Regering vraag Spanje
om uitlevering van
oorlogsmisdadiger Pattist
QeidócOowumt
Minister wil niet meewerken aan omroepverkiezingen
Meer zorg voor
zieke baby's
stuit op kosten
Meer geld gevraagd voor onderzoek
naar fraude met sociale uitkeringen
binnenland LEIDSE COURANT DONDERDAG 10 ME11979 PAGINA 13
lke politieman
noet in hele land
amnen opereren
FNV-bonden willen
extra belasting
op automatisering
Omroepverkiezingen
fitstel verplichte
iflectoren
EN HAAG Minister Tuy-
nan (Verkeer) overweegt de
rplichting voor bromfietsen
a per 1 november een re-
ictor te hebben, op te
[horten. De bevestiging er-
d blijkt bij veel bromfiet-
n problemen te geven.
ior fietsen gaat de verplich-
ig van een grote rode re
ctor wel per 1 november
Volgens schattingen van
rijwielhandel en Veilig
;rkeer Nederland is nu on-
veer veertig procent van de
im negen miljoen fietsen er-
n voorzien. De gele pedaal-
(lectoren, die eveneens op 1
vember verplicht worden,
ten nu op ongeveer zeven
procent van de fietsen.
DEN HAAG De regering heeft de
Spaanse regering om de voorlopige
aanhouding en de uitlevering ver
zocht van de tot levenslang veroor
deelde oorlogsmisdadiger Pattist.
Minister De Ruiter van Justitie heeft
dit gisteren, mede namens minister
Van der Klaauw van Buitenlandse
Zaken, meegedeeld.
Pattist, nu woonachtig in het Spaan
se Oviedo, ontvluchtte in 1946 uit de
koepelgevangenis in Arnhem. Op 30
september 1948 werd hij door het
Bijzonder Gerechtshof in Leeuwar
den bij verstek tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld wegens in
vreemde krijgsdienst in dienst tre
den, hulpverlening aan de vijand en
mishandeling. Zijn huidige nationali
teit staat niet vast.
Al in 1952 was er sprake van dat
hij zich in Spanje zou ophouden. De
Nederlandse regering heeft destijds
pogingen bij de Spaanse autoriteiten
ondernomen hem naar Nederland te
krijgen. Deze pogingen zijn, aldus
minister De Ruiter, op niets uitgelo
pen.
EN HAAG De ministers De Ruiter (Justitie) en Wiegel
binnenlandse Zaken) zijn gisteren met de meerderheid van
Tweede Kamer in conflict gekomen over het vraagstuk
ind de bevoegdheid van politieagenten. De fracties van
DA, VVD en PvdA zijn het niet eens met een wetsontwerp,
aarin wordt voorgesteld, de mogelijkheden van rijks- en ge-
eentepolitie om op eikaars gebied te kunnen opereren,
ligszins uit te breiden.
ilgens de genoemde fracties gaat dit ontwerp niet ver ge-
leg. Zij dienden daarom een wijzigingsvoorstel in, waarin
lat dat het in principe voor elke politieman mogelijk moet
n om in het gehele land zijn taak uit te oefenen.
DOPR
ERICSOREL
Sprookje op een
achturige werkdag
Ofschoon ambtenaren zich doorgaans slecht lenen voor
sprookjes, schijnt er. zoals gebruikelijk heel lang geleden, een
commies A te hebben geleefd, die eigenlijk niet goed wist,
rom hij elke werkdag met vier bruine boterhammen in
een vetvrij papier naar een somber pand in de binnenstad
ging om daar de middagklok van vijf uur af te wachten. Nu
werd er zelden naar zijn mening gevraagd, zodat hij in
goed vertrouwen maar aannam, dat het allemaal goed zat.
Hij arriveerde elke ochtend om één minuut voor negen in
de zaal, waar zijn bureau stond en haalde dan uit de
bovenste la een ovalen portret van zijn vrouw en uit de
onderste la een inktlap en een lineaal, die door een
ongelukje niet verder ging dan 53 centimeter. Daarna keek
Ihij tevreden om zich heen en dacht hij: „Zo Barend, en nou
de schouders er maar weer onder".
Nu was het algemeen bekend, dat de schouders van collega
Suddegeest te smal waren om ook maar de geringste druk
le verdragen. Vandaar ook, dat zijn chef hem het bureau in
de verste hoek had gegeven, waar hij straffeloos bloemetjes
kon tekenen in de kantlijn van de staten, waar hij nog steeds
mets van begreep. En ofschoon deze arbeid het
departement strikt genomen niet ten goede kwam', zag men
het welwillend door de vingers. Want iedereen zag immers,
I dat Suddegeest de schouders van een dromer had.
