Castratie psychiatrische
patiënten verwerpelijk"
Menten
in hechtenis"
KLM bestelt tien
Europese vliegtuigen
£cidóc(3ou*a/nt
^binnenland
STAATSSECRETARIS VEDER:
Anti-Israël
houding oorzaak
van verlies
Arabische order
Geen inkomenssteun
kleine middenstand
wmmamwKk w
Bezinning op
kortere werkweek
:ee-viswijzer
weer
IIP""
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 4 APRIL 1979 PAGINA 13
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Veder-Smit
(Volksgezondheid) vindt het „verwerpelijk",
dat er in sommige psychiatrische inrichtin
gen patiënten worden gecastreerd. Zij zal
een brief schrijven aan alle inrichtingen,
waarin om „uiterste terughoudendheid" wat
betreft deze ingreep wordt gevraagd. Bo
vendien zal er in het wetsontwerp, dat de
rechtspositie van onvrijwillig opgenomen
patiënten regelt, komen te staan, dat een
patiënt het recht heeft een behandeling te
weigeren.
De staatssecretaris meent evenwel geen be
voegdheid te hebben artsen bepaalde ingre
pen te verbieden. Een hiertoe strekkende
motie van de oppositie, ingediend tijdens de
gisteren in de Tweede Kamer gehouden in
terpellatie over een enquête van de officiële
Werkgroep Rechtspositie Patiënten in Psy
chiatrische Ziekenhuizen, is volgens haar
„onuitvoerbaar". Daardoor is het nog on
waarschijnlijker, dat de motie wordt aange
nomen.
De WD, die eerst nog wat aarzelingen had,
zal er nu vrijwel zeker geen steun aan ver
lenen. Het CDA was van begin af aan te
gen, omdat het een verbod te veel gevraagd
vond. De christen-democratische woordvoer
der Lansink kwam met een eigen verzoek
aan de regering, dat gelijk was aan het
standpunt van de bewindsvrouwe en dat
met steun van de WD een meerderheid zal
verwerven.
Een geheel andere houding nam mevrouw
Veder-Smit aan tegenover de eveneens in de
genoemde enquête gesignaleerde sterilisaties
in psychiatrische ziekenhuizen. Als een pa
tiënte) zelf de wens daartoe te kennen geeft
en er „goed overleg en grondige overwe
ging" plaats heeft, „acht ik geen reden tot
ongerustheid aanwezig".
Wat betreft hersenoperaties op psychiatri
sche patiënten kwam de staatssecretaris met
een onthulling. Waar de ambtelijke werk
groep spreekt van zes operaties in de jaren
1972-1977, meldde mevrouw Veder-Smit dat
dit er tenminste ruim zes keer zoveel waren
geweest (37).
Ook hier ziet de staatssecretaris geen reden
tot actie, al vindt zij wel, dat zo'n operatie
door een team van deskundigen moet wor
den overwogen en met de familie van de
patiënt moet worden besproken. Er is bo
vendien geen sprake van, aldus mevrouw
Veder-Smit, dat men met zo'n ingreep ie
mands psyche wil veranderen. „Het dient al
leen om bepaalde dwanghandelingen of -
neurosen op te heffen".
Mevrouw Beckers-de Bruyn (PPR), die de
interpellatie had aangevraagd, bracht daar
tegen in, dat het resultaat van zo'n herseno
peratie, hoewel dan wellicht onbedoeld, wel
vaak een karakterverandering tot gevolg
had. Ook daardoor veranderde de staatsse
cretaris niet van mening, terwijl zij boven
dien wees op de noodzaak van dergelijke in
grepen bij hersengezwellen en -letsel als ge
volg van een (verkeers)ongevaL
Als Hoge Raad vonnis vernietigt
DEN HAAG „Als de Hoge Raad het vonnis
van Pieter Menten inderdaad vernietigt dan bete
kent dat dat in juridisch opzicht de zaak wordt
teruggedraaid tot 4 december 1978, het moment
dat het vonnis werd uitgesproken. Menten moet
dan ook weer automatisch terug in voorlopige
hechtenis, vanwege het bevel dat van kracht was
op het moment dat zijn zaak diende,,. Dat zei
gisteren mr. Remmelink advocaat-generaal bij de
Hoge Raad, waar het casatie-beroepe werd be
handeld dat de officier van justitie heeft aange
tekend tegen het besluit van de rechtbank om
Menten weer vrij te laten.
