uSSfigr
Vier vrijspraken in
Maj danekproces
Cambodja door
hongersnood bedreigd
Toekomst van Times somber
5% extra verstandig met energie
móet toch haalbaar zijn:
ramen open? kachel uit
randt bezorgd over weerstand in VS tegen tekenen SALT II
ilutionaire
tés in Iran
r toezicht
jerdosis
ding in
lerikaanse
■George
President
Ferrier
treedt af
Vrouwelijke cipier in Ulster gedood
fENLAND
LEIDSECOURANT/
VRIJDAG 20 APRIL 1979 PAGINA 15
eslo'J
or het
i.s. ge»
irte en
112.0011
N (Rtr.) De gees-
■iders van Iran heb-
rens de invloedrijke
itellingtf ayatollah Talegha-
s. gesl principiële menings-
!IL Er zijn alleen
ende meningen over
iden, zo zei Talegha-
en in een toespraak
io en televisie, nadat
)m besprekin ;en had
met de ayatollah
Taleghani doen 'op-
;n' pogingen een wig
i tussen de geestelij-
Over Khomeiny zei
^geloof in zijn zuiver-
/astbeslotenheid en
ïtie. Ik heb altijd zijn
zijn toespraken on-
I. Ik heb zijn beslis-
irschap aanvaard",
intmoeting tussen de
«steli jke leiders is be-
laakt, dat de revoluti-
imités gezuiverd die-
worden. In zijn toe-
prees de Teheranse
de comités en zei,
korte afwezigheid tot
ad gehad, dat de acti-
van de comités nu
lezicht staan van 'ver-
;lijke mensen',
ikenen wijzen erop,
en einde komt aan de
e troleerde activiteit
evolutionaire comités,
aer van justitie van
maakte gisteravond
dat de comités over-
van de wet voortaan
overdragen aan de
!maa| JAls de comités klach-
fangen, dienen zij voor
naar de politie te
rechtbanken mogen
op een klacht
olitie-onderzoek.
b?aan
>epalflNGTON (üpi) -
lge van de radio
neerslag van een
tef in 1953 bij St.
s in de Amerikaan-
at Utah heeft deze
een overdosis van,
tend millirem stra-
l kregen.
jkt volgens de Was-
Post uit documen-
n de Amerikaanse
;sie voor kernener-
e commissie ging
rtijd uit van een
ïm van in totaal
ySjlnillirem in een peri-
13 weken.
iderzoek is komen
staan, dat het aan
gebied van St. Ge-
woonden ten tijde
proeven tweemaal
>ot is als dat van
en die vóór en na
iode van de proef-
ndor| »en zijn geboren.
49a slag tijdens
cwd iezingen
3opa hodesië
5URÏ (AP) Zwarte
lastrijders hebben een
ische verkiezingsfunc-
s gedood en een af ge-
dorp met de grond ge
naakt.
wordt voorts dat vier
kiezers zijn gedood en
ond toen een vrachtwa-
e kiezers naar dë stem-
op een landmijn te-
wam. Er zijn tot dus-
73 personen tijdens de
ingen om het leven ge-
IBB
Woedende betogers stormen met spandoeken en leuzen de rechtzaal in Düsseldorf binnen, nadat be
kend was geworden, dat vier verdachten in het Majdanekproces waren vrijgesproken.
TUMULT IN RECHTSZAAL
(Van onze correspondent Anie van Vree)
BONN Zoals te verwachten was, zijn gis
teren in het zogenaamde Majdanekproces te
Düsseldorf vier van de dertien nog terecht
staande verdachten van moord op meer dan
250.000 mensen in het gelijknamige Poolse
concentratiekamp wegens 'gebrek aan bewijs
vrijgesproken. Hun zaak was al enige tijd ge
leden uit het grote proces genomen, omdat er
geen enkele getuige (meer) kon worden ge
vonden, die een doorslaggevend bewijs van
hun aandeel in de massale vernietiging kon
geven. Het gaat om de 66-jarige SS-arts Hein-
rich Schmidt en om drie kampbewaaksters.