Nu wist de chef dat ook, maar hij had de man aangenomen
op aandringen van een huisarts, die hem had gezegd, dat hij
een mooi brok sociaal werk kon verrichten door deze
kracht in dienst te nemen. De heer Suddegeest had daartoe
tevoren spiernaakt enkele diepe kniebuigingen gemaakt in
de spreekkamer van de dokter en toen deze had geroepen:
„zeg eens A", had hij van verbouwereerdheid een boer
gelaten. „Neem me niet kwalijk", stamelde hij nog, maar de
dokter had jolig geroepen„Tja, wie A zegt. moet ook B
zeggen".
Tegen de chef zei hij later: „Ik geef hem hooguit nog vier
maanden. Doe me een lol en neem die man voor die korte
tijd op uw afdeling".
Zo kwam de heer Suddegeest in die donkere hoek terecht,
waar slechts over blauwe en rode paradijsvogels gedroomd
werd in afwachting van de lunchpauze, waarin de vier
boterhammen uit de vetvrije zak er aan moesten geloven.
„Arme Suddegeest", dacht de chef, als hij na kantoortijd de
bloemen uit de staten gumde. En op het maandelijks
beoordelingsrapport schreef hij glimlachend: „Suddegeest is
een goede en bruikbare kracht, die opvalt door vlijt en
accuraat handelen".
Want een man, die op zijn laatste benen liep, ging hij nog
niet eens een trap nageven. Toen de minister hem terloops
vroeg, hoe zijn ambtenaren functioneerden, schoof hij de
commies Suddegeest zelfs met liefde naar voren als een lot
uit de loterij, waar hij bijzonder mee geboft had.
Er gingen vier maanden voorbij. Suddegeest zat nog steeds
in die donkere hoek en tekende de bloemen van het
lopende jaargetijde in de kantlijn. Hoofdzakelijk narcissen en
een enkel druifje, want het was net lente geworden. Aan de
andere kant van de zaal zat de chef in een plas zonlicht op
de kalender te kijken. „Het wordt zo langzamerhand wel
tijd", dacht hij, „ik mag natuurlijk niet gaan aandringen. Maar
eerlijk is eerlijk. Suddegeest moet zich wel aan zijn afspraak
houden".
Na kantoor ging hij even langs de dokter om te informeren,
of er op korte termijn nog wat van kwam. De arts
vouwde de
handen devoot ineen en zei: „Ik heb zeven jaar keihard
gestudeerd, meneer Tans. En sindsdien zit ik al zes jaar in
een drukke praktijk. Neem van mij aan: het komt allemaal
best in orde.
De volgende dag schreef de chef in zijn maandrapport dat
Suddegeest zich onderscheidde door oorspronkelijke ideeën
en alles, wat hij aanpakte, in snel tempo tot een goed
einde bracht. Hij beschouwde dit gebaar als een soort
Igrafkrans bij voorbaat. Opgelucht ging hij daarna weer naar
het raam om zijn appel in de warme zon te schillen.
Toen hij drie maanden later weer naar de kalender keek
schoot het opeens door hem heen: „Suddegeest bedondert
de kluit. Hij blijft gewoon leven". En inderdaad stelde
Suddegeest hem althans op dat punt niet teleur en bleef hij
exotische paradijsvogels tekenen in de marge van zijn
staten.
Ongemerkt waren de maanden jaren en de jaren mondden
op den duur vanzelf uit in een ambtsjubileum. Suddegeest
werd in de personeelskantine gehuldigd en kreeg een
gouden horloge met inscriptie, de zilveren medaille van de
Maatschappij voor Nijverheid en Handel en een staande
schemerlamp met drie peertjes.
Vervolgens overleefde de heer Suddegeest in fraai
volgehouden tempo zijn collegae, inclusief de chef en de
directeur-generaal. Hij trad telkens met een dromerige blik
aan de open groeve en wierp een bloem omlaag en dacht:
„die is er eindelijk vanaf".
Hij woonde toen al in een klein, vriendelijk huis van het type
twee onder één kap, wat hij zich royaal kon veroorloven
sinds hij zaalchef was.
Na zijn pensionering tekende hij daar in de achterkamer de
mooiste bloemen en de fraaiste vogelsoorten in de kantlijn
van oude staten, die hij op de dag van zijn afscheid van
kantoor had meegenomen.
Toen hij tenslotte op hoge leeftijd stierf, zei zijn huisarts
hoofdschuddend: „Dat moet een vergissing zijn. Want hij had
een ijzersterk gestel".
