rankrijk wil geen
uropees beraad
ver kernveiligheid
Nieuwe executies
maar in Iran ook
vrijspraken
Evans wil
doodstraf
aanvechten
Paus spreekt zich - in brief aan priesters -
ondubbelzinnig uit vóór handhaving celibaat
ZWANGERE VROUWEN EN KINDEREN
MOGEN TERUG NAAR HARRISBURG
kerk
wereld
sg
UITENLAND
LEIDSE COURANT/
DINSDAG 10 APRIL 1979 PAGINA 7
HARRISBURG Zwangere vrouwen
en nog niet schoolgaande kinderen die
in de buurt van de defect geraakte
kerncentrale van Harrisburg wonen,
kunnen naar huis terugkeren, zo beeft
gouverneur Dick Thornburgh van de
staat Pennsylvania gisteren bekend ge
maakt. Tien dagen geleden gaf hij het
advies tot vertrek. Eerder op de dag
bad de regeringcommissie voor toezicht
op kerncentrales meegedeeld dat tech
nici erin geslaagd waren het explosie
gevaar in de centrale verder te ver
minderen, en dat de kankerverwekken
de jodiumconcentratie op bet terrein
van de centrale sterk was afgenomen.
De crisis is voorbij, aldus deskundigen
vanmorgen. Het drinken van melk en
water is niet langer gevaarlijk, en de
scholen mogen weer open.
Senator George McGovern, in 1972 pre
sidentskandidaat, heeft gisteren een
wetsontwerp ingedien dat inhoudt dat
de komende drie jaar geen vergunnin
gen voor nieuwe kerncentralés ver
strekt worden. Eerst moet een onafhan
kelijk onderzoek naar de veiligheid
sproblemen worden verricht.
De beide Nederlandse deskundigen die
zich in de Verenigde Staten van de
toedracht van het ongeluk in Harris
burg op de hoogte hebben gesteld, zijn
inmiddels in ons land teruggekeerd. Ir.
J. Versteeg, hoofd van de sector reac
torveiligheid van het ministerie van
sociale zaken, is tot de conclusie geko
men dat het ongeluk te wijten is aan
menselijk falen in combinatie met
technische storingen. Maar ook laat hij
de mogelijkheid open dat in het con-
structieontwerp een fout is gemaakt.
Na het ongeluk is door de Amerikaan
se regering aan de eigenaren van be
paalde types kerncentrales een vragen
lijst overhandigd; de antwoorden wil
men gebruiken voor het eindrapport
over het ongeval. „Als de kerncentrale
in Borssele in de Verenigde Staten zou
staan, zou die door zijn afwijkende
bouw en werking echter niet in een
dergelijk onderzoek betrokken wor
den aldus ir. Versteeg.
fclNJAAR GAAT IN BELGIË PRATEN
llei1 UXEMBURG (ANP) - De Europese
eringen zijn verdeeld na het ongeluk in
e kerncentrale in het Amerikaanse
isburg. Enkele Europese ministers
ijn duidelijk bezorgd over de veiligheid
fan de kerncentrales, maar andere mi-
isters, zoals de Franse, blijven toch
astbesloten het kernprogramma van
un land door te voeren, aldus de Ne-
erlandse minister van milieu Ginjaar,
a afloop van ministersberaad in Lu-
emburg. Met name in Duitsland is het
eiligheidsaspect na Harrisburg toch be
er bespreekbaar geworden.
n elk geval zal minister Ginjaar op 30
pril zijn Belgische collega Dhoore ont-
loeten om wederzijdse alarmregelingen
te stellen voor de kerncentrales in de
buurt 'van de gemeenschappelijke grens,
d.w.z. Borssele en Doel (bij Zeeuw-Baan
deren). België gaat met Frankrijk praten
over de Franse centrales die dicht bij- de
Belgische grens in gebruik worden geno
men.
Overigens is de discussie hierover in Lu
xemburg door toedoen van de Franse
minister Dornano vrijwel onmogelijk ge
maakt. Dringende suggesties, onder an
dere van minister Ginjaar, om na een
grondige studie van de problemen in
Harrisburg een speciale Europese minis
tersbijeenkomst te beleggen, stuitten bij
hem op verzet. Volgens Dornano is kern-
veiligheid een verantwoordelijkheid van
elk der EG-staten afzonderlijk.
