dat het personeel
overmatig veel onregelmatige
diensten moet verrichten en
niet of nauwelijks in staat is
om in normale perioden va
kantie op te nemen. Perso
neelsuitbreiding is volgens
hen de oplossing. Zij eisen
dan ook:
- Voor het draaien van nacht
en weekenddiensten moet een
kwartier per uur vrijaf wor
den gegeven. Daarvoor zou
den 150 tot 200 nieuwe ar
beidsplaatsen moeten worden
geschapen, wat NS circa 10
miljoen gulden gaat kosten.
KEERPUNT IN SOCIALE GESCHIEDENIS
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Twee stakingen in 1903 en
een grote staking van september 1944 na
Dolle Dinsdag) tot aan de bevrijding in mei
1945 zijn bewijzen, dat de vakbeweging
steeds bijzonder voorzichtig is geweest met
acties bij de spoorwegen. De spoorwegstaking
in de laatste zeven maanden van de Tweede
Wereldoorlog valt in feite buiten de plannen
van de vakbeweging, omdat zij paste in de
grote geallieerde aanval op de Duitse legers.
De eerste en tot nu toe enige spoorwegstakin
gen als onderdeel van een sociaal-politieke
strijd van de vakbeweging vonden plaats van
29 tot en met 31 januari 1903 en kort erna
van 6 tot en met 10 april, beide tijdens bet
optreden van het kabinet onder leiding van
de befaamde Abraham Kuyper.
De spoorwegstaking van 29 tot en met 31 ja
nuari 1903 was een uitvloeisel van een con
flict in bet havenbedrijf in Amsterdam.
Daarbij ging het uiteindelijk om bet al of
niet erkennen door de werkgevers van de
vakbeweging. Spoorwegpersoneel sloot zicb
kort na bet uitbreken van deze staking bij de
havenarbeiders aan. Binnen drie dagen reden
de treinen echter weer, omdat de werkgevers
op 31 januari de vakbonden als sociale on
derhandelaars erkenden.
Kort erop kwam bet kabinet-Kuyper evenwel
met een aantal wetsvoorstellen om stakingen
in bedrijven van algemeen belang strafbaar
te stellen. Deze wetsvoorstellen kregen bin
nen de kortste keren de naam van dwang- of
wurgwetten. In april riepen de sociaal-demo
craten, syndicalisten en anarchisten een nieu
we spoorwegstaking uit met bet doel de aan
vaarding van deze zogenaamde wurgwetten
te verhinderen. De regering brak echter op 10
april deze acties met horde band. Zowel voor
bet kabinet-Kuyper als voor de samenwer
king tussen de linkse groeperingen van die
tijd bad deze staking grote gevolgen. De te
genstand tegen Kuyper nam toe en zijn coali
tie leed twee jaar later een gevoelige neder
laag. Voor de sociaal-democraten was de sta
kingsnederlaag reden om te breken met de
syndicalisten en anarchisten en dat leidde
tenslotte in 1906 tot het oprichten van het
Nederlands Verbond van Vakvereniging
(NVV).
De spoorwegstaking van 1903 is tevens een
keerpunt geworden in de sociale geschiedenis
van Nederland. Het NVV groeide en de ka
tholieke en christelijke vakbewegingen besef
ten dat neutraliteit in de sociale verhoudin
gen niet meer mogelijk was.
- Alle NS'ers moeten tussen
half mei en half september
gegarandeerd drie weken met
vakantie kunnen gaan en de
helft van hen in de vakantie
maanden juni, juli en augus
tus.
- Aan het massale verlies aan
arbeidsplaatsen moet een ein
de komen.
- De reorganisatie- en auto-
matieringswoede moet beëin
digd worden.
Voorzitter Gijzen zei gisteren,
dat door de vele reorganisa-
tiegolven de laatste tien jaren
circa tienduizend arbeids
plaatsen zijn verdwenen, ter
wijl er opnieuw honderden
plaatsen op de tocht staan
door reorganisaties bij werk
plaatsen, bij het goederenver
voer en bij de afdeling voor
de dienstregeling. „De stem
ming is explosief', aldus Gij
zen. De leden van de ver
voersbonden FNV hebben
dan ook het eerdere onder
handelingsresultaat over de
cao-1979 afgewezen: men wil
alle eisen ingewilligd zien. De
eigen onderhandelaars werden
teruggestuurd.
