deTijd
HP
NIEUWSNET
Genationaliseerde Britse bedrijven
straks weer in particuliere handen
ance noemt SALT-2 essentiële
tap naar veiliger wereld
ïuisarrest van
ïavemann
)pgeheven
Hoge drankrekeningen op
Belgiseh ministerie
Veiling
huizen
Fennis
verstoord
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 10 ME11979 PAGINA 9
.i; (Van onze correspondente Ami van Vree)
)NN Verrassend is gisteren het vanaf
I6 daterende huisarrest van de bekende
istduitse dissident prof. Robert Havemann
jeheven. Toen nam Havemann, die de DDR
oit heeft willen verlaten, en die zichzelf
altijd „een Duitse communist" noemt,
op voor de uitgewezen schrijver Wolf
nnan. Verrassend is de maatregel daarom,
dat de DDR-autoriteiten de laatste weken
t isolement van de schrijver en diens gezin
het ondraaglijke hadden doorgevoerd.
üPjJÏ
&L d
P>, stel
irhoren. huiszoekingen, in beslag neming
allerlei eigendommen, verboden om welk
ntact dan ook te hebben (zijn vrouw mocht
fs geen boodschappen meer doen) en het
louden van lectuur, zelfs van het Oostduit-
SED-partij blad, waren tot normale gebeur-
lissen geworden,
is moeilijk te doorzien, welke overwegin-
de DDR, die de laatste tijd als gevolg van
ilijke vooral Westduitse publikaties
f-jjto uitgesproken harde houding tegenover on-
nfeCj i/enste invloeden uit het Westen heeft aan-
nomen, tot deze stap tegenover Havemann
ft bewogen. Correspondenten in Oost Ber-
spraken gisteren als hun mening uit, dat
mogelijk een gevolg is van aandrang van
kant van de Italiaanse (Euro)communisti-
e partij KPI, waarmee Havemann goede
itacten had en heeft. Geregeld schreef hij
or het Italiaanse partijblad Unita, zoals hij
al die jaren andere westerse publiciteits-
lia heeft weten te bereiken.
(Van onze correspon
dent Jan Schils)
BRUSSEL - Het
Belgische Rekenhof
(Rekenkamer) vindt,
dat de Belgische mi
nisters en hun kabi
netten zich te graag
aan de drank en het
eten begeven. Het
Rekenhof heeft on
dermeer de rekenin
gen voor drank en
restaurants onder
zocht van de minis
ter van Openbare
Werken G. Mathot
en komt tot de con
clusie dat de minis
ter en zijn kabinet
de zaak wel wat
overdreven hebben.
Zo blijkt dat het mi
nisteriële kabinet
van minister Mathot
in de tweede helft
van 1977, dus over
een periode van nau
welijks zes maanden
1116 flessen sterke
drank, zoals cognac
en whiskey heeft be
steld, 1103 flessen
wijn, aperitieven en
champagne. Verder
hebben het kabinet
en de minister voor
meer dan 11.000 gul
den bier besteld en
voor bijna 1 miljoen
gulden gegeten in
dure restaurants.
Voor 1978 waren de
uitgaven van minis
ter Mathot en zijn
kabinet nog veel
groter. Maar minis
ter Mathot en zijn
kabinetsleden heb
ben het nog bonter
gemaakt. Zo kochten
zij in dat jaar voor
privé-gebruik voor
5000 gulden schoe
nen en kochten zij
ook dure rouwkran
sen, die voor privé-
doeleinden werden
gebruikt.
Gekleed in Arabische
dracht en voorzien
van een neprevolver
staat Mike Lausten in
El Cajon (Californië
voor zijn benzinesta
tion. Vanaf gisteren
geldt in Californië en
benzinedistributie, het
geen leidde tot lange
rijen en vechtpartijen
bij de pompen. Behal
ve vele gewonden
door messteken,
moesten in de zieken
huizen ook veel men
sen behandeld worden
die benzine binnen
hadden gekregen toen
ze probeerden benzine
uit andermans tanks
met een slangetje over
te hevelen.
