deTijd ISRAEL KRIJGT EGYPTISCHE OLIE Links beheerst Spaanse steden na verkiezing NIEUWSNET ^buitenland Terechtstelling oud-premier Bhoetto massaal afgekeurd Straf bevestigd voor illegale demonstratie ^Carter wil prijs □binnenlandse olie op ereldpeil LEIDSE COURANT DONDERDAG 5 APRIL 1979 PAGINA^ NA OVERDRACHT OLIEVELDEN Illustere drieling JERUZALEM OUr) Israël zal Egyptische olie raan ontvangen op de dag nadat de olie bronnen in de Sinaï zijn overgedragen. Dit beeft de Israëlische premier Begin gisteren gezegd in zijn verslag aan het parlement over zijn tweedaags bezoek aan Cairo. In een, voor zijn doen korte, toespraak zei Be gin dat er vanaf woensdag een rechtstreekse telefoonlijn bestaat tussen hem en president Sadat van Egypte. Minister van defensie Weizman en de chef van de generale staf Eytan gaan 15 april naar Cairo om de terugtrekking van de Israëlische troepen uit de Sinaï voor te bereiden. In de tweede helft van april zal vice-premier Yadin op uitnodiging van Sadat Cairo bezoeken. Begin deelde verder mee dat de ratificatie oorkonden van het vredesverdrag op verzoek van Egypte niet in Jeruzalem en Cairo zullen worden uitgewisseld, maar op het Amerikaan se waarnemingsstation van Oem Hasjiba in de Sinaï. Aan het feit dat de uitwisseling van de oor konden in Oem Hasjiba zal geschieden en niet in Cairo en Jeruzalem, ligt de Egyptische vrees ten grondslag dat de Arabische wereld uitwisseling in Jeruzalem zal zien als een Egyptische erkenning dat Jeruzalem (ook het bezette deel) Israëlisch blijft De olievelden moeten tegen 26 juni worden overgedragen aan Egypte. Vanaf de dag daar na zal Israël dan evenveel olie krijgen als de olievelden bij overdracht opleveren. Dat zou dan een kwart van de Israëlische behoeften zijn. Israël heeft acht tot negen miljoen ton per jaar nodig. In Cairo zei president Sadat woensdag tot verslaggevers dat het bezoek van Begin een „nieuwe impuls voor het vredesproces" was. TEL AVTV - Carter, Sa dat en Begin maken het goed, hun moeder ook. Zij is een in Israël woonachti ge Arabische, die woens dag het leven heeft ge schonken aan een drieling, allemaal zoons. Door haar kinderen deze namen te ge ven 'wil zij de inspanningen gedenken die Jimmy, An war en Men ach em zich hebben getroost om na 30 jaar strijd vrede in het Midden-Oosten te bewerk stelligen. ~""*Ernstig ongeval bleek oefening SASSENHEIM Te I snellende politie- en br; O.t weerkorpsen hebben zich gis- ikorrèl brokje aan een brandweeroefening 07 termiddag stevig geërgerd op het terrein van de Sassen- heimse verffabrikant Sikkens. Er was een melding binnenge komen dat er op het terrein van de verffabriek meerdere personen gewond waren ge raakt bij een ongeval. Toen de brandweer, politie en twee imbulances bij het „ongeval" arriveerden, bleek het om een iwej oefening te gaan. Bezwaar van de hulpverleners is dat oefening precies tijdens het middag-spitsuur werd ge houden. Over het algemeen is dat een tijdstip dat deze hulp- i verleners nog wat meer te orehotdoen hebben. Aan Sikkens is 3igevraagd in het vervolg van tevoren 'even te bellen ^Premier van Iran 2 5! b^schiildigt links 3 jj ^TEHERAN In zijn eerste rechtstreekse aanval op links heeft de premier van Iran, Mehdi Bazargan, „trotskisten, maoisten en marxisten" er- SA4flvan beschuldigd zijn regering to v2 te ondermijnen en tegen hem de taktick aan te wenden die de sjah ten val bracht. Hij gaf links, „geholpen door resten van het satanische re giem", de schuld van de on rust onder stamleden en van Ber» de industriële inactiviteit Hij ide zei, dat de gemeentegroepen industriële stakingen uitlokten om de produktie te schaden, studenten ophitsten en stamle- ai* den er toe brachten op te staan tegen de centrale rege ling. MADRID Na de eerste democratische ge meenteraadsverkiezingen die sinds 48 jaar in Spanje zijn gehouden heeft de linkse opposi tie in alle grote steden de meerderheid. De in het centrum opererende regeringspartij UCD veroverde op het platteland de meeste zetels. De opkomst bedroeg zestig procent en was daarmee de laagste van de sinds de dood van Franco