HALLELUJA EN
BLACK LACE
Mgr. Simonis blijft nieuwe brief
bij afwijzing homosexueel gedrag
Voorlopig
programma
van reis paus
naar Polen
Voor de uitzending al twee winnaars van het Songfestival,
GEWEST LEIDSECOURANT ZATERDAG31 MAART 1979 PAGINA gj
Mgr. A. J. Simonis, bisschop
van Rotterdam, heeft in een
tweede brief over homofilie
gepleit voor een homofiele
vriendschap zonder sexuele
relaties. Met deze brief rea
geert de bisschop op vele
reacties, die hij heeft gekre
gen naar aanleiding van
zijn eerste brief over dit on
derwerp van 11 december
1978.
Daarin had hij als zijn over
tuiging gegeven, dat mensen
met een homofiele geaard
heid niet mogen worden ge
discrimineerd, maar dat ho
mosexueel gedrag niet mag
worden goedgekeurd.
In zijn nieuwe brief houdt
bisschop Simonis aan dit
standpunt vast. Hij schrijft,
dat het de taak van de pas
tor is om de homofiele
christen te zeggen: „U bent
geroepen tot een liefde van
een hoge orde, een liefde die
ook zonder sexuele contac
ten diep-menselijk en verrij
kend kan zijn. U zult ont
dekken, dat u zich in deze
liefde meer mens gaat voe
len, innerlijk vrij, omdat het
geweten zuiver is".
Tot mensen, die aldus de
bisschop door verleiding
of anderszins homofiel ge
worden zijn, moet de pastor
zeggen, dat met goede bege
leiding en met Gods kracht
wellicht de weg naar norma
le verhoudingen voor hen
openligt. Allerbelangrijkst
vindt de bisschop, dat men
de wil heeft om het geheim
van de menselijke sexualiteit
te zien zoals de joods-chris
telijke traditie het verstaat
en waarvan het getuigenis
door het leergezag van de
kerk wordt verwoord.
Uitvoerig gaat de bisschop
in op hetgeen in de bijbel
over homosexualiteit te vin
den is. Hij vindt het onbe
gonnen werk dat ieder voor
zich alle bijbelteksten moet
kunnen oplossen en op de
juiste wijze interpreteren.
Daarvoor kan men aldus
de bisschop beter te rade
gaan bij de „levende leiding
van de kerk", die „een veili
ge gids" is.
In de tweede brief merkt
bisschop Simonis op zeer
veel reacties op zijn eerste
brief van enkele maanden
geleden te hebben gekregen.
Hij stuurt zijn brief dan ook
aan „allen die mij schre
ven". Sommige briefschrij
vers hadden hem aangera
den te zwijgen over het on
derwerp homofilie, omdat
hij door de moraal van de
r.k. kerk te onderschrijven,
een aantal mensen alleen
maar weer pijn zou doen en
omdat rust rondom het the
ma van de homofilie mo
menteel gewenst zou zijn.
Aan het verzoek om te zwij
gen meent de bisschop niet
te mogen voldoen.
In de nieuwe benadering
van de homofilie ontdekt de
bisschop wel veel winstpun
ten. Maar hij vraagt zich af
of er ook geen verliespunten
zijn. Met name vindt hij het
een verliespunt, dat er „iets
van het fijne, spontaan na
tuurlijke aanvoelingsvermo
gen verloren" is gegaan. Via
bijbel en kerktraditie komt
bisschop Simonis tot de con
clusie, dat homosexueel ge
drag altijd moet worden af
gewezen.
KERKELIJK LEVEN IN
SIBERIË BLOEIT
„Het kerkelijk leven in Siberië", volgens dominee Michael
Bourdeaux, directeur van het Engelse onderzoekinstituut
voor religie in communistische landen „Keston College",
bij terugkeer van een achtdaags bezoek aan het verre oos
ten van de Sovjet-Unie.
rdeaux vertelde, dat het Russisch-orthodoxe bisdom Ir-
koetsk misschien wel het grootste bisdom van de wereld is.
Van bisschop Serapion hoorde hij welke ontzaglijke inspan
ningen van een geestelijke worden gevergd. Als hij van het
ene uiterste naar het andere uiterste van het bisdom wil
moet hij vijfduizend kilometer reizen. Het heeft niet meer
dan 29 kerken. Volgens Bourdeaux is dat enerzijds een ge
volg van de vervolgingen onder Stalin en Chroesjtsjov en
anderzijds van het relatief zeer kleine aantal bewoners.