Remmelink betwijfelt of de
minister van justitie in het
verleden inderdaad medede
lingen aan Menten heeft ge
daan die „zo hard waren" dat
de conclusie kon worden ge-
trokken dat Menten niet meer
kon worden vervolgd. De
H vage gegevens die de recht-
|J bank daar tot nu toe over
heeft verzameld zijn volgens
Remmelink onvoldoende om
deze conclusie te rechtvaardi
gen.
De rechtbbank heeft zich vol
gens Remmelink ook ten on
rechte gebaseerd op het ver
drag van Rome. In dit ver
drag is vastgelegd dat straf-
ververvolgingen binnen een
redelijke termijn moeten wor
den afgewerkt. Dat zou bete
kenen dat Menten, omdat niet
al in '53 een vervolging is in
gesteld, rlu volledig vrijuit zou
kunnen gaan.
Kamerlid Van den Bergh:
ROTTERDAM Een groot
bedrijf uit de Rijnmond heeft
Arabische order ver-
s pec ld door bij de eerste on-
derhandelingen te benadruk
ken dat het geen joodse
werknemers zou inzetten bij
het karwei en dat alle zake
lijke betrekkingen met Israël
zouden worden verbroken.
Dat heeft het tweede-kamerlid
Van den Bergh (PvdA) giste
ren gezegd in een lezing op
de Erasmusuniversiteit in Rot
terdam. Van den Bergh is
voorzitter vhn de bijzondere
kamercommissie die een on
derzoek heeft ingesteld naar
de reacties van het bedrijfsle
ven op de anti-Israël eisen die
Arabische opdrachtgevers
stellen aan buitenlandse be
drijven.
De naam van het bedrijf dat
de order verspeelde, wil Van
den Bergh niet kwijt, maar
het was volgens hem de "laf
hartige houding" van de on
derneming, die de Arabische
partners afschrok. „Die ver
wachten wel een rechte rug
van de mensen met wie zij
onderhandelen", aldus het ka
merlid. Hij verwijt het be
drijfsleven dat het stelselma
tig relaties met Israël ver
breekt of uit de weg gaat, zo
dra er zaken moeten worden
gedaan in de Arabische we
reld. „Er zijn zeer cynische
gevallen bij", aldus het ka
merlid, maar hij wil geen na
men en gevallen kwijt, omdat
die naar voren zijn gekomen
in hoorzittingen van de ka
mercommissie.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Middenstan
ders in kleine kernen die met
moeite het hoofd boven wa
ter kunnen houden hoeven
voorlopig niet te rekenen op
inkomenssteun van de over
heid. De Tweede Kamer ver
wierp gisteren een motie-Sa-
lomons (PvdA), waarin de
Regering werd gevraagd een
regeling voor die inkomens
steun te ontwerpen voor mid
denstanders wier bedrijf voor
CDA en WD wezen, ge
steund door SGP en GPV, de
motie van de hand omdat 'die
in hun ogen enerzijds te on
genuanceerd en te algemeen
gesteld was en anderzijds al
leen de gevestigde midden
standers te hulp wilde komen.
Wel vroeg de Kamer staatsse
cretaris Hazekamp (Economi
sche Zaken) om een gecoördi
neerd en geïntegreerd „overle
vingsplan,, voor deze midden
standers.
|5, ;-V-
Drie KLM'ers en hun Airbus: van l.n.r.de heren Beekman (hoofd financiën), Van
Ameyden (directeur) en drs. Kruytzer (hoofd centrale planning) met een model van
het bestelde vliegtuig
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL De KLM heeft de grootste een
malige bestelling uit zijn 60-jarig bestaan ge
plaatst: tien vliegtuigen van het type Airbus
A-310, die per stuk honderd miljoen gulden
kosten. In totaal gaat het om een order van
één miljard gulden. Bovendien is optie geno
men op nog eens tien luchtbussen. Ze zullen
tegen het eind van de tachtiger jaren het
nieuwe gezicht van de KLM-vloot bepalen op
de routes binnen Europa, naar het Nabije
Oosten en naar Noord-Afrika. Voorts gaat de
maatschappij vliegtuigen kopen voor de zeer
korte afstanden. Men denkt serieus aan twin
tig machines van het type F-29, te bouwen
door Fokker.