Toen Prins Bernhard gistermiddag de officiële ope
ning wilde verrichten van de nieuwe studentenflats bij
het instituut voor bedrijfskunde „Nijenrode", merkte
hij dat hij zijn bril niet ophad. Een adjudant snelde
toe met de tas waarin het prinselijk tweede gezicht
zich bevond, zodat Zijne Koninklijke Hoogheid even
later het door hem gehesen dundoek duidelijk kon
zien wapperen.
Marechaussee
rijdt man dood
AMSTERDAM Een 83-jari-
ge Amsterdammer is gisteren
in zijn woonplaats op slag
gedood, toen hij bij het over
steken werd aangereden door
een personenbusje van de
Koninklijke Marechaussee.
Volgens de politie reeds het
busje tachtig kilometer per
uur, en passeerde een ver-
keerszuil aan de verkeerde
kant.
De 26-jarige marechaussee,
die het busje bestuurde, was
niet ingekwartierd bij de Am
sterdamse politie voor specia
le bijstand. De Koninklijke
Marechaussee heeft de zaak
in onderzoek.
UTRECHT De diensten
bonden van het FNV vinden
dat de regering nog onvol
doende begrip heeft voor de
ontwikkeling van de automa
tisering, en de daarmee sa
menhangende verdere bedrei
ging van de werkgelegenheid.
Verdergaande automatisering
kan volgens de bonden hon
derdduizenden arbeidsplaat
sen kosten.
De dienstenbonden vinden het
daarom strikt noodzakelijk
dat er een gerichte aanpak
komt van de wildgroei van
automatisereing bij overheid
Actie dansleraren
voor kinderen
in Nepal
AMSTERDAM (ANP) -
In het kader van het Jaar
van het Kind heeft de Ne
derlandse Vereniging van
Dansleraren samen met
Unicef Nederland het
iect „Klas op Stelten"
In een actie willen de dansle
raren de leerlingen van de
Nederlandse dansscholen zo
veel mogelijk geld bijeen la
ten brengen om in Nepal kla
slokalen in te richten. Het
startsein wordt gegeven tij
dens de opening van het 58ste
internationale congres van
dansleraren op 21 mei aan
staande in Amsterdam.
en in bedrijfsleven, in de eer
ste plaats door de invoering
van een automatiseringshef
fing.
Met die heffing zou volgens
de bonden binnen de bedrij
ven eerder een afweging tot
stand komen, waarbij de
vraag of automatisering maat-
schappeijk wel verantwoord
is, veel meer gewicht krijgt.
Automatisering betekent vol
gens de bonden arbeidsuit-
stoot, die de maatschappij on
der andere door sociale uitke
ringen veel geld zal kosten.
Dit soort sociale kosten die
nen mede door het bedrijfsle
ven te worden gedragen, al
dus de bonden, die al eerder
met een voorstel over een au
tomatiseringsheffing kwamen.
Automatiseringsprojecten die
de sociale kosten niet goed
maken, zijn volgens de bond
onaanvaardbaar. Extra win
sten die bedrijven met auto
matisering maken, dienen niet
langer te worden aangewend
voor de individuele onderne
ming, maar mede om werkge-
legenhewid elders te schep-
De Tweede Kamer heeft deze week de oude gedachte
van omroepverkiezingen weer eens van stal gehaald, en
de minister van CRM gevraagd een onderzoek in te
stellen naar de mogelijkheid om de omroeporganisaties
voortaan rechtstreeks door de bevolking te laten kiezen.
Wie de meeste stemmen krijgt, krijgt de meeste zend
tijd, en het meeste geld van de overheid om die zend
tijd te vullen.
Het is vreemd, dat zich nu plots een kamermeerder
heid aftekent voor de gedachte van een onderzoek (be
staande uit PvdA en WD). Beide partijen onderschre
ven in 1977 namelijk nog een regeerakkoord (ieder
apart met het CDA) waarin werd uitgesproken dat men
met het omroepbestel voorlopig niet verder zou gaan
dan eep ontkoppeling van het betalen van kijkgeld en
het lidmaatschap van een omroeporganisatie. Boven een
bepaalde leeftijd zou daardoor iedereen zijn of haar fa
voriete omroep met een lidmaatschap kunnen steunen,
ongeacht de vraag of het kijkgeld wel betaald is.
Het Nederlandse omroepbestel is een unieke zaak in
de wereld. Men moet lang zoeken om ergens een om
roepbestel te vinden, dat zo pluriform, en zo vrij van
de overheid en commercie is, als in Nederland. Aan het
verzuilde systeem zitten natuurlijk ook grote (groeiende)
bezwaren, maar de voordelen kunnen niet zomaar weg
geworpen worden. Iedere verandering van het bestel
dient daarom uiterst zorgvuldig te worden aangebracht.
