Beast Friedman hoopt
met ^Lydia" op
de grote doorbraak
Beethoven, popjongen van 1800
KLASSIEK
Concert'agenda
iet It
3r N
hank»
Thin Liny Het was
voor de Ierse formatie
Thin Lizzy een bijna on
mogelijke opgaaf om met
een waardige opvolger
voor „Live and Dange
rous" tevoorschijn te ko
men. Dat album was na
melijk een mijlpaal in de
geschiedenis der live-el
pees omdat het de muziek
en de sfeer tijdens een
aantal concerten van
Lizzy in alle glorie op de
plaat had weten vast te
leggen. Het leek daarom
niet mogelijk om met een
betere langspeler voor de
dag te komen. Toch is het
Thin Lizzy gelukt om een
elpee te maken, die de
toets der kritiek glansrijk
kan doorstaan. Er mag
zelfs rustig gezegd wor
den dat Black Rose - a
rock legend" de beste stu
dio-elpee van Lizzy is. Op
deze plaat speelt voor het
eerst Gary Moore mee,
die Brian Robertson ver
vangt Zijn inbreng is
zeer creatief. Dit wordt
zowel in tekst, muziek als
spel tot uitdrukking ge
bracht Het is niet zo
vreemd eigenlijk dat dit
Lizzy's sterkste studio
plaat is, want als je twee
super-gitaristen in de ge
lederen hebt, die elkaar
bijna feilloos aanvoelen,
dit aanvult met sterke
teksten, prima basspel en
uitstekende zang van Phil
Lynott en lekker drum-
werk van Brian Downey,
dan kan er bijna niets
meer fout gaan. Het heb
ben van twee solo-gitaris
ten kan natuurlijk snel
leiden tot een grote solo-
brei, die al gauw gaat
verveiep. Gelukkig is dat
bij Thin Lizzy niet het ge
val. Gary Moore en Scott
Gorham spelen ingetogen
en maken de solo's net
lang genoeg om er van te
proeven, maar overvoeren
de luisteraar niet. Naast
de rock roll, is er op
deze langspeler ook ruim
te voor een prachtige bal
lad „Sarah" en een
funky-achtige „S M"
met bijtend bas -en gi
taarspel. In „Toughest
street in town" horen we
een sympathiek overko
mende Phil, die door een
koortje wordt bijgestaan,
terwijl in het titelnummer
„Black Rose" een scala
van Ierse volksdeuntjes
verwerkt werden. Het is
een afwisselend nummer
met een hoop tempowisse
lingen, maar vooral het
gitaarspel is fantastisch.
Tony Visconti, die de
plaat samen met Thin
Lizzy produceerde, deed
uitstekend werk. Hij weet
door onder meer op subti
le wijze gebruik te maken
van echo in tiGot to give
it up", het nummer iets
extra's mee te geven of
door bas en drums wat
meer naar voren te halen
in „Do anything you want
to" het die kracht te ge
ven, die het nummer no
dig heeft. (Vertigo/Phono
gram).
Paul André In het
begin van de jaren zeven
tig werden de noordelijke
provincies opgeschikt
door een duo dat als Paul
André door het leven
ging. Het duo was er
vooral op uit om ballads
en meezingers in een an
der jasje te stoppen en
voor te dragen aan wie
het maar horen wilde.
Van dat duo is nu een el
pee verschenen die „Live
in America" heet. Niet
dat die plaat in de Vere
nigde Staten werd ge
maakt, maar wel in het
plaatsje America, dat in
de Limburgse gemeente
Horst ligt Wat we te ho
ren krijgen op die elpee
is een mengeling van mu
ziek uit de jaren dertig,
blues en ballads. Bekende
nummers als „Wild
Thing" bijvoorbeeld van
The Troggs werden van
„leuk bedoelde maar he
laas niet geworden" Ne
derlandse teksten voor
zien. .De teksten zijn bui
ten dat ze zwak zijn ook
vaak erg platvloers. Dat
is eigenlijk jammer want
de muziek op de elpee is
buiten een aantal missers,
die dan meestal door het
duo zelf gespeeld worden,
zoals het twee-snarige „La
Paloma" best het aanho
ren waard. Niet zo
vreemd natuurlijk als je
weet dat de beste Gro
ningse muzikanten aan de
elpee hebben meegewerkt.
Zo is er het lekker klin
kende bluesnummer
„Truusje" of de Neer-
lands Hoop-achtige smart
lap „Keetje". Wat het duo
nodig heeft is een goede
tekstschrijver. Zolang die
er niet is, is er weinig
hoop. (Universe producti-
ons/Ariola).
