Van der Klaauw pleit voor
meer uitreisvisa in Roemenie
^Dick Verkijk
4n Boekarest
vastgehouden
Informatieschandaal drijft Zuidafrikaanse regering in het nauw
IV.
ran Agt tot CDU:
v-uitzending
)eledigend voor Kohl
Belgische kabinetscrisis naar oplossing
VOOR TROUWLUSTIGE ROEMENEN
)EGANDESE BALLINGEN
5 N BE VRUDINGSFRONT
v Kreisky: Wiesenthal hanteert
maffia- methoden
Li
verhoging landbouwprijzen
Benelux voor lichte
Sofia Loren in Londen
De Italiaanse filmster Sophia Loren in een grote
zaak in Londen, waar zij persoonlijk verscheen
om voor de liefhebbers haar handtekening te zet
ten in het door haar geschreven boek „Sophia,
Living and Loving", De animo was zo groot dat
Sophia op een gegeven moment ijlings de benen
moest nemen, om niet onder de voet te worden
gelopen.
3UITENLAND
iOEKAREST De Nederlandse journalist
ick Verkijk (49), die deze week voor de
OS-radio minister Van der Klaauw van
uitenlandse Zaken vergezelt op zijn reis
aar Roemenië en Bulgarije, heeft gisteren
:durende anderhalf uur in een politiebureau
Boekarest vast gezeten.
èrkijk wilde een persoonlijk bezoek brengen
een leidende figuur van het comité ter
trdediging van de godsdienstige rechten in
•menië, Pavel Nicolescu. Toen Verkijk in
straat arriveerde, zag hij er een auto staan
iet twee mannen erin. Hij belde op het opge-
jven adres aan, maar trof de man die hij
weken wilde daar niet aan. Deze was, zo
erd door zijn huisgenoten verteld, zondag
aar de politie gebracht Hij zou met arresta-
e bedreigd zijn.
Ie twee mannen, die in de wachtende auto
aten. bleken politiemensen te zijn. Ze namen
under enige verklaring Verkijk's paspoort af
ri vroegen hem mee te gaan. Het doel van de
orte autotocht bleek het politiebureau te zijn,
'aar Verkijk na anderhalf uur werd vrijgela-
•n. Op de vraag van Verkijk waaraan hij dit
erbiijf op het politiebureau te „danken" had,
Teeg hij ten antwoord dat er in de straat
aar hij was geweest een „probleem" was.
ok kreeg Verkijk het dringende advies om
ie straat niet meer te betreden. Hij ontving
jn paspoort daarop terug.
LEIDSE COURANT/ DINSDAG 27 MAART 1979 PAGINA 11 PAGINA
OHANNESBURG (AFP, Rtr.) - Bet
lluldergateschandaal" heeft het Afrika
ir nationalisme in zijn ernstigste inter-
crisis gestort in de 31 jaar dat de
asionale Partij het Zuidafrikaanse po-
tieke toneel domineert. Tegen de kri
ek op de apartheidspolitiek door de
Engelstalige oppositie, de zwarte natio-
alisten en het buitenland vertoont het
amp van de Afrikaners (afstammelin-
van Nederlandse kolonisten) door-
tans een gesloten front. Maar „Mulder-
ïte" heeft tot een interne vertrouwens
crisis geleid. Over en weer uiten de Af
rikaner voormannen ernstige beschuldi
gingen, en maken ze elkaar voor leuge
naar uit
Leiders van de Engelstalige oppositie in
het parlement, de progressieve federale
partij en de partij voor de nieuwe repu
bliek, dringen aan op afzetting van presi
dent Vorster, het aftreden van de rege-
ring-Botha en het uitschrijven van nieu
we verkiezingen. De oppositieleiders zul
len een petitie indienen waarin wordt
verzocht om benoeming van een parle
mentaire commissie, die het gedrag van
de president moet onderzoeken. Op
grond van de uitslag van dat onderzoek
zou het parlement kunnen besluiten Vor
ster uit zijn ambt te zetten.
Maar het parlement hoeft de petitie pas
in behandeling te nemen als er 30 hand
tekeningen onder staan. De oppositie be
zet slechts 27 zetels in het parlement,
waar de regeringspartij een overweldi
gende meerderheid heeft. Niettemin
hoopt de oppositie op enkele overlopers
uit het regeringskamp.