Extra wrevel is ontstaan nu
bekend is geworden, dat de
regering de trendvolgers
(daartoe behoort ook het NS-
personeel) wil dwingen tot in
levering van een half procent
loonstijging per 1 juli. Op 1
januari had ook al aftopping
moeten plaats vinden, alsme
de een aftopping van inko
mens boven 45.000 gulden.
Met die aftopping gingen de
vervoersbonden FNV akkoord
mits de directie van NS iets
zou doen aan de werkgelegen
heid. De NS wordt verweten
dat zij - hoewel zij een ven
nootschap is met het recht op
een eigen beleid - slaafs de
aanwijzingen van de regering
volgt en geen eigen perso
neelsbeleid durft te voeren.
„De directie knokt niet voor
haar personeel. Haar volgza
me houding zijn we beu", zo
zei Gijzen.
VAN LENT NEGEERT WENS KAMERMEERDERHEID
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Van
Lent (Defensie) is niet van plan ge
hoor te geven aan de wens van de
Kamermeerderheid om de automati
sche vrijstelling van militaire dienst
voor bekleders van een geestelijk
ambt op te heffen. Ook piekert hij er
niet over, een einde te maken aan de
vrijstelling wegens kostwinnerschap
en wegens broederdienst. De bewinds
man heeft dit gisteren duidelijk ge
maakt in een debat met de defensie-
commissie uit de Tweede Kamer.
Tijdens de commissievergadering, die
geheel gewijd was aan het dienstplich-
tbeleid, bleek dat de fracties van
PvdA, D'66, PPR en een deel van het
CDA geen genoegen namen met het
plan van Van Lent om de vrijstelling
van de dienstplicht alleen op te heffen
voor hen, die (via een studie theologie
of anderszins) voor een geestelijk
ambt worden opgeleid. Men drong er
op aan, ook de ambtsdragers zelf in
dienst te laten gaan, want anders
haalt de nu voorgestelde opheffing
van de vrijstelling niets uit. „Als een
theologiestudent uitstel van dienst
krijgt om eerst zijn studie af te ma
ken, kan hij toch weer vrijstelling
krijgen als hij direct na zijn studie
een ambt gaat bekleden", zo zei CDA-
woordvoerder De Kwaadsteniet. De
staatssecretaris reageerde daar echter
op met de mededeling, dat niet iedere
theologiestudent ook daadwerkelijk
een ambt wil gaan bekleden. Boven
dien zei hij, dat uit gesprekken met
kerken inmiddels is gebleken, dat er
veel weerstanden zijn tegen het ophef
fen van de vrijstelling voor ambtsdra
gers. „Het overleg met de kerken is
weliswaar nog niet afgerond, maar
voor mijzelf heb ik al geconcludeerd,
dat we de vrijstelling voor ambtsdra
gers beter kunnen handhaven", aldus
Van Lent.
Ook voorstellen vanuit PvdA, CDA en
WD om de vrijstelling voor kostwin
ners en voor hen, die al twee broers
in dienst gehad hebben (broederdienst)
te herzien, wees Van Lent van de
hand. Hij liet de commissie weten, pas
aan dergelijke voorstellen te zullen
denken, als in de toekomst blijkt, dat
er te weinig dienstplichtigen beschik
baar zijn. Hij wees er overigens op,
dat vrijstelling wegens broederdienst
een aflopende zaak is, omdat de gezin
nen steeds kleiner worden.
In de commissie was allerwegen irrita
tie merkbaar over het feit, dat er al
zolang zonder resultaat studies gaande
zijn over allerlei mogelijke veranderin
gen in het dienstplichtbeleid: de even
tuele inschakeling van meer vrijwilli
gers in het leger, een andere opbouw
van de beloning voor dienstplichtigen
en de mogelijke instelling van een va
riabele diensttijd, hetgeen wil zeggen
dat iedereen zelf moet kunnen bepalen
welke functie hij in dienst wil hebben
en hoe lang hij wil dienen. Het CDA
diende daarom een motie in, met het
verzoek aan minister Scholten en
diens staatssecretaris, zo snel mogelijk
een nota met concrete voorstellen (op
basis van de studieresultaten) het licht
te doen zien.
