Nog
6 dagen
en dan™
Toenemende druk op Nederland
kernwapens te aanvaarden
Beslissing paus
zonder
precedent
Mogelijke ontvoerders Moro gearresteerd
BELGIË DOOR DE KNIEËN TIJDENS NAVO-BERAAD
Kom op voor Eui^ppa.
Gevechten Arabieren
en Iraniërs eisen
veel slachtoffers
AANHANGERS SITHOLE IN
RHODESIË GEARRESTEERD
FIAT 70 JAAR DIESELERVARING.
DE SNELLE, STILLE EN EKONOMISCHE DIESELS VAN FIAT.
BUITENLAND/
j LEIDSE COURANT
DONDERDAG 31 ME11979 PAGINA 11
(Van een onzer verslaggevers)
NOORDWUKERHOUT
Onder uiterst strenge veilig
heidsmaatregelen van een
veelal zenuwachtige duizend
koppige beveiligingsmacht
van politie, marechaussee, le
en agenten in burger, is
gisteren in Noordwijk de eer
ste dag van de NAVO-minis-
terraad afgesloten met het
uitoefenen van sterke druk
op Nederland om akkoord te
gaan met het voorgenomen
moderniseringsprogramma
van de bewapening van de
NAVO-strijdkrachten.
Van verschillende zijde en
met name van de kant van
de Westduitse minister van
buitenlandse zaken Genscher
werd er bij de „onwillige"
bondgenoten op aangedrongen
in het kader van deze ver
nieuwing te zijner tijd de sta
tionering van kernwapens op
hun grondgebied toe te laten
als antwoord van de NAVO
op het stationeren van onge-
110 raketten van het
type SS-20 door de Sovjet-
Unie in enkele Warschaupact-
landen en in de Oeral. Deze
raketten, uitgerust met meer
voudige kernladingen kunnen
een afstand van bijna 5000
km overbruggen en vormen
aldus een dodelijke bedrei
ging voor het Europese vaste-
Met name op Nederland en
België werd gisteren in de
NAVO-raad druk uitgeoefend
deze wapens toe te laten en
aan mee te betalen. De Ne
derlandse minister van Bui
De bijeenkomst in de conferentiezaal te Noordwijkerhout.
tenlandse Zaken mr. Chris
van der Klauw deelde na af
loop van de eerste vergader-
ronde gisteren in het voorma
lige smoorhete seminarie van
Noordwijkerhout mede dat er
geen beslissingen waren geno
men over het moderniserings
programma. Nederland, aldus
Van der Klauw, heeft de
NAVO-partners duidelijk ge
maakt dat de kwestie van de
stationering van nucleaire wa
pens op ons grondgebied poli
tiek zeer moeilijk ligt. De mi
nister doelde daarbij met
name op het standpunt van
de Partij van de Arbeid en
het CDA. Van der Klauw liet
echter doorschemeren dat Ne
derland zich positief binnen
de NAVO opstelt en tot een
gemeenschappelijk besluit wil
bijdragen.
De minister wees er echter
op, cLat oris land tegelijk de
wapenbeheersing even hoog
aanslaiat en ontkende nog
maals formeel dat het reeds
gisterien tot een akkoord zou
zijn gekomen over de moder
niseringsoperatie.
Daarover had trouwens pre
mier 'mr. A. van Agt, bij de
opening van de ministerraad
in de Ridderzaal in Den
Haag, geen twijfel laten be
staan. Van Agt zei in zijn toe
spraak ondermeer dat er een
antwoord moet komen op de
ongebreidelde Sovjet-nucleaire
bewapening, maar dat tegelijk
naar wapenbeheersing moet
worden gestreefd.
Nederland neemt op het stuk
van de stationering van kern
raketten op nationaal grond
gebied het meest harde stand
punt in tot nog toe. De Belgi
sche minister van defensie,
Paul Vandenboeynants, heeft
zich al akkoord verklaard
met het overbrengen van- nu
cleaire raketten naar België.
In dat land is de streek van
Leuven reeds genoemd als
mogelijke plaas van statione
ring van deze wapens. In Bel
gië zal nog wel een parlemen
tair debat worden gehouden
over dit vraagstuk, maar
wanneer is niet bekend. Even
als met betrekking tot de po
litiek inzake de vestiging van
kerncentrales neemt de rege
ring in Brussel het ook niet
nauw met de stationering van
de kernraketten waar het de
parlementaire zeggenschap
aangaat. Met andere woorden:
Nederland dreigt nu geïso
leerd te komen te staan.
Waarnemers bij de NAVO
achten de Nederlandse tegen
stand echter niet ernstig ge
noeg meer en zien ons land
in december in Brussel als
de zware rapporten eenmaal
op tafel liggen reeds door
de knieën gaan.
