Nederlandse werkers in
missie blijven in Oeganda
Hulpmiddelen gehandicapten
vaak weinig betrouwbaar
„Hulp aan Indonesië vergroten"
Kabinet
Martens
morgen voor parlement
HTS-ers
vinden
steeds vlugger
een baan
Hopjesvla
halve liter tijdelijk
Voor gemeenten meerjarenbegroting
BETERE CONTROLE NOODZAKELIJK
Beeldschermen niet
slecht voor ogen
Peijnenburg herdacht
BINNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 4 APRIL 1979 PAGINA 7
DELFT Hulpmiddelen voor gehan
dicapten zijn in veel gevallen weinig
betrouwbaar en zijn vaak niet opti
maal te gebruiken. Vooral de rolstoe
len zijn soms van een verontrustend
slechte kwaliteit. Door gebrek aan
concurrentie, nauwgezetheid en inzet
wordt de kwaliteit van deze hulpmid
delen op een negatieve wijze beïn
vloed. Dat zijn enkele verrassende
conclusies uit een publikatie van dr.
L. Jonkers over de bruikbaarheid van
hulpmiddelen voor gehandicapten.
Een eerste exemplaar van de brochure
werd gistermiddag in Delft aangebo
den aan staatssecretaris Veder-Smit
van Volksgezondheid en Milieuhygiëne.
De brochure kwam tot stand onder
auspiciën van het Centrum voor Medi
sche Techniek van de TH in Delft,
waaraan dr. Jonkers is verbonden.
Omdat één op de twaalf Nederlanders
in zekere mate gehandicapt is, worden
honderdduizenden met deze weten
schap geconfronteerd. Uit de gegevens
blijkt dat ruim 40 procent van de
hulpmiddelen door de gehandicapten
nauwelijks wordt gebruikt, door met
name de slechte bruikbaarheid ervan.
Jonkers constateert dan ook een grote
onvrede bij de gehandicapten zelf.
Vooral wat de rolstoelen betreft is de
situatie bedroevend. Ze zijn ofwel te
weinig wendbaar of bieden te weinig
steun, in een ander geval bieden de
rolstoelen de gehandicapten te weinig
mogelijkheden om zichzelf te kunnen
redden. Daarnaast zijn de onderhouds
kosten vaak veel te hoog. Dr. Jonkers
maakt in zijn brochure melding van
een extreem geval, waarin de bezitter
van een elektrische rolstoel in drie
jaar maar liefst 6.000 gulden kwijt
was aan reparatiekosten.
De verzamelde gegevens zijn een re
gelrecht verwijt aan de fabrikanten,
adviseurs en verkopers van deze hulp
middelen, die Jonkers door hun ge
brek aan inzet de oorzaak noemt van
veel ontevredenheid en ergernis. Vol
gens hem zal er een intensieve discus
sie gestart moeten worden over de
vraag of de hulpmiddelen wel voldoen
aan de eisen en wensen van de gehan
dicapten. Daarvoor zijn medisch-we-
tenschappelijk verantwoorde consu
mentenonderzoeken onontbeerlijk.
Hij komt verder tot de conclusie dat
vaak meer aandacht wordt besteed
aan het ontwikkelen van nieuwe appa
raten, dan dat geprobeerd wordt de
bestaande hulpmiddelen verder te per
fectioneren op basis van de opgedane
ervaring. Ook is er bij de ontwikke
laars te weinig kennis aanwezig over
het specifiek lichamelijk functioneren
van de gehandicapte. Dr. Jonkers
vindt dat er speciaal geschoolde tech
nici moeten komen, die de medici en
arbeidsdeskundigen kunnen bijstaan
in het adviseren en verstrekken van
hulpmiddelen voor gehandicapten.
Daarvoor zullen nieuwe opleidingen in
het leven moeten worden geroepen.
Daarnaast moeten ook de gehandicap
ten zelf meer betrokken worden bij
het ontwikkelen en verbeteren van
deze hulpmiddelen.
Tot nog toe ontbreekt enige vorm van
professionele kwaliteitsbewaking voor
deze produkten, terwijl dat bij de
meeste andere apparaten wel het ge
val is. Wil de huidige situatie zich ten
goede keren, dan moet er een instituut
komen zoals bijvoorbeeld de KEMA,
dat zich gaat toeleggen op de bewa
king van de kwaliteit.