Tot voor kort stond aartsbisschop Venjamin aan het hoofd
van het bisdom. Hij moest zijn functie-onder politieke druk
neerleggen, zijn opvolger stelt nu alles in het werk om het
kerkelijk leven weer te stimuleren. Volgens Bourdeaux niet
zonder succes: hij zou verleden jaar niet minder dan vier
nieuwe orthodoxe kerken hebben geopend.
Kardinaal Joseph Malula,
het hoofd van de kerk in
Zaire, heeft volgens het Bel
gische dagblad „Het Belang
van Limburg" huisarrest ge
kregen en voelt zich be
dreigd door president Mo-
boetoe Sese Seko. Het blad
schrijft, dat de kardinaal,
die aartsbisschop van Kins
hasa is, aan Belgische
vrienden had geschreven,
dat hij vorige maand een
gewapende bende op zijn
dak had gekregen. De bende
had hem op het toilet opge
sloten en gedreigd hem te
zullen doden. Overigens is
president Moboetoe, die een
privébezoek aan Italië
brengt, donderdag door de
paus in audiëntie ontvan
gen. Over het gesprek zijn,
zoals gebruikelijk, geen bij
zonderheden bekendge
maakt.
De demonstratie tegen de
KORTE METTEN
plannen voor een kernener
giecentrale te Gorleben zijn
een legitiem protest, volgens
de Hannoverse bisschop van
de Evangelische Kerk in
Duitsland, Eduard Lohse.
Als eerste resultaat van de
protesten noemt hij de be
wustwording bij grote delen
van de bevolking over de
reikwijdte van de beslissin
gen in deze kwesties. Behal
ve het „neen" tegen kerne
nergie moet er een „ja" te
gen een bescheidener levens
wijze komen, aldus bisschop
Lohse.
Een Nederlandse missiona
ris in Oeganda heeft telefo
nisch laten weten, dat men
zich geen zorgen behoeft te
maken over het lot van de
zesennegentig Nederlandse
misionarissen in Oeganda.
Met uitzondering van de
smalle gevechtsstrook,
waarlangs de troepen uit
Tanzania richting Kmpala
oprukken, is het overal rus
tig in het land. Er is eten
voldoende, maar het land
verkeert in dezelfde trooste
loze toestand als Nederland
na de tweede wereldoorlog,
volgens de missionaris. De
96 Nederlanders priesters,
zusters en leken, van wie
enkelen met hun gezin
werken verspreid over Oe
ganda. In het gebied van
Kampala zijn er veertien
werkzaam, onder wie drie
doktoren, verbonden aan
het r. k. ziekenhuis van
Kampala en een verpleeg
ster.
Er bestaat geen tegenstelling
tussen het geven van aal
moezen en de plicht van de
christenen te streven naar
gerechtigheid en eerlijke
verdeling van de rijkdom op
aarde, aldus de paus tijdens
zijn algemene audiëntie deze
week. Reeds de Oudtesta
mentische profeten, zo zei
hij, noemden het bestrijden
van het onrecht de enige
weg om een nieuwe betrek
king tot God te krijgen.
Daarnaast echter werd in
het Oude Testament ook op
geroepen tot het geven van
aalmoezen. De letterlijke be
tekenis van „aalmoes" is
medelijden en barmhartig
heid, welke betekenis het
woord in de loop der jaren
heeft verloren. Daarom pleit
te de paus voor een „funda
mentele bereidheid van hart
en geest om de noden van
de medemensen te zien en
dezen te helpen".
Paus Johannes Paulus II zal voor zijn aangekondigde be
zoek aan Polen op de morgen van 2 juni - de zaterdag
voor Pinksteren - in Warschau aankomen. Op het vliegveld
zal hij worden verwelkomd door vertegenwoordigers van
de Poolse regering en van de kerk. Vervolgens zal hij offi
cieel worden ontvangen door de Poolse partijleider Gierek.
Des middags brengt hij een bezoek aan het op twaalf kilo
meter van Warschau gelegen gezondheidscentrum voor kin
deren in Miedzylesie dat kort geleden met financiële steun
uit talrijke landen is opgericht, 's Avonds draagt de paus
een heilige mis op op het Saksische Plein in Warschau.
Op pinksterzondag 3 juni gaat de paus naar Gniezno (in de
buurt van Poznan), het duizend jaar oude centrum van de
katholieke kerk van Polen en residentie van de primaat van
Polen, kardinaal Wyszynski. Paus en primaat celebreren sa
men een pontificale heilige mis.
