Kabinet en kamer worstelen met invulling bestelbeleid God is eerst en vooral solidair met de armen Moeder: een engel zonder vleugels jjÏNNENLAND leidsecourant zaterdag i2"meit 979 pagina 9' r U1U hof D ufu MOEIZAME PARLEMENTAIRE BEHANDELING Politiek Partij Parlement Bejaard echtpaar verhuist om caviars Bescherming tuinbouw uitbreiden _p-i imé1 »i 1 «1 i UNIÜZETEL I Vorige week kwamen ttjj in de agenda van je Tweede Kamer de iolgende mededeling egen: ..de commissie voor de civiele verdedi ging brengt een bezoek san de regeringsnood- ieiel"' Jnteressant", dachten lij. Het zal ons be nieuwen waar het kabi net in tijden van oor log en andere rampen bijeenkomt. Dat zal on getwijfeld ergens on dergronds zijn. Maar naar?". Even een praatje ma ken met Herman Wis- k, voorzitter van die commissie civiele verdediging. Wisselin- k:„Nee, dat was een foute aankondiging, hoor. We zijn niet naar de regeringsnoodzetel geweest, maar naar de betonnen gewelven on der de nieuwe gebou wen van Binnenlandse Zaken en Justitie. Da ar kan een deel van het ambtenarenapparaat in tijden van nood door werken". „Maar die regering snoodzetel dan?". „Ja, luister eens, dat is diep geheim. Dat weten wij als commissie zelf niet eens. Nee, echt niet". Toch maar even met wat andere commissie leden gesproken. Na tuurlijk weten wij wel waar die noodzetel Herman Wisselink voor de regering is", kregen wij te horen. „Maar we mogen het niet vertéllen. Om rede nen van staatsveilig heid, begrijp je? We gaan er trouwens bin nenkort wel een keer naartoe". Een volgend commis sielid, ietwat schamper: „Weet je, wat ik zo be lachelijk vind? Dat er voor de regering en voor een aantal top ambtenaren wel specia le bomvrije noodbehui zingen zijn, maar voor Kamerleden niet. Wij worden in kritieke tij den direct afgeschre ven". XODDZETEL2 En wij inmiddels maar doorzoeken naar die regeringsnoodzetel. Een voorlichter van het mi nisterie van Binnen landse Zaken (per slot van rekening valt de BB onder dit departe ment): „Het ligt niet op mijn weg om uw vraag te beantwoorden". Een voorlichter van de Tweede Kamer: „Ik weet het echt niet. Maar dit is iets wat de hele regering aangaat, dus daar\'oor moet je bij de Rijksvoorlich tingsdienst wezen". Even later. De donker bruine stem van RVD- hoofddirecteur Gijs van der Wiel klinkt door de telefoonhoorn: „Je snapt wel, dat ik daar niks over kan vertellen. Jaja, er is wel een re geringsnoodzetel. Wat zeg je nou? Ergens on der de Veiuwe mis schien? Haha, nou, als je dat schrijft heb je het verkeerde verhaal. Nee, het is ook niet on der het ministerie van Binnenlandse Zaken of Justitie. Het is wel on dergronds, ja. Die noodzetel is trouwens na de oorlog al een paar keer van plaats verwisseld. Het is bij voorbeeld een keer in Noordwijkerhout ge weest en een keer in Wassenaar. Maar waar het nu is, daar moet je maar niet verder naar vragen „O, gaat de Kamercom missie voor de civiele verdediging er binnen kort naartoe? Nou, dan hoeven ze niet ver te reizen. Dat is alles wat ik er nog over zeg. Ha- hahahahaha". ZOEK Neelie Smit-Kroes, de staatssecretaris die maar niet uit de dag bladkolommen is weg te branden, zorgde woensdagmiddag, een dag nadat Het Incident gesloten was, opnieuw voor een stuntje. Zij moest 's middags op draven in de Tweede Kamer voor een debat je over satellieten voor de zeescheepvaart. (Ja, daar gaat ze ook al over). Voorzitter Vondeling stond net op het punt, de gedachtenwisseling aan te kondigen, toen hij bemerkte, dat Nee- Neelie