EINDHOVEN Het werken met beeldschermen is niet
slecht voor de ogen. Wel kan routinematig lezen met de hui
dige beeldschermen soms zeer vermoeiend zijn. Tot deze con
clusie komt het Intstituut voor Perceptie-onderzoek (IPO) van
de TH in Eindhoven, na een studie over klachten met betrek
king tot het gebruik van beeldschermen.
Vermoeidheid wordt vooral veroorzaakt doordat de tekstkwali
teit op beeldschermen minder is dan bij normaal type- en
drukwerk. Een goed gebruik van het beeldscherm is volgens
het EPO gebonden aan smalle marges. Het overschrijden van
deze marge komt veelvuldig voor en leidt tot moeilijker lezen
en verhoogde ooginspanning.
Van primair belang voor een goede leesbaarheid vindt het
IPO een goede beeldscherpte en een goed contrast. De kleur
van de letters is daarbij minder van belang. Een goede lees
baarheid wordt eveneens bevorderd door een grote regelaf
stand en een goede lay-out.
De werksituatie van beeldschermgebruikers moet zo optimaal
mogelijk zijn, met name als er langdurig met het beeldscherm
gewerkt wordt, aldus het IPO.
Vaar-
veiling
Prinses Beatrix
heeft gisteren de
opening verricht
van de ..Broeker
veiling" in Broek
op Langedijk
(NH). De Broeker
veiling, die met
sloop werd be
dreigd, is de
oudste vaar-vei-
ling in Europa.
Hij is geheel ge
renoveerd en nu
ingericht als vei
lingmuseum.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - De HTS-inge-
nieurs die vorig jaar zijn af
gestudeerd, hebben in het al
gemeen vrij gemakkelijk een
werkkring gevonden. In no
vember van het vorig jaar
was van deze groep slechts
5,5 procent werkloos tegen 11
procent in november 1977
van de toen afgestudeerden.
Het percentage doorstudeer-
ders daalde van 20 procent
in 1977 tot 13 procent het af
gelopen jaar. Het particuliere
bedrijfsleven, de grootste
markt voor de HTS-ers (89
procent) heeft kennelijk de
stroom afstudeerders gemak
kelijker kunnen opvangen
van een jaar geleden.
Vorig jaar zijn ongeveer 2800
HTS-diloma's uitgereikt en
ongeveer 500 diploma's aan
de hogere agrarische scholen.
De laatste categorie had het
iets minder eenvoudig dan de
HTS-ingenieurs.
Deze cijfers vormen de uit
komst van een enquete die de
Nederlandse Ingenieursvereni
ging Niria in 1978 voor het
vijfde achtereenvolgende jaar
heeft gehouden. Uit het on
derzoek blijkt dat de afgestu
deerden in Limburg en in
mindere mate Utrecht, Zee
land, Groningen en Gelder
land meer moeite heben om
aan het werk te komen dan
hun collega's in. de rest van
het land. Ongeveer zes pro
cent van de HBO-ingenieurs
blijkt een tijdelijke werkkring
te aanvaarden. Niria meent
dat deze ontwikkeling scherp
moet worden gevolgd, omdat
zo'n tijdelijk dienstverband al
leen aanvaardbaar is voor
een overbruggingsperiode, bij
voorbeeld voor of na militaire
dienst, maar niet als een ver
kapte en verlengde proeftijd
Van de HTS-ers vond 58 pro
cent de eerste baan door te
reageren op een initiatief van
de werkgever (veelal een ad
vertentie), 39 procent nam
zelf het initiatief en bij 3,6
procent kwam het Gewestelijk
Arbeidsbureau eraan te pas.
WNF-activiteiten
„Red de zee"
worden uitgebreid
AMSTERDAM (ANP) Het
Wereldnatuurfonds Nederland
(WNF) hoopt de komende
maanden met een aantal
nieuwe activiteiten het be
drag van een miljoen gulden
vol te maken voor de lande
lijke actie „Help mee, red de
zee".
Het geld is bestemd voor de
financiering van projecten
voor walvissen, zeekoeien,
zee- en trekvogels, koraalrif
fen en zeeschildpadden. De
campagne wordt al sinds mei
vorig jaar gehouden als on
derdeel van de internationale
actie „The seas must live".