De politieke positie van premier Pieter
Botha lijkt directer in gevaar. Hij heefi
zelf steeds gezegd dat de regering zal af
treden en nieuwe verkiezingken zal uit
schrijven als wordt bewezen dat een lid
van het kabinet direct betrokken is ge
weest bij de affaire van de geheime
fondsen van het ministerie van voorlich
ting.
Ex-minister van voorlichting Connie Mul
der, een van de hoofdrolspelers in het
schandaal, heeft zondag zijn stilzwijgen
doorbroken met de beschuldiging dat ex-
premier Vorster, nu president, en minis
ter van financiën Owen Horwoord al ja
ren op de hoogte waren van een van de
meest omstreden geheime projecten: het
gebruik van vele miljoenen guldens aan
overheidsgelden voor de oprichting van
een regeringsgezinde, Engelstalige krant,
The Citizen.
Het voormalige hoofd van de veiligheids
dienst, generaal Hendrik van den Berg,
heeft bevestigd dat Vorster al in het
voorbereidende stadium, in 1975. op de
hoogte was. Niettemin herhaalde Vorster
zondagavond dat hij pas in 1977 was in
gelicht.
Voorts zijn miljoenen uit de geheime
fondsen besteed aan het „verkopen" van
de apartheidspolitiek in het buitenland.
Tot de projecten behoorde het financie
ren van het weekblad To the Point, ge
slaagde en mislukte pogingen om bladen
in Europa en de Verenigde Staten op te
kopen, en financiële bijdragen aan ver
kiezingscampagnes van Amerikaanse po
litici die de Zuidafrikaanse regering goed
gezind zijn.
Moezorewa wil nauwe banden
met Zuid-Afrika
(Van onze correspondent)
DNN Op het algemene
irtijcongres van de CDU in
iel heeft minister-president
an Agt als gastspreker gis
ten kritiek geoefend op de
/-uitzending van het Duitse
DF uit Den Haag waar de
indag herkozen voorzitter
■icdt1! 111 christen-democraten
tlmut Kohl door een aantal
,p° ederlanders scherp was on
dervraagd.
an Agt noemde deze uitzen-
/PPv^ing een belediging voor de
tri „n !DU-voorzitter. Onder luide
.c.Jv tejuichingen zei Van Agt in
et Duits: „Mijn vriend, Herr
ükvoe oktor Kohl, is daarin zeer
,v apper opgetreden". De mees-
Nederlanders veroordelen
deze manier van vragen stel
len en de groep ondervragers
was zeker niet representatief
voor de Nederlanders, aldus
de minister-president. Hij
voegde eraan toe dat men een
gast uit een bevriend land
niet zo kan behandelen.
Nog niet zo lang geleden had
de minister-president tegen
over een Duitse correspon
dent in Den Haag het verwijt
van Kohl dat hij uitsluitend
met communisten en socialis
ten zou zijn geconfronteerd
een „oude bekende slogan"
genoemd en gezegd dat wan
neer iemand als Kohl in Ne
derland zaken als radicalen-
besuit, de Berufsverbote en
oud-Nazi's verdedigt, toch op
heftige reacties moet rekenen.
VLAAMS FRONT UITEENGESPAT
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Als de partijcongressen
het komende weekeinde akkoord gaan
met de oplossing voor de Belgische
regeringscrisis, die gisteren door de
diverse onderhandelaars werd goedge
keurd, kan België eind volgende week
een nieuwe regering hebben. Deze zal
dan bestaan uit de Waal en Vlaamse
socialisten en christen-democraten
(PS, BSP, PSC en CVP) en het front
der Francofonen in Brussel, FDF.
Deze vijf partners van de oude coali
tie hebben gisteren namelijk hun ja
woord gegeven aan kabinetsformateur
Paul Vander Boeynants, die een mini
maal staatshervormingsplan heeft
voorgesteld en twee nota's voor de
oplossing van de sociaal-economische
problemen, waarover vandaag onder
handelingen zullen beginnen tussen
de nieuwe regeringspartijen.
De kans dat die onderhandelingen sla
gen wordt algemeen in België hoog
aangeslagen, nu de Vlaamse taaipartij,
de Volksunie, voor de eer heeft be
dankt De nieuwe doorbraak in de
Belgische regeringscrisis is mogelijk
geworden doordat met veel tam tam
het Vlaamse front van christen-demo
craten, socialisten en Volksunie uiteen
is gespat. Tot nog toe hadden de
Vlaamse CVP en BSP gesteld dat
geen nieuwe regering in België kon
worden gevormd met het Brusselse
FDF en zonder de Volksunie. Gisteren
echter slikten de Vlaamse christen-de
mocraten en socialisten deze voor
waarde in omdat de franstalige par
tijen aan alle essentiële Vlaamse eisen
inzake de staatshervorming zouden
zijn tegemoet gekomen.