Zonder nuances roepen om rechtstreekse omroepverkie
zingen past niet, omdat ook daaraan grote, en boven
dien niet te overziene nadelen kleven. Zoals bijvoor
beeld een nog grotere vervlakking van het programma
aanbod dan nu reeds het geval is, als gevolg van een
gigantische populariteitsslag.
Nu kan worden tegengeworpen, dat een onderzoek,
zonder directe onherroepelijke beslissingen, nooit
kwaad kan. En dat is ook zo. Maar indien dat onder
zoek moet worden uitgevoerd door een minister die
verklaard tegenstandster is van omroepverkiezingen,
staat de uitslag van dat onderzoek bij voorbaat al vrij
wel vast: het kan niet. Een onderzoek onder minister
Gardeniers heeft dus weinig zin, en het is daarom ook
terecht dat zij gisteren de boot stevig afhield.
De ontkoppeling van omroeplidmaatschap en kijkgeld,
waartoe de kamer gaat besluiten, kan al ingrijpende ge
volgen hebben. Het aantal potentiële omroepleden
wordt bijna verdrievoudigd. Het is goed om voorlopig
af te wachten hoe deze wijziging in de praktijk
uitwerkt. Een redelijk en uniek werkend systeem moet
niet overboord worden gezet als niet volstrekt duidelijk
is wat ervoor in de plaats komt.
Stiptheidsacties overwogen in gezondheidszorg
UTRECHT (ANP) - „Het Be
terschap" overweegt stipt
heidsacties in de gezond
heidszorg als de overheid al
leen wil korten in de gezond
heidszorg, als er geen beslis
sing komt over uitbreiding
van het aantal verpleegkun
digen en als er zondermeer
een loonmaatregel komt.
In „Het Beterschap" werken
de Katholieke Unie van Ver-
plegenden en Verzorgenden
en de Landelijke Beroepsor
ganisatie van Werkers in de
Gezondheidszorg (20.000 le
den) samen.
De acties zullen zich met
name richten op het uitslui
tend verrichten van handelin
gen waartoe de verpleegkun
digen en verzorgers bevoegd
zijn. Werk dat ligt op medisch
of para-medisch terrein of op
het terrein van de huishou
ding zal dan niet meer wor
den gedaan.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Gardeniers
van CRM vindt dat eventuele om
roepverkiezingen een voortdurende
populariteitsslag tussen de omroe
pen tot gevolg zullen hebben, en
daardoor juist de kwalitatieve eisen
die aan omroepen gesteld worden
zullen uithollen. Tijdens het debat
over de voorgenomen wijziging van
de omroepwet toonde zij zich giste
ren daarom ook weinig bereid haar
medewerking te verlenen aan de
wens van PvdA, VVD en D'66 om
op korte termijn een onderzoek te
beginnen naar de mogelijkheid van
omroepverkiezingen en nog minder
om hierover wetsvoorstellen in te
dienen.
Zoals bekend heeft een meerderheid
Het ziet er naar uit, dat het
weer morgen wat wisselvalli
ger zal zijn. Een lagedrukge
bied, dat vanochtend onge
veer 600 kilometer ten westen
van Ierland lag, wordt mor
genmiddag boven Schotland
of het noorden van de Noord
zee verwacht. De erbij horen
de wolkenzone zal dan ook
bij ons veel bewolking bren
gen, waarschijnlijk het meest
in de zuidelijke provincies.
Hieruit zal af en toe regen
kunnen vallen. De tempera
tuur zal daarbij iets onder de
voor de tijd van het jaar nor
male waarde, die ongeveer
zestien graden is, blijven.
Vooruitzichten voor zaterdag:
Droog weer met zonnige peri
oden. Middagtemperaturen
omstreeks 15 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor zaterdag:
Aantal uren zon: 5 tot 13
Min. temp.: omstreeks 5 gra
den
Max. temp.: omstreeks 16 gra
den
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 95 pro
cent. j
Kans op een geheel droog et-
maal: 90 procent.