gehouden vijf verkiezingen. Als de socialisten en communisten gemeen schappelijke kandidaten steunen, hetgeen waarschijnlijk is, zullen de grootste drie ste den, Madrid, Barcelona en Valencia, burge meesters van linkse signatuur krijgen. In Barcelona zal de Catalaanse socialist Nar cis Serra burgemeester worden en zijn com munistische rivaal José Miguel Abad plaats vervanger. In Madrid veroverden zowel de de mocratische centrumunie als de socialistische partij vijfentwintig zetels. Aangezien de socia listische kandidaat voor het burgemeester sambt, professor Enrique Tierno Galvan, door de communisten wordt gesteund, staat zijn verkiezing vast. Minister van binnenlandse zaken Rodolfo Gonzales zei echter dat er sprake is van een ommezwaai naar links. Toen tachtig procent van de uitslagen binnen was bleek dat de UCD ongeveer dertigduizend zetels had gekregen, voornamelijk in de klei nere plaatsen in de provincies, en de socialis ten ongeveer veertienduizend. Onafhankelijken hadden veertienduizend, de communisten te gen de vierduizend en de rechtse democrati sche coalitie tussen tweeduizend en vijfentwin tighonderd. Nationalistische partijen in Baskenland en in Andalusië consolideerden hun successen van de algemene verkiezingen. De gematigde Bas- kische Nationalistische Partij veroverde onge veer 1.085 zetels in haar gebied, terwijl de meer extreme Baskische coalitie Herri Batasu na er 267 kreeg. Herri Batasuna, dat in het Baskisch „verbond van het volk" betekent, wordt gesteund door de militaire tak van de baskische afscheidingsbeweging ETA, die een bloedige strijd vooronafhankelijkheid, van Baskenland voert. 7"1! De wegens moord ter dood veroordeelde i Amerikaan John Louis ^vans bijt op zijn tong terwijl hij zich op weg begeeft naar (de dodencel in de (Holman gevangenis in 'Atmore. Alabama. Naast hem een gevan- [genispredikant. Evans gaf eerder deze week te kennen dat hij niet langer achter tralies nentfrtviide zitten en beteid ummrls de doodstraf te on- graft d0r®aan- f: An Populariteit van Tliatcher stijgt LONDEN Britse oppositie leidster Margaret Thatcher is blijkens de jongste opiniepei ling, in de Daily Express, po pulairder dan ooit. Jarenlang heeft zij wat dit betreft steeds vlak achter premier Callaghan gelegen. Dit de peiling bleek, dat 47 procent van de ondervraag den instemt met haar recente aanpak. De conservatieve par tij van Thatcher zou thans een voorsprong van dertien procent hebben op de rege rende Labourpartij. Moslim vrouwen in Rawalpindi treuren om de dood van Ali Bhoetto. Men ver wacht fel verzet tegen de huidige machthebbers in Pakistan. RAWALPINDI (AP/DPA/UPD In veel lan den zijn gisteren gevoelens van spijt en woe de uitgedrukt na het bekend worden van de terechtstelling van de vroegere Pakistaanse ZoeUlkar AU Bhoetto. Zeker drie mensen verloren in de Indiase stad Srinagar het leven tijdens een demonstratie tegen de terechtstelling van oud-premier Bhoetto van Pakistan. De menigte maakte zich op om een gebouw van de Verenigde Na ties aan te vallen, toen de politie begon te schieten. In Nieuw Dehli verklaarde de India se oud-premier Gandhi dat Bhoetto in weerwil van de wereldopinie was opgehangen. „Het is duidelijk dat Bhoetto slachtoffer is geworden van een samenzwering van bepaalde gevestig de belangen binnen en buiten Pakistan. Een groot aantal leiders van andere landen lieten hun afkeuring blijken over het ophan gen van Bhoetto die voor een nimmer volledig bewezen moord op een politieke tegenstander terecht werd gesteld. Premier Callaghan van Engeland die nog en kele dagen geleden president Zia-Oel had ge vraagd Bhoetto gratie te verlenen, verkllaarde de executie diep te betreuren. De Franse president Giscard d'Estaing vroeg nog drie uur voor de terechtstelling van Bhoetto om gratie. Terwijl de meeste executies in Pakistan vlak voor zonsopgang worden voltrokken, werd Bhoetto om twee uur 's nachts in de gevange nis van Rawalpindi opgehangen. Door dit uit zonderlijk vroege uur te kiezen was Bhoetto al begraven in zijn geboortestreek, honderden kilometers ten zuiden van