De door vrijwel alle fracties genoemde
mogelijkheid tot invoering van een Al
gemeen Maatschappelijke Dienstplicht
(een verplichting voor iedere jongere
om zich gedurende een bepaalde tijd
dienstbaar te maken aan de samenle
ving, waarbij werken in het leger een
keuzemogelijkheid zou moeten zijn)
riep bij minister Scholten weinig en
thousiasme op. Hij zei, eventuele initi
atieven in die richting te willen over
laten aan zijn collega Albeda van So
ciale Zaken.
HERDENKING
De Zuidmolukse
gemeenschap heeft
gisteren op de
begraafplaats in Assen
een monument onthuld
ter negedachtenis van de
slachoffers van de
treinkaping in 1977.
President Manusama en
dominee Metiari spraken
daarbij herdenkingswoor
den, waarna de aanwezigen
het monument onder
bloemen bedolven.
VOLGENS FOCUS-NEDERLAND:
Utrecht (ANP) Fokus-Nederland, een organisatie die zich
bezighoudt met het bevorderen van zelfstandig wonen voor
gehandicapten, wil dat voorzitter Bijleveld van de Nederland
se Vereniging voor Revalidatie opstapt. Volgens Fokus pro
beert de NVR-voorzitter de doorbraak naar zelfstandig wonen
en leven van ernstig gehandicapten te voorkomen.
Volgens Fokus-Nederland is niet lang geleden met het bestuur
van de NVR afgesproken dat Fokus loyaal binnen de NVR zal
samenwerken en dat NVR het streven van Fokus zal steunen.
Bijleveld heeft in de „subcommissie van de interdepartementa
le werkgroep relavalidatiebeleid inzake bestudering van de
problematiek van de beschermende woonvormen voor lichame
lijk gehandicapten" het beleid van de ministeries van Volks
huisvesting en Sociale Zaken voor zelfstandig wonen voor ge
handicapten echter veroordeeld aldus Fokus.
VAN trots op de uitslag van de eerste rechtstreekse
Europese verkiezingen hoeft zelfs bij de overwinnaars
van zondag geen sprake te zijn. Want ook al ligt een
opkomst van ruim 60 pet niet ver beneden de verwach
tingen, het wegblijven van grote groepen kiezers moet
toch te denken geven. Een groots opgezette campagne
heeft in de meeste EG-landen niet het beoogde effect
gehad.
BEGRIJPELIJK is die lage opkomst wel. Het ontbre
ken van voldoende geprofileerde programma's, de nog
steeds ontoereikende bevoegdheden van het Parlement,
jen de verwachting dat nationaliteitsbeginselen zwaarder
zouden blijven wegen dan partijpolitieke discipline heb
ben hun sporen bij deze verkiezingen nagelaten.
Een en ander plaatst kiezers en gekozenen met beide
benen op de grond. Over versnelde Europese eenwor
ding moeten niet al te optimistische verwachtingen wor
den gekoesterd. Maar toch zal het nodig zijn de idealen
hoog te houden. Want zonder supra-nationale verwach
tingen zou het Europese eenheidsstreven tot mislukken
gedoemd zijn.
AnTI-EUROPESE partijen en stemmen mogen dan
voor een lichte kater gezorgd hebben, over enkele we
ken gaat het Europese Parlement van start met een
mandaat van in hoofdzaak Europa-welgezinde kiezers.
Dan zullen overwinnaars en overwonnenen van het eer
ste uur onderling tot de vorming van partijen moeten
komen, en tot de uitvoering van een programma dat bij
de kiezers van 1984 zal aanslaan. De onderwerpen lig
gen voor het opscheppen: werkgelegenheid, energievoor
ziening, zorg voor het leefmilieu, etc. Zonder een dege
lijke aanpak van deze hete politieke hangijzers zou het
parlement in Straatsburg, Luxemburg en Brussel het
elite-clubje blijven, waarvoor het zolang is aangezien.
Het kabinet—van Agt, dat in de komende weken op
een uitermate slap koord moet balanceren om uit de
nijpende financiële problemen te komen, denkt daarbij
ook aan bezuinigingen in de woningbouw en bij het on
derwijs. Een kabinet moet het wel zeer moeilijk heb
ben, om het ook in kwetsbare sectoren als woningbouw
en onderwijs te zoeken. Zelfs al gaat het van het stand
punt uit, dat ieder departement zijn bijdrage aan de zo
noodzakelijke financiële beperkingen moet leveren.
