illevr. Haars: geen generaal-
jardon voor Turken
£cidóa Qo
,Dag van de gastvrijheid" trok velen naar
kloosters en religieuze gemeenschappen
Postregeling in, Libanon nog altijd bedroevend
Vlooienband
inzet van
kort geding
Geen kritiek
zonder bewijs
NNENLAND
Gelijkhebberige excuses
>weer
kerk
wereld
Ambtsverlating
priesters neemt af
Korte metten
Paus elke
zondag in
touw in
bisdom
LEIDSE COURANT
DINSDAG 8 ME11979 PAGINA 13
USSCHOP BLUYSSEN: BEZETTING KERKGEBOUW BEDENKELIJKE ZAAK
in een onzer verslaggevers)
N BOSCH Het bezetten van een
k kan geen vrijbrief zijn voor een
epsbeslissing, noch voor het af
ingen van een verblijfsvergunning,
schrijft staatssecretaris Haars van
titie in een brief aan de Syrisch-
hodoxe christenen die de Sint Jan
Den Bosch bezet houden. Zij zegt,
zij in ieder geval de lijn blijft
Ijen dat ieder geval op zijn eigen
arde wordt getoetst. Het verlenen
een schorsende werking aan alle
etters (in afwachting van een defi-
ieve beslissing over een verblijfs
vergunning) zou volgens mevr. Haars
valse hoep wekken in gevallen die
onomstotelijk afgewezen moeten wor
den.
Degenen die het land uiteindelijk zul
len moeten verlaten, zal een redelijke
termijn wokden geboden, aldus mevr.
Haars. Zij zullen zelf een andere be
stemming moeten vinden. Wanneer ze
dat niet kunnen, moet terugzending
naar Turkije volgen. Mevr. Haars
wijst erop, Hat de Syrisch-orthodoxe
christenen uit Turkije naar Nederland
zijn gekomen^ terwijl algemeen bekend
was dat Netf erland geen vrijhaven
was. Het vorige kabinet had reeds be
sloten dat geen verblijfsvergunning
meer zou worden verleend aan chris
ten Turken die na 1 maart 1977 in Ne
derland waren gearriveerd, tenzij het
ging om vluchtelingen. Staatssecretaris
Haars heeft in juni 1978 deze regeling
wat versoepeld.
Naar de mening van bisschop Bluys-
sen heeft de eis van de bezetters (nie
mand mag worden uitgewezen) het
zoeken naar een oplossing voor be
paalde schrijnende gevallen ernstig be
lemmerd. „Ik kan begrijpen dat de
christenen uit Turkije hun toevlucht
hebben genomen in een kerkgebouw
en bij een kerkgemeenschap van
mede-christenen, aldus bisschop Bluys-
sen, maar aan de andere kant blijft
het gebruiken van een heiligdom om
iets af te dwingen een zaak met be
denkelijke kanten". De bisschop zei
zich te distancieren van de bezetting.
Na drie weken is duidelijk wat van de
kant van de overheid al dan niet ver
wacht mag worden. Herziening van
alle uitwijzingen is niet haalbaar, al
dus de bisschop. Mgr. Bluyssen ge
looft niet dat hij als bemiddelaar nog
iets kan bereiken voor de Turken.
Nederland
gevraagd
in te grijpen in
chaos St-Maarten
ORANJESTAD (ANP) De
op 28 april gekozen Eilan
draadsleden van de Windward
Islands Peoples Movement
(WIPM) op St Eustatius en
Saba, en de St. Martin Patrio
tic Movement (SPM) op St-
Maarten op de bovenwindse
eilanden van de Nederlandse
Antillen willen dat de Neder
landse regering ingrijpt in de
zogenoemde chaos op Sint-
Maarten. Dat hebben ze giste
ren het kabinet-Van Agt laten
weten.
De partijen, die nu tien van
de vijftien zetels in de Eilan-
draad hebben, vinden dat
Den Haag een onderzoek
moet instellen naar de cor
ruptie op het Caraïbische ei
land.
