9,05%
Vederland pleit voor nog serieuzer besparing
Europesevakbonden verbitterd
door besluiteloosheid EEG
Jieuwe Honda
edding voor
eyland
NMB
OPBIJEENKOMST ENERGIE-AGENTSCHAP
Cambodjaanse op
Unctad-5 tijdens
rede weggesleurd
iid-Afrika
eperkt
a' en|ers vrijheid
Een lucratieve spaarvorm:
)e NMB-Spaarbrief aan toonder
met Beursnotering.
Weizman uit
gespreksdelegatie
met Egypte?
Politieke strijd
in Turkije eist
18 slachtoffers
^JITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 18 ME11979 PAGINA 9
(Van een onzer verslaggevers)
f HAAG De situatie op de internationale
markt is momenteel zo ernstig, dat de mi
ers van Buitenlandse en die van Economi-
Zaken van de twintig lidstaten van het In-
tionaal Energie Agentschap (IEA) maandag
insdag in Parijs bijeenkomen om tegenmaa-
elen te bespreken. De Nederlandse bewinds-
en Van der Klaauw en Van Aardenne zullen
de conferentie pleiten voor het in elk geval
wezenlijken van de afgesproken energiebes-
ig van vijf procent en voor het aanwenden
krachtiger middelen om dit te bereiken.
heeft een woordvoerder van het Ministerie
Economische Zaken meegedeeld. Hij legde
dat de prijzen van olie en olieprodukten op
vrije markt sinds begin deze week zozeer zijn
tegen, dat ze nu zelfs hoger zijn dan in febru-
toen de Iraanse crisis op zijn hoogtepunt
De oorzaak daarvan is een ruzie tussen Sa-
i-Arabië en de Verenigde Staten. De Saoedi-
sche regering is woedend op de vier Amerikaan
se oliemaatschappijen (Esso, Texaco, Mobil Oil
en Standard Oil of California), die door middel
van hun gezamenlijke dochter Aramco het over
grote deel van de oliebronnen in Saoedi-Arabië
exploiteren.
De vier leverden aan de senaatscommissie-
Church de gegevens, op grond waarvan een rap
port gepubliceerd kon worden over de voorgeno
men produktie en over de reserves van het Ara
bische koninkrijk. Het ging hier om gegevens,
die men in de Saoedische hoofdstad Riad be
schouwt als staatsgeheim en die zelfs nooit aan
de OPEC bekend waren gemaakt Als straf heeft
de regering nu besloten Aramco per dag zeven
honderdduizend vaten minder te leveren (6,8 in
plaats van 7,5 miljoen vaten per dag). Deze hoe
veelheid wordt door de staatsmaatschappij Pe-
tromin afgezet op de vrije markt, hetgeen voor
Saoedi-Arabië nog het bijkomende voordeel
heeft dat er daar een betere prijs voor gemaakt
kan worden.
Het gevolg hiervan is, dat de Aramco-partners
gedwongen zijn zich meer op de vrije markt te
begeven, hetgeen zeer prijsopdrijvend werkt.
Daar komt nog bij, dat Iran sinds de revolutie
nog uitsluitend aan kleine maatschappijen levert
Olietekort
Volgens de woordvoerder van EZ heeft dit alles
ertoe geleid dat de structuur van de internatio
nale oliehandel nu volledig is vernietigd. Alle
raffinaderijen van de grote maatschappijen kam
pen met tekorten, die ze proberen op te heffen
door te kopen op de vrije markt, bijvoorbeeld
op die in en rond Rotterdam. De uitstralingsef
fecten van de prijsstijgingen op de vrije markt
zijn nogal ernstig, bijvoorbeeld doordat de bin
nenlandse prijzen van veel landen mede daarop
worden afgestemd. Dat is ook in Nederland het
geval.
De situatie wordt nog verergerd, doordat er als
gevolg van de verminderde produktie in Iran
een wereldomvattend tekort is aan ruwe olie.
Voor zijn gebied (de Westerse industrielanden
plus Australië, Nieuw-Zeeland en Japan) schat
het IEA dit tekort op twee miljoen vaten per
dag. Dat biedt de OPEC-landen de mogelijkheid
hun prijzen steeds maar weer te verhogen, zodat
ook de olie buiten de vrije markt duurder wordt,
met alle gevolgen van dien voor de Westerse
economie.
