Bokassa's ambassadeur
bevestigt kindermoord
ederland bezorgd over houding Esso en Chevron
llnnemarie Renger SPD-kandidate Bondspresidentschap
3/[artens: meer steun
Vlaanderen verwacht
E
LONDEN STUURT AFGEZANT
NAAR RHODESIË
GEEN LAST VAN ALCOHOL
Nederland houdt
zinloze resolutie
rijke landen tegen
Nog weinig kans op
gedwongen besparing
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG23 ME11979 PAGINA?
een
jres,
m de
IRIJS-KIGALI (AFP-Reuter) Het
latshoofd van de Centraalafrikaanse
publiek, keizer Bokassa I is giste-
het nauw gebracht door zijn
ibassadeur in Parijs, generaal Syl-
stre Bangui, die de juistheid heeft
estigd van een rapport van Am
ity International over een massa-
jord op schoolkinderen in de Cen-
alafrikaanse Republiek. Bangui
eft zijn functie opgegeven en poli-
siel gevraagd.
jl de ambassadeur in Parijs een
schuldigende vinger uitstak naar
had deze het moeilijk op de
[Conferentie van Frankrijk en de
nstalige landen in Afrika te Kiga-
de hoofdstad van Ruanda. Presi-
nt Valery Giscard d'Estaing die in
erleden herhaaldelijk was gaan
in het rijk van Bokassa, ver
een persoonlijke ontmoeting
de voormalige sergeant uit het
anse leger die zich twee jaar gele-
zelf de Keizerskroon op het
ofd plaatste.
idat Bokassa in eerste aanleg had
[zekerd dat het rapport van Am
nesty International geheel onwaar
was. zei hij dinsdag in Kigali dat er
geen kinderen waren gedood, maar
..volwassen jongeren" Volgens hem
waren in januari bij ongeregeldheden
..slechts 13 doden gevallen". Over het
aantal slachtoffers dat vorige maand
was gevallen het rapport van Am
nesty handelde over dat geval kon
hij niets zeggen. Op zijn verzoek be
sloot de Frans-Afrikaanse conferentie
een commissie van onderzoek naar
Bangui te sturen, bestaande uit verte
genwoordigers van Ivoorkust. Togo,
Ruanda, Senegal en Liberia. President
Giscard ^ei over deze commissie, dat
zijn land „alle conclusies zal trekken
die de commissie zal aanbevelen". Vol
gens persberichten zou Frankrijk
overwegen alle hulp aan Bokassa te
staken als het rapport ongunstig voor
de keizer uitvalt.
Amnesty International had in haar
rapport meegedeeld, dat veiligheid
stroepen van de Centraalafrikaanse
republiek vorige maand in de hoofd
stad Bangui 50 tot 100 kinderen tus
sen de 8 en de 16 jaar hadden ge
dood. Ambassadeur Bangui verklaarde
gisteren dat volgens zijn zegslieden,
onder wie een lid van de keizerlijke
garde, dit jaar ongeveer 100 kinderen
in zijn land waren gedood. Dat was in
januari en in april gebeurd. Aanlei
ding was de verplichting voor school
kinderen om uniformen te dragen die
vervaardigd waren in een onderne
ming die eigendom is van Bokassa.
Terwijl de kinderen een protestoptocht
hielden, waren troepen tegen hen in
actie gekomen De jeugdige demon
stranten waren opgepakt en in militai
re vrachtauto's gegooid. Daar waren
zij met gummistokken geslagen. Dege
nen die protesteerden of te veel praat
ten werden gedood met een hoofd
schot. De overblijvenden waren in de
Mgaragba-gevangenis in veel te kleine
cellen opgesloten, zodat er velen stik
ten. De lijken van de kinderen waren
voor zover mogelijk in zakken gestopt
en 's nachts op een begraafplaats door
militairen begraven, die eerst de be
waker hadden weggejaagd.