Rawalpindi voordat de meeste mensen konden weten wat er was gebeurd. Aanhangers van Bhoetto die in in 1977 een grote meerderheid verkreeg in het parlement, hebben een storm van protesten voorspeld als Bhoetto terechtgesteld zou wor den. DEN HAAG Bij wijze van demonstratie tegen het bouwbe leid van het Haagse gemeentebestuur, bouwde op 2 juli 1977 een aantal Jongelieden met behulp van sloophout op het We versplein een soort van huisje. Toen het werk gereed was verscheen de politie en moest het bouwsel waarvoor uiteraard geen vergunning was gegeven, worden gsloopt. Maar wel deelde de politie enkele processen verbaal uit, onder meer aan een 27-jarige Hagenaar. Deze werd in eerste instantie door de kantonrechter veroor deeld tot 55 gulden boete, van welk vonnis hij in hoger beroep kwam bij de rechtbank. De officier van justitie eiste bevestiging van het vonnis. Ver dachte beriep zich erop dat het hier een demonstratie betrof waarvoor geen vergunning nodig zou zijn in tegenstelling met een betoging. Nog steeds is nog geen duidelijke uitspraak gedaan in het verschil tussen die beide en dus wanneer een vergunning nodig is. De rechtbank heeft vonnis gewezen en het vonnis van de kantonrechter bevestigd. Amerikaans boek: Nazi gezindheid reden aftreden van Edward VIII LONDEN Edward de Achtste moest in 1936 af stand doen van de Britse troon, niet wegens zijn liefde voor een gescheiden Ameri kaanse, maar omdat hij nazi sympathieën had. Dit staat in een boek van twee Ameri kaanse historici, James en Suzanne Pool, de waarvan Britse versie gisteren in Lon den het licht zag. „Wie financierde Hitler?", heet het werk, dat zegt de pro-Hitler-gezindheid van Ed ward VIII er talrijke invloe drijke Britten toe had ge bracht het Derde Rijk finan cieel te steunen. De weigering van de koning mevrouw Simpson te laten vallen, was door de regering alleen maar gebruikt als facade, waarach ter zij haar misnoegen over de nazi-gezindheid van de ko ning verborg. Om hun stelling aannemelijk te maken, halen de schrijvers onder meer een memorandum aan, dat de toenmalige duitse minister van buitenlandse za ken Von Ribbentrop op 2 ja-, nuari 1938 aan Hitier richtte en waarin zou hebben ge staan: „Edward VIII heeft af stand moeten doen van de troon, want hij was er niet zeker van, gezien zijn gezind heid, dat hij zou meewerken aan een anti-Duitse politiek". Connie Mulder bedreigd met uitzetting uit partij KAAPSTAD De voormali ge minister van voorlichting in Zuid-Afrika dr. Connie Mulder is gisteren voor de keus gesteld de bevindingen van de commissie van onder zoek naar het steekpennin genschandaal te aanvaarden of uit de Nationale Partij te worden gezet Door aanvaarding van de be vindingen van de commissie te eisen vraagt de partij in Transvaal Mulder in feite te zeggen dat hij loog, toen hij getuigde dat oud-premier Vor- ster, die nu president is, en senator Horwood op de hoog te waren van de geheime pro jecten om regeringsfondsen te besteden aan verbetering van het imago van Zuid-Afrika in de wereld. Portugese PSD verliest helft van fractie LISSABON De op één na grootste Portugese partij, de rechts van het centrum zit tende sociaal-democratische PSD heeft gisteren de helft van zijn parlementaire frac tie verloren. Van de 73 afge vaardigden traden er 36 uit de fractie. De afscheiding dreigde al se dert fractieleider Francisco Sa Carneiro besloot dat de PSD zich zou onthouden bij de stemming vorige maand over de begroting voor 1979. Dit leidde ertoe, dat de niet partijgebonden regering van premier Carlos Mota Pinto een klein verlies leed. zellj Van onze correspondent Dick Toet) WASHINGTON President [Carter wil de prijs van in de Verenigde Staten geprodu ceerde olie opvoeren door Sen belasting op binnenland- olie in te voeren en de nu geldende prijscontrole gelei delijk op te heffen. Daardoor 'al het prijsverschil tussen mport- en binnenlandse olie jnu bijna 6 dollar per barrel) ongeveer twee jaar tijd rotendeels verdwijnen. De isident maakt dat vana vond bekend in een tv-rede, Waarin hij zijn lang verbeide [•.Energieplan 2" gaat