De IEA-ministers zullen in Parijs ook spreken
over de oliesituatie op middellange termijn (1985-
1990). Dit met het oog op de vraag of de doel
stelling van de organisatie om in 1990 maximaal
26 miljoen vaten per dag in te voeren, verwezen-
lijkt kan worden. Omdat men vreest van niet
tenzij door economische recessies zal er ook
gesproken worden over de mogelijkheid tot
structurele besparingen en het aanwenden van
andere energiebronnen dan olie en gas. In het
kader van die besparingen zal in de maand ok
tober een intensieve voorlichtingscampagne in
IEA-landen worden gehouden om het publiek
goed van het een en ander te doordringen.
Bij andere energiebronnen denkt het IEA vooral
aan kolen. Het is de bedoeling dat het internatio
nale bedrijfsleven nu reeds gaat studeren op ma
nieren om rond 1990 de invoer en het gebruik
van kolen aanzienlijk te verhogen, zonder dat
dat schade toebrengt aan het milieu. Als het
IEA zijn zin krijgt, dan zullen kolen weer 30 a
35 procent van de benodigde energie gaan leve
ren. Wat kernenergie betreft zou men er wel van
overtuigd zijn, dat zeker na Harrisburg de doel
stellingen benedenwaarts bijgesteld moeten wor
den.
Als laatste punt op de agenda van de conferen
tie staat de wenselijkheid van een dialoog met
de OPEC-landen. Het gaat hier echter meer om
het tonen van een principiële bereidheid dan om
de verwachting, dat er echt een gesprek op gang
zal komen. Daarvoor acht men de verschillen
nog te groot
(Van onze correspondent Roger Simons)
NDEN Het is nu zo goed als zeker, dat het zieke Bri-
L I Leyland-automobielbedrijf vanaf 1981 een nieuwe wagen
1 bouwen, ontworpen door Honda, de vierde grootste auto-
pikant van Japan. De carrosserie van de nieuwe Honda
fdt geproduceerd in Liverpool. Een Leylandfabriek in Co-
zal de assemblage en verdere afwerking voor haar re-
g nemen.
zij dit Japans-Britse akkoord, dat het resultaat is van
gdurige onderhandelingen, zal in de betrokken Leylandfa-
>ken geen enkele arbeidsplaats verloren gaan. Het bedrijf
I Liverpool zal zelfs meer arbeidskrachten moeten aanwer-
nieuwe Honda zal in de plaats zal komen van de Triumph
lomite, waarvoor Leyland zelf geen opvolger heeft kunnen
lenken. De Britse fabrikant zal over het alleenrecht be-
ikken om het nieuwe Hondamodel te verkopen in de E.G.,
ar het trouwens de merknaam Triumph zal dragen.
(land heeft nu het voordeel dat ze veel sneller en goedko-
een nieuw model op de markt zal kunnen brengen, dan
n-p^nneer het concern het zelf had moeten ontwerpen. Telkens
I tin eer het Leylandconcern nieuw kapitaal nodig heeft, moet
1 gaan bedelen bij Vadertje Staat. Het accoord met Honda
e' dtlkt dit onnodig.
bezar Honda schuilt in het accoord met de Britten het voor-
vanl van een snellere groei in Europa, dat de tweede grootste
imarkt van de wereld is. Honda hoopt nu de Japanse auto-
lielreuzen vrij snel te kunnen inhalen,
ichtef-
Tito in
het Kremlin
President Tito van
Joegoslavië brengt
momenteel een be
zoek aan de Sovjet-
Unie, waarmee Joe
goslavië niet al te
hartelijke banden on
derhoudt. De onaf
hankelijke opstelling
van Joegoslavië, die
zich vorig jaar nog
eens uitte tijdens het
bezoek van de Chi
nese partijvoorzitter
Hwa aan% Belgrado,
is de Russische lei
ders een doorn in
het oog. Hier wordt
Tito (r) de hand ge
drukt door partijlei
der Brezjnev, die ge
flankeerd wordt door
minister Gromiko en
partijsecretaris Rusa-
kov.