Smit-Kroes lie niet was komen op dagen. Voor de zeker heid drukte Vondeling nogmaals op de bel, die door het hele Ka mergebouw te horen is, ten teken dat er een nieuw onderwerp aan de orde was. Geen Neelie. „Die durft ze ker niet meer in het o- penbaar op te treden, na wat er allemaal ge beurd is", gniffelde een aantal Kamerleden. Na vijf minuten besloot Vondeling, dat er maar met een ander onder werp begonnen moest worden: de wijziging van de Omroepwet Een paar uur later kwam Neelie alsnog opdagen. Bestraffend keek Vondeling haar aan. „Om alle mogelij ke misverstanden uit de weg te ruimen: ik was niet opgestapt hoor", zei de staatsse cretaris, in een poging haar vergeetachtigheid met een grap te maske ren. „Ik was gewoon elders in het gebouw met een commissie in gesprek". Vondeling daarop:„Ja, maar er is toch naar behoren ge beld?". „Tja", peinsde Neelie, blijkbaar was de behandelde materie in de commissie zo boeiend, dat noch ik, noch de commissiele den de bel hebben ge hoord". (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Kabinet en Tweede Kamer hebben deze week opnieuw ttn etappe afgelegd in de slijtageslag over de maatregelen die genomen moeten worden om de gezondheid ran onze economie op te vijzelen. Ook donderdag kon achter het debat over de "Voortgangsnota Bestek'81" jeen punt gezet worden; volgende veek wordt de discussie voortgezet M pas op dinsdag 22 mei kunnen parlementaire spijkers met koppen ptslagen worden: dan vinden de stem mingen over de ingediende (en moge lijk nog in te dienen) moties plaats. Opvallend is dat het resultaat van dit langdurige debat waarschijnlijk gering al zijn. Het wachten is nu immers op het „reuze-wetsontwerp" (mini-machti- ingswet) dat Van Agt donderdag- vond in het vooruitzicht stelde (we lijn erg benieuwd naar dit wetstech- lisch waarschijnlijk curieuze werk stuk) en de voorjaarsnota. Over één zaak bestaat voldoende zekerheid: vóór 1 juli moeten er knopen doorge hakt worden, zowel aan de kant van de sociale uitkeringen als aan die van de hoge(re) inkomens. Hoe dat laatste moet geschieden is vooralsnog ondui delijk. Het CDA is voorstander van aftopping van de prijscompensatie voor de inkomens boven de 50.000 per jaar, maar de vraag blijft (deze week terecht door o.a. de vakbewe ging gesteld) of dat zonder in te bre ken in afgesloten c.a.o.'s mogelijk is. Dat laatste zou een zeer ingrijpende maatregel zijn die ernstige gevolgen zou kunnen hebben. Maar vaststaat dat er wat met de hogere inkomens moet gebeuren; dit kabinet kan het niet maken om de sociale uitkeringen te matigen zonder het nodige aan de bovenkant van de inkomens te doên. Trouwens, Albeda is er niet de man naar om alleen de onderkant aan te pakken. Het debatsdeel van deze week was vooral interessant omdat het weer eens duidelijk aantoonde dat de beide regeringspartijen, CDA en WD, het op verscheidene punten over het te volgen beleid niet eens zijn. Oppositie leider Den Uyl maakte daar grif ge bruik van door honingzoet het CDA naar zich toe te halen, waarna zijn CDA-collega Lubbers hem weer con fronteerde met zijn anti-CDA-uitspra- ken aan het slot van het Besteksdebat van vorig jaar oktober. Inderdaad: wie de verhalen van Lubbers en WD- fractieleider Rietkerk naast elkaar legt ziet al op het eerste oog de verschil len. Ongetwijfeld zal het kabinet veel moeite hebben met de opstelling van het verzamelwetsontwerp (dat kenne lijk, en daarom in die vorm, CDA én WD tevreden moet stellen) en zal de Kamer volgende maand