Met vallen en opstaan naar hetnieuwe" Europa Bevordering mensenrechten is niet allesoverheersend doel Met een Eurocheque betaalt u even gemakkelijk f27,50 als f268,75. FNV voor aftopping, maar niet via wet Staatsloten? oen haal lob I U kunt ze nu kopen. IN DE GEMEENSCHAP IS ER GEEN WEG TERUG „Molukkers moeten aan politiek ideaal kunnen werken' Eurocheque: het handige en veilige betaalmiddel. - BINNENLAND BUITENLAND LEIDSE COURANTDINSDAG 8 ME11979 PAGINA9 Naar een Europees Parlement Op 7 en 10 juni gaat het Verenigd Euro pa naar de stembus voor de verkiezing van een nieuw Europees Parlement. Voor bet eerst in de geschiedenis zal de verkiezing rechtstreeks door de bevol king van de landen van de Europese Gemeenschappen worden gekozen (tot nu toe gebeurde dit door de nationale parlementenVan de 410 leden die straks in Straatsburg over het wel en wee van Westelijk Europa zal waken, wijzen de Nederlandse kiezers er 25 aan. Om een inzicht te geven in het ontstaan van het Verenigd Europa, zijn proble matiek en de verwachtingen rond de totstandkoming van het nieuwe Europe se Parlement, gaan wij in een aantal af leveringen de verschillende facetten hiervan na. Vandaag: de noodzaak van een verenigd Europa. pEN HAAG Veel mensen in de Euro pese Gemeenschap, vooral de jongeren, vragen zich in deze weken voor de eer ste rechtstreekse verkiezingen voor het Europees Parlement af waarom Europe se samenwerking zo hard nodig is als politici telkens weer betogen. Die vraag stelling is begrijpelijk, zeker als ze af komstig is van mensen die de tweede wereldoorlog niet aan den lijve hebben ondervonden. Het was met name aan het eind van die oorlog en de jaren daarna "at een enorme impuls in de richting van de Europese eenwording werd gege ven. Vele malen was Europa in de loop der eeuwen geteisterd door onderlinge oorlo gen; die van 1939 tot 1945 was de ver schrikkelijkste. Alom werd beseft dat Europa zich te gronde zou richten als het op deze weg zou voortgaan. Ook tussen de beide wereldoorlogen wa- er wel bepaalde Europese initiatie ven geweest (o.a. de oproep van graaf Richard Coudenhove-Kalergi voor een pPan-Europa in 1922 en het federatieplan Jj/an de Franse rnini~te'--nresident Aristi- de Briand in 1929), maar v-u. een realise ring van deze appèls kwam in feite niets terecht. In september 1946 hield Winston Chur chill, een van de grote overwinnaars in de tweede wereldoorlog, in Zurich een fede, waarin hij een soort „Verenigde Staten van Europa" voorstelde met als eerste stap de oprichting van een Raad van Europa. Churchills oproep kreeg ge stalte op het vorige week in deze rubriek al vermelde Europees congres van Den Haag in 1948. Een jaar later werd de Raad van Europa opgericht. Deze organisatie, gevestigd in Straatsburg, bestaat nog steeds. Doel er van is: bevordering van de vreedzame samenwerking tussen Europese landen, met name op cultureel, economisch en sociaal terrein. Op het ogenblik zijn er 21 landen bij deze Raad aangesloten. De belangrijkste organen van de Raad van Europa zijn de raad van ministers (die op het ogenblik wordt voorgezeten door de Nederlandse minister van Buitenland se Zaken Van der Klaauw) en de Raad gevende vergadering, waarin leden van de 21 nationale parlementen zitting heb ben (voorzitter is thans het Nederlandse Eerste Kamerlid De Koster). De Raad van Europa zou, dat bleek al zeer snel, niet het lichaam worden dat de „federalisten" zich voor ogen hadden gesteld. Met name de Britten en de Scandinaviërs voelden helemaal niets voor overdracht van bevoegdheden van de nationale staten naar een Europees orgaan. Duitsland Een van de problemen waarvoor de Eu ropese politici stonden was de integratie van de Westduitse Bondsrepubliek in West-Europa. Men was het erover