„Planten Dier" in Oranjerie
Ugo Tognazzi en Michel
Serrault een paar apart
Volwassen verfilming
van Mulisch' roman
Café
Plantage
kent louter
stamgasten
GETAFS
CAFÉ
jptmme
Bamsisters in
Ons Huis
iji
Trinity-duo laat spoor
van vernielingen achter
EN VERDER.
Modern realisme
in de Kieviet
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 25 ME11979 PAGINA 7
LIDO I La cage aux folies (a.l.)
met Ugo Tognazzi en Michel Ser
rault. Regie: Edouard Molinaro.
In Edouard IMolinaro's „La cage aux fol
ies" spelen Ugo Tognazzi en Michel Ser
rault twee mannen van middelbare leef
tijd, die al zo'n twintig jaar samenwonen.
Ugo als de manager van een nachtclub
voor travestieten en Serrault als de vedet
te. met alle nukken van dien, die nog
steeds avond aan avond twee uur op de
Bühne staat.
Met al hun gekibbel vormen zij een aan el
kaar verknocht paar. totdat Ugo's jeugd
zonde, een zoon, opduikt met de verplette
rende mededeling dat hij gaat trouwen. En
nog wel met de dochter van een kamerlid
van 'n uiterst puriteinse partij. Omdat
schoondochter-in-spé haar vader heeft wijs
gemaakt dat Ugo cultureel attaché is van
Dat George Sluizer een van
onze belangrijkste filmers
zou kunnen worden, bewees
hij in feite al met zijn in
het Braziliaanse oerwoud
gemaakte eerste hoofdfilm
„Joao", al kreeg die film
nauwelijks speelkansen in
de Nederlandse bioscoop.
„Twee yrouwen" zet Sluizer
definitief op de eerste rang.
Zijn verfilming van Mu
lisch' roman „Twee vrou
wen" heeft niet alleen door
de buitenlandse hoofdrol
spelers internationale allu
re en ademt een duidelijke
volwassenheid in de behan
deling van de karakters.
Sluizers talent ligt niet in
de spectaculaire filmische
benadering. Hij zoekt het
in het uitdiepen van intri
gerende menselijke relaties
en weet daarbij* bijvoor
beeld de Zweedse actrice
Bibi Andersson te motive
ren tot een rol van allure,
trefzeker in haar aarzelin
gen, ontroerend in haar
menselijke betrokkenheid.
Zij speelt een gescheiden
vrouw, conservator van een
ikonenmuseum in Amster
dam, die een lesbische rela
tie aangaat met een jong
Nederlands meisje (Sandra
Dumas). Een verhouding
die uitgroeit tot een merk
waardige driehoek van
twee vrouwen en een man,
in dit geval ex-echtgenoot
Anthony Perkins.
Door het thema zijn er in
voorpublikaties al vergelij
kingen gemaakt tussen Slui-
TRIANON, EUROCINEMA
I: Twee vrouwen (16)
met Bibi Andersson en
Sandra Dumas. Regie:
George Sluizer.
zers film en de laatste film
van Nouchka van Brakel
„Een vrouw als Eva". Niet
terecht, al spelen in beide
Nederlandse film lesbische
relaties de hoofdrol. Als die
vergelijking, zich tijdens het
kijken naar „Twee vrou
wen". (of, zoals de titel van
de in Nederland voorname
lijk in de Engelse versie uit
gebrachte kopie heet; „Twi
ce a woman") al voordoen,
is dat tijdens de mindere
momenten, wanneer de film
halverwege wat spanning
verliest. Dan besef je dat
Sluizers camera tamelijk
koel registreert waar
Nouchka van Brakel een
ondanks haar „beginners"-
feilen warmbloediger bezig
was. Haar koppeling van
het thema aan een typisch
Hollandse binnenhuis-fami
lierelatie, is echter wezenlijk
anders dan het gecompli
ceerde dramatische spel van
Sluizer-Mulisch. Bibi An
dersson stort zich compleet
in de relatie met het jonge
meisje, maakt zich volko
men van haar afhankelijk.