Achteraf bleek deze verklaring echter
niet juist. Want de grote lijnen van de
staatshervorming moeten nu door het
parlement worden uitgewerkt, zoals de
positie van de gewestregeringen èn
hun financiële middelen. De positie
van de toekomstige, door Franstalige
overheerste Brusselse gewestregering
zal wel tijdens de komende regering
sonderhandelingen worden geregeld.
Ook is nog niets bepaald omtrent de
positie van Brussel en de randgemeen
ten. De Vlaamse socialistenleider Ka-
rel van Miert zei gisteravond dat zijn
partij door de knieen was gegaan over
de regeringsdeelname met het FIJF en
zonder de Volksunie omdat zijn partij
op het inhoudelijke vlak genoegdoe
ning had gekregen. CVP-voorzitter
Wilfried Martens liet zich in gelijke
termen uit
Het wegblijven van de Vlaamse Volk
sunie betekent echter, dat er (als de
regeringsondt-rhandelingen slagen) drie
Franstalige partijen en twee Neder
landstalige in de regering zullen zijn
vertegenwoordigd. Het is de vraag wat
de diverse partijcongressen aanstaan
de weekeinde zullen doen.
'AIR O BI Oegandese ballingen hebben gis-
dele eren officieel de oprichting aangekondigd
an een „Oegandees Nationaal Bevrijdings-
iinaront>'' d*4 president Idi Amin van Oeganda
wet afzetten.
jw a
/rijsta lij hebben een communique uitgegeven, waar-
iak v° n werd verklaard dat alle onderlinge verschil-
/jp en overwonnen zijn. Ook werd de formering
ekend gemaakt van een uitvoerende raad,
20 kai e[f leden, die Oeganda na de val van
Z55 Imin gedurende twee jaar zal regeren. Voor-
iden, itter van deze raad is Yusufu Lulu, een ze
stigjarige academicus. De raad telt leden
van allerlei politieke kleur, van aanhangers
van de oude monarchie tot leden van uiterst
links, onder anderen kolonel Tito Okello, die
voor de staatsgreep van Amin in 1971 de lei
ding had over een legereenheid. Hij voert ook
het bevel over de strijdkrachten van het Oe
gandees Nationaal Front De voormalige presi
dent van Oeganda, Milton Obote, die lang
werd beschouwd als de leider van de ballin
gen, komt echter niet op de ledenlijst van de
raad voor. Het Afrikaanse persbureau meldde
dat Yusufu Lulu zich binnenkort in Masaka,
120 kilometer ten zuidwesten van de Oegande
se hoofdstad Kampala, zal vestigen.
3913. IENEN (AFP) De Oostenrijkse kanselier
öTr^0 Kre sky heeft gisteren te Wenen op-
on»er "euw kritiek geuit op Simon Wiesenthal, di-
)rv ecteur van het Joods Documentatiecentrum,
__.it toor te zeggen dat diens activiteiten blijk ga-
te lefetven van een „ideologie, die omgekeerd corres-
rden ^ondeert met het nazisme".
wj verweet hem ook „methoden analoog aan
die van de maffia" te gebruiken.
Kreisky heeft zijn verklaringen afgelegd in
de loop van het proces tegen Peter Michael
Lingens, hoofdredacteur van het Oostenrijkse
weekblad „Profil", die gisteren tot een boete
van 2.000 gulden veroordeeld is wegens
smaad jegens de kanselier. Lingens had
Kreisky verweten, „opportunistisch", „amo
reel" en „onwaardig" te zijn.
SALISBURY (Reuter-UPI)
Bisschop Abel Moezorewa,
van wie wordt verwacht dat
hij bij de aanstaande verkie
zingen in Rhodesië als over
winnaar uit de bus komt,
heeft gisteren verklaard dat
hij een pragmatisch econo
misch beleid wil voeren en
de nauwe economische ban
den met Zuid-Afrika wil
handhaven.
De bisschop, een van de
zwarte leden van de Rhodesi-
sche overgangsregering, zei in
een interview voor de Rhode-,
sische televisie dat zijn land
het voorbeeld van Malawi zal
volgen, wiens economische
ontwikkeling baat vindt bij
nauwe handelsbetrekkingen
met Zuid-Afrika. Leden van
de Organisatie voor Afrikaan
se Eenheid hebben kritiek ge
leverd op Malawi vanwege
deze banden.