Ginjaar had verklaard dat nog steeds
niet duidelijk is aan welke calamiteit de
wereld is ontsnapt, en hij vroeg zich af
of de ingecalculeerde risico's bij kern
centrales wellicht op een „gigantische
vergissing" berusten.
Ginjaar noemde ook de verklaring van
Europees Commissaris Natali een goed
initiatief. Natali zei het nuttig te achten
dat de veiligheid niet langer een zaak is
van de directies van zulke centrales,
maar dat de publieke opinie wil dat er
een onafhankelijke controle komt, in
handen van daartoe gekwalificeerde or
ganen. Volgens Ginjaar gaat het daarbij
niet alleen om de veiligheid van de cen
trales zelf, maar ook om problemen als
het opbergen van radio-actieve afval en
het ontmantelen van „uitgediende kern
centrales".
Een Amerikaans gezin keert terug naar zijn huis in de schaduw van de defecte
atoomcentrale.
iNTGOMERY Alabama - John Louis Evans, de Ameri-
die vorige week door middel van de Electrische stoel
ihtgesteld had moeten worden en daar al vrede mee had
ook, is nu klaarblijkelijk van gedachten veranderd. Zijn ad- -
vocaat zei maandag'dat zijn 29-jarige cliënt de doodstrafwet
van Alabama tot voor het opperste gerechtshof in WaShing-
on wil aanvechten.
!vans zou afgelopen vrijdag op het middernachtelijk uur we
tens roofmoord zijn geëlectrocuteerd, maar zes uur tevoren
rerkreeg zijn moeder uitstel. Daarna is Evans' verzoening met
Ie dood door geloof in een hiernamaals en tegenzin tegen een
nensenleven in de gevangenis, omgeslagen,
n de staat Mississippi vecht een andere misdadiger voor zijn
even. De 24-jarige Charles Sylvester Bell is veroordeeld tot de
dood in de gaskamer. Hij had een pomphouder vermoord. Een
poging van Bell om de datum van terechtstelling verschoven
te krijgen is in het weekeinde mislukt.
Sen federale rechter heeft Bell maandag uitstel van zijn op
aanstaande woensdag bepaalde executie verleend. Rechter
)rma Smith verleende het uitstel om tijd te maken voor het
>verwegen van een klacht die door Bells verdediging is geuit
)edatum voor de zitting is niet bekendgemaakt.
Helmut Schmidt met chullo
De Westduitse kanselier Helmut Schmidt wordt omhelsd door
een Indiaanns opperhoofd nadat hij de traditionele hoofdbe
dekking, de Chullo heeft gekregen. Schmidt brengt dezer da
gen een bezoek aan de Zuidamerikaanse staat Peru.
TEHERAN (AP) Gisteren en vandaag zijn
naar verluidt in Iran weer elf mensen na ge
heime zittingen terechtgesteld, maar zeven
tien anderen kwamen er genadiger af met ge
vangenisstraffen of voorwaardelijke geldstraf
fen. Het is voor het eerst sinds het inwerkin
gtreden van de Islamitische rechtbanken in
februari dat beklaagden tot minder dan de
doodstraf worden veroordeeld.
Met de elf aangekondigde terechtstellingen
van vanmorgen komt het totaal aantal dood
vonnissen in Iran op 87.
Het officiële persbureau Pars meldde dat le-
gerkolonel Housjang Tavana vanmorgen in
alle vroegte door een vuurpeloton ter dood
was gebracht, maar een mede-beklaagde, een
vermeende folteraar van de geheime dienst
SAVAK werd echter tot slechts drie jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Binnen de Iraanse
regering leven kennelijk scherpe meningsver
schillen over de terechtstellingen. Minister van
justitie Assadollah Mobashen zou uit protest
tegen de executies zijn afgetreden.
De Amerikaanse regering heeft de geheime
processen en terechtstellingen door radicale
volgelingen van de ayatollah Khomeini gehe
keld en de autoriteiten opgeroepen de gebrui
kelijke gerechtelijke procedures te volgen. De
vroegere Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Henry Kissinger heeft gezegd
dat de VS politiek asiel moeten verlenen aan
de afgezette sjah van Perzië. Hij is 37 jaar
lang een vriend van ons land geweest, aldus
Kissinger.