harde noten dienen te kraken. Ook de noodrem procedure (belastingen sneller innen, bepaalde uitgaven uitstellen) zal in werking gezet moeten worden, kortom, er zal veel pijn geleden worden. De grootste aandacht zal uitgaan naar het inkomenspolitieke beleid dat het kabi net denkt te voeren. Daarom is het van het grootste belang dat de sociale partners met de betrokken ministers en staatssecretarissen aan tafel gaan zitten om te bezien wat er gedaan dient te worden. De laatste tijd is van zo'n gemeenschappelijk beraad als ge volg van de toegenomen polarisatie nauwelijks sprake geweest. In politiek Den Haag wordt aangeno men dat het kabinet-Van Agt de mei- juni-operatie wel zal overleven, even als - wellicht met nog meer moeite - de befaamde-beruchte kabinetsbespre kingen van de eerste helft van juli over de in september in te dienen rijksbegroting. Het is duidelijk dat 1980 voor kabinet en coalitie een cru ciaal jaar gaat worden. Dan zal de na gestreefde keer ten goede echt duide lijke vormen moeten aannemen. EVERT MATHIES (Van een onzer verslaggevers) iIJMEGEN Gutiérrez (51) klein, donkergebruind en wet veel groter dan een lilli putter. Maar als hij spreekt jaei er een kracht van hem uil die zijn gehoor, een drie- taiderdtal studenten en pro- teoren voornamelijk uit Nij megen. onder de indruk brengt. Hij lijkt in zijn be- «eglijkheid en vurigheid veel »eg te hebben van die andere strijder voor de Latijnsameri- kaanse armen, Dom Helder Camera. Druk gebarend en ach met moeite verstaanbaar makend weet hij zijn toehoor ders te fascineren door wat te vertellen heeft. Maar zelf is hij vaak ook onder de indruk van wat de Westeuro- leanen hem te vragen heb- len. Geldt dit ook voor ons, to vragen zij, wat is het pro tram van de bevrijdingstheo- ogie? Netelige vragen die heologen aan hem stellen. Gutiérrez antwoordt dan: Dat is niet zo duidelijk voor ne. Ik heb nog net als U veel leren". Het tekent zijn on- «vangen wijze van denken, «utifrez is vriendelijk maar evens recht-uit-het-hart. „Ik niet al te tolerant want ullie tolerantie zweemt naar cepsis en twijfel. Een voor meld van waar je niet louter olerant tegenover kan staan: goed is voor de armen in luid-Amerika is meestal niet Oed voor de rijken Sutiérrez eist geen theologie zichzelf op. Waar hij tver spreekt, is nu ongeveer 'en jaar geleden begonnen loen hij in een toespraak het ivoord bevrijding overbracht 'an het terrein van de mens wetenschappen en toepaste op Ie theologie. De bevrijdings- heologie wil zich voorname- ijk baseren op de ervaringen 'an de armen. God is juist nét de armen, met degenen He onderaan staan in de naatschappij voor wie hij ieü, ja bevrijding belooft. Gu tierrez vindt het bewijs hier voor onder andere in de Be- grede. Het gaat Jezus daarin tiet om armen die slechts in figuurlijke zin arm zijn en intrecht. In de theologie van Sutiérrez is het heil dat God 'rengt vooral beloofd aan zo vel door staat en niet minder door de kerk verdrukte men en. 'erdrukking van deze mensen geschiedt niet alleen hier en "o in in de sociaal-economi- Khe situatie waarin zij leven Naar ook van de kant van de officiële kerk die er een theo logie, een denken-over-het-ge- '°of op nahoudt dat vooral Polemiseert en zich wil bewij- !en tegenover hen die niet ge loven. Maar in die bekommer ds van de officiële kerk wor den de onderste lagen van de jamenleving veel te veel over tiet hoofd gezien. -!n feite", aldus Gutiérrez, „is le theologie waar ik als stu dent mee kennis maakte, de