Hans
van Breukelen:
„Voetbal
alleen niet
zaligmakend"
teruggebracht tot spel om plezierig bezig te
Sport moet worden
„Niet
bang voor
een
terugval"
„Ik ben
geen
natuur
talent"
(FC Den Haag) blijkt vaak nog te wisselval-
lig om een vaste topper genoemd te kun
nen worden. Ton van Engelen, bij PSV lang
een sterke vervanger voor de destijds ge
blesseerde Jan van Beveren, is weer in de
anonimiteit verdwenen. „Ik praat nooit van
concurrenten, maar altijd van collega's. Vo
rig seizoen was ik bij FC Utrecht tweede
keus achter Istatov. Een klasse-collega, van
wie ik ontzettend veel heb geleerd. Boven
dien een fijn mens, waar ik veel mee ben
opgetrokken. Dat menselijke aspect in de
voetbalspórt wordt nog wel eens over het
hoofd gezien. We moeten elkaar ook wel
eens kunnen steunen. Ik vind het echt ver
schrikkelijk wanneer ik een doelman op de
televisie een fout zie maken, omdat ik weet
wat er op dat moment door zo iemand
heen gaat. Ik gun iedereen het allerbeste. Ik
probeer er wel op een eigen, sportieve ma
nier te komen".
Vertrouwen
Dit seizoen werd Hans van Breukelen door
het vertrek van Blagoje Istatov plotseling
als je tegenstander op een plezierige wijze
bezig zijn, zodat je tenminste na afloop
kunt zeggen: jammer, ik heb verloren maar
wel een fijne middag gehad".
Attent
Met „Spelen is delen" wordt de deelnemer
niet in de eerste plaats gevraagd om do
uitwassen van het sportgebeuren to bestrij
den, maar wel om anderen attent te ma
ken op de positieve kanten van de sport
en te signaleren waar zich iets goeds, aar
digs of sportiefs afspeelt
Jaarthema
van NKS:
Spelen is delen
De NKS appeleert daarbij aan de (christelij
ke) levensovertuiging van zijn leden met slo
gans als „Wat heeft een christen voor bij
zonders te zeggen over sportief gedrag?"
en „Aan elk van ons is de opdracht gege
ven om een volmaakte schepping te ma
ken".
„Spelen is delen", een actie met een
„rooms gezicht?" Leo van der Acker wil
daar niet van weten. „Omdat juist de NKS
is begonnen? Dat had de Nederlandse
Sportfederatie ook kunnen doen, maar die
beweegt zich over het algemeen meer op
technisch terrein, terwijl wij ons primair op
de mensen richten. Ik kan wel zeggen dat
wij al van diverse kanten adhesiebetuigingen
hebben ontvangen, zoals van de Stichting
Spel en Sport, van het CIOS. academies
voor Lichamelijke Opvoeding. Afgezien daar
van, maar ik zou ook niet weten waarom de
uitgangspunten van „Spelen is delen" ook
niet op andersdenkenden van toepassing
zouden zijn. ledereen weet toch dat hij zich
sportief moet gedragen en dat het spelele
ment van onmisbare waarde is, maar over
-SPORT
B1LTHOVEN De successen zijn hem
geenszins naar het hoofd gestegen. Hans
van Breukelen weet de zaken nog altijd
uitstekend te relativeren. Ondanks het feit,
dat de tweeëntwintigjarige doelverdediger
van FC Utrecht dit seizoen veel opzien
heeft gebaard met zijn verrassend sterke
spel, hetgeen dan ook terecht resulteerde
in een optreden in een B-Interland, is hij
zichzelf gebleven. Totaal geen sprake van
eventuele vedetteneigingen. Wel van een
nuchtere kijk op het voetbalgebeuren.