K JMANISTISCH RAADSMAN VAN SANDWIJK:
n een speciale verslaggever)
RIS (LIBANON) „De jongens leven hier
de ene brief naar de andere. Dat is een
êrst belangrijk aspect en de post zou dan
feilloos moeten werken. Helaas is het
evig gesteld met de veldpostregeling, en
met de aanvoer van kranten en lectuur
ir de Nederlandse Libanongangers". Deze
«te constatering komt van overste H. van
idwijk, humanistisch raadsman bij het Ne-
lands VN-detachement.
poststaking in Tel Aviv van een maand
eden, werkt nog steeds door. Er zijn nog
postzakken zoek". Inmiddels is er een
uwe postregeling van kracht geworden: de
veldpost} en andere zaken worden nu via de
Libanese hoofdstad Beiroet aangevoerd. Deze
plaats is;» in ewlk geval vanuit Harris beter te
bereiken dan Tel Aviv. Overigens blijken de
eerste t\yee zendingen vanuit Beiroet al mis
lukt...
Een krant per twee weken
Volgens overste Van Sandwijk is vooral op de
kleine militaire posten de aanvoer van brie
ven, kranten en pakjes van groot belang. Nu
zien de militairen daar soms eens in de twee
weken 'n krant Op het belang van goede pos
tregelingen Aiebben ook de militaire belangen
verenigingen, die vorige week op bezoek wa
ren, nadrukkelijk gewezen.
„Een nieuwe probleem is ook het constant bij
elkaar zitten in kleine clubjes", aldus de over
ste, „Dat leidt soms tot spanningen en daar
kun je niemand tevoren voor opleiden". Hij
zelf, de veldprediker en de aalmoezenier ver
toeven dan ok steeds merer onder de militai
ren die met z'n tienen of zo een post moeten
bemannen. „Sommigen kunnen zo'n situatie
niet aan en worden dan agressief. Overplaat
sing geeft soms uitkomst. De commandanten
op zo'n kleine post vaak jonge officieren of
onderofficieren hebben dan ook een gewel
dig zware taak", meent de humanistisch
Nodig bij gezin
Van Sandwijk signaleert groeiende problemen
bij gehuwde dienstplichtigen en beroepsmili
tairen. „Het aantal gevallen waarin het gezin
hen nodig heeft, groeit, en deze mensen moe
ten dan vervroegd terug. Daar moeten dan
tussenoplossingen voor worden gevonden".
De toelage van de Nederlandse VN-militair is
volgens overste Van Sandwijk te laag. Gere
kend naar het peil van de Ieren en Noren zou
dat moeten worden opgetrokken tot 22 dollar
per dag, vindt hij.
(Van een onzer verslaggevers)
HJTPHEN „En zo staat n dan als hond en kat, al of
tiet voorzien van een vlooienband, tegenover elkaar
De presidentvan de Zutphense rechtbank, mr. J.FJtel-
\urt, kon er gisteren ook niets meer van maken. Meer
din twee uren lang was er in een kort geding gepraat,
gehuldigd en verweten. Het ging over een vlooienband
oor bonden en katten, die Beaphar uit Raalte zou heb-
kn nagemaakt, waardoor de Beneiuxverkoper Bogena
ii Waalwijk en de Amerikaanse fabrikant Zoëcpn uit
Dallas Texas schade zouden hebben geleden. Het is een
verhaal dat zou passen in een boek van Agatha Christie
Bedrijfsspionnage, fraude, diefstal en wetsontduiking
speelden op de achtergrond van dit voor ons land unie
ke kort geding mee. „Een staaltje van buitengewoon
brutaal handelen in de concurrentic-sfeer", zo betoogde
de Amsterdamse advocaat mr. F.HArisz los. „Onzin",
stelde mr. L.Ketting uit Deventer daartegenover. „Ge
woon stemmingmakerij". Speciaal voor dit kort geding
waren twee topfiguren van het Amerikaanse bedrijf uit
Dallas naar Zutphen gereisd. De vrouw van een van hen
nam direct een borduurwerkje ter hand, want voor haar
was het geding toch „Double Dutch", onbegrijpelijk dus.