Tot dusver is er bij het WNF
6^2.000 gulden binnengeko
men. De nieuwe activiteiten
omvatten een geldinzameling
van de rangers, de WNF-jeug-
dorganisatie. Iedereen die
minstens een rijksdaalder
schenkt, krijgt het nieuwe
spel „De zee staat op het
spel". Voorts wordt er een
verzilverd zeehondje op de
markt gebracht, er komt een
zeven weken durende puzze
lactie, een boekje over strand
en wadden en een 45-toeren-
plaatje getiteld „Ocean fare
well" dat wordt gezongen
door Piers Hayman.
MINISTER DE KONING:
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM Minister De Koning (Ont
wikkelingssamenwerking) heeft gisteren .aan
het begin van de jaarlijkse bijeenkomst van
de IGGI, de intergouvernementele groep inza
ke Indonesië, een krachtig pleidooi gehouden
voor het geven van meer hulp aan Indonesië.
De IGGI, waarin veertien landen en enkele in
ternationale instellingen samenwerken, stelt
jaarlijks op een conferentie in Amsterdam het
hulpverdrag vast. Bij die gelegenheid wordt
bekeken hoe Indonesië zich financieel, econo
misch en sociaal ontwikkelt. Nederland be
kleedt al van het begin af het voorzitterschap
van de IGGI. Voor 1979 bedraagt de Neder
landse hulp aan Indonesië 150 miljoen gulden
(vorig jaar 135 miljoen gulden).
Minister De Koning verklaarde dat Indonesië
vergroting van de hulp waard is. „Het derde
vijfjarenplan van de Indonesische regering
verdient alle steun, ondermeer omdat het een
goede voorziening in de basisbehoeften
beoogt, gelijke toegang tot gezondheidszorg en
onderwijs wil, gelijke kansen op werkgelegen
heid en gelijke verdeling van de ontwikkeling
over het hele land, met een bijzonder accent
op de achtergebleven gebieden. „De uitvoering
van dit plan zal zeer zwaar zijn. Indonesië is
immers nog steeds een zeer arm land met tal
van grote problemen", aldus De Koning.
Ruim een derde van de bevolking had vorig
jaar nog een inkomen van ongeveer tweehon
derd gulden per jaar Meer dan 100 miljoen
Indonesiërs krijgen geen veilig drinkwater en
bijna 30 miljoen mensen van ouder dan 15
jaar zijn analfabeet.
Het Comité Indonesië in Amsterdam heeft gis
teren een dringend beroep óp de "Nederlandse
regering gedaan om de hulp aan de Indonesi
sche regering stop te zetten.
DEN HAAG Aan het begin van de gisteren gehouden ver
gaderingen van de Eerste en Tweede Kamer werd de zondag
morgen overleden minister Peijnenburg (Wetenschapsbeleid)
herdacht.
In beide kamers sprak minister-president Van Agt in gezel
schap van vice-minister-president Wiegel enige herdenking
swoorden: „Peijnenburg had grote gaven van hoofd en hart,
die heeft hij de jaren door voor anderen aangewend. Het dui
delijkst in de herinnering blijft de hartelijkheid van zijn per
soon en zijn belangstelling voor de mensen om hem heen."
Voorzitter van de Tweede Kamer, Vondeling noemde Peijnen
burg een uitstekend parlementariër, die wist van geven en ne
men. Thurlings, voorzitter van de Eerste Kamer zei dat, wie
minister Peijnenburg gekend heeft, hem prees om zijn be
kwaamheid en toewijding.
Alleen voor Melkunie- of Menken Landbouw produkten.
RADICALE AANPAK
ECONOMISCHE PROBLEMEN
BRUSSEL Koning Boude-
wijn heeft gisteren Wilfried
Mariens, voorzitter van de
Vlaamse Christelijke Volks
partij, benoemd tot premier
van de nieuwe regering. De
42-jarige Martens de jong
ste regeringsleider sinds de
grondwet van 1831 gaat
een coalitie leiden waarin
met uitzondering van de
Volksunie alle partijen zit
ting hebben die ook in de re-
gering-Tindemans zaten. Het
kabinet verschijnt morgen
voor de Kamer. In de rege
ringsploeg van Mariens zitten
christen-democraten, socialis
ten en het Brusselse FDF,
het Front Democratique des
Francophones. Oud-premier
Tindemans wordt waarschijn
lijk de nieuwe partijleider
van de CVP nu Mariens deze
functie heeft moeten afstaan.