Ongeluk met
chemicaliën
goed afgelopen
CRESTVIEW (Florida) (Rtr)
Het ongeluk met een trein
met chemicaliën in de Ameri
kaanse staat Florida blijkt
goed te zijn afgelopen. Maan
dag begonnen de ongeveer
4500 omwonenden die met
het oog op het vrijkomen
van giftige dampen waren
geëvacueerd, terug te keren
naar hun huizen.
Op zondag waren 13 van de
116 wagons van een goederen
trein van Louisville en Nash
ville bij Crestview uit de rails
gelopen. Als gevolg daarvan
ontplofte een wagon die naar
aangenomen wordt, carbol-
zuur bevatte, waarna twee
wagons in brand vlogen. Gis
teren werden in de loop van
de dag de branden geblust.
De plaatselijke politie ver
klaarde dat het ongeluk goed
was afgelopen doordat de
wind in een gunstige hoek
zat Als de wind in in de
richting van Fort Walton was
gedraaid waar ongeveer
30.000 mensen wonen, dan
zouden we echt in moeilijkhe
den zijn gekomen, aldus een
woordvoerder. „Nu heeft nie- j
mand letsel opgelopen".
Beschieting
in Libanon
BEIROET (AFP) De Chris
telijke Militie in Libanon
heeft gisteren met zwaar ge
schut het dorp Al Hebbariye
in het gebied van Al Arkoeb
in het zuiden van Libanon
beschoten. Er zijn zes gewon
den en vier woningen zijn
beschadigd.
Na de beschieting van een
uur begaven de inwoners van
het dorp zich naar de zetel
van het Noorse contingent
van de V.N.-vredesmacht in
het dorp, om er protest aan
te tekenen. Het was de derde
beschieting van Al Hebbariye
sinds het begin van april.
Oost-Europa-
gangers in
,,BVD"-
archief
HAMBURG Westduitsers
die visastempels van landen
in Oost-Europa in hun pas
poort hebben staan, moeten
er rekening mee houden dat
het paspoort bij vertrek uit
of binnenkomst in de Bonds
republiek, door de grenspoli
tie wordt gefotografeerd en
dat de foto's belanden in de
archieven van de Bundesnac-
hrichtendienst (BND), de
Westduitse BVD, en de Bun-
desgrenzschutz het korps
dat met de grensbewaking is
belast.
De BND heeft daartoe 23
grensovergangen uitgerust
met speciale foto-apparaten,
waarvoor zij ook het filmma
teriaal levert. Dit is door het
Westduitse persbureau DPA
vernomen op het ministerie
van Binnenlandse Zaken in
Bonn.
Ter gelegenheid van Witte Donderdag,
het feest van het priesterschap, heeft
paus Johannes Paulus II een brief ge
richt tot alle priesters ter wereld.
Hierin bemoedigt hij hen, roept hij hen
op tot volledige trouw aan hun roe
ping en spreekt hij zich ondubbelzinnig
uit voor handhaving van het celibaat.
De paus begint met te zeggen dat hij
zich ten nauwste verbonden voelt met
alle priesters als met zijn broeders in
het sacrament van de wijding. Met een
Omschrijving van het woord van de
Heilige Augustinus zegt hij: „Voor u
ben ik bisschop, met u ben ik priester"
Ook gaat hij in op de band van een
heid die de priesters bindt aan hun bis
schop.
Hij wijst erop, dat hij niet het hele le
ven en ambt van de priester wil behan
delen, maar zich wil beperken tot een
paar punten, die hij van buitengewoon
belang noemt op dit moment in de ge
schiedenis van de kerk en de wereld.
De paus herinnert eraan dat het pries
terschap „voor altijd in onze zielen
gegrift door een bijzonder teken van
God, het merkteken" uitdrukkelijk in
verband staat met het algemeen pries
terschap van de gelovigen, dat wil zeg
gen van alle gedoopten. Tussen beiden
bestaat echter, zoals de dogmatische
constitutie „Lumen Gentium" van het
tweede Vaticaanse concilie leert, een
wezenlijk verschil en niet slechts een
verschil in gradatie.