theologie van een zeer bepaal de groep mensen. Een klasse- gebonden aangelegenheid. Wij daarentegen aldus Gutiér- Deze week hield de Nijmeegse Ka- van Gutiérrez is de laatste jaren bij tholieke Universiteit ter gelegenheid uitstek verbonden met de in Zuid van haar elfde lustrum een congres Amerika opgekomen theologie van getiteld „Bevrijding en christelijk de bevrijding. Deze theologie gaat geloof in Latijns Amerika en in Ne- uit van de armen in Zuid-Amerika derland". Voornaamste gast daarvan die volgens velen in een uitzichtloze was de Peruaanse priester en theo- situatie leven, loog dr.Gu§tavo Gutiérrez. De naam LATIJNSAMERIKAANSE BEVRIJDINGSTHEOLOOG GUSTAVO GUTIERREZ: Gustavo Gutierrez rez, „willen de armen vertel len dat God met hun is; ze moeten weten dat God met hen is, bovenal moeten zij weten en beseffen dat God die het heil in het vooruit zicht stelt, wil dat hun situa tie verandert en dat dat ook de leer is van de kerk". Radicaal De bevrijdingstheologie is daarom volgens Gutiérrez niet slechts een wijze van theologi seren die de politieke dimen sie van het evangelie in herin nering wil roepen en de nood zaak van een sociale analyse wil benadrukken; de bevrij dingstheologie gaat een aan merkelijk stukje verder om dat daarin op basis van le zing van de bijbel de solidari teit van God onderaan stelt, dat wil zeggen met de armen en rechtelozen. Deze theologie zou dan ook als rechtstreekse consequentie moeten hebben dat de kerk en al haar diena ren hun handelen in dienst stellen van de armen en dat de kerk radicaal dient te bre ken met hen die de armoede in stand houden. Wie aldus begrijpt hoe radi caal de bevrijdingstheologie voor de armen in het krijt treedt, behoeft zich niet meer af te vragen of men het even tueel zonder deze theologie zou kunnen stellen. Voor Gut- tiérrez is dit in het geheel geen vraag. Het engagement dat op basis van deze theolo gie van de kerk wordt ge vraagd is bovendien zo ver gaand dat zelfs wanneer maar een deel. van de clerus deze stap maakt, het effect daarvan groot genoeg geacht mag worden om de stabiliteit van de autoritaire Latijnsame- rikaanse regimes in gevaar te brengen. Ten dele is dat reeds nu het geval. De vraag naar de zin van deze Zuida- merikaanse christelijke inspi ratie voor verandering van de samenleving hoeft dan ook ei genlijk niet meer gesteld te worden. Maatschappelijke ver andering In het vinden van oplossingen voor de economische en poli tieke problemen heeft het evangelie daarentegen volgens Gutiérrez niet zoveel te zeg gen. Gutiérrez: „Ik analyseer als elke wetenschapper de oorzaken van onze economi sche en sociale ellende waarin ons continent zich bevindt en dan kom ik tot niet veel an dere conclusies als andere wetenschappers die zich hier mee hebben bezig gehouden. Als theoloog wil ik aangeven dat het evangelie zich recht streeks aandient aan de ver worpenen op de aarde in hun strijd om verandering. Voor het bestuderen en verhelpen van de oorzaken van sociale en economische achterstand echter verlaat ik mij geheel op de sociale wetenschap". Met een meerderheid van de Latijns-Amerika-specialisten gelooft hij dat de economi sche achterstand niet een kwestie is die na verloop van tijd kan worden ingelopen, zoals in de jaren zestig de meeste politici, voorstander van het zogenaamde ontwik kelingsmodel, dachten. Gutiér rez meent dat Zuid-Amerika de laatste jaren in steeds gro tere mate in een staat van economische afhankelijkheidis komen te verkeren. De to plaag van de