De rant
soenering houdt in
dat auto's met een
kenteken dat eindigt
op een even cijfer
slachts mogen tanken
op de even dagen, die
met een oneven cijfer
op oneven dagen.
Margaret Thatcher
(Van onze correspondent)
LONDEN De nieuwe, Conservatie
ve regering van Groot-Brittannië, is
voorstander van denationalisering
van staatsbedrijven. Vooral de Natio
nal Enterprise Board, een staatshoud-
stermaatschappij, zou weer in parti
culiere handen moeten komen. Onder
de vorige regering (Labour) heeft deze
maatschappij diverse bedrijven opge
kocht.
De nieuwe minister van industrie, sir
Keith Joseph, is een erkend tegenstan
der van staatsbemoeiing. Het kost
baarste bezit van de Britse staat is de
oliemaatschappij British Petroleum,
waarvan de waarde wordt geschat op
tien miljard gulden. Verder vertegen
woordigen de vliegtuigindustrie British
Aerospace en de luchtvaartmaatschap-
poij British Airways een miljarden-
waarde. In British Leyland en Rolls
Royce hebben particuliere investeer
ders geen interesse. Ander staatsbezit
dat de Conservatieven willlen afstoten
zijn ondermeer de scheepswerven.
Gisteren is de nieuwe regering in het
Lagerhuis verschenen. Het enige punt
op het programma was de formele
herverkiezing van de socialist George
Thomas tot speaker of voorzitter van
de Kamer. De plechtige opening van
de nieuwe parlementaire zitting vindt
dinsdag plaats. Dan wordt door konin
gin Elizabeth het eerste programma
van de regering-Thatcher voorgelezen
in de vorm van een troonrede.
Ex-premier Callaghan (67) blijft leider
van de Britse Labourpartij, want de
socialistische Lagerhuisleden hebben
hem gisteren unaniem herkozen tij
dens een eerste vergadering sinds de
verkiezingen. Britse politieke waarne
mers zijn evenwel van oordeel, dat hij
tijdens de komende regeeerperiode zal
aftreden.
iSHINGTON (X7PI) Zoals gisteren
als zekerheid werd aangenomen, zijn
Verenigde Staten en de Sovjet-Unie
na zeven jaar moeizaam onderbande-
eens geworden over een tweede ak-
ord ter beperking van het aantal stra
it ische kernwapens (met grote reik-
jdte). Het nieuwe SALT-akkoord komt
de plaats van het eerste dat in 1972
rd ondertekend door president Nixon
de Russische partijleider Brezjnev.
nieuwe akkoord, dat gisteren door
■Minister Vance „een essentiële stap in
richting van een veiliger Amerika en
n veiliger wereld" werd genoemd,
orziet in een vermindering aan beide
nten van het aantal kernwapenver-
xsmiddelen (raketten) en lange-af-
idsbommenwerpers in de tijd tot
van 2400 tot 2250. De Sovjet-Unie
het aantal draagraketten drastisch
linderen, de Verenigde Staten heb-
hun arsenaal al tot onder de over
eengekomen grens ingekrompen.
De bekendmaking betekent niet dat het
nieuwe verdrag al van kracht is. Het zal
op een topconferentie in de komende
maand op een plaats in Europa, vermoe
delijk Genève, Wenen of Stockholm, door
Carter en Brezjnev worden ondertekend.
Vervolgens zal de Amerikaanse Senaat
het met een tweederde meerderheid moe
ten goedkeuren. Over de uitslag van het
Senaatsdebat bestaat nog grote onzeker
heid. De critici verwijten de regering dat
zij de Amerikaanse suprematie op het
gebied van de kernbewapening heeft op
geofferd. De regering stelt daartegenover
dat de VS door hun superieure technolo
gie op het terrein van de raketten met
meervoudige kernkoppen toch over een
veel groter aantal kernkoppen beschikt
dan de Sovjet-Unie.