Bevrijd na gijzeling
De 24-jarige Wendy Lawrence omhelst Loyce Jacobs. Beide vrou
wen behoorden tot de zes gegijzelden, die in een hotel in Portland
door een gewapende man gevangen werden gehouden Wendy
kwam kort na Loyce vrij, maar de man houdt nog steeds twee
gijzeling
an onze correspondent Amié van Vree)
0NN Na de vergeefse poging om een
'meenschappelijke kandidaat van de re-
van ringspartijen SPD en FDP voor het pre-
dentschap van de Bondsrepubliek te vin-
geëindigd is met een pijnlijke
weigering van de geleerde Karl Friedrich
von Weiszacker, heeft de SPD gisteren be
sloten toch met een eigen kandidaat aan
de verkiezingen, die vandaag worden ge
houden, deel te nemen. Het is de 59-jarige
Annemarie Renger (SPD) van 1972 tot
1976 de eerste vrouwelijke voorzitter van
de Bondsdag en op dit ogenblik plaatsver
vangend voorzitter van deze Duitse Twee
de Kamer.
Mevrouw Renger heeft zich ter beschik
king gesteld omdat naar haar mening de
betekenis en de waarde van het hoogste
ambt eisen dat de kiesmannen een duide
lijk alternatief hebben bij hun keuze, zoals
tot nu toe altijd het geval is geweest. Het
komt voor haar niet in eerste instantie op
de vermeende of feitelijke kans van de be
treffende kandidaat aan. Bij de verkiezing
van vandaag liggen de kaarten het gun
stigst voor Karl Carstens aangezien CDU
en CSU de absolute meerderheid in de na
tionale vergadering hebben.
BONN De FDP heeft na uitvoerig over
leg besloten geen eigen kandidaat te stel
len, maar evenmin Carstens (CDU) of Ren
ger (SPD) te ondersteunen.
Watertekort
in Benidorm
BENIDORM Vakantiegan
gers die het Spaanse Beni
dorm hebben uitgekozen,
moeten er rekening mee hou
den dat 's avonds om zeven
uur de waterleiding wordt
afgesloten en gedurende
twaalf uur niets zal leveren.
Het gemeentebestuur wil het
gebeurde van vorig jaar voor
komen, toen de levering tot
twee uur per dag beperkt
moest worden en de Spaanse
marine water moest pompen
uit tankschepen voor de kust.
Politieman
in Spanje
bij aanslag
gedood
MADRID Reuter) Stads-
guerrillastrijders hebben gis
teren in de Spaanse stad Sa-
badell een politieman dood
geschoten. De moord had
plaats enkele uren nadat in
Madrid politie-agenten aan
een dergelijke aanslag waren
ontsnapt.
Volgens de politie werd de
28-jarige agent in het hoofd
geraakt door schoten, die uit
een rijdende auto werden af
gevuurd. Hij overleed enige
tijd later in een ziekenhuis
Gisterochtend is er, eveneens
vanuit een rijdende auto, ge
schoten op een politiewagen
in Madrid. Hierbij werd nie
mand gewond.
[elgische premier naar Den Haag
BV
atie
er' IUSSEL „In het jongste
rieden zou ik wel wat
:er steun van Nederland
or de Vlaamse gemeen-
hap gewenst hebben. Dat
u nuttig geweest zijn. Maar
i heeft Vlaanderen eigen
Plitieke en culturele orga-
n gekregen. Het enige pro-
eem waar we nu nog mee
iten, is wat we voor de
,r_~" hmingen in de 19 gemeen-
Ivan Brussel tot stand
men brengen".
t 2
fri
lei
rr
it zegt de Belgische premier
Ifried Martens die aan-
lande vrijdag met zijn mi
jter van buitenlandse zaken
iry Simonet een (eerste)
:oek aan premier Van Agt
minister Van der Klaauw
illen brengen. In een ge-
y rek met Nederlandse jour-
^4 listen in Brussel liet de
Igische premier blijken dat
*s5 kwestie, van de zogenaam-
waterverdragen een van
weinig hete hangijzers is
de overigens uitstekende
ficiële Nederlands-Belgische
trekkingen. Met name de
len willen betere voorwaar-
!n voor de toelevering van
nkwater aan Nederland.
Belgische eerste minister
ben geboren tussen Gent
Watervliet, op een tiental
lometers van de Nederland-
A grens") is naar zijn zeggen
n groot vriend van ons
nd. „Ik ken Nederland ook
in een fietstocht die ik er
ins gemaakt heb. Ik volg de
ederlandse media: lees een
intal Nederlandse kranten
weekbladen en het taalge-
ik van mijn kinderen is
eïnvloed door de Nederland
televisie", aldus Martens in
;n gesprek.