In de rechtszaal botsten gisteren de regels van
de rechtsorde en morele principes onder groot
tumult op elkaar. Het juridisch korrekte von
nis: geen bewijs, geen veroordeling, houdt na
melijk niet in, dat de betrokken ook niet
schuldig zouden zijn. Toen de rechter in over
eenstemming met het advies van zowel de
vergoeding als van het openbaar ministerie de
vier vrijsprak, hieven binnengedrongen de
monstranten spreekkoren aan: „nazimoorde
naars achter de tralies". Na ongeveer tien mi
nuten verlieten zij het gerechtsgebouw onder
het zongen van het bekende „Lied van de
moerassoldaten", dat het symbool van de
Duitse concentratiekampen is geworden.
Buiten hadden zich al van woensdagavond de
monstranten verzameld, die gisteren tot een
protestgroep van circa 300, meest jongeren,
was aangegroeid. Zij droegen borden en span
doeken met zich mee, waarop de namen van
de verschillende vernietigingskampen van de
nazi's en teksten als „nazimisdagdigers mogen
niet worden vrijgesproken". Na het vonnis be
gaven ze zich naar de plaats, waar vroeger de
synagoge stond en legden daar een krans
neer.
Het hoofdproces tegen de overige zeven man
nen en twee vrouwen, dat al meer dan drie
jaar duurt, en waarvoor talloze getuigen, o.a.
uit Polen, Israël en de Verenigde Staten zijn
gehoord, wordt inmiddels voortgezet. Het ligt
in de verwachting, dat het nog dit jaar, beëin
digd zou kunnen worden en dat tegen de
overgebleven verdachten wel meer of minder
zware straffen zullen worden uitgesproken. De
moeilijkheden met de huidige nazi processen
(getuigen zijn overleden, te oud of hun herin
nering is niet scherp meer) zijn tevens veroor
zaakt door het feit dat de Duitse justitie in de
beginjaren na de oorlog zo traag met de op
sporing en berechting van nazimisdaden is be
gonnen.
ARANYAPRATHET
(REUTER) - Na de
verschrikkingen van de
oorlog, die vrijwel alle
sociale e|i economische
structuren in Cambodja
heeft vernietigd, wordt
het land thans bedreigd
door een hongersnood.
De toestand is vooral
ernstig voor de hon
derdduizenden mensen
in het Noordwesten,
langs de grens met
Thailand.
Volgens' vluchtelingen die
aangekomen zijn in Aranya-
prathet, e'en stad in het oos
ten van Thailand, zal een
hongersnood onvermijdelijk
zijn. Ook al zou het nieuwe,
door Vietnam gesteunde be
wind erin slagen een eind te
maken aan het verzet van de
Rode Khmers die trouw zijn
Het Noordoosten wordt be
schouwd als de rijstschuur
van Cambodja. Normaal moet
de rijst geplant worden in
mei, voor het begin van het
regenseizoen. Als de rijstoogst
in dit gebied beneden de ver
wachtingen blijft zal in het
bele land een ernstige voed
selschaarste optreden. Viet
nam, dat zelf rijst tekor
komt, zal hierin geen hulp
kunnen bieden. Vluchtelingen
in Taphraya, vijftig kilometer
noordelijk van Aranyaprathet,
zeiden dat duizenden mensen
uit hun dorpen waren wegge
vlucht toen de Rode Khmers
terugtrokken voor het offen
sief van de troepen van het
nieuwe bewind in Vietnam.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De kans dat het lijfblad
van Britse topfiguren spoedig opnieuw
zal verschijnen, is weer veel kleiner ge
worden. Het conflict bij de Times zit
nu muurvast in een impasse, waar men
niet meer uJtkomt zonder belangrijke
concessies.
De Nationale Grafische Vereniging, de
belangrijkste van de vier vakbonden,
die betrokken zijn in het Times-geschil,
weigert de hulp van een arbitragecom
missie in te roepen. Die uitweg was
voorgesteld door de directie. Als de
vakvereniging arbitrage aanvaard had,
zouden de ongeveer 2000 leden van het
personeel, die sinds 8 maart voorlopig
weer in dienst waren, vandaag niet op
nieuw aan de deur gezet hoeven te
worden.