En niet alleen voor haar, ook voor de rechtbankpresi
dent. Hij poogde beide partijen tot elkaar te brengen,
maar toen ze daar niets van wilden weten, hield hij de
zaak aan. Tijdens de volgende zitting moeten beide
partijen eerst maar eens zwart op wit aantonen wat ze
bij de eerste zakelijke contacten hebben vastgelegd.
MOtïDERDAGTAART
Traditiegetrouw bieden de Nederlandse banketbakkers-
gezinnen koningin Juliana op Moederdag een speciaal
ontworpen taart aan. Zo ook aanstaande zondag. Op
de foto leggen de scheppers, leraren van de banket
bakkers chool Zomerhof in Rotterdam, de laatste hand
aan del taart, die Nederland projecteert op de aardbol,
gevat ini een lelie, symbool van hechtheid en trouw.
MEDISCH TUCHTCOLLEGE:
UTRECHT (ANP) Het Centraal Medisch Tuchtcolle
ge wordt bij klachten over het werk van tandartsen
vaak geconfronteerd met kritische waarnemingen van
de opvolgende tandarts, zonder dat er voor de juist
heid van diens waarnemingen voldoende bewijs aan
wezig is. De opvolgen de tandarts heeft de voorzienin
gen waarop hij kritiek had dan al bewerkt of zelfs he
lemaal weggenomen, zodat de tuchtcolleges zich geen
oordeel meer kunnen vormen over het werk en het al
dan niet gegrond zijn van de kritiek
Het centraal college zegt dit in een uitspraak waarmee het de
uitspraak van een zogenaamd college in eerste aanlg, vernie
tigt Het ging om een tandarts die bij een patiënte tien kronen
had geplaatst. Ze had zelf geen klachten, maar toen haar
tandarts verhuisde en zij een andere tandarts kreeg, vertelde
die haar dat de kronen niet goed gezet waren. Zonder de eer
ste tandarts in te lichten, verwijderde hij de kronen en zette
er tien nieuwe voor in de plaats.
Het college in eerste aanleg, hoorde enkele tandartsen en nog
een kaakchirurg, die zich kritisch uitlieten over het werk van
de eerste tandarts en het legde de aangeklaagde de maatregel
van waarschuwing op.
Het centraal college was echter van mening dat de overgeleg
de brieven, zonder röntgenfoto's en modellen van de verrichte
werkzaamheden, als bewijs voor slecht geleverd werk onvol
doendezijn.
Juist omdat in dergelijke gevallen de mogelijkheid van tuch
trechtelijke en civielrechtelijke procedures voor de hand ligt,
meent het college dat de opvolgende tandarts geen kritiek mag
formuleren zonder zijn voorganger gelegenheid te geven aan te
tonen, waarom hij zijn werk op een bepaalde manier heeft
verricht
De eircuses, die staatssecretaris mevrouw Smit-Kroes
eind vorige week tot het CDA richtte na haar niet
waar te} maken beschuldigingen, hebben onmiskenbaar
een dubbele bodem. Enerzijds betuigt de WD-politica
haar spirit over de ontstane indruk dat het CDA na de
Europese' verkiezingen direct weer met de PvdA zou
willen gaan samenwerken, als CDA en WD geen meer
derheid behalen. Anderzijds houdt zij echter vol dat er
binnen het CDA een stuk circuleert waarin en dergelijk
verraad aan de coalitie wordt voorbereid, al wil zij dit
gtuk dan niet langer aan de CDA-leiding toeschrijven.