Het verdrag is ook van groot belang
voor Europa, omdat in een begeleidende
intentieverklaring door de beide grote
mogendheden de weg wordt aangegeven
tot verdere onderhandelingen over ver
mindering van de bewapeningswedloop.
Daarbij spelen de zg. „grijze-zonewa-
pens" een rol, die niet vallen onder de
SALT-afspraken, m.a.w. wapens met een
middellang bereik die in Europa staan
opgesteld. De onderhandelingen over we
derzijdse troepenvermindering (MBFR) in
Wenen zouden in verdere onderhandelin
gen kunnen worden ingebouwd.
SALT-2 sluit overigens de mogelijkheid
niet uit voor de ontwikkeling en bouw
van nieuwe kernwapens. Ook over de
Amerikaanse zelf doelzoekende Cruise-
raket is overeenstemming bereikt: slechts
120 bommenwerpers zullen met de Crui
se-raket worden uitgerust en elk van
deze bommenwerpers zal een duidelijk
herkenbare metalen band om de vleugels
dragen, opdat de Russen ze kunnen on
derscheiden van andere bommenwerpers.
i Italiaans leger ingeschakeld
c B
tegen terrorisme
I ROME (UPI) In Italië is gisteren besloten om het leger in
te schakelen bij het bestrijden van het terrorisme
j Volgens regeringsfunctionarissen zouden de troepen gebruikt
j worden om mogelijke doelen van terroristische acties, zoals
i kantoren van politieke partijen en regeringsgebouwen te bewa
ken.
I Onderzoek naar Praagse lente
w
Menigte in
an Salvador beschoten
rgeefs poogt de menigte hier dekking te zoeken
en militairen in San Salvador het yuur openden tij-
ens een betoging van het Revolutionaire Volksblok
i de trappen van de kathedraal van San Salvador.
:httien mensen overleefden de schietpartij niet en
et aantal gewonden bedraagt tenminste veertig.
an der Klaauw:
aakzaam zijn
igen fascisme
ÏAATSBURG (ANP)
inister Van de Klaauw
«ft gisteren in Straatsburg
leden van de assemblee
fl de Raad van Europa op
roepen om waakzaam te
|n tegen een heropleving
n het fascisme.
it deze oproep heeft hij vol-
an een verzoek van de
«feede Kamer, die zich met
me bijzonder ongerust
rit getoond over een reünie
n oud-leden van de SS-To-
ikopfdivisie. Hij noemde
«rigens deze gebeurtenis
it en hij repte ook niet van
t feit, dat Franco-aanhan-
rs de geboortedag van Hit-
r hebben herdacht met het
slaan van de ruiten van
odse winkeliers.
Bezetting
ambassade
Costa Rica
opgeheven
SAN SALVADOR füpi-Reu-
ter) De drie bezetters van
de ambassade van Costa Rica
in San Salvador hebben zich
woensdag overgegeven in ruil
voor een vrijgeleide naar
Costa Rica, zo heeft de poli
tie meegedeeld.
De drie leden van het revolu
tionaire volksblok (BPR) hiel
den de ambassade sedert vrij
dag bezet. Eerder hadden zij
een dergelijk aanbod van de
hand gewezen.
Een woordvoerder van de re
gering heeft verklaard dat de
drie al naar Costa Rica on
derweg zijn.
arter mag benzine rantsoeneren
ISHINGTON (AFP) De Senaat heeft woensdag in Was-
ifton het plan van Carter om in noodsituaties de benziene
rantsoeneren, goedgekeurd.
1 Witte Huis mag slechts in uiterste nood overgaan tot rant-
rneren, wanneer de reserves in de VS met 20 pet zijn terug
lopen. Het Huis van Afgevaardigden moet zich nog over
zaak uitspreken.
DEN HAAG (ANP) Tijdens een persconferentie in Amster
dam heeft Zdenek Mlynar, secretaris van het centraal comité
van de Tsjechische communistische partij tijdens de „Praagse
lente" een groot wetenschappelijk onderzoek aangekondigd
naar de Praagse lente en de verwerking daarvan.