Van 4 juni (Pinkstermaandag) tot woensdag 6 juni vertoeft
de paus in Czestochowa, de voornaamste bedevaartplaats
voor Poolse rooms-katholieken vanwege de „zwarte madon
na". Dat is een donkerbruine Mariaschildering die volgens
de legende door Lucas zelf werd geschilderd. Op woensdag
gaat de paus naar Krakau, van welke stad hij vele jaren
aartsbisschop was. Hij wordt er ontvangen door zijn opvol
ger Franciszek Macharski. De volgende dag brengt de paus,
zo ligt in de bedoeling, een bezoek aan zijn geboorteplaats
Wadowice en leidt hij een kerkdienst in het voormalige con
centratiekamp Auschwitz-Birkenau.
Vrijdag 8 juni maakt hij een tocht door de Beskiden, een
middelgebergte op de grens van Polen en Tsjechoslowakije.
Des avonds is hij aanwezig op de slotzitting van de Krakau-
se synode.
Zaterdag 9 juni staat een bezoek aan verscheidene kerken
en kloosters in Krakau op het programma. In het aartsbis
schoppelijke paleis ter plaatse zal hij de naar Polen geko
men buitenlandse bischoppen ontvangen. Voor zijn vertrek
op zondag 10 juni draagt paus Johannes Paulus op een
groot grasveld buiten Krakau een mis op waarbij naar
schatting een miljoen mensen aanwezig zullen zijn.
Lalden H. Lodewijk za. 10.00 u. en 19.00 u..
zo. 8.30 u.. 10 00 u. hoogmis. 11.30 u.. 18.00 u..
19.00 u. Lof; H. Middelares za. 19.00 u.. zo. 9.30
u. hoogmis. 11.30 u.; O.L. Vr. Onbevl. Ontv. za.
19.00 u.. zo. 9.30 u.. 10.45 u. hoogmis, 12.15 u.;
St Antonius van Padua za. 19.00 u. euch. met
muzikale omlijsting, zo. 9.30 u.. 11.00 u. euch. met
koor. 12.15 u.; H. Leonardus za. 19.00 u., zo. 9.00
u., 10.45 u. hoogmis. 12.00 u.; H. Petrus za. 19.00
u.. zo. 9.00 u.. 10.30 u. hoogmis. 12.00 u. en 18.00
u.; O.L. Vr. Hemelvaart zat. 19.00 u., zo. 8.30 u.,
9.30 u.. 11.00 u. euch.. mmv. Dames en Heren--
koor; Oud Kath. Kerk zo. 10.00 u. hoogmis
Aarlanderveen za. 19.00 u.. zo. 7.30 u.. 10.30
u. hoogmis; dep. Ter Aar zo. 9.00 u. hoogmis,
12.00 u.
Alphen a/d Rijn De H. Geest za. 19.00 u.. zo.
9.00 u.; 11.30 u. hoogmis, mmv. Bronzangertjes;
H. Bonifatius za. 19.00 u.. zo. 8.30 u., 10.00 u.
hoogmis. 11.30 u.; H. Pius za. 19.00 u., zo. 9.00
u.. 10.30 u. hoogmis. 11.45u.;
Boskoop za. 17.30 u. in De Stek, 19.00 u. in
parochiekerk, zo. 9.30 u. en 11.00 u. par. kerk.
Hazerswoude-Dorp H.H. Engelbewaarders za.
19.00 u. met orgel. zo. 8.00 u.. 10.00 u. hoogmis
en 11.30 u. (om 14 dagen)
Hazerswoude-RI|ndljk zo. 10.00 u. euch. H. Ba
rnardus; Het Anker za 19.00 u. euch., zo. 8.45 u.
en 11.15 u. euch.
i.,zo. 10.00 u.
mis. 11.15 u.; Kerkgemeenschap Rijnsburg za
19.00 u.. zo. 10.30 u.
Langeraar za. 19.00 u.. zo. 8.30 u., 10.00 u. en
11.30 u.
Leiderdorp H. Menswording za 19.00 u. jonge
renmis, zo. 9.00 u.. 10.30 u.. 12 u.
Leimulden za. 19.00 u., zo. 7.30 u., 9.30 u.
hoogmis. 11.15 u.
Usse Agathakerk. za. 19.00 u.. zo. 8.30 u., 10
u.. 11.30 u.; dep. Poelpolder za. 19 00 u.. zo. 9.00
u. en 11.30 u.; Mariakerk, za. 19.00 u. avondmis,
zo. 8.30 u 10.00 u. hoogmis. 11.45 u H.H. En
gelbewaarders za. 19.00 u avondmis, zo. 8.00 u.,
9.30 u. hoogmis. 11.00 u. en 17.45 u. avondmis.
Nleuwveen za 19.00 u., zo. 9.00 u. en 11.00
Nieuw Vennep za 19.00 u. avondmis, zo. 9.30
u. hoogmis. 11.00 u. euch.