Zuid-Ameri kaanse samenleving is bij die situatie van afhankelijkheid, voornamelijk van Noord-Ame- rika en West-Europa niet slecht af. Er is voor hen een behoorlijke materiële welvaart die echter door de onderlig gende klassen met onderdruk king en uitbuiting wordt be taald. Voor de armen lijkt daarom het perspectief uit zichtloos. Vandaar dat Gutiér rez met veel deskundigen van mening is dat het ontwikke lingsmodel vervangen moet worden door een bevrijding- smodel. In concreto betekent dit dat de bevrijding in theo logisch perspectief, die God aankondigt aan de armen op het vlak van de maatschappij moet doorwerken in een in grijpende verandering van structuren. En Gutiérrez ge looft dat alleen het socialisme in een Latijnsamerikaanse vorm een einde kan maken aan de ellende en verdruk king waarin het grootste deel van de Zuid-Amerikanen mo menteel leeft. Op de vraag of daarbij niet het gevaar van een eventuele dictatuur onderkend moet worden, antwoordt hij: „Luis ter, er zijn vele gevaren die Zuid-Amerika bedreigen, maar alvorens daarover te spreken wil ik het hebben over de realiteit. De realiteit van Zuid-Amerika is die van de misère, de honger, de uit buiting. Dat is de dagelijks realiteit. Dat zijn geen geva ren meer. Er is een toene mende bewustwording onder ons uitgebuite volk. Daar heb ben wij mee te maken. De ar men zullen de nieuwe dragers worden van het evangelie". Wat staat christenen in het Westen te doen als zij veran deringen voor de Zuid-Ameri kanen willen bewerkstelligen? Gutiérrez: „Ik heb in Peru te veel mensen ontmoet die mij na verblijf van een week of een maand wisten te vertellen hoe wij in Peru te werk moesten gaan. Ik heb daar te veel onder geleden om die fout nu opnieuw te maken. Het is niet aan mij om te zeg gen wat u hier concreet moet doen. Toch wil ik daar wel iets over zeggen. Zonder ook maar enigszins te beweren de wijsheid in pacht te hebben. Nederland maakt deel uit van de kapitalistische landen. De Nederlandse kerk moet zich daar van bewust zijn en be denken welke rol Nederland met zijn economische belan gen mede speelt in de onder drukking in Zuid-Amerika en dit ook aanklagen. Daarin zie ik een belangrijke taak. Iets anders is dat we in onze strijd behoefte hebben aan steun, solidariteit Want onze regeringen zijn en blijven toch gevoelig voor de publie ke opinie. En als bijvoor beeld, wat vandaag gebeurt in San Salvador, waar ze een uitstekende aartsbisschop heb ben, en die moeilijkheden heeft met het onderdrukkende regime, wanneer die partij kiest voor het volk, dan zou ik willen dat christenen over de hele wereld hem hun soli dariteit betuigen. Dat is heus meer dan een kwestie van woorden, daar gaat, ik verze ker het u, een politieke kracht van uit, die tezamen met andere acties tot resul taat leidt". PAUL VAN VELTHOVEN Laat kinderen schrijven en je hebt gegarandeerd iets leuks om te publiceren. Dit geijkte recept hebben Richard en Helen Exley toegepast bij het boekje Moeder: een engel zonder vleugelseen boek voor alle moeders geschreven door kinderen. Lannoo heeft het op de markt gebracht. Een boekje van 63 pagina 's met vele kindertekeningen in kleuren gevuld met gestolde gedachten van kinderen uit vele landen over hét begrip „moeder". Een groot aantal aforismen, nu eens grappig, ongekunsteld en levensecht, dan weer sentimenteel, onwaarachtig en wijsneuzig of vertederend, ontwapenend en trefzeker. Kortomal hetgeen men kan verwachten als men kinderen laat schrijven. Een leuk geschenkje voor