Martens heeft drie vice-pre
miers, de ex-formateur en
franstalige christen-democraat
Paul Vanden Boeynants die e-
venals in het oude kabinet
minister van defensie blijft,
Willy Claes, Vlaamse socialist
met als post het ministerie
van economische zaken, en
Guy Spitaels, Waalse socialist
die minister van financiën
wordt. Henri Simonet blijft
minister van buitenlandse za
ken.
Tijdens de meer dan honderd
dagen dat de kabinetsforma
tie heeft geduurd heeft men
geen oplossing kunnen vinden
voor de manier waarop Bel
gië moet uitgroeien tot een fe
derale staat. Er bestaan wel
aanzetten toe. maar die zullen
door het parlement moeten
worden uitgewerkt. Voor wat
de" ernstige economische pro
blemen betreft heeft kabinets
formateur Vanden Boeynants
heeft een plan voorgelegd dat
voorziet in de invoering van
een 36-urige werkweek in
1981 en een loonstop. Verder
zouden alle bedrijven die
meer dan honderd werkne
mers in dienst hebben hun
personeelsbestand tegen eind
1979 moeten uitbreiden met
een procent. Voor de jaren
'80 en '81 komt daar elk jaar
een procent bij. Als gevolg
van dit plan zouden er reeds
eind 1980 ruim 40.000 werklo
zen in dienst kunnen worden
genomen. Vanden Boeynants
stelt voorts een lastenverla
ging voor de bedrijven voor
van 15 procent. De staat zou
die belastingverlaging voor
haar rekening moeten nemen.
De lonen zouden in het plan
van Vanden Boeynants niet
sneller mogen stijgen dan het
inflatieritme.
(Van onze parlementaire redactie)
ENSCHEDE „Het model van de huidige gemeentebegroting
is verouderderd en ongeschikt om er een modern gemeentebe
leid mee te voeren". Deze stelling verkondigde vandaag de
heer J. de Koning, directeur van de Dienst Financiën van de
gemeente Deventer, op de studiedagen over de gemeentebe
groting, georganiseerd door de afdeling bestuurkunde van de
Technische Hogeschool Twente en de Overijsselse Bestuure-
school. De heer Koning pleitte in dit verband voor een meer
jarenbegroting.
De gemeentebegroting in de vorm waarin zij thans door alle
gemeenten volgens voorschriften van hogerhand wordt gegoten
sluit op geen enkele wijze aan bij de belangrijkste aandach
tsvelden van gemeentelijk beleid, aldus de Koning.
Omdat het de gemeenteraad is die het gemeentelijk beleid be
palen moeten de financien in al hun facetten ook aan de ge
meenteraad duidelijk kunnen zijn. Met het huidige begroting
smodel kan dat nauwelijks en daarom wordt het tijd dat de
gemeenten hun financiële beleid op een andere wijze (mogen)
gaan opzetten waarbij dan vooral naar een meerjarenbegroting
gestreefd moet worden.
Dr. P. B. Boorsma, lector openbare financiële middelen aan de
tb—Twente ried zijn gehoor aan bewust in de gemeentelijke fi
nanciële plannen „kreukelzónes" in te bouwen, zodat de onver
mijdelijke bezuinigingsklappen van Bestek '81 beter opgevan
gen kunnen worden.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Op dit moment bevinden
zich nog 113 Nederlanders in Oeganda,
namelijk 12 in de hoofdstad Kampala
en 101 elders in het land. Voor het
grootste deel zijn het mensen in dienst
van de missie.
Dit heeft een woordvoerder van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken gisteren
in Den Haag meegedeeld. Nederlandse
consul-generaal (honorair) is niet meer in
het land. Een lid van de Nederlandse di
plomatieke missie in Nairobi (Kenya)
heeft onlangs in Oeganda contact opge
nomen met de daar verblijvende Neder
landers en hen geadviseerd wat ze het
beste zouden kunnen doen. Naar aanlei
ding van dit bezoek hebben twaalf Ne
derlanders Oeganda verlaten, zij verblij
ven nu in Nairobi.
Na de Tanzaniaanse luchtaanvallen op
de Oegandese hoofdstad Kampala, Jinja
en de luchthaven Entebbe is de burger
bevolking gisteren Kampala ontvlucht
Achtergebleven diplomaten hebben dit
gemeld.