Noorden za. 19.00 u. avondmis, zo. 9.00 u. en
10.30 u. hoogmis.
Noordwijk (Maria ter Zee) za. 19.00 u. euch. met
samenzang, zo. 9.30 u. hoogmis lat. zang. 11.00 u.
euch. met samenzang.
Noordwl|k-Blnnen za. 19.00 u.. zo. 8.00 u.,
10.00 u. hoogmis. 11.30 u.
Noordwijkerhout St. Jozef za. 19.00 u. euch.
met samenzang, zo. 10.00 u. hoogmis euch. met
koorzang. 11.30 u. euch. met samenzang; St. Vic-
or za. 19.00 u. met zang door dameskoor, zo.
9.30 u. hoogmis met herenkoor.
Oegstgeest St. Willibrord za. 19.00 u., zo. 10.30
u. hoogmis. 12.00 u. met samenzang.
Bonaventura Mariënpolstr. za. 18.30 u. euch. ned.,
zo. 9.00 u. euch. ned, 11.00 u. euch. latijn.
Oud Ade za. 9.00 u., 19.00 u. avondmis, zo.
8.30 u. hoogmis. 10.30 u. gem.schapsmls.
Oud Wetering
- za. 19.00 u.. zo. 11.30 u. hoog-
Roelofarendsveen Maria Presentatie: za. 19.00
u„ zo. 9.00 u. en 11.00 u.; H. Petrusbanden za.
19 00 u.. zo. 9.30 u. hoogmis. 11.00 u.. 12.15 u.
Rljpwetering za. 19.00 u., zo. 7.30 u.. 9.00 u.
met herenkoor. 10.30 u.
Sassenheim za. 19.00 u.. zo. 9.30 u. hoogmis.
11.00 u.
Stompwijk za. 19.30 u.. zo 8. 9.30
(hoogm),1l,18 u.
Voorhout za. 19.00 u.. zo. 9.00 u.. 10.30
11.45u.
Voorschoten za. 19.00 u., zo 10.00 u. hoogm
11.30u.
Warmond za. 19.00 u.. zo. 8.30 u., 10.00
hoogmis. 11.30 u. -•
Woubrugge za. 19.00 u.zo. 10.00 u. hoogmis.
Zevenhoven za. 19.00 u.. zo. 9.00 u7 hoogm
10.45 u.
'Zoeterwoude-RI|nd1jk Meerburgparochie
19.00 u. met wisselende koren; zo. 10.00 u. hoq
mis met wisselende koren, 12.00 u. met volkszar
18.00 u. zonder koorzang.
Zoeterwoude St. Jan Zuidb. weg zo. 10.30
hoogmis; Chr. Dienaarkerk za. 19.00 u. met zin
zo. 9.15 u. hoogmis.
Leiden Herv. Gem. Hoogl. Kerk 10 ds. de Mey
Meulendijk. 11.45 Studentendienst; Marekerk 10
ds. de Jong. 17 ds. Zoutendijk, Noorden; Marana-
thakerk 10 ds. vanAchterberg; Merenwijk 9.30 ds
van Leeuwen. 11 ds. van Leeuwen en pastor var
Well (doopfeest); Bethlehemkerk 10 ds. Stenfert
Kroese. Bilthoven; Bevrijdingskerk 10.30 ds. Boo-
gert; Vredeskerk 10 d. Lamping; Zuiderkerk 17
Cantatedienst; Eglise Wallone 10.30 pasteur Ribs -
Acad. Z.huis 10.15 ds. Bakker; Diac.huis 10.30 ds.
van 't Hof; Jeugdkapel Vredeskerk 10, De Goede
Herder 10.30.
Leiden Geref. Kerken: Zuiderkerk 10 ds. Hor-
tensius. 17 Dienst. Petrakerk 10 ds. Verdoom. 17
ds. Vegter, Oude Vest 10 dr. Vlijm. 17 ds. Nierop;
Maranathakerk 10 ds. v. Achterberg. 17 ds. Horten-
sius; Bevrijdingskerk 9 ds. Nierop. 17 ds. Smit;
Groenhoven 10 ds. Smit - Clubhuisdiensten Geref.
Kerk: De Mirt 10 mw. Owel, Mierennest 10 dhr.
Spijker - Merenwijk aula Valkenpad 9.30 en 11
Diensten - Gecef. Gemeente 10 en 16.30 ds. Boog
aard - Chr. Geref Kerk 10 en 17 Diensten - Geref.