De bedoeling is om via gefundeerde en objectieve studies de
discussie in Tsjecho-Slowakije en daarbuiten te activeren over
de gebeurtenissen in de Praagse lente en de ontwikkelingen
daarna.
Mlynar woont momenteel in Wenen was nauw betrokken bij
de gebeurtenissen in 1968.
ADVERTENTIE
U wilt zonder veel omhaal wassen en
centrifugeren, zo goed als maar kan.
Met een echte wasautomaat en een aparte
centrifuge, bij elkaar in één toestel, dat jaren
lang trouw en probleemloos al het wasgoed
brandschoon wast en perfekt droogt. Kortom:
een werkpaard. Dan is er maar één die hier
aan voldoet: de AEG-TURNAMAT. En zo
heeft AEG voor elk
wasprobleem een
oplossing.
AEG laat je niet in de steek.
AEG-TELEFUNKEN Nederland N V.
Aletla Jacobsiaan 7.1066 BP Amsten
telefoon 020-51163 33.
ROTTERDAM Vertegen
woordigers van huurders- en
wijkorganisaties hebben gis
teren in het Rotterdamse
Hofpleintheater de een hui
zenveiling versoord. Onder de
hamer kwamen zestig panden
van de failliete mammoet
huisbaas Fennis. De panden
werden te koop aangeboden
door twee van Fennis' schul
deisers, de verzekeringsmaat
schappijen Utrecht en Delta
Lloyd.
De demonstranten eisten dat
alle panden van de failliete
krottenkoning in handen zou
den komen van de gemeente
of van bonafide woningbouw
verenigingen, en niet ten
prooi zouden vallen aan spe
culanten.
Een poging van de gemeente
Rotterdam het complete wo-
ningbezit van Fennis over te
nemen, is mislukt. De curato
ren in het faillissement gin
gen niet akkoord met een bod
van dertig miljoen gulden. Zij
vroegen zeventig miljoen.
Bij de slotveüing. volgende
week, staan wederom acties
van huurders- en wijkorgani
saties op het programma.
Geen ingrijpen 4
inchaos"
Sint Maarten
DEN HAAG (ANP) - Ingrij
pen in de „chaos" op het An
tilliaanse eiland Sint Maarten
is een zaak van de centrale
regering in Willemstad en
niet van het kabinet in Den
Haag. Dit heeft een woord
voerder van minister Van
der Stee (Antilliaanse zaken)
gisteren in Den Haag meege-
Hij zei dat zo'n verzoek erop
neer zou komen, dat de Antil
liaanse overheid bij proble
men in het noorden van Ne
derland gevraagd zou worden
daar orde op zaken te stellen.
De zegsman zei dat de Neder
landse Antillen mans genoeg
zijn om de problemen op Sint
Maarten op te lossen.
Belgische oliespe
culanten gewaar
schuwd
BRUSSEL (ANP) Willy
Claes, de Belgische minister
van economische zaken, heeft
gisteravond verklaard dat de
Belgische regering „niet zal
dulden dat wie dan ook olie-
produkten opslaat met specu
latieve doeleinden".
De minister zei ook dat de re
gering het niet zal laten pas
seren als er prijzen worden
gevraagd die hoger liggen
dan de vastgestelde Belgische
maximumprijzen.
Claes, die een toespraak hield
die door radio en televisie
werd uitgezonden, kondigde
een „krachtige en uitgebreide
actie voor een rationeel ener
giegebruik" aan, „waarbij uit-
eindelijk alle energiebronnen
zullen worden betrokken".
I:I;S1Ü;ks
ELSEVIER tekent bij de af
faire-Smit-Kroes aan: „Wat de
staatssecretaris niet waar kon
maken, spreekt de AR-voorzit-
ter uit. Een deel van het
CDA regeert tegen heug en
meug met de WD. Het wordt
wellicht tijd voor de liberalen
zich erop te bezinnen - en dat
ook uit te spreken - of op
deze manier samenwerking
met het CDA nog wel zin
heeft." Voorts een artikel
over de ontwikkelingen bij de
politie. „Als men politiemen
sen tijdens hun opleiding gaat
uitleggen, hoe de samenleving
in elkaar zit, gaan ze meer
nadenken Over wat ze doen.
