ohan van
Ier Velde
aakt zich
voorlopig
inog geen
lillusies
Wat is de waarde van waarnemingen op t.v.
JOHN BOLTEN
WIL DIT JAAR
REHABILITATIE
DISCUSSIE LAAIT FEL OP IN DUITSLAND
gSPORT LEIDSE COURAN ZATERDAG 31 MAART 1979 PAGINA 13
(Van onze correspondent)
BONN De elektronische zegeningen van
onze moderne tijd hebben nog geen bezit van
het voetbalveld genomen. Wel buiten de lij
nen waar steeds vernuftiger camera's het ge
beuren voor de buis registreren; maar niet
daarbinnen waar de scheidsrechter nog steeds
gewapend met een stopwatch, een potlood,
een notitieboekje en een almachtige autoriteit
met de 22 spelers meedraait. Zijn beslissin
gen zijn niet meer terug te draaien, zelfs
wanneer een stadion met 25.000 mensen iets
anders heeft gezien dan de scheidsrechter
constateerde. Aan deze situatie heeft Hans
Kindennann, de „schoonmaker" van de Duit
se voetbalbond (DFB), die in de tijd van het
Bundesligaschandaal zijn reputatie als onpar
tijdig aanklager voor eens en altijd heeft ge
vestigd, een einde gemaakt, en daarbij een
precedent geschapen dat van grote invloed
op het Duitse voetbal - maar ook daarbuiten
- zou kunnen zijn.
In de wedstrijd Borussia Mönchengladbach
Hamburger SV betrapte scheidsrechter Quin-
deau de speler Wohlers van Borussia erop dat
hij Felix Magath van HSV natrapte, Wohlers
werd van het veld gestuurd. Maar in de
„Sportschau" van diezelfde avond toonde de
opname van deze wedstrijd glashard aan dat
Magath de boosdoener was omdat hij zijn te
genstander had geslagen, of in elk geval een
poging daartoe had gedaan. Ook Kindermann,
de voorzitter van de controlecommissie van de
DFB, zag vanuit zijn luie stoel deze uitzen
ding. Magath moest op het matje komen en
werd aan de hand van de opnamen voor zes
wedstrijden geschorst. En daarmee lag het
precedent levensgroot op tafel; in hoeverre
mag de televisie tot rechtbank worden gepro
moveerd?
In de bondsrepubliek is een discussie ontstaan
of televisiebeelden gebruikt mogen worden om
achteraf te bepalen wat er precies op het veld
gebeurd is en om aan de hand daarvan straf
fen op te leggen of te corrigeren. De voor
standers lijken in de minderheid te zijn. Tot
hen behoort bijvoorbeeld Harrie Valerien, de
presentator van „Sport-studio" op het tweede
Duitse net. Hij demonstreerde in zijn pro
gramma enige tijd geleden een installatie van
camera's die als een soort verlengstuk van de
scheidsrechter fungeerde. De beelden van deze
op strategisch belangrijke delen van het voet
balveld gerichte camera's werden ontvangen
door een „technische scheidsrechter" die over
monitors beschikte en zijn bevindingen onmid
dellijk draadloos doorgaf aan de scheidsrech
ters op het veld. Volgens Valerien is het onzin
dat de scheidsrechter niet van het hoge tech
nische peil van elektronische apparatuur ge
bruik zou mogen maken. „Wie kan zien hoe
mensen op de maan landen, kan zich moeilijk
voorstellen dat elektronika uitgerekend op een
voetbalveld moet stilhouden", zei hij. Daarbij
merkte hij ook op dat bij sporten als atletiek
en zwemmen deze elektronische hulpmiddelen
niet meer weg te denken zijn. Waarom wor
den ze dan op het voetbalveld niet gebruikt?