Van Agt vindt hij
iel te bescheiden. „Van Agt
ie ik al verscheidene keren
ontmoet heb, heeft
in duidelijke profilering ge-
24Q even aan de Europese chris
ten-democratie. Ik heb hem
gadegeslagen als vice-minis
ter-president naast Den Uyl
en ik heb het boek gelezen
dat Van Tijn geschreven
heeft over de laatste Neder
landse kabinetsformatie. Uit
dat alles is me gebleken dat
Van Agt veel te bescheiden is
'als hij zijn leermeesters zoekt
in het buitenland en in Bel
gië", aldus Martens.
Benelux
Een onderwerp dat Martens
en Simonet in Den Haag ze
ker ter sprake zullen brengen
is de Benelux-samenwerking.
Martens voelt niets voor Be-
nelux-overleg op vaste tijden,
bijvoorbeeld aan de voora
vond van Europese topconfe
renties. Hij is niet voor coör
dinatie van de politiek van
kleine landen in de Europese
Gemeenschap omdat zoiets
zou leiden tot „frontvorming"
binnen de Europese samen
werking.
Martens merkt nog op dat er
in het Waalse landsgedeelte
van België een zekere afkeer
bestaat tegen de Benelux,
maar die zal afnemen „zodra
we onze staatsproblemen ge
regeld hebben". Dat „orde op
zaken stellen" noemde Mar
tens overigens een zware
voorwaarde voor de Belgische
contacten met andere landen.
Over de nu reeds ontstane
speculatie dat ook deze Belgi
sche regering het niet lang
zal maken, zegt Martens al
leen: kabinetten waarvan een
snelle val voorspeld wordt le
ven vaak het langst. Maar ik
onderschat de risico's niet. De
frustaties die deze regering
svorming heeft opgeleverd,
zijn nog niet verdwenen. Hij
geeft zichzelf iets meer dan
vijftig procent kans dat hij
uit de huidige Belgische staat
sproblemen komt.
Uitdehand 'i\*>
gelopen
Landbouwer Hjai-
mar Dahlberg kijkt
vertoornd naar
Rune Lindqvist
(geheel rechts),
hoofd van de
brandbrigade van
Varnhem bij Go-
tenburg in Zwe
den Met reden
want Dahlbergs
huis en dat van
21 anderen brand
den in een uur
tijd af toen de
brigade te hulp
was geroepen bij
het in brand ste
ken van een oude
koeienstal. Door
sterke wind ver
spreidde het vuur
zich over de na
bijgelegen houten
huizen
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN, dinsdag Groot-Brittannië wil de
Rhodesische regering-Muzorewa wel erkennen,
maar zal toch eerst de buurlanden van Rho-
desië daarover raadplegen. Minister van Bui
tenlandse Zaken Lord Carrington stuurt een
politieke afgevaardigde naar Afrika om er te
overleggen met de zogeheten frontlijn-presi
denten.
Londen hoopt de Afrikaanse opinie gunstig te
kunnen beïnvloeden voor het begin van de
Gemenebest-conferentie, eind juli in Lusaka.
Er zal ook een hoge Britse diplomaat naar
Salisbury vertrekken om daar als reizende
ambassadeur nauwe relaties aan te knopen
met de regering van bisschop Muzorewa. De
Britse afgezant moet geregeld in Londen ver
slag uitbrengen over de Rhodesische situatie.
Deze Britse beslissing komt in feite neer op
een geleidelijke normalisering van de betrek
kingen met Rhodesié, dat na verloop van tijd
niet meer beschouwd zal worden als een op
standige kolonie. Daarna hebben ook de eco
nomische sancties geen zin meer.
LE ALANS Alleen
dankzij zijn buiten
gewoon hoge weer
stand" was een 74-ja-
rige oude man nog in
staat om voor de
rechtbank te verschij
nen. aldus een rech
ter in de Franse stad
Le Mans.
De man was met een
algemeen als dodelijk
geldende dosis van
5.22 promille alcohol
in zijn bloed op zijn
brommer door de po
litie aangehouden
Hij werd tot drie
drie maanden voor
waardelijk veroor
deeld. Volgens de po
litie had de man
zelfs vrijwel normaal
gereden en kon hij
na zijn arrestatie
vrijwel recht lopen.