MANILLA (ANP) Tenminste dertien afvaardi
gingen van communistische landen die zich in
het Chinees-Russische conflict achter de Sowjet-
Unie opstellen hebben gisteren woedend de open
bare ziting van Unctad-5 verlaten. Directe aanlei
ding hiertoe vormde de toespraak van de afge
vaardigde van de voormalige regering van Cam
bodja. Een robuuste Bulgaar verwijderde de ten
gere mevrouw leng Thirit op hardhandige wijze
van het spreekgestoelte.
Terwijl het drama op de openbare zitting zich afspeelde, kwa
men de onderhandelingen achter gesloten deuren vrijwel stil te
ligen. Costa Rica heeft zonder dat daarover door de ontwikke
lingslanden overeenstemming was bereikt, een beroep gedaan
op de afgevaardigden om de olieprijzen op de reeds afgeladen
agenda te plaatsen. De meeste olieproducerende landen vinden
dat niet nodig omdat overleg over de olieprijzen beter buiten
Unctad plaats kan hebben. De minister van economische za
ken van Costa Rica, Fernando Altmann, acht dat even dwaas
als een discussie over agragrische problemen in de derde we
reld waarin niet over water gesproken mag worden.
Costa Rica probeert in samenwerking met andere Latijns-
Amerikaanse landen, waaronder Guatemala en Uruguay, om
de „Groep van 77" (in feit van 119 ontwikkelingslanden) te
winnen voor het idee om de speciale problemen die de derde
wereld ondervindt als gevolg van de olieprijsverhogingen op
Unctad-5 te bespreken. Altmann deelde mee dat enkele indus
trielanden daartoe wel bereid zijn.
APSTAD (REUTER/UPI)
De Zuidafrikaanse rege-
f heeft gisteren het lang
tvachte voorstel van wet
ubliceerd, die de persvrij-
latregelen België tegen Palestijnen
(Van onze correspondent)
DSSEL De ministers van defensie, justitie en binnen-
dse zaken in België hebben gisteren een onmiddellijke
nge bewaking laten instellen van de luchthaven Brussel
ionaal (Zaventem) van de Israëlische ambassade en van
andere Israëlische gebouwen in de Belgische hoofdstad.
gevangenis van de Brusselse voorstad St. Gillis wordt
d( a bewaakt. Een en ander werd besloten omdat de Belgi-
staatsveiligheidsdienst erachter is gekomen, dat de afgelor
dagen een 12-tal Palestijnen naar België is gekomen, van
er weliswaar enkele worden1 geschaduwd maar van wie
enkele zoek zijn.
heid verder beperkt en vijf
jaar celstraf in het vooruit
zicht stelt aan journalisten,
die de wet overtreden.
De parlementaire oppositie is
onmiddellijk tegen de wet in
het geweer gekomen. Een
woordvoerder van de kleine
nieuwe republikeinse partij,
Yause Raw, zei dat hij de wet
beschouwt als een totalitaire
maatregel, die alleen maar op
hun plaats zijn in fascistische,
communistische en despoti
sche systemen.
(Van onze speciale
verslaggever Jo Smits)
MUNCHEN - Het congres van het Europese
Verbond van Vakverenigingen EVV heeft
zich beledigd en verbitterd getoond - „het is
alsof wij een kaakslag hebben gekregen" -
over het beschamend genoemde resultaat van
de conferentie van EG-ministers van Sociale
Zaken van deze week. Deze conferentie ging
over de herverdeling van werk, maar leverde
alleen als resultaat op dat de studie er over
zal worden voortgezet. In een motie heeft het
congres deze „negatieve houding van de mi
nisters, die in feite dezelfde is als die van de
werkgevers" veroordeeld, en zijn bestuur op
gedragen de bewindslieden te dwingen hun
houding te herzien.
Het was de ministers nog wel bekend, hoe het
EW er over denkt, zo werd opgemerkt. Die
opvatting werd gistermiddag in een slotresolu-
tie nog eens verwoord. De volledige werkgele
genheid moet worden hersteld. De economie
groeit niet in die mate, dat het daarmee al
leen lukt. Dus moet de arbeidstijd met be
houd van loon worden bekort met tien pro
cent in de komende drie jaren. De vakcentra
les van de verschillende landen moeten zelf
maar zien, hoe dit te realiseren. Ze hebben de
keuze uit een 35-urige werkweek, verlenging
van de vacanties tot zes weken per jaar, en
pensionering op 60-jarige leeftijd. Voorts moet
overwerk zoveel mogelijk worden uitgebannen,
en indien mogelijk worden uitbetaald in vrije
tijd in plaats van in geld. Bij ondernemingen
die continu werken moet het aantal ploegen
worden uitgebreid.