moederdag, zover het om moeders gaat, die niet al te geëmancipeerd zijn. „Ouderwetse" moeders, van welke leeftijd ook. zullen zich met een traan in het oog of een tedere glimlach plezierig bevestigd kunnen zien. Een willekeurige greep: „Mijn moeder is onderwijzeres en ze weet een antwoord op de meeste vragen, behalve hoe oud ze is". „Moeders zijn mensen, die kwaad zijn als je thuis en bedroefd als je weg bent Als moeder er niet was zouden we er uitzien als voddebalen". „Moeders passen heel de tijt op je. Het vervelende is dat ze soms zo erg op je passen, dat het lastig begint te worden". „Als al je vrienden je in de steek laten is mam er altijd nog". „Normaal houden we allemaal wel van haar, behalve wanneer ze ons afranselt". Moeders gaan niet dood, want ze leven voort in de harten van hun kinderen". Mijn moeder is niet direct een schoonheidskoningin, maar voor mij is zij de mooiste vrouw van de wereld. TIEL (ANP) Het bejaarde echtpaar A. Meijer uit Tiel gaat met Pinksteren verhui zen naar de Drentse plaats Gieten, omdat de gemeente Tiel wil dat het echtpaar 150 cavia's op straat zet. Op aandringen van één van de buren heeft de gemeente het echtpaar een tijd terug aangeschreven dat het maar twintig cavia's in de woning mocht houden. De familie wil de geen van de 150 cavia's, die in bijkeuken en garage worden gehouden wegdoen. Het echtpaar woont in Tiel in een woonwijk met aaneenge sloten bebouwing. Volgens de gemeente stonken de dieren en ontsnapte er zo nu en dan ook nog een. De familie Meijer wilde aanvankelijk bij de Raad van State tegen de beslissing van de gemeente in beroep gaan, maar zag daar van af toen bleek dat er in de gemeente Gieten waar een zoon woont geen be zwaar bestond tegen de komst van de cavia's. Ze krij gen daar bovendien een vrijs taand huis. Het fokken van cavia's is vol gens het echtpaar, wat het aantal betreft, „uit de hand gelopen". Ze wilden de bees ten echter niet wegdoen. Dat er van stankverspreiding sprake is geweest wijzen ze verontwaardigd van de hand. Bij navraag blijkt overigens dat het volgens de gemeente Tiel gaat om zo'n tweedui zend cavia's. Landbou wschap: DEN HAAG (ANP) Het Landbouwschap wil verbete ring van het referentieprijs- stelsel voor tuinbouwproduk- ten van de Europese Gemeen schap, en toevoeging van pa prika, aubergine, courgette en aardbei aan de onder dit stelsel vallende produkten. Het schap heeft dit geschre ven aan minister Mr. A. van der Stee van landbouw en visserij. Het referentieprijs- stelsel beoogt bescherming van de gemeenschapsmarkt tegen de invoer van bepaalde soorten groenten en fruit uit andere landen' tegen zeer lage prijzen. Het werkt met heffin gen aan de buitengrenzen van de gemeenschap. Over de ver betering van dit stelsel heeft het schap wensen, die naar het meedeelt, deels door de Franse overheid worden on derschreven. Schoenmaker duurder Den Haag (ANP) Schoen- herstellers mogen de tarieven die sij per 1 mei hanteerden met 3 procent verhogen. De minister van Economische Zaken heeft dit besloten na overleg met de Stichting Va kontwikkeling Voorlichting Schoenmakerij (Vavos). Hiermee worden de schoen- herstellers in de gelegenheid gesteld hun tarieven aan de passen aan de loonkostenstij gingen die het afgelopen jaar zijn opgetreden. In aansluiting op het algeme ne prijsbeleid zal met ingang van 1 juli a.s. het percentage worden bijgesteld tot vijf. Dit heeft het ministerie van Eco nomische Zaken meegedeeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9