Kerk Vr. 10 en 17 ds. Gootjes - Geref. Gem. in
Ned. 11.30 en 17.30 Leesdiensten - Doopsgezinde
en Rem. Kerk 10 ds. Meijering - Baptistengemeen
te 10 ds. van Mameren - Ev. Luth. Kerk 10.15 ds.
Happee - Nieuw Apost. Kerk 9.30 en 16 Diensten
Ev. Chr. Gemeenschap 10 dhr. Dikkes - Leger des
Heils en 10 en 19.30 samenkomsten - Zevendedag-
sadv 11 ds. Bouwer - Ev. Chr. Centrum 10 dhr.
Zijlstra - Zendingswerk Jeruel 18 samenkomst.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 Dienst. 18.30 dhr.
Goedhart - Geref. Kerk 10 ds. ..Vree, 18.30 ds.
Stolk HA - Chr. Geref. Kerk 9.30 Dienst. 17 ds. de
Vries. Heerde.
Ter Aar Herv. Gem. 9.30 ds. Lindenburg. 18.30
idem - Geref. Kerk 9.30 dks. Bezemer; 18.30 ds.
v.d. Heiden, Zwammerdam.
Abbenes Herv. Gem. 9.30 mw. Leitner-PiJI; 17
jeugddienst dhr. Drijver.
Alphen a.d. Rijn Opstandingskerk 10 ds. van
der Heiden. 18.30 ds. Hanemaaijer; Adventskerk 10
Dienst. 18 30 ds. v.d. Heiden; Kruiskerk 10 ds. Ha
nemaaijer - Geref. Kerk Salvator 10 kand. Teneyen-
huis, 18.30 ds. Vree; Maranathakerk 10 ds Stolk,
18.30 kand. Teneyenhuis - Baptistengemeente 10
en 18.30 ds. Koekkoek - Marthastichting 20 interk.
dienst - Leger des Heils 10 en 19.30 samenkom
sten - Volle Ev. Gem. 10.
Alphen-Noord Herv./Geref. diensten: Goede
Herder 9. 10.30 en 18.30, De Bron 9. 9.30. 10.30,
18.30, Ashramcollege 9.30 - Sionskerk 9.30 kand.
Kameraad, 18.30 idem; Oudshoomseweg 10. ds.
Oort.
Bodegraven Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds. Droo-
gers HD., 18.30 ds. Richter; Salvator 10 ds. Rich
ter HD. 18.30 ds. de Vreugd; Bethlehemkerk 10 ds.
de Vreuod. 18.30 ds. Droogers - Geref. Kerk Dien
sten 10.18.30.
Boskoop Herv. .Gem. 93.0 ds. Heymans HD.
18.30 ds. Stelwagen; De Stek 9.30 ds. Omta - Ge
ref. Kerk 9.30, ds. Dijkstra. 17 ds. Versluys - Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 17 ds. van Langevelde.
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 en 18.30 ds. Ge-
ertsema - Geref. Kerk 10 ds. Versluys, 17 ds. Dijk
stra.
Hoogmade Herv. Gem. 10 dr. van Vliet.
De Kaag-Abbenes Herv. Gem. 10 ds. v.d. Vel
den. Mijdrecht.
Koudekerk a.d. Rijn 10 ds. v.d. Linden. 19 ds.
Bronsgeest - Geref. Kerk 10 ds. Hartkamp. 17 ds.
v.d. Meulen. Leidschendam.
Katwijk aan de Rijn Herv. Gem. Dorpskerk 10
en 18 Dienst. Ontmoetingskerk 10 en 18.30 - Ge
ref. Kerk 10 ds. Flinterman. 17 ds. van Halsema.
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Diensten: Nieuwe
Kerk 10 en 18. Oude Kerk 10 en 18. Ichtuskerk 10
en 17. Pnielkerk 9.30 en 18, School 10 - Geref.
Kerk Triomfator 10 ds. van Halsema, 17 ds. Vrolijk,
gebedsdienst, Vredeskerk 10 ds. Vrolijk, 17 ds. van
Heijst - Chr. Geref. Kerk 10 en 17 Diensten - Ge
ref. Kerk Vr. 10.15 ds. Hoff. 15 30 Dienst - V.E.G.
9.45 ds. v. Mameren - Soefiebeweging 16 Ere-
Lelderdorp Herv./Geref. diensten: Dorpskerk 10
en 18.30. Hoofdstraatkerk 10, Scheppingskerk 9 en
10.30.
Leimulden Herv. Gem. 9.30 ds. Lalleman - Ge
ref. Kerk 9.30 en 19 Dienst.
Usse Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds. de Gelder.
Pauluskerk 10 ds. 't Hooft, 19 jeugddienst ds. H.