Het is ongetwijfeld dit vasthouden aan eigen gelijk
zonder ervoor de consequenties te willen dragen, dat
CDA-voontitter Steenkamp ertoe heeft gebracht om alle
beschikbar^ informatie nu dan maar met politiek ge
weld ujt de> WD-bewindsvrouwe te persen. Vanuit het
CDA geredeneerd heeft Steenkamp daarin groot gelijk,
want de staatssecretaris is er met al haar manoeuvres
toch in geslaagd een algemene indruk te laten ontstaan
van een CDA, dat zich als regeringspartner niet als
vanzelfsprekend aan gemaakte afspraken houdt. Een
CDA bovendien, dat in staat zou zijn om op zoiets voor
de landspolitiek oneigenlijks als de Europese verkiezin
gen het kabiiuet op te blazen. Haar uiteindlijke doel, het
als onbetrouwbaar afschilderen van het CDA ten be
hoeve van stemmenwinst voor de WD, heeft zij daar
mee toch bereiikt
DAT is nog teens in de hand gewerkt door de tevreden
Eeacties, die piremier Van Agt en CDA-fractievoorzitter
rubbers vorige week vrijdag lieten horen op de gelijk
hebberige excuses van de staatssecretaris. Op zijn
minst deden zi j daarmee niets om de schijn te vermij
den dat er bimaen het CDA inderdaad een verraad-plan
zou bestaan. Hun vriendelijke reactie is dan ook, behal
ve uit een strewen om de verhoudingen in de coalitie
goed te houden,* vanuit partijpolitiek oogpunt niet goed
te begrijpen.
Het is voor mevrouw Smit te hopen, dat zij Steen
kamp alsnog duidelijk zal kunnen maken waarop haar
zware beschuldigingen gestoeld waren. Als dat niet ge
beurt, of als de beschuldigingen eigenlijk helemaal geen
grond blijken te hebben gehad, dan moet het laatste
bestuurlijke uur voor deze bewindsvrouwe hebben ge
slagen. Het verwijt dat zij tot het CDA richtte, dat van
politieke onbetrouwbaarheid, blijkt dan namelijk op
haar zelf terug te slaan, hetgeen coalitiepartners omwil
le van een duur.tame samenwerking niet van elkaar
kunnen tolereren.
Voor morgen worden zonnige
perioden verwacht, n;iaar er
bestaat ook kans op (ten buL
De temperaturen lopen daar
bij in het binnenland op tot
ongeveer 16 graden maar zul
len in de kustgebieden enkele
graden lager blijven. De
buienkans hangt samen met
storingen die vanuit d<e- Golf
van Biscaje en Engeland in
onze richting trekken. Die sto
ringen komen voor Ln het
grensgebied tussen koude
lucht boven Schotland eaa het
noorden van de Noordzee en
zachtere lucht boven Frank
rijk.
Rustig zonnig en droog was
het in een gebied dat zich. uit
strekt van Rusland tot boven
Frankrijk. Het moet worden
toegeschreven aan een hoge-
drukgebied dat zich in deze
gebieden ophoudt Boven De
nemarken en Zuid-Zweden
daarentegen regende het van
morgen.
Vooruitzichten voor donder
dag.
Wisselvallig met geleidelijk
hogere temperaturen.
Weersvooruitzichten in cijfers:
Aantal uren zon: 2 tot 9
Min. temp.: omstreeks 7 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 16 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 90 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 50 procent
Vooruitzichten voor donder
dag.
Wisselvallig met geleidelijk
hogere temperaturen.
Weersvooruitzichten in cijfers:
Aantal uren zon: 2 tot 9
Min. temp.: omstreeks 7 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 16 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 90 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 50 procent
WNT
Eeld«
Eindhoven
Den Helder
Barcelona
Berlijn
Een ontelbaar aantal Nederlanders heeft
zondag - door de religieuzen uitgeroepen
tot dag van de gastvrijheid - van de mo
gelijkheid gebruik gemaakt om nader
kennis te maken met de levenswijze van
lusters, broeders, fraters en paters.
Ter gelegenheid van deze dag van de
gastvrijheid" openden enkele honderden
kloosters en leefgemeenschappen van de
religieuzen de deuren om belangstellenden
hun wereld van dienstbaarheid, gebed en
stilte van dichtbij te laten ervaren. Zij slo
ten daarmee aan bij een dag tvan bezin
ning, die door de katholieke kerk over de
gehele wereld werd belegd om in het bij
zonder stil te staan bij de betcikenis van
het kerkelijk ambt en de religlouze roe
ping.