De NAVO-partners overleg
den gisteren in Noordwijker
hout ook over SRT II en de
MBFR-besprekingen over we
derzijdse troepenvermindering
in Wenen. Ze juichen het
Amerikaanse-Russische Salt-
akkoord toe en zien in de to
pontmoeting medio juni in
Wenen tussen de Amerikaan
se president Carter én de
Russische leider Breznjev een
mogelijkheid om ook de
MBFR-besprekingen nieuw le
ven in te blazen en enkele
hete hangijzers tussen oost en
west naar een oplossing te
brengen.
Vandaag zullen de NAVO-mi-
nisters voorzover nog aanwe
zig want enkelen van hen, on
der wie de Italiaanse, Franse
en Westduitse ministers hiel
den de bijeenkomst reeds
voor gezien, met name spre
ken over internationale vraag
stukken zoals het Midden-
Oosten. Daarbij komt onder
meer de energievoorziening in
tijden van nood in discussie,
want dat is een groot pro
bleem voor de NAVO-landen.
Andere punten op de agenda
zijn nog de toestanden in
zuidelijk Afrika, met name
Rhodesië, de economische en
militaire hulpverlening aan
Turkije en Portugal, de ver
houding Turkije-Griekenland
binnen het kader van de
NAVO en de kwestie Cyprus
alsmede de emergency-plan-
nen in tijden van militaire
dreiging. Maar over geen en
kele van deze punten zullen
evenwel beslissingen worden
genomen.
VREEDZAME DEMONSTRATIES
Christenen die atoomwapens maken,
hebben verdwaalde geest"
(Van een onzer verslaggevers)
NOORDWIJKERHOUT Prof. dr. J. Rasker, hoogleraar in
de ethiek en theologie aan de universiteit in Leiden, heeft
gisteravond in Leiden verklaard dat christeren, die nieuwe en
betere atoomwapens willen maken, een wat hij noemde „ver
dwaalde geest" hebben. „Het probleem van de ontwapening
bij oost en west is het allerbelangrijkste op dit moment", zo
zei hij op een bijeenkomst van de Noordwijkerhoutse werk
groep „Stop de neutronenbom", die naar aanleiding van de
NAVO-conferentie werd gehouden in hotel Van der Geest.
Volgens prof. Rasker zou een eventuele atoomoorlog van de
wereld een „kerkhof van de mensheid maken". Hij stelde dat
waar de regeringsleiders blind bleven voor de onnoemelijke
gevaren van de kernwapenwedloop, de bevolking een grote
taak had en heeft deze duidelijk te maken door demonstraties
en manifestaties. De avond werd omlijst door „De onderste
steen" uit Leiden. Vervolgens hielden velen uit de zaal een
fakkeloptocht door Noordwijkerhout.
Buiten vormden fietsers uit o.a. Haarlem, Leiden en Den Haag
het publiek voor de vreedzame demonstratie van het comité
„30 jaar NAVO, 30 jaar teveel", georganiseerd door PSP, PPR,
PvdA en de Bond van dienstweigeraars. Daartegenover zorgde
het Oudstrijders Legioen voor een vliegtuig dat rondcirkelde
met de tekst „Dank u voor 30 jaar NAVO".
ADVERTENTIE
Doe mee aan
de Europese verkiezingen
op donderdag 7 juni-
ITALIAANS BLAD:
1 (Van onze correspondent Piet
Tummers)
ROME De Italiaanse kran
ten hebben gisteren het be
richt over de ongewone pau
selijke stap ten aanzien van
de Nederlandse kerkprovincie
met grote koppen gebracht.
Een der best geïnformeerde
Vaticanisten, de journalist
Giancarlo Zizola van het Mi
lanese blad II Giorno,
schrijft dat. de beslissing van'
paus Johannes Paulus II zon
der precedent is.
In plaats van met zijn autori
teit tussenbeide te komen en
een besluit op te leggen, heeft
hij een buitengewone synode
uitgeschreven. „Gehoopt
wordt dat in deze synode de
meningsverschillen zullen
worden bijgelegd, veroorzaakt
door de afzonderlijke opstel-
lling van de bisschop van
1 Roermond, de ultrarconserva-
gtieve monseigneur Johannes
I Baptist Matthijs Gijsen, die
zware en publieke aanvallen
j heeft gedaan op zijn collega's
a van het episcopaat en initia-
|tieven heeft ontplooid, tegen-
I gesteld aan de beslissingen
Ivan zijn bisschoppenconferen
tie", aldus Zizola.
>|Het blad „II Messagero" uit
■I Rome herinnert eraan dat de
i Nederlandse kerkprovincie in
I Europa één der meest voor-
I uitstevende is om te komen
a tot vernieuwingen in theorie
^en praktijk. De Nederlandse
Ikatechismus en de bereidheid
itot het tonen van begrip voor
[gehuwde priesters hebben
grote spanningen veroorzaakt
tussen het Vaticaan en de
kerk in Nederland.