Toen Beethoven in de zo
mer van 1819 bezig was
met het credo van zijn Mis-
sa Solemnis, kreeg hij het
herhaalde en dringende ver
zoek toch wat nieuwe dans
muziek te maken voor ze
ven muzikanten die gere
geld optraden in een her
berg in de buurt van Möd-
ling, een plaatsje bij Wenen.
De aangemaande componist
loste op korte termijn een
eerder gedane belofte in en
schreef elf stukjes typische
gebruiksmuziek, heel knap
en heel origineel geïnstru
menteerd. Lang rijn die
stukjes als verloren be
schouwd, maar in 1905 ont
dekte Riem arm bij toeval
het stemmenma teriaal. Toen
bleek dat Beethoven, die al
stokdoof was toen hij deze
muziek componeerde, heel
wel bereid en in staat was
geweest zich geheel en al
bij zijn opdrachtgevers aan
te passen. Hij had dan ook
vaak genoeg met een glas
wijn in de herberg gezeten
om niet te weten welke mu
ziek de heren precies nodig
hadden. Ook was het hem
niet ontgaan dat ze later op
de avond moe en slaperig
werden nadat ze uren aan
één stuk dansmuziek had
den gespeeld. Ongevraagd
hield Beethoven daar reke
ning mee. In rijn Mödlinger
Tënze kunnen de muzikan
ten bij toerbeurt hun instru
ment even neerleggen en, al
is het dan maar kort, wat
,ftlijn manier van plano
spelen heb ik voor een
groot deel te danken aan
Elton John. Vroeger luister
de ik veel naar rijn platen
en speelde ze na. Hij is een
van mijn grote helden. Dat
ik met hem vergeleken
word, is dus iets dat erg
voor de hand ligt en ik ei
genlijk helemaal niet erg
vind. Het is eerder een gro
te eer". Hij is echter niet
mijn enige held. Ik luister
ook veel naar James Tay
lor, Paul Simon en Joni
Mitchell" zegt de 23-jarige
Dean Friedman, die daar
mee direct duidelijk maakt
wat je van rijn muziek
mag verwachten. Deze
Amerikaanse pianist, gita
rist, tekstschrijver en zan
ger is hard op weg een in
ternationalester te worden.
Hij is niet alleen in eigen
land succesvol, maar heeft
het ook in Engeland al he
lemaal gemaakt. Tijdens
zijn zojuist beeindigde twee
maanden durende tournee,
speelde hij voor uitverkoch
te zalen. Zijn tweede elpee
„Well, well said the rocking
chair" is er inmiddels goud
geworden terwijl de single
„Lucky Stars", er een grote
hit was. Het riet er naar uit
dat hij ook in ons land snel
zal doorbreken en het pu
bliek zich bij de kassa zal
verdringen voor een kaar
tje, als hij eind dit jaar
voor concerten naar Neder
land komt. Dat zijn hier
uitgebrachte single „Lydia",
een hit wordt, twijfelt nie
mand aan. De ballad werd
helemaal in de stijl van El-
ton John geschreven. Vorige
week vrijdag presenteerde
Dean zich voor het eerst op
de Nederlandse televisie in
de „Sonja Goed Nieuws
Show". Eerder die week
hadden technici van „Top-
pop" en Rockplanet" spot
tend uitgeroepen: „Ariola
heeft eindelijk een echte ar
tiest onder contract".
Dean Friedman vertelt: „Ik
begon met pianospelen toen
ik een jaar of zes, zeven
was. Nadat ik eetst lessen
had gevolgd, deed ik het la
ter verder zelf. Gitaar speel
ik vanaf mijn achtste jaar.
Ook op dat moment bereik
te ik een hoop door zelfstu
die, alhoewel ik de laat
ste maanden weer les heb
genomen om beide instru
menten npg beter onder de
knie te krijgen".
Een voorkeur voor piano of
Dean Friedman produceert zijn nieuwe elpee zelf.