Ondermijning
Maar de negatieve oordelen overheersen, zo
wel bij scheidsrechters als bij spelers, clubs
en bestuurders. Deze bezwaren betreffen
naast de technische mankementen vooral de
ondermijning van de positie van de scheids
rechter. De technische kant van de zaak
heeft te maken met het feit dat zelfs de
beste camera niet „in perspectief kan zien".
De concurrent van Valeriens programma op
het eerste Duitse net, de „Sportschau", toonde
aan hoe bedrieglijk zelfs de „exacte" camera's
langs het veld kunnen zijn. Drie op verschil
lende plaatsen opgestelde demonstratie-came
ra's wekten alle drie de indruk dat bij een be
paalde opname de ene speler de ander in het
strafschopgebied onderuit haalde. Pas uit de
opname van de vierde bleek dat de spelers el
kaar helemaal niet hadden aangeraakt
Principiëler zijn de bezwaren ten opzichte van
de macht van de scheidsrechter in de toe
komst Als de scheidsrechter op het veld niet
meer alleen zijn beslissingen kan nemen,'is er
al gauw sprake van willekeur. Want welke
beelden selecteert de TV? En wie staat achter
de camera? Aan de hand van „alternatieve"
opnamen zouden de betrokken partijen boven
dien hun onschuld of schuld van de tegen
stander kunnen bewijzen met een eindeloze
procesvoering als gevolg. Het weekblad „Die
Zeit" schreef ind it verband: „Als de TV-uit-
zendingen als bewijs gelden, mag men ook vi
deo-opnamen niet uitsluiten die misschien
door verenigingen worden gebruikt om spelers
van de tegenpartij te ontmaskeren".
Het blad sluit zelfs niet uit dat mijnheer Kin
dermann ook met een privé-opnameappara-
tuur het sportveld betreedt om boosdoeners
aan de kaak te stellen. Om nog maar niet te
spreken van de gevolgen die het zou hebben
wanneer uit opnamen zou blijken dat straf
schoppen onterecht zouden zijn gegeven.
De scheidsrechter moet de scheidsrechter blij
ven, menen degenen die tegen TV-camera's
als bewijsmiddel zijn. Een wedstrijd duurt ne
gentig minuten en in die tijd moet hij onbeïn-
vloed zijn werk kunnen doen en zijn beslissin
gen kunnen nemen. Als hij deze opdracht niet
goed verwilt, blijkt dat op den duur vanzelf
wel. En als deskundigen tot de overtuiging ko
men dat het moderne profvoetbal niet meer
door één man te beheersen zou zijn, kan men
nog altijd overwegen om andere maatregelen
te nemen zoals grotere bevoegdheden van de
grensrechters, uitbreiding van het aantal
scheidsrechters tot twee of drie man zoals bij
ijshockey en bij zaalhandbal het geval is of
het aanstellen van scheidsrechters die, net als
de spelers, van hun hobby hun beroep hebben
gemaakt
AMI VAN VREE
HEILOO Een kleine twee jaar geleden bezwoer John Bol-
ten na een geruchtmakende civiele procedure tegen de KNAC
nooit meer een stap in de autosportwereld te doen. Nu, vele
kriebelende bloedcirculaties verder, is het fanatisme waarmee
de toenmalige kampioenskandidaat Bol ten zijn eed zwoer om
geslagen in een ongelooflijke trek naar dit raceseizoen. De
kersverse Golf-coureur: „Dat ik nu weer begin te racen, is
ten dele een stuk rehabilitatie. Ik wil bewijzen dat ik dat ra
cen in de vingers heb en dat er, zoals beweerd, geen trucs
aan te pas hoeven te komen om een titel in de autoracerij
te
grijpen".
Het andere gedeelte, dqt de Heiloo'er, meubelontwerper heeft
aangezet tot het hervatten van zijn autosport-carrière is het
„autosportbacil". John Bolten: „Als je eenmaal kennis hebt ge
maakt met het sfeertje, het racen zelf, dan kan je er eigenlijk
niet meer buiten. In het afgelopen jaar van mijn schorsing
verscheen ik door mijn vriend John Vos uit Castricum, die
nog" steeds in de Renault 5 klasse rondtoert, weer op het cir
cuit Je zit in de pits naar zo'n wedstrijd te kijken en dan zeg
je op een gegeven moment: „Potverdikkeme, ik heb toch wel
weer zin". En zo is hij weer teruggekomen op zijn woorden.