De meest conservatieve van
^de Nederlandse bisschoppen,
Mgr. Gijsen uit Roermond,
jheeft de afgelopen herfst be
sloten ruwweg in te gaan te
gen de voorzichtige „lijn Wil-
lebrands". Hij heeft de kardi
naal verweten onorthodoxe
standpunten te tolereren. „De
beslissing van paus Wojtyla
komt neer op een soort van
examen voor de Nederlandse
kerkelijke hiërarchie en in de
eerste plaats voor kardinaal
Willebrands", aldus „II Messa
gero".
Het blad meent dat de synode
zich zal toespitsen op de kate-
chese, de seminaries en de
katholike moraal, speciaal ten
aanzien van abortus en homo
seksualiteit. Wat de semina
ries betreft herinnert het blad
eraan, dat paus Johannes
Paulus II een warm voorstan
der is van de traditionele se
minaries.
ROME De politie van Rome
heeft gisteren de 29-jarige vrouw
Ariana Faranda en de 30-jarige Va-
leruo Morucci gearresteerd die bei
den als leden van de Rode Brigade
Ook worden ze verdacht van deelna
me aan de overval op een christen
democratisch wijkbureau van enkele
weken geleden, waarbij een politie
man werd gedood.
Zij woonden op de vierde verdie
ping van een flat in de wijk Prati,
niet ver van de plaats van de ont
voering van Moro. Hun foto's kwa
men voor in het rijtje afbeeldingen
van verdachte personen, dat kort na
de ontvoering door de politie werd
gepubliceerd. In hun appartement
werd een grote voorraad wapens,
munitie, valse papieren en belastend
materiaal gevonden.
Morucci is al eerder betrokken ge
weest bij schietpartijen met een po
litieke achtergrond. Hij is ook al
eens gevlucht uit een Zwitserse ge
vangenis, waarin hij was opgesloten
wegens verboden wapenbezit. Ariana
Faranda is de echtgenote van Luigi
Rosati, leider van de aan de Brigate
Rosse verwante groepering „Arbei
dersmacht". Rosati zit sinds januari
1978 in ae gevangenis.
TEHERAN (AFP/Rtr) De
gevechten tussen Arabieren
en aanhangers van Khomeini
die gisteren de hele dag in
Chorramsjar, in de Iraanse
provincie Choezistan, hebben
gewoed, zijn 's avonds over
geslagen naar Abadan, twin
tig kilometer zuidelijker, zo
heeft radio-Teheran gemeld.
In Abadan bevindt zich de
voornaamste olieraffinaderij
van het land. De radio zegt
dat er in Abadan verscheide
ne doden en talrijke gewon
den zijn gevallen. De toe
stand in Chorramsjar, de
grootste havenstad van Iran,
zouden gisteren 80 doden zijn
gevallen.
Van de 200.000 inwoners zijn
70 procent Arabieren. In de
provincie Choezistan, waarin
de stad ligt, wonen ongeveer
twee miljoen Arabieren. Hun
religieuze leider. Sjeik Al Sja-
bir Chaqani, had met actie
gedreigd als zijn politieke en
religieuze eisen niet werden
ingewilligd.' Evenals de Koer
den en de Toerkmenen willen
de Arabieren zelfbestuur.
Het heeft onder de Arabieren
van Choezistan al lang kwaad
bloed gezet dat zij als goed
kope arbeidskrachten in de
olie-industcie werden gebruikt,
terwijl de' Perzen de betere
salarissen verdienden.
Een congres van advocaten in
Teheran heeft zich deze week
zeer pessimistisch uitgelaten
over de politieke en juridi
sche toekomst van Iran. Het
rechtsstelsel, evenmin als de
economie of het algemeen be
stuurlijk apparaat van het
land kan zich aanpassen aan
de tweedeling van de be
voegdheden die Iran momen
teel kent. Premier Barzagan
heeft zich in gelijke zin uitge
laten. „Alles lijkt plaatj te
vinden onder toezicht van de
regering, maar in de praktijk
zijn er instellingen en mach
tscentra die hun eigen gang
gaan.
Alle Nederlandse DC-10's
mogen weer vliegen
SCHIPHOL (ANP) Alle elf in Nederland geregistreerde
vliegtuigen van het type DC-10 kunnen de lucht weer in. De
KLM onderwierp woensdagavond de laatste van haar zeven
DC's-10 op schiphol aan de tweede contróle op de motoro
phanging.