gitaar heeft Dean niet. „Ik
voel me meer aangetrokken
tot de gitaar, maar ais ik
nummers schrijf gebeurt
dat voor het grootste deel
achter de piano. Het is een
gemakkelijker instrument
om dingen op uit te probe
ren omdat alles overzichte
lijk voor je ligt. Vooral het
uitproberen van moeilijke
accoordenschema's geven
op de gitaar nogal eens
problemen. Toch componeer
ik ook nummers op de gi
taar". Dean's stijl van
schrijven is de laatste tijd
nogal veranderd. „Het is
het verschil tussen de eerste
en tweede elpee. Na mijn
eerste plaat tourde ik voor
het eerst met mijn eigen
band door Amerika en
speelde mijn eigen num
mers. Ik werd me bewust
dat als je met zoveel goede
musici werkt, het onzin is
als je ze niet gebruikt. Mijn
gedachte ging zich dus op
de band richten. Wat ik
schreef werden groepspro
jecten terwijl ik op de eer
ste elpee een echte zanger,
tekstschrijver ben, die piano
en gitaar speelt en daarbij
in de studio een band ge
bruikt. Ik schrijf dan nu
ook twee pianopartijen één
voor de band en één voor
mezelf. Dat ik me meer be
wust van de groep ben ge
worden betekent niet, dat ik
bijvoorbeeld op het podium
niets meer alleen doe. Er is
een gedeelte in de ander
half uur durende show
waarbij de band afscheid
neemt van het publiek en
ik alleen overblijf. Dat is ie
dere keer opnieuw een bele
venis. Het is echt heel span
nend om alleen voor een
zaal vol mensen te spelen.
Er zijn ook dingen die je in
je eentje kunt doen, die niet
gaan als de band er bij is
zoals bijvoorbeeld het num
mer waar ik hulp krijg van
twee vrijwilligers uit de
zaal. Het komt vaak genoeg
voor dat ze de woorden niet
kennen en ik midden in
mijn spel stop om de tekst
voor te zeggen. Zoiets kan
je met een groep erbij niet
doen".
Dean Friedman begon al
vroeg in de muriek-indus-
trie. „Als negenjarige
schreef ik mijn eerste num
mer. Ik speelde het voor bij
mijn lerares, die het weer
liet horen aan haar broer,
die advocaat was in de mu-
ziek-industrie. Deze wist uit
eindelijk een contract voor
me te regelen waardoor het
nummer kon worden uitge
geven. Dat was een hele ge
beurtenis. Ik kan me nog
goed herinneren hoe ik heb
zitten oefenen op mijn
handtekening terwijl de bij
eenkomst zelf voornamelijk
bestond uit het drinken van
limonade en het eten van
koekjes. Helaas ging de
maatschappij snel falliet en
was het voor mij afgelopen.
Ik besloot toen wel om aan
mijn come-back te wérken
en dat is inmiddels ge
beurd. Het was niet gemak
kelijk, maar het is me toch
gelukt. Dat nummer is een
van de beste composities
die ik ooit gemaakt heb. Ik
denk erover om het op
mijn volgende elpee te zet
ten., hoewel ik het al in
geen jaren meer gespeeld
heb. Het zal wel wat pro
blemen geven bij het opne
men omdat mijn stem een
minder groot bereik heeft
gekregen. Als kind kon ik
veel hoger zingen. Ik heb
het wel gebracht op kinder
feestjes. Je wil tenslotte dat
iedereen het hoort. Ik wilde
toen ook al muzikant wor
den, maar wie wil dat te
genwoordig niet. Vroeger
dacht een kind er over om
astronaut of cowboy te wor
den, maar tegenwoordig
willen ze allemaal rockster
worden".
Dean Friedman bleef door
de jaren heen nummers
schrijven en zich met mu
ziek bezighouden. Hij be
landde tenslotte op het City
College in New York waar
hij muriek-onderricht kreeg
in het Leonard Davis Cen
tre for Performing Arts.
„Daar leerde ik David
Bromberg kennen, die me
introduceerde bij Allan
Pepper en Stanley Sna-
dowsky. Deze wisten ten
slotte een platencontract los
te krijgen bij Lifesong Re
cords in New York. Onder
tussen speelde ik in koffie
bars op trouwpartijen en
café's of gaf concerten op
scholen. Het werd echt een
regelmatig terugkerende be
zigheid, waar ik lekker mee
verdiende. Ik speelde wel
met bands maar dan nooit
eigen nummers. Die vertolk
te ik meestal alleen want
dan ving ik het meeste
geld. Mijn eerste eigen
groep kreeg ik pas na de
eerste elpee. Een single
„Ariel", die van de plaat
werd gehaald, was een
grote hit waardoor ik met
een vijfmans band door de
Verenigde Staten ging tou-
ren. Inmiddels heb ik een
tweede elpee opgenomen
met Rob Stevens, waarmee
ik ook werkte op de eerste
plaat Hij is een uitstekende
producer, die voor Lifesong
Records werkte. Samen met
hem arrangeerde ik de
viool en blaaspartijen op de
elpee. We hebben voor de
plaat nauw samengewerkt,
waarbij we elkaar ideeën
respecteerden en gebruikten
als ze goed waren. Toch
neem ik het volgende album
niet met hem op maar pro
beer in samenwerking met
een technicus de productie
zelf te doen. Die plaat en
een tournee staan voor dit
jaar gepland, wat er daarna
gebeurt zien we wel als het
zover is".