Weggemans - Chr. Geref. Kerk 10 en 16.30 ds.
van Dijken - Geref. Gemeente, 10 en 16 ds. Hak
kenberg - Geref. Kerk Vr. BV 10.45 ds. Schuur
man, 17 Dienst - Geref. Kerk Vr. Pr. 10.30 en
16.30ds. Deddens.
NieuwkoopHerv Gem. 9.30 ds. Lagerweij - Ge
ref. Kerk 9.30 en 18.30 ds. Houtman.
Nieuwveen Herv Gem. 9.30 ds. Molenaar. 18.30
ds. Troost, jeugddienst.
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9.30 ds. Bronsgeest.
18 ds. den Harder - Geref Kerk 9 30 ds. Rang.
18.30 ds. Rang - Chr. Geref. Kerk 9.30 en 15 ds.
Noordwijk Herv. Gem Voorstraat 10 dr. Jansen.
19 ds. Elgersma, Hoofdstraat 9 ds. Elgersma, 10.30
drs. Henkei, den Haag 17 dr. Jansen, De Rank-lch-
tus 10 ds. Schuurman, 19 ds. Van Vliet, Papen-
HD.
Oegstgeest Herv. Groene kerkje 10 Dienst. Pau
luskerk 10. Gem. Centrum 10.30. Endegeest 9.30
gez. dienst met euch. viering. Diac. huis 10.30, v.
Wijckersloot 16.30 - Geref. Kerk 10 en 19 ds.
Heemskerk - Geref. Kerk Vr. BV 8 45 en 16 ds.
v.d. Berg - Volle Ev. Broederschap 16 samen
komst.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30 dhr. Drijver. Voor
schoten; 17 ds. Hemstede, jeugddienst-Geref. Kerk
9.30 ds. Geesink. 18.30 Dienst.
Rijnsaterwoude Herv. Gem. 9.30 ds. de Kruijff,
19 ds. Lalleman - Chr. Geref. Kerk 9.30 Dienst.
14.15ds. Bouw.
Rijnsburg Herv. Gem. 9.30 ds. V.d. Bogerd, op-
enb. belijdenis. 17 ds. Van Niel; Bethelekerk 9.30
ds. V. Niel HD. 17 ds. V d. Bogerd - Geref. Kerk
Petrakerk 9.30 ds. Van Oeveren, 17 ds. Damsma,
Immanuelkerk 9 en 10.30 ds. Baaijen 17 dr. Van
Oeveren. Maranathakerk 9.30 ds. Damsma. 17 ds.
Baaijen - Chr. Geref. Kerk 9.30 en 17 ds. de Joo-
de.
Sassenheim Herv. Gem. 9.30 ds. Rothfuss Hille-
gom 10.30 ds. V.d. Meer, 17 ds. Van der Meer
Herv./Geref. dienst in Geref. Kerk - Geref. Kerk
9 30 ds. Van Santen. 17 ds. V.d. Meer - Chr.
rel. Kerk 10 en 17 ds. Rebel - Ned. Prot. Bo«
1030 mw Kuipers-Postma - Volle E. Gem. 19
menkomst kerk NPB.
Valkenburg Herv. Gem 10 ds Overgaauw HO
18.30 ds. Overgaauw - Geref. Kerk 9.30 diens
18.30 drs. de Raadt - Geref. Kerk Vr. 9.30 Dien
17 Ds. Hoff.
Voorhout Herv. Gem. 10 ds. Brokehof.
Voorschoten Herv. Gem. Dorp 10 drs. v. Melt
sen. 19 zangdienst. aula 19.30 vic. Bijl en
Zeeuw. Rijndijk 10 ms. Meyering - Geref. Kei
Dorp 9.30 en 17 ds. de Zeeuw.
Warmond Herv. Gem. 10 Dienst Des Woords.
Wassenaar Hen/. Gem. Diensten: Dorp
16.30 en 19. Kievitskerk 10. Messiaskerk 10. Dorp
scentrum 9.30 - Geref. Kerk 10 dr. Jelsma. Kan
pen - Ned. Prot. Bond 10.30 ds. van Wavers
Haarlem.
Woubrugge Herv. Gem. 9.30 ds. Kempenaa
Vriezeveen. 18.30 ds. van Harten. Soest - Gen
Kerk 9.30 ds. Hibma. Amsterdam. 18.30 ds. de Vï
Zevenhoven Herv. Gem. 9.30 ds. Nicolai - G
ref. Kerk 9.30 en 17 ds. 't Hart, Bodegraven.
Zwammerdam Herv. Gem. 10 kand. Vos. 18J
ds. Haakman - Geref. Kerk 9.30 ds. van der H
den, 18.30ds. Bezemer.