„Wat verstaat men eigenlijk onder die zo
genaamde top?", vraagt hij zich om te be
ginnen reeds af. „Ik kan me daar ver
schrikkelijk aaii ergeren. Sommigen willen
ten koste van alles het allerhoogste berei
ken. Op den duur kan dat echter nooit
goed gaan. Er zijn toch veel belangrijker
zaken, voetbal alleen Is heus niet zaligma
kend. We moeten die dingen veel afstan
delijker bekijken. Door het publiek krijg je
snel een etiket opgeplakt. Ik blijf echter
toch ook maar gewoon een mens, wil heus
geen gekke dingen gaan doen. Zolang je
probeert rustig jezelf te blijven, ben je vol
gens mij al een heel eind op de goede
wea".
Hans van Breukelen is dan ook niet alleen
afhankelijk van FC Utrecht. Hij voelt duide
lijk behoefte om zijn zinnen af en toe ook
eens op iets anders te kunnen zetten. „Ik
geef vijftien uur per week Nederlands op
een lagere tuinbouwschool. Daarom be
schouw ik mezelf ook min of meer als een
soort werkende full prof. Ik train deson
danks vaak acht keer per week. Een lekker
actief bestaan. Wanneer je alleen met voet
bal bezig bent. geeft dat allerlei onnodige
besognes. Zolang het goed gaat, leef je in
een soort roes. Maar zodra er mindere tij
den aanbreken, word je daar een hele week
aan herinnerd. Dan ga je daar hoe langer
hoe meer over nadenken zodat de prestaties
alleen nog maar slechter worden. Het zelf
vertrouwen verdwijnt. Je gaat naar allerlei
oorzaken zoeken".
Jonge, talentvolle doelverdedigers zijn de
laatste tijd relatief schaars geworden in de
Nederlandse eredivisie. Mannen als Frans
Hoek (Volendam) of Harry Schellekens
(NEC) hebben de aanvankelijk gestelde ver
wachtingen niet waargemaakt. Hans Galjé
eerste doelman van de Utrechtse formatie.
Trainer Han Berger gaf hem zijn vertrou
wen, dat Hans van Breukelen niet heeft
beschaamd.
„In de voorbereidingsperiode op deze com
petitie heb ik gewoon slecht gespeeld", al
dus Van Breukelen. „Ik was toen wel alleen
met voetbal bezig en ik moet er iets naast
hebben. Die school is voor mij ten minste
zo belangrijk. Ik heb daarbij een geweldige
steun aan mijn vrouw Karen. We doen alles
samen. Tot nu toe lukt het best aardig. Ik
ben ook helemaal niet bang voor een even
tuele terugval. Weliswaar komt het vaak
voor dat jonge doelverdedigers na een aan
tal wedstrijden minder sterk gaan spelen,
maar ik heb me daar bewust tegen gewa
pend. Mijn hele streven is er namelijk op
gericht om die eventuele angst voor een in
zinking weg te halen. Ik heb me er over
heen gezet".
Hans van Breukelen begon zijn carrière bij
de amateurs van BVC in Bilthoven. „Alles is
eigelijk vanzelf gegaan", zegt hij. „Elk jaar
bij BVC een elftal vooruitlopen op mijn lef-
tijdsgrens. Toen plotseling naar FC Utrecht,
daar vaste doelman, B-interland. Maar ik
blijf steeds denken, het kan net zo goed
morgen opeens afgelopen zijn. Ik kan bij
voorbeeld" een been breken. Voorlopig ben
ik nog erg blij met wat ik thans heb. Die
interland ervaar ik als een soort erkenning.
Erg leuk, maar koppie erbij houden natuur
lijk".