Slechts een deel van het personeel,
waaronder de journalisten, is bereid te
werken met de moderne computerappa
ratuur. De Nationale Grafische Vereni
ging blijft daar principieel tegen ge
kant Volgens die vakbond mag geen
enkele redacteur of employé aan de
toetsen van de beeldschermen komen.
De bond staat erop, dat het invoeren
van teksten volledig overgelaten wordt
aan werknemers die bij hen aangeslo
ten zijn.
Alle vakbondsleden hebben nu van hun
bestuur de raad gekregen, in Fleet
Street uit te kijken naar ander werk.
Als zij daarin slagen, zal de Times na
verloop van tijd geen geschoolde ar
beidskrachten meer kunnen vinden.
In de Londense krantenwereld doet nu
het gerucht de ronde, dat de Times van
plan is minstens een half jaar lang voet
bij stuk te houden. In dat geval moeten
de Britten er niet op rekenen, hun elite
krant weer te zien voor de maand mei
tot het verleden behoort. Dit betekent
ook, dat de Times voor het eerst in de
geschiedenis geen verslag zal kunnen
uitbrengen over de Britse algemene ver
kiezingen van 3 mei.
Hoewel de Canadese eigenaar Lord
Thomson ontkent, dat hij de Times wil
verkopen, is het duidelijk, dat zijn or
ganisatie vroeg of laat een einde zal
maken aan de zware financiële verlie
zen. Thomson onderzoekt ook mogelijk
heden om zijn Britse kranten tijdelijk
elders te produceren, tot de vakbonden
door de knieën gaan.
PARAMARIBO (SNA/ANP)
President Ferrier van Su
riname heeft in een toe
spraak voor tv en radio gis
teravond bekend gemaakt,
dat hij aftreedt
De bedoeling is, dat in augus
tus van dit jaar de over
dracht aan de nieuwe presi
dent zal plaats hebben.
Op 8 april 1968 aanvaardde
Ferrier het ambt van gouver
neur van Suriname. Hij is
meer dan drie jaar president
geweest van de onafhankelij
ke republiek Suriname.
Bomexplosie
op postkantoor
Cairo tijdens
referendum
CAïRO In het hoofdpost
kantoor van Cairo is gisteren
een pakket ontploft. Een 30-
jarige employé, moeder van
twee kinderen, werd hierdoor
onthoofd. Vier anderen wer
den zwaar gewond. Op de be
treffende afdeling worden
pakketten uit Arabische lan
den behandeld. Het ontplofte
postpakket was afkomstig uit
Syrië.
Een onbekende Palestijnse
commando-organisatie, de
„Adelaars van de Palestijnse
revolutie", heeft in een ver
klaring gezegd verantwoorde
lijk te zijn voor de aanslag.
Gisteren werd in Egypte een
referendum gehouden, waar
bij de bevolking zich kon uit
spreken over het vredesver
drag met Israël.
Zelfmoord
2e doodsoorzaak
kinderen
in Zweden
STOCKHOLM (UPI) - Zelf
moord komt in Zweden als
doodsoorzaak bij kinderen tot
14 jaar vlak achter de onge
lukken. De derde oorzaak is
kanker.
In 19.76 pleegden in Zweden
13,5 op de 100.000 kinderen
van 5 tot 14 jaar zelfmoord.
Vijf jaar geleden was dat cij
fer nog 0,5. De oorzaak van
veel kinderzelfmoorden moet
volgens de WHO gezocht wor
den in prestatiedwang op
school.
ADVERTENTIE
Benauwd
moment
voor
glazenwassers
-rrtiiMMir m I
Drie glazenwassers
in Richmond (Vir
ginia) hadden eni
ge benauwde mo
menten, toen de
stellage, waarop
zij werkten los
schoot. Alle drie
slaagden zij er
evenwel in veilig
het dak te berei
ken.