De vraag is of het kabinet het zichzelf kan aandoen
de woningbouw een wellicht voor lange tijd onover
brugbare achterstand te bezorgen. Discussies in en bui
ten het parlement hebben immers aangetoond, dat nog
teveel groeperingen slachtoffer zijn van de achterstand
in vooral de sociale woningbouw. Het kabinet draagt
daarmee ongewild steeds méér argumenten aan voor de
oppositie om het te veroordelen op zijn sociaal beleid.
DiT geldt evenzeer voor het onderwijs. De werkloos
heid onder het onderwijzend personeel wordt onrustba
rend hoog. Daarnaast vertoont het onderwijs voor tal
van groeperingen nog allerlei hiaten, die alleen maar
ongedaan gemaakt kunnen worden bij het beschikbaar
komen van méér geld. Natuurlijk kan er ook bij het
onderwijs nog bezuinigd worden. Maar dan wel via een
uiterst omzichtige operatie, die in ieder geval de kwets
bare groepen spaart
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG In de periode midden april-midden mei is het
prijsniveau in Nederland niet gestegen. De maand tevoren
waren de prijzen met 0,6 procent omhooggegaan. Sinds vorig
jaar oktober is de gehele prijsstijging beperkt gebleven tot
1,8 procent.
Dit is gisteravond door het Centraal Bureau voor de Statistiek
meegedeeld. In de meest recente periode werden o.m. vakan
ties duurder, maar goedkoper werden in het bijzonder groen
ten en eieren.
RECHTBANK ROTTERDAM:
ROTTERDAM De benoeming van oud-
CNV-voorzitter J. Lanser tot commissaris bij
Smit Internationale in Rotterdam is niet in
strijd met de wet Dit vonnis heeft de Rot
terdamse rechtbank gistermiddag geveld in
de procedure, aangespannen door de onderne
mingsraden van twee dochterbedrijven van
Smit Internationale.
De twee OR's willen Lanser niet als commis
saris. Op de rechtbankzitting op 12 maart be
toogden ze, dat de oud-CNV-leider al teveel
commissariaten en adviseurschappen bekleedt.
De gekozen leden vinden ook dat bij de be
noemingsprocedure de wet op de onderne
mingsraden was overtreden.
De rechtbank in Rotterdam vindt dat niet In
een vonnis van 35 pagina's zegt de rechtbank
dat de eisen van de twee ondernemingsraden
geen hout snijden. De leden van de twee OR's
overwegen een hoger beroep tegen het vonnis,
maar hun raadsman, mr. W. Bekenkamp uit
Rotterdam, wilde daar gistermiddag nog geen
uitspraak over doen.
Het was de eerste keer dat een rechtbank een
vonnis geveld heeft over de interpretatie van
de wet op de ondernemingsraden.
Structuurschema
oefenterreinen
dit jaar gereed
DEN HAAG - Nog voor het
einde van dit jaar hoopt
staatssecretaris Van Eekelen
(Defensie) het structuursche
ma militaire terreinen aan de
Tweede Kamer aan te bie
den. De bewindsman heeft
dit meegedeeld op vragen uit
de Tweede Kamer.
Het structuurschema, dat ge
richt zal zijn op de mogelijk
heden tot verwerving van oe
fenterreinen van ca. 1.000
hectare, is op dit moment in
concept gereed en maakt deel
uit van interdepartementaal
overleg.
DEN HAAG Minister Wiegel van binnenlandse za
ken voelt er niets voor de twee bestaande (en verschil
lende) vergoedingsregelingen voor reis- en verblijfkos
ten van ambtenaren, samen te voegen tot één unifor
me regeling.
In antwoord op vragen van de Tweede Kamerleden Moor en
Knol (beiden PvdA) zegt de minister dat de indeling in twee
groepen berust op de omstandigheid dat er in de horecabedrij
ven verschillende prijsniveau's bestaan en dat men in het alge
meen zijn uitgaven daarin aanpast aan zijn salaris. De minis
ter noemt het redelijk dat het Rijk voor wat de vergoedingen
betreft zich aanpast aan dit maatschappelijk beeld.