Het sacrament van het priesterschap
dient ertoe de gelovigen bewust te ma
ken van hun gemeenschappelijk pries
terschap en hen in staat te stellen het
uit te oefenen. Het brengt hun in herin
nering dat zij het volk van God vormen
en maakt het hun mogelijk „geestelijke
offergaven aan te bieden".
Het sacramentele priesterschap, aldus
Johannes Paulus II, is tegelijk hiërar
chisch en ambtsmatig. Het is een bij
zonder ambt, dat wil zeggen een dienst
aan de gemeenschap van de gelovigen.
Het vindt zijn oorsprong niet in deze
gemeenschap, alsof het de gemeenschap
zou zijn die roept of delegeert. Het is
een gave één de gemeenschap en het
komt voort uit Christus zelf, uit de vol
heid van zijn priesterschap. Deze vol
heid komt tot uitdrukking in het feit
dat Christus sommige mensen roept en
hen machtigt bedienaren te zijn van
zijn eigen sacramentele offer, de eucha
ristie. Aan het opdragen hiervan nemen
alle gelovigen deel en hierin zijn alle
geestelijke offeranden van het volk
Gods opgenomen.
De paus stelt vervolgens dat de pries
ters deelhebben aan het pastorale cha
risma en een bijzondere gelijkenis ver
tonen met Christus, de goede herder.
Hoewel het waar is dat elk lid van het
volk Gods het heil van de ander moet
behartigen, zo geldt dit heel speciaal
voor de priester. De priesters zijn altijd
en boven alles drager van hun bijzon
dere roeping en van Gods genade. „Dat
mag u nooit vergeten", aldus de paus,
„en nooit mag u daarvan afzien. Dat
moet u steeds in praktijk brengen,
overal, op alle manieren. Daarin bestaat
de „kunst der kunsten", waartoe Jezus
Christus u heeft geroepen. „De kunst
der kunsten is leiding geven aan de zie
len", schreef reeds de Heilige Gregorius
de Grote. Ik neem deze woorden over
en zeg u daarom: tracht „kunstenaars"
van de zielzorg te zijn".
In dit verband waarschuwt de paus dat
de aanpassing van de priester aan zijn
tijd slechts mag bestaan uit zijn eigen
antwoord op het evangelie in de vorm
van heiligheid en ijver. Pogingen het
priesterleven te laiciseren, hebben niets
met deze aanpassing te maken.
De persoonlijkheid van de priester
moet voor de andere mensen een duide
lijk teken zijn en een heldere aanwij
zing. Dat verwachten zij vooral van
hem en zij hebben daar ook recht op.
De paus schrijft: „Wij kunnen soms de
indruk krijgen, dat zij dit niet willen of
dat zij wensen dat wij in alles „zoals
zij" zijn. Het kan zelfs gebeuren, dat zij
dit van ons schijnen te eisen. Heel ge
makkelijk kan men zich hier laten lei
den door de schijn en slachtoffer van
een fundamentele illusie worden. Zij
die de laicisering van het priesterleven
eisen en de verschillende uitingen ervan
toejuichen, zullen ons zeker de rug toe
keren, wanneer wij voor de verleiding
bezwijken. Men heeft ons dan niet meer
nodig en populair zijn we dan ook niet
meer".
De enige priester die de mensen altijd
nodig zullen blijken te hebben, aldus de
paus, is degene die zich de volledige
betekenis van zijn priesterschap bewust
is: de priester die een diep geloof heeft,
zijn geloof moedig belijdt, vurig bidt,
onderricht met diepe overtuiging,
dienstbaar is, in zijn leven het pro
gramma van de acht zaligheden uit
voert, belangeloos weet lief te hebben
De pastorale opdracht van de priester
eist dat hij oog heeft voor alle proble
men van de mensen, maar hij moet dat
steeds doen als prieste^j Hij heeft tot
taak de waarheid en gerechtigheid te
dienen in de omstandigheden van dit
ondermaanse, doch altijd in het per
spectief van het eeuwig heil.
Twee hoofdstukken wijdt Joannes Pau
lus II aan het celibaat. Hij legt er de
nadruk op dat het een kenmerk, een
bijzonderheid en een erfenis van de la-
tijnse kerk is. Deze kerk heeft veel aan
het celibaat te danken, aldus de paus,
en zij is vastbesloten op deze weg ver
der te gaan, ongeacht de moeilijkheden
die deze trouw haar kan baren en on
danks de verschillende symptomen van
zwakheid en crisis bij een aantal pries
ters.
