180000 Zeehonden worden
Protesteer NU bij
President Tmdeau van Canada!
Het onechte jubileum van
Bachs Mattheus Passie
Taakverbreding voor
Residentie-Orkest
Wim Verstappen
gaat Amsterdamse
politieroman verfilmen
INTERNATIONAL FUND FOR ANIMAL WELFARE, AGAAT 30,2651 SE fierltel en Rodenri]s
GiNAtr:
UNSTLEIDSE COURANT DONDERDAG 12 APRIL 1979 PAGINA 11
Rutger Hauer, Willeke van Ammelrooy en Rijk de
Gooyer zijn de hoofdrolspelers in de nieuwe Neder
landse speelfilm „Grijpstra en De Gier", waarvan Wim
Verstappen de regie heeft.
Op 20 september zal met 40
copieën weer een Nederland
se speelfilm in première
gaan. Het is „Grijpstra en De
Gier" naar de detectiveroman
„Het lijk in de Haarlemmer
houttuinen van Janwillem
van de Wetering, waarvan
producent Rob Houwer al1
enige jaren de rechten bezat
en die hij oorspronkelijk met
zijn „vaste" regisseur Paul
Verhoeven had willen verfil
men. Maar Verhoeven gaf er
de voorkeur aan zijn volgen
de film naar een oorspronke
lijk scenario en niet naar een
bestaand boek te maken, zo
dat Wim Verstappen nu zijn
plaats inneemt en we in het
koppel Houwer-Verstappen
een nieuw duo in ons op
speelfilmgebied toch wel
kleine landje hebben.
Rijk de Gooyer en Rutger
Hauer zullen het recher
cheursduo uitbeelden, terwijl
Willeke van Ammelrooy de
rol van de weduwe van het
slachtoffer op zich zal nemen.
De rol van de commissaris,
gespeeld door Jan Retèl, is in
het te verfilmen scenario klei
ner geworden dan in het
boek maar van dezelfde
strekking gebleven.
Verstappen hoopt de film,
waarvan de opnamen volgen
de week beginnen, in dertig
draaidagen klaar te krijgen
met een budget, waar produ
cent Houwer zich niet over
uit wilde laten „maar dat zo
in de buurt van anderhalf
miljoen gulden zal liggen".
Den Haag De taakverbre
ding van het Residentie-Or
kest moet evenwichtig zijn.
De 'vraag* van het publiek
en de maatschappelijke be
hoefte moeten deze ontwikke
ling bijsturen. Met een ver
ruimde taakstelling en een
veelzijdig muziekaanbod
wordt ook de noodzaak gro
ter het isolement te vermij
den.
Dit blijkt de opvatting te zijn
van het college van b en w
van Den Haag. Ze is neerge
legd in een nota, die de ge
meenteraad woensdag is voor
gelegd, opdat de raad zich
over de toekomst van het or
kest kan uitspreken.
Het orkest telt 114 musici. De
salarissen van 97 musici wor
den voor de helft gesubsi
dieerd door de rijksoverheid.
De rest betaalt de gemeente.
Meer dan honderd uitvoerin
gen in symfonische bezetting
worden per jaar gegeven,
waarvan ongeveer vijftien in
het buitenland. Het ontbreken
van een zaal met voldoende
akoestische kwaliteit, bemoei
lijkt het handhaven van de
kwaliteit van het Residentie-
Orkest in zijn symfonische or
kestpraktijk. Aan een oplos
sing van dit probleem wordt
gewerkt.
Volgens b en w moet worden
gestreefd naar een veelzijdig
muziekaanbod. Het orkest
dient in het kader van inter
nationale culturele uitwisse
ling zijn gezicht ook buiten
Nederland te laten zien. De
financiële verantwoordelijk
heid zou overigens meer dan
nu het geval is, moeten wor
den gedragen door het rijk.
Voorts moet meer worden sa
mengewerkt met het onder
wijs in het algemeen en met
het gewestelijke orkest van
Zuid-Holland, dat zich ook
aan de spreiding van educa
tief muziekaanbod wijdt. Ook
dient coördinatie te worden
nagestreefd, onder meer met
het Nederlands Impresariaat,
het Fonds voor de Kamermu
ziek, het Koninklijk Conserva
torium en met organisaties
die met gemeentesubsidie mu
ziek programmeren, aldus de
nota van B en W.
Journalistiek gezien was het van de NCRV-t.v. een uitste
kende gedachte om naar Leipzig te gaan voor een documen
taire over de stad waar 250 jaar geleden Bach zijn eigen
Mattheus Passie tot uitvoering bracht Musicologisch leidde
dit uiteraard tot een ontnuchtering omdat - zo toonde deze
i documentaire ook aan - men daar vandaag de dag niet zo
;ediend is van Bach als componist van religieuze werken.