Wanneer de hele vlootvernieuwing een feit is,
gaat de KLM met een totaal ander en Euro
pees— uiterlijk de 21e eeuw tegemoet en zul
len de vertrouwde DC-8's en DC-9's, die nu
nog voor een belangrijk deel het beeld bepa
len, verdwenen zijn. Aan vlootcapaciteit be
draagt de winst zeven procent per jaar.
De KLM heeft bij het bepalen van,zijn toe
komstplannen lang geaarzeld tussen de Airbus
A-310 (een Europees project) en de Ameri
kaanse Boeing-767, beide toestellen voor de
korte en middellange afstanden met rond de
200 zitplaatsen, plus ruimte voor tien ton
vracht. Directeur L. van Ameyden zei gisteren
in rijn toelichting op de keuze, dat de A-310
de werkgelegenheid in Nederland ten goede
zal komen. Dit bleek onjuist Fokker doet wel
iswaar mee aan het luchtbusproject, maar de
bijdrage beperkt zich tot de A-300, en die
heeft de KLM niet besteld. Positief voor de
werkgelegenheid zou kunnen zijn, dat het on
derhoud van de motoren, die de wel gekozen
A-310 voortstuwen, op Schiphol gaat geschie
den. Hier tegenover staat weer de verregaan
de mechanisatie en automatisering van de
vracht- en bagage-afhandeling bij de luchtbus
A-310, waardoor handkracht op Schiphol
steeds meer overbodig gaat worden. Appara
ten nemen het werk over.
In de door de KLM bestelde versie van de
luchtbus zal de cockpit plaats bieden aan drie
piloten. Zoals bekend heeft een internationaal
congres van vliegersverenigingen twee weken
geleden in Amsterdam besloten uit veiligheid
soverwegingen niet met machines de lucht in
te gaan waarin slechts plaats is voor twee pi
loten. Toch blijft in het contract, dat de KLM
gisteren met Airbus industrie gesloten heeft,
ruimte over voor een stuurhut met twee vlie
gers. De beslissing over wat het gaat worden,
moet binnen enkele maanden vallen en zal on
derwerp vormen van overleg tussen de KLM-
directie en de Nederlandse Vereniging van
Verkeersvliegers.
De eerste Airbus komt begin 1983 bij de KLM
in dienst In datzelfde jaar volgen er nog drie.
De andere zes worden in de jaren '84-'85 afge
leverd. Het hele project van één miljard gul
den, zo zegt directeur Van Ameyden, wordt
met leningen gefinancierd. Het aandelenkapi
taal (de staat is de grootste aandeelhouder
van de KLM) hoeft er niet voor te worden
verhoogd. Of de optie op nog eens tien luch
tbussen in werkelijkheid, wordt omgezet, hangt
af van de toestand rond 1987. Men kan de af
levering op vroeger bepalen, men kan haar
ook verder naar de toekomst schuiven.
Excellente
postzegels
Staatssecretaris
mevrouw Smit-
Kroes kocht gis
teren in Gouda,
waar zij de zo-
merpostzegels
ten doop hield,
onmiddellijk daar
na een aantal
exemplaren per
girobetaalkaart.
Hoewèl politieke
baas van de PTT
moest zij toch
haar betaalpas
aan de verkoop
ster tonen. Men
kan nooit weten,
nietwaar....
Lage
Kamer wil
maatregelen
tegen overwerk
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG - Er moeten
wettelijke maatregelen ko
men om het overwerk te be
perken. Dat heeft de Tweede
Kamer gisteren in een motie
uitgesproken. Alle fracties,
met uitzondering van boer
Koekoek, steunden een motie-
Van der Doef (PvdA), waarin
om zo'n beperking in het ka
der van een eerlijker werk
verdeling, wordt gevraagd.