Woorden, die in augustus 1977 zeer vastberaden hadden ge
klonken. Uitvloeisel van John Boltens grote verontwaardiging
over het hem aangedane onrecht Een technische onvolkomen
heid aan zijn „vijfje" kostte hem een totale diskwalificatie
voor de alle eerder gereden races, en dus ook het leiderschap
in het klassement in deze merkenidasse. En verder achtten de
organiserende mensen van Renault en de KNAC het nodig om
Bolten een schorsing van een jaar op te leggen. Nog zichtbaar
spinnijdig schetst John Bolten de affaire, die hij twee jaar ge
leden met een simpel „geen commentaar" afdeed.
Verwisseld
„In de voorlaatste van de negen nationale races op Zand-
voort won ik, zoals zo vaak dat jaar. Ik werd aan een techni
sche controle onderworpen. De carburateurs werden uit el
kaar gehaald om te kijken of de sproeiers niet uitgeboord
waren. Dat bleek niet het geval. Bij het weer monteren van
die tweetraps carburateur heeft men, naar ik later heb verno
men, de sproeiers van de eerste en de tweede trap verwis
seld. De week in Zolder was dat duidelijk te merken."
„Mijn top was veel lager. In de training wist ik echter toch de
snelste tijd te verwezenlijken. Zolder is tenslotte een stuurcirc-
uit, daar voel ik me wel thuis. Bovendien was ik erg gemoti
veerd, want de laatste keer op Zolder was ik op mijn „harses"
gegaan. Enfin, toch even mijn garage gebeld en gevraagd wat
ze met mijn auto uitgespookt hadden. Niets, was het ant
woord. Toen heb ik het maar laten zitten, 's Zondags win ik
onder regenachtige omstandigheden de race. Na afloop moet
ik met Deen en Stam, mijn concurrenten naar de controle.
Hun auto wordt oppervlakkig gecontroleerd. Die van mij moet
tot de laatste bout uit elkaar. Bij het allerlaatste onderdeel, de
carburateur bleek de verwisseling van de sproeiers".
De fout van de controle-functionarissen op Zandvoort werd
John Bolten persoonlijk aangerekend. Uw auto is niet volgens
de reglementen, meneer. U bent zelf verantwoordelijk, was het
commentaar, dat Bolten in Zolder kreeg. Dat zijn auto van die
technische onvolkomendheid slechts nadeel in de vorm van
minder vermogen en dus geen voordeel had, daar had men
geen enkele boodschap aan.
Poppen aan dansen
Een week later waren de poppen helemaal aan het dansen.
John Bolten, die zelf een schorsing van een race verwachtte,
kreeg de mededeling dat hij voor het gehele seizoen gedisk
walificeerd werd en dat hij bovendien voor een jaar zijn li
centie kwijtraakte.
De Heiloo'er coureur was des duivels. Hij stapte in zijn drift
over zoveel onrecht naar de rechtbank. Een unieke stap. Het
was voor het eerst in de vaderlandse autosportgeschiedenis,
dat er een coureur naar de rechter ging. John Bolten: „Dat
was een verkeerde stap van me. Ik wilde via de rechter deel
name forceren aan de laatste race. De rechter oordeelde ech
ter gewoon volgens de reglementen. En die stelden me in het
ongelijk. Ik had in protest moeten gaan bij de KNAC. Dan
had ik in de tijd voor de uitspraak de resterende twee races
kunnen rijden. Dat wilde ik zo graag, om het publiek te bewij
zen dat ik ook zonder die zogenaamde foefjes de beste was".