Even zag het er naar uit, dat het congres uit
eindelijk niet met tastbare uitspraken zou ko
men. Want al predikt het EW dan eenheid en
solidariteit, als puntje bij paaltje komt, beoor
deelt men opvattingen van anderen vaak toch
wel naar eigen situaties en inzichten. Op het
ontwerp-actieprogram, dat de grootste gemene
deler wilde zijn, werden dan ook meer dan
honderd amendementen ingediend. Daaruit
viel door een speciale commissie ook na zeer
lang besloten vergaderen geen nieuw compro
mis te bedenken, reden waarom de hele
vracht werd doorgeschoven naar het nieuwe
bestuur, om er in de komende tijd wat van te
bakken. Maar toen probeerden enkele afge
vaardigden hun meningen nog verwoord te
krijgen in de in wat algemenere termen ge
stelde slotresolutie. Mede door tijdnood en
technische en taalproblemen, dreigde soms op
perste verwarring.
Een vinnige discussie ontstond tussen FNV-af-
gevaardigde Wim Spit en sprekers van de
Duitse vakcentrale DGB. Spit wilde vastgelegd
zien dat gastarbeiders dezelfde rechten moe
ten krijgen als de werknemers van het gast
land, ook binnen vijf jaar na binnenkomst
kiesrecht voor de gemeenteraden. De Duitsers
wilden nog wel in algemene zin hierin mee
gaan, maar wilden de termijn van vijf jaar
absoluut niet aanvaarden. Spit won bij de
stemming. Waarop enkele afgevaardigden er
hun droefheid over uitspraken dat een organi
satie als het EW bij meerderheid van stem
men beslissingen moet nemen Misschien
mede door deze verzuchting werd de uitvoeri
ge, vele onderwerpen bestrijkende slotresolutie
eenparig aangenomen. Er waren wel vijf ste-
monthoudingen.
Het CNV was niet helemaal content, omdat
het een aparte paragraaf gewijd had willen
zien aan de bestrijding van de jeugdwerkloos
heid.
In de resolutie is ook afgesproken dat het
EW er zo nodig flink tegenaan zal gaan om
zijn doelstellingen te bereiken.
Vanmorgen is het EW-congres afgesloten na
dat het CNV een volwaardige plaats in het
bestuur had gekregen (tot dusver had men
daarin slechts een plaatsvervangend bestuurs
lid) en Wim Kok tot voorzitter was benoemd.
In zijn inaugurele rede wekte hij de bonden
op, de afspraken van de bijeenkomst onver
zettelijk te realiseren, ieder voor zich, maar
ook onderling solidair. Werkgevers en menige
regering, zo zei hij, willen de huidige economi
sche situatie maar al te graag gebruiken om
loonmatiging te bepleiten, of zelfs op te leg
gen, en om ook door ons opgebouwde collec
tieve en sociale voorzieningen af te breken.
„De vakbeweging moet zich met hand en tand
verzetten tegen dit afwentelen op de nek van
miljoenen, die de crisis niet hebben veroor-
(Effectief rendement d.d. 15 mei 1979)
Een waardepapier aan toonder
dat op de Effectenbeurs verhan
delbaar is. De NMB Spaarbrief is te
verkrijgen in coupures van duizend
en vijfduizend guldea
Gemakkelijk overdraagbaar,
ook als schenking en cadeau. Fis
caal voordelig voor hen die straks
door pensionering in een.lager be
lastingtarief vallen: de rente is pas
na de datum van uitkering belast
baar.
Verkrijgbaar op alle NMB kan
toren. U kunt daar tevens, geheel
vrijblijvend uiteraard, de huidige
koers en het effectieve rendement
opvragea
De NMB denkt met u mee
JERUZALEM (UPI)
De Israëlische commis
sie die met Egypte gaat
onderhandelen over de
autonomie voor de Pa
lestijnen op de weste
lijke Jordaanoever en
in de Gaza is gisteren
bijeen geweest temid
den van berichten dat
de Israëlische minister
van defensie, Ezer
Weizman, mogelijk uit
deze commissie stapt.