Zekerheid
FC Utrecht slaagde er in de 1.88 m. lange
doelverdediger voor nog drie jaar aan zich
te binden. Hans van Breukelen wachtte de
belangstelling, die verschillende clubs voor
hem hadden getoond, niet af. „Ik heb ge
ruchten gehoord dat onder meer AZ '67,
Feyenoord en een aantal Westduitse clubs
geïnformeerd zouden hebben. FC Utrecht
wilde in elk geval nog dezelfde dag tot
een akkoord komen, dat zegt, natuurlijk wel
iets. Het bestuur ging tot het uiterste, dan
is het niet mijn taak om de zaak te dwars
bomen. Voorts moest ik nog aan mijn
school blijven denken. Misschien dat Ik bij
een andere club bijvoorbeeld vijftig mille
meer had kunnen verdienen, maar wat
schiet je daar op langere termijn nu mee
op? Ik heb dan ook geen moment geaar
zeld om bij te tekenen. Zo kies je ook
vooreen stuk zekerheid".
In het doel is Hans van Breukelen een bij
zonder atletische figuur. „Ik ben absoluut
geen natuurtalent. Veel training heb ik no
dig om timing, sprongkracht en niet te ver
geten balgevoel goed vast te kunnen blijven
houden".
Doelman zijn is en blijft een bijzonder on
dankbare taak. „Dat weet je van tevoren",
aldus Hans van Breukelen in zijn flat aan
de Orionlaan te Bijthoven. „Iedere fout kan
dodelijk zijn. Natuurlijk moet je ook een
flinke portie geluk hebben. Alles wordt bij
een doelman snel in het negatieve getrok
ken. Over een fout kan men jaren door blij
ven zeuren, een fantastische redding is vlug
vergeten. Het is af en toe best moeilijk om
negentig minuten lang geconcentreerd te
blijven. Vandaar dat er veel getraind moet
worden. Een keeperstraining is dan ook
stukken zwaarder dan een groepstraining. In
de massa kun je nog wel eens op adem ko
men, maar als Individu ben je toch constant
in actie. De arbeidsintensiviteit ligt aanmer
kelijk hoger".
Evenals bij de meeste ploegen laat ook het
publiek in de Galgenwaard FC Utrecht dit
seizoen behoorlijk in de kou satan. „Vol
gend jaar willen we dar weer iets aan gaan
doen", erkent Van Breukelen. „We hebben
nu een nadelige begroting van circa twee
ton. Toch wordt er aantrekkelijk kijkspel ge
leverd. De opvatting van de meeste tegen
standers laat echter te wensen over. Kijk
naar de thuiswedstrijd tegen FC Den Haag.
Die wonnen we met 53. Sensatie: daar
komt het publiek uiteindelijk voor. Het zal
toch op het veld moeten gebeuren. Dat
vergt echter een complete mentaliteitsveran
dering hetgeen echt niet zal meevallen".
De eerstkomende drie seizoenen zal Hans
van Breukelen nog in de Galgenwaard te
bewonderen zijn. Daarna zien we wel weer
verder", aldus de blonde doelman. „Ik ben
enorm fanatiek maar zal de zaken ook wel
op hurt juiste waarde blijven schatten. Ik
heb'nooit het gevoel gehad dat ik me waar
moest maken. Je hoeft alleen jezelf maar
iets te bewijzen".
DICK KIERS
edereen weet toch dat hij zich sportief moet gedragen en dat het spelelement van onmisbare waarde is
DEN BOSCH Doelman Erlch Burgener
van het Zwitserse nationale elftal handelde
„niet profesloneel" toen hij tijdens de In
terland tegen Nederland de bal het veld
uittrapte om zodoende de verzorger van
Oranje in de gelegenheid te stellen de ge
blesseerde Johan Neeskens op te lappen.
Hij zal wellicht de gramschap van .zijn
coach opgewekt hebben omdat het de te
genstander de kans gaf een aanval op te
bouwen. Dat neemt niet weg dat deze Bur
gener niet alleen vanwege zijn voortreffelij
ke werk In de wedstrijd, maar ook door
zijn sportieve daad een compliment ver
dient. Burgener handelde niet volgens de
huidige regels van het spel, die zeggen
dat de broodwinning In de professionele
sportbeoefening voorop staat. Daarom past
het niet om respect voor je tegenstander
op te brengen. Waardering voor de oppo
nent: je zou bijna vergeten dat het daar
rond de eeuwwisseling, toen sport In
zwang begon te raken, in feite mee begon
nen is.