Na de rechtzaak, waarin Bolten in het ongelijk werd gesteld,
heeft hij niet veel uitspraken meer gedaan in de media. Voor
de buitenstaanders leek dat een soort schuld bekennen, maar
het was volgens John Bolten, omdat hij er geen behoefte aan
had de bond en Renault een trap na te geven.
John Bolten wil nog iets zeggen over wat er indertijd vol
gens hem achter de schorsing heeft gezeten. „Volgens mij ls
het een stuk naar corruptie riekende politiek geweest van Re
nault Nederland. Ik als privé-rijder stond voor drie door dea
lers gesteunde coureurs. Men heeft gewoon alles geprobeerd
om in die stand verandering te brengen. En dat is gelukt".
John Bolten heeft er nog een nare smaak van in de mond.
Toen hij dan ook wer besloot dit jaar te gaan racen, achtte
hij het onmogelijk ooit nog in zo'n Frans „hondehok" te gaan
zitten. Toen Gijs van Lennep hem benaderde om aan Golf
GTI-merkenraces mee te gaan doen, hapte hij onmiddellijk.
John Bolten vindt de merkenraces de enige klasse, waarin hij
redelijk kan functioneren. „Het is betaalbaar, ongevaarlijk en
iedereen heeft gelijke kansen", zijn zijn beweegredenen.
Het ziet er naar uit, dat John Bolten, die in het seizoen 1977
grote internationale ervaring opdeed in de voorprogramma's
van de Europese Grand Prix, een zeer toonaangevende rol
gaat spelen in de Golf-klasse, hoewel hij afgelopen weekeinde
door pech (een tegenstander deed hem buiten de baan belan
den) nog niet in de prijzen reed. Ik ben zeer optimistisch
over dit seizoen. Er bestaat wel een hevige concurrentie in
deze klasse".
Van incidenten als in 1977 wil John Bolten verschoond blijven.
Öe coureurs zelf mogen met geen sleutel de motor aanraken.
De zaak wordt steeds verzegeld. Een pak van het hart voor
John. Vertrouwen in zijn eigen capaciteiten heeft hij tenslotte
voldoende en dat moet in deze klasse voldoende zijn voor een
titel. Autosportminnend Nederland wacht af.
JOHN VOLKERS
WIELERTALENT
HEEFTVREDE
METTAKTIEK
PETER POST
."Sg#.
Televisiecamera's naast het veld kunnen zowel in net
voor- als het nadeel van overtreders beelden produce-
ten. Als „controleur" van de scheidsrechter worden
te over het algemeen in Duitsland afgewezen.
h
11
iRIJSBERGEN De ogen van Johan vm der
°.at 1 Velde beginnen, wanneer het gesprek op cb Ron-
>ienb k van Romandië terecht komt, plotsel ng te
flimmen. Het 22-jarige door Peter Post, de ploeg
leider van TI-Raleigh-McGregor, gekoesteide ta
lent denkt duidelijk met genoegen terug aan deze
meerdaagse wedstrijd. „Toen is duidelijk geble
ken dat ik in de bergen kon meekomen. Op de
eerste dag was er een col van 1000 meter en
kwam ik met de eersten boven. Op de laatste
dag reed ik ze er allemaal af. Het wis een
prachtig gevoel om ze de één na de andei er af
te „peren". De wil om als eerste te finishen
wordt dan steeds groter". Het zijn vooral deze
herinneringen waaraan deze prof zich thais vas
thoudt. Voorlopig is er namelijk weinig kans om
opnieuw te schitteren. Terwijl zijn ploegmakkers
l heel Europa door trekken, wordt Johan vin der
Velde namelijk nog ver van het strijdtoneel ge
houden.