De leden van Black Lace d
ken dat ze al gewonnen h
ben. Hun muziek lijkt op
van Smokie.
JERUZALEM Vana
vond om 9 uur Nederland
se tijd en om 10 uur
plaatselijke tijd is het zo
ver: dan begint de 24ste
versie van net Eurovisie
Songfestival in de theater
zaal van het congrescen
trum Binyenei Ha'ooma.
Negentien landen doen
mee waarvan de artiesten
zijn gehuisvest in het be
lendende HiltonhoteL Zij
betreden het congresge
bouw via een tunnel,
waardoor de beveiliging
een stuk eenvoudiger
wordt en afgeschermd
van eventuele kwaadwilli
gen.
Zij treden op voor een podi
umconstructie van grote cir
kels, die op de meest ongele
gen momenten beginnen te
draaien. Tenminste zo lijkt
het: ,de beweging van het or
nament heeft zo op het oog
weinig te doen met de inhoud
van de ten gehore gebrachte
muziekstukjes. Het is een be
denksel van Dov en Ben Da
vid, dat overigens mede tot
de verantwoordelijkheid be-
noort van de regisseur en
producer Yossi Tzemach, 38
jaar oud, die vanaf de eerste
tot de laatste minuut tekent
voor deze tour de force van
de Israëlische televisie.
Voor een aspect heeft hij
overigens de deskundige
steun gekregen van een Ne
derlander, de belichter Jan
Heezemans, die de Israëlische
technici wegwijs heeft ge
maakt in de nieuw aange
schafte belichtings-apparatuur
en die Tzemach heeft geleerd
de optredende zangers en mu
sici op hun voordeligst te la
ten uitkomen.
Het hele Eurovisie circus is
woensdagavond te gast ge
weest bij het Israël museum,
waar artiesten, componisten,
platenmensen en het gehele
begeleidende corps van mana
gers, impressario's en anderen
een korte toespraak mochten
aanhoren van burgemeester
Teddy Koliek van Jeruzalem.
Het enige opmerkelijke aan
die toespraak was zijn toezeg
ging, dat als Israël weer
mocht winnen, het festival
volgend jaar in Cairo gehou
den kan worden; een actuele
verwijzing naar de zojuist ge
tekende vrede tussen Israël
en Egypte.
Die vrede heeft overigens een
vrij matte reactie gekregen
van Israël is de algemeen
heersende mening. Het bezoek
van Sadat eind 1977 heeft
meer los gemaakt, dan nu de
afronding van de langdurige
onderhandelingen daarna. De
gebeurtenissen op het gazon
van het Witte Huis is hier
ontvangen met een soort gela
ten tevredenheid, in de sfeer
van „het moet er toch een
keer van komen".
De terugkeer van Begin in
Jeruzalem donderdagavond
werd rechtstreeks op de tele
visie uitgezonden. In zwart
wit, want het kleurenmateri-
aal staat klaar voor het Song
festival. De festivalgangers
konden vanuit hun kamers in
het Hilton het gebeuren bij
het felverlichte parlementsge
bouw rechtstreeks volgen, ter
wijl het geluid werd bijgele
verd door de TV toestellen in
die kamers. Een wonderlijke
ervaring. De Knesseth in het
licht van de schijnwerpers,
die aan alle kanten van het
gebouw schuin de hemel in-
schenen, bood daarbij een
fantastische aanblik.
Overigens dook ook tijdens
die plechtige bijeenkomst het
Songfestival nog even op: een
juffrouw zong met begelei
ding van een legerkoor en
een legerorkest een theatrale
versie van Halleluja, het Isra
ëlische liedje. Als daar niet
voor wordt gewaakt, groeit
het nog uit tot een tweede
volkslied. Wat de Israëliërs
betreft is dat in elk geval al
gewonnen.
Wie ook al vinden dat ze heb
ben gewonnen zijn de Engel
sen. Het groepje Black Lace,
dat vanavond Mary Ann ten
gehore brengt, trekt zich wei
nig aan van de beschuldigin
gen dat ze alleen maar nama
kers zijn van de groep „Smo
kie". Men wrijft zich in de
handen over de gelegde con
tacten, de ontvangen invitaties
uit andere landen om te ko
men optreden, en over. de
verkoop van het plaatje in
het thuisland. In een week
gingen er daar 60.000 van
over de toonbank en dat is
een leuk debuut voor -een
nieuwe groep.