Jaarvoor biedt West Berlijn momenteel een betere voeding
sbodem, temeer omdat daar 150 jaar geleden Mendelssohn
Bachs Passie tot nieuw leven wekte. In ons land, waar
Bachs Mattheus Passie in de Paastijd verhoudingsgewijs
veel vaker wordt uitgevoerd dan waar ook ter wereld, zou
zeker belangstelling bestaan voor de manier waarop het
werk op het ogenblik in Leipzig wordt gegeven, in de Tho-
maskirche dus, waar het ontstond en, naar men vermoedde,
x precies twee en een halve eeuw geleden voor het eerst tot
klinken kwam.
Dat de jongste musicologische onderzoekingen dit jubileum
op losse schroeven zette, is een andere kwestie. Het lijkt heel
waarschijnlijk dat Bach al enkele jaren vóór Goede Vrijdag
van 1729 het werk in een wat eenvoudiger versie uitvoerde,
zoals hij het daarna nog een keer of vier telkens gewijzigd
vertolkte. Belangrijker echter is dat er in Leipzig, wat de te
genwoordige uitvoering betreft, niet veel interessants te regis
treren viel. Wie de reportage zag en hoorde, wist al gauw dat
de MP op enkele plaatsen in ons land op een aanzienlijk ho
ger artistiek en technisch niveau wordt gebracht, terwijl zich
hier bovendien nog het voordeel manifesteert dat het op een
unieke wijze in verschillende stijlopvattingen wordt benaderd;
barok, romantisch, modern, met alle overgangen daartussen.
Waarom eventueel naar West Berlijn en niet naar Oost Duits
land? Afgezien van het feit dat in Oost Duitsland voor een
in de eerste en laatste aanleg religieus meesterwerk op het
ogenblik niet het juiste klimaat heerst, kwam uit West Ber
lijn het bericht dat men daar het werk op grond van nieuwe,
langdurige studies toch nog weer wat anders wilde weerge
ven. Bekend was al dat Bach na de Goede Vrijdag van 1729
(vrijwel zeker de tweede uitvoering) te horen kreeg, dat zijn
muziek te theatraal was. Daarbij aanknopend ontstond de
overtuiging dat de tekst markanter, realistischer, vooral ook
dramatischer diende te worden geïnterpreteerd. De tempi
zouden meer elan moeten krijgen, levendiger en sneller moe
ten zijn- en de expressie diende af te zien van de vaak als
uitgangspunt gekozen religieus-piëtistische instelling die inder
daad niet de Lutherse is. Om alle details van de partituur te
doen uitkomen, hield men zich aan een heel ongebruikelijke
bezetting: naast 9 vokale solisten slechts 17 koorzangers en
daartegenover 40 instrumentalisten. Het kan best zijn dat het
klankbeeld daardoor soms aanmerkelijk doorzichtiger werd,
vraagtekens zette, maar de praktijk moet hebben uitgewezen
wat Fritz Weisse met zijn Berliner Bach-Solisten er werkelijk
van maakte.
Onomstreden jubileum
In elk geval is met het onechte jubileum opnieuw bevestigd,
dat de nauwelijks meerderjarige Felix Mendelssohn heel wat
ontketende, toen hij tegen de zin van zijn vroegere leermees
ter Carl Zeiter, na lang aarzelen maar mede op aandringen
van zijn vriend, de toneelspeler en amateurzanger Eduard
Devrient, toch besloot tot een sterk verkorte uitvoering van
de MP in de Berliner Singakademie. Dat was op 11 maart
1829 en het 150 jarig jubileum van dit heuglijk feit is in elk
geval omstreden.
Om de betekenis van deze daad het juiste reliëf te geven,
dient te worden vermeld dat de MP toen nog niet was uitge
geven en dat Mendelssohn moest werken naar een copie van
een manuscript, dat zich met zijn voorzichtige aantekeningen
nu nog in Engels bezit bevindt en dus kan worden geraad
pleegd. Overigens is het niet helemaal juist te zeggen dat de
jonge Mendelssohn Bachs Mattheus Passie „herontdekt"
heeft. Het werk dat in elk geval nog in 1746, maar misschien
ook nog wel later, in Leipzig klonk, is evenmin als zijn
schepper ooit totaal in het vergeetboek geraakt. Mendels-
sohns grootmoeder had grote bewondering voor Bachs mu
ziek, zijn moeder groeide met die muziek op en zijn tante
had les gehad van Bachs oudste zoon. Nog vóór de geboorte
van Felix had Mendelssohns vader zich de luxe veroorloofd
de oorspronkelijke manuscripten van een aantal cantates van
Bach te kopen en hij had die, ook nog vóór de geboorte van
Felix, aan diens latere muziekleraar Zeiter cadeau gedaan.