HANS PIET.
uitpuffen.
Uit deze kleine historie kan
blijken dat Beethoven niet
uitsluitend de eenzame, her
oïsche titaan is geweest die
louter uiterst persoonlijke
en innerlijk bewogen beken-
tenismuriek maakte. AI
werd hij door rijn handicap
steeds knorriger en moeilij
ker in de omgang, hij had
nog wel degelijk maatschap-
petijke bindingen. Dat was
uiteraard nog meer het ge
val toen hij een kwart eeuw
eerder uit Bonn naar We
nen was gekomen. Hij vond
het toen best prettig als hij
amusementsmuziek mocht
schrijven voor de salons
van adellijke families met
grote namen als Waldstein
en Kinsky, Leibowitz en
Lichnowsky. Hij maakte al
lerhande vrolijke muziek
voor ze, onbekommerde di-
vertimenti, sierlijke menuet
ten, een beetje plompe en
boerachtige Lëndler en na
tuurlijk allemandes, die
toen in Wenen Deutsche
Tënze heetten en waaruit
waarschijnlijk mede de
Weense wals is ontstaan.
Beethoven was 25 jaar toen
hij, wellicht door protectie
van Hay dn, een opdracht
kreeg zoals die vóór hem al
eens door Haydn zelf, door
Mozart en Dittersdorf was
uitgevoerd. Het ging om
dansmuziek voor het jaar
lijkse bal ten bate van de
Pensionsgesellschaft bilden-
der Künstler.
Beethoven schreef voor dat
bal een reeks van twaalf
menuetten, die minder hun
pastorale afkomst verraden
dan hun her-stylering als
voorname Franse hofdans.
Merkwaardig is dat de
twaalf Deutsche Tënze, die
de componist voor datzelfde
bal maakte, een veel vrijer,
meer ontspannen en ook
temperamentrijker indruk
maken. Dat kan gemakke
lijk worden vastgesteld nu
de vermaarde Academy of
St. Martin-in-the-Fields on
der leiding van rijn voor
malige aanvoerder Neville
Mariiner ze heel fraai op
een Philipsplaat (no. 9500
567) heeft vastgelegd.
De dansmuziek was in die
dagen nogal eenvormig. De
Deutsche Tanze hebben dan
ook allemaal dezelfde bouw.
Eerst acht maten die wor
den herhaald, waarbij zich
een tweede reeks van twee
maal acht maten aansluit
In de tweede tot de elfde
dans komt er een zoge
naamd trio van zestien ma
ten tussen. Om eentonigheid
te voorkomen bracht ook
Beethoven, die de traditie
getrouwelijk volgde, wat
veranderingen in de bezet-
tingaan.
Beethoven.
Telkens werden andere bla
zers paarsgewijs ingezet en
in de tiende dans gaan on
verwacht triangel en tam
boerijn meedoen. De piccolo
zorgt nu en dan voor een
hel effect Hoewel eigenlijk
niet van een gesloten een
heid kan worden gesproken,
wekt Beethoven wel de in
druk dat dit rijn bedoeling
is geweest want aan de
laatste dans voegt hij een
coda van liefst 137 maten
toe als beoogde hij een apo
theose. Volgens rijn tijdge
noten echter moest de post
hoorn die na een generale
pauze vrolijke sprongen laat
horen, er de aanwezigen op
voorbereiden dat het hoog
tijd werd om op te breken!
Aan de reeksen menuetten
en Deutsche Tënze neeft
Marriner op rijn plaat nog
twaalf contradansen toege
voegd die Beethoven in
1802 componeerde en die
waarschijnlijk niet voor een
groot bal maar meer voor
een intieme kring bestemd
waren. Ook hier is voortdu
rend sprake van kleine wis
selingen in de instrumenta
tie. Opmerkelijk is dat
Beethoven twee van deze
contradansen bewerkte voor
rijn Prometheus-ballet en
dat het Es-dur-thema van
de zevende dans is gebruikt
voor de finale van de Eroi-
ca en voor de klaviervaria
ties opus 35. Dat kon ge
makkelijk in een tijd toen
amusementsmuziek en „ern
stige" muziek nog niet door
een kloof waren gescheiden.