Op het programma stonden uiteexilopende
activiteiten als eucharistieviering e n, ten
toonstellingen, gebedsdiensten, rondleidin
gen, klankbeelden, meditatieoefvEningen,
bezinningsbijeenkomsten en gesprekken.
De religieuzen wilden daarmee onderstre
pen dat iedereen er recht op heeft te we
ten, waarom zij - geinspireerd door het
evangelie - een dergelijke vorm van onge
huwd leven gekozen hebben, verbonden
aan een religieuze gemeenschap en in
dienstbaarheid aan de kerk en de samen
leving.
De bezoekers - waaronder veel jonge men
sen - toonden niet alleen interesse voor de
veelal rijke historie en de veelvormige
werkzaamheden van orden en congrega
ties, zij stelden ook veel vragen over de
plaats en de taak van de religieuzen in de
wereld van vandaag.
Doordat het aantal religieuzen vermindert
en er slechts een beperkte aanmelding,
plaatsvindt van jonge mensen, meenden
religieuzen op deze wijze meer bekendheid
te moeten geven aan hun levensideaal,,
daarbij werd vooral gestreefd naar con
tacten met mensen in de naaste omgeving
en was niet gekozen voor een grote, lan
delijke manifestatie.
Het is de bedoeling van de religieuzen,
dat deze dag van de gastvrijheid niet als
eenmalige gebeurtenis de geschiedenis in
gaat De ontmoetingen van deze zondag
zullen - naar verwachting - een vervolg
krijgen in nauwere samenwerking op veel
terreinen van dienstverlening en in een
grotere beschikbaarheid voor mensen die
antwoorden zoeken op hun levensvragen.
Het aantal katholieke
priesters, dat om ver
schillende redenen,
óiaar voornamelijk
vanwege de celibaats
verplichting, het
ambt verlaat, is dui
delijk teruggelopen-
In 1977 hebben in to
taal 2.506 seculiere
en reguliere geestelij
ken, met of zonder
kerkelijk verlof, het
ambt neergelegd. In
1971 waren het er
nog 3.872, een terug-
j dus in zeven ja
ren van ongeveer ze
sendertig procent.
en ander blijkt uit het
nieuwe statistische jaarboek
van het Va ti ca an, waaruit
het blad „Osservatore Roma.
no" al enkele cijfers publi
ceerde. Aan het einde van
1977 telde de wereldkerk in
totaal 406.717 priesters tegen
435.848 aan het einde van
1971, een teruggang van 4,4
procent Vergelijkt men de
cijfers van 1977 evenwel met
die van 1976 dan is er een
teruggang van slechts 0,7
procent te registreren.
Het aantal nieuwe priesters
lag in 1977 nog beneden het
absolute aantal van overlij-
de ns en uittredens, maar
was ten opzichte van de ja
ren ervoor procentueeltoe
genomen. In deze cuitegorie,
zijn nog de gevolgen merk
baar van de sterke terug
gang in de aanmelding van
priesterkandidaten in de ja
ren 1971 tot 1975, dan wel
van het vertrek var» vele
studenten uit de seminaries
in die jaren. Sinds 19715 ech
ter neemt de gang van stu
denten naar de semi tiaries
voortdurend toe, terwijjl an
derzijds minder studenten
vóór de priesterwijding het
seminarie verlaten. De oerste
cijfers voor 1978 bevestigen
ripyp tpnrfpni
Pans Johannes Paulus II
heeft in zijn toespraak tot
negen bisschoppen uit de
Antillen in het kader van
hun „ad-liminabezoek" ge
zegd, dat gezamenlijke eu
charistievieringen pas na
bereikte geloofseenbeid
mogelijk zijn. „Intercom
munie onder gescheiden
christenen is niet het ant
woord op de oproep van
Christus tot eenheid", al
dus de paus, die het her
stel der eenheid onder de
christenen een gave der
liefde Gods noemde. De
gelovigen moeten wachten
op Gods handelen in ge
meenschappelijk gebed en
dialoog.