Sandra Dumas echter speelt
een veel zelfstandiger, mo
derner en ongrijpbaarder
karakter, dat het leven naar
haar hand zet, haar ouders
Terence Hill en Bud Spen
cer, beter bekend als het
Trinity-duo, hebben het
wilde westen kennelijk
voorgoed de rug toege
keerd, maar hun „act" is
hetzelfde gebleven. Onder
leiding over regie kan
nauwelijks gesproken wor
den van Marcello Fonda-
to spelen zij weer de zwer
vers, de slimme, lenige op
portunist en de trage maar
oersterke dommekracht, die
dit keer erg boos worden
op een gangsterbende die
hun race-autootje heeft ver
nield.
Na een veelbelovende rally
cross met veel stuntwerk
pruttelt de film „Pas op of
we slaan d'r op" door, in
onsamenhangende beelden
die het duo alle gelegenheid
geeft met behoud van eigen
persoonlijkheid een spoor
van vernieling achter te la
ten. maar de zin van des
tructieve humor is ons ont
gaan, te meer daar Marcello
Fondato zo nu en dan het
tempo opzettelijk drukt om
de volgende vernielzuchtige
scène toch maar héél duide
lijk te kunnen aankondigen,
LUXOR: Pas op... of we
slaan d'r op (12) met
Terence Hill en Bud
Spencer. Regie: Mercel-
lo-Fondato.
waardoor ieder element van
verrassing ontbreekt. Hill
volgens Sergio Leone op
het ogenblik een van de
best betaalde sterren van
het witte doek en Spen
cer worden omgeven door
een aantal mannetjes-ma
kers met aan het hoofd een
afgrijselijke slechte John
Sharp als de vadsige bende
leider en een toch knap ac
teur als Donald Pleasence
LEIDEN In de Oranjerie
van de Leidse Hortus Botani
cus wordt deze zomer een
tentoonstelling gehouden met
als titel 'Plant en Dier'. De
tentoonstelling is samenge
steld door het Rijksmuseum
van Natuurlijke Historie met
medewerking van het Rijks
herbarium en de Hortus Bo
tanicus.
De drie samenwerkende Leidse in
stellingen hebben gemeen, dat ze elk
niet of nauwelijks beschikken over
een geschikte expositieruimte en toch
graag iets van hun grote collecties
willen tonen aan het publiek. De
Hortus heeft nu de Oranjerie ter be
schikking gesteld voor deze expositie.
De ruimte staat 's zomers leeg, om
dat hij dan gebruikt wordt voor de
overwintering van niet winterharde
bomen en planten. Geprobeerd wordt
met de expositie een indruk te geven
van de samenhang die er tussen
planten en dieren bestaat; de een
kan zonder de ander niet leven. De
volgende onderwerpen komen onder
meer aan de orde: nestbouw, bestui
ving, voortplanting, camouflage, aan
passing en voedselketens. Deze veel
heid van raakpunten wordt aan-
schouwelijkk gemaakt door middel
van foto's, opgezette dieren, gedroog
de planten e.d. Meer dan een jaar is
aan de voorbereiding van de exposi
tie gewerkt.
Toegang tot de expositie zal gratis
zijn, met dien verstande dat wel de
toegangsprijs van een kwartje voor
de Hortus betaald dient te worden.
De tentoonstelling wordt gehouden
van 19 juni tot en met 26 september.
Openingstijden: werkdagen van tien
uur tot half vijf en op zondag van
half een tot half vier. Ingang Acade
mieplein, Rapenburg 73.
de Italiaanse ambassade moet een komedie
worden opgevoerd,' waarin voor Serrault,
die als een moeder voor de jongen is ge
weest. geen plaats is. Een nogal trieste ko
medie, die als de echte moeder van de jon
gen komt binnenvallen, nadat de jaloerse
Serrault in travesti deze rol al op zich had
genomen, eindigt in een complete misluk
king.