Een meerderheid van de Ka
mer bleek geen behoefte te
hebben aan een actievere rol
van het kabinet in de CAO-
onderhandelingen. Het D'66-
Kamerlid Engwirda had daar
in een motie om gevraagd.
Nieuwe arrestaties
in Haarlemse
bouwfraude-zaak
HAARLEM De Haarlemse
politie heeft gisteren twee in
woners van die plaats aange
houden die ervan worden
verdacht vervalste facturen
te hebben uitgegeven of daar
aan medeplichtig te zijn ge
weest. Met deze twee arresta
ties komt het totaal aantal
aanhoudingen in het Haar
lemse bouwfraudeschandaal
op zeven.
Volgens de Haarlemse politie
is er zeker voor vijfendertig
miljoen gulden aan vervalste
facturen uitgegeven.
De twee aangehouden man
nen zijn een 39-jarige direc
teur van een bouwonderne
ming, en een 26-jarige boek
houder. De boekhouder werk
te indertijd voor twee eerder
aangehouden personen, die
sinds 20 maart in voorarrest
ritten. De politie verwacht
nog meer arrestaties.
;ere straf
geeist tegen
sneeuwpiraten
LEEUWARDEN (ANP) De
procureur generaal bij het
gerechtshof in Leeuwarden
heeft gisteren in hoger be
roep een lagere straf geëist
tegen twee mannen die tij
dens de periode van sneeu
woverlast in het noorden ge
strande auto's hadden leegge
roofd.
De mannen waren door de
politierechter veroordeeld tot
zes maanden onvoorwaardelij
ke gevangenisstraf, hoewel er
zes weken waren geëist De
procureur-generaal zei giste
ren dat een gevangenisstraf
van zes maanden, waarvan de
helft voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar hem
voldoende leek. Het gerechts
hof zal morgen uitspraak
doen.
Dief probeert
gestolen kelk
aan pastoor
terug te verkopen
MAASTRICHT (ANP) De
officier van justitie bij de
rechtbank in Maastricht heeft
gisteren negen maanden cel,
waarvan drie voorwaardelijk
geëist tegen een 28-jarige her
oïne verslaaf de.
De man had vorig jaar mei
in een kerk in Heerlen na de
mis een kostbare kelk van
het altaar gestolen. Enkele
dagen later probeerde hij
deze tegen een zacht prijsje
terug te verkopen aan de pas
toor van de kerk. Deze deed
of hij wel brood zag in het
voorstel, maar schakelde on
middellijk de politie in. Vol
gens eigen zeggen had de
Rotterdammer geld nodig om
alcohol en drugs te kopen.
Na een maandenlange periode waarin werknemers en
werkgevers lijnrecht tegenover elkaar stonden in het
overleg over nieuwe cao's en de dreiging van acties
zich steeds sterker aftekende, is er deze week eindelijk
zicht gekomen op voor beide partijen acceptabele oplos
singen. De industriebonden FNV, die bij het afsluiten
van nieuwe arbeidsovereenkomsten tot nu toe halstarrig
hebben vastgehouden aan hun eis tot arbeidstijdverkor
ting door een kortere werkweek, gaven in het overleg
bij Akzo opeens te kenpen ook genoegen te nemen met
vervroegde uittreding en langere vakanties, als middel
om korter te werken. Voorwaarde blijft evenwel dat
daarmee uiteindelijk een werkweek van 39 uur wordt
bereikt, maar uit de reacties van onder meer metaal-
werkgeversvoorzitter ir. 't Hart is inmiddels duidelijk
geworden dat deze concessie van de industriebonden
voldoende opening biedt, om het cao-overleg te hervat
ten.
Het effect van deze versoepeling van het werkne
mersstandpunt zal ongetwijfeld ook doorwerken in de
onderhandelingen die in andere sectoren van het be
drijfsleven worden gevoerd. De stoom is daardoor wat
van de ketel af en ook de voor het einde van deze
maand aangekondigde acties van de vakbonden staan
daardoor, in ieder geval voorlopig, op losse schroeven.