Als functionele dansmuziek
hebben de 36 vastgelegde
stukjes van Beethoven na
tuurlijk hun tijd gehad, een
enkel podiumballet op. deze
muziek daargelaten. Niette
min rijn rij, in een spiritue
le uitvoering als die van
Marriner en de rijnen, nog
altijd heel plezierige en on
derhoudende luistermuriek.
J. KASANDER
Zaterdag 5 mei De Engelse zangeres Melanie Harrold
treedt op in Ho rus in Leiden.
Concert van de Nederlandse funk-soul groep Boozy.
Maandag 7 mei Optreden van de Ierse Dubliners in
Carré te Amsterdam.
Dinsdag 8 mei De Amerikaanse Nathalie Cole geeft
een concert in het Concertgebouw in Amsterdam. In het
voorprogramma speelt Maza.
Donderdag 10 mei De Engelse roek-formatie The Vye
treedt op in het Paard van Troje te Den Haag.
Concert van The Dubliners in de Doelen te Rotterdam.
Vrijdag 11 mei Concert van de Engelse zanger Fran-
kie Miller in Paradiso te Amsterdam.
De Nederlandse groep Carlsberg geeft een concert in het
Paard van Troje in Den Haag.
Onder de noemer Beton I treden Ted Nugent, Turbo en
Medusa op in de Jaap Edenhal te Amsterdam.
Zaterdag 12 mei Concert van de succesvolle Groningse
formatie White Honey in het Paard van Troje in Den
Haag.
Vrijdag 18 mei Optreden van Link Wray in de Eksit
te Rotterdam.
De Engelse Iggy Pop is te zien en te horen in Paradiso
te Amsterdam.
Zaterdag 19 mei Tweede concert van Link Wray in
Paradiso te Amsterdam.
Zondag 20 mei Optreden van Planxty in de Doelen te
Rotterdam.
Maandag'21 mei Concert van de Nederlandse formatie
Kayak in het Congresgebouw in Den Haag.
Zondag 27 mei De Ierse formatie Thin Lizzy treedt op
in de Jaap Edenhal in Amsterdam.
Vrijdag 15 juni Concert van de Amerikaanse Van Ha
len Band in de Jaap Edenhal in Amsterdam.
Sweet d'Buster heeft
nieuwe pianist
Ex-Range pianist Rinze Posthuma heeft
de Haagse formatie Sweet d'Buster
weer verlaten. Saxofonist, zanger Ber-
tus Borgers vond de creatieve inbreng
van Posthuma te klein. De studio-muzi
kant Jons Pistoor is inmiddels aan de
groep toegevoegd. Het Haagse publiek
kon vorige week in de Houtrusthallen
al van rijn spel genieten.
Nieuw label voor
Gallagher Lyle
Het Schotse duo Gallagher Lyle
heeft A&M verlaten voor platenmaat
schappij Phonogram. Nieuwe nummers
rijn in de maak. Ze gaan binnenkort de
studio in om aan een nieuwe elpee te
werken.
Bandit wijziging
De formatie Bandit heeft een wijziging
ondergaan. Danny Mcintosh heeft de
band verlaten en is vervangen door ex-
Procol Harum gitarist Mick Grabham.
Dr. Feelgood live
Dr. Feelgood brengt deze maand een
live-elpee uit De opnamen werden ver
zameld tijdens een van de laatste En
gelse tournees van de groep. De plaat
krijgt als titel trAs it happens".
Ralph Records bij Ariola
Het Amerikaanse in San Francisco ge
vestigde Ralph Records heeft een con
tract getekend met Ariola. Een van de
bands die bij deze platenmaatschappij
onder contract staat is The Residents.
Van deze cult-band, die vergeleken mag
worden met Devo, komt binnenkort een
elpee uit
Solo-elpee van
Rick Wakeman
Yes-man Rick Wakeman heeft een nieu
we solo-langspeler opgenomen, die bin
nenkort in de winkel moet liggen. De
dubbel-elpee op het A&M label bevat
onder meer een disco-versie van „Swan
Lake" en „Rhapsody in blue".
Elton John 's Thom Bell
Sessions
Volgende week verschijnt vanElton
John een 12 inch single die als titel
„The Thorn Bell Sessions '77" mee
kreeg. Op de op het Rocket Records
uitgebrachte plaat staan drie nummers,
die niet door Elton John geschreven
werden. De composities werden opgeno
men in het Amerikaanse Seatle en door
Thom Bell geproduceerd.
Tijdens het Reggae-festi-
val op 12 mei in Paradi
so te Amsterdam is een
van de gasten Gijs Win
ter. Van hem verschijnt
binnenkort een nieuwe
plaatGet reggaev