MANILLA (ANP) Nederland heeft de andere industrielan
den ervan kunnen weerhouden in Manilla een zinloos resolu-
tievoorstel in te dienen tegenover de vérgaande eisen van de
ontwikkelingslanden op het gebied van herstructurering van
de industrieën. Nederland voelt evenmin als de andere indus
trielanden iets voor de eisen die de ontwikkelingslanden stel
len om een soort waakhondcomité in te stellen, dat de gang
van zaken in de westerse industrieën nauwlettend volgt en
dat zou kunnen signaleren welke bedrijfstakken eigenlijk be
ter naar de ontwikkelingslanden kunnen worden overge
plaatst. Maar Nederland wilde liever helemaal geen resolutie
dan het tactloze voorstel, waarbij de industrielanden niet
verder willen gaan dan voort te gaan met de inkrimping van
bedrijfstakken die het niet langer kunnen bolwerken.
Het zit de ontwikkelingslanden niet erg mee op de vijfde we
reldhandelsconferentie in Manilla. Er is op een aantal belang
rijke punten een onderling verschil van mening waardoor hun
optreden als eenheid schade lijdt. De ontwikkelingslanden zijn
het bijv. niet eens over de herstructurering van de internatio
nale scheepvaart. Veel ontwikkelingslanden willen een eind
maken aan de praktijk van de „goedkope vlaggen", die de
ontwikkeling van eigen koopvaardijvloten belemmert, maar er
zijn ontwikkelingslanden die juist welvaren bij de praktijk van
de goekope vlaggen.
Deze onderlinge verdeeldheid, die volgens Nederlandse waar
nemers duidelijker aan het licht treedt dan op vorige confe
renties, is echter niet de grootste tegenslag voor de Derde We
reld. De grootste teleurstelling is dat zij voor hun wensen geen
of nauwelijks gehoor vinden bij de rijke industrielanden. Dat
bleek gisteren weer, toen de ontwikkelingslanden met een
voorstel kwamen over de manier waarop het Internationale
Monetaire Fonds de landen met betalingsbalansproblemen
helpt. Aan die hulp kortlopende kredieten tegen gunstige
voorwaarden verbindt het IMF strenge voorwaarden voor
het te voeren economisch en financieel beleid, hetgeen door de
arme landen als bevoogding wordt ervaren.
Ook staan de rijke landen afwijzend tegenover de herstructu
rering van de industrie, de herverdeling van het vervoer van
massagoed, op zodanige wijze dat de Derde Wereld een even
redig deel van de scheepvaart in handen krijgt, en ook tegen
over het bindend maken van een code voof de overdracht van
technische kennis. Van de zijde van de Verenigde Staten is
geen enkel initiatief te verwachten in de richting van de Der
de Wereld.
Vietnam
bouwt voor
vluchtelingen
boten
WASHINGTON (Reuter)
Charles Freeman, adjunct-
coördinator voor vluchtelin
genzaken van de Verenigde
Staten, heeft gisteren ver
klaard, dat Vietnam een
scheepsbouwindustrie heeft
opgezet met het specifieke
doel vluchtelingen het land
te helpen verlaten.
„Deze hernieuwde officiële
aanmoediging van afvaarten
zou de snelle groei van het
aantal vluchtelingen kunnen
verklaren", zei Freeman tegen
de subcommissie voor Aziati
sche en Paeifische Zaken van
het Huis van Afgevaardigden.
Hij voegde eraan toe dat on
danks beweringen van het te
gendeel, de Vietnamese over
heid een nog groter vluchte
lingenprobleem in Zuidoost-
Azië schept, dan al bestond.
„Het is duidelijk dat de Viet
namese overheid haar politiek
van geleidelijk vertrek van
degenen die zij niet meer
wenselijk voor de Vietnamese
samenleving acht, heeft uitge
breid", aldus Freeman.
Hij schatte dat het aantal
vluchtelingen uit verschillende
landen in Zuidoost-Azië thans
bijna 300.000 groot was. Daar
bij sloot hij niet in de onbe
kende duizenden die op zee
zijn omgekomen of niet gere
gistreerd zijn door de Vere
nigde Naties.