VAN belang zijn zonder twijfel ook de uitlatingen van
oppositieleider Den Uyl geweest, die tijdens een bijeen
komst van zijn partij in het Overijselse Borne de vak
bonden nog eens wees op de gevaren die verbonden
zijn aan een versneld invoeren van de 35-urige werk
week, bijvoorbeeld als die invoering niet samenvalt met
soortgelijke ontwikkelingen in ons omringende landen.
WANNEER werkgevers en werknemers elkaar binnen
kort inderdaad gaan vinden in nieuwe arbeidsovereen
komsten, blijft evenwel de wens van de FNV om in de
toekomst toch tot een 35-urige werkweek te komen op
tafel liggen. Overheid, werkgevers en werknemers zou
den er bij gebaat zijn als los van de cao-besprekingen
een gesprek op gang kan komen waarin deze kwestie
wordt aangesneden en waarin, zoals FNV-bestuurder
Brouwer deze week al aangaf, zo mogelijk afspraken
gemaakt worden voor verkorting van werktijd op lan
gere termijn. Levert zo'n overleg inderdaad resultaat
op, dan verhoogt d^t ook de kans dat het binnen de
Stichting van de Arbeid in de komende jaren weer tot
het nu ontbrekende centrale akkoord kan komen.
VANGBARE VISSOORTEN
BIJZONDERHEDEN
WADOENGEBIEO KANTVISSERIJ IN
DIEPE GEULEN KLEINE TONG EN
ZWARE BOT AESLUITOIJK BOT BIJ
MONUMENT SCHOL (SCHAR) BIJ
BREEZANDDIJK SCHOL EN
ZWARE BOT BIJ KORNWERDER
ZAND GROTE HUURBOTEN
anp (c)HSC I
Vooruitrichten voor vrijdag:
Aanhoudend koud met eerst
nog enkele buien.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor vrijdag:
Aantal uren zon: 0 tot 7.
Min. temp.: omstreeks 2 gr.
Max. temp.: omstreeks 7 gr.
Kans op een droge periode
van minstèns 12 uur: 80 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 50 procent
Weer
Max
Neer-
alag
Amsterdam
4
0.1
Deelen
Eeide
Eindhoven
Den Helder
motregen
sneeuw
zwbew
5
5
5
6
Luchth. R dam
Z-üm§urg
Aberdeen
sneeuwbui
4
6
1
ii
1.
B
1
1
2
Berlijn00*
Bordeaux
frankfort
1 bew
11
6
8
0.1
s
2
1
öjL
h bew.
's
r
Kopenhagen
rege?r
15
16
13
0.1
Luxemburg
bbe*"
regenbul
9
9
6
12
20
0.1
2
0
Parijs
gas:
19
,3
1
0
0
0
r
sfockholm
aa?
Casablanca
onbaw.
zwSew"'
17
'3
17
§.i
V
0
onbew.
h bew.
38
19
'o
'o
Haagse heler
in Almelo
veroordeeld
ALMELO De rechtbank in
Almelo heeft gistermorgen
drie antiekdieven, van wie er
één ook als heler optrad, ver
oordeeld tot gevangenisstraf
fen variërend van éen jaar
en twee maanden tot één
jaar én elf maanden. De
mannen hebben in de afgelo-
peta drie jaar in een twintig
tal Overijsselse en Gelderse
plaatsen antiekdiefstallen ge
pleegd, waarvan de buit op
een half miljoen gulden
wordt geschat.
Onder hen bevindt zich de 37-
jarige A.S. uty Den Haag. In
totaal werd ruim honderd
keer in een woning ingebro
ken. S. trad later hoofdzake
lijk op als heler.
NS bestellen
30 locomotieven
in Frankrijk
UTRECHT De Nederlandse
Spoorwegen hebben In Frank
rijk 30 elektrische locomotie
ven besteld. De totale kosten
van deae locomotieven, die in
het najaar 1980 worden gele
verd, bedragen ongeveer 94
miljoen gulden.
Volgens een woordvoerder
van de NS was het Jocomo-
tievenpark" van de Spoorwe
gen hard aan vervanging toe.