Daardoor kunnen natuurlijk
wel eens conflicten ontstaan.
Maar ik denk dat ik liever
denkende mensen in de de
mocratie heb, die af en toe in
gewetensnood komen, dan au
tomatische uitvoerders van
andermans regels."
Een vraaggesprek tenslotte
met staatssecretaris Van der
Mei van Buitenlandse Zaken.
„Ik wil de Europese gedachte
op een zo zakelijk mogelijke
manier ontvouwen. Want ik
ben de mening toegedaan, dat
je alleen op die manier de
zaak dient. Dit betekent niet
dat het zonder idealisme
moet. Maar je moet je wel
onthouden van goedkoop per
soonlijk winstbejag."
De HAAGSE POST praat
met Rinus Haks, communis
tisch lijsttrekker voor Europa.
,Jk ben eens een paar dagen
in dat Luxemburg geweest
om het eens te bekijken. Nou,
mensenkinderen, daar val je
steil van achterover, wat een
gigantische bedragen dat kost.
Het is net een heel grote reis-
vereniging. Nou, de controle
over die bureaucratie kun je,
denk ik, beter aan een com
munist opdragen dan aan een
WD-er." Drees sr. blikt terug
op zijn Indonesiëbeleid. „Ach
teraf zou het gunstiger ge
weest zijn, als we wel direct
met Soekarno onderhandeld
hadden. Dat spreekt vanzelf.
Maar over het geheel ligt de
morele verantwoordelijkheid
voor de gang van zaken bij
de republiek, die niet bereid
was zich aan de gemaakte af
spraken te houden. Ik vind
het een allerberoerdste zaak,
maar ik beweer niet dat ik
daarin op enigerlei wijze mo
reel verkeerd heb gehandeld."
Het blad start een serie over
mensen die anders willen
werken. Het eerste artikel
gaat over een advocatencol-
lectief. „Ze doen een derde
van hun tikwerk zelf. Dat
doen ze uit principe. De advo
caten zijn op tikles gegaan
zodat de secretaressen tijd
zouden overhouden voor an
der werk dan de administra
tie en de financiën."
In NIEUWSNET aandacht
voor de moeilijkheden bij de
Rotterdamse politie. „We heb
ben het gevoel dat de frustra
ties die de politieambtenaren
op straat uitleven, te herlei
den zijn tot de strakke hiërar
chie die het' Rotterdamse
korps kenmerkt Het wordt
tijd dat burgemeester Van
der Louw zich daadwerkelijk
met het korpsbeleid gaat be
zighouden, zowel in het be
lang van de politie als van de
burger." Ha ja van Someren-
Downer geeft haar mening
over moederdag. „Het paste
misschien nog in het oude
rollenpatroon, maar is dus nu
achterhaald door velen die
menen dat de moeder niet de
eeuwig zorgende is. In een
modern huishouden doen we
zoveel mogelijk alles samen.
Liever zou ik zien dat men
sen, die in welke vorm dan
ook samenleven, op gezette
tijden iets aardigs voor elkaar
deden." D'66-Kamerlid Wessel-
Tuinstra schrijft over de ont
wikkelingen van het adoptie
recht. „Dat na het jarenlang
in brede kring pleiten voor
rechten van minderjarigen dit
medebeslissingsrecht nu op
één terrein (de adoptie) offi
cieel is vastgelegd, is een
drempeloverschrijding van
verstrekkende betekenis." Ri
nus Michels tenslotte praat
over de vraag wanneer het
Amerikaanse voetbal volwas
sen zal zijn. „Dat zou wel
eens tientallen jaren kunnen
duren. Er zijn tegenwoordig
wel zo'n half miljoen jongens,
die regelmatig op straat voet
ballen, maar via een selectie
proces, dat overigens hele
maal niet bestaat, zouden
maar 500 van de jongetjes
overblijven om verder opge
leid te worden. En voor die
eventuele 500 jongetjes zijn er
hier geen coaches."