eens dat Duitsland geen enkele kans meer zou mogen krijgen om agressie te plegen. Weliswaar was het oude Duitsland in tweeën gedeeld, maar in die tijd was nog sprake van de mogelijkheid van hereni ging van de beide Duitslanden. Hoe zou, zo vroeg men zich af, Duitsland „ge temd" kunnen worden? Het was de Fransman Jean Monnet die baanbrekend werk op het gebied van de Europese integratie verrichtte. Mede dank zij zijn stuwende ideeën en werk kracht kwam het plan voor de oprich ting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) op tafel; de toen malige Franse minister van Buitenlandse Zaken Robert Schumann deed op 9 mei 1950 het concrete voorstel om de gehele Frans-Duitse produktie van kolen en staal onder een gemeenschappelijke „Hoge Autoriteit" te plaatsen. Andere landen zouden daaraan kunnen deelne- In 1951 werd de EGKS opgericht met als lid-staten Frankrijk, Italië, West-Duits- land, Nederland, België en Luxemburg. In artikel 9 van het verdrag werd ge schreven dat de Hoge Autoriteit, het uit voerende lichaam, onafhankelijk van de nationale regeringen zou opereren. Aangevuurd door de toen zeer krachtige internationale Europse Beweging werd meteen gedacht aan nieuwe Europese Gemeenschappen met een supranationaal karakter. Men ging al werken aan een Europese Defensie Gemeenschap en zelfs aan een Europese Politieke Gemeen schap. Die droom werd echter verstoord, toen de Franse Nationale Vergadering in 1954 het verdrag voor een Europese De fensie Gemeenschap verwierp. Zoals we vorige week al uiteenzetten, waren het de Nederlandse en de Belgi sche ministers van Buitenlandse Zaken, Beyen en Spaak, die het integratieproces in 1955 weer op gang brachten. Het re sultaat was dat in 1957 de verdragen van Rome met betrekking tot de instelling van de Europese Economische Gemeen schap (EEG) en de Europese Atoomge meenschap (Euratom) tot stand kwamen. Ook in deze verdragen was een stuk su- pranationaliteit belichaamd, zij het min der nadrukkelijk dan in de EGKS. Dynamiek Langzaam maar zeker werd in de loop der jaren gewerkt in de richting van een gemeenschappelijke economische politiek in de EEG. De dynamiek van de ge meenschappelijke markt bleek een veel grotere stimulans voor de Europese inte gratie te zijn dan velen hadden durven hopen. Zeker, het ging (en gaat) met vallen en opstaan. In de zestiger jaren werd de Europese Gemeenschap bijvoorbeeld ge confronteerd met grote moeilijkheden als gevolg van de Franse opstelling. Onder president De Gaulle herleefde in Frank rijk het nationalisme. Ook dreigde tel kens weer het gevaar dat Frankrijk en de Bondsrepubliek de vier andere lidsta ten zouden overtroeven. In 1971 werd de finitief besloten tot uitbreiding van de EG met Groot-Brittannië, Denemarken en Ierland. Ook Noorwegen werd toege laten, maar daar werd uiteindelijk toetre ding bij volksstemming van de hand ge wezen. De economische integratie van de negen Sir Winston Churchill, die in Den Haag een «arm pleidooi hield voor een verenigd Eu ropa. lid-staten is inmiddels krachtig voortge schreden. Een weg terug is er niet. In het bijzonder op landbouwgebied is de EG al zeer ver. Tolmuren worden afge broken en er is in het algemeen ge sproken een vrij verkeer van perso nen, goederen, diensten en kapitaal tot stand gekomen. Veel van de in feite overbodige rompslomp aan de binneng renzen is verdwenen. Ook tegenover der de landen is nu al veel meer dan tien jaar geleden sprake van een gemeen schappelijk beleid. Spoedig wordt de EG uitgebreid met Griekenland. Daarna vol gen Spanje en Portugal. De weg naar politieke eenheid is nog lang. Gelukkig is er regelmatig politiek overleg tussen de „Negen" tot stand ge komen in de EPS (Europese Politieke Samenwerking). Steeds meer wordt be