Johan van der velde hoopt door zijn voorzichtige brengen ook ooit eens figuurlijk hoog te paard te zitten.
iat is geen verrassing, want al tijdens de pre-
•s ..entatie kondigde Peter Post aan, dat hij met
eeSv Johan van der Velde zuinig zou omspringen,
lecti Het is de bedoeling hem heel zorgvuldig voor
en li het grote werk klaar te stomen. Desondanks
ut jöt Johan van der Velde zich voor de televisie
VOt verbijten wanneer hij ziet hoe zijn vakgeno
ten elkaar in de voorjaarsklassiekers het leven
ruur maken. „Wat zou ik er graag bij zijn",
kh-jverzucht hij. De grootste ellende lijkt intussen
geleden, want ook voor Johan van der Velde
V<X gaat binnenkort het grote spel weer beginnen.
lu Éven als vorig jaar staat opnieuw de Ronde
ngeil van Romandië op het programma, terwijl Post
hem ook meeneemt naar de Amstel Gold
yja -Race, Luik-Bastenaken-Luik en de Waalse Pijl.
ne Dauphiné Liberé wordt de grote test Als
-,»» daar goed doorheen kom, mag ik waar-
ld e ichijnlijk mee naar de Tour".
Len
Jc De intensief met zijn vak bezig zijnde coureur
uit Rijsbergen maakt zich voorlopig geen illu
sies. Hij is gewend nuchter alles op een rijtje
"fc zetten en niet al te veel op de zaken voor-
lit te lopen. „Als ik naar de mensen om mij
zou luisteren, ben ik nog beter dan
:kx en over tien jaar miljonair. Nou, ik
id me maar rustig en laat me door nie-
nd de kop gek maken. Ik hoef niet met
»te letters in de krant en heb er geen be-
'fte aan als een vedette te worden be-
ouwd". Het klinkt een beetje fel, maar het
begrijpelijk. Het winnen van drie intemaüo-
1 erkende ronden (Romandië, Engeland en
Ierland) mag als een indrukwekkend prof-
ïbuut worden beschouwd, maar het heeft
i nog niet verlost van zijn twijfels. „Nie-
id verwacht van mij dat die triomfen dit
zullen worden herhaald. Dat kan ook am-
Bc ben al blij met een paar goede over-
gen. Maar je moet altijd maar afwach
ten of dat lukt".
Nauwgezet
Tentinde het zo ver te brengen bereidt Johan
van der Velde zich nauwgezet op het nieuwe
scizten voor. „Ik doe overigens niets speci
aals, Ik heb aan 3 14 uur training per dag
genceg. Momenteel rijd ik vaak samen met
amateurs. In een groep is het nu eenmaal
prettiger trainen dan alleen. Voorts train ik
vaal met de amateur Wies van Dongen. Het
is echter niet zo dat ik tegenwoordig 100
kiloneter meer pak. Beslist niet".
Johm van der Velde houdt zich vooral vast
aan zijn ploegleider. „Ik heb regelmatig con
tact met Post. Als ik hem in een weekend
niet zie, dan bellen we wel twee keer per
weer". En ook van Rini Wagtmans, de ama-
teurcoach van de KNWU en voormalige prof,
neent hij wel iets aan. „Als je Rini tegen
komt, praat je automatisch over het vak. Het
is interessant om naar die mannen te luiste
ren. Ze hebben veel ervaring opgedaan. Ook
in de privésfeer. Ik ben leergierig, heb nog
nieb meegemaakt. Het is voor mijn toekomst
goed om veel over dat soort zaken na te den
ken*.
Net getrouwd
De nog maar net getrouwde belofte van het
nationale wielerbestel vergeet uiteraard niet
de nodige wedstrijdkilometers te maken. Na
het trainingskamp aan de Middellandse Zee
met de daar geplande bekende koersen, start
hij Momenteel vooral in de Belgische kermis
riten. Criteria over zo'n 200 kilometer rond
voor velen onbekende plaatsen als Ledegem
en lchtegem. Daar schaaft hij voorzichtig aan
de rorm, die hem ook dit jaar op het eerste
plar moet brengen. Daar ook probeert hij in
praktijk te brengen wat geroutineerde colle
ga's als Raas en Knetemann hem Ieren.