..La cage aux folies" is een nogal wrange
lachfilm geworden, een klucht voor twee
oudere homofiele heren. Er zitten schitte
rende grappen in de film, zoals de scène
met het Griekse eetservies, Serrault heeft
een aandoenlijk scènetje als hij in donker
pak voor „normaal" wil doorgaan, maar
de ondertoon is toch vrij triest met goed
spel van Tognazzi als de geduldige nacht
clubeigenaar, die alle grillen van zijn
vriend - Serrault maakt er een creatie van
- maar moet opvangen. Michel Galabru
speelt het dikdoenerige kamerlid in het
kluchtige.
MILO
zonder bezwaar een verloof
de voorliegt, en plotseling
uit het leven van de conser
vatrice verdwijnt. Dat ge
beurt na een ontmoeting
met ex-man Anthony Per
kins, een theatercriticus. Hij
blijkt zijn tweede vrouw
verlaten te hebben en in
een miezerig hotelletje met
Sandra samen te wonen.
Wanneer ze even plotseling
bij een desolate Bibi An
dersson terugkeert, is ze
zwanger. Een gewenste
zwangerschap, waarmee ze
haar oudere vriendin het
kind wil geven dat die nooit
gehad heeft. Dat spel zon
der scrupules met de liefde
past in haar karakter, maar
zal uiteindelijk tot de nood
lottige ontknoping van het
drama leiden.
Knap in Sluizers film is dat
hij die drie soorten mensen,
met hun eigen beleving van
verhoudingen, hun manier
van liefhebben, aanvaard
baar weet te maken. De
twee vrouwen zijn wat dat
bouwd, de man die tegel
kertijd wel en niet in de
driehoek meespeelt krijgt
minder gestalte, maar blijft
door een paar goede mo
menten van Perkins toch
intrigeren. Sluizer weet op
een paar vlakke zijstapjes
na, een psychologische drie-
dimensionaliteit waar te
maken of te suggeren en
daarin bijna voortdurend te
boeien. Een volwassen film.
BERTJANSMA
in een karikatuur van een
Duits psychiater. Het geheel
mag als los zand aan elkaar
hangen, demakers moeten
er een dik belegde boter
ham in gezien hebben, want
alleen al wat er vernield
wordt kostte meer dan eni
ge Nederlandse produktie
op dit moment kan uitge
ven.
Liefhebbers van het „be
dachtzame" gooi- en smijt
werk zullen er zich mee
amuseren, ons ging dit
kluchtig bedoelde „harde
klappenwerk" al spoedig
even snel vervelen als de
doorsnee Chinese karate-
film.
MILO
Café „Plantage".
Kogewoerd 168, Leiden.
Open: alle dagen van de week van
's middags vier uur tot 's avonds
zeven uur en van negen uur tot de
gebruikelijke sluitingstijden van één
of twee uur na middernacht. Zater
dags gaat het café twee uur eerder
open.
Snacks: balletje gehakt en tosti's.
Joop van Dort (de huidige kastelein) en
Henk Overdijk (de man die tot 1976 het
café bestierde) gaan er eens goed voor zit
ten. Twee rustige kerels van halverwege
de vijftig, relaxed onderuitgezakt, de een
met een pilsje en de ander met een tonic
voor zijn neus. Het vak van kastelein
heeft na al die jaren praktijkervaring
geen geheimen meer voor deze geboren en
getogen Leidenaars. Toch, als je oplet, zie
je dat ze elkaar soms met een peilende
blik aankijken: zo van wij weten het na
tuurlijk wel, maar zullen we hem dat nou
ook allemaal vertellen. Het tweede pilsje
maakt de tongen al wat soepeler en na
het derde en het vierde glaasje bier is het
ijs gebroken en hebben we geen geheimen
meer voor elkaar.
Henk is boven het café geboren in 1924.