Wmt Max N «er-
temp. alag
Eelde
Eindhoven
Den Helder
6 z,oais DeKena neeit een meerderheid maaiscnap
(Van onze parlementaire redactie)
van de Tweede Kamer zich uitge
sproken voor het niet vooraf verho
gen van de getalscriteria voor de
omroepstatus, maar een bijstelling
achteraf. De minister was echter
van mening dat de voorgenomen
verhoging gerechtvaardigd is, gezien
de te verwachten ledenaanwas door
de ontkoppeling van meetellend lid
maatschap en het betalen van luis
ter- en kijkgeld. Daarbij wordt er
door de minister vanuit gegaan dat
zich minimaal 225.000 nieuwe leden
zullen aanmelden. Het WD-kamer-
lid Keja uitte de vrees dat bij een
tegenvallende ledengroei sommige
omroepen weieens in grote moeilijk
heden zouden kunnen komen. De
minister kwam enigszins aan dit be
zwaar tegemoet door een voorstel
van het CDA, waarin de getalscrite
ria minder worden verhoogd, niet te
willen ontraden.
Een bijstelling achteraf van de ge
tallen zou volgens de minister echter
het gevaar inhouden van gelegen
heidswetgeving „waarin je moet
gaan uitmaken welke omroep in sta
tus omlaag moet en zelfs wie uit de
ether verdwijnt".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering is er nog niet uit of het aantal
couveuses voor intensieve behandeling van zieke pasgebore
nen op het aantal gebracht kan worden, dat de Nederlandse
Vereniging voor Kindergeneeskunde wenselijk acht. Dit aan
tal is 125, terwijl er momenteel slechts 31 van deze couveuses
beschikbaar zijn, die zich allen in academische ziekenhuizen
bevinden.
Het knelpunt in deze zaak wordt gevormd door de kosten, zo
schrijft staatssecretaris Veder-Smit (Volksgezondheid) aan de
Tweede-Kamerleden Borgman en Cornelissen (beiden CDA),
die over dit onderwerp vragen hadden gesteld. De behandeling
van een baby in een dergelijke couveuse kost 1340 gulden per
dag. Zouden er 125 van deze couveuses in gebruik worden ge
nomen, dan zou dit naar schatting veertig miljoen gulden per
jaar vergen.
Daar staat tegenover, aldus mevrouw Veder-Smit, dat daarmee
vaak levenslange invaliditeit kan worden voorkomen. „Een
zorgvuldige afweging van kosten en baten zal ten grondslag
moeten liggen aan het besluit of prioriteit aan uitbreiding van
deze vorm van klinische zorg moet worden verleend".
CONGRES GEOPEND
In aanwezigheid van koningin Juliana is gistermiddag in het Nederlandse Congres
gebouw in Den Haag het dertiende congres van de Raad der Europese gemeen
ten geopend. Op de foto naast de koningin H. Cravatte, internationaal voorzitter
van de Raad, minister Wiegel van binnenlandse zaken en minister De Ruiter van
justitie.
Luxemburg
Madrid
Malaga
HEERLEN (ANP) Er moet meer
geld komen voor onderzoek naar frau
de met sociale uitkeringen. De bedra
gen die nu beschikbaar zijn voor der
gelijke onderzoekingen staan niet in
verhouding tot de bedragen die wor
den uitgekeerd aan sociale regelingen.
Dat was de kern van het betoog van
de voorzitter van de Vereniging van
Directeuren van Overheidsorganen
voor Sociale Arbeid (Divosa). Voorzit
ter Theo Terhorst, directeur van de
Gemeentelijke Sociale Dienst in Den
Haag, wees erop dat jaarlijks veertig
miljard gulden is gemoeid met sociale
uitkeringen. Hij sprak gisteren in
Heerlen op het congres van Divosa,
dat ook vandaag nog voortduurt Op
het congres zijn meer dan vijfhonderd
wethouders, directeuren en ambtena
ren van gemeentelijke sociale diensten
aanwezig.
In zijn openingsrede zette Terhorst
zich af tegen onbewezen verhalen over
grootscheepse fraude in de sociale
voorzieningen („fraude-cultus"). Vol
gens hem wil het merendeel van de
werklozen heus wel werken, als er
maar mogelijkheden zijn. Terhorst
waarschuwde tegen het te lichtvaardig
classificeren als fraude: niet het ver
zwijgen van geringe rente van spaar
centjes mag daartoe worden gerekend,
maar wel het werken terwijl men een
werkloosheidsuitkering geniet Waar
fraude is moet die worden aangepakt,
maar volgens Terhorst valt het alle
maal wel mee.
Ook het Nederlands Christelijk Werk
geversverbond dringt er in zijn blad
„De Werkgever" op aan dat er meer
controle wordt uitgeoefend op mis
bruik en fraude van sociale voorzie
ningen. De overheid moet de gemeen
ten daartoe dwingen. Alleen dan kan
een goed inzicht in de werkelijke kos
ten van misbruik worden verkregen,
aldus het NCW