Bach was dus in de familie Mendelssohn een gevestigd be
grip, en ook buiten de familie kenden echte muziekliefheb
bers de componist nog wel, maar hij gold als een droge,
moeilijk toegankelijke muzikale rekenmeester. Dóórom, om
dat hij tegen de heersende opvatting durfde ingaan en ook
Zelters overtuiging dat de muziek van Bach aan het meren
deel van zijn tijdgenoten niet besteed zou zijn, durfde te
weerstreven, heeft de jonge Mendelssohn een historische
daad gesteld. Hijzelf noemde het vreemd dat het uitgerekend
een jodenjongen en een toneelspeler moesten zijn die de
mensheid de grootste Christelijke muziek zouden gaan terug
geven. Bij die uitlating moet echter wel worden opgemerkt,
dat de jonge Mendelssohn (aanvankelijk meer of minder in
het geheim en uit opportunistische overwegingen) geen joodse
maar een protestants-christelijke opvoeding had gekregen wat
voor de waardering van de MP natuurlijk niet onbelangrijk
kan zijn geweest.
MP in ons land
In ons land is de MP pas in 1870 onder Woldemar Bargiel
voor het eerst in Rotterdam uitgevoerd. Nadat vooral ook
Mengelberg tot de populariteit van het werk had bijgedragen,
duurde het tot 1927 aleer Evert Cornells een integrale vertol
king aandurfde. Sindsdien is de Mattheus Passie in ons land
voor alle gezindten „een heenwijzer naar geloof" geworden.
Deze term is afkomstig van de Nijmeegse theoloog prof. dr.
H. van der Linde, die de volgende opmerkelijke uitspraak
deed:
„Bach oecumenisch" zou een boeiend thema zijn voor een
studie! Dat oecumenisch voor protestant en rooms interes
seert me dan in dit geval niet zoveel. Bachs muziek heeft een
aansprekend vermogen voor iedereen. Iedereen die zijn mu
ziek hoort, of deze nou instrumentaal of vocaal is, zal moe
ten zeggen: ais religie iets is, dan dit"
Wie om zich heen ziet hoe Bachs Mattheus Passie op de mas
sa inwerkt, zal dit moeten beamen.
J.KASANDER
De Thomaskirche en de Thomasschule in Leipzig in
de tijd dat Bach er als organist-cantor en leraar aan
verbonden was.
Voor de Atlantische kust van
Canada worden ieder jaar vele
duizenden baby zadelrobben geboren.
Een paar weken later zijn de meesten
dood - Doodgeslagen.verdronken
...geschoten...
Beestachtig afgeslacht door de mens.
Voor geld!
U kunt het International Fund for
Animal Welfare (EFAW) helpen een
eind te maken aan deze schandelijke
praktijken.Tfeken ons bezwaarschrift
Wij hebben twee miljoen
bezwaarschriften nodig ter
ondersteuning van onze aktie om de
zadelrob te beschermen en te
voorkomen dat dit prachtige dier
uitsterft!
Wij zenden uw protest naar
president Thideau van Canada. Ook
voor Hem is de wereldopinie
BELANGRIJK. Besluiten KUNNEN
ongedaan worden gemaakt. De
navolgende citaten geven weer op
welke gruwelijke wijze de zadelrob in
Canada aan zijn einde komt.
CITAAT: "Het derde jong kreeg
een slag op de schedel...toen de jager
probeerde het jong om te draaien om
de keel door te snijden, spartelde hij
tegen en begon met zijn achtervinnen
te bewegen. Hij begon toen te
schreeuwen en sloot zijn ogen. Bloed
stroomde uit zijn neusgatennadat
het jong gevild was ontdekte dr. Jordan
dat de schedel NIET gebroken was.
Was het dier daarom bij bewustzijn
toen zijn keel werd doorgesneden en
hij gevild werd?"
Overgenomen uit: "Het doden van baby zadelrobben
in 1978" een rapport aan het Koninklijk Brits
Genootschap voor Dierenbescherming aangeboden
door dr. W. J. Jordan.
CITAAT: "De zeehond werd,
nadat hij was geschoten, levend aan
boord gebracht. Hij kreeg een klap met
een gaffel; de oogreflex verdween.