Misschien hebben de sportorganisaties te
laat ingezien dat zij niet alleen moeten
trachten hun leden in technisch opzicht te
scholen, maar ook oog moeten hebben voor
de spelvreugde. Vandaar dat de actie van
de Nederlandse Katholieke Sportfederatie
onder het motto „Spelen is delen" zijn nut
kan hebben. Wat beoogt de NKS, een van
de weinige katholfeke organisaties die met
380.000 leden een periode van groei door
maakt, met dit initiatief?
Staflid Leo van der Acker,- die de actie
coördineert zegt: „Elk jaar neemt de NKS
het op zich om een bepaald facet van de
sport onder de loep te nemen en dat uit te
roepen tot jaarthema. Dit jaar vonden we
dat weer eens onder de aandacht gebracht
moest worden wat eigenlijk als basisgedach
te van sport en spel gezien moet worden,
namelijk als mogelijkheid om samen te de
len in vreugde en verdriet, in winst en ver
lies. Te veel nog staat de prestatie primair.
Toegegeven, sport kan nu eenmaal niet zon
der competitie-element, maar is het ook niet
geweldig fijn om plezier te hebben in een
wedstrijd. Sport moet daarom weer worden
teruggebracht tot spel waarin zowel jezelf
tfij
de grondslagen daarvan zwijgt men. Wij
gen eenieder uit om die mooie idealen e
in de praktijk uit te voeren"*.
"„Dat kan men op zjjn eigen manier do
Zoek medestanders uit om plannen te I
ken, waarbij wordt gezocht naar een i
om het spelplezier in je sport uit te.draf
Dat kan op diverse manieren. Een
voorbeelden: ga naar scholen, bij voork
van voortgezet onderwijs, en vertel iets o
de aardige kanten van sport, praat er
eens over op een familiefeestje, waar an<
altijd gezwetst wordt over mensen die
juist niet zijn, beleg met bestuursleden
andere verenigingen bijeenkomsten waa
het onderwerp „sportiviteit" centraal sk
overtuig jeugdleiders ervan dat schreeuv
langs het lijntje niets uithaalt".
Streven
De NKS streeft ernaar dat de actie i
sneeuwbaleffect zal krijgen. Van der Ack
„We hebben niet de Illusie dat er dit j
verschrikkelijk veel zal veranderen, m
hopelijk Is dat na verloop van een aai
jaren wel het geval. Het ligt niet in de
doeling van NKS om er op 31 decen
een punt achter te zetten. WIJ streven
naar dat de deelnemers straks groep
gaan vormen die activiteit zullen ontpl
len en op zogenaamde regionale blje
komsten ervaringen zullen uitwisselen,
geef toe dat het misschien allemaal i
Idealistisch overkomt, maar schade rich!
met een dergelijke actie toch ook f
aan".
Met het uitdragen van spelvreugde won
vanzelfsprekend ook de uitwassen
sportbeoefening (spelverruwing, shirtje t
ken, tijd rekken en agressief gedrag bijvc
beeld) bestreden. Op zich een goede
maar het blijft de vraag of de NKS er
maar in slaagt een stap in de goede ri
ting te zetten. Goed dat er nog idealis 21
als Van der Acker zijn. „Ik heb er wel
trouwen in, mede gezien de positieve fl1 i
ringen tijdens onze jeugdsportkampen iu
de laatste jaren. Er is een kentering te an,
speuren en je weet, wie de jeugd he or
heeft de toekomst".
Hes Lagf
LEIDSE COURANT -
,,lk heb veel training nodig om timing, sprongkracht en niet te
balgevoel vastte kunnen houden"
ZATERDAG 21 APRIL 1979 PAGINA 1(
,,Over een fout kan men jaren z
ren, een fantastische redding
vlug vergeten".