Zijn ouders vormden een klassiek kaste
leinsechtpaar: zij besloeg de zakelijke kant
van de medaille en hij in dat opzicht, de
wat minder nuchtere, zag dat café eigen
lijk niet zo zitten. Toch hebben ze met
zijn tweeën het Café lokale roem bezorgd.
De Plantage behoort tot de oudste en ge-
tapste café's van de stad. De inrichting is,
op wat kléine veranderingen na, precies
hetzelfde gebleven als zo'n vijftig jaar ge
leden. Het oude Schepper-biljart staat er
nog, de tafels en stoeltjes zijn authentiek
en de oude gevel met zijn witte bepleiste
ring en sierletters springen nog steeds in
het oog als je vanaf de Hoge Rijndijk de
stad inrijdt. Op de ramen aan de buiten
kant kan je uit de verweerde resten van
reliëfletters opmaken, dat de Plantage het
laatste café van de stad was waar fietsers
een opstekertje kwamen nemen en hun
banden oppompten. „Fietspomp disponibel
en Telefoon interlocaal" staat er te lezen.
„Het is zo lang als ik me herinner", zegt
Henk, „altijd een rustig café geweest, met
bijna uitsluitend vaste stamgasten. In de
25 jaar dat ik hier achter de tap heb ge
staan is er in feite maar weinig veran
derd. Alleen sommige klanten zie je niet
meer terug. Het laatste jaar zijn vier van
de oudste klanten overleden". Joop valt
hem hier in bij en zegt dat een hele stam
tafel in de tijd van een jaar geheel is uit
gestorven.
Joop: „Er waren klanten bij die hier al 60
jaar achtereen kwamen. Maar je krijgt
voor hun in de plaats er steeds weer nieu
we bij. Laatst kwam hier een ploeg bij
me met het verzoek om vaste klant te mo
gen worden, omdat het vorige café hun
niet beviel. Dat kom je alleen maar in de
ouderwetse zaken tegen, waar bijna ieder
een stamgast van je is. Je bent hier bij
voorbeeld wel snel geaccepteerd, maar
door Peter
De naam Plantage (dus ook
van het gelijknamige café) is
waarschijnlijk afgeleid van de
walbeplanting tussen Hoge-
woerd en Koepoort, die in
vroeger jaren Plantagie heette.
Voor het eerst als café op 15
maart 1888. Op die dag werd
er door De Fransche Kroon
(nu Harteveld) 100 liter jonge
klare geleverd a 43,6% voor
de prijs van 68 gulden en 51
cent.
Uit de gedrukte tekst ter gele
genheid van het 75-jarig be
staan van café Plantage.
dan moet je je niet achter een tafeltje te
rugtrekken. Het komt wel eens voor dat
de klanten als er een nieuwe binnenkomt
rechtstreeks aan mij vragen: „Joop wie is
die man?"
De buurt rond de Plantage en Hogewoerd
is karakteristiek vanwege zijn schitterende
huizen. Het heeft de naam een artsen- en
notarissenwijk te zijn. Vandaar dat café
Plantage een bijzonder gemêleerd publiek
heeft. „Bouwvakkers, studenten, dominees
en advocaten zitten hier aan één tafel te
kaarten. Alles loopt door elkaar. Aan het
verschil tussen rangen en standen wordt
bij ons radicaal een einde gemaakt", zegt
Joop over zijn café.
Een café met een dergelijke oude geschie
denis heeft in de loop der tijd stof opgele
verd om boekdelen mee te vullen. Zo is
het voorgekomen dat één van de koetsiers
van trouwautobedrijf De Jong hier op een
goede avond met paard en al het café
binnen kwam stappen en doodgemoede
reerd een pilsje bestelde. Wat treuriger is
het verhaal van de man die op een dag
een familielid had begraven en volslagen
in verwarring bij het vernemen van de
condoléancebetuigingen van de stamgasten
de historische woorden sprak: „En dat jul
lie er nog maar lang getuigen van mogen
zijn". Achteraf kan er smakelijk om dit
soort dingen worden gelachen „Proost",
zeggen Henk en Joop en ze vertellen de
ene anecdote na de andere. De geheimen
van hun café.