Bankschandaal in Italië
ROME (AP) Topfunctiona
rissen van de Italiaanse cen
trale bank hebben gisteren
gestaakt uit protest tegen de
arrestatie van de plaatsver
vangend president-directeur
en beschuldigingen tegen de
president-directeur van de
bank naar aanleiding van een
omstreden krediet-schandaal
Mario Sarcinelli, de tweede
man in de bank, werd zater
dag gearresteerd en ervan be
schuldigd dat de resultaten
van een bankonderzoek naar
de twijfelachtige kredieten,
die tegen zeer lage rente aan
het noodlijdende chemische
bedrijf „Sir" verleend werden
niet aan gerechtelijke functio
narissen bekend waren ge
maakt
(Van onze speciale verslaggever
Evert Mathies)
BOEKAREST De Nederlandse minister
van buitenlandse zaken Van der Klaauw
heeft gisteravond met zijn Roemeense collega
Andrei gesproken over de nu ongeveer 25 be
kende gevallen van verzoeken om uitreisvisa
van Roemenen, die hier een Nederlandse of
Nederlander hebben ontmoet, met wie ze wil
len trouwen. Ze krijgen hun uitreisvisum ui
termate moeilijk, waardoor hun huwelijk
moet wachten. Er is één geval bekend waar
bij al vijf jaar op zo'n visum wordt gewacht
In Nederland is in dit verband een „club van
Roemenië-slachtoffers" opgericht. Vorig jaar
zijn bijna 50 uitreisvisa naar Nederland ver
strekt, maar dat zijn er lang niet voldoende.
Het is ook wat andere Westeuropese landen
betreft min of meer gebruikelijk dat na een
gesprek op hoog niveau door de Roemeense
regering uitreisvisa worden gegeven.
De Nederlandse minister heeft er zijn Roe
meense ambtenoot gisteravond in een tafelre
de op gewezen, dat de Nederlandse regering
zeer groot belang hecht aan de aanpak van
de problematiek van de mensenrechten in Eu
ropa, een wezenlijk bestanddeel van de slotak
te van de in 1975 in Helsinki gehouden confe
rentie voor vrede en veiligheid in Europa.
„Respect voor de mensenrechten en de funda
mentele vrijheden is een essentiële bijdrage
aan vrede en gerechtigheid", aldus Van der
Klaauw.
Een aantal Roemeense staatsburgers, die asiel In Frankrijk hebben gevraagd, betogen hier aan de voet
van de Eiffeltoren in Parijs tegen de weigering van de Roemeense regering om gezinshereniging toe
te staan. De meegevoerde slagzinnen laten aan duidelijkheid niets te wensen over: „Geef onze kinde
ren terug" en „Een pas voor iedere Roemeen".
Overdag hield Van der Klaauw urenlange be
sprekingen met zijn Roemeense collega. In
kringen rond de Nederlandse delegatie werd
vernomen, dat de Roemeense minister een be
langrijk deel van zijn gespreksbijdrage wijdde
aan de noodzaak van ontwapening in Europa.
De Roemeense regering vindt dat er een gede
militariseerde zone moet komen tussen de
beide blokken in Europa. Onder meer zal de
troepensterkte aanzienlijk moeten afnemen;
NAVO en Warschaupact zullen zich niet mo
gen beperken tot maatregelen ter verminde
ring van de kernbewapening. Andrei wees
erop, dat het Roemeense voorstel tot instelling
van een internationale ontwapeningsorganisa
tie onder auspiciën van de Verenigde Naties
veel gelijkenis vertoont met een voorstel dat
de Nederlandse regering enige tijd geleden
deed. Andrei beklemtoonde het Roemeense
standpunt dat elk volk het recht heeft op on
afhankelijkheid en het zelfstandig kiezen van
eigen sociaal en politiek systeem.
)ambreukbij Neurenberg
Elke EURENBERG (DPA) -r- Een
ém van de hoofdroute voor
Rij n-Main-Donau-scheep-
aart is gisteren bij Neuren-
èrg-Katzwang in Beieren
oor nog onbekende oorzaak
P94ébroken. Volgens mededelin-
~9Tn van de politie stroomden
anderhalf tot twee meter
oge golven het centrum van
g plaats binnen.
in persoon is verdronken,
IJS v" hkele huizen werden wegges
poeld en andere stortten in.