ARMAGH (Rtr) Ierse guer
rillastrijders hebben gisteren
in Noord-Ierland bij een aan
slag bij de vrouwengevange
nis in Armagh een gevangen
bewaarster doodgeschoten en
drie anderen zwaar gewond.
De vier vrouwen werden
vanuit een auto beschoten en
met een handgranaat beko
geld. Het was voor het eerst
in de al tien jaar durende
noodtoestand in Noord-Ier-
land dat vrouwelijk gevange
nispersoneel het doelwit
werd van een aanslag. Wel
zijn eerder elf mannelijke ci
piers gedood.
Ook is gisteren een Britse le
gerauto beschoten vanuit een
hinderlaag. Daarbij kwam een
officier om het leven. De IRA
heeft de verantwoordelijkheid
voor de aanslagen opgeëist,
maar ontkend dat deze te ma
ken hebben met de Britse
verkiezingsstrijd.
Britse soldaten die in septem
ber van het vorig jaar in
Noord-Ierland een onschuldi
ge jager hebben doodgescho
ten, zullen niet worden ver
volgd. Katholieke en protes
tante Noordierse politici eisen
echter een proces wegens
moord tegen de militairen.
Betogende vrouwen
in Cnili krijgen
strenge straffen
SANTIAGO (AFP) - De on-
geveer 60 vrouwen die in het
centrum van Chili's hoofd
stad, Santiago, betoogd heb
ben om opheldering te vragen
over het lot van vermisten,
zullen streng worden gestraft.
Dit heeft de minister van bin
nenlandse zaken Sergio Fer
nandez verklaard. Hij zei, dat
de regering niet kan toestaan,
dat er chaos in het land
komt
ADVERTENTIE.
onze correspondent Ami van Vree)
Een bijna geheel herstelde en
ide Willy Brandt heeft zich giste-
r het eerst na zijn hartaanval
'ig jaar, die hem langdurig van
•litieke toneel heeft afgehouden,
•ver buitenlandse journalisten in
over actuele Duitse en internatio-
•blemen uitgelaten. Het zwaarte-
'an het gesprek lag bij vragen van
en ontspanning en bij de positie
Bondsrepubliek tussen Oost en
Qormalige bondskanselier, thans
tr van de SPD en van de Socia
le Internationale alsmede van de
amde Noord-Zuid-commissie,
elij zich ernstig zorgen over de
isn weerstand in het Amerikaanse
tegen een ondertekening van
I. welke ondertekening mogelijk
'de maand plaats heeft.
II (beperking intercontinentale
ndJfaketten) is van beslissende beteke-
stelt de inhoud minder voor dan
wij er drie of vier jaar geleden van ge
dacht hadden. Maar al zal Salt II ons
materieel niet zoveel brengen, een mis
lukking ervan komt in de buurt van een
catastrofe", aldus Brandt. Daarentegen
verwacht hij, dat wanneer het verdrag
nog voor de zomer geratificeerd zal wor
den, er binnen een jaar concrete vooruit
gang bij de slepende besprekingen over
ontwapening tussen NAVO en Warschau-
Pakt in Wenen (MBFR) geboekt zal kun
nen worden. Op grond van Westduitse
en Europese belangen maande hij dan
ook de Amerikaanse senaat nadrukkelijk
president Carter in dit opzicht niet al
leen te laten staan.
Onbevredigend noemde Brandt het dat
ondanks de bereikte ontspanning tussen
Oost en West de bewapening nog altijd
doorgaat. „Het is voor mij een nieuwe
ervaring dat uit ontspanning niet auto
matisch meer ontwapening voorkomt",
zei de ervaren Duitse politicus. Hij ging
in dit verband ook in op de recente dis
cussie (veroorzaakt door Herbert Weh-
ner) of de militaire uitrusting van de
Sovjet-Unie nu defensief of offensief is.