Henk Overdijk (rechts) en Joop van Dort (links) voor hun schitterend café,
om de hoek van de Hogewoerd en Veerstraat (ingang).
CAMERA Jesus Christ
Superstar (a.l.) De bekende
rockopera gebaseerd op het
Nieuwe Testament, waarin
Jesus als een hippie wordt
voorgesteld (reprise).
LIDO II The deer hunter
(16) Robert de Niro en John
Savage in een aangrijpende
film, waarin de Verenigde
Staten van nu hun frustra
ties over de oorlog in Viet-
nam afreageren. Bij de Os-
caruitreiting van dit jaar
viel dit produkt van regis
seur Michael Cimono vele
malen in de prijzen (zeven
de week).
LIDO III Animal House
(a.l.) Een dolle komedie
over een zich doorgaans
keurig netjes gedragende
student, die de bloemetjes
eens flink buiten zet (zeven
de week).
TRIANON - In de mati
nee: Juliana in zeventig be
wogen jaren (a.l.) Een voor
treffelijk werkstuk over de
vorstin dat ver uitstijgt bo
ven het obligate vertonen
van oude journaalopnamen.
Veel draagt koningin
Juliana daar zelf toe bij
middels een zeer plezierig
gesprek dat eveneens op
het celluloid werd vastge
legd (vijfde week).
STUDIO Brutti, sporchi
e cattivi (16) Nino Manfredi
en Franscesco Anniballi in
een nieuwe film van Ettore
Scola waarin deze met gitz
warte humor de zelfkant
van de maatschappij toont
De heer W. Oudshoorn, bezig met de opbouw
van de expositie.
(tweede week).
REX Partnerruil (16)
Prikkelwerk van de gebrui
kelijke magere kwaliteit.
EUROCINEMA II (Alphen
aan den Rijn) The deer
hunter (16) Zie Lido II.
EUROCINEMA III (Alphen
aan den Rijn) Kentucky
fried movie (16).
EUROCINEMA IV (Alphen
aan den Rijn) Foul Play
(a.l.).
WASSENAAR Kunstschilder Ab van Overdam houdt
in Auberge de Kieviet aan de Stoeplaan in Wassenaar
een expositie. Ab Overdam geeft zijn schilderijen die ont
leend zijn aan een verwonderende wereld een frappante
echtheid mee. Hij genoot zijn opleiding aan de Koninklij
ke Academie in Den Haag en de Parijse Ecole des
Beaux Arts. Zijn schilderijen zijn onder te brengen onder
de noemer .modern realisme".
ZOETERWOUDE Een optreden van de Bamsisters
morgen in Ons Huis betekent de laatste aktiviteit van
Wouw in het lopende seizoen. De Bamsisters brengen
het stuk „Geen Gezicht".
Het verhaal verloopt ongeveer als volgt: Het is winter....
Hoe de Bamsisters bij het gezellige licht van de bestaan
de schemerlamp eikaars levensverhaal vertellen. Hoe zij
daarna via een stofzuiger en het lidmaatschap van het
Amsterdamse Bos terecht komen in de vrije natuur. Hoe
zuster Agaath zich bijna laat verleiden door een Fran
soos.
Hoe Agatha telkens haar zuster weer tot meespelen weet
te verlokken met een banaan en zich daarna meermalen
vergist in haar persoon, omdat Betty in het publiek ba
nanen^ heeft uitgedeeld. Hoe beiden het publiek aanvoe
ren in het zingen van een canon. Hoe de gezusters elkaar
verliezen en weer vinden. Hoe beiden weer op weg gaan
om door elkaar vermoord te worden... Het verdere wel
en wee van de zusjes Bam, die in ons land hebben bewe
zen méér dan loljurken te zijn, is vanaf half negen in
Ons Huis aan het Kosterspad te zien. De toegangsprijs
bedraagt vijf gulden.