De autoriteiten hebben de
noodtoestand uitgeroepen en'
voorbereidingen getroffen
voor de evacuatie van Katz-
wang. Miljarden liters water
zijn het dorp binnenges
troomd. Aanvankelijk was het
gat in de dam ongeveer tien
meter, maar in korte tijd
werd het ca. twee kilometer
breed. Een politiewoordvoer
der zei: „Van de auto's zijn
alleen de daken nog te zien".
VS-marinier Robert Gar
wood, die destijds in
Vietnam gedeserteerd is
en naar de Vietkong is
overgelopen, is na dertien
jaar weer naar huis terug
gekeerd. Links met zijn
zus Sharon en rechts met
zijn vader en zijn stief
moeder. Hij zal nog voor
de krijgsraad moeten ver
schijnen.
BRUSSEL (ANP) - Vijf EG-lidstaten, de drie
Beneluxlanden, Duitsland en Frankrijk, zijn
voorstanders van een lichte verhoging van de
Europese landbouwprijzen in het komend sei
zoen. De Beneluxlanden en Duitsland pleiten
voor 2 pet. verhoging. Frankrijk wil 3 A 4
pet., maar voor granen, suiker en melk
slechts 1.25 pet.
Het Verenigd Koninkrijk wijst elke prijsverho
ging radikaal af. Ierland wil een maximale
prijsverhoging, Denemarken is het eens met
het voorstel van Europees landcommissaris
Gundelach de prijzen dit jaar te bevriezen en
Italië stelt zich open voor de standpunten van
zowel Gundelach als van zijn partnerlanden in
de gemeenschap. Dat is in het kort de stand
van zaken na een eerste „ronde" in de Euro
pese landbouwprijs-marathon die gistermiddag
in Brussel is begonnen.
De Nederlandse bewindsman, mr. Van der
Stee, die dit na afloop van dit eerste gesprek
meedeelde, zei dat slechts een algemene dis
cussie was gevoerd, waarbij nog niet over
produkten gesproken is. Wel zijn ook stand
punten bekend geworden over de door Gunde
lach voorgestelde „strafheffing" op melkleve-
ranties. Daarbij heeft, aldus Van der Stee, de
Benelux een gecoördineerde positie ingenomen
die er op neer komt dat voor leveranties van
0 tot 30.000 kg. melk slechts een heffing van
0.5 pet. (van de richtprijs voor melk) zou gel
den en voor leveranties boven de 30.000 kg.
per jaar 2 pet
Twintig jaar lang is Meta de steun van de EG
en gepropageerd door de EG het soort fami
liebedrijven tot stand gekomen dat er 60
koeien op na houdt en dat jaarlijks zo'n
325.000 liter produceert Die bedrijven mogen
zeker niet al te zeer gestraft wprden, aldus de
Nederlandse minister in Brussel.
Uit de discussie is gebleken dat Frankrijk een
ander schema voorstaat. Dat land wenst voor
leveranties van 0 tot 70.000 kg. melk slechts
een heffing van 0.5 pet. Produkties boven de
70.000 en tot 200.000 kg. melk wil dit land
„bestraft" zien met een heffing van 2 pet en
produkties boven de 200.000 kg. met 3.5 pet.
WASHINGTON (UPI-DPA)
Een Boeing-747 van Pan
American World Airways
heeft gisteren op last van de
Syrische luchtverkeersleiding
een landing moeten maken
op de luchthaven van Damas
cus, omdat het toestel het Sy
rische luchtruim zou hebben
geschonden.
Volgens het ministerie van
buitenlandse zaken in Was
hington dat dit bekendmaak
te, maakte de Jumbo-jet een
rechtstreekse vlucht van New
York naar Dhachran in Saoe-
di-Arabie, met 89 passagiers
en een bemanning van 16 le
den. De piloot moest bij de
gedwongen tussenlanding
daarvoor betalen. Na drie uur
mocht hij met alle inzittenden
zijn vlucht voortzetten.
Miskraam bij vrouw Hoessein
AMMAN (DPA) Koningin
Noer al Hoessein van Jorda
nië heeft in de derde maand
van haar zwangerschap een
miskraam gehad, als gevolg
van een ziekte, zo heeft een
hofarts in Amman gisteren
medegedeeld.
Koning Hoessein is vorig jaar
in- het huwelijk getreden met
Noer al Hoessein, die uit de
Verenigde Staten afkomstig
is, nadat zijn derde vrouw bij
een helikopterongeluk om het
leven was gekomen. Uit eer
der huwelijken heeft Hoessein
al zes kinderen.
Panam-Jumbo gedwongen
tot landing in Damascus