De zeven r. k. bisschoppen
van Scandinavië hebben
tijdens hun gezamenlijke
bijeenkomst ook gesproken
over abortus. Onder meer
waren zij van mening, dat
het niet gewenst is, dat r.
k. dokters en verpleegkun
digen zelf actief deelnemen
aan abortus. Als hulp ech
ter is geboden, moeten zij
per geval beslissen in over
eenstemming met het eigen
geweten.
Vicaris P. Stevens van het
bisdom Den Bosch neemt 3
juni afscheid. Die dag viert
hij zijn veertigjarig pries
terfeest Op 26 mei wordt
hij vijfenzestig jaar. Vicaris
Stevens is belast met de
zorg voor het zuidelijk ge
bied van het bisdom Den
Bosch.
De Raad van Kerken wijdt
zijn vergadering van mor
gen aan een open discussie
over het vraagstuk van
bet militarisme in Neder
land. Voorts is er een
voorstel om als raad in
september een evaluatie te
houden over de resultaten
van een jaar kerken confe
rentie. Ook is er een nota
van de werkgroep „De
vrouw in kerk en samenle
ving". De agenda vermeldt
tevens een oriënterende
discussie met vertegen
woordigers van zg. kriti
sche gemeenten aan de
hand van hun onlangs ver
schenen „Eerste visie en
program van de basisbe
weging van kritische groe
pen en gemeenten in Ne
derland".
De voorzitter van de West-
du: tse bisschoppenconfe
rentie, kardinaal Joseph
Höffner zal op donderdag
31 mei in Keulen Voor het
eerst de „katholieke kin
derboekenprijs" uitreiken.
Deze prijs van tienduizend
Mark wordt, namens de
bisschoppenconferentie,
eens in de twee jaar uitge
reikt en dient om de reli
gieuze kinderliteratuur te
stimuleren. De boeken die
voor bekroning in aanmer
king komen moeten gaan
over religieuze beleving en
dienen de christelijke le
venshouding te verduidelij
ken. De prijs van dit jaar
wordt aan twee auteurs
uitgereikt, namelijk aan
Else Breen voor haar boek
„Wacht niet op een engel"
en aan Kurt Hoick voor
„Telat zoekt de regen
boog", verhalen en gebeden
voor kinriprpn en hnn OU-
ders.
Paus Johannes Paulus II
wil méér dan zijn voorgan
gers bisschop van ROme
zijn. Dit blijkt uit zijn
vele bezoeken aan paro
chies en instellingen in het
bisdom Rome. Zijn mede
werkers wijzen hierop als
„een teken".
Elke zondag probeert de
paus ergens een pastoraal
bezoek af te leggen. In pa
rochies gaat hij dopen of
vormen. Hij gaat voor in
de eucharistie en preek.
Zijn medewerkers merken
hierover op, dat het om
meer gaat dan een „ver
moeiende wandeling op
zondagmiddag".
Naar hun mening vindt de
paus, dat hij net als iedere
bisschop beschikbaar moet
zijn voor zijn gelovigen en
dat hij hen overal moet be
zoeken, ook in ziekenhui
zen, jeugdhuizen, in scho
len, bejaardentehuizen en
op de sportvelden.
De paus wil volgens Vati-
caeinse insiders zoveel mo
gelijk pastoraal bezig zijn.
Dei is naar hun mening
ooit de reden, waarom hij
een ervaren diplomaat als
mgr. Casaroli benoemd
heeft tot staatssecretaris.
De paus wil naar hun me
ning ook minder tijd beste
den aan audiënties. Steeds
meer groeperingen probe
ren een particuliere audiën
tie te krijgen. Een functio
naris van het pauselijk
staatssecretariaat merkte in
verblind hiermee op, dat
„Ook pausen niet onbe
grensd beschikbaar zijn".