De groep is niet echt nieuw,
maar wel een nieuwkomer in
het platenvak. Dat na vijf
jaar voornamelijk downs, nu
de ups komen, kan alleen
maar tot tevredenheid stem
men, vindt manager Keith
Mill en hij deelt met royale
hand stickers en buttons uit,
waarmee de groep bij de pers
aan de man gebracht moet
worden. Voor die Engelsen
kan het Eurovisie avondje al
niet meer stuk.
Het festival wordt vanavond
aan elkaar gepraat door een
heer en een dame, die samen
het jgebruikelijke talen pakket
beheersen, dat nodig is vol
gens de songfestival-traditie.
Dat zijn respectievelijk de Is
raëlische tv presentator Da
niël Peer, een oude rob in het
vak en Yardena Arazi. Een
aantrekkelijke jongedame, die
tijdens de repetities aantoon
de, de nodige zinnen keurig
uit het hoofd te kennen. Ze is
voornamelijk bekend omdat
de media hebben onthouden
dat ze twee jaar terug in den
Haag lid was van het groepje
Chocolat, dat toen de Israëli
sche vlag verdedigde. Ze
heeft sindsdien wat aan pre
sentatiewerk gedaan op plaat
selijk niveau en een rolletje
gespeeld in een Duitse film.
Vanavond is haar eerste grote
klus op nationaal gebied.
Voor de Nederlandse kijkers
maakt het allemaal niet zo
veel uit, want de meeste zin
nen van Peer en Arazi zullen
wel worden overstemd door
het muziek mozaiek van Wil
lem Duys, door de NOS uit
Frankrijk gehaald om des
kundig commentaar te geven.
Hij arriveerde donderdag in
Jeruzalem voor de eerste in
structies en een snuifje van
de repetities die in volle gang
waren, en met zijn ervaring
zal hij vast wel weer kans
zien om voor vanavond alle
privé bijzonderheden van alle
artiesten bij de hand te heb
ben tijdens de uitzending.
Het enige dat eigenlijk fout
kan gaan is dat de leden van
de Nederlandse groep niet
precies tegelijk neerkomen na
het sprongetje dat zij midden
in Colorado van plan zijn te
maken. Opvallend in dit op
zicht is, hoe weinig de Neder
landers nog maar voorbereid
schijnen te hebben omtrent
de presentatie. Tijdens de re
petities worden elke keer an
dere bewegingen uitgepro
beerd en men lacht heel wat
af. Het ziet er wel heel gezel
lig uit, maar ook weinig pro
fessioneel. Zeker als je na
gaat, dat het voor Sandra zelf
al het derde songfestival is.
Als je de Nederlandse presen
tatie vergelijkt met bijvoor
beeld die van de Duitsers,
een pas enkele maanden gele
den bij elkaar gergrabbelde
groep, dan valt pijnlijk duide
lijk op, hoe hard de Duitsers
aan het nummer hebben
gewerkt. Of ze daarmee het
festival winnen, dat hangt va-
nanvond af van de gevoelens
en de smaak van negentien
internationale jury's. Maar als
echte beroepsmensen in het
showvak hebben ze niets aan
het toeval overgelaten en er
voor gezorgd, dat ze binnen
hun mogelijkheden de perfec
tie hebben bereikt.
En dat lijkt op het moment
het manco te zijn bij de grote
Nederlandse delegatie, die
zich erg druk heeft gemaakt
om als eerste in dat vak in
de Dode Zee te liggen, terwijl
de meeste andere artiesten al
snel in het perscentrum te
vinden waren om zich aan de
media te presenteren. Ook
dat hoort er bij. Daarvoor
zijn het showmensen.
Nog even iets over de op
smuk van de televisie-uitzen
ding. Het draaiboek voorzie
in een introductie door mid
del van een speciaal vervaar
digde film over Jeruzalem
met beelden van alle beken
den en beroemde religieua i
en historische bezienswaar di| -
heden. De korte pauzes tul
sen de nummers, nodig voa
het op- en afgaan van artiei
ten, worden gevuld met uitbe
eldingen van specifieke trek l
jes van deelnemende landei
gespeeld door een pantomime
groep voor getekende decors.
Schattingen over het aantj v
kijkers vanavond lopen uil i
een. Van 200 tot 500 miljoet
Hoe het ook zij en wie er ooi
wint, het Eurovisie Songfesti
val is ook dit jaar weer eö
tophit op televisiegebied. Ee
opgewekt geluid tot slot: D
Israëlische technici hebbö -
het opvallend sober aan#
pakt. De show wordt me
maar 6 camera's in beeld ge
bracht, terwijl vorig jaar no
met 13 werd gewerkt. En
mag het eerlijk zeggen van»
vond: „Ziet U enig verschil?".
RENEDECO0