seft dat gezamenlijk optreden van de EG in de wereld geboden is. En om naar het begin terug te keren: het lijkt uitgesloten dat de landen van West-Europa net als in het verleden met elkaar slaags raken; daarvoor zijn ze nu economisch en politiek té sterk met el kaar verbonden. Volgende week gaan we nader in op de instellingen van de Europese Gemeen schap: de Europese Commissie, de Raad van Ministers, het Hof van Justitie en het college dat we in juni gaan kiezen: het Europees Parlement. EVERT MATHIES In de Amsterdamse Bloemstraat is gisteren een diep gat in het wegdek gegraven speciaal ten behoeve van de opnamen van de nieuwe film van Wim Verstappen „Grijpstra en de Gier". Een stand-in voor Donald Jones reed gisteren de gehele dag op een motor-met-zijspan, om een wilde achtervolgingsscene op de film te krijgen. MINISTERS:,,WEL WEZENLIJK BELEIDSONDERDEEL" (Van om» parlementaire redactie) DEN HAAG „De bevordering van mensenrechten moet in het buiten lands beleid steeds in verband ge bracht worden met de bevordering van andere waarden en belangen. De bevordering van de rechten van de mens vormt een van de belangrijkste doeleinden van het buitenlandse be leid maar kan niet de alles-overheer- sende doelstelling van dat beleid zijn. De regering spant zich in om tot die bevordering bij te dragen zonder on aanvaardbare schade toe te brengen aan andere waarden enbelangen die zij moet behartigen". Dit is een van de beleidsconclusies vein de gisteren gepubliceerde nota „De rechten van de mens in het bui tenlands beleid" van de ministers Van der Klaauw (Buitenlandse Zaken) en De Koning (Ontwikkelingssamenwer king). Om deze nota was vorig jaar gevraagd door het CD A-Tweede-Ka- merlid Jan Nico Scholten. Het in de nota uiteengezette regerings beleid sluit over het algemeen nauw aan bij de ook door vorige regeringen ten aanzien van de mensenrechten ge voerde politiek. In zoverre vertegen woordigt de nota dus geen nieuw be leid. Wel is nieuw dat er nu een syste matische en doordachte presentatie plaats heeft. In de nota wordt onder meer gesteld dat de economische betrekkingen met landen waar mensenrechten geschon den worden alleen dan worden be perkt wanneer andere middelen om de- mensenrechtensituatie te verbeteren duidelijk ontoereikend zijn gebleken, en van deze beperkingen inderdaad een invloed ten goede mag worden verwacht. Ook mogen Nederlandse be langen niet onevenredig geschaad wor den. De ministers stellen dat de verant- woordelijkheid van de regering voor de Nederlandse economie het onmoge lijk maakt overheidssteun voor export bevorderende maatregelen en export- transacties in te trekken als deze be trekking hebben op landen die in strijd handelen met algemeen aanvaar de rechten van de mens. Ten aanzien van het Oostblok wordt opgemerkt dat het afzien van maatregelen om de export naar communistische landen te bevorderen in strijd zou zijn met de slotakte van Helsinki. „NIET INBREKEN IN AL AFGESLOTEN CAO'S" (Van onze sociaal-economische Vakbeweging is voor- redactie) standster van aftopping van de prijscompensa- AMSTERDAM De tie (geen prijscompen- Federatie Nederlandse satie voor het salaris- ADVERTENTIE \w~- neder^ffUso staatsloterij' 4* Verkoopadressen in de Gouden Gids. Per giro spelen kan ook. Bel voor informatie: 070-653955. Speel mee in de Staatsloterij. Elke maand 30 miljoen aan prijzen. deel boven 50.000) maar vindt, dat de re gering dit niet moet af dwingen met behulp van een wet, zeker niet op dit moment. De FNV-federatieraad heeft zich hierover gisteren uitge sproken naar aanleiding van de kamerdebatten over de voortgang van Bestek '81, tij dens welke een wettelijke voorziening ter sprake kwam. Voorzitter Wim Kok zei, dat aftopping op zichzelf een goe de zaak is in het