Desondanks bewoog het dier en kreeg
hij opnieuw een klap met de gaffel; het
dier bleef bewegen. De zwemreflex was
nog steeds aanwezig en kon worden
opgewekt door druk uit te oefenen op
de achtervinnen. Desondanks bleek,
toen de pels van het dier was
verwijderd, de schedel NIET te zijn
verbrijzeld en een zware bloeding te
zijn opgetreden in de hersenen.
Dr. H. C. Rowsell in: "Een Rapport aan de
Canadese Commissie voor Zeehonden en
Zeehondenjacht 1977."
CITAAT: "Voor ons zijn zeehonden
hetzelfde als zeewier-een hulpbron uit
de zee die er is om te worden geoogst!'
Dr. Arthur May. Woordvoerder voor het Canadese
Ministerie van Visserij op een persconferentie,
AKTIE Steeds meer regeringen
over de hele wereld trekken zich het
tragische lot van de zadelrob aan. Het
Amerikaanse Congres nam de volgende
resolutie aan;dat; omdat het doden
van pasgeboren zadelrobben in de
Canadese wateren door vele inwoners
van de Verenigde Staten als wreed
beschouwd wordt, en omdat, indien
dit wordt voortgezet op het huidige
hoge aantalsniveau, dit het uitsterven
van deze zeehondensoort kan
veroorzaken, de regering van Canada
wordt aangespoord om haar huidige
politiek, waarbij dat doden in de
Canadese wateren wordt toegestaan,
te herzien
De Verenigde Staten en Italië
hebben de invoer van produkten
vervaardigd van zadelrobben reeds
verboden. De regeringen van Groot-
Brittannië, Frankrijk en West-
Duitsland evorwegen op grond van
verzoeken van IFAW hetzelfde te doen.
De Nederlandse regering werd
door IFAW, Stichting Kritisch
Faunabeheer en de Landelijke
Vereniging tot Behoud van de
Waddenzee aangespoord niet achter
te blijven. Met succes! De
Nederlandse regering staat ophetpunt
de zadelrob én de klapmuts (een
andere zwaar bejaagde
zeehondensoort) te plaatsen op de
lijst van bedreigde uitheemse
diersoorten.
Alhoewel deze slachtpartijen in
Canada een jaarlijks terugkerende
gebeurtenis zijn, laat het International
Fund for Animal Welfare de
zeehonden niet in de steek. Eens zal de
dag komen, misschien wel dit jaar,
dat aan deze zinloze slachting voor
goed een eind komt. Daarbij hebben
wij Uw financiële steun nodig om
onze strijd te kunnen voortzetten.
Stuur ons daarom onderstaand
bezwaarschrift, zodat we de Canadese
regering kunnen laten zien hoe de
Nederlanders denken over een van
's werelds intelligentste en prachtigste
diersoorten-de zadelrob.
WACHT NIET LANGER- STUUR
NU UW PROTEST IN! Gebruik svp.
onderstaande bon. Dring er ook bij
anderen op aan hetzelfde te doen (U
kunt fotokopieën van het
bezwaarschrift maken of formulieren
bij IFAW-Nederland aanvragen-voor
adres zie onder).
j This is my pledge to save the Harp Seals.
j (Excellentie, mijn pleidooi om de zadelrob te beschermen luidt als volgt:)
I I urge you to do anything within your capacity to protect Harp Seals.
(Ik dring er bij U met klem op aan om ailes te doen wat in Uw vermogen ligt om
I de zadelrob volledig te beschermen)
I I fully agree with the Dutch Government that the Harp Seal is to
be put on the list of endangered species before it is too late.
I (Ik ben het volledig eens met de Nederlandse regering dat de zadelrob op de lijst
van bedreigde uitheemse diersoorten moet worden geplaatst voor het te laat is.)
I assure you, I will never buy any products made from Harp Seals. I
(Ik verseker U dat ik nooit van zadelrob gemaakte produkten zal kopen.)
I urge the Canadian Government to call an immediate halt to this
j senseless slaughter.
I (Ik dring er bij de Canadese regering op aan onmiddellijk een eind temaken aan 2
I deze zinloze slachting.)
Signed (handtekening)J
Name (naam-blokletters s.v.p.-)g
I Address (adres)
THE NETHERLANDS
Ik maak bovendien fover op giro 310313 t.n.v. IFAW, Agaat 30.
Berkel en Rodenrijs. Ik draag daarmee bij aan de kosten van deze advertentie
en steun IFAW bij de akties om zadelrob en andere bedreigde dieren te
beschermen. Stuur deze bon naar:
INTERNATIONAL FUND FOR ANIMAL WELFARE,
AGAAT 30,2651 SE BERKEL EN RODENRIJS.