VRIJ NEDERLAND merkt
over de zaak Smit-Kroes op:
„Met hun hameren op de 0-
penbaarmaking stellen Faber
en De Boer duidelijk dat de
notitie in ieder geval niet uit
de loyalistenhoek komt Anti
revolutionairen zeggen in het
openbaar dat dit kabinet hun
tweede keus is, maar smeden
geen snode plannetjes om het
ten val te brengen." Voorts
een interview met WD-frac-
tieleider Rietkerk. „Uit res
pect tegenover het CDA moet
ik zeggen, dat we van het
CDA voldoende ruimte krij
gen om aan onze trekken te
komen. Dat bedoel ik dus te
gen de Partij van de Arbeid
die zegt: we gaan alleen rege
ren als we onze zin kunnen
krijgen. Dat is een nogal
hoogmoedige houding." Ook
wordt gepraat met Henk Vre-
deling. „In Europa krijg je de
democratie niet van onderop,
maar van bovenop. Europa is
niet bedacht door de man in
de straat. Goed, de vakbewe
ging heeft er altijd een goed
woord voor gedaan. Maar Eu
ropa is pas een grote zaak
sinds de staatshoofden en re
geringsleiders zich ervoor zijn
gaan inzetten." Het blad blikt
terug op de Maagdenhuisbe
zetting van tien jaar geleden.
„In de jaren zeventig is het
perspectief anders. De werk
loosheid is ertussen gekomen,
de moeite die het nu kost om
een baan te krijgen. Als je in
de jaren zestig studeerde, was
aan een baan komen geen en
kel probleem. Nu gaat daar
iets demoraliserends van uit,
dat ook in het denken van
mensen doorwerkt. We dach
ten toen dat er veel meer mo
gelijk was. De verbeelding
aan de macht - dat is er af."
DE TIJD zegt over de affaire-
Smit-Kroes: „De WD zakt te
rug in de kiezersgunst en is
van de zo zelfverzekerde en
schreeuwerige oppositiepartij
een timide, onzekere en intern
sterk verdeelde regeringspar
tij geworden. Wat is er dan
beter dan de aandacht af te
leiden en te trachten de coali
tiepartner CDA in een kwaad
daglicht te stellen? De aanval
heeft echter een boemerang-
effect gekregen. De WD zit
nu met de brokken." Voorts
een gesprek met de nieuwe
voorzitter Van Eijkelenburg
van het Christelijk Werkge
versverbond. „Ik vind dat er
voor ondernemers voldoende
ruimte is om in Nederland te
kunnen functioneren. Ik
vraag me alleen wel bezorgd
af, of dat zo zal blijven.
Daarvoor zal tussen de socia
le partners toch bereidheid
moeten ontstaan om de wild
groei in de sociale verzekerin
gen aan te pakken. We moe
ten de mensen wat meer ver
antwoordelijkheidsgevoel ge
ven zodat ze minder thuisbüj-
HERVORMD NEDERLAND
over de affaire-Smit-Kroes:
„Dat het CDA gaandeweg le
lijk met de WD in zijn maag
komt te zitten, is ook wel dui
delijk zonder dat het stuk,
waaraan mevrouw Smit zich
heeft gestoten, boven water
komt." Fotograaf Ed van der
Elsken raadt in een interview
ieder jong mens aan weg te
gaan uit Nederland. „Ons sa-
menlevinkje van mensen is zo
incidenteel, dat ik die nauwe
lijks interessant vind, alleen
sommige mensen interesseren
me. De maatschappij is een
grote mislukking, daar kan ik
niet lyrisch over worden. Wel
over wat jullie de schepping
noemen. Daarom maak ik
daar nu een boek over."