'EGENS KORTING OP OLIELEVERING
'ARIJS De Nederlandse rege-
1 ig maakt zich ernstig zorgen
er het gedrag van de Ameri-
nse oliemaatschappijen Esso
Chevron. Deze leveren tien
ijftien procent minder ruwe
lie aan ons land dan waartoe
volgens contract verplicht
Daarbij beroepen ze zich
„force majeure", omdat ze
lf vanuit Saoedi-Arabië aan-
nlijk minder olie krijgen,
folgens een lid van de Nedcr-
dse delegatie op de conferen-
van het internationaal ener-
agentschap in Parijs loopt
land het gevaar van een te-
rt op de binnenlandse markt.
uister Van Aardenne (Economische
Zaken) wijdt de houding van Esso en
Chevron grotendeels aan de beleidsmaa
tregelen van de Amerikaanse regering.
Begin dit jaar, toen de prijzen op de zo
genaamde vrije markt scherp begonnen
te stijgen, deed de Amerikaanse minister
van energie, James Schlesinger, een drin
gend beroep op de Amerikaanse oliereu
zen niet meer op deze markt te kopen,
om zo de druk wat van de ketel te ha
len. De concerns volgden dit advies (lees:
bevel) op en kwamen daardoor met te
korten te zitten. „Die smeren ze uit over
hun afnemers en daar zijn wij er een
van", aldus Van Aardenne.
De Nederlandse bewindsman vond het
daarom nodig dit punt op de ministers
conferentie van het I.E.A. aan de orde te
stellen. „Ik wil de aandacht voor het feit
dat maatregelen van één lidstaat de aan-
voersituatie in andere lidstaten kunnen
beïnvloeden".
Overigens is Nederland er wel van door
drongen dat de internationale olieindus
trie ook zonder inmenging van een rege
ring, soms wegen bewandelt die niet in
overeenstemming zijn met een rechtvaar
dige verdeling van ruwe olie over hun
afnemers. „Voor een klein land als het
onze is daar heel weinig tegen te doen",
aldus Van Aardenne.
Den Haag heeft ondervonden hoe moei
lijk het is invloed uit te oefenen op het
beleid van de grote oliemaatschappijen.
Helemaal machteloos is Den Haag overi
gens niet, omdat altijd nog een beschik
king kan worden uitgevaardigd, waarbij
een deel van de Nederlandse voorraden
van de betrokken maatschappijen ver
plicht op de binnenlandse markt zou
moeten worden afgezet. „Maar het
spreekt vanzelf dat ze zoiets pas in uiter
ste noodzaak zouden doen", aldus een lid
van de Nederlandse delegatie.
De Amerikaanse minister van energie. James Schlesinger tijdens
een persconferentie na afloop van het tweedaagse beraad van ener
gieministers in Parijs.
PARIJS Tenzij daartoe in internationaal verband wordt
besloten, voelt de Nederlandse regering er weinig voor een
energiebesparing af te dwingen via wettelijke maatregelen.
Dit stelde minister Van Aardenne (Economische Zaken) giste
ren in Parijs na afloop van de ministersconferentie van het
Internationaal Energie Agentschap.
Hij zei ervan overtuigd te zijn dat zulke maatregelen betrek
kelijk zinloos zijn, „als de mensen niet geloven dat er be
spaard moet worden". Een bewijs voor zijn stelling noemde
hij het te weinig naleven van de maximum snelheden voor
automobilisten". Daaruit blijkt naar zijn mening de onmoge
lijkheid om de bevolking te dwingen. „Je kunt nu eenmaal
niet achter elke burger een politieagent zetten". Een autoloze
zondag houdt volgens hem het risico in van het duperen van
de horeca.
Van Aardenne hecht daarom zoveel gewicht aan de afspraak
van de I.E.A.-landen om veel meer te gaan doen aan voor
lichting. Een belangrijk onderdeel daarvan is het uitroepen
van oktober tot de maand van besparing. In alle lidstaten zal
dan een intensieve voorlichtingscampagne gevoerd worden.
In de Nederlandse delegatie viel overigens te beluisteren dat
de Nederlandse regering nog een andere reden heeft om voor
lopig dwangmaatregelen achterwege te laten. En die reden is
dat de regering er niets voor voelt te gaan bezuinigen ten be
hoeve van andere landen. Immers als Nederland minder een
beroep zou doen op de internationale oliemarkt, is er zoveel
te meer voor landen, die minder bezuinigen. Met andere
woorden: zolang West-Duitsland en België geen verplichting
opleggen, doet Nederland dat ook niet.