Er zijn bij geen van deze zeven toestellen gebreken geconsta
teerd. Ook de vier DC-10 toestellen van Martinair zijn inmid
dels geïnspecteerd, twee door de KLM op schiphol, èen in Sin
gapore en een in Manilla. Ook bij deze vliegtuigen was de mo
torophanging in orde.
SALISBURY (Upi) in Rhodesië waar de
zwarte bisschop Muzorewa gisteren zijn kabi
net bekend heeft gemaakt, waarin hijzelf mi
nister van defensie is en oud-premier Ian
Smith minister zonder portefeuille heeft de
politie verscheidene leden van de partij van
een van Muzorewa's rivalen gearresteerd.
Bij huiszoekingen door speciale politie-eenhe-
den werden zeker acht functionarissen van de
partij van dominee Sithole, de ZANU, aange
houden. De meesten van hen hadden banden
met de jongerenvleugel van de ZANU. Er wa
ren twee leden bij van het centraal comité
van de partij.
politieke factie", maar zij weigerde bijzonder
heden mee te delen.
De ZANU zegt dat 2ij slechts 12 parlementsze
tels bij de verkiezingen won doordat fraude
gepleegd was. Zij [boycot het parlement en
weigert de twee ministersportefeuilles te aan
vaarden waarop zij recht heeft in de „rege
ring van nationale eenheid".
In Muzarewa's kabiinet zijn de portefeuilles
van vervoer, energise en posterijen in handel*!
gekomen van de voormalige blanke minister
van buitenlandse zaken P. K. van der By5,
een vertrouwelling van Ian Smith. Minister
van Financiën is David Smith geworden. Da
vid Smith, eveneens een blanke, was ook mi
nister van financiën in de vorige regering. Het
ministerie van financiën speelt een zeer 'be
langrijke rol in de geheime internationale oor
log van Rhodesië tegen de handelsssancties.
Treinbrand in Canada
Deze trein, met turbomotor aangedreven, raakte 160 km ten
zuidwesten van Montreal (Canada) in brand tijdens een stop.
Alle 211 inzittenden konden ongedeerd de trein verlaten.
Fransen weigeren ratificatie
Rijnzoutverdrag
STRAATSBURG De Franse delegatie op de interparlemen
taire Rijnconferentie in Straatsburg is gisteren niet akkoord
gegaan met de resolutie van Nederland West-Duitsland en
Zwitserland over de opslag van het afvalzout uit de Elzas. Zij
kon er zich niet mee verenigen dat Frankrijk werd beschul
digd van nalatigheid bij het nakomen van zijn verplichtingen.
Evenmin wilden de Franse parlementariërs aanvaarden dat de
volksvertegenwoordiging verplicht wordt het in 1976 gesloten
zoutverdrag onmiddellijk te bekrachtigen.
Zwitserse diplomaat gedood
SAN SALVADOR (AFP) De zaakgelastigde van de Zwit
serse ambassade in El Salvador, de 52-jarige Hugo Weiss, is
gisteren in San Salvador doodgeschoten.
De zaakgelastigde was gistermorgen op weg van zijn woning
naar de Zwitserse ambassade toen zijn auto tot stoppen werd
gedwongen door een andere wagen. Weiss werd daarop in het
hoofd geschoten en overleed vrijwel onmiddellijk. De daders
zijn gevlucht. Twee weken geleden heeft een guerrilla-organi
satie die zich de Volksbevrijdingsmacht noemt een communi
qué uitgegeven waarin „de oorlog werd verklaard aan de di
plomatieke onschendbaarheid."
Zuidafrikaanse ambassadeur benoemd
KAAPSTAD (AP) Het Zuidafrikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft bekendgemaakt tot buitengewoon ambassa
deur en gevolmachtigde in Nederland te hebben benoemd dr.
Paul Bodenstein. Hij is de opvolger van de heer Owen Francis
de Villiers-Booysen.
Mini-vandalen vernielen school
QUIMPER (DPA) Vijf kinderen van drie tot zes jaar, aie
's nachts van huis waren weggelopen, hebben in het afgelopen
weekeinde vier lokalen van hun school in de Bretonse stad
Quimper totaal verwoest. De kinderen stortten zich op de in
ventaris, besmeurden de muren en de vloeren met inkt, dood
den een schildpad en twee papegaaien en beschilderden twee
andere vogels.
ADVERTENTIE
Voor dieselexpert Fiat was de benzine
motor de enige belangrijke konkurrent bij de
ontwikkeling van een-hypermoderne diesel
voor personenwagens.
Het resultaat is een snelle, stille en
ekonomische dieselmotor. 2,5 liter.
Vermogen 53 kW (72 DIN pk). Top 150
km/p.u.
Imp. Leonard Lang b.v,
Daniel Goedkoopstraat 9,
1096 BD Amsterdam, Tel. (020) - 92 48 88