Weizman zou dit van
plan zijn, aldus het
dagblad Yedioth Anro-
noth, uit onvrede met
het harde standpunt
dat door Israël wordt
ingenomen inzake de
autonomie.
Van defensiezijde kwam men
met een voorstel voor autono
mie dat liberaler is dan het
voorstel van premier Begin
van Israël. Het voorstel van
defensie werd afgewezen en
er wordt gezegd dat Weizman
gelooft niets meer aan de
commissie te kunnen bijdra
gen.
Begin wil alleen de 1,1 mil
joen Palestijnen in de twee
bezette gebiedsdelen autono
mie verlenen. Israël blijft, vol
gens het voorstel van de pre
mier, het gebied beheersen.
Voorts wordt er bericht dat
zowel Weizman als de Israëli
sche minister van buitenland
se zaken, Dayan, bezwaar
hebben tegen het idee van
Begin om het vormen van
een Palestijnse staat af te
wijzen en de souvereiniteit te
eisen over de Gaza en de
westelijke Jordaanoever na de
overgangsperiode van vijf
jaar.
Maandag wordt de definitieve
versie van het autonomie-
voorstel voorgelegd aan het
Israëlische kabinet. Het voor
stel wordt waarschijnlijk die
zelfde dag openbaar gemaakt
De onderhandelingen
Egypte beginnen op 25 mei.
met
Opnieuw
slachtoffers in
El Salvador
SAN SALVADOR (Rtr)
Het politieke geweld heeft
ook gisteren weer mensenle
vens geëist in het Middena-
merikaanse land EI Salvador.
Drie matrozen en een politie
man werden door onbeken
den doodgeschoten op ver
schillende plaatsen in El Sal
vador.
Skyïab zal 2 juli
uiteen vallen
WASHINGTON (AP) Het
Amerikaanse ruimtevaartbu
reau NASA heeft gisteren na
een herziene schatting ge
zegd, dat 2 juli de meest
waarschijnlijke datum is, dat
het 85 ton wegende ruimte
vaartstation Skylab uiteen
zal vallen en op aarde zal
storten.
Ongeveer 400 onderdelen zul
len de val „overleven" en de
aardbol treffen, zo wordt ver
wacht. Skylab is inmiddels
doorgedrongen in de bovenste
dunne laag van de aardse at
mosfeer. Men heeft uitgere
kend, dat dat de kans, dat
een stad door onderdelen
wordt getroffen 1 op 40 is en
1 op 150 dat een mens getrof
fen wordt
ANKARA (AP) De politieke strijd tussen ui
terst links en uiterst rechts in Turkije heeft gis
teren achttien mensenlevens geëist, zo is door de
Turkse politie bekend gemaakt. De incidenten
waarbij de slachtoffers vielen, vonden verspreid
over geheel Turkije plaats.
De bloedigste aanval gebeurde in een koffiehuis in Etlik, een
voorstad van Ankara. Omstreeks twaalf uur in de nacht van
woensdag op donderdag drongen mannen met machinegewe
ren het koffiehuis binnen, terwijl de klanten gekluisterd zaten
aan de televisie waar de finale om de Europacup werd ver
toond. Iedereen moest op-de vloer gaan liggen. Er werden ne
gen mensen uitgekozen en neergeschoten. Zes daarvan allen
linkse studenten, overleden onmiddellijk. Twee werden gewond
en de negende stierf in het ziekenhuis. De politie veronderstelt
dat de aanval een vergeldingsactie was voor het doden van
twee rechtse jongeren afgelopen dinsdag.
In vijf andere steden deden zich gisteren eveneens incidenten
voor waarbij doden vielen. Na de moorden in Etlik werden re
geringstroepen naar het gebied overgebracht om te voorkomen
dat links georiënteerden met vergeldingsacties zouden komen.
De bewoners van de stad verklaarden dat deze wordt verdeeld
in een rechts en links gebied. Een dergelijke situatie zou zich
thans in veel Turkse steden voordoen.