aankon- soortgelijk voorstel in -arters eerste energiepro- ia, dat hij in april 1977 Ontvouwde, is door het Con- ïs afgewezen. De kansen op ivaarding door het Congres 'jn thans groter, enerzijds irdat de Amerikaanse ener- ituatie er de laatste maan- len niet beter op is geworden ist.iten anderzijds omdat Carter in groot deel van de belas- jopbrengst wil besteden op dit moment beter in Ie markt liggende zaken als inne-energie en andere alter- itieve energiebronnen, aan tortingen voor de laagstbe- lalden op de hogere energie- ikening en aan meer finan ciële steun voor het open Daar vervoer. De belastingmaatre gel is ook bedoeld om al te grote winsten van de olie maatschappijen af te romen. Carter zal zich ongetwijfeld gesteund weten door het feit dat Mexico zijn olieprijzen gisteren met ruim 21 procent heeft verhoogd. In een be kendmaking deelde de staat soliemaatschappij Pemex mee dat de prijs van Mexicaanse ruwe oüe voor het tweede kwartaal van 1979 is ver hoogd van 14,10 tot 17,10 dol lar per barrel (159 liter). Door het nucleaire ongeluk in Pennsylvania zou Carter vol gens waarnemers geen nieuwe initiatieven aankondigen op het terrein van de kernener gie. Wel zou hij stimulerende maatregelen bekendmaken voor de winning van olie uit leisteen en de produktie van gasohol, een mengeling van bezine en alcohol, die in en kele staten in het Midden- Westen al met groeiend suc ces als autobrandstof wordt gebruikt. De verhoging van de prijs van binnenlandse olie zal de productie moeten opvoeren en het verbruik dienen te ont moedigen. Het zal echter ook flink bijdragen aan de al zeer hoge inflatie. ELSEVIER onthult: „Volgens een nog geheime nieuwe be leidsstrategie zoekt het CDA krachtig toenadering tot de christelijke werknemers- en werkgeversorganisaties". Het omslagartikel analyseert de vraag hoe veilig kerncentrales zijn. Prof. M. Bogaardt: „Har- risburg heeft ons geleerd dat, hoewel er blijkbaar een hoop onwaarschijnlijke dingen tege lijk zijn gebeurd, men toch in staat is om de crisisbeheer sing toe te passen. Het onge luk mag er zeker niet toe lei den dat de Nederlandse rege ring afziet van het gebruik van kernenergie. Ik denk dat we absoluut geen andere keus hebben om in de toekomst te overleven". Voorts een inter view met Cornelis Berkhou wer van de WD. „Als de de mocratie bepaald wordt door leipe mafkokers a la Van Houwelingen^ is het eind zoek. Hebben ze niks beters te doen? Dit Don Quichottis- me in de politiek is uniek". Een vraaggesprek tenslotte met WD-kamerlid dr. R. de Korte. „De bezuinigingen in Bestek '81 zijn het absolute minimum. Het komt niet zo zeer aan op beheersing van bovenaf, maar op zelfbeheer sing". In de HAAGSE POST een portret van Andriessen, „een minister van financiën in tweestrijd. Nog meer bezuini gingen of de belastingen om hoog? Het zal wel alletwee worden". Een reportage uit Israël bevat de onthutsende uitspraak: „Het is een fout van God dat hij ons dit land heeft gegeven". Bij de ramp in Harrisburg de conclusie: „Kernenergie is niet alleen beperkt en duur, maar ook nog levensgevaarlijk. Aan de belangrijkste alternatieve energiebron echter, te weten energiebesparing, is helemaal niets gedaan, behalve dan met het schijnheilige middel van tariefsverhoging". Een in terview tenslotte met filmer Fons Rademakers. „Toen ik met filmmaken begon, waren Nederlanders totaal niet ge wend aan speelfilms. Ze dachten: dat kunnen we hier niet, als we wat kunnen dan is het documentaires maken. Maar vijftien jaar geleden dacht ik ook dat voetballen niks was voor een Hollander, dat was iets voor Italianen. Dansen, ook niks, een Hollan der is log, dom, eet aardappe len, kan niet van de grond komen. Wat hebben we ge zien? Cruyff werd de beste voetballer ter wereld en we maakten de beste balletten die er zijn". NIEUWSNET praat met sjeik Yamani over een nieuwe olie crisis. „Dergelijke ontwikke lingen zullen steeds weer te rug komen, onverschillig of er nu politieke of economische oorzaken voor bestaan. Waar schijnlijk zullen ze ook veel dieper ingrijpen dan nu het geval is. De olieprijs zal op