Hoewel dat dit seizoen nog niet in overwinnin
gen heeft geresulteerd, is hij niet ontevreden.
Duidelijk is geworden, dat hij niet alleen kan
klimmen, maar bovendien over,een uitstekend
koersinzicht beschikt. Hij onderkent tijdig hoe
het spel in elkaar zit en weet daarmede zijn
voordeel te doen.
„Ja, en als je dan in een sterke ploeg zit, kan
er iets worden bereikt Als je aan de leiding
staat wordt er bij TI-Raleigh voor je gereden.
Leeftijd maakt dan niets uit. Maar je moet
natuurlijk wel een beetje geluk hebben. Als je
védt, is het dikwijls meteen bekeken. En als je
verliest heb je het bij de mensen natuurlijk
prompt verkeerd gedaan".
Duidelijk is dat Johan van der Velde snel
leert Ook de manier waarop Jan Raas werd
aangepakt door de pers na de klassieker Mi-
laan-San Remo ontging hem niet. Beter dan
wie ook beseft hij momenteel dat het niet al
leen niet eenvoudig is een plekje tussen de er
varen en erkende profwielrenners te verover
en, maar dat het nog moeilijker is het een
maal veroverde terrein te controleren. „Als je
niet brutaal bent", zo zegt hij, „dan lukt het
beslist niet. Er komen bovendien steeds meer
jonge eerzuchtige coureurs, waardoor de con
currentie groter wordt".
De voormalige timmerman - „Ik ga nooit
meer naar de bouw. Na mijn wielercarrière
wil ik afwisselend werk of een eigen zaak" -
is echter bereid om af te zien. Vooral nu er
voortekenen zijn, dat hij tot de kleine groep
kan behoren, die in de internationale wieler-
wereld de lakens uitdeelt. Tegen deze achter
grond is hij blij bij Post te zijn terecht geko
men. Ook Van der Velde heeft lang gedacht
dat een debuut in een Franse profploeg de
voorkeur zou moeten hebben. Gesprekken met
jonge collega's hebben hem inmiddels duide
lijk gemaakt, dat deze ideeën naar de sprook
jeswereld moeten worden verwezen. „In een
Franse ploeg heb je niet alleen problemen
met de taal, maar bovendien moet je alles zelf
regelen en dikwijls nog betalen ook. Het is
niet te vergelijken met de verzorging bij TI-
Raleigh. Achteraf gezien ben ik enorm blij
met het goede aanbod van Post".
Laatbloeier
Deze laatbloeier - na een zwakke aanloop
van „wilde" wielercrosses en de officiële
KNWU-wedstrijden drukt hij elk jaar vaker
zijn wiel als eerste over de finishlijn heeft
enkele zaken al helemaal door. Hij beseft dat
een slechte dag tijdens een koers moet wor
den gecamoufleerd en dat alles om geld
draait.
„Om dat te verdienen, moet je iets doen. Moet
je kunnen pijn lijden. Daarom begrijp ik die
voetbalprofs niet Hoe meer ze verdienen, des
te meer klagen zij. Wielerprofs moeten heel
wat meer doen voor hun geld". Hij signaleert
het verschijnsel zonder opwinding. Voor hem
geldt kennelijk slechts één ding. Voorlopig wil
hij zich in elke wedstrijd waarmaken. Al is
het alleen maar om zijn supportersclub (180
leden!) tevreden te stellen. En dat zal hem on
getwijfeld lukken. Vooral omdat hij, net zoals
indertijd een Eef Dolman zich uitstekend op
een bepaalde wedstrijd kan concentreren. En
een renner, die in zijn eerste profjaar in de
Waalse Pijl al dertiende wordt, moet in staat
worden geacht ook in ééndagskoersen voor
sensatie te zorgen. De tweede helft van de
maand april zal in ieder geval veel duidelijk
maken.
PETER VAN PUTTEN