kader van herverdeling van inkomens. De regering heeft eind vorig jaar alle gelegenheid gehad om in de loonontwikkeling in te grijpen en zij is daartoe ook herhaaldelijk aange spoord. Dan gaat het niet aan vele maanden later, als vele cao's al zijn afgesloten, met een maatregel te komen. „Je moet wel heel harde argu menten hebben om afgesloten cao's open te breken. Welis waar is ons aftopping sympa thiek, maar als je openbreken voor het één toestaat kun je er wellicht voor andere, min der sympathieke zaken niet omheen. En nu al wordt' in wettelijke aftopping een rechtvaardiging gezien voor het korten op sociale uitkerin gen", aldus Kok. Een andere reden om tegen wettelijke aftopping te zijn is, dat nog uit niets is gebleken hoe men zich voorstelt in het verlengde van de aftopping tot het scheppen van arbeids plaatsen wil verplichten met behulp van het geld, dat de ondernemers uitsparen en vol gens Kok is het ook vrijwel onmogelijk zo'n aanvullende maar asboluut noodzakelijke verplichting te ontwerpen, die ook echt functioneert. Kok verklaarde zich namens de FNV bereid om samen met de regering te overleggen voor het geven van een vorm aan een nieuw beleid om to pinkomens te beperken, maar dan niet meer voor dit jaar. De FNV-federatieraad heeft zich gisteren opnieuw uitge sproken tegen een nieuwe korting op de sociale uitkerin gen per 1 juli aanstaande. WERKGROEP PAX CHRISTI EN MOLUKSE JONGEREN: (Vano e parlementaire redactie DEN HAAG „De Nederlandse regering erkent dat de Zuid Molukkers in ons land recht hebben op een politiek ideaal, maar deze woorden krijgen geen inhoud zolang de Zuidmolukkers in Neder land de concrete mogelijkheid wordt onthouden Dit staat in een nota van de werkgroep Pax Christi Nederland en de Vrije Zuidmolukse jongenen. Het doel van deze groep is het aanspreekbaar maken in onze samenleving (waarvan ook 40.000 Molukkers deel uitmaken) van de politieke aspiraties van de Zuidmolukkers. De werkgroep houdt vrijdag in het Tropeninstituut haar tweede studiedag waaraan Ne derlanders en Molukkers deelnemen. Volgens de werkgroep is de Nederlandse samenle ving én uit respect voor de vrijheid en politieke meningsuiting in het algemeen én uit haar verant woordelijkheid en vriendschap jegen de Zuidmoluk kers in ons land verplicht mogelijkheden te bieden om te werken aan de realisering van hun politiek ideaal, dat wil zeggen voorwaarden te scheppen dat Zuidmolukkers werkelijk aan de gang kunnen gaan een eigen politiek te maken. „Dit verdraagt zich heel wel met het standpunt dat Nederland niet kan en mag bijdragen aan de verwezenlijking van de RMS-aspiraties". In de stellingen die vrijdag besproken worden staat onder meer dat de Nederlandse regering - in het bijzonder de minister van Buitenlandse Zaken - contacten moet onderhouden met de RMS, „de poli tieke beweging van Zuidmolukkers waarin de aspi raties van (je grote meerderheid van hen gestalte vinden". Bent u al een van de bezitters van het handige en veilige betaalmiddel? Zo niet, dan verdient 't echt aanbeveling om bij uw bank Eurocheques aan te vragen. Want daarmee kunt u op vertoon van uw pasje overal in Nederland tot f300,- per cheque betalen. In winkels, restaurants, benzinestations of waar dan ook. En datzelfde is ook mogelijk in bijvoorbeeld Duitsland, België en Zwitserland. Bovendien kunt u er bij banken in geheel Europa en nog een paar andere landen geld mee opnemen. En... een extra-voordeel is: Eurocheques zijn verzekerd tegen verlies en diefstal. De Gezamenlijke Banken en Spaarbanken. Dus: op naar uw bank voor Eurocheques! En vergeet u dan niet om het boekje met tips mee te nemen, waarin u alles vindt over het hoe en waar uw cheques te gebruiken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9