nieuw sprongen omhoog ma ken". Voorts een interview met Abu Iyad, chef van het Palestijnse terreurcommando „Zwarte September". „Sadat zal niet lang genoeg leven om te genieten van de vruchten van zijn avontuur. Zijn re giem zal dit niet overleven. Sadat is een achterbakse, kwade leugenaar. Ik zeg dat niet graag van een Arabisch staatshoofd, maar ik kan niet anders". Ook gesprekken met leiders van de Oegandese op positie over de toekomst van hun land. „Ieder spoor van Amins machtsmisbruik moet worden uitgewist. Dé over gangsregering moet het land - wéér bestuurbaar maken en zorgen dat politieke partijen worden opgericht, zelfs als de idealen van die partijen tegen die van de regering zouden indruisen. Dat kan gevaarlijk zijn, omdat de overgangsrege ring zich wel eens kan gaan beschouwen als de verlosser van het land". De Franse pre mier Raymond Barre tenslotte zegt over de crisis in zijn land: „De hulp van de infor matica kan de. concurrentie positie van onze industrieën vergroten. Het zal zeker overi gens problemen geven, maar ik ben er van overtuigd, dat niet alleen op middellange termijn, maar zelfs op korte termijn de informatica en au tomatisering arbeidsplaatsen zal scheppen". VRIJ NEDERLAND voor spelt: „Wat zich in de afgelo pen week in Amerika afspeel de. zou wel eens kunnen lei den tot een stop om nieuwe kernreactors in de komende jaren te bouwen". Voorts een interview met oud-staatssecre taris Jan Schaefer, nu wet houder in Amsterdam. „Het controleren neemt zoveel van zijn tijd dat ik geen tijd meer heb om met mensen te pra ten. Het werk heeft veel weg van op de kassa letten. Je moet echt veel achter je bu reau zitten, en dat, terwijl ik me veel van een open bena dering had voorgesteld. Dat is een enorme teleurstelling". Een vraaggesprek ook met de Duitse popzangeres Nina Ha gen. „Ik ga een film maken. Een sience fiction-film met veel muziek en liedjes moet het worden. Gaat over Eula- lia, dat ben ik, die langs tra pleuningen naar beneden glijdt, want ik ben een kind. Ik blijf kind". DE TIJD schrijft over het fe nomeen van de nieuwe poli tieman ofwel de sociale re chercheur. „Ik heb er geen moeite mee. Natuurlijk wordt er flink gefraudeerd. Waarom zou je dat ontkennen? Ik zie die fraude gewoon als iets heel menselijks. Ik denk niet dat er in dit land één wet be staat die niet regelmatig wordt overtreden. Daarbij wordt het die steunfraudeurs vaak erg gemakkelijk ge maakt". Bij het ongeluk met de Amerikaanse kerncentrale deze kanttekening: „Het is mogelijk en zelfs waarschijn lijk, dat Harrisburg een keer punt wordt in de historie van de kernenergie. Die - dat komt er nog bij - in Amerika toch al op de terugtocht is. Waarom jaagt Europa dan nog aan achter de technologie van gisteren? Ik denk omdat er nog geen schokkende ram pen zijn gebeurd en omdat Europa veel meer een techno cratie is dan de Verenigde Staten". HERVORMD NEDERLAND over Harrisburg: „Geen dood steek, maar wel een klap die hopelijk voldoende hard is aangekomen om echt ernst te gaan maken met energiebes paring en de ontwikkeling van alternatieve vormen van energieopwekking. Tot nog toe is daaraan in vergelijking met de kapitalen die in de kernenergie zijn gestoken, schandelijk weinig gedaan". Voorts een gesprek met para psycholoog Ten Haeff. „De mensheid staat volgens mij op een keerpunt. Het histo risch materialisme zal in de toekomst gaan plaats maken voor het' historisch idealisme. Meer en meer zal men tot de ontdekking komen, dat aan het wereldgebeuren een zich verwerkelende idee ten grond slag ligt". Een interview ten slotte met minister Van der Klaauw. „We hebben wel een positie in de wereld, maar we kunnen de wereld niet op grote schaal veranderen. Toch hebben we over alle mogelij ke toestanden vaak een uitge sproken mening. Het zit in ons volkskarakter. We hebben het altijd gehad. Het heeft zijn goede kanten in het op vangen van vluchtelingen, in het in opstand komen tegen alle mogelijke misstanden. Het probeem is de machte loosheid dat je niet veel kunt veranderen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9