Het zakenleven in de in vredestijd ruim
300.000 inwoners tellende hoofdstad ligt
volledig stil. De bevolking was vorige
week voor de oprukkende Tanzaniërs en
Oegandese ballingen gevlucht maar was
voor een deel teruggekeerd nadat de si
tuatie zich ten gunste van de troepen
van Amin leek te hebben gewijzigd.
Ongedeerd door een verrassingsaanval
van de Tanzaniaanse luchtmacht op zijn
schuilplaats Jinja heeft de Oegandese
president Idi Amin het oostelijke deel
van zijn belaagde land bezocht met een
stoet Mercedessen, zo is gisteren van Oe
gandese ballingen vernomen, die contac
ten hebben in Oeganda. Amin vertrok na
de Tanzaniaanse luchtaanval van maan
dag uit Jinja naar Boesia in het zuidoos
ten van Oeganda. Daar sprak hij een o-
penbare vergadering toe alvorens naar
de noordelijke grenssteden Tororo en
Mbale te rijden.
Gestolen
autobus in
Amsterdam
temggevonden
AMSTERDAM (ANP) De
autobus die in het weekeinde
in het Overijsselse Losser
werd gestolen is gisteren te
ruggevonden in Amsterdam
oost waar hij stond gepar
keerd aan de Hugo de Vrie-
slaan. Er zat niemand in.
De politie heeft geen idee wie
er met de bus vandoor is ge
gaan. De eigenaar, de Twent
se Autobusdienst (TAD), heeft
het voertuig laten ophalen. De
bus is 50.000 gulden waard.
Volgens de TAD kon hij ech
ter in Nederland niet van de
hand worden gedaan, omdat
er maar één exemplaar (een
Leyland-bus) is geïimporteerd.
De politie in het hele land
was verzocht naar de bus uit
te kijken.
Kritiek Chirac op Giscard
PARIJS (AFP De crisis die al lang in de Franse parlemen
taire meerderheid smeult, is dezer dagen weer eens opgelaaid
door uitspraken van Jacques Chirac, voorzitter van de gaul
listische partij. Chirac zei voor de televisie, dat „geen enkele
kandidaat van de meerderheid, de tegenwoordige 1 andspresi
dent (Valery Giscard D'estaing) incluis, in 1981 tot president
zal worden gekozen als het beleid niet verandert.
Chirac, die tevens burgemeester van Parijs is, verwijt presi
dent Giscard, die behoort tot de met de gaullisten verbonden
onafhankelijk republikeinse partij, dat zijn binnenlandse poli
tiek de werkloosheid in de hand werkte en dat zijn Europees
beleid nadelig is voor Frankrijk
Thorpe kan aan verkiezingen meedoen
LONDEN (Rtr/DPA) De voormalige Brits-Liberale partijlei
der Jeremy Thorpe, die verdacht wordt van medeplichtigheid
bij een moord op een mannelijk fotomodel, kan deelnemen
aan de parlementsverkiezingen van 3 mei aanstaande. Dit is
het gevolg van een uitspraak van het hoge gerechtshof in
Londen op een verzoek van Thorpe het proces uit te stellen.
De rechtbank willigde het verzoek van de 49-jarige Thorpe
in, het proces niet op 30 april te openen maar op 8 mei.
De afdeling van de kiesring Nord-Devon heeft vorig weekeinde
besloten Thorpe weer naar voren te schuiven als kandidaat
voor de liberale partij. Hij vertegenwoordigt Nord-Devon al 20
jaar in het Lagerhuis.
Vorster: geen
gratie voor
Mahlangu
PRETORIA De president
van Zuid-Afrika, John Vor
ster, heeft een pleidooi om
het leven te sparen van de
Zuidafrikaanse vrijheidsstrij
der Solomon Mahlangu ver
worpen. Dit is gisteren door
het gevangeniswezen in Pre
toria bekendgemaakt.
Solomon Mahlangu, 23 jaar
oud, zal vrijdag worden opge
hangen omdat hij ter dood is
veroordeeld wegens mede
plichtigheid aan in 1977 in Jo
hannesburg gepleegde moor
den.
Van verscheidene kanten is
op de Zuidafrikaanse regering
druk uitgeoefend de doodstraf
van Mahlangu niet uit te voe
ren, onder andere door het
anti-apartheidscomité van de
Verenigde Naties.