„De vernietigingskracht van de Verenig
de Staten op het gebied van strategisch-
nucleaire wapens is ongeveer net zo
groot als 614.000 Hirosjima-bommen. En
dan spreek ik nog niet eens over de on
schuldige tactische wapens, waarover
niemand verontrust schijnt te zijn", voeg
de Brandt er sarcastisch aan toe. „Toch
ben ik ervan overtuigdv dat Carter nie
mand wil aanvallen; het hebben Van een
„overkill" (de mogelijkheid om de wereld
meerdere malen te vernietigen) behoeft
dus niet automatisch met agressieve be
doelingen gepaard te gaan. Toch heeft
iedereen zijn goede redenen om zich te
bewapenen en er telkens weer een
schepje bovenop te doen. Maar - sprak
Brandt bezwerend - de wereld zal zich
dood bewapenen en één keer slaat dat
om
„De veiligheid van Europa - ging Biandt
door - heeft overigens niet alleen militai
re aspecten; er is bijvoorbeeld ook de
kwestie van de energie, daar praten we
veel te weinig over. Een van de lessen
van Harrisburg - maar ook van wat er
in Europese landen als Oostenrijk en
Scandinavië gebeurt, moet zijn dat het
met betrekking tot energie-voorziening en
energie-veiligheid snel tot Europese ver
dragen moet komen. Er moet ook een
grotere verantwoordelijkheid ontstaan te
genover de onmiddelliike buurlanden".
Op de vraag of de Socialistische Interna
tionale in dit opzicht iets zou kunnen be
reiken reageerde Brandt met voorbe
houd. „Toen Marx zijn boek schreef, be
stond er nog geen kernenergie en later
leefde ook bij sociaal-democraten sterk
de gedachte van technische vooruitgang.
Ik ben er bij voorbaat niet zo zeker van
dat nieuwe technologische vragen zoals
die van de kernenergie door de sociaal
democratische partijen op gelijkluidende
manier beantwoord zullen wórden. Ik
kan alleen aandringen op nog meer ge-
duld bij de discussies, op nog meer aan
dacht voor de veiligheid van de burgers
en om de tijd dat wij kernenergie nodig
hebben, zoals de deskundigen zeggen, zo
kort mogelijk te houden".
Gevraagd naar de „Duitse kwestie" en
de hereniging van de beide Duitslanden
zei Brandt: „Ik heb de laatste jaren toe
nemende bezwaren gekregen tegen het
woord hereniging (met de nadruk op
„her") alsof men iets terug zou kunnen
vinden in een wereld die volledig veran
derd is. Hetzelfde geldt voor de „Duitse
kwestie". Al jaren heb ik het meervoud
verdedigd, er zijn verschillende Duitse
kwesties. Een ervan is hoe de delen van
het Duitse volk met elkaar zullen leven
als Europa niet meer zo gespleten is als
nu. Het is meer dan een illusie om een
geïsoleerd antwoord op deze vraag te
willen geven. De vraag is: als er meer
vervlechting, zowel kwalitatief als kwan
titatief tussen de Europese landen ont
staat, hoe willen de Duitsers dan met el
kaar leven? Dit heeft niets met het be
grip hereniging te maken".
Brandt ging in dit verband ook in op de
in militantie NAVO-knngen verbreide
twijfels dat de Bondsrepubliek niet meer
zo trouw zou zijn aan het Atlantisch
Bondsgenootschap en zou streven naar
een soort neutralisering tegenover de
Sovjet-Unie. Brandt wees deze aantijgin
gen met kracht van de hand.
President Tito van Joegoslavië heeft don
derdag in een rede nogmaals de nadruk
gelegd op het recht van zijn land zijn ei
gen communisatische weg te volgen, on
afhankelijk van Moskou.
Het 86-jarige staatshoofd, die sprak op
een speciale bijeenkomst van het centra
le partijcomité ter gelegenheid van de
60-ste verjaardag van de oprichting van
de partij zei dat voorwaarden voor de
ontspanning tussen Oost en West ver
slechteren en hij waarschuwde de grote
mogendheden tegen inmenging in de
aangelegenheden van niet-gebonden lan
den.