Geen van de motieven die soms worden
aangevoerd in een poging de priesters
ervan te overtuigen dat het celibaat zijn
tijd heeft gehad, beantwoordt aan de
waarheid zoals die door de. kerk wordt
verkondigd, zegt de paus. Het wezenlij
ke motief voor het celibaat ligt in de
woorden van Christus over het afzien
van het huwelijk ter wille van het ko
ninkrijk der hemelen en in die van
Sint-Paulus over de bijzondere gave die
ieder in de kerk ontvangt.
„Het celibaat is een gave van de geest",
aldus de paus. die er vervolgens op
wijst, dat het celibaat ook van grote so
ciale betekenis is voor de dienst aan
het volk van God. Door zijn celibaat
wordt de priester de ,,man voor de an
deren". Hij ziet af van het natuurlijke
vaderschap en zoekt een ander vader
schap, zelfs „bijna een ander moeder
schap". Hij heeft kinderen van de
geest: mensen die de Goede Herder aan
zijn zorg heeft toevertrouwd.
De mening als zou het celibaat slechts
een instelling zijn die door de wet
wordt opgelegd aan hen die het sacra
ment van de priesterwijding ontvangen,
wordt door de paus gebrandmerkt als
„de vrucht van dubbelzinnigheid, om
niet te zeggen van kwade trouw". Wie
priester wordt gewijd, verplicht zich tot
het celibaat, in volledige kennis en vrij
heid, na een voorbereiding van meerde
re jaren, diepgaande bezinning en regel
matig gebed. Het besluit celibatair te le
ven neemt hij pas na tot de vaste over
tuiging te zijn gekomen dat Christus
hem deze gave schenkt voor het welzijn
van de kerk en de dienst aan de naas
te.
Het is volgens de paus duidelijk, dat
een dergelijk besluit niet alleen ver
plicht krachtens de wet van de kerk,
maar ook krachtens de persoonlijke
verantwoordelijkheid. Het gaat er hier
om trouw te zijn aan het woord dat
men heeft gegeven aan Christus en de
kerk. De trouw aan dit woord is zowel
een plicht als een toetssteen voor inner
lijke rijpheid van de priester. Zij is de
uitdrukking van zijn persoonlijke waar
digheid.
Dat blijkt vooral, wanneer de trouw op
de proef wordt gesteld of wordt be
laagd door de verleiding. Dan dient de
priester steun te zoeken in nog vuriger
gebed. Hij kan vertrouwen putten uit
de woorden van Sint-Paulus: „Alles ver
mag ik in Hem die mij kracht geeft".
Dat dit mogelijk is, bewijst de ervaring
van talrijke trouwe priesters. Dat moet
de priester in ogenblikken van crisis
voor ogen houden, in plaats van zijn
toevlucht te nemen tot het aanvragen
van dispensatie, schrijft Johannes Pau
lus II. Hij voegt eraan toe, dat met
name de gehuwden met hun plicht tot
trouw het recht hebben van de priester
te verwachten, dat hij het getuigenis
van trouw aan de roeping tot de dood
Johannes Paulus II houdt de priesters
voor, dat zij zich dagelijks dienen te
bekeren. Dit betekent bezinning op de
genade van de priesterroeping. Het be
tekent ook ten overstaan van God re
kenschap afleggen van de pastorale
dienst, van tekortkomingen en zonden,
met name in het sacrament van de ver
zoening. Bekering houdt volgens de
paus ook in: onvermoeibaar gebed en
permanente vorming, innerlijk, pasto
raal en intellectueel, vooral op filoso
fisch en theologisch gebied.
'De priesters die twijfelen aan de zin
van hun priesterschap, verzoekt de
paus goed te beseffen, dat op niet wei
nig plaatsen in de wereld de gelovigen
smachten naar een priester, om te kun
nen biechten en de eucharistie te vie
ren.
Tot besluit van zijn brief vertrouwt de
paus alle priesters toe aan Maria en
vraagt hen dit ook persoonlijk te doen.